AMEESPOOPiTSCEE COURANT.
Dinsdag 30 fffif Mei 1916.
No. 8729
66e jaargang
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap ..De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
P. J. FRSDZRZSS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden
franco per post/i. 15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bij re gel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos, Legale, officieele- en onteigenings-
advertentiOn per regel 15 cent. Reolames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekeuing gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentil'n van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
SORTZGHAOHT 9.
Postbus 9.
Telefoon 19.
IENNISGEVI NU.
RAADSVERGADERING.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat
de Raad dezer Gemeente zal vergaderen op
Dinsdag den 30 Mei aanstaande, des namid
dags ten zeven ure.
Amersfoort, 26 Mei 1916.
De Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
Het Vlindertje.
Een vlindertje fladderde blijde
over de kleurige weide
langs bloemkes in zilver en bloemkes in
goud,
door d'ochtend met geurige droppels
bedanwd
wat was er dat vlindertje blijde
E11 't zette zich stillckens keer op keer
nu hier, dan daar op een bloemeke neer,
en sloeg zijne vleugeltjes samen
wanneer er dan windekes kwamen,
dan wiegde het heen en wiegde het weer.
Toen kwam er een meisje huppelend aan;
haar voetjes schenen bij 't luchtige gaan
de grassprietjes nauwelijks te raken
ik zag baar het bloemeke naken,
dat wiegelde heen en wiegelde weer.
En als ze het bloemeke dan heeft bereikt,
dat tusschen het gras naar het zonneke kijkt,
dan staakt ze op eenmaal haar dansen,
wanneer ze het diertje ziet glanzen,
dat wiegelde heen en wiegelde weer.
Ze strekt hare handjes naar 't vlinderke uit
en grijpt maar daar is er die oolijke guit
al boven haar hoofdje gevlogen
in krinkelende, kronkelende bogen,
en lacht er het meisje eens hartelijk uit
G. B. f. V.
Organisatie,
Het Dageüjksch Bestuur voornoemd stelt
I iresp. stelde) in alle groote steden, waar
I dit mogelijk is, een plaatselijken Urgentie-
i Raad in, bestaande uit drie vrouwen, de
beste krachten uit de stad harer inwoning,
j welke het Plaatselijk Bestuur vormen, en
j uit even zoovele leden als er afdeelingen van,
j bij den Nationale Vrouwenraad aangesloten
1 vereenigingen -zijn.
Aodere plaatselijke vereenigingen kun-
nen zich eveneens hierbij aansluiten,
i De Plaatselijke Raad opent een eigen
i inschrijvingsbureau, waar alle beschikbare
vrouwelijke werkkrachten volgens kaartsy-
i steem zullen worden ingeschreven en ge-
I classificecrd.
Iedere Urgentie-Raad beschikt daartoe
over een uitgebreiden staf van beproefde
j helpers, welke onder leiding van het be-
j stuur de administratie, enz. tot in alle details
zal kunnen uitwerken,
j Het Dagelijksch Bestuur staat aan het
hoofd van de organisatie over het geheele
land en neemt alle die maatregelen, welke
j met betrekking tot takken van dienst, welke
over het geheele land werken, door een
j Centraal bestuur doorgevoerd moeten wor-
I den. Hieronder ressorteeren o.a. de Spoor
wegen en de Post en Telegrafie, evenals
groote Vereenigingen, Bonden enz.
Vrouwenarbeid itijdcns
Mobilisatie.
Doel.
De Nationale Vrouwenraad van Neder
land, door de gebeurtenis einde Maart her
innerd aan den bij voortduring onzekeren
internationalen toestand, heeft maatregelen
beraamd, om met medewerking van de
Vrouwen van Nederland, aan moeilijkheden,
welke bij cene plotselinge algchccle mobi
lisatie zouden kunnen ontstaan, ook zijner
zijds zoo doeltreffend mogelijk het hoofd
te bieden.
Door het eventueel oproepen van een
groot aantal werkkrachten uit Staats- en
Gemeentebedrijven, uit particuliere zaken,
zou eene plotselinge stagnatie ontstaan juist
op het oogenblik, dat de geheele samen
leving er belang bij heeft, dat haar orga
nisme goed functionneert.
Bovendien zou zich dan ongetwijfeld het
zelfde voordoen als in Augustus 1914, toen,
zoowel hier als in andere landen, door het
ontbreken van een middelpunt voor vraag
en aanbod van vrijwillige diensten van
Vrouwen, de desorganisatie nog scherper
gevoeld werd.
Dit moet een tweede maal vermeden
worden.
De Nationale vrouwenraad van Neder
land rekent het dientengevolge tot zijn
onmiddelijken en dringenden plicht, van te
voren eene goed sluitende organisatie ge
reed te hebben welke eveneens van te
voren onverwijld de vereischte maatregelen
kan nemen, welke noodig blijken om mau-
nelijke werkkrachten op een gegeven mo
ment, zonder wanorde of tijdverlies, door
vrouwelijke krachten te kunnen vervangen.
Inschrijvingen.
Het Dagelijksche Bestuur wendt zich tot
alle betrokken autoriteiten, met het dringend
verzoek, hem behulpzaam te zijn, n.l.
door hem van te voren zooveel mo
gelijk te willen inlichten, aan welke arbeids
krachten, die door vrouwen zouden kunnen
vervangen worden, bij eene mobilisatie, b.v.
van alle mannen onder de 45 jaar, waar
schijnlijk gebrek zal komen.
Deze opgaven zouden dus gaarne ont
vangen worden
r. voor eiken tak van dienst of bedrijf
afzonderlijk
2, met een kort aanstippen van de ver
langde hoedanigheden of kundigheden.
Op deze wijze kan de oproep tot inschrij
ving onmiddellijk vasten vormen aannemen.
De geschoolde krachten zouden vanzelf
het voor haar geschikte bedrijf uitzoeken
de ongeschoolden zouden met meer kennis
van zaken hare eigen krachten aan de
eischen kunnen toetsen, en zich daarnaar
richten.
Ais voorwaarde voor alle zich aanmel
dende krachten zal gelden, dat zij alleen
dienen ter vervanging van mannelijke werk
krachten gedurende tijden van nood, dat
zij dus nooit aanspraak zullen mogen maken
op de tijdelijk ingenomen plaats. De gemo
biliseerde mannen moeten alle gerustheid
1 hebben, dat er van een verdringen van
I hunne plaats geen sprake i s of ooit kan
zijn.
De voor de verschillende werkzaamheden
meest geöigende- vrouwen zullen zooveel
doenlijk daarvoor uitgekozen worden. Als
algemeen principe wordt echter voorop ge
zet, dat geen arbeid haar te min of te onge-
stellen zich ten dienste
agenblik dat
loodig heeft. Zij doen dit dus
met den oprechten wensth, dat van hare
diensten het nuttigst gebruik zal gemaakt
worden, onverschillig of dit met gangbare
opvattingen van rang, stand, opvoeding of
gewoonte strookt of niet; alle dergelijke
overwegingen worden geheel ter zijde ge
zet. Dientengevolge kan haar met gerust
heid alle uitvoerbare arbeid opgedragen
worden.
Het Dagelijksch Bestuur heeft vervolgens
het voornemen in elk geval de volgende
classificaties door te voeren
1. scheiding van werkkrachten, voor wie
salaris een vereischte is, en voor wie sala
ris geen vereischte is;
3. scheiding van niet-verplaatsbare en
(buiten de stad) verplaotsbare werkkrachten.
wichtig zal zijn. Zij st(
.•atMle gemeenschap c
ictHand haar noodig 1
Het Dagelijksch Bestuur is van meening,
dat alles in het werk gesteld moet worden,
om het aantal ondersteunde arbeidskrachten
gering te houdendaarom is hij voornemens,
overal waar dit mogelijk en doorvoerbaar
is, steeds haar, die haar brood moet ver
dienen, voor plaatsing in bepaalden arbeid
te laten voorgaan.
Een groepeering in beroepen, enz. is van
zei isprekend in alle genoemde categorieën.
Voorbereiding.
Indien een eventueele vervanging zonder
wanorde zal geschieden, dan moet daar,
waar geschooldheid of geoefendheid geeischt
wordt, welke alleen in en door den dienst
of het bedrijf verkregen kan worden, ook
een speciale oefening voorafgaan, om deze
plaatsvervangsters hiervoor op te leiden.
M.a.w. er zou gelegenheid moeten bestaan,
de aangemelde krachten als volontair te
laten medewerken, zelfs al zou dit slechts
in eene oefening van enkele dagen of mis
schien uren bestaan.
Bij totaal ongeschoolden arbeid zou men
waarschijnlijk kunnen volstaan met eene
j eenvoudige aanwijzing van plaats en arbeids-
verdachten.
Het Dagelijksch Bestuur zou eene proef-
I neming hiermede ten sterkste willen aan-
j bevelen.
Mocht deze uitkomst te bereiken zijn onaf-
hankelijk van het bedrijf, b. v. door cursus-
i sen, dan zal bet Dagelijksch Bestuur al het
i mogelijke doen om deze voorbereiding snel
1 en practisch te doen geschieden.
Principes.
De organisatie houdt aan enkele principes
I streng vast
i I. Zij beweegt zich niet op het terrein
der industrie, ook niet op dat van den
1 landbouw.
j 11. Zij zal er voor zorg dragen, dat bij
eventueele overname van het werk, steeds
I diegenen zullen vóórgaan, die voor haar
i brood moeten werken. Eveneens zullen die
vrouwen vóórgaan, wier man of vader de
vorige betrekking bekleed had.
lil. Zij zal het echter hoogst ongcwenscht
achten, indien huishoudens met kleine kin-
deren beroofd zouden worden van de moe
der. De verwildering der jeugd, welke in
andere landen tot zulke betreurenswaardige
proporties groeide, zou zooveel mogeiijk
1 gekeerd moeten worden.
IV. Zij staat het principe vóór, dat ge-
lijke arbeid gelijk loon verdient, dat er
nooit sprake van mag zijn, dat door het
aannemen van een geringer loon de gemo-
I biliseerden het verkeerde denkbeeld zouden
kunnen opvatten, dat de vrouwen door
onderbieden de mar.nen ten slotte zouden
kunnen verdringen. Daar dit standpunt
door de daarover reeds geraadpleegde,
I directies gedeeld wordt, vertrouwt zij. dat
daarmede in ons land weinig moeilijkheden
ondervonden zullen worden.
Het genoemde standpunt geldt vooral
voor de Staats- en Gemeentebedrijven, de
overige rubrieken bevatten zelfs enkele
1 groepen waar geen loon geeischt mag
worden (helpsters in de ziekenhuizen b.v.).
Werkwijzen.
Daar er met geen mogelijkheid te voor
zeggen valt. hoe de loop der zaken voor
ons land zal wezen, neemt het Dag. Be
stuur het grondbeginsel aan, dat in alle
hoofdsteden een Urgentie-Raad moet ge
vestigd zijn, en vervolgens in nog een klein
aantal andere steden.
I De Urgentie-Raad van iedere hoofdstad
is gemachtigd om inschrijvingen van werk
krachten uit haar provincie, welke tegen
eene eventueele overplaatsing geen bezwaar
hebben, in ontvangst te nemen. Het Dag.
Bestuur in Den Haag ontvangt van deze
speciale inschrijvingen onmiddellijk mede-
deeling.
IV Urgentie-Raden regelen alle Ge-
intelijke aangelegenheden, echter zoo
veel mogelijk naar gemeenschappelijk voor
schrift. De medewerking van die Gemeente
besturen, aan welke daarom verzocht Is,
is reeds zonder uitzondering verkregen,
eveneens van particuliere Tramwegmaat
schappijen. In verschillende steden zijn de
voorbereidende werkzaamheden reeds in
vollen gang.
Groepeering werkkrachten.
Eene voorloopige groepeering van de
werkkrachten, voor welke de organisatie
hare voorzorgsmaatregelen, neemt brengt
het volgende
Groep I. Post en tclegraphie.
Groep II. Vervoer (trein, tra.u, boot,
rijtuig, automobiel).
Groep III. Gemeentebedrijven.
Groep IV. Winkelbedrijf, (aanvoer en
distributie, voornamelijk van levensmid
delen).
Groep V. Administratief werk (geldt voor
alle groepen).
Groep VI. Winkelbedrijf (aanvoer en
distributie helpster bij de verpleging, mas
seuse, heilgymnastiek, apothekers, huis
houdster, linnenjuffrouw, opzichteres bij de
wascb, kokin, badvrouw),
Groep VII. Huiselijke Bezigheden (hulp in
de huishouding, kinderverzorging, nuttige
handwerken, inmaken enz.).
Voor iedereen, die zich voor verdere, nog
niet omschreven, werkzaamheden wenscht
aan te melden, zal eene overeenkomstige
rubriek geopend worden.
Iedereen die zich v .or industrieön wil
aanmelden zal naar de arbeidsbeurs ver
wezen worden.
Het plan verkreeg de volle instemming
van den Minister van Binncnlandsche Zaken,
van den Minister van Oorlog, van den
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht.
Het werk is in détails reeds uitgewerkt.
Om een goed resultaat te kunnen b: eiken,
moest men in de eerste plaats weten, welke,
en ongeveer hoeve! arbeidskrachten ver
moedelijk aan hunne betrekking onttrokken
zouden worden. Ten tweede, of deze krachten
te vervangen zouden zijn door vrouwen.
Met de grootste welwillendheid hebben
daartoe de directies van Posterijen en Tele-
grapie en van de Spoorwegen hare mede
werking verleend of toegezegd. De in
specteur van den Militairen Geneeskundigen
Dienst heeft zijne volkomen instemming
met het plan uitgesproken en verleent de
meest volledige medewerkiug in de uit-
voeriug hiervaneveneens is de daarmede
1 in verband staande hulp van her Roode
I Kruis reeds toegezegd.
De opgaven van het verlangde aantal
I vrouwelijke werkkrachten zijn of worden
j door de directies in quaeslie medegedeeld
aan het Dag. Bestuur vari den Nat. Vrouwen-
j raad mei vermelding van de standplaats,
j de vereischte bekwaamheden, etc. Het Dag,
1 Bestuur brengt die mcdedeeling over aan
de Urgentie-Raden, welke zich midderwijl
j reeds gevormd hebben en steeds in aantal
i toenemen.
i Neutrale vrouweukiesreehtvereeniging.
I Naar aanleiding van de besiunen, geno-
I men op de algemeene vergadering der ver-
eeniging voor vrouwenkiesrecht, gehouden
te Zwolle, heeft een deel der leden de ver-
eeniging verlaten en in principe besloten
tot het oprichten van een Vrouwenkiesrecht-
vereeniging, die ten opzichte van godsdien
stige en politieke richtingen een strikte
neutraliteit zal handhaven. De commissie
die benoemd is om statuten te ontwerpen
en de eerste regelingen te treffen, bestaat
uit de dames C. Beyllonse—Peyra, Amster
dam, W. Drucker, Amsterdam, Nine Min-
nema, Hilversum, A. Molenaar -Abbesté,
Zaandam, F. H. van Rennes, Utrecht.
