Zaterdag 23
October 1915.
w
Deventer
66e Jaargang.
S-AJF1 E DEPOSIT.
De ECHTE
EBSFOORTCGHE COURANT.
In de Naaiiilooze Vennootschap „l)e Aniersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleeff".
DTEUR: Verachijm DinsdagDonderdag- eu Zaterdagavond, Abonnement per 3 maanden f i.
franco per post ƒ1.15. Advertentien 16 regelt 60 cent; elkfe regel meer 10 cent. Bij regel-
D Jï S. I XE 0 abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kostelooa. Legale, ofBciefile- en ontel jenlnga-
advertentifin per regel 15 cent Reclame» 1—5 regelt ƒ1.25. Bewijsnummer* naar buiten
■"OORT worden In rekening gebracht en kosten evenals afzonderlijke nummers io cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten ln rekening gebracht.
BUREAU:
KORTEQIIACHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
jG A DERING.
an Amersfoort,
br Gemeentewet,
an de ingezetenen, dat
jnte zal vergaderen op
pber aanstaande, des
|re; zoo noodig voort-
Iiber 19:5.
getnfRSter voornoemd
N RANDWIJCK.
AN RA
tn A m<
,p Amersfoort
van belanghebbenden,
pnelrewaard een geval
rzeer is voorgekomen,
w *9*5-
gemeester voornoemd,
RANDWIJCK.
NRA
htsschool.
jitig belichte schildere
nden I.eusderweg ver-
f der Ambachtsschool
Jag zeer velen samtn-
ïeole opening van het
We merkten op den
mbachtsonderwijs, den
de heeren P. Doorn en
den heer Groote Haar
warenBurgemeester
Amersfoort en vele
eden van zusterveree-
trie- en huishoudschool
-departementHoofden
indere Lagere scholen,
eden der vereeniging,
h: en alle leerlingen
de heer G. J. Buys
;eniging het woord en
,ere-voorzitter der ver-
aaf Schimmelpenninck.
ar.g stelde inde school,
was verhinderd, de
ran het nieuwe gebouw
icht van verhindering
n Minister van Staat,
jjsche Zaken. mr. P.
'.indenhet Kamerlid
W. H. de Beaufort
Bilderdijk, vertegen -
lege van Gedeputeerde
i.ts welkom Inspecteur
enwoordiger van de
elijksch Bestuur der
n de aanwezige Raads-
van het Nuts-departe-
van Industrie- en
Dachtsschoolde Hoof-
le scholen, die leerlin-
en de donateurs der
enwoordigers der vak-
overigen die wel aan
illen samenkomen om
te wonen,
den Inspecteur, die
:rde medewerking al
Bestuur heeft doen
(jwoor een groot deel
I ge vereeniging is te
"ayinciaal Bestuur, dat
en zeer zeker niet
ir van Amersfoort,
het hart, dat, waar in
iftiiur der school wel
ijüsidién toegestaan te
krijgen, thans zelfs iedere wensch, die bil
lijk blijkt, wordt toegestaan. Getuige bet
besluit in de jongste Raadszitting, in welke
werd aangevuld een som, hoewel dit inder
daad niet lag op den weg van den Raad,
doch welk bedrag in het belang van de 1
ambachtslieden niet kon worden gemist en
toch door een ander College was geweigerd, j
In het bijzonder dankte spr. het Bestuur
en de leden van het plaatselijk Nuts-departe- I
ment, die, door het geven op vrijwel onze-
keren grondslag van bet stamkapitaal voor
den bouw van het eerste gebouw, hebben
getoond, veel te gevoelen voor het Ambachts-
onderwijs. Gelukkig is het thans reeds moge
lijk geworden, dit kapitaal los te maken,
zoodat het eerlang kan worden terug gegeven,
en zoo mogelijk op nóg nuttiger wijze weer
kan worden besteed.
Ten slotte bracht spr. dank aan allen, die J
op eenige wijze er toe hebben bijgedragen,
de school te doen worden tot hetgeen zij na I
zóo korte jaren reeds is.
In 1901 begonnen met 40 leerlingen en
4 leeraren in een hulpeloos en onvoldoende j
gebouw, moest al spoedig, in 1903, het eerste
lapmiddel er zijn er vele geweest j
worden toegepast en wel de verbouwing, j
Thans zijn er 185 leerlingen en 14 leeraren
en is als nieuw leervak aan de school toe
gevoegd de electrotechniek, hetgeen nood-
zakelijk moest leiden tot het stichten van
een geheel nieuw gebouw.
Wat de school deed in sociaal opzicht
moge o.a. hieruit blijken, dat reeds 425 leer- I
lingen verwierven het eind-diploma, geens-
zins een nutteloos wapen in den strijd om
het bestaanimmers uit de met zorg ver
zamelde gegevens omtrent oud-leerlingen
blijkt, dat de middelmatige de zeer vlugge
verdienen al veel meer beginnen met een
uurloon van 6 cent en na drie jaar reeds
ten minste 15 cent per uur of ruim fg per
week verdienen, wel een bewijs, dat zij goed
zijn toegerust.
In dat nieuwe gebouw, waarin de toekomst
zich zal moeten afspelen, zal gelegenheid zijn
om per week 650 lessen te geven aan 355
leerlingen, 185 van de Ambachtsschool zelf,
130 van den avond-teekencursus voor vol
wassenen en*40 van den theoretischen avond- j
cursus (het voortgezet onderwijs, ten voor
bereiding voor de Middelbare technische
school) en de Burgeravondschool.
De bouwsom bedroeg slechts f 107 000
ondanks de zeer ongunstige tijdsomstandig- j
heden en wel ten zeerste mag worden ge
waardeerd, dat alle en dit zijn zeer vele
moeilijkheden zijn overwonnen.
Bijzonderen dank is de vereeniging dan ook
verschuldigd aan den heer W. H. Kam, Voor
zitterder technische commissie uit het Bestuur,
en aan den heer Groote Haar, die naast zijn
zeer drukke bezigheden als Directeur der
school, den bouw der school leidde, zoodat
deze plaats ha<f zonder architect. Dank ook
azn de leeraren, die met de leerlingen al
sedert bijna 2 jaren deuren, kozijnen, ramen,
een J-el van het ijzeren hek, schoolmeubelen,
enz. vervaardigden, de electrische installatie
aanlegden, enz. waardoor de bouw- en inrich
tingskosten totzoo'n minimaal bedrag konden
worden beperkt, daar honderden, zoo niet
duizenden zijn uitgespaard; inderdaad een
minimum als inen nagaat, dat het kleine ge
bouw te Dordrecht drie ton kosten, terwijl
hier bouw en inrichting in totaal zullen kosten
f 125 000.
De heer De Groot, nu het woord ver
krijgend, herinnerde, dat hij nu 14 jaar ge
leden, in 1901mede het voorrecht had, tegen
woordig te zijn bij de opening van de oude
school door Minister Borgesius, Niemand van
de toen aanwezigen heeft kunnen verwachten,
dat in een zóo kort tijdsbestek een nieuw
gebouw zou noodig zijn om het vakonder
wijs te Amersfoort tot nóg grooter ontwik
keling te kunnen brengen. Te meer heeft
niemand dat destijds kunnen verwachten, om
dat in 1886 de commissie voor vakonderwijs
uit de Maatschappij tot Bevordering der
Bouwkunst had uitgewezen, dat vakonder-
Bankvereeni> ing H. L. A DULLAERT Co.
AMERSFOORT Seherpenzeel Soest.
Laugegraoht J30 - Tol. Illtoro. aas
Lips smeltproefvrije kluis. Nieuwste constructie.
wijs alleen bestaanbaar was in Gemeenten
met meer dan 30 000 inwoners.
De Voorzitter, vervolgde spr,, gaf een
historisch overzicht van de wording en den
bloei der school en dankte Bestuur en leera
renmaar hij dankte ook de oud-leerlingen,
die de waarde van goed vakonderwijs vol
komen hebben bevestigd in de practijk.
Er is wel eens gesmaald op particulier
initiatief, doch in deze vereeniging is weer
gebleken, dat, als het goed is, de gansche
Gemeente, van hoog tot laag meewerkt en
de verantwoordelijkheid mede helpt dragen.
De Voorzitter jjeeft dank gebracht aan het
Rijk, de Provincie en niet het minst de Ge
meente. Dien dank hoop ik over te brengen
aan Zijne Exellentie den Minister, doch waar
het Gemeentebestuur aanwezig is, past het
mij, bet een woord van buide te brengen
voor de wijze, waarop het steeds de goede
oplossing heeft helpen bevorderen.
Spr. hoopte, dat de resultaten, tot dusver
bereikt, nog zouden toenemen ook door de
toewijding van de leeraren, die in deze zoo
veel gunstiger omgeving hun vleugels zoo
veel ruimer kunnen uitslaan.
Eindelijk tot u, jongens. Zooeven hebt ge
hooren constateeren, dat uw voorgangers op
voortreffelijke wijze hebben begrepen, het
geen voor hen is gedaan door het inrichten
van dit vakonderwijs. Aan den overkant van
den weg leidt men op de landsverdedigers;
laat ons hopen, dat zij nooit in practijk be
hoeven te brengen, betgeen hun thans wordt
geleerd. In tegenstelling met hen verwach
ten wij van u, dat gij de theorie wèl zult
omzetten in practijk en dat gij zult toonen,
waard te zijn de moeite, die Bestuur en lee
raren zich voor u getroostten. Op u rust den
plicht, de voetstappen der pioniers de
leerlingen van 1901 en latere jaren te
drukken en daarmee uw dank te betuigen
aan Rijk, Provincie en Gemeente.
Nog een kort woord tot u, mijnheer
Buys. Uw medebestuursleden, ja allen hier
tegenwoordig zijn het volkomen met mij
eens, dat gij niet alleen zijt geweest de gang
maker, maar óok de motor, die welke
moeilijkheden zich ook voordeden, en d'
zijn heel vele geweest alles over het
doode punt bracht. (Applaus).
Prof. Kenninck sprak hierna als waar
nemend Voorzitter der vereeniging »Amers-
foortsche industrie- en huishoudschool her
innerde welk een ontzaglijke moeite het heeft
gekost, hier ter stede vakonderwijs tot stand
te brengen en bracht namens het jongste
zusje hartelijke gelukwenschen aan den oud
sten broer, die zoo flink opgroeide.
De heer C. J. F. Prins, Voorzitter van
het Nutsdepartement, herinnerde hoe steeds
een band van vriendschap en aangename
samenwerking Ambachtschool en Nut heeft
verbonden. Het Nut gaf inderdaad het stam
kapitaal en maakte het Buys het symbool
der Ambachtschool wat gemakkelijker;
anders ware hij er tóch wel gekomen. Het
is niet alleen een feestdag voor de Ambacht
school, maar óok voor het Nut, dat steeds
aan den spits stond, waar gold de bevordering
der volksontwikkeling, waartoe zeer zeker
behoort goed vakonderwijs. Het Nut is dan
ook zeer verheugd over het prachtig resultaat
van uw organiseerend talent, uw initiatief
uw arbeid en wensebt hartelijk geluk.
De beer P. Doorn, eerste Directeur der
school, zeide hierna, dat oude banden hem
nog binden aan de geboortestad van den
Grootmeester der Nederlandsche bouwkunst,
Jacob van Campen en herinnerde zich nog
bijna dagelijks, hoeveel overleg het heeft
gekost, de school niet te belemmeren in haar
groei. Ook hier was Buys de man, die telkens
uitkomst wist. Thans moest deze groote ver
bouwing plaats hebbenhet kon niet meer
in het oude gebouwwel een unicum in een
tijdsverloop van even 14 jaar. En ook deze
nieuwbouw is tot stand gekomen. En op het
juiste oogenblik, tot bloei van hetambachts-
onderwijs.
De dag is een kroon op uw arbeid, geachte
collega Groote Haar. Voor u, leeraren, hoop
ik, dat ook voor u het woord van inspiratie
steeds zal zijnexcelsior, vooruit. En jelui,
leerlingen, hoeveel te meer zal je je moeten
inspannen nu je ziet hoeveel er voor je is
gedaan. Ik hoop, dat jelui dit zult waardeeren
en zult toonen dat je het ten volle hebt ver
diend.
Hoewel gij niet meer te Amersfoort woont,
bleef Amersfoort en bleef vooral deze school
uw liefde behouden. Moge dit nog het geval
zijn in lengte van jaren en moge onder uw
eminente leiding en voorbereiding en onaf
gebroken goede zorgen het vakonderwijs
groeien en bloeien.
De Burgemeester, alsnu het woord
verkrijgende, bracht op de eerste plaats dank,
ook namens het Dagelijksch Bestuur der
Gemeente, voor de uitnoodiging, welke vormt
een mijlpaal in de geschiedenis van het vak
onderwijs te Amersfoort. Het Gemeentebestuur
van Amersfoort heeft mogen zien met
klimmende belangstelling en met steeds groote
waardeering gevolgd de plannen, die achter
eenvolgens zijn gemaakt en ondanks vele en
zeer onverwachte moeilijkheden steeds zijn
volvoerd. Het vakipnderwijs heeft dan ook
de volle sympathie van het Gemeentebestuur.
Jongelui, het is nu eenmaal zóo ingericht
in het leven, dat men pas te laat leert waar
deeren hetgeen men heeft mogen genieten
in zijn jeugd. Ik hoop echter, dat hetgeen
ge thans hier hebt gehoord u zal leeren
apprecieeren, dat ge hier mocht worden ge
vormd. Als ge later eens voorbij dit mooie
gebouw gaat. wellicht met uw eigen kinde
ren, hoop ik, dat ge met trots zult kunnen
wijzen op dit gebouw waar gij werd toe
gerust voor uw ambacht.
Mijnheer de Voorzitter, U hebt aan velen
dank gebracht, maar U hebt niet kunnen
noemen den kort-en-krachtigen naam Buys.
Laat mij dit doen en daaraan toevoegen, dat
het Gemeentebestuur heeft gemeend U bij
deze, ook voor U gewichtige gelegenheid te
moeten aanbieden een blijvend aandenken
(Applaus en bravo's).
En gij allen stemt met mij in, in een harte
lijk: Lang leve Buys (hoerah's).
Het geschenk is de bekende groote ets
van den Lieve Vrouwetoren door Dirk Har-
ting, in blank eikenhouten lijst; onderaan is
aangebracht een zilveren plaat, waarop: De
Gemeente Amersfoort aan den heer G. J.
Buys, uit dankbaarheid voor zijne verdiensten
voor het ambachtsonderwijs, ter gelegenheid
van de opening der Ambachtsschool aan den
Leusderweg, 1915.
De heer B. van der Worp, na den
vorigen spreker gedurende 6 jaar Directeur
der school, wees op de prachtige samenwer
king, die een zóo prachtig resultaat deed
bereiken, feliciteerde den heer Groote Haar,
zijn opvolger, er mee, dat hij met dit Be
stuur mocht samenwerken en verzekerde,
dat hij gedurende de 5 jaren, sedert welke
hij Amersfoort metterwoon verliet, nog dik
wijls in gedachten wijlt bij de school. Ik
heb u, leeraren, hier leeren kennen als de
krachten op welke de school drijft en ben
er ook daarom van overtuigd, dat dit ge
bouw zal afwerpen heel groote vruchten.
En ook tot u, jongens, een enkel woord.
Spanje toch in, opdat, als ge later uw Direc
teur eens weer tegenkomt, ge hem steeds
vrij in de oogen kunt zien, 'omdat ge niet
anders deedt dan uw plicht, tot heil van
jezelven, maar ook van Amersfoort, dat zóo
veel voor jelui deed.
De heer G. A. Groote Haar, de huidige
Directeur der school, wentelde den dank,
hem gehracht, af op den heer Kam, den
Voorzitter der technische commissie en op
den heer Buys, den Voorzitter van het
Bestuur, wiens helder inzicht, energie en door
zettingsvermogen spr. telkens weer troffen.
Spr. dankte ook de leeraren, die hem in
den heel moeilijken en drukken tijd van den
bouw en het verhuizen steeds hebben gesteund
op een wijze zóo, dat het onderwijs, zelfs
bij het overbrengen der school, geen schade
leed. Hij roemde den prettigen geest, die
steeds heerscht tusschen het onderwijzend
personeel, welke goede harmonie en eenheid
juist zijn de kracht der school.
Jongens, besloot spr., het nieuwe gebouw
legt jelui nieuwe verplichtingen opdoet je
best en waardeert het onderwijs. En op mij
stormt thans aan- de groote verantwoordelijk
heid om in vervulling te doen gaan de booge
wenschen, die men terecht koestert. Ik aan
vaard d:e verantwoordelijkheid en hoop haar
te kunnen dragen en zal mijn beste krach
ten blijven wijden aan de belangen der school.
De heer Buys sprak nog een enkel woord
van dankbaarheid "oor de waardeering, welke
zijn werk thans mocht ondervinden en ver
klaarde zich buitengewoon verrast door het
aandenken van het Gemeentebestuur, dat
hem uitermate verheugde.
Mijn arbeid voor deze school was belang
loos; ik had mijn idealen op onderwijsgebied
en mocht een zeer groot deel daarvan hier
vervuld zien. Dit aandenken is mij daarom
te meer een kostbare herinnering.
Mijn vast besluit was, het Voorzitterschap
neer te leggen, maar Woensdag in de Be
stuursvergadering heeft men er mij zóo over
tuigd, dat het mij onmogelijk was, mijn plan
te volvoeren. Ik zal dus aanblijven tot de
school geheel in orde zal zijn, óok op finan
cieel gebied (Applaus).
Misschien, dat ik er nog eens toe kom.
hier weer te komen wonen (Bravo's). Ja, de
liefde van zijn jeugd verliest men niet; ik
woonde hier 32 jaren en heb erwel veel leed,
maar toch óok heel veel lief ondervonden
Amersfoort is me lief geworden óok met zijn
gebreken; laten we maar denken, dat die er
bij behooren.
Ik verklaar thans de school geopend.
Men ging hierna het gehecle. gebouw
bezichtigen.
En zoo is Amersfoort ufV een gebouw
rijker geworden, een welvoorzien nestje, met
met voorliefde gebouwd, met liefde in stand
te houden, waar tal van ouderen dag na dag
druk in de weer zijn naar hun beste gaven
van geest en hart, ten einde de jongeren,
als ze eenmaal uitvliegen naar alle zijden
de groote wijde wereld in, mee te geven een
schat van vooral practische kennis, een diep
besef van plichtsbetrachting, opdat zij niet
alleen eigen geluk kunnen opbouwen, maar
ook om door hun arbeid en opvattingen heel
de gemeenschap tot heil te zijn.
van Klopman Baerselmati,
oudste Koekbakkcrij te Deventer, is te
AMERSFOORT uitsluitend verkrijgbaar bij
den heer C. A. Stoové, Confiseur.
