Zaterdag 29 fffij Mei 1915.
No 8574 64e Jaargang.
B IJ B L A D.
ilIERSFOORTSCHE DOÜRAK
Uitgave van do Naamlooze Vennootschap „De Ainersfoortache Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTEUR Verschijnt Dtnsdcg-, Donderdag- en Zaterdat avond. Abonnement per j maanden i.
franco per post f 1.15. Advertenti- n i—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel- BUREAU:
P -T yp tTTtfft) TTT Q abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officleêle- en ontelgenings-
advertenttén per regel 15 cent Reolamea 1—3 regels f1.25. Bewijsnummers naar bulten KORTlCaiLACHT 9.
AMiiHSFnnRT worden in rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers 10 cent.
Bij ad vërtentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon 19.
Bij dit nummer behoort een
KENNISGEVINGEN.
De Gedeputeerde Staten der Provincie
Utrecht,
Gelet op artikel 111 der Kieswet,
Brengen ter kennis van belanghebbenden
dat de overeenkomstig artikel 110 der
Kieswet in dato 8 Juni 1915 van kracht zijnde
en in de plaats der bestaande tredende Lijst
der hoogstaangeslagenen in de Provincie
Utrecht, verkiesbaar als afgevaardigden ter
Eerste Kamer der Staten-Generaal, voor een
ieder ter Provinciale Griffie ter inzage is
nedergelegd en tegen betaling der kosten
in afschrift algemeen verkrijgbaar ia gesteld.
Bedoelde Lijst zal ingevolge artikel 111
der Kieswet worden geplaatst in de »Neder-
landsche Staatscourant* van 15 Juni a.s.
Utrecht, 25 Mei 1915.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
VAN LYNDEN VAN SANDENBURG,
Voorzitter.
A. VAN DOORNINCK, Griffier.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gesien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt tor kennis van de ingezetenen, dat de
Kaad dezer Gemeente zai vergaderen op Dins
dag den 1 Juni aanstaande, des namiddags te
acht ure.
Amersfooit, 27 Mei 1915.
Do Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, dat in de Gemeente Maar
tensdijk wederom twee gevallen van mond
en klauwzeer zijn voorgekomen.
Amersfoort, 25 Mei 1915.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
Roggebroodprijs.
De Burgemeester der Gemeente Amersfoort
maakt bekend, dat de Provinciale Rogge-
commissie den prijs van het roggebrood voor
de Gemeente Amersfoort heeft bepaald op
10 cent per Kilogram.
Amersfoort, 27 Mei 1915.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt, ter voldoening aan de aanschrijving
van den beer Commissaris der Koningin in
de Provincie Utrecht van 27 Mei 1915,
4e Afdfleling, no. 1558, ter kennis van be
langhebbenden, dat in de Gemeente Achttienho
ven een geval van mond- en klauwzeer is voor
gekomen.
Amersfoort, 28 Mei 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
VORDERING VAN WOL.
Ingevolge aanschrijving van den Hoofd
intendant van het leger wordt medegedeeld,
dat alle wol, welke bij de eerstvolgende
scheer wordt verkregen van de schapen in
deze Gemeente, benevens alle blootwol, op
grond van art. 32 der nader gewijzigde Wet
van 14 September 1866 (Stbl. no. 138) ten
behoeve van het leger is gevorderd.
Het scheren van de schapen moet op den
gewonen tijd geschieden.
De wol moet in goede conditie, droog en
zonder vuil, worden afgeleverd.
De gewone handel in schapen kan zijn
voortgang hebben.
In de vordering is niet begrepen het arti
kel bokken, doch wel de wol der z.g. over-
houders.
Gevorderde wol mag derhalve niet worden
verhandeld, noch eventueel reeds verhan
delde wol afgeleverd.
Met het in ontvangst nemen van de te
leveren wol zullen door het Legerbestuur
daartoe gemachtigde personen worden belast.
Amersfoort, 29 Mei 1915.
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De weerklank van den
N. A. 0. R. onder ons volk.
De oproep, door de Ned. Anti-Oorlog
Raad tot ons volk gericht, is niet vergeefsch
geweest. Zijn doel, de krachten op het ge
bied van oorlogsbestrijding in Nederland te
concentreeren, is grootendeels gelukt, al wer
den niet alle verwachtingen vervuld. Zoo
werd de Raad thans het Centrale lichaam
van bijna alle naar een duurzamen vrede
strevende en dus den oorlog bestrijdende
vereenigingen en bonden.
Hieromtrent meldt ons de jongste uitgave
van den Raad het volgende.
Er traden verschillende landelijke organi
saties toe, werkend op godsdienstig of maat
schappelijk gebied, als de Remonstrantsche
Broederschap, de Bond voor Staatspension-
neering, de Volksbond tegen drankmisbruik,
de Ned. vereeniging tot afschaffing van al
coholhoudende dranken, de Ned. Vegetariftrs-
bond, het Hoofdbestuur van Patrimoniupi.
De toetreding van al deze en andere orga
nisaties heeft den Raad met vreugde ver
vuld en geeft z.i. blijk van een goede op
vatting bij de natie. De geesel van den
oorlog treft, direct of indirect, inderdaad heel
het volk, in alle geledingen.
Wel zijn, zoowel in wetenschappelijke als
godsdienstige kringen, enkele stemmen opge-
goan, die den oorlog verdedigen of vergoe
lijken zij riepen echter gelukkig terstond
energieke tegenspraak op in eigen kring,
waarbij met klem dit pogen werd terugge
wezen.
Bij velen is de hoop op de menscbheid
nog levendigzij richten te midden van
de heerschende duisternis den blik naar het
licht.
De N. A. O. R. ondervond ook eenige
tegenkanting van de zijde van woord- en
penvoerders van politieke partijen, die bezwaar
opperden tegen een samenwerking, omdat
op grond van hoogere beginselen de oorlog
moet worden bekampt en daarin geen een
heid bestaat. Deze toestand luwde gelukkig
eenigermate; terecht werd begrepen, dat de
Raad strijdt voor een m i n i m u m-p r o g r a m,
dat volkomen ruimte laat voor strijd op
ruimere motieven op eigen terrein.
Trouwens, de samenstelling uit zeer hete
rogene elementen leidt er van zelf toe, alle
scherpe geschilpunten te vermijden. In ver
band hiermede was oorspronkelijk alle macht
gegeven aan de ongeveer 60 mannen en
vrouwen, die uitgenoodigd waren, als lid in
den Raad zitting te nemen, zonder dat aan
medestanders en aangesloten vereenigingen
medezeggenschap was toegekend.
Sedert is hierin verandering gekomen
iedere Plaatselijke groep kan nu éen of meer
stemgerechtigde vertegenwoordigers naar de
vergaderingen van den Raad zenden, waar
door de opinie der medestanders tot haar recht
komt, terwijl bovendien alle aangesloten ver
eenigingen van meer dan 300 leden dit zelfde
recht hebben.
In ongeveer 150 Gemeenten zijn thans
Plaatselijke groepen opgericht. Van de bro
chure «De komende vrede» werden meer dan
30 000 exemplaren verspreid.
Men mag aannemen, dat de denkbeelden
van den Raad doordringen en zullen na
werken. Die invloed zal niet geheel verloren
gaan voot de toekomst.
Intusschen kan en moet in dit opzicht nog
veel gedaan wordendoor middel van woord
en geschrift moeten nog velen worden bereikt.
Laat ieder daarom meehelpen aan het ver
breiden van de denkbeelden, door den Raad
voorgestaan, en anderen opwekken tot aan
sluiting.
De kanseii.
Zijnbeschouwingen in de »Arnh. Crt.«
voortzettend, schrijft generaal Jbr. Van der
Goes:
Indien het de Entente gelukt, Italië te be
wegen, zijn hoofdmacht naar het front in
Frankrijk te zenden, zijn voor het troepen
vervoer twee spoorbanen beschikbaar, t.w.
de lijn Genua—Marseille, aldaar aansluitende
aan de groote Fransche Parijs Lyon— Mid-
dellandsche Zee-lijnen de lijn van Turin
naar Lyon, met aansluiting aldaar als boven
in Frankrijk loopen dus de beide Italiaanschc
lijnen op de zelfde baan uit, waarlangs dan
in hoofdzaak het verdere transport naar het
front in Lotharingen zal moeten plaats hebben.
Voorts kunnen met een transportvloot
troepen worden overgebracht naar de Fransche
havens maar hiermede is veel tijd gemoeid,
om van andere bezwaren niet te spreken.
Het vervoer zal dan ook wel nagenoeg ge
heel per spoor geschieden.
Wij vestigen op dit troepenvervoer slechts
de aandacht om te doen uitkomen, dat daar
voor heel wat tijd noodig zal zijnvóór half
Juni zal een eventueel ingrijpen van Ita-
liaansche troepen aan het Fransche front dan
ook niet tot uitdrukking kunnen komen.
Veronderstellen wij nu, dat het den dan
vereenlgden legers mocht gelukken, na eenige
weken de Duitschers uit hun tegenwoordige
stellingen terug te dringen, en aldus den
strijd op Duitsch grondgebied over te bren
gen, dan is het van belang, eens na te gaan,
welke hindernissen nog zullen moeten worden
overwonnen alvorens de verbondenen te
Berlijn de vredesvoorwaarden zullen kunnen
voorschrijven.
Vooraf echter de opmerking, dat de Fransche
versterkingen aan de Oostgrens, met hun
voortreffelijke verdediging, volkomen hebben,
aangetoond, dat, ten spijt van de verbluffende
uitwerking van het zwaarste geschut, per
manente fortificatiën in staat zijn, maanden
lang zelfs, aan de dapperste en krachtigste
aanvallen weerstand te bieden, en dat er
geen sprake van kan zijn, dat een eventueele
Duitsche verdediging in eenig opzicht bij de
Fransche zou achterstaan.
Gelijk bekend, ligt de hoofdverdedigings
lijn van Duitschlands Westgrens aan den
Rijn. Het Duitsche gebied ten Westen van
deze rivier bestaat uit twee van elkaar vol
komen verschillende deelenhet Noordelijke
van Hissigny het ontmoetingspunt der
grenzen van Duitschland, Frankrijk en Luxem
burg ligt min of meer openten Zuiden
leidt een aanval steeds naar het versterkte
Rijnfront.
In dit Zuidelijk deel, en het dichst bij de
Fransche grens, ligt de geretrancheerdc leger
plaats Metz, reeds in 1870 een met forten
omgeven vesting, doch thans een der sterkste,
ruimste en gunstigst gelegen legerplaatsen
van Europa, terwijl zij met het op 25 K.M.
ten Noorden gelegen Diedenhofen een stel
ling vormt, die het Duitsche gebied tusschen
Moezel en Saar volkomen beheerscht en
aldus een aanval, zoowel in de richting
Metz—Germersheim, als Metz—Straatsburg
bedreigt. Van een opmarsch naar den Rijn
in het vak Mainz—Germersheim—Straatsburg
kan dan ook eerst sprake zijn als de stelling
MetzDiedenhofen, benevens de vesting
Bitsch, genomen zijn.
Meer Zuidwaarts nadert de Rijn de Fran
sche grens en ligt het Rijnfront in eerste
linie. Wij vinden hier tusschen het Zwarte
Woud en de Vogezen
1. de Zijdelijkste Rijn vesting Neu-Brei-
sach aan het Rijn-Rhonekanaal met het
achterwaarts aan den Rijn gelegen fort Mor
tier, een bruggenhoofd vormende;
2. 60 K.M. Noordelijker de groote ver
schanste legerplaats Straatsburg. Hier verlie
zen de Vogezen en het Zwarte Woud hun
woest karakter en dalen naar de Palts tot
een hoogte van ongeveer 300 M. Waar dus
de aanval door de passen der Vogezen met
groote moeilijkheden gepaard zal gaan, daar
wordt een oprukken door de trouóevanden
Moezel vanzelf langs de Noordzijde der
Vogezen naar den Rijn geleid. Hieraan ont
leent Straatsburg zijn groote strategische
beteekenishet beheerscht den Elzas en dekt
den Rijn en ia dan ook in de laatste jarer.
uitgebreid tot een versterkte legerplaats van
den allereersten rang, geschikt tot opneming
van meer dan 200 000 man.
Het gerevancheerde kamp waarvan Straats
burg de kern vormt, is In een kring van 43
K.M, door 14 forten omgevenbuiten dezen
kring ligt op 15 K.M. hot fort »Kaiser Wil
helm IInabij Molshcim, tegenover de
Vogezen aangelegd om hot Breuschul en
het défilé van Schirmeck, bij welke plaats
de wegen van Domon en Saules samen
komen, te behecrschen.
Men zegt, dat Esterbazy, na de voltooiing
van de kringstelling, er de aandacht van de
Duitsche Regeering op vestigde, dat het
Breuscbtal onvoldoende verdedigd was ge
laten en dat de toen door hem verstrekte
inlichtingen later op de rekening van Dreyfus
zijn geschoven en tot diens veroordeeling
geleid hebben.
Op ongeveer 45 K.M. ten Noorden van
Staatsburg ligt de vesting Rastatt, die do
van het Zuiden komende straat- en spoor
wegen langs den rechteroever van den Rijn
beheerscht, terwijl meer Noordwaarts de ves
ting Germersheim de belangrijke spoorweg-
knoop der banen van Landau, Mannheim,
Heidelberg en Stuttgart naar Straatsburg
dekt.
Voorts treffen we aan de samenkomst van
Main en Rijn de belangrijke kringstelling
Mainz aan, die thans geheel naar de meest
moderne eischen is voltooid, terwijl we, den
Rijn volgende, eerst Coblenz met Ehren-
breitsteln en ten slotte Keulen ontmoeten.
Deze beide verschanste legerplaatsen be
antwoorden volkomen aan do strengste
eischen, die aan moderne kringstellingen
kunnen gesteld worden.
Uit het vorenstaande blijkt overtuigend,
dat het bereiken en meer nog het forceeren
van het Rijnfort een operatie zal worden,
die. zooal niet onmogelijk, dan toch jaren
zal vorderen.
Van een aanval der verbonden legers door
de Bourgondische poort, ten Zuiden van
Belfort, kan wegen» gebrek aan ruimte
zonder de Zwitsersche neutraliteit te schenden
geen sprake zijn hoogstens zouden hier
een paar legerkorpsen, in verband met een
opmarsch door de Vogezen, kunnen operee-
rentegenover een dergelijke onderneming
treft men hier de versterkingen hij Istein
en Breisach aan.
In het Rijnvak ten N. W. van Keulen tot
aan het Nederlandsche grondgebied kan aan
een aanval der verbonden legers nauwelijks
worden gedachtbij Düsseldorf en Duisburg
zijn, ter bescherming van de Rijn-overgan-
hen, eenige pantserkoepels gelegen, terwijl
verderop de vesting Wesel deze taak var
vult. Dit belangrijke spoorwegknooppunt
wordt beschermd door het op den linker-
Rijnoever gelegen fort BlUcher en twee
nieuwe forten, tegenover de spoorwegbrug
gen, terwijl op het riviereiland Buderich
eenige battorijen aan de verdediging kunnen
deelnemen.
Resumeerende, komen we tot het besluit,
da' le bulp van Italiaanschc troepen ook
hier den bondgonooten in afzien baren tijd
niet tot een beslissende overwinning kan
leiden.
Wie nog van meening mocht zijn, dat het
ingrijpen van Italië ons spoediger den vrede
zal brengen, kan zijn verwachting slechts
gronden op de hoop en het geloof, dat
Duitschland zich daardoor zou laten ontmoe
digen een hoop en geloof waaraan de
liefde in dit geval ontbreekt waarvoor
geen enkele historische steun in het verle
den en geen enkel kenteeken In het tegen
woordige te vinden is.
Integendeel I Het optreden van Italië kan
slechts gerechtvaardigde verbittering wekken
