AMEBSFOOHTSCEE COURANT.
Dinsdag 24
October 1916.
No 8790.
67e Jaargang
Uitgave van de Naainlooze Vennootschap „De Amersfoort nclie Courant, voorheen Firma A. II van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
P. J. FRSDIRZE3.
AMERSFOORT.
Verschijnt lHntdue;-, Uendenltu;- en /.ntenlagnvond. Abonnement per 3 maanden/1.
franco per post ƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Hij regel-
abonnement roductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, otliciecle- en onteigonings-
advertcntiCn per regel 15 cent. IteclameH 1 5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cont. Postbus
Bij advertentiön van buiten de stad worden de incassccrkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
SORTSGBAOBT 8.
K E N N I S O K, V I N O li N.
Burgemeester en Wethouders van Amcrs- 1
foort
bengen ter openbare kennis, dat bij hun
besluit van 17 October j.l. aan de F IK MA
ROODESTEIN Co., te Amersfoort, en
hare rechtverkrijgenden voor waardel ij k
vergunning is verleend tot het plaatsen van I
een electromotor van 3 P.K. tot aandrijving 1
van een gecombineerde lint- en cirkelzaag-
machine, in het perceel alhier gelegen aan
de Scherbierstraat No. 3, kadastraal bekend
Gemeente Amersfoort Sectie B, no. 4905. I
Amersfoort, 19 October 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDW1JCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
gelezen een verzoek van de firma ENGELS
MAN DE VRIES, alhier, dd. 14 Augus
tus 1916, om vergunning tot het oprichten
van een fabriek, dienende tot opslag van
benzine en accton-ersatz cn de verwerking
daarvan tot lijm, was en leder-extract, in de
perceelen alhier gelegen aan de Bolderstraat,
kadastraal bekend Gemeente Amersfoort
Sectie E, nos. <->33. 034. M35- 93&i 3»'3 en
3814.
besluiten
de beslissing op voormeld verzoek te ver
dagen op') grond, dat het ingestelde
onderzoek nog niet is geëindigd.
Amersfoort, 17 October 1916.
Burgemeester cn Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Gelet op art. 264 der Gemeentewet,
doen te weten, dat het tweede suppletoir
kohier der
SCHOOLGELDEN
van de openbare I.agere school D en dat
de 3e aupplctoirc kohieren der
SCHOOLGELDEN
voor de openbare Lagere scholen A en C,
over het dienstjaar 1615/1916, goedgekeurd
door Gedeputeerde Staten van Utrecht, in
alschrift gedurende vijf maanden op het
Bureau der Gemeente-belastingen, Koe
straat 9, voor een ieder 1 "lezing liggen.
Amersfoort, 24 October 1916.
Burgemeester enJWethoudcrs
voornoemd,
De Burgemeester,
VAN RANDWIJCK.
De Soretaris,
A. R. VEENSTRA.
De vrouw van 1910.
Geachte lezeres of lezer, zou ik bij deze
uitnoodiging om mij een weinig van uw
aandacht te willen schenken en mij te
volgen in de miniatuur-artikelen, die ik in
dit blad op geregelde tijden aan de «vrouw»
hoop te wijden, mij even aan u mogen
voorstellenMag ik u dan mijn visite
kaartje maar aanbieden U kijkt een weinig
vreemd, want u ziet er alleen een X op,
een groote geheimzinnige X, en geen naam.
Wat spreekt er niet aluit een naam
Namen hebben echter zoo dikwijls teleurge
steld, verwachtingen gewekt, die niet werden
bevredigd, 't Gaat er niet om wie tot u
spreekt, wijl alles wat naar persoonlijk
gedoe riekt zoo verre van mij is, zoo heel
ver uit deze feministische entrefilets zal
blijven. Ik ben de geest, die, in stede van
te «verneincn», het positieve wil aantoonen
bet goede wil bevorderen, de wondeplekken
in het maatschappelijk leven wil heele»,
wil moehelpen onze samenleving, If, mij j
en alle menschen, een tikje gelukkiger t-
maken,
Er is in bovenstaande regelen al een
woord waarvoor ik uw clementie inroep 1
feministische. Ik weet, dat er niet alleen
onder de mannen maar ook onder de vrouw J
tjes zullen zijn, op wie dit onschuldig
woordeke den indruk maakt van een roode
lap op een stier, die vreezen, dat ik de
deltig-doende, drooge daghladschrijverij zal I
vergrooten en het dure papier en de dito
inkt betrekkelijk zal vermorsen voor het
kleine aantal, dat mij zal volgen en vooral 1
dat mij zal blijven volgen.
Dorre geleerdheid verveelt zoo spoedig i
do groot e massa. Laat ik daarom in mijn
inleidingswoordjc cr vooral don nadruk op
leggen, dat mijn streven cr op gericht zal
zijn, in de eenvoudigste woorden u iets te
vertellen van den grootcn strijd, die thans
geestelijk in ons vaderland wordt gestreden. 1
De strijd die oorspronkelijk er een was van de
groote geesten, wier taal te hoog stond om
door de massa begrepen to worden, doelt
die thans is verbreed over bijna het gohoelc
volk.
Bij intuïtie gevoelt de gewone man I
de gewone vrouw dat er iets hapert
maar wat, is hun niet volkomen duidelijk.
Zij voelen, dal er grove onbillijkheden be
dreven worden togen de vrouw, vooral in
de speciale gevallen waarmee zo zelf in j
aanraking komenzij hooren en lezen van
Vrouwenkiesrecht, maar naast de duizenden I
en duizenden dlc nu reeds een warm on J
actief aandeel nemen in den strijd, zijn er
nog duizenden die hun gevoelens nog niet
consequent onder woorden - zelfs de een-
voudigste kunnen brengen, wijl de vorm,
waarin de groote feministische waarheden
tot hen doordrongen, niet paste in de cellen
waarin hun eigen levenservaringeu waren
opgesloten,
Tot voor enkele jaren waren de toch zoo
eenvoudige waarheden van het vrouwen
leven voor velen een abstracte wetenschap.
De massa is thans echter gaan begrijpen,
dut cr iets cn heel veel veranderen moet,
dat het geen uitstel meer kan lijden. En
als een, die zich voelt Óen dier massa, wil
ik trachten, tnce te helpen, voor ons ge
letterde onwetenschappelijke!), een popu-
lairen vorm te vinden, waarin wc een juist
beeld kunnen gieten van het geen bewust
of onbewust in ons sluimert.
Lijkt u die poging symphatick Zoo ja,
dan vraag ik u alleen beleefd, mij te wil
len volgen en uw gedachten, uw gevoelens
te toetsen aan hetgeen door mij zal wor
den betoogd in eon vorm die, ik herhaal
het, den geleerden wel eens een glimlach
zal afdwingen.
De vrouw heeft plichten, vaak zeer zware,
Of ze rechten heeft, is een andere zaak. Do
evolutie der tijden heeft over dc waarde
en de waardigheid der vrouw belangrijk
gewijzigde denkbeelden gebracht. Weet u
wel, dat er een tijd is geweest waarin het bij
geleerden een ernstig punt van overweging
uitmaakte of dc vrouw wel een mensch
was, of zij een ziel had. Dien tijd zyn wij
al zóo lang voorbij, dat we bijna denken,
dat hij nooit heeft bestaan.
En zoo zal er omgekeerd in do toekomst
een tijd komen waarin men vertelt, dat er
in 1916 nog geleerden, professoren, Kamer
leden ja misschien zelfs Ministers, waren die
het er niet over eens waren of zelfs do
meest intelligente, de meest geleerde vrouw,
de vrouw die uitblonk op een of ander ter
rein, op wier schouders vaak zeer zware
zorgen drukten, de zelfde rechten had ten
opzichte der Staatsgcmeenschap als do een
voudigste man, die bijv. niet eens kon lozen
of schrijven.
Dat onder die zonderlinge kamergeleer
den het begrip, dat man en vrouw als mensch
volkomen gelijk zijn cn naast gelijke plich
ten ook gelijke rechten moeten staan, in
het geheel nog niet tot hen doorgedrongen
was, sprpekt van zelf.
En dan zal do schrijver dor geschiedenis
van de maatschappelijke ontwikkeling ver
tollen hoe er verandering en verbetering
kwam, alleen en uitsluitend, wijl uit de
toestanden bleek, dat het zóo niet langer
kon cn dc volkswil, krachtig zich open
barend, het conservatieve front doorbrak,
omdat het zoo niet langer mocht.
Op dit moment staan wij thansmag ik
daarom nogmaals dringend uw aandacht
vragen.
Er zijn onwaarheden, die men, als men
ze inuar lang gonoeg herhaalt, den schijn
wekken, dat ze waarheden zijn. En om die
ingeroeste leugens er af te krijgen, is een
goede schoonmaak cn 0011 atevlgo hand
noodlg. Die onwaarheden behoeven nlot al
tijd in woorden te bestaan; ik zie ze <>ok
in begrippen, in opvattingen. Als een nega
tieve erfenis tot ons gekomen of liever
niet zeer tot ons, maar wel tot onze voor
vaderen, in de tijden toen de denkbeelden
haan braken, dat dc vrouw minder geschikt
of zelfs totaal ongeschikt zou zijn om dc
zelfde politieke cn andere rechten tc hebben
als dc man,
We willen er ons niet in verdiepen, door
welke fout in de redenecring indertijd tlczo
verkeerde conclusie is getrokkeneen feit
is het echter, dat een wanbegrip, een klets
praatje, een feitelijke onwaarheid, lang aan
hang kan vinden. Hoe weinig /e echter tc
verdedigen is, hoo de felste tegenstanders
van vrouwenrechten hun «sterksto argu
menten» vinden in: »'t is altijd zoo ge
weest», of «het zal wel altijd zoo blijven»,
is zeer gemakkelijk te begrijpen, wunnnor
men de vraag stelt: «Is liet nuttig en nood
zakelijk, dat dc vrouw dc zulfdc burger
lijke en burgerschapsrechten krijgt, als do
man?» en deze beantwoordt met een tweede
vraag: «Waarom niet?» dan beslaat het
niet, dat zulke tegenstanders met een af
doend steekhoudend argument dc tweede
vraag in een voor de vrouw ongunstigen
zin beantwoorden.
En toch, ondanks het eerste klinkende
argument nog gehoord moet worden om
het jarenlaoge onrecht te verdedigen, on
danks het materiaal, dat is bijeen geznmold
door eminente voorgangsters in den strijd
voor vrouwenrechten, kost het thans nog
de groote inspanning om do Bastille van
onrecht 011 leugen te aioopen. Daarom zal
nog hard, nog heel hard gewerkt moeten
worden, hetgeen op zichzelf niet zooveel
verwondering moet wekken, daar het in elk
opzicht in hot leven gemakkelijker is, iets
nieuws cn goede te stichten, dan een kwaad,
een onrecht, dat al heel lang bestaat, op
tc ruimen.
Het zijn geen nieuwigheden, die vrouwen
rechten heelemaal niet. Zij bostuan zoolang
or menschen, zoolang er vrouwen, zoolang
cr wetten bestaan. Maar daarnaast Is, evenals
liet onkruid tusschcn do bloomen, het
plantje van het ontrecht onstnan, dat óok
vasten wortel schoot en het natuurrecht
voor de vrouw zóo in zijn groei belem
merde, dat het niet tot vollen wasdom kun
komen. Dat onkruid der lcugoti moet uit
geroeid worden. Hot recht der vrouw
heeft altijd bestaan.
Dit moet worden voorop gesteld 0111 een
duidelijk beeld te geven van den strijd,
waar het om gaat.
Dc Grondwetsherziening is thans aan dc
orde, Overal in den lande noot do stem van
hot recht zich hooren, protestccrend togen
do wantoestanden, togen het eigenlijk ge
mis aan logica in onze wetgeving,
De pllchton, die de Staat op de schouders
iler vrouwen legt, zijn, op onkelo uitzonde
ringen na, geheel dc zelfde als op die dor
mannen. De ongehuwde of de buiten gemeen
schap van goederen getrouwde vrouw be
taalt evengoed belasting als dc man; ten
i opzichte van het burgerlijk- en het straf-
wetboek is zij evenzeer verantwoordelijk
als de manaan alle wetten cn verorde
ningen moot zij zich evengoed onderwerpen
als de man.
Na eon even streng examen als huur
collega van het mannelijk geslacht vervult
zij verschillende Staatsbetrekkingenja zelfs
bet hoofd van den Staat la een Vrouw.
Maar nóg sterkerdoor haar huiselijke be
slommeringen, is de task, die zij te ver
vullen beeft, vaak nog zwaarder dan die
vun den man.
In alle opzichten is zij dus evenzeer ver
antwoordelijk als de man en denkt niemand
er aan, haar geestelijk - in welk opzicht
onk minderwaardig te beschouwen.
Op óen gebied uitgezonderd, blijkbaur.
Dc vrouw, die we! onderwijs kan geven,
Staatsambtenaar kun zijn, 1,an het hoofd van
groote instellingen kan staan, het hoofd kan
zijn van den Nedorlandschen Staat, mag
niet meewerken direct of indirect aan
het maken der wetten. Zij mag niet gekozen
worden tot lid van Kamer of Gemeenteraad
zij mag evenmin deelnemen aan de stem
ming, Op haar, waaronder zich zoovele hoog-
IntuUeclucclcu bevinden, is nog altijd het
woord van toepassingWe zullen regccren
bij U, over U, zonder U.
l egen dit onrecht is het jarenlange pro
test thans geworden een machtige bazuin,
Dc vrouw mag niet langer gelijkgesteld
worden met kinderen of minderwaardigen,
ln ulle kringen der maatschappij wordt thans
dc kreet gehoord, dat do vrouw medezeggen
schap moet hebben, niet alleen op recht
en blllijkheldsgrondon, maar ook uit zuiver
practischc overwegingen, wijl in vele vraag
stukken (kinderwetten, school wetten,hygiëne,
bestrijding prostitutie en drankwet) niemand
zoo goed kan oordeelen als de ontwikkelde
vrouw. X.
Het D(Jpt steeds meer.
Onder dezen titel schrijft «Hot huisgezin»
Iedereen kon weten, dat het mot de voor
ziening van levensmiddelen cn andere nood
zakelijke behoeften niot van een leien dakje
zou gaan.
To minder, daar men, In plaats van overal
bereidwillige medewerking te ondervinden,
telkens stuit op tegenwerking.
Het individualisme iti den mensch knmt
maar al te vaak, en hinderlijk, aan den dag.
Waar men in dezen geweldigen lijd so
cialen zin en burgerzin zou verwachten, een
algemeen streven om voor het welzijn van
bet gumecnobest in dc weer to zijn, ontmoet
men maar al te veel zelfzucht en eigenbaat.
Bij producenten, bij handelaars, bij nering
doenden, bij verbrulkors.
Slechts zelden verneemt mon van harmo
nieuze samenwerking om nun de maatregelen
der overheid de toopasslng te verzekeren,
die in de bedoeling hoeft gologon.
Dc opgodane teleurstelling mag intusschcn
geen reden zijn ora van net ondernomen
werk af te zien.
Integendeel, gceonsutoerd moet worden,
dat dc overheid te kort schiet.
Hetgeen in do Kamor wordt gezegd over
kiesrecht cn onderwijs is intoressunt en vsn
I belang voor de toekomstmaar het groote
I publick zou hoogst erkentelijk zijn li.'Uen
eens écn enkele dag werd gewijd aan de
waarlijk beangstigende vraaghoe men den
winter zal doorkomen.
I Over het aardappelen-vraagstuk Mi-
nistors jongste circulaire was zrer pessimist
worden vreemde noten gekraakt.
De kwestie der brandstoffen wordt, nu dc
koude zóo vroeg en fel invalt, nijpend.
Omtrent allerlei distributie-artikelen, dio
reeds met 1 October hadden moeten zijn
1 verstrekt, wordt in acht gonomon hot zwij-
gen van een Dultscher.
Over tcgcmootkomlng ten bohoeve van
kk'cdlng cn schoeisel vernoemt men nieis.
Wij gclooven graag, dat Minister l'osthumu
en alle Burgemeesters, naar het geijkte
woord, diligent zijnmaar het publiek kan
niet langer wachten.
