Zaterdag 8 f||J| April 1916.
No. 8707.
66e Jaargang
BIJBLAD
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amei-sfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff".
HOOFD-REDACTF.UR
F. J. 7HZDSBZS6.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden fi.—
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings-
advertentiSn per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentien van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
SORTSGBAOB? 9.
KENNISGEVINGEN.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 31 Maart 1916 aan P. VAN VEEN
en zijne rechtverkrijgenden voorwaarde
lijk vergunning is verleend tot het oprichten
van een electro-motor van 1.5 P.K. en een
electro-motor van 1 P.K. tot aandrijving van
machines tot vervaardigen van stopverf en
twee machines tot bereiding van natte verf
waren, in het perceel alhier gelegen Arn-
hemschestraat no. 14, kadastraal bekend
Sectie E no, 1704.
Amersfoort, 3 April 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester
Van RANDW1JCK.
De Secretaris,
A. R. VEENS TRA.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 31 Maart lyiö aan Tj. SIEPF.RDA
en zijne rechtverkrijgenden voorwaarde-
1 ij k vergunning is verleend tot het uit
breiden van een melkfabriek, door plaatsing
van een electro-motor van 4 P.K. voor het
drijven van een karn- en kneedmachine, een
electro-motor van 1 P.K. voor het drijven
van een pomp en een elcctro-motcr van t
P.K. voor het drijven van een flesschen-
spoelmachine in het perceel, alhier gelegen
aan den Laaglandschenweg, kadastraal Sectie
A no. 1594.
Amersfoort, 3 April 1916.
Bnrgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWJJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort
brengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 31 Maart 191O aan F. S. VAN
EIJBERGEN en zijne rechtverkrijgenden
voorwaardelijk vergunning is verleend
tot het uitbreiden van een slagerij door
plaatsing van een electro-motor, tot aandrij
ven eener vleeschmachine, met een capaci
teit van 1 P.K., in het perceel alhier gelegen
aan de Lavendelstraat no. 2, kadastraal be
kend Sectie E no. 269».
Amersfoort, 3 April 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDW1JCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
SCHOUW.
De Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort,
Gezien art. 22 van het Reglement op het
onderhoud en gebruik der wegen in de Pro
vincie Utrecht d.d. 8 November 1853 (Pro-
vinciaaalblad No. 102), alsmede art. i der
Verordening op de wegen en waterleidingen,
Doen te weten, dat de bij voormeld artikel
bedoelde voorjaarsschouw over wegen, sloo-
ten en waterleidingen, aan hun toezicht of
beheer onderworpen, zal gehouden worden
op Dinsdag den 35 April aanstaande en
volgende dagen.
Wordende bij deze de bepalingen van boven-
Bij dit nummer behoort een I h,i«nghei,tan- j
den in herinnering gebracht.
Amersfoort, 5 April 1916. I
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
De Burgemeester, i
Van RANDWTJCK. j
I De Secretaris, 1
A. R. VEENSTRA.
Nationaal denken.
Wij moeten nationaal leeren denken, bc-
toogt «Ons Land» in zijn jongste nummer, i
Is er dan een aparte nationale logica
Neen, natuurlijk. Doch in de Nederlandsche 1
logica is een fout en wel deze, dat men niet 1
voldoende rekent met de beteekenis van de
nationaliteit. Hoe groot die fout is, leert een
vergelijking van den toestand twee jaar ge
leden en nu. Indien men toen had gezegd,
dat binnen eenigen tijd het nationale besef
in het buitenland in staat stellen zou stellen
tnt ongehoorde offers, offers veel grooter
dan eenige andere zaak ooit heelt verkregen,
indien men gezegd had, dat de sociaal
democraten vrijwel overal van ganscher harte
voor de nationale zaak zouden strijden cn
dat Troelstra <le beteekenis van het nationale
moment zou hebben uiteengezet, dan zou
men zijn uitgemaakt voor een dom mensch
zonder eenige logica.
Nu blijkt, dat dit domme mensch goede
logica had.
Waaruit volgt, dat onze logica verkeerd
was en is en dus verbetering behoeft.
Wij moeten dus nationaal loeren denken.
En de volksopvoeding moet eveneens profi-
teeren van de verbetering in ons denken.
Hoe halen wij den achterstand in
Het bedoelde blad wil ons laten meedoen
aannationale historie, nationale buiten-
landsche politiek, nationale kuituur, de over
weging van de middelen tot handhaving
van onze nationaliteit, en koloniaal denken.
Wat de buitenlandschc politiek aangaat,
behoeven wy ons een juister beeld te vor
men van hetgeen het nationale moment be-
teekent tegenover de internationale bewe
gingen (internationalisme, pacificisme, pan
neerlandisme, pan-Germanisme).
En verder behoeven wij een beter inzicht
te krijgen in de politieke middelen waarmee
wij onze zelfstandigheid zoo goed mogelijk
kunnen handhaven (wezen van de neutrali
teit, gevaar van buitenlandsche Staten en
combinaties, pacifieke penetratie en de mid
delen daartegen).
Verder moeten wij de beteekenis begrijpen
van onze nationale kuituur, welke wij plegen
te onderschatten en te kleineeren. Het mooie
in onze Staatsinstellingen cn ons volkskarakter,
onze beteekenis op kunst-, handels-, nijver
heids-, zeevaart- en koloniaal gebied moet
worden gedemonstreerd, óok en overal op
school.
Dan tlcnke men meer jn objectiever over
militaire, economische, wetenschappelijke en
kuituur-defensie. Laksheid worde bestreden,
de eigen industrie bevorderd, het al te
anti-nationale in ons wetenschappelijk wer
ken bestreden en de Hollandsche beschaving
bevorderd.
Wat men onder koloniaal denken verstaat,
zal geen toelichting behoeven.
Ten minste een paar millioen Nederlanders
weten nauwelijks, dat wij koloniën hebben.
Het is dus voor alle Nederlanders, de be
schaafden in dc eerste plaats, thans de tijd
om de boven aangetoonde fout in zichzelf te
corrigeeren en te trachten, van zichzelf de
verwaarloosde nationale opvoeding wat te
verbeteren.
Aan den Staat, aan nationale vereenigin-
gen als >dc Vaderlansche Club», de taak om
hen daarbij tc helpen.
Bankvereeniging; H. L. A. DULLAERT Co.
AMERSFOORT Sehprpenzeel Soest.
LaiiKegraobt HO - Tol. iutero. IK1Ü
Verhuren loketten in hare „Ell'S"
inbraakvrije kluis.
brand- en
Een nieuw gezichtspunt.
Volgens een medewerker van »De Tijd
spiegel" is niet Engeland of Duitschland,
doch Rusland de aanstichter van den oorlog,
die het oude Europa op zijn grondvesten doet
schudden.
De schrijver herinnert, dat het tijdschrift
Deutsche Politik" van 21 Januari igiöeon
opstel bevat van den bekenden publicist dr.
Paul Rohrbach, waarin de aandacht wordt
gevestigd op de verhouding tusschen Rus
land en Duitschland vóór het uitbreken van
den wereldoorlog, terwijl de schrijver tevens
wijst op het belang, dat Rusland had bij een
oorlog. De schrijver herinnert, dat de klaar
blijkelijke overeenstemming, welke in zake
den Bagdadspoorweg tusschen Duitschland
en Engeland kort vóór het uitbreken van
het Europeesch conflict werd bereikt, een
zeer onaangenamen indruk te Petersburg
heeft gewekt.
Wat toch was de kwestie De Bagdad
spoorweg heeft onder meer deze eigenschap
pen een economische verbinding te vormen
tusschen Constantinopel, resp. Europa, naar
de Perzische golf, voorts een communicatie
te brengen tusschen de verschillende streken
onderling in Klein-Aziö. In elk geval als
onmiddellijk resultaat èn in vrede èn in oor
log Turkije te versterken. Dat dit nimmer
in de lijn van Rusland's politiek heeft ge
legen en voorloopig niet zal liggen, is
duidelijk.
>De ander, die met wantrouwen den aan
leg van den Bagdadspoorweg moest gade
slaan, was Engeland. Terecht zei Jaurès in
de Fransche Kamer: »Er is niets droeviger,
niets meer vernederend voor de moderne
wereld dan te constatecren hoezeer de bc-
wonderenswaarde onderneming van den aan
leg van spoorwegen in Azië wordt verdacht
gemaakt, lamgelegd en ondermijnd door de
kleingeestigheid, het gekonkel cn gewroet
van de op elkaar naijverige en dus elkaar
tegenwerkende Rijken.
«Er is niets grootscher dan de gedachte om
den Bosporus te verbinden met de Perzische
Golf, om door economische maatregelen nieuw
leven in te blazen in en weder vruchtbaar
te maken deze dorre vlakten, deze dalen en
deze landstreken waar eenmaal een zeer groote
beschaving was en het zou niet meer dan
natuurlijk zijn als alle beschaafde volkeren
er toe meewerkten, dit grootsche werk tot
een goed einde te brengen,
«Kwam nu tusschen Duitschland en Enge
land een compromis tot stand, dan was het
duidelijk, dat dit het meest Rusland zou
treffen.
«Wanneer men in het oog houdt, dat de
Russische politiek in het verre Oosten door
den Japanschen oorlog een gevoelig echec
leed, dat Rusland daarna de Balkan-coalitie,
waarvan dc grondslagen vermoedelijk tc Con
stantinopel zelve moeten werden gezocht, tc
voorschijn riep en eveneens zijn doel miste,
dat Rusland vervolgens ten gevolge van de
verzwakte positie van Turkije een penetratie
in Oost-Anatolië zocht te verkrijgen op ccn
wijze die hict buiten bespreking kan blijven,
maar die ontwijfelbaar tot einddoel had liet
Dardanellen-Bosporus-vraagstuk over land te
ontgaan en wel door een communicatie naar
de Middellandsche Zee te zoeken, waarvoor
een Russisch overwicht in Turkije, speciaal
in de Oostelijke provincies, vereischt was,
dan kan men zich voorstellen, dat een Duitsch-
Engelsche overeenkomst over den Bagdad
spoorweg een nieuw «halt» voor Rusland
moest beteekenen. Trouwens niet dc eerste
en vooral niet de laatste maal was het
de naaste toekomst zal liet leeren dat
Rusland Engeland in Anatolië ontmoet. Ook
de deerlijk mislukte Dardanellen-actie is nog
in veel opzichten een raadsel.
De meening van dr. Rohrbach werd het
plan de Duitsch-Engelsche overeenkomst
ten uitvoer gebracht dan zouden naar
Rusland's meening de Russische plannen
omtrent Turkije ernstig in het gedrang
komen» schijnt wel zeer aanneemlijk.
«Voegen wij daaraan toe, dat in den aan
vang van 1914 te Constantinopel geruchten
liepen over besprekingen die tusschen den
Duitschen ambassadeur, wijlen Fhr. Von
Wangenheim en diens Russischen collega
Von Giers werden gehouden ten einde een
oplossing te vinden, waarbij de wederzijdsche
belangen hunner Rijken in Turkije zouden
kunnen worden geregeld, dat voorts deze
besprekingen geen resultaat opleverden, dan
kan de vraag onder de oogen worden gezien
of er voor Rusland aanleiding bestond, een
conflict te voorschijn te roepen, waardoor
een mogelijkheid zou ontstaan, de Duitsch-
Engelsche verstandhouding tc voorkomen».
En de schrijver, die eenige uitspraken uit
Gustave le Bons «Enseignements psycho-
logiques de la guerre Européenne» aanhaalt,
eindigt aldus
«Uit de tot dusver bekend gewordon docu
menten schijnt wel af te leiden, dat Duitsch
land den oorlog niet wilde cn daartoe slechts
overging op het laatste «ogenblik-..
Tot goed begrip herinneren we nogmaals,
dat in den avond van 1 Augustus 1914
Russische troepen bij Schviddcn (ten Zuid
oosten van Bialt i) en Johannesburg de grens
van Oost-Pruisen overschreden cn dat vier
en twintig uur later, den 2 Augustus des
avonds om 7 uur, Duitschland den oorlog
verklaarde aan Rusland, dat dien oorlog een
dag vroeger heeft geopend.
Over Keizer Wilhelm II
Bon
heet het bij Le
Ondanks zijn wapeningen, naar zijn mee
ning bedoeld om den aanval van welke mo
gendheid ook te verhinderen, was hij onweer
legbaar vredelievend. Zijn 25.jarige regee
ring. gedurende welke hij menige aanleiding
tot oorlog wist te bezweren, bewijst dit
onweerlegbaar».
Sprekend over den eiscli van Duitschland
aan Rusland om te demobiliseeren, schrijft
Le Bon
>Eer hij zóo ver ging, heeft de Duitsche
Keizer rechtstreeks zeer ernstige stappen
gedaan bij den Tsaar persoonlijk opdat deze
dc mobilisatie zou doen eindigen. Daaruit
blijkt to gelijk zijn vrees voor de gevolgen
van de Russische mobilisatie en zijn oprechte
