Stadsnieuws.
ging van ambtenaren der Gemeente-financiën
stappen doen om de instellingen tot opleiding
van Gemeente-ambtenaren te doen opnemen
in het bij Kon. boodschap van 2 i Mei 1915
ingediende wetsontwerp tot regeling van het
vak-onderwijs.
Aan de discussiën namen met den Voor
zitter deel de heeren J. N. Elenbaas,
lid der Gedeputeerde S'aten van Zeeland
jhr. mr. dr. E. A. v. Beresteyn. Burge
meester van Veendam; A. R. V eenstra;
A. R 00 vers, hoofd-commies ter Secretarie
van Amsterdam L. A. B ij b a u, Secretaris
van DelftDenteneer, hoofdcommies te
Tilburg; er U. J. M ij s, Secretaris van Mid-
delharnis, tevens Secretaris van de vereeni-
ging.
Om 3 uur kreeg de heer J. H. W. L e-
1 ie man, bouwkundig ingenieur te Amster
dam, het woord over het onderwerp»Schoon-
heidszorg een algemeen belang*, of liever
»De bevordering en het behoud van steden
schoon en schoonheid van het landschap*
waarbij het gesproken woord door een 50-tal
lichtbeelden werd toegelicht.
De quintessens van de boeiende en dik
wijls zeer geestige rede, welke mede in het
officieel verslag wordt opgenomen, is deze.
dat het behoud van dit schoon grootendeels
is opgedragen aan de Gemeente-besturen,
omdat ons land een van de twee Rijken in
Europa is, dat nog geen Monumenten-wet
heeft.
Met minder kosten en geringere moeite
kan men een schooner geheel en fraaier
effect verkrijgen. Niet alleen de eischen van
hygiene, ook die van schoonheid moeten en
kunnen ook worden nagestreefd: niemand
wordt daardoor benadeeld in beurs of bedrijf.
Onmachtigen ten deze kunnen voor hun
bouwplannen o.a. voorlichting krijgen bij
Heemschut*, wier doel reeds moet worden
gevolgd bij bouwwerken, welke worden uit
gevoerd met Rijks-voorschot.
Wat betreft de ontsiering van het land
schap door reclame-borden herinnerde spreker
er aan, dat door menige Gemeentelijke ver
ordening het verboden is, iemand de oogen
uit te steken door hoedepe/inen, doch nog
steeds wordt toegelaten dit te probeeren
door middel van hardgekleurde realistische
(advertentiën) dan wel symbolistische (kop
en schotel, reusachtige koeien, enz.) reclames,
die, als in den tijd toen de reizigers in den
postkoets de nadering eener stad gewaar
werden door het zien van de galg, thans
hun verwittigen dat de trein een stad nadert.
Bij de gelegenheid om van gedachten te
wisselen, vroeg de heer M ij s of niet het
schoonheidsgevoel van de tegenwoordige
ambachtslieden moet aapgekweekt om het
hier besproken doel te spoediger te bereiken
De inleider kon deze vraag slechts
toestemmend beantwoorden en wees daarbij
o.a. op het Kapelhuis, dat juweeltje van
metselkunst hier te stede, met in de nabijheid
daarvan vloertegeltjes, gebruikt als versie
ring van een fronton boven vensters en
deuren.
Om het gevorderde uur 't was inmiddels
bij half vijf geworden gaf men boven de
Rondvraag er de vt ;eur aan, deel te nemen
aan den rijtoer door .iet Bergkwartier waar
menigmaal bleek, dat bij den huizenbouw,
mede door toepassing van het rieten dak, de
schoonheid wel degelijk is betracht. Na op
het hoogste punt van de wonderschoone
Laan 19x4 te hebben genoten van het prach
tige panorama, bereikte men langs de Daam
Fockema-Laan en de Wuytxerslaan het hotel
restaurant «Birkhoven», waar de gemeen
schappelijke maaltijd werd gehouden, opge
luisterd door muziek, aangeboden door Vreem-
delingenverkeer».
daarna wist gij den steun der Regeering te
bewerken.
E11 toen in 190b uw vereeniging ander
maal hier vergaderde, was alles reeds ten
goede veranderd en thans, nu ge voor de
vierde maal hier samenkomt, is het met den
landbouw beter gesteld dan ooit.
Een economisch spreekwoord zegt: «Als
het den boer goed gaat, gaat het iedereen
goed» en in waarheid profiteeren ook handel
en industrie van den voorspoed van den
landbouw.
Thans is de landbouw een zaak van aan
houdende zorg der Regeering; getuige de
Regeerings-tarwe en zelfs de Regeerings-
varkens.
Velen benijden thans de landbouwers en
wenschen, dat ze weldra voor de schatkist
zullen zijn een melkgevende koe. Het land
verkeert in een groote crisis, doch den land
bouw gaat het beter cian ooit. Bergt evenwel
deze bloei niet een bron van groot gevaar?
Spr. denkt daarbij aan de onrustbarende
stijging van den prijs der landerijen in Fries
land, nu 15 jaar geleden, toen men zich af
vroeg, of dit niet zou leiden tot speculatie
en over-speculatie. Zal dit wederorp het geval
zijn Het is dan te hopen, dat het N. I- C.
weder zijn waarschuwende stem zal laten
hooren.
Toen ik drie jaar geleden hier mijn in
trede deed las ik het belangrijk rapport van
het Utrechtsch Landbouw Genootschap en
moest helaas daaruit ontwaren, dat in het
kracht, opdat het, desnoods worstelend, niet
wordt verzwolgen door de baren der onme
telijke zee (Applaus).
In dé hofp, dat de besprekingen zullen
strekken tot verhooging van den bloei van
den vaderlandschen landbouw, verklaarde spr.
het 67ste congres voor geopend (Applaus).
De Secretaris, de heer A. G. M fl r z e r
B r u ij n s, deed vervolgens mededeeling van
de ingekomen stukken, waaruit bleek, dat Z.
K. H. de Prins der Nederlanden, Bescherm
heer der vereeniging, het congres (heden) zal
bijwonen (applaus), evenals de Minister van
Landbouw, de Directeur-generaal van den
Landbouw en de Inspecteur van het Land-
bouw-onderwijs, terwijl de Minister van Oorlog
zich zal doen vertegenwoordigen.
De Minister van Justitie, van Oorlog en
van Buitenlandsche Zaken zijn door ambts
bezigheden verhinderd, terwijl het Eerelid
mr. W. H. de Beaufort heeft bij te wonen
een vergadering van de Staats-commissie voor
het onderwijs.
Ten slotte werd meegedeeld, dat in de
Bestuursvergadering is gekozen tot Onder
voorzitter de heer I. G. J. Kakebeeke, uit Goes.
De 28ste Sloet-prijs is toegekend aan Roe
lof van de Wetering, te Schiphorst (Dr.). De
rekening en verantwoording van het Sloet-
fonds heeft in ontvangst f2118.45 en >n
gaaf uitsluitend de f50 voor den prijs.
Bij monde van den heer De Bruine
bracht de commissie tot nazien der rekening
over 1914 rapport uit omtrent haar bevindin-
centruni des lands deze belangrijke tak van gen. Het nadeelig saldo der vereeniging
Gisteravond ving aan het
LANDHUISHOUDKUNDIG
CONGRES.
In de Raadszaal waren ter officieele ont
vangst van de congressisten met het College
van Burgemeester en Wethouders aanwezig
de Raadsleden Tromp van Holst, Jorissen,
Van der Wal, Koning, Oosterveen. Rant en 1
Hofland.
Even na achten nam de Burgemeester het 1
woord en zeide ongeveer
Mijnheer de Voorzitter, heeren Bestuurs-
leden en andere leden van het 67ste Neder- I
landsche Landhuishoudkundig congres, het j
is voor de Gemeente hoogst aangenaam een 1
oud vriend te mogen begroeten. Ik wil 111
mijn gedachte terug gaan tot i860 toen uw I
vereeniging in den aauvalligen leeftijd van
14 jaar hier de eerste maal vergaderde. Toen
werd door den landbouw nog gevolgd de j
oud-Hollandsche productie-wijze; het was
toen een rustige tijd voor den landbouw, j
die geen vijanden had en niet dacht aan
kwade dagen.
Toen zij in 1884 voor den tweeden keer
hier samenkwam, was de toestand reeds ge
heel gewijzigd en leefden we reeds in een
tijd van depressiede groote concurrent
van gene zijde van den Oceaan deed toen
reeds zich gelden en de 1 ioliandsche productie
methode had zich daarbij niet aangepast.
Doch weldra deed uw vereeniging de eerste
stappen in die richting, reikte den landbouw
de helpende hand en bevorderde het tot stand
komen van ouderlingen aankoop, enz. Kort
nijverheid zeer achterlijk is, behalve dan in
de omgeving van Woudenberg, dank zij
eenige vooraanstaande mannen. Ik ben noch
tans overtuigd, dat uw belangstelling ook
in deze streek groot is en uw lichtende
fakkel ook hier zal schijnen tot nut van den
landbouw.
Amersfoort vlagt thans en roept u het
welkom toe. Ik hoop, dat uw beraadslagin
gen groot succes mogen hebben en dat, bij
het scheiden aanstaanden Woensdag van
wederzijden moge worden gezegd: tot ziens
en tot weerziens (Applaus).
Nadat de eerewijn, óok alcoholvrije, was
aangeboden antwoordde de Voorzitter van
het congres, mr. A. G. A. ridder Van
Rappard, uit Tiel. ongeveer:
Namens het congres zij het mij vergund,
een enkel woord van dank te spreken.
Sedert onze vorige bijeenkomst is Europa
gewikkeld in den gruwelijksten aller oorlogen.
Gode zij dank, bleef ons land nog gespaard;
doch ernstig werd overwogen of dit congres
wel zou kunnen doorgaan en na rijp beraad
besloten, het te houden om te beraadslagen
'over belangen van den landbouw en uw
schoone Gemeente werd aangewezen als ver
gaderplaats.
Wat is hier veel veranderd sedert we 9
jaar geleden óok hier vergaderdenik denk
aan het Centraal fok-station en den proeftuin,
voor ons nieuwe bewijzen, dat onze con
gressen rijpe vruchten hebben gedragen.
Voor het proef-station had geen betere
plaats kunnen worden gevonden, niet alleen
om zijn hoogst gunstige ligging in het cen
trum des lands, maar óok omdat in dit deel
des lands de boer zich meer en meer toelegt
op dit nevenbedrijf, dat hem onmetelijke
schatten kan aanbrengen. Immers het aantal
te Amersfoort aan de markt gebrachte eieren
steeg regelmatig van 3744000 in 1910 tot
6 951 000 in 1914,
En waar uw Gemeente dezen tak van
landbouw zóo met hart en ziel heeft gesteund,
ook door het afstaan van een zóo prachtig
terrein, kunt gij begrijpen hoe gaarne we
andermaal naar hier kwamen, óok omdat,
ondanks de benarde tijden, de Raad uwer
Gemeente ons welwillend een crediet toestond.
Mijn hartgrondige wensch is, dat voor uw
Gemeente moge zijn aangebroken een tijd
perk van ongekenden voorspoed en bloei
(applaus). Ik erzoek een dronk te wijden
aan het welzijn van den Burgemeester en
den Raad der Gemeente Amerfoort.
De Burgemeester dankt, waarna te
half negen men zich met de infanterie-muziek
aan het hoofd begeeft naar »Amicitia«.
Terwijl op het terras een concert werd
gegeven, opende om 9 uur mr. ridder Van
Rappart in de groote zaal het congres.
Allereerst wijdde hij een woord van hulde
aan de nagedachtenis van den heer G. A.
Talens, Onder-voorzitter, sedert het vorige
congres aan de vereeniging ontvallen.
Vervolgens vestigde hij de aandacht der
reeds vrij talrijk bezochte vergadering
de meeste congressisten kwamen eerst heden
kleiner geworden en de commissie vleit zich,
dat het eerlang zal worden ingehaald. Den
Penningmeester, den heer Mörzer Bruyns,
werd onder dankbetuiging décharge verleend.
De Secretaris deelde hierna mede, dat
het ledental, dat bij de mobilisatie verminderde
met tientallen, weer is gegroeid tot 449, tegen
454 verleden jaar.
In de plaats van,den heer De Bruine, die
aan de beurt van aftreding was, werd be
noemd tot lid der financieele commissie de
heer de heer A. M. Tromp van Holst.
Bij de nu volgende rondvraag meende de
heer V. R. Y. Croesen, Voorzitter van
„Cultura*, dat de Voorzitter van het congres
niet had mogen ter sprake brengen de nog
niet definitieve plannen, slechts bekend uit een
particuliere correspondentie, doch niet döor
officieele briefwisseling.
De Voorzitter antwoordde, zeer blij te
zijn, nu de gelegenheid te hebben om te ant
woorden. Deze principieele zaak is besproken
in de vergadering van »Culturac, den 17 Juli
1915 te Wageningen gehouden. Spr. richtte
een officieel schrijven tot den Secretaris van
„Cultura* en ontving als antwoord den zoo
even meegedeelden, volstrekt niet vertrouwe-
lijken brief en zelfs de notulen. Het woord
van protest acljt spr. een beetje kras. Het
N. L. C. heeft 69 jaar congressen gehouden;
dat zij goed loopen, wordt wel hieruit bewe
zen, dat de heer Croesen zelf (hedep) een
hoogst belangrijk vraagstuk zal inleiden.
Spr. meende, dat „prévoir c'est prévenist*
(voorzien is voorkomen) en weet, dat verschei
dene leden van het congres aan zijn zijde
staan. Afwachten mag niet we mogen ons
niet laten onderbrengen bij >Cultura« spr.
heeft dit willen voorkomen (applaus).
Daar niemand meer het woord verlangde,
werd hierop te 9.45 de vergadering geschorst
tot hedenochtend 9.30, waarna, na verwel
koming van autoriteiten en congressisten de
heer Cr o es er. inleidde het onderwerp: »Is
Rijks-subsidie voor den landbouw gewenscht
Om half twee kwam Z. K. H. de Prins
der Nederlanden, Beschermheer van het N L.C.
ter vergadering.
De Voorzitter dankte Z. K. H. voor zijn
tegenwoordigheid en heette mede welkom
den Commissaris der Koningin in de Provincie
Utrecht, Eere-voorzitter van het congres, den
vertegenwoordiger van den Minister van
Oorlog, en den Burgemeester van Amersfoort,
Eere-lid van het congres.
Vervolgens werd ingeleid de vraagWelke
maatregelen dienen genomen in het belang
der remonteering van het Nederlandsche leger?
Bij Kon. besluit is thans bepaald, dat de
in 1892 geborenen met ingang van 1 October
zullen behooren tot den landstorm.
De Regeering kan dus na 1 October onder
de wapenen roepen hen die zijn vrijgeloot of
uc mccoicw» vrijgesteld van de lichting 1912. Wellicht zal
ochtend"—"o'p'iels zser"gèw'i'chtigs,~*dat"a»n 'ij hel doen in December, omdat de lichting
den horizon opdoemt.
Immers de vereeniging Cultura*, die na
1 Januari 1916 zal heeten »Nederlandsch ge
nootschap voor landbouwwetenschappen* denkt
er over, de verschillende vereenlgingen onder
te brengen bij haar, o.a. tot het houden van
congressen. Tegen dat denkbeeld wenschte
spr. thans reeds een waarschuwende stem te
laten hooren. Het N. L. Congres heeft 69
jaar de stormen des levens „etrotgeerd; tegen
spoed was dikwijls zijn deel, doch óok veel
voorspoed. Steeds heeft het Zweeuwsche devies
>Luctor et emergo* tot het zijne gemaakt en
het wil zijn onafhankelijkheid ongerept be
houden, vóór alles vertrouwend op eigen
1913 in October en de lichting 1912 in No
vember opkomt.
De Gemeente-rekening over 1914 wijst aan
een batig saldo «gewoon» van f27 803.69 en
een nadeelig saldo «buitengewoon» van
f 101 409.21, zoodat de rekening sluit met een
nadeelig saldo van f 73 605.55.
De ontvangsten bedroegen «gewoon»
f712297.04 en «buitengewoonf827430.82,
samen f 1 539 727.86, de uitgaven beliepen
«gewoon» f 684 493.35 en «buitengewoon»
f 928884.0.3, samen f 1 613333.38.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
hield Zaterdagavond onder voorzitting van
den heer J. Gcr. Kleber tcu Raadhulzc haar
195 openbaie vergadering.
Behalve de heer H. Meursing, die bericht
van verhindering zond, waren aanwe/.ig alle
leden en de Secretaris, de heer H. P. van
Haselen.
I De notulen van 17 Juni werden ongewijzigd
J vastgesteld.
j Behalve de gewone periodieken waren in-
gekomen:
missive van den Minister van Landbouw,
I Handel en Nijverheid met een uittreksel van
het verslag van het Stoomwezen over 1914-
1 Ter inzage aan het Secretariaat. Muurhuizen 13
van het Nederl. Koopmansgilde te Dus-
seldorf een maandaflevering met verslag.
1 Als voren;
j van den Consul van Oostenrijk-Hongerije
1 een bericht omtrent de tentoonstelling te
I Weenen. Als voren;
van het Centraal-bureau voor de statistiek
en van den Minister van Binnenlandsche Zaken
een dankbetuiging voor de toezending van
het verslag. Voor kennisgeving;
een schrijven van de Kamer te Winschoten
met verzoek om steun aan een adres aan de
Ned. Overzeetrust Maatschappij.
I De heer Hamers zal het adres gaarne
steunen. Met algemeene stemmen wordt daar-
I toe besloten;
schrijven van de Kamer te Borne omtrent
omvoinvbare briefkaarten, welke veel gemak
I opleveren voor schrijfmachines. Voor kennis
geving
missive van de IJrauider Vischhandelaars-
vereeniging ten geleide van een adres aan
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel.
Adressante meent, dat de particuliere han
del wordt geschaad nu de Regeering den
handel in zoogenaamd goedkoope visch heeft
ter hand genomen en verzet zich tegen leve
ring door het Centraal-bureau, dat een advi-
seerend, doch geen handeldrijvend lichaam
moet zijn.
De heer H. van Haselen betreurt het
aan den eenen kant, dat den handel een deel
van zijn vrijheid is benomen, doch verheugt
er zich over, dat de Regeering door haar
ingrijpen een goedkoop en toch goed volks-
voedsel populair heeft gemaakt en stelt voor,
het verzoek om adhiusie aan te nemen voor
kennisgeving.
De Voorzitter betwijfelt of de Regeering
ten deze wel steeds den juisten weg bewan
delt en meent, dat zij misschien wel wat te
veel den handel aan banden legt.
De heer Eysink acht, dat buitengewone
omstandigheden ook buitengewone maatrege
len wettigen.
Het verzoek wordt aangenomen voor ken
nisgeving.
Nog waren ingekomen
een schrijven van de Kamer te Breda,
houdend verzoek om steun op baar adres aan
den Minister van Waterstaat om telegrammen
na sluitingstijd der kantoren als brieven in
de kantoorbus te kunnen doen, opdat zij den
volgenden ochtend vroeg worden verzonden.
Wordt besloten, adhfesie te verleenen.
van de plaatselijke commissie voor Katho
lieke Sociale Actie te 's-Gravenbage een ver
zoek om steun op haar adres nopens maat
regelen tegen loterij-zwendel, zoo noodig door
uitbreiding der Slaats-loterij. - aangenomen
voor kennisgeving
een verzoek van de Zutfensche Handels-
Vereeniging om steun op haar adres nopens
het post-chèque- en giro-verkeer.
Op voorstel van den heer H. van Hase-
1 e n wordt besloten, een zelfstandig adres te
verzenden, houdend verzoek, de Duitsche in
richting van deze materie als maatstaf te
nemen.
De Secretaris deelt ten slotte mede,
dat in omstreeks een maand gereed zullen
zijn de lichten aan den Eemmond.
Men herinnert zich, dat de heer J. W.
Eggink, handelsagent in kaas en vleesch-
waren, in verband met de op last van de
Regeering gestelde maximum-prijzen, zich
wendde tot den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel en zijn belangen en
die van zijn beroepsgenooten mondeling toe
lichtte in een audiëntie, hem op 11 Augustus
verleend.
Zaterdag ontving hij een ministriëel schrij
ven, met de mededeeling
»dat het niet doenlijk is, een regeling te
treffen, welke aan uw bez.waren tegemoet
komt.
»Naar het mij wil voorkomen, zal het op
den weg van handelsagenten liggen,.te trach
ten met den groothandel in kaas tot een
overeenkomst te geraken, welke voor hen
de gelegenheid opent, als tusschenpersoon
werkzaam te kunnen zijn*.
De heer G. W. Brugman behaalde de
hoofdakte.
n dj
aarffl
iogl
De jongedames freule M. baronesse I.ewe
van Middelstum en E. de Kempenaer vertrok
ken niet gistermiddag, doch zijn hedenochtend
met den sneltrein van 8.13 naar Rotterdam
vertrokken, vanwaar <de »Batavier III* hen
hedenmiddag met de Neaerlandsche ambulance
naar Frankrijk bracht.
jVelen hebben er zich over verbaasd, dat
de heer G. Bunte gepelde garnalen kan leveren
voor een derde van
andere vischhandelaail
I willen ze althans nogl
I Het waarom? De.Ija
machine uitgedacht, w
worden gepeld, betgeé
achtige besparing geefi
Het hoe? Ja, dat verl
j Hij zorgt er wel voor,'
j man dan wel leek fe
komt. Op een afstand!'
en zoodra er patent!
I ze haar óok koopen.
Tot dien tijd en i
omstandigheden lang ij
goed en wel Is gepati
Bunte zelf profiteeren «i
i de koopers profiteert^
eindig betere pel-wijzei
I De heer A. van
eind van den jongst!
de tuinbouw-vereenij
diploma verwierf stvl
werd opgeleid in ha*
heer P. van Straalen, 5
het tweede studieja:
school te Naaldwijk.
Dat geeft bom eet
anderhalf jaar.
De heer R, Idem:
is ter beschikking g( jt
neur-generaai van Nid
noeming tot onderwijz n
i Den 30 September i
Bolderdijk den dag te
I 25 jaar geleden hier
als godsdienstonderwijs
1 vormde gemeente.
I Sinds 1 Mei 1897
functie te Arnhem.'
I11 de groote pers k
j communiqué
J '1 oen de gei'nterneet 1
in het kamp van Z< j
j hebben te Amersfoort 1
van vrouwen van bei 3
I tigd om in de nabijbii
I te zijn. Laogzamerhan:
I vrouwen onmogelijk,e
foort of omgeving t
I heeft zich te Zeis''
bestaande uit mem' 1
Braams, kapitein Brai:
I Vloten, met het doel, i
komen. Op een terriii
j door een grondeigen; a
I zal een barak worde
J met 50 kamers, cent j
centrale keuken.
In deze barak zulle
geïnterneerden tegen je
ting vinden. Natuurlijk
van dit plan geld nocsi
reeds van vele zijdel
ondervinden, doch ""zal
ontvangst nemen. Penéi
Luiking, Stationslaan je
De betrokken Belgcp
toe bij om het plan te
Van andere zijde va-
Het terrein ligt bij 1
der Belgische muziekr
doel bereids een conji
opbracht.
Het nieuwe comité]
doel na ais het opji
Amersfoort gevorm^f
wekenen*, meer heWM
Prachtig. Concurrent!
komt hen ten goede, tii
De Zondag op »Zaod
Heide gehouden vierde
van vrijzinnig Hervordfci
Gooi is, mede door^iqj
prachtig geslaagd. 1
Er waren ruim 4501)
1200 en 1800 .op Heme
en 1914. il
De indrukwekkend»
j koor uit Wormerv^g#
aan bij het gesproken h
j Ds. R. Glasz, evenak
ten, die het woord voe*
in het slotwoord ongevi
der de honderden, dk
slechts éen mocht xpdv
gaat dan hij kwam en
uur een zjelesnaar is aa
gaat boven het leed en
tijden, die we thans bek
bijeenkomst niet vrucii
er reden om te gelo^
in ons is, niet kanTro
Nogmaals herinneren
door mevrouw Noorden
vrouw De Haan—Mail
Anton Verhey aanstaar
in den Groote kerk ihiéi
Men voorzie zich «i
kaarten, want uit den ;i
er geen verkocht aan h
Van DonderdagaypjM
daaraanvolgende w« 1
Arend» vertoond de gë«S
film «Andreas Hof er 4,
