Zaterdag I JlJf April 1916.
No. 8704
66e Jaargang
BIJBLAD
H. L. A. DULLAERT Co.
Stadsnieuws.
Uitgave van do Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant,
HOOFD-REDACTEUR
P. J. FREDÏEIKS,
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per postƒ1.15. Adverteutiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oftkieele- en onteigenings-
advertentiën per regel 15 cent. Reolames 1 5 regels 1.2,5 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiën .van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
voorheen Firma A. H. van CloefT".
BUREAU:
KORTEGR4CHT 9.
Postbus 9. Telefoon 1
Bij dit nummer behoort een
K K N N 1 S tl K V 1 N O X.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
gelezen het verzoek van J.F. HAARSMA,
d.d. y februari 1916, om vergunning tot het
uitbreiden van een metaalbewcrkingsinrieh-
ting door oprichting van een gasmotor van
van s P.K., voor bet drijven van een draai
bank, slijpsteen, boormachine en ventilator,
in het perceel alhier gelegen aan den
lloogeweg no. 14, kadastraal bekend Ge-
meente Amersfoort, Sectie A no. 1669.
besluiten
de beslissing op vermeld verzoek te ver
dagen op grond, dat het te dien einde in
gestelde onderzoek nog niet is voltooid.
Amersfoort, 24 Maart 1916.
Burgemeester cn Wethouders
van Amersfoort,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris, 1
A. R. VÉENSTRA.
HINDERWET,
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij bun
besluit van 24 Maart 1916 aan C.J. PRINS
en zijne rechtverkrijgenden voorwaarde
lijk vergunning is verleend tot het uitbreiden
van een bakkerij, door bijplaatsing van -
elcctro-motor van 1.5 PK. voor het drij'
van een kneedmachine 111 het perceel Utrecht-
scheweg no. 70, kadastraal bekend onder
Sectie C 110. 968.
Amersfoort, 27 Maart 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester
Van RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
l)e Steun-coiuité's.
In verschillende plaatsen van ons land
gaan stcrtimen op om de stcun-comilé's te
ontbinden.
Er is over het algemeen veel minder werk
loosheid dan voor eenigen tijd en zij, die
geen werk bobben, kunnen op andere, meer
normale wijze, worden geholpen.
Ook wordt aangevoerd, dat de Stenn-co-
mité's op veler lust om te werken een ver-
lammenden invloed oefenen. Zoo toekende
de «Controleur» die droeve beeld van de ge
volgen der te gemakkelijk verkrijgbare onder
steuning
«Men belt de Arbeidsbeurs op en vraagt
om een man voor colportage, op provisie,
doch met oen gegarandeerd minimum van
f 1 daagsis niet te krijgen, luidt liet ant
woord. Men heeft een karreknecht noodig
en zoekt er op de Arbeidsbeurs naarmen
biedt f 9 nagenoeg niemand geelt zich op.
De brandstotfenhandelaars kunnen geen
mannetjes vinden om bosjes hout tc maken
j'tkomt door dat vervloekte Steun-comité,
meneer<. liet sneeuwt, maar de stad kan
geen mcnschen vinden om de sneeuw op tc
ruimen. En als daarop, na herbaalde waar
schuwing, het Steun comité aan enkele lui
aards, die het vertrapt hebben, de sneeuw
te scheppen, hoewel zij met het werk bekend
zijn ja waarlijk, ook daarmee houdt het
Steun-comité rekening, cn men wacht zich
er wel voor, ook een vakman op te dragen,
ruimen- de steun ophoudt,
i) die kerels, dat het hun plicht
een relletje te maken en tc demonstree-
Wij weten niet of dit beeld geheel juist
i, maar wij vreezen van wel. Wij hoorden
an frappante gevallen daaromtrent, welke,
ich ook in onze (iemeente afspeelden.
Meer dan éen werkgever klaagde ons
daarover zijn nood, somtijds niet nalatend,
op het Steun-comité af ie geven. Daartegen
kwamen we steeds in verzet en betoogden,
dut de werkgevers zeiven dikwijls mede
schuld droegen, aan het euvel door te ver
zuimen aan het Steun-comité de namen van
die luiaards op te geven. Is n.l. het Steun
comité overtuigd, dat zoo iemand fatsoenlijk
werk tegen behoorlijk loon heeft geweigerd,
dan houdt onherroepelijk elke uitkeermg op.
fntusschen tegen misleiding en bedrog zijn
niet altoos afdoende maatregelen te treffen
en het hierboven geschetste kwaad zal dus
wel. blijven bestaan. Om echter in de be
staande omstandigheden het oorlogsge
vaar is nog niet geweken tot opheffing
der Steun-comité's over tc gaan, lijkt ons
een al te radicalen maatregel. Niemand kan
zeggen waarvoor wij nog komen te staan.
Al zou op dit oogenblik elke aanleiding tot
voortzetting der uiikeeringen vervallen, dan
zou er toch nog reden bestaan om blijlt do
spannende toestand voortduren -dcorgani-
zamclcn van gelden niet staken.
Want wel heel juist is hetgeen liet
(ironingsche Volkweekblad schrijft:
Men meent in zekere kringen, dat het ver-
leenen van steun wel kan ophouden en dal
de Steun-comité's kunnen worden opgeheven.
Daar zal men zoo gemakkelijk niet mee
klaar komen
En mocht men zich onttrekken aan den
gemeenschapsplicht 0111 ilc slachtoffers van
den oorlog door een toelage in den eenen
of anderen vorm tc steunen er zal op
andere manier moeten worden geholpen.
Want in plaats, dat hulp overbodig wordt,
begint de toestand »oor velen steeds nijpen
der le worden.
Voor zoover er e-„ aige wintervoorraad was
opgedaan, begint deze op le raken.
Vooral in de steden en de grootcre plaatsen
staan tal van arbeiders en kleine burgers er
treurig voor.
Eiken dag aardappelen koopen bij de kleine
inaat. Per stuk een cent ongeveer!
Groenten worden steeds duurder, dank zij
den door Minister I'osthuma op groote schaal
toegelaten uitvoer.
Varkenvleesch is niet meer te krijgen.
I Brandstof: elke turf een cent duurder en
al hot andere cokes, eierkolen en briquette»
schandelijk duur of niet te krijgen,
Met het voorjaar komen nieuwe behoeften
aan klceding en schoeisel.
Petroleum is weer anderhalve cent per
I .iter duurder geworden.
I11 de laatse zes weken is het leven weer
j minstens totaal 10 pet. duurder geworden.
Er dient gezorgd, dat deze abnormale 100-
stand niet nis normaal wordt opgevat.
I Over de geheele linie dient tegenover de
j mindere geneigdheid om te helpen oen her
nieuwde stevige aandrang tc komen op de
1 Regeerings-collcges.
i Maar stellig mag ook aandacht gevraagd
1 voor hetgeen schrijft Gemecntelcvc-n", het
j weekblad voor de Ned. Hervormde, Luthcr-
sche en Doopsgezinde gemeenten te Zaandam
leder Zaandammer, die gezond verstand,
goede ooren en open oogen heeft, moet
I zoo dat begrip hem hem tot nu toe ontbrak
wel gaan beseften, dat liefdadigheid en
I zorg van overheidswege voor stoffelijke noo-
den hun zeer gevaarlijken schaduwkant heb-
ben. Hoe meer en guller er gegeven wordt,
j hoe meer en beter er voor bchoeftigen ge
zorgd wordt, des te. meer verslapt de prikkel
om te arbeiden en te waken voor eigen
welzijn.
Voorheen gold de harde wetwie niet
werkt, zal niet eten. Dit zette aan tot arbeid
zaamheid en, aangezien men zuinig is op het
geen men zelf heeft verworven, tegelijk tot
spaarzaamheid en overleg. Thans weet de
luie en zorglooze, dal er behalve Burgerlijk
AMERSFOORT Sclierpenzeel Soest.
Langegraclat ao - Tel. Intero. 868
Commanditaire
BanJsvereeniging
Verhuren loketten in hare I.II'S" brand- «11
inbraak vrije kluis.
armbestuur, Kerkelijke diaconie en goed-
gcefsche particulieren," steun-, watersnood-,
kleeren- en andere comité's zijn, die hem
helpen moeten, want - heet het: >het
geld wordt er voor gegeven".
liet Steun-comité vooral, iu de eerste
opwelling van medegevoel op initiatief van
de Koningin geslicht, heeft met zijn ruime
uivkceringen, anderhalf jaar achtereen aan
het moreel bewustzijn, aan het plichts- en
het oerbesef der groote massa een geduchte»
knak gegeven.
De meest verbluffende gevallen worden
i verteld van arbeiders, die ongenegen zijn,
voor een redelijk loon aan het werk te gaan.
Zvj berekenen het verschil tusschen hetgeen
ze met de handen kunnen verdienen en het-
j geen ze zonder moeite kunnen al halen, en
beantwoorden de vraag of ze voor luttele
guldens meer zich in de weer zuilen stellen,
met een hartgrondig «neen». Waartoe zou-
j den ze zich inspannen De uitkeering, die
ze genieten, is voldoende voor huur, eten
j en busgeklen, de rest «rommelt» weld. w.
MMijn de klompen stuk kleeren-comité zijn
er zieken: Burgerlijk armbestuur; moet er
I een kleine komeneen verceniging van moe
derlijke liefdadigheid en weet men in 't ge-
maar eens op af.
1 week in de kapel van het seminarie der Oud-
bisschoppelijke klcrezie de priesterwijding ont-
I ving, is benoemd tot kapelaan bij de Oud-
I Katholieke parochie te Haarlem.
Ds. A. R. de Jong, uit Helmond, die hier
morgenavond optreedt voor de afdecling van
het Religieus-socialistisch verbond, zal spreken
over Levensliefde en stervensmoed.
i heel geen raad
Daags na den z\\
I een opzichter der
Zaandam de scholen
1 los volk te werven.
vond hij dien dag 2
I 2vS (zeggeacln en
aan het sueeuwruimei
sneeuwval moest
-reiniging te
11 kerken alloopen 0111
Na heel veel moeite
man, bereid om tegen
twintig) cent per uur
gaan. Men zegt
1 de kist-
stond toe 1
dammengoed, doch als er dan zulk een
vraag naar arbeidskrachten is, had er die
week geen enkele aanvraag van werkloozen
0111 ondersteuning behoeven in te komen.
I )t: giften aan het Kon. nationaal steun
comité vloeien niet meer zoo ruim als voor
heen in de week van 12 tot 1» Maart
de jongste opgave bijvoorbeeld is slechts
ingekomen 14014.49 en waar er, getuige de
opgaven der Arbeidsbeurzen, als 't ware geen
werkloosheid meer bestaat, voor ieder die
wil werken althans, is men er inderdaad op
bedacht, de uiikeeringen wat te verminde
ren en op den duur geheel te staken.
Doch wél zul men steun blijven verleene»
aan gezinnen van gemobiliseerden, opdat
deze niet vervallen tot allengs groolor
armoede.
Een stellig besluit ten deze is echter nog
niet genomen.
Maar toch doen de luiaards een goed
werk, zich zoetjesaan weer vertrouwd te gaan
maken met het denkbeeld, dat ze weer moe
ten gaan werken voor de kost, naar de oude
leer wie niet werkt, zal niet eten.
Zelden is zóo reikhalzend uitgezien naar
de ochtendbladen der groote pers als in het
jongste halve etmaal.
Gistermiddag kort 11a 12 uur deden de
allerdolste geruchten weer opgang. Het be
gon hoe langer zoo meer weer te gelijken
op 31 Juli 1914. Er waren weer menschen,
die hun geld terughaalden van de Rijks
postspaarbank er waren er weer, die hun
bankpapier verzilverdener was een vrouwtje
dat buiten adem een winkel kwam binnen
stormen en op de vraag: »wat scheelt er
aan, moedertje» antwoordde: «gelukkig ben
ik net op tijd; ik heb gehoord, dat op last
van den Burgemeester alle winkels om 6 uur
moeten worden gefloten»; er waren er. die
wisten te vertellen, dat de Tweede Kamer
in comité-generaal was bijeengeroepen, ter
wijl de avondbladen juist berichtten, dat dit
niet het geval was; er liepen wondere ver
halen over het intrekken van alle militaire
verlovenen zooal meer.
E11 men zat hier zonder eenige communi
catie met Amsterdam en Den Haag, althans
wat den berichtendienst betreft. Telegraaf en
Moon waren heel den middag en den
zond bezet met dicnsttelegrammen en wer-
2ii bestormd door militairen uit het garnizoen.
Een feit is, dat er troepenverplaatsingen
geschiedden, dat er voertuigen werden ge-
requireerd en zelfs vaartuigen in de haven
niet mochten vertrekken. De Vrijwillige land
storm moest aantreden, doch ging een paar
uur later weer naar huis.
Wat er aan de hand is geweest, dan wel
op handen is, weten alleen de zeer inge
wijden.
Gistermiddag van 4 tot ruim 0 uur is een
buitengewone Ministerraad gehouden.
Het intrekken der militaire verloven bleek
niet toepasselijk op hen, die reeds met ver
lof warennieuwe verloven worden- voor-
loopig niet verleend.
De Haagsche redacteur van het «Handels
blad» kon gisteravond met zekerheid ver
melden, dat de bijzondere «voorloopige»
militaire maatregelen niet in verband staan
met vernieling van koopvaardijschepen (noch
de Tubantia» noch nieuwe slachtoffers van
duikbootcn of mijnen); dat er geen plotselinge
spanning is ontstaan, doch eon algemeene
verandering van het oorlogsaspcct, welke
het geraden maakt, op zijn hoede te zijn,
zonder dat er nog reden is voor onmiddellijk
dreigend gevaar; dat deze maatregelen geen
gevolg zijn van de door de geallieerde mo
gendheden te Parijs gehouden conferentie;
dat geheel ongegrond is het gerucht als zou
een der oorlogvoerenden vrijen doortocht van