ESFQORTSCHE COÏÏRAIT. Donderdag 25 Januari 1917. No. 8829 67e Jaargang Uitgave van de Naamlooze Vennootschap „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff" HOOFD-REDACTEUR AM F.RSFOORT, Verschijnt Dinsdiig-, Ihindèrdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden j franco per post ƒ1.15. Adi'erte: tiëii 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel- abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en onteigenings- advertentiön per regel 15 cent. KOOlames 1—5 regels ƒ1.25 Bewijsnummers naar buiten worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 10 cent. Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht. BUREAU: ZOB.TEG1ACHX 9. KENNIS (1 F. V I h <i N. Burgemeester en Wethouders stellen voor de verkrijging van distributie-artikelen bon boekjes legen kostenden prijs) beschikbaar. De winkelieis moeten aan houder(stcr) van dit hoekje do artikelen verknopen, voor- zoover hun die door Int Levensmiddelen- bureau zijn verschaft, tegen geen hoogeren prijs dan aan de voorzijde vermeld (tenzij verandering van den prijs door Burgemeester en Wethouders op do gebruikelijke wijze is aangekondigd) en tegen inneming van de betreffende coupons (losse coupons zijn ongeldig). Zooveel mogelijk op Vrijdag en Zaterdag zal in de stedelijke bladen worden vermeld de hoeveelheid van een of meer artikelen, die aan éen gezin mogen worden afgeleverd in de daaropvolgende weck, benevens het nummer van de coupon, die daarvoor be- stemd is. Uiterlijk op Dinsdag na den verkoop van de aangekondigde artikelen, levert de win- keiier in een ontslag (of een opplakbludj 1 waarop vermeld soort cn aantal, de ont- vangen coupons in op het Levensmiddelen- bureauiedere soort afzonderlijk. De Kilo's die, deze vertegenwoordigen, worden dan afgeschreven op het aantal Kilo's, dat hem verschaft is. Mocht hij iu de verkoopweek nteer noo- dig hebben dan hem is verschaft, dan kan hij zooveel coupons tusschcnlijds inleveren als het gewicht van een verpakking van dat artikel bedraagt en zoo er nog voor raad is daarvan betrekken tot Zaterdag voormiddag van die week. Wordt door een gezin van de voor die weekten verkoop gestelde artikelen geen gebruik gemaakt, maar wel een volgende maal, dan worden de vervallen coupons tegelijk met de die week geldende uit het boekje genomen en alle ingeleverd door den betreffenden winkelier. Aan den winkelier, die op welke wijze ook misbruik maakt van de coupons, worden geen Regeeringsartikeien meer ver schaft, onverminderd de daarop gestelde srraffen bij de Distributicwst. Van een verbruiker die op welke wijze ook misbruik maakt van deze coupons, wordt het boekje ingehouden, onverminderd de straffen, vastgesteld bij de Distributie wet. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, VAN RANDWIJCK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. COKES-DISTRIBUTIE. Hoofden van huisgezinnen en alleeiiloo- pende personen, die alsnog in aanmerking wenschen te komen voor de distributie van goedkoopc cokes, worden verzocht, niet aanvang van Donderdag 25 Januari 11; 17 zich te wenden tot het Levensmiddelen- bureau (Valkestraat 12) onder medebrenging van hunne broodkaart (roggebrood-, dan wel bruinbroodkaart). Er wordt de bijzondere nadruk gelegd op de wenschelijkheid, dat alleen diegenen gebruik maken van deze distributie, voor wien het verkrijgen van ander* brandstoffen bezwaren oplevert. Er zal door het Gemeentebestuur nader worden uitgemaakt, of dc aanvragers in aanmerking komen voor de distributie. De Directeur van het Levensmiddelen-bureau. cn huishoudschool, Dinsdagavond de eerste harcr reeks voordrachten hield, was geheel bezet. Ofschoon nog zooveel stoelen werden aangedragen als maar voorhanden waren, moesten zeer velen zich vergenoegen met een staanpUiatsje bij het buffet, dat voor deze gelegenheid dienst deed als aanrecht. Men stond er vele rijen dik. Dr. II. W. de li o e r, Directeur van den Keuringsdienst, sprak een inleidend woord waarin hij er zijn vreugde over uitsprak dat zóo ongedacht velen warca gekomen en den wensch uitte, dat ook de volgende voordrachten, eveneens over. bezuiniging Voor do huisvrouwen. De bovenzaal van waar mejuffrouw C. J. rectrice van de Amersfoortschc Dc Keizerskroon» bratidstoffe andere, dat is: meer juiste samenstelling der voeding, de zelfde belangstelling moch ten hebben, óok al werd daarbij geen gra tis verloting in uitzicht gesteld. Mej. Ten Bosch, hierna het woord verkrijgend, wiWe liever aannemen, dat zoo heel velen gevolg hebben gegeven aan de uitnoodiging omdat zij volkomen beseffen hoe zuinig men onder de tegenwoordige tijdsomstandigheden moet zijn, hoe men moet besparen op brandstoffen om niet voor het geval te komen, dat, door volle dige uitputting van den veel te kleinen voorraad, men te avond of morgen niet in staat zal zijn, brandstof te koopen, al zou men er nog zoo veel voor willen bieden. Ook spr. hoopte iutusscheu bij de vol gende lezing over goed en goedkoop eten een even groot en even belang stellend publick te hebben. Zuinigheid met, zooveel mogelijke be sparing van gas is dringend noodighet is een ontzeggen, dat arin èn rijk treft. Allereerst wilde spr. demonstreeren de hooikist, een hoogst eenvoudig, doch tevens hoogst practisch stuk huisraad, dat eigenlijk in geen enkel huishouden mocht ontbreken. Ofschoon de hooikist ook hier te lande kan bogen op een reeds jarenlange ervaring is zij nog bij slechts enkelen bekend. Sommi gen, die haar probeerden doch verkeerd toepasten klaagden al gauw »h« t ding deugt niet». Do hooikist deugt wel; doch niet ieder kan er mee omgaan. De hooikist is. gelijk haar naam aanduidt, een kist of doos van niet al te dun hout, gevuld met niet al te vast aangestopt hooi, dat wordt samengehouden door een lap gonjö of jutte, een stuk gonjezak, of wat men bij de hand heeft. De binnenkant van den deksel, die zoo goed mogelijk moet sluiten op het onderstuk de tigclijke hooikist is mede voorzien -van een flinke laag hooi, weer saamgehouden door een of ander stuk doek, In het midden van dc eigenlijke kist is oen cilindervormige holte, waarin de pannen worden gezet cn die vervolgens wordt afge sloten door een kussentje, mot hooi gestopt, waarna de deksel flink wordt aangedrukt en middels een haakje of een werveltje ge sloten. Spr. knipte van geel katoen de lap, die het bovenste deel der l-w-'kist bedekt, mankte daarin de itfe j-iigc opening (met randjes) en lv vestigde daaraan de driemaal grootere lap, die bijna tot den bodem der kist reikt. Wie geen hooikist kan koopen, of er geen kan maken, kan volstaan met een dergelijk toestel te vervaardigen van couranten. Daartoe legt men ecnige groote couranten op elkaar, zóo, dat de punten een ster vor- al te vast saamgeknepen prop waarop de pan komt te staan en slaat de plat liggende couranten rond de pan. liet ge heel zet men in een teil; het best echter in een kersenmandje, dat dan altijd gereed is. Is het eten in hooikist of mandje geplaatst dan behoeft men er niet meer naar. 0111 te kijken;het wordt vanzelf gaar. Hooikist of couranten-omhulsel moet tijdens het gaar worden vooral niet worden geopend. Natuurlijk moeien de spijzen zoogenaamd voorkoken dat is «enigermate worden aan de kook gebracht eer men ze in de hooi kist doet. Als we in gewone omstandigheden spijs koken, op gas, kachel of fornuis, moet het water of de melk worden verwarmd tot 100 graden. Iedere huisvrouw weet, dat, als de spijs zoo ongeveer gaar is, men haar wat achteraf zet op kachel of fournuis, waar de spijs dan verder gaar wordt. Hierop nu berust de werking van de hooikist, die niets anders is dan een middel 0111 de warmte goed vast te houden. Hooi is een slechte warmtegeleider waarom dan ook bjj het hooien de boerenarbeider z.iju keteltje of pannetje met eten in het hooi zet om het warm te houden en men vroeger wel eten warm hield in de bedstee, zich bedient van een tea-cosy (theewarmer) van een thermos-flesch, die de dranken warm dan wel koel houdt, naarmate men ze er warm dan wel koel indoet. Door de warmte te bewaren, worden de spijzen verder gaar. Wie een hooikist met succes wil gebrui ken, lette op de volgende voorschriften 1. Neem een pan, die past in de kist of vul de overgebleven ruimte met papier aan. 2. Zorg, dat de pan zoo goed als geheel met de spijzen is gevuld. 3. Laat de spijzen ongeveer éen zesde van den tijd, waarin ze anders gaar worden, verkoken. 4. Zet de pan zoo vlug mogelijk in de kist. 5. Zorg, dat de kist goed sluit en maak ze gedurende de bereiding niet open. 6. Laat de spijzen drie maal zoo lang in de kist als ze anders noodig hebben om gaar te worden. 7. Reken wat minder vocht dan voor de gewone bereiding zou zijn. 8. Laat de kist na gebruik goed uitluch ten en verfrisch nu en dan het hooi. Bij de bereiding der spijzen in couranten neemt men de zelfde regels in acht, maar rekent den vóorkook-tijd iets langer. Vooral is de hooikist goed voor gerech ten, die flink moeten gaar koken, als kool. spruitjes, aardappelen, enz.voor alle stamp potten voor bouillon-soepenvoor melk spijzen; en voor na-braden van vleesch. Het groote voordeel van het gebruik der hooikist is. dat men geen omkijken heeft tiaar dc spijzen, die er tevens niet in kun nen aanzetten dan wel aanbranden. Zij geeft dus niet alleen besparing van brandstof vooral in den zomer, omdat wc dan geen kachel aan hebben en dus kachel of fornuis inoeicn aanmaken lang vóór de spijzen worden genuttigd en deze aanblijft lang nadat het eteu ia afgeloopen maar óok besparing aan pannen, die van bin nen noch van buiten slijten, hetgeen vooral bij emaille pannen zoo vaak het geval is door aanzetten dan wel aanbranden terwijl er niets overkookt dan wel behoeft wegge worpen door aanbranden. De hooikist geeft óok besparing aan zorg, moeite en tijd. Als de spijs er. na behoor lijk vóor-koken, in is gedaan, kan de huis vrouw zich verwijderen, als zij bijvoorbeeld moet gaan werken, in alle gerustheid van huis gaan, zonder dat zij vrees behoeft te hebben, dat de kinderen zich branden aan kachel of fornuis. Eigenlijk is geen enkel nadeel verbonden aan de hooikist, die, goed behandeld, in lengte van dagen duurt en ten volle waard is, aangeschaft dan wel zelf gemaakt te worden. In de nu volgende korte pauze werden 240 papiertjes uitgedeeld, drie van welke de gelukkige whisters van eeu zeer mooie hooikist aanwezen. Hierna werd gelegenheid gegeven, de in de hooikist verder gaar geworden spijzen Regeeringsrijst (die 3.5 kopje water moet hebben) en stamppot van aardappelen, wortelen, uien en groene erwten te proeven. De opmerking »Wat een rare combinatie; hutspot met groene erwten» werd door mejuffrouw Ten Bosch ongeveer beant woord met Tóch niet, want die erwten vervangen het vleesch. Gij weet, dat het voedend be standdeel van vleesch vooral is eiwit en dit eiwit krijgen we veel goedkooper uit de erwten. Nemen wc eens aan, dat aan vet vleesch noodig is 2 ons per persoon en d >t we de thans goedkoopste soort vleesch gebruiken, dus schapevleescb, van 40 cent, oau hebben we per persoon noodig voor 8 cent aan vleesch om voldoende eiwit in onzen stamp pot te krijgen. Het zelfde kunnen we ver krijgen door 1.5 ons groene erwten te nemen die het voordceligsi den dag te voren iu de hooikist worden gaar gewarmd die bovendien slechts 3 cent kosten. De stamppot viel, toen men hem had geproefd, zeer in den smaak en zal stellig in menig gezin navolging vinden. De heer J. M e b i u s, Voorzitter van de Commissie van verbruikers, dankte mejuf frouw Ten Bosch voor haar voorlichting en beval de volgende demonstraties met 1 warmte aan. Hierna werd de bijeenkomst omstreeks half tien gesloten. IHonstbodeu en huizen. Het dienstboden vraagstuk belooft na den oorlog nog meer acuut te zullen worden dan het er vóór reeds was. Men zal het doorgaans met minder personeel moeten stellen, deels omdat het moeilijker zal zijn te krijgen, deels omdat de duurie wel een poos zal aanhouden, terwijl de belastingen allerwege zwaarder zullen worden. Daar echter elk huis een bepaalde hoeveelheid werk oplevert, dat moet worden afgedaan, hebben wij een zeer lastig probleem waar voor slechts twee mogelijke oplossingen denkbaar zijn: óf het gezin zal op de cenc of andere wijze het dicnstbodeiiwerk zelf worden verminderd Wij vinden, schrijft >De Hangscho Post», in een Engelsch tijdschrift 1: ;i opstel, dat liet laatste middel bepleit en poogt, de mogelijkheid zijner toepassing aan te toonen. Het zware werk iu een huis houdt groo- tendeels verband met hot bereiden en op- dienen der maaltijden, met de verwarming en met de reiniging. De reiniging zou veel kunnen worden verlicht door meer algemeene toepassing van stofzuigers, en door het aanbrengen van loopend water in alle slaapvertrekken. De verwarming met het ciiulelooze aandragen van steenkool, hot wegvoeren van asch cn het passen» op kachels zou meer rationeel kunnen worden ingericht door algcnieeno invoering van centrale verwarming, hetzij van Gemeentewege, hetzij coöperatief, bloksgewijzeook zou ruimer gebruik kunnen worden gemaakt van gaskachels. De keuken wordt eenvoudigafge schaft, incluis de keukenprinses; ukhai.sfn dc steden, en in die huizen welke bij ge- heelc straten aan elkander zijn gebouwd. Achter langs elk complex komt, naar de Engelsche schrijfster voorstelt, een eet- galcrij, waartoe elk huis niet een gesloten deur toegang heeft. Dio galerij wordt in compartimenten verdeeld en de maaltijden worden in een centrale bereid, door com petente koks en onder toezicht van tot dat doel benoemde comités. Op die wijze, zou goed bereid voedsel worden virkregen en het zou voor elk gezin mogelijk zijn, ecu menu te kiezen, dat strookt met smaak en beurs. Bediening, borden wasschon, enz wordt bezorgd door de centrale; na de maaltijden gaat elk gezin weder naar zijn eigen woonvertrekken.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1917 | | pagina 1