Donderdag 28
October 1915.
ONZE VLOOT",! No. 8639
enter
|;r co.
1 plaats
1CHTE
kchterbergh,
nmakers
Jen en
1 Smeden
66e Jaargang.
BIJBLAD
■rftfoort.
ióen of meer ONZE
[1910 wcnschen te ont-
leerden prijs van f 0.85,
12 November op
Pecretaris E. HAAN,
dezen kalender zijn
1 de vitrine van Valk-
Utrecht of Amersfoort
Is te koop gevraagd.
5 Alg. Advert. Bureau
itven 87, Rotterdam.
9 Zangers
wen
28 OCTOBER
sden R. K. Volksbond
ill S UUK.
leden vrij.
n 10 cent.
'il 10 cent tusscheu
ur namiddags.
111 Baerselman,
||ij te Deventer, is te
tsluitend verkrijgbaar bij
toové, Confiseur.
nen. Likeuren.
Uf. AMKKNFOUKT.
Lffenhandel.
fcstelkantoor Arnh. straat i.
pijnen: Koestraat 4-6-8.
ptsche, Belgische en
anth niet.
EREENIGINU
8tehdam.
(■hap te Amersfoort.
van (len BKROH.
frlNASTRAAT 5.
doel
m Oredieten onder per
zekerheid of in-blanco
van handelspapier
van gelden déposito
it.
LEESZAAL
nlaan 2.
ieder boven 18 jaar,
daden Tijdschriften
Adresboeken.
iBLIOTHEEK.
bekomen bij de Ned.
iv., voorh. RECHT
eesp, 's-Gravelandsche-
Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff'
I lOOFD-R EDACTE UR
F. J. FREEERIKS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per postƒ1.15. Advertentiën .1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigemngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1-5 regels 1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening geb acht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
ZORTSGRAOBT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19
Bij dit nummer behoort een
K KNN18GEYINGRN.
RAADSVERGADERING.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat
de Raad dezer Gemeente zal vergaderen op
Vrijdag den 29 October aanstaande, des
namiddags ten vier ure.
Amersfoort, 27 October 1915.
De Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artikel 37 der Drankwet,
Brengen ter openbare, kennis
1. dat bij hen is ingediend een verzoek
schrift om verlof tot verkoop, uitsluitend van
alcohol-vrijen drank, voor gebruik ter plaatse,
van verkoop, door HUBRECHT Dingen'US
SCHRIJVER, reiziger, wonende te Leusden,
Molenstraat 13, in een te plaatsen tent op
een perceel grond van de Ned. Centraal
Spoorweg Maatschappij, gelegen aan de Barch-
man Wuytierslaan nabij de halte «de Vlas
akkers», kadastraal bekend Gemeente Amers
foort, Sectie C, no. 1646,
2. dat binnen twee weken na deze be
kendmaking een ieder tegen het verleenen
van het verlof schriftelijke bezwaren bij ons
College kan inbrengen.
Amersfoort. 26 October 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Vervolg stenografisch verslag.
Ik heb dat destijds niet toegegeven en vind
nu in deze Begrooting onder I-asten*, m.i.
weer de zelfde fout. Ik vind hier uitgetrokken:
aan loon zooveel, aan de bediening van de
stoomketel zooveel. Dat is dus allemaal arbeids
loon niet waar? Maar verderop vind ik weer
«inclusief arbeidsloon*, onderhoud stoomketels,
machines, toestellen, gebouwen, enz. en ik krijg
dus weer dien zelfden afzonderlijken post als
verleden. Nu herinner je je, dat ik juist op
dien post de aandacht heb gevestigd, omdat
er zooveel op dien post was afgeschreven.
Voor dien post is niet uitgegeven een be
drag van f 23500, zooals op deze Begrooting
is uitgetrokken, maar ik meen maar ongeveer
f 11 000. Nu zou ik willen vragen, hoe komt
het, dat altijd de zelfde post op de zelfde
wijze is samengesteld, terwijl er destijds geen
antwoord op gekomen is.
Ik heb hier het antwoord van B. W. als
ik mij niet vergis bij mij, maar zou toch even
kunnen zeggen, dat hetgeen ik v"an dien post
gemeend heb, niet anders was, dan ik nu heb
gereleveerdhoe komt het, dat f 23 500 is
uitgetrokken, terwijl maar is uitgetrokken
f 11 000 ongeveer. Ik verklaar eenvoudig, dat
ik niet kan begrijpen, dat wanneer men met
f 11 000 kan toekomen men er f 23 500 voor
gaat uittrekken. Dat kan ik mij niet begrijpen,
omdat er een volgenden post »gebouwen,
gesbouders, enz. inclusief arbeidsloon» voor
komt. Kan men ons de Begrooting nu niet
zóo voor oogen stellen, dat wij er een juist
beeld van kunnen krijgen Want per slot van
rekening kan je er met een dergelijk bedrag
geen voorstelling van maken, hoe zoo'n zaak
administratief in elkander zit.
Ik hoop, dat ik volledig genoeg geweest
ben en dat de Wethouder wel zoo vriendelijk
zal willen wezen, mij nog eens een duidelijk
antwoord betreffende die verschillende bedragen
te geven.
Als men voor een post noodig heeft f 12 000
vat ik niet, dat die begroot wordt op f 23 500.
Zóo is de juiste toestand.
De Voorzitter: Mijnheer Hofland, het
sipijt B. W., dat u dit onderwerp niet in de
afdeeling hebt ter sprake gebracht. Voor
een goed debat is het gewenscht, dat derge
lijke dingen eerst in de afdeelingen komen.
Waar het bier nu betreft een post van de
Begrooting waarmede getallen gemoeid zijn,
zal de Wethouder u niet dadelijk van ant
woord kunnen dienen.
De heer Hofland: Ik geef dat tos, Ik
geef dat toe; ik heb het verzuimd.
Hierop wordt de Ontwerp-Begrooting Gas
fabriek in haar geheel z. h. st. goedgekeurd.
De Voorzitter: Dan gaan we nu over tot
IV. Ontwerp-Begrooting Waterleiding.
In haar geheel goedgekeurd z. d. of h. st.
V. Ontwerp-Begrooting Electrisch bedrijf.
De Voorzitter: De heeren weten, dat
moet worden veranderd 65 KU in 65 KW
dat is Kilo-Watt.
De Vooriltter: Ik zal hierbij eer
Veis Heyn even in de gelegenheid stellen om
een schriftelijk door den heer Hofland inge
diende vraag te beantwoorden.
Deze vraag, gericht aan het College van
B. W. luidt:
Zijn de geruchten juist, dat het ongeluk
aan Dijkhuizen, hulp-monteur van het Elec
trisch bedrijf, overkomen en dat zijn dood ten
gevolge had, voorkomen had kunnen worden
indien in de transformatiezuil een controle-lamp
aanwezig was geweest, zoodat de chef-monteur
zich van te voren ter plaatse had kunnen
overtuigen, dat de stroom was uitgeschakeld,
om daarna het bevel tot opstijgen te geven?
De heer Veis Heyn, Wethouder der
Bedrijven: M. de V., naar aanleiding van
dit zeer droeve geval zij het mij vergund,
zoo breed mogelijk uiteen te zetten de ge
gevens. die ik daaromtrent heb gekregen.
De oorzaak van het ongeval met doodelijken
afloop is te wijten aan een verzuim van mon
teur Sütholter. Volgens voorschrift mag niet
aan hoogspanningsleidingen worden gewerkt,
alvorens met den ontlaadstok is gecontroleerd
of de hoogspanningskabel spanningsloos is.
Hoe Sütholter dat dien morgen kon ver
geten, is onverklaarbaar.
Had Sütholter den ontkmdstok gebruikt en
was hem gebleken, dat er, ondanks het uit
schakelen, nóg spanning op den hoogspan
ningskabel stond, dan had bij de oorzaak
daarvan eerst kunnen opsporen en had pas
daarna mogen gaan werken.
Controle-lampen voor hoogspanning be
staan nietdeze moeten worden gecontroleerd
met den ontlaadstok.
De in elke zuil aanwezige controle-lampen
voor de laagspannlng bovendien dragen
de monteurs steeds ^ntrole-lampen in hun
zak mede konden in dit geval niet aan
wijzen of hoogspanning in de zuil aanwezig
was, omdat de hoogzekeringen van den trans
formator voor de veiligheid eveneens waren
uitgetrokken, zóodat elke verbinding tusschen
hoog- en laagspanning in de zuil was ver
broken en de, ook in eiken aangesloten win
kel of woonhuis, aanwezige laagspanning van
een andere zuil in de stad kwam.
Wat nu de oorzaak is, dat, ondanks het
uitschakelen, de hoogspanningskabel nog niet
spanningsloos was, of dit capaciteit is ge
weest dan wel werd veroorzaakt door een
gering watergehalte van de olie in den olie
schakelaar in het meethuisje op de gasfabriek,
is een vraag van secundair belang, waarop
verschillende deskundigen reeds een sterk
uiteenloopend antwoord hebben gegeven.
Indien Sütholter het verzuim niet had ge
pleegd, zou dit direct zijn onderzocht vóór
aan de zuil verder werd gewerkt en was dus
het ongeval niet voorgekomen.
Is het den heer Hofland duidelijk?
De heer Hofland: Ja, dank je; het is
heel duidelijk.
VL Ontwerp-Begrooting Armbestuur.
Goedgekeurd z. d. en z. h. st.
VII. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verbetering van de jaarwedden
en belooningen van enkele categorieën van
ambtenaren.
Ontwerp besluit I, .Secretarie.
De heer Leinweber: M. de V., ik wou
even spreken over den bevolkingsagent. De
bevolkingsagent, die het tot nu toe alleen af
gedaan heeft, is verleden jaar in militairen
dienst gegaan en nu heb ik in de courant
gelezen, dat er nu een tijdelijke bevolkings
agent is aangesteld. Wij hebben dus een jaar
zonder bevolkingsagent gezeten. Nu acht ik
de benoeming van een bevolkingsagent juist
een voornaam ding, want volgens art. 50 der
Ontvangsten krijgt de Gemeente van het Rijk
f 2.89s P01" inwoner. Wij hadden in 1915 in
het geheel 25 635 inwoners en hebben van
het Rijk gekregen f 57 153.335. Ieder inwo-
nertje telt daarvoor mee.
Toch zijn er nog wel inwoners, die niet ge
teld worden. Zoo was hier onlangs een familie,
die een dienstbode hield, maar deze niet heeft
opgegeven. Toen daarnaar werd geïnformeerd,
zeide de vrouw des huizes »ik ben reeds 25
jaar getrouwd maar ik heb nog nooit mijn dienst
bode aangegeven*. Ik verzoek B. W. na
te gaan of de aanstelling van éen agent wel
voldoende is en blijkt het, dat het te weinig
is. dan dient tot aanstelling van meer agen
ten te worden overgegaan.
Goedgekeurd z. h. st.
Ontwerp-besluit II. Openbare werken en
Bouw- en woningtoezicht.
De heer Leinweber: M. de V., ik zou
U willen verzoeken, deze punten afzonderlijk
in stemming te willen brengen, bijv. [betref
fende den Architect, de concierges, enz. Ik
wensch daar een toelichting op te geven.
De Voorzitter: Aan de orde is dan
art 1.
Het voorstel strekt om den Architect te
noemen Directeur der Gemeente-werken en
zijn salaris te brengen op f 3500.
De heer Leinweber: M. de V., ik heb
gezien, dat de Gemeente-architect een salaris
geniet van f 3000. Dat staat gelijk met het
tractement van het hoofd der Gemeente. Nu
wordt hier voorgesteld om dat tractement te
brengen op f 3500. Zoo'n verhooging van 1
f 500 geeft men natuurlijk alleen aan iemand
die buitengewone dingen doet. Nu heb ik van
den Gemeente-architect nooit gemerkt, dat hij
buitengewone dingen heeft gedaan. Hij heeft
wel dingen gedaan, maar niet in het belang
der Gemeente. O.a. heeft de Gemeente-archi-
tect van Iemand een stuk grond eigenmach- j
tig afgenomen. De Wethoudr heeft het in
een Openbare Raadszitting erkend zoodat
de Gemeente verplicht was, als schadeloos-
stelling vermindering van huur te geven. j
Dan heb ik ook genoemd de concierges
der Openbare scholen. Wanneer die ietsnoo-
dig hebben, moeten ze eerst gaan naar het
Hoofd der school en dan terecht komen bij
den Gemeente-architect of bij den Hoofdop-
zichter.
Nu geloof ikwel, dat op die manier een
klein bedrag, van misschien enkele guldens,
wordt uitgewonnen, maar niet gerechtvaardigd
acht ik de uitgave van f 500, voor dit baga-
I tel werk aan den Gemeente-architect te geven.
I Nu zeggen B. W. in hun antwoord op
het afdeelingsverslag »wij stellen den Raad
voor, den Gemeente-architect den titel te
geven van Directeur der Gemeen te-werken*.
Nu vind ik dien titel heel mooi en op zich
zelf heb ik daar geen bezwaar tegen; maar
ik geloof, dat B. W. meenen, dat hij, om
dat hij een mooien titel krijgt, nu ook een
hooger salaris moet hebben.
De heer Van Esveld, Wethouder
van Openbare Werken: M. de V.,
ik wil den beer Leinweber niet volgen op
enkele aantijgingen, die hij gedaan heeft,
want de zaak die hij genoemd heeft, om
trent de afscheiding van dat stukje grond,is hier
in ruime mate behandeld. En wat hij noemt
van de concierges, dat is óok een noodige
maatregel om zoodoende de Gemeente niet
voor buitengewone en soms dubbele onkos
ten te stellen.
De f 500, die wij voorstellen om aan den
Gemeente-architect meer te geven, wezenlijk
mijnheer Leinweber, die f 500 worden wèl
verdiend. Sedert eenige jaren toch heefc onze
Gemeente zich zeer snel uitgebreid. Dat heeft
heel veel werk meegebracht. In dien tijd is
het Grondbedrijf ingevoerd en dat geeft ook
heel veel werk, namelijk voor onzen archi
tect. Bovendien is hem opgedragen, te zorgen
voor den toren, wat óok een veel omvattend
werk is en waaraan vooral groote verant
woordelijkheid verbonden is. Dus wezenlijk,
I mijnheer Leinweber, die f 500 worden wèl ver
diend.
j Ik stel onzen Gemeente-architect hoog, wat
I zijn bekwaamheden betreft en wat zijn ijver
betreft. Daar valt niets op te zeggen. Het is
I iemand die werkt, die nooit vraagt naar zijn
rust, maar die altijd vraagt naar zijn werk
(instemming).
Waar wij hem nu een anderen titel willen
geven, is dat in overeenstemming met den
titel, die in alle grootere Gemeenten gebrui
kelijk is. Waar onze Gemeente zich als een
groote Gemeente gaat ontwikkelen, behoort
die titel van Architect te vervallen en wordt
deze: Directeur van de Gemeente.
De heer Hofland: Van de Gemeente
werken.
De Wethouder Van Esveld: Ja.
natuurlijk, van Gemeente-werken. Ik hoop dan
ook, dat de Raad het niet met de beschou
wingen van den heer Leinweber eens zal 2ijn.
maar con araore ook deze verhooging zal
toestaan.
De heer Leinweber M. de V., de Wet
houder van Openbare Werken vertelt, dat de
behoeften, die de concierges nu en dan moeten
hebben, nogal belangrijk zijn. maar ik geloof,
dat die maatregel niet zooveel zal bij brengen
en dat het niet gerechtvaardigd is daarvoor
een bedrag van f 500 te voteeren. Tegen den
titel van Directeur van de Gemeente-werken
op zichzelf heb ik niets. Te Amsterdam en
in meer groote plaatsen heeft men die even
eens, maar het gaat alleen tegen die f500.
Nu hebben B. W. indertijd bij het voor
stel tot invoering der Centrale boekhouding
o.a. gezegdde administratie der Bedrijven
is uitstekend geregeld, maar bij Publieke
Werken der en de Reiniging bestaat nog het
«Jude type; dus die zijn niet uitstekend ge
regeld.
Was de heer Beltman nu gekomen om die
administratie goed in orde te krijgen, dan
zou ik zeggen die mijnheer heeft buitenge
wone diensten gedaan er zijn termen om hem
f 500 toe te kennen. Maar nu vind ik dat niet.
De heer Van Esveld, Wethouder
van Openbare Werken: Mijnheer Lein
weber, U spreekt van het verschil tusschen
de Bedrijven en de Openbare Werken; maar
U kunt die administatie niet gaan vergelijken.
De administratie van een Bedrijf is een ge
heel andere dan van onzen tak van dienst en
onze Directeur moet juist van die administratie
ontlast wordenomdat hij zich aan veel hoogere
dingen moet kunnen wijden, dan aan dat ge
wone rekenen.
