Zaterdag 25
November 1916.
No. 8804
67e Jaargang"^
^SAFE-DEPOSIT.
Stadsnieuws.
tau ilo Naamlooxe Vennootschap „Ito Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H vati Cleeff".
HOOFD-REDACTEUk
p. j. rBSfiiraEir.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden 1.—
franco per postƒ1.15. Adverteutiëu 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, ofhcieele- en onteigening.-?
uilvertentiCn per regel 15 cent. 'Reolaines 1—5 regels/1.25 Bewijsnummersnaar buiten
worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent.
Bij advertentiGn van buiten de stad worden de incasscerkostcn in rekening gebracht.
BUREAU:
KCRTEGDACST 9.
Postbus 9. Telefoon 19.
K K N N IS (I K V I X (l EX.
Sinterklaasliedje.
Vt
RAADSVERGADERING.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der Gemeentewet,
Brengt ter kennis van de ingezetenen, d
de Raad dezer Gemeente zal vergaderen 1
Dinsdag den 28 November aanstaande, d<
namiddags ten 7 ure.
Amersfoort, 24 November 1916.
De Burgemeester voornoen
Van RANDWIJCK
ied,
brengen ter algemccnc kennis, dut ge-
durende 8 dagen, te rekenen vanaf heden.
ter Secretarie ter inzage ligt een plan tot
het vaststellen van rooilijnen voorde Boeken- j
steinsche laan en het begin van den Arn-
hemschen weg en dat bezwaren hiertegen
bij hun College kunnen worden ingebracht. 1
Amersfoort, 24 November 1910.
Burgemeester en Wethouders 1
PEULVRUCHTEN.
De Burgemeester der Gemeente Amcrs- j
foort
maakt bekend, dat door de Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel zijn vast
gesteld de volgende bepalingen omtrent do
aflevering en het vervo.-r van groene
erwten en bruine sUinboonen
Art 1De aflevering en het vervoer
van alle soorten groene erwten en bruine j
stamboonen is verboden.
Art. 2. Het bepaalde in het voorgaande-
artikel is niet van toepassing:
a. indien de aflevering en het vervoer
plaats vinden binnen de Gemeente van in-
woning van den eigenaar der in Art. 1
genoemde peulvruchten
b. op d» aflevering en bet vervoer van
partijen, gedekt door een vervoerbewijs
afgegeven door de Rijki-commissie van
Toezicht op de Peulvruchten-vereeniging1
c. op do aflevering en het vervoer, van
partijen, die op den dag van afkondiging 1
dezer beschikking in de »Ncderlandsche
Staatscourant» in spoorwagens of schepen j
waren geladen
d. op monsters van gewone grootte.
Amersfoort, 23 November 1916.
De Burgemeester voornoemd, i
Van RANDWIJCK.
MAXIMUM-PRIJZEN
IJZER EN STAAL»
De Burgemecetcr der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat blijkens schrijven van
den Minister van Landbouw. Nijverheid
en Handel in de publicatie beircffcnde j
bovenstand onderwerp de volgende ver-
betering moet worden aangebracht:
In den 2den regel van de Lijst van prij
zen «hoef» in plaats van «hoek».
In den 27stcn regel in plaats van «Staal-
platen(houtskool)»«Gepolijste staalplaten
(houtskool».
De laatste alinea wordt gelezen als volgt
«Vorengenoemde prijzen gelden voor
leveringen uit den voorraad, bij betaling
op vier maanden, netto, franco vervoermid
del voor het leverend magazijn. Voor lcve-
riug aan den tusschen- en kleinhandel
worden deze prjjzcn verminderd met de
gebruikelijke reductie, die door den groot
handel v ordt gegeven».
Amersfoort. 24 November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
lekker suikcrgoc
Stonden onder groote mensetien
Ook twee kleuters, lief en zoet
D'eene droeg een prachtig jasje
Met ecu kraag van warrem bont,
D'auder trappelde van koude
Met zijn klompjes op dan grond.
«Kijk,
O, zc
Riep het kind in 't bonte jasje
Tot mama, die naast hem stond.
«Ma, krijg ik die in mijn klompje?
Daarvan houd ik wel het meest.
Toe ma, vraag het aan St. Niklaas,
'k Ben toch altijd zoet geweest»
«Zeker kind», sprak nu zijn moeder.
Rijk gekleed in zwart fluweel,
«Altijd was j'een lieve jongen,
lleusch, je vraagt me niet te veel.
'k Wil het je wel vast beloven,
Daar je zoo tevreden bent,
'k Heb dan ook nog wel iets extra's
Voor mijn allorbesten vont».
«Kijk, wat leuke suikerpopjes I
O, ze draaien in het rond»
Riep het arme kind op klompen
Tot zijn moe, dio naast hem stond.
«Moe, krijg ik die in mijn klompje?
Daarvan houd ik wel hel meest,
Toe moe, vraag het aan St. Niklaas,
'k Ben toch altijd zoet geweest».
«Zeker kind- sprak nu zijn moeder,
Arm gekleed, doch net en heel,
«Altijd was j een lieve jongen,
Maar nu vraag je wel wal veel.
'k Durf je 't nog niet vast beloven,
'k Weet niet of hij komt, de Sint, I
Als ten minste voor den winter
Vader niets te werken vindt».
Toen de morgen van den feestdag
Eindelijk aangebroken was,
Draafde ieder naar zijn klompje,
Bij den schoorsteen in de asch.
D'eene kreeg «en massa speelgoed,
Suikerpopjes klein en groot.
D'auder vond, in 'tslroo verborgen.
Slechts een homp regeeringsbrood.
Bovenstaand versje van Jan van Arkel,
den dagboek-dichter der «Utrechtsche
Courant», moge dienen ter inleiding tot
den oproep van het personeel van school
F aan de Lange Beekstraat, dat thans
schrijft
«Zullen we ons doel niet kunnen be
reiken zoo vroegen we ons gistermiddag
af, toen we zagen, welk bedrag was inge
komen want heusch, lezeressen en lezers,
het is wel wat beschamend, te moeten zeg
gen, dat behalve een tweetal mooie giften
-■ éen van^z-i en écn van to gulden
slechts een twintigtal guldens werden toe
gezonden.
We zijn zeer zeker dankbaar; maar niet
voldaan.
Waar we hadden gehoopt, behalve een
kleine versnapering, een passend cadeautje,
bijv. een kleurdoosje, behendigheids- ofge-
zelschr.psspcllctje, enz. te kunnen uitreiken,
zien we voor dit alles nog slechts éen dub
beltje per hoofd beschikbaar. We vertrou
wen echter, dat velen nog wel iets hebben
afgezonderd en alleen wachten tot een van
liet personeel het in ontvangst komt nemen,
Nu ecnigen, als echte St. Nicolazen, hun
deeltje hebben afgedragen zonder vermel
ding van naam of andore aanduiding, wordt
het voor ons dubbel moeilijk, niet een
goede geefster of gever onaangenaam te
zijn en haar of hem onwillens nog een
lijst te komen aanbiedon.
Het zal hedenavond wel niet zoo glad
zijn als verleden weck; wacht dan ook niet
met ons het toegedachte ook in handen te
doen komen. De tijd dringt; later dan
Dinsdag mogen wc niet beginnen met de
andere werkzaamheden; we rekenen op
uw gewaardcerden steun en medewerking.
Géén dunrtetoeslsg -
wel duw ito toeslag.
(Ingezonden.)
De beer nu. A. van Traa heeft de niet
benijdbare taak op zich genomen, den Bnr-'
gemeester te verdedigen wat betreft diens
houding in de jongste Raadsvergadering
ten opzichte van de voorstellen tot het i
verstrekken van een duurtetoeslug aan hen, j
die in Gemeentedienst zijn.
Wij kunnen gerust verklaren, dat ook
buiten onze kringen groote ontstemming j
heersebt over de wijze waarop de Burge- 1
meester bij de behandeling van die kwestie I
zijn taak vervulde. Als dat »boven-de-
partijen-staan» beteekent, dtn met allerlei
handigheidjes en debat-trucjes zijn tegen-
standers te trachten in een hoek te duwen, j
dan zouden wij den Burgemeester ernstig 1
in overweging willen geven, voortaan maar
liever wèl partij te kiezen.
Dan behoeft hij ook daarna niet tneer
door mr. Van Traa verdedigd te worden,
in een stuk, waarin geregeld om de kwes
tie-zelf wordt heengodraaid en dat in zijn
strekking oen bedekte aansporing tot de
Raadsleden is om tegen allen duurtctoe-
slag te stemmen, al beweert de schrijver
ook aan slot, dat hij niet tegen duurte-
toeslag heeft willen schrijven.
Ondanks die bewering heeft het stuk
ons dan ook nogmaals vreugde doen bele
ven om het feit, dat mr. Van Traa bij de
voorlaatste verkiezing voor des Raad is
gevallen, al werd hij dan ook nog wel
aanbevolen als democraat
De heer mr. Van Traa had ons en de
lezers zijn woordenvloed kunnen sparen, als
hij de kwestie zakelijk, zonder allerlei om
haal, had willen behandelen en zich eerst
op de hoogte had gesteld van de feiten.
Nu schermt hij maar met de Distributie-wet
en de uitvoering daarvanmaar hij laat 11a,
ook maar eenigszins aan te toonen, in hoe
verre die wet verlichting brengt.
Daarmee draait hij allen, die nog weinig
begrip hebben van hetgeen de Distributie-
wet beteekent, een rad voor de oogei;.
En toch in o c t Mr. Van Traa weten hij
schrijft toch niet over zaken, waarvan hij niet
op de hoogte is?) dat die wet. óok al
wordt zij goed uitgevoerd, slechts
eenige verlichting zal geven wat betreft
een twintigtal artikelen!
Om ntaar iets te noemenwoningen,
kleeren, schoenen, wol, sajet, waschbenoo-
digdheden, brandstoffen, enz. enz biervan
zijn de moeste enorm in prijs gestegen en
de Distributie-wet geeft bier hoegenaamd
geen verlichting. Daarbij dient opgemerkt,
dat ook artikelen die wèl onder die wet
vallen, daarom thans nog lar.g niet tegen
de prijzen vau vóór den oorlog worden ver
kocht. 't Lijkt er niet op
Het leven is dus, vergeleken met vóór
den oorlog, ontzettend duurder geworden.
De arbeidende klasse in de eerste plaats
(wij rekenen daarbij, natuurlijk, óok de
ambtenaren) moet zich bekrimpen en bezuini
gen tot in het onrustbarende. Men leze het
belangrijke rapport daaromtrent van de
twee Amsterdamscho artsen Sajet en Polak,
Krachtens hun grondige onderzoekingen
waarschuwen zij met klom voor een alge
heels inzinking van het proletariaat ten
gevolge van geheel onvoldoende voeding,
Wat doen nu de georganiseerde arbei
der»? Zij zetten overal loonbewegingen op
touw en weten met tneer of minder succes
hun eischen ingewilligd te krijgen. Waar
geen lootisverhooging werd gekregen, daar
vragen of krijgen zij duurtetoeslagen dat
hun eisch in deze allerbillijkst is, bewijst
wel dit, dat verschillende patroons et: Maat
schappijen uit eigen beweging eet) loons-
verhooging of een duurtctoeslag geven.
Hoe zit h«t nu met de werklieden en de
ambtenaren in dienst van onze Gemeente?
Zij moeten als belastingbetalers, wèl mee
betalen aan de groote kosten, verbonden
aan mobilisatie en levensiniddclenvoorzie-
ning. Zij genieten slechts in gelijke mate
als alle andere burgers hierbij ook
mr. Van Traa van de' zegeningen (even
eens met oen der Distributie-wet, maar
meo weigert de lootten van hen, die in
Gemeentedienst zijn te verb00gen. Een
kleine groep burgers moge buitensporig
groote oorlogswinsten maken, het particu
lier bedrijf moge lootisverhooging en duurtc
toeslag geven, een breede groep van han-
deldrijvcnden en industrieelen mogen goede
zaken maken door de aanwezigheid der
geïnterneerden in onze stad maar de
werkers in dienst van de Gemeente mogen
geen cent meer inkomen hebben dan vóór
den oorlog.
Mr. Van Traa kan niet genoeg collega's
meebrengen om dat onrecht goed te praten1
ptBstsamsmsaamm
Banlsvereeniging H. L. A DULLAERT Co.
AMERSFOORT Scliprpenzeel Soest.
LansoKraclit so - Tol. Intero. 68
EFFECT EN. COUPONS. PROLONGATION.
Uponon Rekeningen-Courant.
Ivoopen en vorkoopen Ruitenlaiulsch Bankpapier.
Neen, het zal ieder duidelijk zijn, dat
als men hen, die in Gemeentedienst zijn,
iedere loonsverhooging en duurtctoeslag
onthoudt, men deze mcnschun nog eens
ra laat bijdragen in het groote tekort,
dat deze tijden voor zopveleti opleveren.
Hot is als '.t ware een extra- belasting
heften van deze monschen. En dit is des te
schandelijker, waar do loonen van groote
groepen dier Gemeentewerkers toch al zóo
zuinig waren! Hoe vaak zijn zeniet «voor-
loopig herzien» en werd een definitieve
regeling van jaat tot jaar uitgesteldWij
deuken slechts aan de Secretarie-ambtenaren
en de onderwijzers, 't Is eenvoudig niet
waar wat de Burgemeester beweerde, dat
in normale tijden thans géén herziening
dier salarissen zou hebben plaats gehad.
Integendeel was die regeling juist, wat be
paalde salarissen belrelt, in uitzicht gesteld
voor dezen tijd
In liooge mate bolachlijk is liet betoog
van ntr. Van Traa, waar hij, met niet te
geloovcn ernst nota bene, aanvoert, dat
wij den Gemeente-arbeiders en ambtenaren
nooit een zoud.iuigon toeslag moeten toe
kennen, «dat zij kun non doorleven
alsof voor hou de abnormale
lijden niet bestonden-. Hoe is 'c
mogelijk, dat iemand zóo iets durft neer
schrijven, gezien de zeer besef eiden voor
stellen der Commissie uit den Raad, en
do enorme, onrustbarende orijsver-
hooging gaarne geven wij cijfers
(van niet weinige een prijsverdubb
ling of verdrie-, vi er- v oudi ging
van bijna alle Icvensbetioodighedcn
«Staat die mr. Van Traa dan geheel
buiten gewone leven?» zal de argli
lezer gevraagd hebben, die natuurlijk niet
weet, dat liet hier slechts een (mislukte)
poging geldt om de niet good te praten
houding van den Burgemeester in zake den
duurtctoestag te verdedigen.
Neen, mr. Van Traa, laat dat tegenover
uw vruchtoloozo poging tot een bedekten
aanval op den duurtctoeslag-voorstellen nu
eens duidelijk worden gezegd: óok al wer
den de door de Raads commissie voorge
stelde toeslagen verdubbel tl, dan nóg
zouden zij bij lange na niet in staat zijn,
bel levenspeil der betrokkenen terug te
brengen lot dut van vóór de mobilisatie.
Daar zou nog heel wat anders voor hoodig
zijn, afgezien hiervan, dat de werkers in
dienst van de Gemeente dit niet te vragen,
ina..r mede willen dragen niet allen, den
druk dezer tijden (O.W.-crs uitgezonderd).
Zij willen echter niet extra-belast -wor
den. En de duurtctoeslag strekt slechts 0111
aan dit laatste in zekere mate tegemoet te
komen
Dat mr. Van Traa van een zóo billijken
maatregel nog een zij-lclingscho bestrijding
durft leveren, zal zeker al weer meerdere
arbeiders en democraten er van overtuigd
hebben, dat deze schrijver wel de laatste
tnoet zijn. dien zij als hun vertegenwoordi
ger in don Raad zouden kiezen.
Do Pers-commissie tier aid.
Amersfoort van de S.D.A.P.
Aan de loketten der stations zijn kosteloos
strooibiljetten verkrijgbaar, op welke al e
93 wijzigingen zijn aangegeven.
Uit den aard der zaak betreffen ze hut
meest de locaal-trci'itjes.
Wat Amersfoort betreft, vervallen de H,
IJ. S. M.-treinen D 27 en 914 Amcrsfocrt
l.UrechtRotterdam en terug en de V.
C. S.-treinen 800 Nijkerk—Utrecht, 809 in
810 UtrechtAmersfoort en terug, en 8:3
U trechtNijkerk.
Bij strenge koude zal bij lange reiziger i-
treinen de verwarming beperkt moeten
blijven tot een deel der rijtuigen.
Zou het niet zaak zijn, dat - nu de
kolettnood zóo groot is de winkeliet»
onmiddellijk na St.Nicolaas overeenkwamet
behalve 's Zaterdagsavonds heel vroegte
sluiten en de lichten uit te doen.
Rotterdam wordt al om 8 uur ge
sloten, ten einde kolen te sparen voor gai
zoowel als electrisch licht.
De Regeering dringt in een nieuwe cir
cuiairc aan de Burgemeesters krachtig aat
op zuinigheid bij het steeukolenverbAtik er
geeft in overweging, over te gaan tot eet
vervroegde sluiting van winkels en koffie
buizen, met verhooging van den prijs var
het gas of het electrisch licht boven ver
bruik van een bepaald minimum.
Gemeenten, waar deze zuinigheidsmaat
regel niet wordt toegepast, zullen van Rijks
wege geen steenkolen meer ontvangen.
Gelijk w
beperking
cos meedeelden, worden, tot
het stcenkolengebruik, met
0 staanden Maandag verschil
lende reizigerstreinen van deS. S., de II. IJ.
S. XI. cc de X e S <,pg« neven.
Wegens noodzakelijke herstelling wordt
morgen (Zondag) van 's ochtends 8 tot 's mid
dags 2 uur geen electrische stroom geleverd.
De heer A. vau Wamelen. benoemd
onderwijzer te Harderwijk, verwierf ée
Lagere akte Wiskunde.
Luitenant J- de Bie, van het 16e regiment
infanterie, is overgeplaatst bij de 4e com
pagnie wielrijders.
Blijkens het Voorloopig verslag der
Tweede Kamer naar aanleiding van da
Staatsbegrooting 1917 merkten eenige leden
op, dat voor steun in aanmerking komt de
vcreeniging «Handelsschool voor Amers
foort en omstreken» ten behoeve van de
stichting van een 3-jarigen avond-cursus
voor handelsonderwijs.
In de gister gehouden ledenvergadering
der afdecling Amersfoort cn omstreken van
het Utrechtsch Landbouw Genootschap wer
den gekozen tot Bestuurslid de heer P. Hil-
horst, te Hoogland, en tot I loofdbestuurslid
de heer A. van den Hengel, te Leusden.
De lezing door den heer KI, de Vries
over iiet zevende leerjaar aan de Lagere
school, welke in den afgeloopen zomer óok
al niet is kunnen gehouden worden en
aanstaanden Dinsdag zou plaats hebben, is
opnieuw uitgesteld.
immers aanstaanden Dinsdag vergadert
de Gemeenteraad. En aangezien hierdoor
zoowel het College van Burgemeester en
Wethouders als de Raadsleden de belang
rijke lezing niet zouden kunnen bijwonen,
is den heer Do Vries verzocht, een anderen
avond alsnog te kiezen.
Uitstel is geenszins atstel. Spoedig hopen
we den nieuwen datum te kunnen berich
ten. opdat alle bij deze gewichtige uiteen
zetting belanghebbenden aanwezig kunnen