T
be te kunnen aan-
bedrijf door de j
jen kochten wij
odenhoek en om- i
haar menigmaal i
werden gedaan,
en rond niet krijgen.
3 maar de eige-
et m, of alles tegen
ijd kon zij van
>m krijgenmaar
ibben wij gezegd
ichten te krijgen.
Ite is reeds weder
Leijden. En wat
thans reeds 4,
est om een stuk
een op de onder-
:he Spoor om een
bij den overweg
h op de spoorbaan
;t gelukt, zullen op
le eene of andere
'ps ats willen maken,
xploitatie door de
ebeuren dan door
kan wachten, ze
bij en kan stukje
is een groot voor-
ïr niet doen.
ep. Het moet ook
ils het terrein van
D^het niet veel waard,
heer Koppen en
n vormen juist een
het meest exploi-
vermoeden gehad,
)p ooit tot exploitatie
zou het, als goed
laten liggen, en
dere verdienste van
1 wij hebben allemaal
oest rijzen dadelijk
Wuyfierslaan. Dan
it (koop meer krijgen,
rvi De heer Knoppers
de tram minstens
pdergeteekende, hij
{06 de hoogte en dus
den grond in
Jat de tramplannen
wi
ojopmerking van den
nu reeds te laat
k zoo, maar het kon
>ra echter een kwestie
s elk heb met groote
or»t eigenlijk het ter-
r »pen niets waard is
verder op ingaan,
a'. op. Het zou eigen-
oed te verkoopen.
Het isóoM. breed.
ety 60 M. en 500 M.
ejrporstel in te dienen
a^Sjp van het terrein
^behandelen en niet
Nu ik echter de
E; naga, zie ik er geen
«tel te doen, waarvan
met, dat het keldert.
;ep om een soort ver-
M. de V., omdat
eiu de termijn, waarop
moeten beslissen
ik mij niet gerech-
roorstel van B. W.
Mag ik dan nog
len van dezen grond,
H.A. en, M. de V.,
moeten dien grond
goedkoop te kun-
:westie van groote
ravoudig van er de
fmeente kan zeggen,
:den.
ijn niet uit tescha-
Jfijnheer Jorissen, ik
nog eve antwoor-
j zijn van het terrein
kt is zoo mijn be-
lat begrijpt u trou-
jptoe is u een veel te
Vlaar door het smalle
rappen, dat erbij aan-
den heer Knoppers
[et heeft dus een soort
1 is in de wereld soms
it zich met goud betalen,
fel'juist te smal is om
particulier te worden
|f?k
wenscb nog even
n argument van de
in wij leven, want
lagen.
De Gemeente Den Haag, waarover ik het
zooeven al had, durft geen grond meer
koopen voor f 1.50.
Ik lees dan in de »Nieuwe Rotterdamsche
Courant» van Vrijdag 29 October, Ochtend
blad B
»Zal de Residentie eerlang tot belangrijke
belastingverhooging moeten overgaan? Neen,
wij bedoelen niet een betrekkelijk geringe
stijging van het verhoudingscijfer van 0.97
tot 1.03, gelijk B. W. thans voorstellen,
doch veeleer een verhooging, die als een
aanmerkelijke verzwaring van druk gevoeld
zal worden. Onmogelijk schijnt het ons geens
zins, als althans de Rijks-hulp nog geruimen
tijd uitblijft en de toekomstige verruiming
van het heffingsgebied zóo weinig profijt
zal brengen als sommigen vreezen*.
En verder:
»Ook is het niet absoluut onmogelijk, dat
met de bijschrijving van rente en aflossing
bij het Grondbedrijf niet tot in lengte van
jaren kan worden doorgegaan. Kost niet
een stuk grond, dat voor f 1.50 per vierk.
M. gekocht is* zegge: een gulden vijftig,
M. de V. »na reeds 14 jaren door de
rente-bijschrijving het dubbele, en zijn er
niet zekere grenzen voor waardestijging?
Men vergete niet, dat voor de betaling van
rente en aflossing voor het Grondbedrijf in
1916 resp. ongeveer f 294000 en ruim
f 285 000 geleend zal moeten worden
dus een leening alléén om de rente en
aflossing te kunnen dekken. »Elk dier
sommen is grooter dan het geraamde tekort,
tot welks dekking B. W., tot groote ver
bazing van vele Raadsleden, thans belasting
verhooging noodzakelijk achten. Men stelle
zich eens voor hoe de toestand zou worden,
als onverhoopt plots bijschrijving niet meer
mogelijk mocht blijken, en houde hierbij
wel in het oog, dat het Gemeentelijk Grond
bezit zich nog steeds uitbreidt».
Tot zoover de aanhaling.
Dat zullen wij hier óok moeten gaan doen
als door de tijdsomstandigheden ja, u kunt
er nu wel om lachen, maar wij zullen er hier
óok toe komen wanneer door de tijdsom
standigheden hier tijdelijk, laten we zeggen
een paar jaar, de verkoop van grond wordt
stop gezet. Dan zullen wij tóch de rente moeten
blijven betalen, evenals in Den Haag en dat
is geen pleizierig vooruitzicht, voor de Ge
meentebewoners, want dan zal de belasting
ste"ig verhoogd moeten worden.
De heer Gerritsen: Dat is niet waar.
De heer Houbaer: Zoo? Maar het geld
moet er toch wezenabsoluut. Wat in Den
Haag vooruitgezien kan worden, kan bier ook
worden vooruitgezien. En daarom ben ik er,
gelet op de tijdsomstandigheden, tegen, hoewel
ik er in den grond van de zaak niet tegen
zou zijn als we in normale tijden leefden.
De Voorzitter: Het spijt me, dat er niet
bij staat welke gronden in Den Haag zijn
bedoeld, want dan zou ik beter in de gelegen
heid zijn, u dat nog te weerleggen. Zooals ik
reeds straks zeide, dat terrein ligt zeker niet
aan den zoom van de bebouwde kom. Zoodra
men zoo'n stuk gaat klaarmaken voor be
bouwing wordt het veel hooger en als men
dan gaat rekenen de rentebijschrijving dan
wordt die som inderdaad onmogelijk hoog
is zoo'n stuk grond niet te exploiteeren.
Zooals de heeren zullen weten, is turschen
Voorburg en Den Haag een weg aangelegd,
een jaar of tien terug, ten koste van zeer
groote kapitalen.
Daar is een aparte spoor aangelegd, er
ging een reuzenbedrag in den grond zitten
en tóch is voor bijna niets verkocht. Dat is
werkelijk waar. Dat is voor zoo'n Maatschappij
een faillissement, tenzij men kan wachten.
Maar hier, mijnheer Houbaer, zijn de om
standigheden gansch anders. Dit jaar zijn we
nu al zóo ver gevorderd, dat we de aflossing
kunnen betalen uit den verkoop van grond
en als we een beetje succes hebben, zullen
wij de rente kunnen betalen zonder leening.
En nu hebben we toch eigenlijk de twee
moeilijkste jaren achter den rug. Als we in
aanmerkiug nemen, dat deze jaren vielen in
de crisis en dat we nu pas begonnen reclame
te maken, dan kunnen we gerust zijn en
mogen we wel beweren, dat de vergelijking
met Den Haag niet opgaat.
Maar ik moet eindigen, waarmee ik ben
begonnenhet is jammer, dat ik de cijfers
niet kalm voor mij heb, dan zou ik beter in
staat zijn om uw redeneering te weerleggen.
De heer Houbaer: Om de zelfde reden
als de heer Jorissen, nl. dat wij er zoo gauw
voorgezet worden, ben ik toch ook tegen het
voorstel, M. de V. En ten tweede wil ik
erop wijzen, dat het melkkoetje van de Gas
fabriek in 1916 waarschijnlijk niet zal opleveren
hetgeen wij er in 191.5 van hebben gekregen,
Bijna zonder eenigen twijfel komen in 1916
de kolen op f 16 per ton. Wij zullen dus in
1916 zeker niet zooveel van de Gasfabriek in
onze gewone middelen profiteeren, tenzij wij
den gasprijs verhoogen, hetgeen óok al een
schrikbeeld is voor de Gemeentenaten. Daar
om waarschuw ik hier mijn mede-Raadsleden
er tegen, onder deze tijdsomstandigheden te
veel te koopen, niettegenstaande ik dat be
drag gaarne zou voteeren als wij in normale
tijden leefden.
De Voorzitter: Mijnheer Houbaer, u bent
lid van de Gas-commissie en kunt dit dus
zeer goed weten. Dank zij echter het zeer
goede beheer van den nieuwen Directeur ben
ik minder bang yoor dien hoogeren kolenprijs
en dat is niet alleen om de waterstofgasfabriek
die laat ik er nu buiten. Maar dank zij het
grondige onderzoek naar lekkages is de be
zuiniging van het gasverbruik werkelijk enorm.
Op het oogenblik ben ik niet in staat, cijfers
te noemen; maar dat bedrag is werkelijk zeer
aanmerkelijk.
De heer Houbaer: Ik breng volkomen
hulde aan het beheer van den Directeur van
de Gasfabriek. Dank zij zijn vooruitzienden
blik en ook dien van den Wethouder en van
de Gas-commifsie (Gelach).
De heer Jorissen: Je eigen commissie?
Daar zit je immers zelf in.
De heer Houbaer: Nu ja, ik bedoel na
tuurlijk, dat die hulde geldt mijn medeleden
dit is geen lapsus calami, maar een lapsus
ling urn zal de Gasfabriek er in 1916 zeer
gunstig voorstaan. Maar ik heb van morgen
nog een bezoek gebracht aan den Directeur
en vroeg hemwat denkt U, dat de prijs zal
worden in 1916? Naar alle waarschijnlijkheid,
zeide de Directeur, f15 k f 16 per ton, zoo
nog niet meer. Wij moeten er dus wel dege
lijk rekening mee houden, dat wij op het gas
veel minder zullen verdienen, waaraan de Direc
teur niets kan doen. De omstandigheden zouden
ons dan kunnen dwingen, den gasprijs te
verhoogen en daarom wijs ik er maar op. De
suiker kost al 32 cent; chloorkalk, die "roe-
ger 3V2 cent kostte, staat nu op 50 cent,
heeren. Op het moment wordt dus iets, dat
vroeger het pond fo.035 kostte, f0.50. Zelfs
de caustiek-soda, die vroeger 7cent kostte,
staat nu op 16 cent genoteerd.
Wij weten niet, waar wij naar toe gaan
wij weten absoluut niet wat wij in 1916 tege
moet gaan en zouden nu maar kalm een
bedrag van 2 ton voteeren, waar nog ruim
een ton bijkomt. Daarom ben ik er tegen,
M. de V.
De Voorzitter: Verlangt een van de
heeren het woord? Ik geloof niet. dat het de
bedoeling is. dat dezerzijds nog op de kwestie
v»n de Gasfabriek wordt ingegaan. Ik geloof,
dat we werkelijk in die richting nog een
heelen tijd konden doorpraten. Dus behoef
ik daarover niet meer te spreken.
De heer Houbaer: Neen.
De Voorzitter: Vraagt niemand meer
het woord? Dan breng ik het voorstel van
B. W. in stemming.
Vóór het voorstel stemmen de 3 Wethou
ders en de heeren Gerritsen, Van Kalken,
Koning, Leinweber, Oosterveen, Rant, Tromp
van Holst en Van der Wal. Tegen stemmen
de heeren Houbaer, Jorissen en Kroes.
De Voorzitter: Dan is het voorstel aan
genomen met 11 tegen 3 stemmen.
Verlangt een van de heeren nog het woord
De heer Van Duinen: Ja, M. de V.*, ik
ben er óok voor.
De Voorzitter: Neemt u mij niet kwalijk.
Het voorstel is dan aangenomen met 12 tegen
3 stemmen.
Verlangt nog een van de heeren het woord
Niet? Dan is de vergadering gesloten (4.58).
Aan den heer W. Wirtjes is, op zijn ver
zoek, met ingang van 1 November eervol
ontslag verleend als assistent in Tandheelkunde
aan de Rijks-universiteit te Utrecht.
Mejuffrouw M. Th. Mulder is ter beschik
king gesteld van den Gouverneur-generaal
van Ned. Oost-Indië ter benoeming tot ver
pleegster ie klasse in de militaire hospitalen
in Indië.
Het plaatselijk steun-comité ontving in Octo
ber aan vrijwillige bijdragen f 2216.50 en aan
subsidie van het Kon. nationaal steun-comité
f510.55, samen dus f2727.50.
Sedert Augustus 1914 heeft het in het ge
heel ontvangen f53050.15.
Aan het postkantoor Amersfoort en de
daaronder resorteerende hulpkantoren is in
October ingelegd bij de Rijks-postspaarbaank
f45107.09 en daaruit slechts teruggevraagd
f 14 222.65.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 16 785.
Uit den regenmeter hier is in October na
11 regendagen afgetapt 34 m. M neerslag.
Van den óden tot den zósten washetabso
luut droog, behalve den izden. waarna 1.9
m. M. werd afgetapt.
Het »Utrechtsch Dagblad* bevat weer het
bericht omtrent de spoorwegverbinding van
Utrecht naar het Noorden via Bunnik en
een punt tusschen Huis ten Halve en de
halte Vlasakkers.
Eenige maanden geleden liep dit bericht
óok door de pers.
Js 't weer voor den draad gekomen, of is
men nader toe aan de tot stand brenging
van deze groote verbetering voor het snel-
treinverkeer
Aan het plaatselijk telefoonnet zijn thans
aangesloten met
no. 12 firma I.eenknegt Co, Arn-
hemscheweg 70.
no. 392 de Wascholine-fabriek van firma
De Vries Co, Arnhemsche-
weg 100.
no. 398 de heer G. W. Zweers, Arn-
herascheweg 51.
In even 23 jaar is het aantal tefefoon-aan-
sluitingen dus gestegen tot bij de 400,
Voor het eerste der 3 abonnemeuts-concer-
ten van het Concertbureau Hans Augustin,
op Donderdag 11 November in Amicitia te
geven door de gevierde pianiste Myra Hers,
is een prachtig programma samengesteld, be
staande uit werken van Mozart, Scarlatti,
Schumann (Sonate g kl. t. op. 11), Brahms
(Wals óp. 39), Röntgen, Chopin (Nocti#ie
op. 27 No. 1, drie Mazurka's, Barcarolle op
60, drie études).
Ten behoeve van hen, die van hier de
tooneelvoorstellingen in den schouwburg te
Utrecht bijwonen, zullen deze voortaan aan
vangen om kwart voor achten.
Onze goede stad is een inrichting rijker
geworden, die menigeen vooral in deze tijden
van spanning en jagen en verschrikking ten
goede kan komen; een Rusthuis.
Halfweg den Berg, op den hoek van
Utrechtscheweg en Anna Paulowna-laan heb
ben de meermalen gediplomeerde verpleeg
sters Westerman en Van der Slooten een
allervriendelijkst modern huis geheel naar de
eischen des tijds doen inrichten, voor herstel
lenden en rustbehoevenden
De fraaie omgeving, de goede verlichting,
de uitstekende deskundige verzorging zijn
evenzooveel factoren om het doel. waarmede
de dames het openden, te doen bereiken.
Tot reserve 2e luitenant bij hut. tegen-
woordig korps zijn bevorderd de vaandrigs
G. H. Edichoven en J. A. Marckman, van
het 5e, en P. T. J. Parreé en P. G. B. Quist,
van het 16e regiment infanterie.
Gisteren zijn door het Hoofdbestuur v
den Nationalen bond tot steun aan miliciens
aan de korpsen en onderdeelen van de gemo
biliseerde strijdmacht ruim 40 000 kaarten ver
zonden. ter uitdeeling aan de daarop ver
melde miliciens en landweeiplichtigen, die bij
eventueele demobilisatie of bij het gaan eener
landweerlichting met onbepaald verlof, recht
I hebben op steun in een of anderen vorm.
I Men is thans bezig, ook de landstormplich-
tigen, die daarvoor in aanmerking komen, te
registreeren.
De Minister van I.andbouw heeft ingesteld
eene Rijks-commissie van toezicht als bedoeld
in art. 6 der bij Kor., besluit van iS October
no. 43 goedgekeurde Statuten van de Eier-
vereeniging, gevestigd te 's-Gravenhage, en
tot leden dezer commissie benoemd de heeren
mr. R. J. H. Patijn, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, te 's-Gravenhage,
jbr. G. J. A. Schimmelpenninck, lid dier Kamer,
te Rhenen, en H. B. Beaufort, pluimveeteelt
consulent te Amersfoort.
j De plaatselijke afdeeling van de V. P. X.
zal in het aanstaande voorjaar voor haar leden
beschikbaar stellen broedeieren van Welsemer
kippen uit haar fokstation.
Zorgt er bij te wezen als gij groote bruine
eieren wilt hebben.
Het oorlogs-bulletin no. 24 van de »AUiance
frani,aisec is voor belangstellenden kosteloos
verkrijgbaar bij het Secretariaat, Kortegracht 9.
Bij de ten overstaan van notaris Joh. Knop
pers gehouden veiling van vaste goederen wer
den verkocht
het kort geleden nieuwgebouwd heeren
huis met schuurtje en grond aan de Van Meche-
lenstraat no. ió voor f3080 aan den heer H. Nie
zen,
de twee woonhuizen met grond aan den
Weverssingel nos. 33 en 34, verhuurd geweest
voor f 2.25 per week, voor f 3700 aan de
heer A. Kraaijenest.
Op de l.eusderheide is een granaat gevon
den. die bij een der schietoefeningen van de
artillerie niet is ontploft.
Zij werd door bevoegden in bewaring ge
bracht. Het gerucht, dat een luchtchipper
een 'oom zou hebben laten ♦allen, blijkt dus
geheel onjuist.
Het Groene Kruis.
1900 3 November 1915,
Het Groene Kruis in Nederland en zijn
koloniën heeft heden zijn derde lustrum vol
bracht. Het viert dit feit niet met luisterrijke
feestelijkheden daar zijn de tijdsomstandig
heden niet naar maar tienduizenden in den
lande van zijn nu 300 000 leden en van hen, die
ook als niet-lid profiteerden, zullen dankbaar
gedenken zijn werk van liefde en van wijs
heid. Zijn arbeid was groot en goedzijn re
sultaten waren vele.
Toen in 1900 de eerste afdeeling werd op
gericht, in Zuid-Holland, was het met de h u i-
s e 1 ij k e ziekenverpleging maar treurig ge
steld alleen een welgestelde kon een redelijk
goede verpleging vinden in eigen woning;
voor alle overigen ontbraken zoowel de ver-
plegingsmiddelen als de verpleegsters. Hoe was
het transport der patiëntenhoe stond het met
de ontsmetting van huizen en goederenhoe
veel onheil stichtte »onze oude goede baker*,
veelal een weduvre, d!e even weinig besef had
van zuigelingenzorg en ziekenkamer-hygier.e
als van Grieksch of Algebra.
Toen kwam »Het Groene Kruis*, en weldra
was het populair in 1000 steden en dorpen,
waar het zijn Wijkhuis met magazijn van ver-
plegings artikelen oprichtte en dag en dag wel
deed aan allen, die zijn hulp inriepen, en
bracht het niet alleen materieele, maar ook
denkende, zorgende hulp in de ziekenkamers.
Hoe steunde het den geneesheer-hygienist in
zijn dagelijkschen strijd tegen onverstand en
averech'sche gebruiken.
Het zorgde voor doelmatig ziekentransport,
middels auto's, ziekenrijtuigen, raderbrancards
enzzorgde voor doelmatige, ontsmetting
zorgde voor kraamverpleegsters en voor cur
sussen in zuigelingenzorg: zorgde voor uit
zending met kinder-vacantiekolonies, en jaar
lijks worden over de 100000 personen, van
alle standen en eiken leeftijd, doelmatig ge
holpen.
Gedachtig aan het beginsel, dat het beter
is, ziekten te voorkomen dan te genezen, spande
het zich bovendien in om het volk hygiënisch
op te leiden door cursussen in Algemeene
hygiene, Eerste hulp, bestrijding der tuberculose
ontmaskering der kwakzalverij, enz. en door
het jaarlijks verspreiden van iooooden hy
giënische volksgeschriftjes, populaire raadge
vingen; ja, wat niet al.
In het vorige jaar bracht het een Centraal-
bureau tot stand, waar ieder raad of voor
lichting kan vragen; deed het vervaardigen
700 lantaarnplaatjes bij lezingen op hygiënsch
gebied; stelde het in een ontsmettingsdienst
voor boekenlegt het de laatste hand ar.u een
reizend populair-hygiënisch museum- dat alleen
een f 30 000 zal vorderen.
Het zal niet lang meer duren, of dat museum
zal als een indrukwekkende en overtuigende
hygiënische les ons land rondreizen en in al
lerlei steden en dorpen duizenden bezoekers
trekken. En nog heel wat andere plannen zijn
reeds rijp voor uitvoering.
Voor dat alles is echter heel veel geld noodig.
Daarom komt thans de Algemeene Neder-
landsche vereeniging »Het Groene Kruis* tot
het Xederlandsche volk en vraagt om een
lustrum-bijdrage. Gij allen, die iets missen kunt.
doet het voor deze éene maalLaat ons, wier
hart zoo vol liefde is voor ons schoone werk.
niet hulpeloos staan, doch loont onzen arbeid
te willen waardeeren en steunen en schenkt
ons een feestgave. Stelt ons in staat, het
vierde Groene Kruis-lustrum in te gaan met
nieuwen moed en nieuwe krachten en er in
voort te bouwen aan ons heerlijke werk.
Direct of indirect komt de zegei. daarvan
ten goede aan allen. Laten dan ook allen
ons ter zijde staan en steunen met hun ver
trouwen, hun liefde, hun daadwerkelijke hulp.
Uw gaven zullen dankbaar worden inge
wacht door onze Penningmeesteres, mej. A.
G. van Hulst, te Harlingen. alsmede do r
ondergeteekenden
X'amens het Algemeen Bestuur der
Algemeene Xederlandsche vereeniging
»Het Groene Kruis*.
Ds. F. C. FLEISCHER,
te Winterswijk,
Voorzitter.
Arts W. POOLMAN,
Oranjeplein 93, 's-Gravenhage.
Secretaris.
Voetbal.
Tevreden schijnen schrale gunst.
Tevreden wezen groote kunst.
Tevreden worden zoet geluk.
Tevreden blijven meesterstuk.
H. V. C.—Z. A. C.
Dank zij misschien de propaganda en het
woord Kampioenschap*, waren er Zondag
zeer veel toeschouwers getuige van boven-
genoemden wedstrijd. Z. A. C. maakte de
eerste goal, d.w.z. Brits verleende daauoe zijn
gewaardeerde medewerking. Z. A C. speelde
steeds beter, tot kort voorrust, toen H. V. C.
meer en meer gevaarlijk werd. Nog in de
eerste helft maakt Floor gelijk.
Na rust treedt H. V. C. dadelijk up de
bekende wijze, fanatiek op. Het spel van
Z. A. C. werd er niet beter op. speciaal haar
linkervleugel was niet al te best. De rechts
