Zaterdag 28 jfHRf? October 1916.
SAFE-DEPOSIT g
I1U 0/U£.
\ms icwrgraiiy
Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H van Cleeff"
HOOFD-REDACTEUR
F. J, FREDERISS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.
franco per postƒ1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieele- en onteigenings-
advertentiön per regel 15 cent. Reclames 1 5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
BUREAU:
SORTEGRACHT 9.
Postbus 9. Telefoor
K K N' X 1 S U K V I X O L N.
De Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort
doen te weten, dat door den Raad dier
(iemeente in zijne vergaderingen van 7 Juli
en 10 October tyió is vastgesteld de vol-
gende verordening
Verordening lot wijziging van de Ver
ordening betreffende de straatpolitie 1
(vastgesteld den '27 Juni 1903, het laatst
gewijzigd den 27 Juli 1915).
Eenig artikel.
Art. 84 quater, ie en 2e lid wordt ge
lezen als volgt
liet is aan bestuurders van motorrijtuigen
verboden, daarmede te berijden
a. het Plantsoen (loopende om de oude
binnenstad) met uitzondering van de ver
bindingen tusschen
Utrechtscheweg en Utrechtschestraat,
Arnhemscheweg en Arnlvemschestraat,
Hendrik van Viandenstraat en Kleine Haag,
Kleine Nachtegaalsteeg en Ileerenstraat,
lleiligenbergerweg en St. Andriesstraat
Iioevelakenscheweg en Kampstraat,
Hooglandscheweg en Bloemendalschestraat,
Groote Koppel en Groote Spui,
Kleine Koppel en Kleine Spui
b. 't Laantje (loopende van den Utrecht
scheweg langs de Westzijde van de Beek
naar den Arnhemscheweg)
c. de brug over de Beek tegenover de
Van Asch Wijckstraat.
liet is aan bestuurders van rijwielen ver
boden, daarmede te berijden de brug over
de Beek tegenover de Van Asch van
Wijckstraat en het gedeelte van het Plant
soen tusschen den Utrechtscheweg en den
Arnhemscheweg, dat een aanvang neemt
°P 5'-5° M> van de '-O- punt der Utrecht-
sche poortbrug en eindigt op 32 M. van
de N.O. punt der Arnhemsche poortbrug.
Zijnde deze verordening aan de Gede-
puteerde Staten van Utrecht, volgens hun
besluit van den 16 October 1916, je Afd.
No. 2866/2012, in afschrift medegedeeld.
En is hiervan afkondiging geschied waar
het behoort, den 27 October 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
i De Spcretaris,
A. R. VEENSTRA.
Burgemeester en Wethouders van Atners-
t/fbort,
K gelc. en een verzoek van de N. V. Polaks
"Frutal Works. dd. 5 September 1916, waarbij
"Vergunning wordt gevraagd tot het op-
richten van eene fabriek, waarin zullen
worden vervaardigd, bewerkt en verwerkt
alcoholhoudende producten, essences, ethe
rische oliën, chemische producten, dro
gerijen, specerijen en de grondstoffen daar
voor, en waarin zullen worden geplaatst
een stoomketel niet een verwarmend opper
vlak van 40 M2, alsmede 4 electromotoren,
"rejpectievclijk van 5, 3, 2 en P.K., in
het perceel perceel alhier gelegen aan de
Eemstraat, kadastraal bekend Gemeente
Amersfoort, Sectie D, N0.344S,
besluiten
de beslissing op dit verzoek te verdagen
op grond, dat het ingestelde onderzoek nog
niet is voltooid.
Ajnersfoort, 24 October 1916.
Burgemeester en Wethouders
R' voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA.
Sölpsters van de zon.
.Muller, Muiter, gicb mlr die
Ibcns „Gespeiister".
t woelwaters van tien, elf jaar is
1 kruis en thans eerst begrijp
folie, hoeveel er van den onder-
werint wordt om de aandacht van
die levendige klantjes op het werk ge
vestigd te doen houden.
Wij hadden destijds 't geluk om in onze
klasse een onderwijzeres te hebben, die
wonderwel met haar kleintjes meeleefde.
Ze voelde, wanneer het ons, leveumaak-
stertjes, niet meer mogelijk was om langer
onze zinnetjes op de lei te griffelen of om
onze krullebolletjes te breken met kunst
bewerkingen als optellen en vermenigvul
digen.
En dan werd haar verlossend»Kom
kinders, vlug de leien weggeborgen, dan
zal ik jelui 'n mooi verhaal gaan vertellen,»
met een «hè, ja, zalig» door een twintigtal
kleintjes opgetogen beantwoord. Vergeten
was dan alle leed, alle verlangen naar
speelplaats, wip en schommel, geboeid als
we werden door al het wonderlijks en moois,
dat ónze juf we hielden heel veel van
't opgewekte jonge meisje ons wist te
verhalen.
't Allerprettigste vonden we echter het
«napraatje», dat juf aan haar vertellingen ver-
bond en dat ze uitlokte, door ons te vragen
1 of we soms 't een of ander op te merken
j hadden.
Dan was 't een gekakel van al die kleine
I nieuwsgierige peuters, want de een wou
voor de ander niet onderdoen in het
toonen van belangstelling.
Zoo vergeet ik in mijn leven lang niet, dat
juf ons op zekeren middag vertelde, hoe
veel de zon te doen had, hoe trouw ze haar
taak vervulde om al de menschen op de,
wereld te verblijden met haar gouden licht.
goed te doen door haar verwarmende stralen
I Maar nauw had juf volgens gewoonte de
gelegenheid gegeven om haar vragen te
stellen, of een onzer, een echt bij-de-handje,
riep uit
»Xu ja maar juf, dat hij doet niet al
leen», 't kleine ding brak zich gelukkig
't hoofd nog niet met geslachtsregels.
«Niet alleen?» herhaalde juf verbaasd.
«Wat bedoel je daarmee
«Wel, juf, de zon heelt een heele boel
menschcn en kinderen, die hem helpen»,
hield de kleine wijsheid beslist vol.Ik ben
er ook een van».
I «Jij
«Ja, zeker juf, ik. Ik help hem ook
I ik en m'n zusje, 't Is heusch waar. Hoor
u maar eens. Over ons is een kort straatje
als je dat uitloopt, kom je in een nauw
steegje, waar een heele boel kleine huisjes
slaan, in 't allerkleinste woont een meisje,
net zoo oud als ik, dat heelemaal lam is
en altijd op bed moet liggen. Alle Zater
dag, als we 0:1s weekgeld krijgen, nemen
we er iets van af. Moeder doet er dan ook
wat bij en dan koopen we wat lekkers voor
dat zieke meisje, dat we haar dan zelf
mogen brengen. We blijven dan dikwijls
wat bij haar spelendat heeft ze zoo graag
an dat vindt haar moeder ook zoo prettig.
En toen ik eens zei, dat 't zoo naar was,
dat ze altijd op bed moest liggen, en dat
ik 't zoo vreeselijk vond, dat ze nooit de
zon kon zien, want 't is altijd zoo donker
in dat kleine huisje, toen zei haar moeder
«ja, dat is ook echt verdrietigde zon ver
geet ons heelemaal. Maar in zijn plaats
zendt hij jelui elke week. Jelui ent zoo'n
paar lieve zonnetjes». Is het nu niet zoo,
juf, help ik nu niet de zon o, en dat is
ÉRusch niks'moeilijk», besloot het praa'.stertje
parmantig.
«Zeker, zusje, je bent een trouw help
stertje van de zon en ik hoop, dat je dat
altijd zult blijven en dat altijd zoo gemakke
lijk zult vinden. Je zult eens zien, dat je,
hoe grootcr je wordt, je er te des meer
pleizier in zult krijgen».
Juf heeft goed geraden.
Zus is nu al lang «groot».
Zus is nu getrouwd en zus doet
nog steeds haar best ik ken haar heel
goed om in haar kleines kring en ook
daarbuiten, zooveel ze kan «een trouwe
helpster van de zon» te zijn.
En telkens als ik hoor en zie al hetgeen
er gedaan wordt om gnderer leed te
verzachten, om wat licht en opgewektheid
te brengen daar, waar 't duistert en sombert,
dan denk ik aan dat kleine wijsgeertje dien
middag op school en ik ben blij, dat de
wereld zooveel «helpers en helpsters van
de zon» telt.
«Helpsters en helpers van de zon», zoozou
ik inzonderheid in onze stad hen willen
noemen, die zich aangegord hebben om hen,
die aanleg hebben voor tuberculose en zich bij
het consultatie bureau va:i de Amcrsfoort-
sche T. B. G.-verceniging hebben laten in
schrijven, de beste geneesmiddelen daar
tegen te doen deelachtig worden rust.
frissche lucht, zonnelicht en versterkend 1
voedsel.
Zoo velen kunnen in eigen woning dit in j
't geheel niet of slechts ten deele erlangen en j
omdat een spoedige en krachtige toepas- I
sing ervan dikwijls zoo heel veel kan
voorkomen, zoo genezend kan optreden,
heeft de Vereeniging gemeend, zich op de
eerste plaats in 't bezit te moeten stellen
van een gebouwtje voor consultatie-bureau.
Doch om dat behoorlijk in te richten, om 1
daarbij de onontbeerlijke lighallen te bou
wen, ontbreken haar nog ongeveer f4000.
En ten einde dit bedrag, zoo niet geheel j
dat is een tè stoute verwachting dan I
toch voor een goed deel bijeen te krijgen, I
heeft het Bestuur der Amersf. T. B. C.-
vereeniging, bestaande uit mevrouw Van
Randwijck, presidente, dr. Schreuder, vice-
president, den heer Reiman, Secretaris, I
mevrouw Louman, penningmeesteresse, me
vrouw Van den Bergh. mevrouw van Olden-
neel en de heeren dr. Kamerling en Van
lleloma, het plan opgevat om daartoe een
bazar te organiseeren. Een commissie, ge
vormd door mevrouwen Van Ittersum, Kamer
ling, Knoote, Mink Schol, De Pool, Roëll
en Van Stockum, verleent daarbij haar krach-
tige medewerking en hulp.
De bazar zal gehouden worden op 23,
24 en 25 November in Amicilia. Reeds
van beden tot 15 November zullen de I
genoemde dames gaarne in ontvangst nemen,
wat, naar ze hopen, velen zullen willen af- j
staan voor het zoo bij uitstek goede doel.
Elke inzending is welkomelk bewijs van
sympathie, van instemming, onder welken
vorm ook, zal met erkentelijkheid ontvan
gen worden,
Moet ik nog uitspinnen, welk 'n zegen
't voor honderden onzer stadgenooten be-
teckent, als 't Bestuur in staat gesteld wordt
zijn plannen uit te voeren Weet niet elk
onzer, ook al zij 't Goddank niet in eigen
kring, welk groot leed de tuberculose niet
alleen voor den patiënt maar ook voor zijn
omgeving bergt?
Kom, bedenkt eens, hoe Aieindig veel,
meer dan In eenigen tijd, er thans in heel
Europa geleden wordt en dat we met angst
in 't harte, met de innige begeerte om het
te stuiten, móeten laten gebeuren, als waren
we onbewogen toeschouwers, móeten laten
gebeuren met ziende oogen, in volle be
wustheid, dat elke seconde rouw en smart
brengt in tientallen van gezinnen I
En, nu we staan om door eenige guldens,
te kunnen voorkomen en te verzachten leed,
leed op kleine schaal in verhouding tot
het reusachtige wee, dat over ons wereld
deel rondwaart, maar toch 'n leed, dat hel
levensgeluk van honderden in eigen stad
verwoest, zouden we ons dan thans afwenden
en ons onbewogen verre houden?
Neen, neon, dat znlt gij niet willen
'n ieder, die 't slechts even kan doen,
zal z'n penningske offeren; moge dat schit
terend blijken
Steunt haar dus, onze dappere «helpsters
van de zon», Waarom nagelaten, het zon
netje voor anderen te laten lichten
Zon heeft elk mensch noodig. Als ge soms
niet weet, wat ze hem is, neem dan zelf een
zonnebad door Otto Ernst's zoo innig door
voeld boek «Asmus Semper's Jugcndland»
te lezen.
En neem in u op, wat hij zegt over zonne
schijn en herinner het u in de ure, als 't al
duister is om u henen, als ge geen licht
meer ziet gloren.
Dan zal het zijn, alsof ge troostend in u
een stem hoort duisteren:
«Sonneschein, Sonneschein I Dem Rei-
chen 1st er Vergoldung seines Goldes,
Armen ist er al sein Gold, dem
Glilcklichen ist er Verkliirung seines
ülilckes, dem Gliicklosen ist er Glück.
«Der Sonneschein legt sich warm urn
Nacken und Wange des Lebensmdden
und spriebt zu ihm: «Du bist nicht ver-
gessen».
Suze 1'rederiks
Van Cleelf.
L^erêenïlnï H- L. A DULLAERT Co.
AMERSFOORT Sclierpenzeel Soest.
Langegraobt 30 - Tol. Intoro. Q60
I EFFECTEN. COUPONS. PROLONGATION.
Openen Rekeningen-Courant.
Koopen en yerkoopen llnitonlanilseli Bankpapier. I
Stadsnieuws.
Amersfoort» 20
:tober 1
Aan den Raad is heden verzonden het
volgende Rapport van de Rauds-commissie
in zake vehooging van of toeslag op de
jaarwedden der Gemeente ambtenaren en be
ambten.
De commissie bestond uit de heeren N.
Veis Heyn, VoorzitterA. C. R. O. Lein-
weber, J. Hofland, F. M. lloubaer en J. van
der Wal Kzn.
Het rapport luidt in zijn geheel
Bij uw besluit van den 15 Augustus j.l.
werd onze commissie ingesteld, met de op
dracht, een onderzoek in te stellen naar de
vraag of de salarissen van het ambtenaars-
personeel een verhooging in welken vorm
ook verelschten en zoo ja, in welke mate.
Op ons verzoek werd een lijst opgemaakt,
waarop vermeld zijn de namen van de meeste
ambtenaren, hun salaris, hun burgerlijke
staat en het aantal kinderen, dat te hunnen
laste is, beneden iS jaar.
De kennisneming van deze gegevens heeft
ons de overtuiging gegeven, dat de meeste
bezoldigingen van dien aard zijn, dat eer
vermeerdering van inkomsten dringend nood
zakelijk moet worden geacht, willen de
ambtenaren behoorlijk kunnen voorzien in
het onderhoud van zich en hun gezinnen.
Al erkent onze commissie gaarne, dat
elke grensbepaling willekeurig is, toch m
zij, dat niet verder mag en behoeft te 1
den gegaan dan een inkomen van f 2000.
Een overzicht van de samenstelling der
gezinnen heeft de meening gevestigd, dat
het niet noodig kan worden geacht, met die
samenstelling rekening te houden.
Voor vermeerdering van inkomen komen
overigens, naar de Commissie meent, alle
categorieën van tijdelijke en vaste ambtenaren
in aanmerking, behoudens dan de bovenge
noemde grensbepalingdus óok de onder
wijzers en de agenten van politie. Wel zal
het noodig zijn, enkele uitzonderingsgevallen
afzonderlijk te regelen of van verhooging
uit te sluitenhet gaat evenwel bezwaarlijk,
deze in de regeling, welke onze Commissie
wenscht voor testellen, met name te noei
Zij oordeelt het raadzamer, de regeling vast
te stellen, onder toevoeging van de bepaling,
dat Burgemeester en Wethouders bij de ui'-
voering met uitzonderingsgevallen rekening
kunnen houden. Enkele ambtenaren zijn bijv.
in dezen tijd aangesteld en bij de bepaling
van hun bezoldiging werd met de tijdsom
standigheden rekening gehouden. Zij komen
stellig niet voor verhooging van inkomr
aanmerking.
Breedvoerig is van gedachten gewisseld
over de vraag, of de vermeerdering van
inkomen moet worden toegekend in den
vorm van een verhooging van het salaris,
dan wel in den vorm van een tijdelijken toe
slag.
Unaniem was de commissie van oordeel,
dat de vermeerdering een tijdelijk karakter
moet dragen. De overweging, dat niemand
weet hoe de toestanden na verloop van
eenigen tijd zullen zijn, deed de commissie
tot dit besluit komen.
De toeslag zal percentsgewijze behooren
te worden toegekend, naar een degressieve
schaal. Aannemende, dat de hoogere in
komens ook een hoogeren toeslag behoeven,
zai-'deze, percentsgewijze uitgedrukt, toch
lageF-b^hooren te zijn dan bij de lagere lti-
komèiis.
Verder behoort onderscheid te worden ge
maakt tusschen gehuwden en ongebuwden.
De commissie heeft ten slotte deze schaal
in toeslag ontworpen, die zij uwe ver
gadering voorstelt aan te nemen
inkomen meer dan f 1500 tot en met
f 2000 gehuwd 5 pet., ongehuwd o pet.
inkomen meer dan f 1000 tot en met f 1500
gehuwd 6 pet., ongehuwd 4 pet,
inkomen meer dan f700 toten met f 1000
gehuwd 7 pet., ongehuwd 5 pet.
inkomen van f 430 tot en met f 700 ge
huwd 10 pet, ongehuwd 7 jut.
De kosten, die de aanneming van dit
voorstel met zich zal brengen, worden ge
schat op rond f 10 000 per jaar,
Over de wijze van dekking heeft de
commissie eveneens breedvoerig van ge
dachten gewisseld, ofschoon de wegen, die
kunnen worden ingeslagen, slechts zeer
weinige zijn.
Het leenen voor dit doel hetzij op
korten, dan wel op langen termijn mag
als ongeoorloofd worden beschouwd; ver
hooging der tarieven van door de Gemeente
te leveren diensten werd onraadzaam geoor-
Er is geen ander middel ten slotte dan
verhooging van de Inkomstenbelasting. En
hoezeer de commissie ook de bezwaren, die
hiertegen bestaan, beseft, zij meent niette
min hiertoe het voorstel te mogen doen,
omdat zij de overtuiging bezit, dat vermeer
dering der inkomens noodzakelijk is.
Ten slotte wordt, voorzooveel noodig,
opgemerkt, dat de Voorzitter der commissie
niet aan de stemmingen heeft deelgenomen;
deze heeft gemeend zijn taak te moeten op
vatten, gelijk die van een Voorzitter van
bijstand.
Burgemeester en Wethouders hebben in
htm Memorie van antwoord op de nldee-
lingsverslagen reeds geantwoord op boven
staand rapport.
Zij schreven
Ons College kar. zich d
eenigen met het voorstel
ad hoe tot toekenning van
aan de ambtenaren en nog minder niet de
in uitzicht gestelde verhooging der loonen
van de werklieden. En omdat deze voorstel
len ten nauwste verband houden met de
financiën, komt het ons voor. dat het hier
de plaats is, daarvan nog iets te zeggen, al
meenen wij ook, dat het vorenstaande ons
standpunt voldoende doet kennen.
Te gelijker tijd wensc'ion wij dan hier ook
te behandelen het adres van do afd. Amers
foort van den Bond van Nedcrlandsche onder
wijzers en het adres van de lwufdcn der
scholen A en C.
De omstandigheden wettigen alleen dan
een salaris-verhooging indien deze In normale
omstandigheden óok zou zijn verleend en
de belangen van den dienst haar thans beslist
noodig ntaken.
Zoowel de loonsregeling voor de werklie
den, als de salaris regeling voor de onder
wijzers zijn nog slechts enkele jaren oud
de eerste werd door de organisatie als model
voorgehouden, en al beweren wij nu volstrekt
niet, dat deze regelingen volmaakt zijn. wij
houden er ons wel van overtuigd, dat her
ziening ervan In normale omstandigheden
zeer stellig niet aan de orde zou zijn
gekomen.
De afdeeling van den Bond van Neder-
landsche onderwijzers wijst op de mogelijk
heid, dat wellicht de salarissen spoedig door
het Rijk zullen worden betaald
I ook niet ver-
II de Comm'ssie
at duurtetoesiag