S&wsktJ
1 V I"5} ££m,v
Stadsnieuws.
.Mijn zegsman bereikte liet huis van den heer
Veltman, het hoogste punt van Spakenburg.
Dat huis bleef tot Vrijdagmorgen 7 uur
droog; maar heel de omgeving spoelde onder.
Huizen stortten onder donderend gekraak
in,het verdrinkende vee loeide ontzettend,
de menschen kropen in doodangst naar de
nok der daken. Een massa Bunschoters waren
van Spakenburg afgesneden, konden niet
terug.
Vrijdagmorgen, toen het eindelijk licht werd,
was het éen zee, wat men zag. Hier en daar
staken daken boven het water uit en riepen
menschen om hulp. Bootjes haalden de in
nood zittenden af en brachten ze naar de
hoogste punten. Om 7 uur zette het water
opnieuw op, ten gevolge van nieuwe door
braken. In het hoogst gelegen huis steeg
het vier voet, Welk een ellendel De weinige
boven het water uitstekende huizen zitten
vol menschen. In een schuur op zolder 50
menschen, nat, verkleumd, zonder vuur, dekens
of eten. Een vrouw, in hoogsten nood, werd
tijdens den storm langs een ladder naar
boven gedragen. Op den zolder zitten thans
de ouders met een dood kindje.
De nood is verschrikkelijk. Alle eten,
brandstoffen, enz. is weggespoeld ol bedorven!
De Burgemeester, de heer C. van Duyn,
kon Zaterdagmorgen voor het eerst in twee
dagen Óen sneedje wittebrood nuttigenzijn
kinderen leden honger, want er was niets
meer te krijgen of aan te voeren. Eerst in
den middag kwam brood, door den Commis
saris der Koningin uit Utrecht gezonden.
Hij bleef op zijn post, want zijn (iemecnte-
naren wist hij in nood. En hij besloot, met
gevaar voor eigen leven naar Amersfoort
te gaan. .Met dr. Impeta stapte hij in het
eenige bootje, dat bij de hand was. De wind
stak op. De golven bruisten, massa's kadavers
van koeien, paarden en varkens dreven dik
gezwollen rond. Verderop waren geheele
5.?1..y kostelijk vee in het water gestikt.
Eindelijk werd Hoogendoorn bereikt; een
paard en wagen werden gerequireerd. Na
een kwartier rijden stond het paard echter
tot de borst in het water en weigerde verder
te gaan. Weer terug en met een bootje, nóg
zwakker dan het vorige en dat hall vol water
stond, kozen zo opnieuw zee en bereikten
gelukkig Amersfoort, voor hulp, voor brood,
voor redding voor de zwaar geteisterde streek,
waar 2300 H.A. is overstroomd,
Nader vernemen we nog van een oogge-
tuigc, dat er dertig huizen zijn ingedrukt,
lal van visscbersschepen zijn over den dijk
geslagen en letterlijk in de huisjes beland.
uister kwam weer een Roode Kruis-aulo
vol kinderkl oren naar hier. Jhr. mr. Wittert
van Hoogland, gedelegeerde van het Hoofd-
comite van het Ned. Roode Kruis, bracht
hÜ ?r- Jo«;issen °°k deze goederen naar
Hoogland, Bunschoten en Spakenburg.
Z. K II. de Prins der Nederlanden be
zocht heden die Gemeenten. H. M. de Konin
gin-Moeder deed inlichtingen inwinnen om-
we™ den nood in haar ambachtsheerlijkheid.
li. M. de Koningin schonk bereids f 10 000 1
als eerste gift.
Ook de omtrek van het anders kurkdroge
Baarn is ontzaglijk geteisterd. Het »Baarnsch
Nieuwsblad» schrijft er van:
dC pold1erbewoners zijn angstige,
eindelooze uren doorgemaakt. In de grootste
haast moesten zij het leven redden door op
Met SSf de" hooiber2 tc klimmen.
Met leedc oogen moesten zij hun loeiend en
S!ngi aCCa,achlerlaten den steeds stijgen-
den vloed, die eerst het kleine vee en dafrna
het grootere het leven benam.
jiek van de ellende op te maken. Toch wil
len wij enkele staaltjes geven.
Onder de vele polderbewoners, was ook
een vrouw met eenige kinderen (waaronder
een zeer jong) wier man thans gemobiliseerd
is. Haar huis kon den storm niet doorstaan
Eren,™, „01 i„ d« regc„„ge„,,4*"„
naar binnen. Het werd levensgevaarlijk
WwtJ'dhT 7 Water al '10o8er en hooger.'
vhirhtt* J "am dc k,einen mede en
vluchtte in den hooiberg. Daar bracht zij in
angst, omringd door haar schreiende kinde-
S' brTk heKtenr- MT" nacht door- Einde-
hrw.;£, bet bcht d00r dc nevelen. De
hooiberg stond toen reeds bijna geheel in
<:a,Cr' Van hulp zoeken, was geen sprake.
1 och vond zij raad niet een witte lap wuifde
ZouUdanen' aT Ddl deed ure" 'ang.
Zou dan niemand haar opmerken Maar de
alstand was ook zóo ver naar h»»
!and' Gelukkig werd zij opgemerkt door
eer men het kondo bibberend
bï en gjj k°n
Dat is een geval. Zoo zijn er meer Wii
50 kippen vertra,l„, een „w*
ggespoeld, enz. 't Was om er bij te reeders van ons land om toelating tot het Ken voor oc sciiippcnj /.cc hinderlijk
schreien. lidmaatschap om redenen, uitgelegd in bij- I
Zoo zijn er meer huizen aan den Zand- gaand schrijven:
voortweg geheel onder water geloopcn. j .Heeft uw vereeniging steeds mijn sym-
Op de aschbelt kon men wel varen, 't Was pathie gehad als een groot nationaal werk, stand is geslagi
er een ruïne van belang. Alles lag door de door den oorlog gebleken afhankelijkheid j ten zijn wegge
elkaar gespoeld, Zelfs de villa Rusthoek voor ons land van den invoer van graan,
had last van 't water; niet minder de eind- heeft mij doen inzien, dat het droogleggen 1 In be' Vorige ?U. T Ut,„
bewoner, van de Weleringar.lt. Ook Haar- van de Zolderree het eenige middel ral rijn 1 dat de nacblwaker.de, potoe
man in de Kerketraat moeat rijn vee ver- om een voldoende binnciilands.be produetic de efcpenden niet hebben yerwinigd. dat ook
plaauen. graan te verkrijgen, waatdoo, „ij onaf- 1 bmn.n.t.d1 bel water too .oei wier.
Zoo rou er nog veel rijn te noemen, hankeiijk touden kunnen worden van buiten- I re keab.ed dan rou etiorme ichade
Een huisje onder Eemnee-binnen, builen landsehe markten welke ons den aanvoer ««"beien, vloerkleeden en levende have
den dijk staande, is zoo goed als wegge- Ivan graan onmogelijk zouden kunnen maken, zijn voorkomen».
I „Oere productie Ie mijne inriena meer nood- geecbreven ten gevolge van
1 1 klachten, die ons van vele zijden bereikten.
toelating tot het Ken voor de schipperij w.
gevolg van den storm is. d.it het nieuwe licht
den Eemmond, ondanks den zwaren be-
onderbouw, geheel uit zijn loodrechten
is geslagen, terwijl de beide oude lich-
zijn weggespoeld.
«Het
spoeld.
groot gat door het water geslagen, waardoor
het met kracht de Huizer- en de Blaricumer
meent werd ingejaagd, in zijn vaart 2 huizen
vernielend. Hel gat werd steeds grooter.
Genie-soldaten werden gerequireerd om hulp
stuk geslagen zoodat het water zich over te verdedigen dan een sterk leger, en om haar
een ongekend groote oppervlakte heeft ver- doe soovecl mogeUjk mede 1c werken om Ze,(! rondc, dle om gocd d,„
spreid. UeBunscboter. en de .\'i,kerkerpolder. ,ol een droogmaking van de Zuiderree e lK dckIe „fihilwigtworm.;
staan daardoor eveneens blank tot aan de geraken, verroek ,k u beleefd, m,, als lid h££ora m andere deskundigen duchuen
grenren van Amerefoort en Pullen. uwer vereeniging te willen noleeren ,on„ ook geen gevaar. Doch de volgende
Ook in den Eemnes-budendijk werd een Er „,n .aken In en. land die b.j rem- jonJ Jj d(| ku,ar„tr k»
m.gen een reep hebben, n,e tot .land ge- h aan.niren met vervaarlijk
bracht te kunnen wordends, met kunnen. d pcf msl .jjn „gnaalboore
kom echter dikwijl, neer op een rieh out- k h- E vereend! krachten
honden; „ordl d,t onthouden veranderd in J h wlar hc, m
- 7'" - e." aeueve medewerking, dan net mon he Vmrehiliende per-
f'Jc Lj i onm«»elhk saanbie h.nn.n koelen b,d tol dJ ge
zinken, doch hadden, toen wij er waren, het I stand gebracht, lraoen
warer nog niet kunnen keeren. Inmiddel. is Her gold in de latere jaren .reed. een dB Koppeikaden rij de han-
het gat gedicht. onnKigelnkheic! om in Nederland een groote I
't Is voor de polderbewoners een ontzet- I Staatsleening met welslagen uit te geven; i - ,iJr «ui
tende amp. Gelukkig is het windstil en het een veertig millioen werd reeds te veel geacht. I n.. Anfwsfwi^ mio het een «eer umni
water dalende, en, niet minder gelukkig, het Nederland komt onverwacht voor den oo,logs- k h d dc dij<ken vmchide
oesraod re staan, een leenmg van mil- I g herweken. Ware dlr niet het geval
I hoen wordt uitgeschreven, en inschrijvin- ^ewees, |,arj (jug jjet water njct over 07,ein
Mr. G. Viesering, Voorritre, van de Znider; gen to, 4,o millioen worden ingeleverd1 k ™,vlak ,lch kunnen verspreiden'
ree-vereen,gmg w.jst ,n het llandelehlsd' j De groole menigte personen, die vroeger j de „ad oneindig groeier
op de harde les, die, naar hij boopt, ons t m onthouding hun grootste wijsheid Zuigen, „ewccs,
land zal hebben wakker geschud en schrijft hebben nu .allen medegewerkt tot een der- j J,,;L kl
ondermeer; g.bjk reenlraar. liet gevoel van nuttigheid, dmkbceld Ie geven den geweldig hnogen
Nu is plotseling de groote ramp geko- van noodzaak was eindelijk wakker gewurden, walers!and s k h
men, die onnoemlijke schade heeft veroor- en door samenwerking was meteen de kracht Donderdagochtend om uur werd on de
zaakt aan de welvarende Provinciën aan de gevonden, welker bestaan vroeger werd J™dk™ "^«réed z T,
Zuiderzee. In éen nacht zien wij het onige- j ontkend. Uok de onthouders, de twijfelmue- x A j, d J d|
keerde gebeuren van betgeen met de Haar- dig™ waren thans tot een daad gekomen, breeds weerT^+ N A T
h December 1B95 was de hoogste stand aan
de Kembrug 2.13 -f N. A. P., togen thans
it E
de i
ien
1 wq
It q
lemmermeer is geschiedde meest welva- - -
rende landstreken werden plotseling verau- Zuiderzee za het evenzoo gaan; ook deze
derd in een zilten waterplas, dijken, wegen, I •raa'{ heeft alleen noodig het opgeven
huizen, spoor-en tramwegen werden in eenige dc politiek van onthouding
uren verwoesthet mooiste vee bij duizen- den van de daad.
den verdronken voor de oogen der arme De kosten van het werk moeten worden
bezitters, die niet in staat waren, de met 1 verdeeld over een groot aantal jaren, zoo-
den dood worstelende dieren te helpeneen
gedeelte van de mooiste gronden van Neder
land is overstroomd door brak water van
een door opwaaiing zóo groot zoutgehalte,
dat het gras misschien in jaren niet meer
zoo zal groeien, de vaarten, tochten, slooten
alle sterk zouthoudend geworden zijn,
3.25 Ne A. 1
Vrijdag was het geheele watervlak van
Amersfoort tot Bavoort gelijk; anders is cr
een verval van 1.5 M.
met allo nadeelige gevolgen voor de ge
zondheid van mensch en dier daaraan ver
bonden; terwijl er geen kans meer zal be
staan, dit water weder te verzoeten, tenzij
uit regen val,hetgeen jaren zal duren; de mooiste
grond voor geruimen tijd veranderd in een
moeras met miasmeneen groot deel van
Noord-Holland werd met ondergang bedreigd.
Is die ramp dan inderdaad noodig geweest
om ook in deze zaak weder ons land wak
ker te schudden
Twijfelmoedigheid is een zeer op den
voorgrond komende eigenschap der Hollan
ders. Zij koesteren als het ware den twijfel.
Zij beroemen er zich op, en doen het gaarne
voorkomen alsof hun twijfelmoedigheid eigen
lijk de ware voorzichtigheid is. Alsof voor
zichtigheid niet veeleer ligt in voorbereiding,
in vooruitziendheid van hetgeen ons in de
toekomst sterker en beter kan maken!
Voorzichtigheid is niet belichaamd in het
negatieve niets-doen, het zich onthouden
dal per jaar gemiddeld slechts een betrek
kelijk klein bedrag benoodigd zal zijn. Vol
gens tie laatste ramingen zullen de uitgaven
in totaal bedragen 2jj millioen, waarvan
gemiddeld per jaar f 8 millioen zou zijn te
verbruiken; dat geld wordt dan niet besteed I d;e rceds sedert Donderdagnacht in het w
voor improdecticve uitgaven, maar 194000 1 hadden gelegen, naar hier gevoerd.
Hectare zeer vruchtbare grond wordt daar- Overal langs de Eein en bjj dc poorten
door verkregen, de productiekracht van het hield de politie echter streng toezicht,
land wordt aanmerkelijk verhoogd, en de j De keurmeester keurde al het aangevoerde
Zondag en ook gister is gepoogd, een
groot aantal verdronken koeien, varkens en
kippen in de stad binnen te smokkelen.
Achter bootjes gebonden, werden de kadavers.
af en zorgde er voor, dat het onbruikbaar
werd gemaakt voor consumptie.
Een ernstige waarschuwing: koop geen
doode dieren, óok niet aanstaanden Vrijdag
r ge in
zekerheid verkregen, dat in de toekomst
de waterstaatstoestand der vijf omliggende J
Provinciën bij eenige geheel kan worden
beheerscht, bij de overige zeer verbeterd,
terwijl onbeperkte aanvoer en afvoer van I 0], de [nnr)(t en ziet wel toe-
zoet water kan worden verkregen. Daarom J de|1 cer8te„ tijd uw wor5l koopl
behoeven die f8 millioen het jaarlijks budget I
ook niet te bezwaren: als dienendo voor j
productieve werken kunnen zij uit leening
worden gevonden, terwijl de amorrsatic 1
vanzelf komt uit de latere opbrengsten.
Alleen de schade, welke thans in éen nacht
is toegebracht, zal misschien gelijk zijn aan
de. totale kosten van de afsluiting met ren
dijk van Wieringen naar Piaam, die gebouwd 1
wordt op een wijze, dat soortgelijke storin
gen zonder bezwaar kunnen worden wccr-
naam van roekeloosheid bestempeld. Door
het vasthouden aan het oude heeft ons land
bij herhaling bittere ervaringen opgedaan.
De Twentsche weefindustrie is voor 18401e
gronde gegaan, omdat zij krampachtig wilde
vasthouden aan haar oude werkwijze, en de
vernietigende concurrentie van Engeland en
Amerika wilde afweren slechts door toepas-
s'ng van hooge invoer tarieven, niet door
ligi
'lus
vervuiling van' het
het Eem-college dc
dc beken ges4gdi
boven de sta&^Tal
Gewezen wordt
koope werkmanswoA.
huisvesting en Boni"
zien in de behoefte 1
Bij het voortgezel
gebouwen was th
Roomsch-Katholiek
waaromtrent do lijvi
toegezonden aan Bu]
ders. liet gebouw
eischen des tijds.
Het is oud, de
verlichting is slecht
rig en onpractisch
trekken zijn slecht
v( rlicht en zeer prii^f.j
is er zeer groot,
matig en versprei
stank. Voor de 72
die hier huizen, isl
door de zorgen val
van de Zusters is
draaglijk. Afdoend
bouwing is niet ml
ervan de waanfj- zoL
Aangaande Bef iliasin
slagaan een nieui
behoefte.
Een afwachtende
men ten opzichte
selijke afdccling vlder
onderwijzers over ktar
meeste openbare l|re si
den aangetroffen
onvoldoend reiniged
privaten en het te
drinkgelegenheden.
Door de Zusters
werden 38 favus-l|
welke er 12 geheel
De aanstelling
tsen moest wegei c
achterwege blijven.
De plaatselijke ai
Kruis» telt 2032,
vereeniging 286 le
«Toujours a quelque chose malheur est
itegendeel in het positieve, in het tijdig jbon»; moge ook hier het groote ongeluk,
nemen van maatregelen, mits wel overdacht I °"s land overkomen, tot die zegenrijke uit
en goed voorbereid, voor hetgeen in de komst leiden, De groote voorstander en
toekomst ons het nuttigst wezen kan. j men mag ook wel zeggen dc groote
Vasthouden aan het oude wordt in ons (oplosser van het Zuiderzee-vraagstuk, onze ucnum-iu wuiui aan net ni
la,ld maar al I. veel al. hoog.ie „ij.hcld legen.voordlge Minister van Wateren», dr. fcndo ov>„ b„mc„i door
betracht, en vooruitstrevendheid met den C. I.eljr, heelt rijn „et.onivyerp thans gereed, p,, vervaardigd uis-iiAtrle en aan dc
dat eerstdaaus dn Statnn-tTnnnr.ial »t.l Kn. uau ul-
I waarschuwingen tegen het vliegengevaar.
i Wat de huis-Industrie betreft, deze wordt in
De Vrijdagavond onder voorzitting van
dr. II. W. Schreuder ten Kaadhuizc
gehouden openbare vergadering van de
Gezondheids-commissie voor Amersfoort werd
bijgewoond door de heeren W. G. Klomp,
mr. A. van Traa en F. M. van Veen, benevens
den Secretaris, den heer A. M. E, dc» Tomhc.
De notulen van 21; Februari 1915 werden
gelezen en ongewijzigd vastgesteld, met dank
aan den Secretaris.
Deze las hierna het reeds in besloten ver
gadering vastgestelde Jaarverslag, dat, naar
gewoonte, In druk wordt vorspreid en waar
uit we du» enkele hoofdzaken aanstippen.
Er werden in het afgeloopen jaar 14 ver
gaderingen gehouden.
Herinnerd wordt aan het onderzoek betref-
Mogen Nederland en zijn vertegenwoor- hoofdzaak toegepast in het confcctie-bcdrijf
diging dan ernstig bedenken, welk een zware j en bepaalt zich tot ib naaisters cn tbkincr-
verantwoordéüjkheid een verder dralen met 1 niakers, die voor 9 confcctie-zaken thuis
uitvoering met zich zal brongenj werken, F.en chocolade fabriek laat wel eens
De Zuiderzec-verecniging heeft dikwijls etiketjes opplakken in huis-industrie. Verder
met klem gewezen op de rampen, die liet u-ori/n» - -- - '~~jj
wijziging in haar fabricage. Eerst toen eenige 1 in 1S25. Zij sprak voor dnovomans ooren,
vooruitziende mannen de oude weefgetouwen 1 want och het was reeds zoo lang geleden
geheel gingen afschaffen en de goed over- 1 De vloed is thans erger geweest dan in
dachte nieuwe machines gingen invoeren, 1 '825; de gevolgon zijn veel omvangrijker,
werd de grondslag gelegd voor den buiten- Zal men thans leering willen trekken
Ïewonen bloei van het thans zoo nijvere j uit deze harde les!'
wente.
Bij de Zuiderzeezaak zien wij weder der- j De twee Zondagavond te Hoogland ver
gelijke verschijnselenvelen blijven zich blind 1 misten zijn behouden tot de hunnen terug
staren op de tegenwoordige gebrekkige vis- keerd.
scherij van een 3000 man, die ongeveer 2 i
millioen kunnen besommen en hadden dan 1
geen oog meer voor de breede toekomst j
van welvanrt, welke wordt opengelegd in de
nieuwe drooggelegde gronden voor meer 1
dan 250000 menschen, die jaarlijks zeker
meer dan 70 millioen gulden kunnen produ- en der Financieelc commissie per stoomboot
afgezien van de nieuwe zoetwater- een bezoek gebracht aan de door de verschil-
de afor/uitntan viie-e»re I U-J- Jül-I- - --
Burgemeester en Wethouder» hebben heden
1 de leden der Commi»sle voor de fabricage
der Financieelc commissie per stoomboot
vtsscherij, die dan binnen de aïge»loten ruimte 1 lende dijkbfeukenh^'ondèrgeloo^ndLnderij'èn
systematisch kan worden gekweekt. d„r Gemeente en aan de EemCfden
In den oorlogstijd ontving de Zuiderzee- Reeds hedenochtend om 7 uur vertrokken
vereeniging een verzoek van een der grootste de heeren van hier. vertroKKen
De algemeene gezondheidstoestand der
Gemeente was ook in 1915 niet ongunstig;
enkele gevallen van diphtcric, vooral bij
Belgische kinderen, werden geconstateerd.
Bij onderzoek bleek een onderwijzeres aan
een Belgische school een bacillendraagster
te zijn. liet klasselokaal werd gesloten en
grondig gedesinfecteerd en er had geen ver
dere besmetting plaats. Ook bij Belgische
geïnterneerden werd diphtcric geconstateerd
in het geheel 64 gevallen.
Onder het garnizoen kwamen voor 4
vallen van nekkramp, van welke 2 met
dqodclijk gevolg. De militaire geneeskundige
dienst nam onmiddellijk afdoende maatregelen
«tuiÜRg van deze besmettelijke ziekte.
Wederom wordt aangedrongen op riolee-
ring van het Bcrgkw artier tot afvoer ook
van bad- en menagewatereen onderwerp,
dat een punt van ernstige studie uitmaakt
bij Burgemeester en Wethouders.
De Commissie wijdde haar aandacht aan
voor de wijze waarijeide
beths-gasthuis bevuil
gezondheid. Bij hl<
T. B. C. zijn 80 paften i
Hei water der Ge^Me-w
voldoen aan alle i
water.
De oud-kapitein
ring, bekend ^ls i
werken, o.a. \Rgcnle
Aan luitenant (fordijn
van 1 November jlt
pensioen toegekend!
Van heden lot ejet 14 E
icderen Dinsdag,
ochtc"'' van half
l.cusdi.ücide weer
door het ie regid
vuurmonden, opges |bezuidi
schen straatweg bi
liet geheele te
Treekerweg cn vr afgez
waarschuwingsbord n root
Men hoede zich
nict-gcaprongen pr
Het tweede abo
dagavond gegeven or «II
strijkkwartet» is t wijfeld
woon succes gewoi
in, dat een zóo talrij
om te luisteren
Het kleine Neder!:
zulk een kwartet t .zitten.
i let samenspel v le heert
1 .cydensdorff Jtóblx r
als solo-violist un
loonde bij zich eei linent
dit kwartet.
Technisch meest iap bez
in hooge mate; m loven
hun echt muzikaal
Het glanspunt
kwartet van Beeilè.
tolking is mij uilenkbaar
het mij geweest il het p
werk als slotnumn|ad aanj
Na Beethoven
zonder aan laatstgl
kort te doen, in «geval e«
Het Mendel8so»artet,
avond werd geo|>w<
getelijke uitvoerinlr
de muzikale
hetgeen van Mem ihn's hai
lachend of schoud talend t
Bij het hooren vi
deze. moet met iter Mei
onder de grooteit
ontkennen, dat hij
is, maar noem hij
noemd kwartet, d
dat hij ook cveng*
stemmingen k
Zooals van„_
j°nge kunstcnafV
ontvangst te nemen -
pnv
lijk.
°Yl
Lding
tjes
ger,
tijdj
ing
van
l.of
Idcrdag
ïientsco
ibliek w
'gen
kan er
braE
oeld sp
den ai
Een 1
;enoot e
is sine
een rit