WETENSCHAP - TECHNIEK - KUNST
BUREAU lot publiciteit van Wetenschappelijk Nieuws.
m
DE HUISH
Stoomwasscherij
f Regeerii
SCHEL VISCH ei
Bij den ondergeteekendc verschijnt
iederen Woensdag
De Hollaiidselie Lelie, p
(S^t Weekblad
onder Hoofdredactie
OPENBARE LEESZAAL
Beukenlaan 2.
Vrije toegang voor ieder boven iS jaar.
Couranten Vakbladen Tijdschriften
Keizersgracht 153, Amsterdam - Tel. N. 107811.
Afdeeliug schriftelijke cursussen.
Jonkrr. ANNA de SAV0RN1N LOHMAN.
(3^ De Hollandsche Lelie is het eenige
Weekblad in Nederland voor dames ,^c)
uit de hoogste en beschaafdste krin-
gen. Let hierop voor uwe advertentie.
Prijs P- jaarg. f 5.25, fr. p. p. f6.—.
pQ proefnummer gratis.
L. VEEN.
Gouden Medai
Onder redactie van mevrouw W. van
en Voed
Dit tijdschrift versct
Proefnummers gratis en franco verki
het bureau van »DE HUISHOUDGIDS»
Burgstraat 65
sst ZEI
AMERIKAANS
Wassehen geheel opgema
GOEDE BEHANDELING.
Goederen worden te Amersfoort 's 1
ggf PROSPECTUS wordt op aanvrage g
VISt' H- eu g
©FRUITHANDEL W
Langestraat 14, AMERS1
0
0
0
Geweekte Stok vise]
«route TARBOT
Groote SCHELVIS]
Franco aan huis, vakkundig gereinij
Bestellingen liefst nog hedenavond
op te geven (telefoon 277) opdat voor
FEUILLETON.
48).
Nog verder dan gewoonlijk stak Brinkmeier
zijn forsche kin met de onderlip vooruit.
De bovenlip verdween bijna geheel. Hij
wachtte zwijgend, terwijl hij met vlijmscher-
pen blik zijn oogen op den bezoeker hield,
gevestigd. Vroeg iemand naar zijn zoon. dan
antwoordde hij >De bengel was onhandel
baar. 'k Ben toch baas in mijn eigen huis,
zou ik zeggen». Vroeg iemand naar den voor
genomen koop van het land. dan kreeg hij
een antwoord: >Ik heb niets verkocht. Maar
anders ik kan toch we! verkoopen wan
neer en zoo duur als ik dat verkies, hè?»
De bezoekers vonden met deze halsstarrige
barschheid hun goede bedoelingen niet naar
behooren beantwoord en hun gevoelens wer
den al meer en meer onvriendelijk. Dat hun
burgemeester honderdduizend marken wilde
machtig worden denk eens aanhonderd
duizend marken, waarvan zij niets zouden
krijgen - beschouwde ieder afzonderlijk als
een persoonlijke beleediging en dat gevoel
werd ook niet minder door het feit, dat Brink-
meier ze niet had gekregen. Het resultaat
is altijd een soort rechtvaardiging. Maar om
zich voor te nemen, zich op zoo'n manier te
verrijken en niet in staat te wezen zijn plan
der Kieswet ten aanzien van de in dat uit
treksel voorkomende personen gehandeld,
alsof zij op de ingevolge de Wet van 30 Jan
uari 1915 (Staatsblad no. 37) van kracht
zijnde Kiezerslijst voorkwamen.
Te beginnen met 1 Januari 1916 worden
in de tabel, bedoeld in de artikelen 1 en 2
der Kieswet, door »Amersfoort« en Leus
den» verstaan de Gemeenten, zooals zij bij
de artikelen 1 en 2 dezer wet zijn gewijzigd.
Art. 11.
Hij, die voor de lichting der militie van
1016 is ingeschreven in de Gemeenten Amers
foort of Leusden en gevestigd is op het grond
gebied. dat van de eene dezer Gemeenten
naar de andere overgaat, blijft voor de toe
passing der Militiewet (Staatsblad 1912, no. 21)
en van de te harer uitvoering gegeven voor
schriften beschouwd worden als militie-plich-
tige voor de Gemeente, waar hij ingeschre
ven is.
Hij. die in een dier Gemeenten voorkomt
in het register bedoeld in art. 87 der voor
melde wet of in het register, bedoeld in arti
kel 26 der Landweerwet (Staatsblad1901.no.
160) laatstelijk gewijzigd bij de Wet van 28
April 1013 (Staatsblad no. 148) wordt, zoo bij
gevestigd is op het grondgebied, dat van de
eene Gemeente naar de andere overgaat, in
geschreven op het register der Gemeente,
waarheen dit grondgebied overgaat, waartoe
voor 8 Januari 1916 door den Burgemeester
der betrokken Gemeente een uittreksel wordt
gemaakt en verstrekt aan den Burgemeester
der andere Gemeente.
Van den ingeschrevene voor den Landstorm,
die gevestigd is in het Grondgebied, dat van
de eene Gemeente naar de andere overgaat,
geschiedt uiterlijk den 8sten Februari 1916
opgave, als bedoeld bij artikel 7 van het
Landstormbesluit (Staatsblad 1913, no. 273)
aan den Burgemeester van laatstbedoelde
Gemeente.
Art. 12.
Te beginnen met 1 Januari 191Ö worden in
de tabel, bedoeld bij artikel 5 der Wet van
16 April 1896 (Staatsblad no. 7 2'tot regeling
der Personeele belasting, gelijk die tabel is
gewijzigd bij de Wet van 19 Juni 1915
Staatsblad no. 23o) geschrapt de woorden
Leusden nabij Amersfoort», thans voorko
mend in de kolom »4e klasse», terwijl in de
kolom >8e klasse» de woorden; Leusden
overig deel» worden vervangen door het
woord Leusden
Overigens worden in de bedoelde tabel
door Amersfoort» en Leusden» verstaan de
Gemeenten, zooals zij bij de artikelen 1 en 2
dezer wet zijn gewijzigd.
Art. 13.
Deze wet treedt in werking op den dag
barer afkondiging.
De Memorie van Toelichting op het ont
werp luidt
De Gemeenteraden van Amersfoort en Leus-
den hebben in hun vergaderingen van 31
Maart 1914 ae wenschelijkheid uitgesproken
van een wijziging der grens tusschen deze
Gemeenten, omdat een in het grondgebied
van Amersfoort inspringend gedeelte van
Leusden, hetwelk reeds gedeeltelijk bebouwd
is en eenigszins een stadskarakter heeft, meer
eigenaardig bij Amersfoort behoort, dat beter
kan voorzien in de nooden en behoefte der
aldaar wonenden en dat bovendien in dit ge
deelte vele eigendommen bezit, en omdat een
in het grondgebied van Leusden inspringend
gedeelte van Amersfoort wegens zijn landelijk
karakter meer bij Leusden behoort.
Deze gedeelten worden in de artikelen 1
152
en 2 van het ontwerp omschreven on zijn op
de bijbehoorende kaarten nader aangeduid.
Aangezien de nieuwe grenzen niet geheel
samenvallen met de grenzen van bestaande
kadastrale perceelen hetgeen voor de om
schrijving moeilijkheden gaf zijn door het
Kadaster, in overleg met de betrokken Ge
meentebesturen, een 34-tal grenssteenen ge
plaatst, welke den loop der nieuwe grenzen
aangeven.
De in artikel 4 van bet ontwerp bedoelde
werken zijn
a. Op het grondgebied van Amersfoort,
dat naar Leusden overgaatde Dorresteinsche
laan, looper.de van de Hertekop tot de brug
over de Heiligenbergerbeek, thans kadastraal
bekend als Gemeente Amersfoort, Sectie B.
nos. 1581. 15S2 en 15S3, respectievelijk groot
23 Are, 6 Are en 47 Are. Deze weg is in
onderhoud bij de Gemeente Amersfoort en
behoort haar toe voor zooveel de nos. 1581
en 1583 betreft, terwijl no. 1582 behoort aan
den Staat der Nederlanden (Staatsspoorwegen).
b. Op het grondgebied van l.eusden. dat
naar Amersfoort overgaat: de perceelen thans
kadastraal bekend Gemeente Leusden, Sectie A,
no. 272, groot 1.40.00 II.A., weg, gedeeltelijk;
no. 442, groot 94.80 H.A., weg; 110. 349.
groot 1.10.S0 H.A.. weg; no. 352, groot
(3f.50 H.A., weg. gedeeltelijk; en no. 405, groot
37.80 11.A.. school.
Bovendien bezit elk der Gemeenten Amers
foort en Leusden in het gedeelte harer Ge
meente, dat naar de andere Gemeente over
gaat. eetlige privaatrechtelijke eigendommen,
welke uit den aard der zaak het eigendom
der tegenwoordige eigenares moeten blijven.
Bij artikel 6 zij opgemerkt, dat de bedoelde
openbare Lagere school staat bij Oud-Leusden.
In 1891 heeft de Gemeente Leusden voor ver
schillende doeleinden eene 3.5 percents leening,
groot f 38 000 aangegaan. Uit deze leening
zijn onder meer bestreden de bouwkosten,
kosten van aankoop der terreinen, enz. dezer
school en wel tot een bedrag van f7034.20''.
terwijl de stichtingskosten der school in het
geheel f 9062.30''bedroegen. Van deze leening
zal op 1 Januari 191 nog f 11 000 onafgelost
zijn. Van het bedrag der oorspronkelijke
stichtingskosten is dus op 1 Januari iyió nog
niet afgelost het 11/ss gedeelte van f 7034.20'
of f 183 2.00'.
In 1913 is deze school uitgebreid en ver
bouwd, waarmede f 11004.72"' gemoeid was
en waarvan f 7866.79'' bestreden zijn uit een
3 percents geldleening groot f 9000. Van deze
leening zal op 1 Januari 1916 nog onafgelost
zijn f8000. zoodat daarvan s.i,van f 7866.79*
of f 6992.70"' ten laste der school komt.
De geheele schuldenlast, welke op ae school
te Oud-Leusden op 1 Januari 1916 nog zal
rusten, bedraagt dus f 1852.00"' 4- f6992.70"'
of f 8844.71.
De overige artikelen van het ontwerp komen
in hoofdzaak overeen met de bepalingen van
soortgelijke wetten uit den laatsten tijd en
behoeven geen nadere toelichting.
Het voorstel van Burgemeester en Wet
houders luidt
Bij brief van 11 October 1915, 3e afd .no.
255L/1860, ontvingen wij van Gedeputeerde
Staten een 50-tal exemplaren van het «Ont
werp tot wijziging van de grenzen tusschen
de Gemeenten Amersfoort en Leusden» met
verzoek, daarmede te handelen, als is aange
geven in artikel 131 der Gemeentewet.
De kennisneming van dit ontwerp deed
ons zien, dat de voorwaarden van grenswij
ziging in belangrijke mate verschillen van die,
welke door de beide betrokken Gemeenteraden
werden vastgesteld. Vooral het bepaalde in arti- I
kei 7 scheen ona niet van onbillijkheid vrij
te zijn. Volgens een voorloopig opgemaakte
rekening zou bij aanneming van dit artikel,
door de Gemeente Amersfoort een uitkeering
aan de Gemeente Leusden moeten worden ge
daan, ten beloope van ongeveer f 79000.
Ons College kon dan ook geen vrijheid
vinden, aan bovengenoemd verzoek uitvoering
te geven, zonder te hebben getracht, Gede
puteerde Staten van het onbillijke dezer regeling
te overtuigen.
Het is ons hoogst aangenaam, U te kunnen
mededeelcn. dat wij bij schrijven van :z
November d.a.v.. 3e afd., no. 3115/2178, zijn
gemachtigd geworden, artikel 7 uit het ontwerp
te schrappen, zoodat de artt. 8 tot 13 worden
gewijzigd in de artt. 7 tot 12.
Verder heefi artikel van het ontwerp
eenige bedenking bij ons College ontmoet,
voorzoover de bepaling betreft, dat Amersfoort
aan Leusden een uitkeering zal doen, ten be
loope van het bedrag van de ter bestrijding der
kosten van den bouw en de uitbreiding
der school door de Gemeente Leusden aange
gane geldleeningen. Volgens de Memorie van
Toelichting tot het ontwerp is dit bedrag te
stellen op f 9028.92''' (abusievelijk wordt ver
meld f 8844.71, evenals het bedrag van
f 1852.00* moet zijn f 2036.22).
Bij de onderhandelingen met het Bestuur
der Gemeente Leusden is uitgegaan van het
standpunt, dat Amersfoort zou betalen de
rente en aflossing der leeningsschuld. welke
op de school rust,
Ofschoon in mindere mate dan bij artikel 7
het geval was, achten wij ook hier de billijkheid
niet betracht; wij zien niet in. waarom aai;
de Gemeente l.eusden een onverwacht voor
deel moet worden gegeven.
Eindelijk meenen wij. dat de redactie van
de tweede alinea van art. 8 (oud 9) wijziging
behoeft. Het kan bezwaarlijk juist worde;:
geacht, dat de beide Gemeentebesturen aan
deze grenswijziging bet recht zouden komen
te ontïeenen van kostelooze inzage van «de»
archieven. Bedoeld zal zijnvan dat gedeelte
van het archief, dat betrekking heeft op het
deel der Gemeente, dat is overgegaan.
Overigens heeft het ontwerp ons geer;
aanleiding gegeven tot het maken van op
en aanmerkingen.
Met zijn algemcene strekking kunnen wij
ons vereenigen.
Welke financieele gevolgen de grenswij
ziging voor deze Gemeente zal hebben, is niet
met juistheid na te gaan. omdat nog niets is
beslist omtrent de werken, die ten behoeve
van het nieuwe deel der Gemeente zullen
worden uitgevoerd. Daarom bepalen wij ons
tot de volgende meededeelingen
de bevolking zal vermeerderen met ±- 1600
personen en verminderen met 30, zoodat
de toeneming ongeveer 1570 zal bedragen
De Rijks-uitkeering naar het zielental zal ook
voor het nieuwe deel f 2.89* bedragen, zoodal
uit dezen hoofde een inkomst wordt verkregen.
vanf 4545-15
de opbrengst van de Inkomsten
belasting wordt geschat op
die van de Straatbelasting op
de meerdere opcenten Grondbe
lasting zullen ongeveer bedragen - 20.
de opbrengst van de opcenten, te
heffen op de Personeele belasting
wordt geschat op- 200.—
Totaal f 6265.15
1 egenover deze baten, staan de volgende
nu reeds bekende lasten
de kosten van de school aan den
Leusderweg, die thans bedragen
1000-
500.-
kleine musschen in de sneeuw geen honger
laten lijden en nu had hij voor zich en zijn
kinderenigeen brood!
Als Peter Clussmann zóo ver was gekomen;
druppelden er telkens dikke tranen langs
zijn paarsrooden neus. De aangedane boerin
bracht hem dan een boordevol bord pap met
een hartelijk »eet je nu maar zat, Peter».
Maar Clussmann kon niet veel eten. Zijn
maag was van verdriet te zwak geworden.
Als de boer echter naar de kast in den hoek
ging en als hartversterking een borrel in-
Luerke stond verheugd op van den rieten
stoel, waarin hij krijgsplannen voor een veld
tocht tegen zijn ouden vijand Brinkmeier be
raamde. Bij dien veldtocht kon de zwervende
Peter Clussmann misschien als hulptroep
dienst doen.
'Wel zoo, Clussmann! Kom je óok eens
weer te Spreckholm? Geschmargret, rakel
eens flink het vuur op en hang den ketel
met water over, dan kunnen we een stijven
grog voor buurman Clussman brouwen». Hij
trok hem mee naar 't vuur, terwijl hij zijn
kamer». Flij zelf nam de rumflesch onderden
arm. »Zoo, ga nu mee. Dan zullen wij bei-
den samen eens keuvelen».
De ijzeren kachel in de kleine kamer
gloeide. Luerke Voss schoof er twee stoelen
vlak bij, mengde den grog en stopte de pij
pen. Een gevoel van welbehagen, van dank
baarheid maakte zich meester van den ver
moeiden, doornatten man.
(Wordt vervolgd.)