uitklaren dan hij bij de inventarisatie opgaf te bezitten, moet gcstrait worden met ver beurdverklaring van hetgeen hij meer heeft dan hij opgaf (behoudens de speling van 1° pCt.) en een zware geldboete, of zelfs hechtenis. Pas daarna kan men beginnen met een oordeelkundige distributie. Bij de vaststelling van de hoeveelheden levensmiddelen, die voor iedereen zijn te be komen, ga men uit van de stelling, dat allen van de allereerste levensbehoeften evenveel zullen kunnen krijgen. Men neme den maatstaf zóo, dat de doorsnee- mensch er genoeg aan heeft, dat wie te veel heeft zijn bons desgewenscht afsta aan anderen, die te weinig hebben. Als «eerlijk» is verdeeld, op de basis van het beschikbare, kan het verder de Regeering koud laten, wat iemand met zijn portie wil doen. De werkman, die geen geld kan uitgeven voor allerlei lekkernijen en versnaperingen, zal bijv. meer brood behoeven dati de buikige rentenier in zijn schommelstoel. Rij de verdeeling ga men uit van de veronderstelling dat onze bevolking hel per hoofd in. doorsnede kan doen met drie kwart van hetgeen de wetenschap, naar aanleiding der resultaten van proeven, heeft berekend als noodig voor de gcmmiddclde behoefte, Dit met het oog op hte feit, dat de bevolking voor een groot deel beslaat uit kinderen, welker behoeften niet groot zijn als die der volwassenen, eersten hebben wel naar verhouding meer eiwit, doch minder vet en koolhydraten noodig dan de laatsten. En als wij dan onze bevolking vluchtelingen en geïn terneerden inbegrepen veiligheidshalve stellen op 8 millioen, dan konten wij tot een berekende behoeft.- van o millioen volwassenen. Mellen wij deze allen op het gemiddelde lichaamsgewicht, waarvoor de voedingsnorm is berekend, dan Kan de reke ning zeker met ten nadeele van die b mil lioen mensehen uitvallen. De volwassen mnnsch heeft per dag hoogstens noodig uo Gram eiwit, 60 Gram vet en <00 Gram koolhydraten of /«meelachtige stoffen (de voedingszouten laten wij buiten beschouwing). Dat wordt voor de berekende 6 millioen inwoners van ons land ;o 000 Kilo eiwit. 300 000 vet en j millioen Kilo zetmeelaehtige stoften per dag. Nu heeft de K geering de vraag te be antwoorden of die hoeveelheden in onzen vooraad en onze productie aanwezig zijn en. zoo niet. of de mogelijkheid bestaat om het ontbrekende van elders aan te voeren, /ij moet er rekening mede houden, dat het laatste min of meer dubieus is en daarnaar haar houding bepalen. Aannemende, dat de koolhydraten voor 15 pCt. in aardappelen, voor 40 pCt. in brood (als gemiddelde samenstelling hier voor nemen wij die van tarwebrood), voor to pCt. in erwten en boonen, voor 20 pCt. in gort, rijst, havermout en dergelijke (als gemiddelde samenstelling nemen wij die van rijst), voor 5 pCt. in suiker, voor 2.5 pCt. in melk en voor 5 pCt. in hier niet te noemen levens- en genotmiddelen worden opgenomen, dan zou van deze producten dagelijks noodig zijn 3 millioen K.G. aard appelen (geschild 2 250 000 K.G.)2 400 000 K.G. brood (bevat ook 192 000 K.G. eiwit); 570000 K. G. peulvruchten (bevat ook 125 400 K.G. eiwit)800 000 K.G. rijst, enz. (bevat ook 56 000 K.G. eiwit); 150 000 K.G suiKer; 1800000 K.G. groenten t 660 000 K.G. melk (bevat ook nog 58 100 K.G. eiwit en 49 800 K.G. vet). Het vet in brood, peulvruchten, rijst, enr. hebben wij verwaarloosd. Bovengenoemde hoeveelheden voor éen dag (de meesten onzer lezeressen en lezers zullen wel groote oogen opzetten over die getallen) leveren, behalve de vereischte hoeveelheid koolhydraten, nog 431 500 K.G. eiwit en 40 800 K.G. vet. zoodat nog te dekken blijven 289 500 K.G, eiwit en 310 200 K.G. vet. Wij zullen trachten pl~v 80 pCt. van dit eiwit en een deel van dit vet te geven in middelmatig vet rundvleesch, var- kensvleesch (geen spek) en minder in meer vette en in magere kaas. Wij noteeren nu 7 25 000 K G. rundvleesch met 155 000 K.G. eiwit en 50 000 K.G. vet; 3J0 000 K.G. varkensvleesch (geen spek) met 57 600 K.G. eiwit en gó 000 K.G. vet 72000 K.G. ka?s met 28800 K.G. eiwit en '14 400 K.G. vet. Wij hebben nu weder bijna 242000 K.G. eiwit en ruim 1O0000 K.G, vet. dus nog een tekort van 47 500 K.G. eiwit en ruim tjoooo K.G. vet. hetwelk ten naastebij gedekt kan worden met on geveer 300 000 K.G. vet spek. Verdeelen wij nu onze berekende hoe veelheden voedingsmiddelen over 6 millioen personen, dan zou ieder van hen per dag kunnen krijgen 0.5 K.G. ongeschilde aardappelen, 0.4 brood, ruim o.og peulvruch' ruim 0.13 rijst of d tjke. 0.025 suiker, 0.125 rundvleesch. 0*055 varkensvleesch, 0.050 K.G. spek, 0.30 groenten, ruim 0,2 L. melk. Hierin zijn aanwezig (vrij nauwkeurig berekend) 110 Gram eiwit, 63 Gram vet en 490 Gram koolhydraten, waarmede het in doorsnee prachtig kan aangaan. In tijd van noud kan het, vooral wat het eiwit betreft, nog wel met vrij veel minder. Natuurlijk behoeft niemand eiken dag precies volgens dat lijstje te eten; en ook kan men aard appelen, brood en rijst tot zekere hoogte onderling afwisselen, evengoed als inen niet eiken dag rundvleesch èn varkenvleesch èn spek behoeft te eten. Vindt men de boeveelheid vleesch en spek 2.30 Gram - wat groot, men bedenke, dat in ons lijstje geen sprake is van boter of een andere vetstof. Waar boter, margarine, plantenboter, planten vet en spijsolie worden gebruikt, kunnen het spek en het varkensvleesch gedeeltelijk vervallen. Wel wordt de hoeveelheid eiwit dan kleiner, maar, zooals gezegd, de mensch kan In een noodtijd met heel wat minder eiwit toe dan 120 Gram per dag, vooral wanneer hij is uitgegroeid. Wij spreken ook nog niet van de visch, die zoo rijk is aan eiwit en vet (Regee- ringsharing of bokking) en die een deel van bet vleesch en spek kan vervangen, noch hiervan, dat men ook minder vleesch en spek noodig heeft ais men kaas eet. Maar het hoofddoel zullen nu onze leze ressen en lezers al wel begrepen hebben te doen zien, dat een distributie in het wilde, geen distributie is. Wilden wij den 6 millioen theoretischer! eters geveti wat hun toekomt, dan zouden wij in Nederland per jaar aan eerste levens behoeften noodig hebben de volgende vtusachnge hoeveelheden (in ronde getallen)'. 1095 nfiilioen K.G, aardappelen. 8760 mil lioen K.G. brood, 208 millioen K.G. peul vruchten. 292 K.G. rijst, gort, havermout, grutten en2„ 55 millioen K.G. suiker, 057 inillioen K.G. groenten en 605 millioen K.li melk. Deze hoeveelheden kunnen verminderd worden, omdat er. behalve spijs- vetten cn visch, nog zijncacao, fruit, zuidvruchten, eieren, wild en gevogelte, enz. Wij lieten deze voedings- en genotmiddelen j buiten beschouwing, omdat wij ze in onze gedachten maar overlieten aan de bemid- delden, de zieken en de herstellenden. I Aldus de «Haagsche Post». Stadsnieuws. Bel irden 1 aan herin nerd, dat de herijk der maten cn gewichten morgen aanvangt in het benedcn-voorlokaal van het Gemeentelijk laboratorium, aan de Appelmarkt. Zijn er nog, die hun broodbons van de vorige week niet hebben ingeleverd? Dat zij het dan alsnog doen, want anders worden hun geen nieuwe uitgereikt. De spoorwegtarieven. Het feit, dat met ingang van 1 Januari de spoorwegtarieven in ons land met 20 j pet. zijn omhoog gegaan, beeft betrekkelijk weinig discussie uitgelokt. En toch is dit geen kleinigheid, zooals blijkt uit een be cijfering in de «Haagsche Post». De bruto-ontvangsten der S.S. bedroegen in 1916 de som van 51 millioen, die van de H. IJ. S. M. de som van 38 millioen. Een verbooging van 20 pet. komt dus neer op een extra-belasting voor ons volk van I tS millioen gulden per jaar. Het blad meent I dan ook, dat deze som de verhoogde exploitatie kosten verre zal overtreffen. Het zal zaak zijn, het oog op deze aangelegen- heid te houden, omdat redelijk lage ver voerkosten bet hartcbloed zijn van handel en nijverheid. Ons land maakte in dit op- zicht, in weerwil van spoorwegtoestanden, j die verre van ideale waren, een goed figuur j in vergelijking met het buitenland. Wij j dienen er voor te waken, dat het dit blijft doen. Hierop bestaat wel eenig vooruitzicht I omdat dc hoogere eischen der schatkisten I allerwege tot hoogere spoorwegtarieven zullen voeren. Zij hebben dat nu reeds j gedaan, maar dat is geen reden waarom wij in den komenden harden economischen strijd, onze tarieven niet zouden houden op het allerlaagste punt. vereenigbaar met j redelijke rente op het in onze spoorwegen j gestoken geld. Wij hebben dan ten minste éen voordeel tegenover de nadeelen, die wij in ander opzicht te boek zullen moeten stellen. Volgens een redelijke schatting zuilen na de thans plaats gehad hebbende ver- j hooging de ontvangsten van de S.S. stijgen van 51 millioen in 1916 t<y ver boven de fio millioen in 1917, die van de H.IJ.S.M. van 38 millioen in 1916 tot boven de 45 millioen in 1917. Omgerekend per digkiiometer krijgen 1 wij bij de S.S. f60 voor 1913, f74.42 I voor igtO. en ruim f89 voor 1917; bij dc I H.IJ.S.M. f56.87 voor 1913. ongeveer; f64.50 voor 191*. en denkelijk f77 voor het loopende jaar. Het verschil is zóo groot, dat men er zich op mag voorbereiden te zien, dat de ve.hooging de beide Maatschappijen tot grooten bloei zal brengen, indien zij wordt bestendigd. En dat is toch niet haar be doeling. In elk geval schijnt het noodig, de open- j bare aandacht op deze belangrijke zaak te vestigen en gevestigd te houden. De Burgemeester heeft van dezer Gemeente een bedrag van f60 ont vangen voor brandstoffen voor de armen van alle gezindten. Een voorbeeld, dat wekt tot navolging. De Minister van Landbouw heeft bepaald, dat voor het bakken van beschuit in de zelfde verhouding bloem zal worden ver strekt als voor wittebrood. Een gunstiger verhouding voor de verkrijging van grond stoffen voor beschuit dan voor brood is niet verkregen kunnen worden, Als argu ment is aangevoerd, dat 'een productie, welke meer grondstof vereischt, zonder dat daartegenover meer voedings waarde staat, niet moet worden aan gemoedigd». De aangehaalde zinsnede heeft, zegt het «Hbl.», in hakkerskringen verwondering gewekt. Het vochtgehalte van brood toch is beduidend hooger dan dat van beschuit; stelt men het vocht-percentage voor brood, ruw gerekend, op 40 pet., dan is dit in het ongunstigste geval toch 30 pet. boven dat van beschuit; de hoeveelheid vaste stof in 1 Kilo beschuit is dan ook beduidend groo- ter dan in de zelfde hoeveelheid brood. De bewering, dat tegenover een grooter bloem- verbruik geen hoogere voedingswaarde zou staan, klinkt bijzonder vreemd en be wijst al wederom niet, dat de raadslieden van den Minister dezen adviseerden met kennis van zaken. De circulaire. Zaterdag verspreid door de schoenmakers-patroons hier ter stede heeft om haar technische termen stellig bij velen verwondering gebaard, doch wellicht ook de gedachte gewekt, dat deze nijveren toch maar een hesten tijd meemaken. Wie dit denkt, heeft mis gedacht zegt het orgaan van den Ned. Rond van schoen makers, doch enkele looiers verdienen veel geldde schoenmakers zeiven moeten schrik barend hooge prijzen betalen voor het leer. De Bond heeft te 's-Gravenhage een protest-vergadering gehouden tegen de on gemotiveerde opdrijving der lederprijzen, waarvan ook de schoenmakers de dupe wor den. Het is grievend, zeide een spreker, dat de eene groep in het lederbedrijf milliocnen verdient, terwijl de andere, de schoenma kers, hoe langer zoo meer achteruitgaan. De lagere volksklasse kan de tegenwoor dige lederprijzen, die soms meer dan 200 pet. zijn gestegen, niet meer betalen. Voor de schoenmakers is het gevolg, dat zij minder verdienen, doordat het werk onrustbarend afneemt. Hoe is 't mogelijk, zeide een andere spreker, dat onze Regeering niet heeft ingegrepen. DeNederlandscbe burger betaalt prijzen, die hooger zijn dan in Duitschland. Regeeringsmaatregelen zijn dringend nood zakelijk. De Regeering dient beslag te leggen op alle ruwe inlandsche buiden tegen een redelijken, in verband met de normale waarde van het vee vast te stellen prijs, en deze daardoor te onttrekken aan den invloed van de buitenlandsche markt. Een gedeelte van het leder zou dan door de Regeering tegen lageren prijs beschik baar gesteld moeten worden, tot vervaar diging en herstelling van schoeisel voor het minst draagkrachtige deel der bevolking, tegen vast te stellen maximum-prijzen. De vergadering nam ten slotte een motie aan, waarin de grieven en wenschen der schoenmakerspatroons zijn neergelegd. Vreemd is het stellig, dat - - althans volgens het «Handelsblad» in de veemen te Amsterdam voor vele tienduizenden gul dens aan leder is opgeslagen, hetwelk de Regeering weigert te doen verwerken. Ook hier wordt er over gedacht, den nachtarbeid in de bakkerijen af te schaffen. Men zoekt naar een goede oplossing van de vele bezwaren, welke deze wijziging van het bedrijf uit den aard meebrengt. Het Bestuur van het Ned. Landbouw- comité heeft, naar aanleiding eener bespre king met de Voorzitters der groote land bouworganisaties in Nederland, den Minis ter van Binuenlandsche Zaken verzocht om, indien tot wederinvoering vati den Zomer tijd zal worden besloten, dezen te doen duren van omstreeks half April tot omstreeks half September. De Kamer van Koophandel en Fabrieken zal hedenavond ten Raadhuize weer een openbare vergadering houden. Door rioleeringswerken, waarvoor op den Amersfoortschen berg een aantal tot 3 M. diepe geulen in den grond werden gegra- Een" -De Levende Natuur. titel »De Amersfoortscbe sfuwrnoire - Vóór den Ijstijd bevond zich daar «er plaatse een heuvelreeks, die deel u-tmaakte van den hoogen oever van den RJn *n waarvan nu nog resten weer te vinden zij in de heuvelreeks, die zich uitstrekt van het Gooi tot Wageningen. I m In den Ilstijd is het land.js, dat lang'""1 van uit het Noorden kwam aanschuiven, nog juist tot in deze streken vooruitgedron- gen en heeft die heuvelreeks op sommig plekken bereikt, op enkele punten zells overschreden. Dour den rand van die ge weldig dikke ijsbeilekking werden de door den Rijn afgezette lagen op allerlei grillige wijzen verschoven, opgeplooid en vervormd en daarbij vermengd met het materiaal, uat de gletsjers uit het Noorden hadden mee gebracht. Van zulke vervormingen en vermengingen geeft de heer Van der Lijn in zijn profielen uit Amersfoort mooie voorbeelden. Oo het eene profiel zijn lagen te zien. welke, oorspronkelijk horizontaal gelegen hebbend, door het ijs steil schuin zijn op geperst, maar langzaam en voorzichtig, zoo- i dat hun samenhang behouden bleef. Elders zijn de lagen afgeknepen en tegen elkaar opgeschoven of omgebogen en schuin afgesneden. I Groote noorsche granietkeien en ander moreene-materiaal van de gletsjers is er onder gewoeld. Van de laagjes en nesten van fijnverdeeltl keileem, die de schrijver te midden van overigens ongeschonden Rijnzandlagen weer vond, wordt verondersteid, dat ze zijn uit gespoeld uit de moreeno-massa en met door siepelend water in het zand ingefilterd. In een zeer ingewikkeld profiel, waarin boven op de door het ijs verschoven en met moreene-materiaal vermengde lagen nog eens weer zuiver Rijnzand en grint in horizontale lagen zijn afgezet, vermoedt de schrijver het bewijs te moeten zien, dat de Rijn na den ijstijd nog eens weer in staal is geweesi, op deze hoogte groote massa's, zelfs grof materiaal af te zetten. Aldus de heer J. Heimans in de Mede- deelingen van de Ned. Natuurhistorische vereeniging. i De oud-leerlingen der Middelbare IJ an- j delsdagschool W. F. van Buuren, W. van Es, N. de Haan, Matthea Hoogewoud, W. I F. Koster er. J. I.. A. Riem Vis zijn ge- j slaagd bij het practijk-examen Boekhouden van de Vereeniging van leeraren in Handels wetenschappen te Amsterdam. Aan luitenant-kolonel H. A. Ruijsch Lehman de Lehnsfeld, thans van het 4e regiment veld-artillerie, is non-activiteit verleend. Reserve-2e luitenants A. B. Gosselink en G. H. van Steijn zijn gedetacheerd bij het 5e regiment infanterie. De tentoonstelling van Kunstbeschou wingen, Zaterdag en Zondag gehouden, is óok een groot succes geweest voor de kas, omdat ditmaal ook heel wat niet-leden haar bezochten. Voor de verloting werd aangekocht een door mejuffrouw R. d'Ailly gebatikt zijden kussen, dat ten deel viel aan lidmaatschaps kaart no. 105. De Vrijdagavond onder voorzitting van den heer N. V e 1 s H e ij n in haar school gebouw aan de Blankenheym-straat gehou den jaarvergadering der plaatselijke veree niging voor Chr. nationaal schoolonderwijs werd bijgewoond door een 20-tal leden. Uit het jaarverslag van den Secretaris, ds. H. Teerink, bleek, dat de school in 1910 werd bezocht door 505 leerlingen, dat het onderwijs goed was en, ondanks den druk der mobilisatie, geregeld kon worden gegeven. De 19 leerlingen der Chr. normaalschool behaalden allen de akte voor onderwijzer De rekening van den Penningmeester, ds. J. Pannebakker, sluit bij een ont vangst van f24251.54 met een tekort van f 1607.75. De begrooting voor 1917 werd vastge- steld op f 25604.13 in ontvangst met een vermoedelijk tekort van f 500 De heeren K. van der Burg. w. Kl.ber Bestuurslhb A Het Dagelijkscl, Bestuur de, Nederland, sche Centrale Vereeniging bestrijding der tuberculose heeft bericht aan alle ver een,gingen die kunnen deelnemen aan de Emmabloem collecte, dat dit iaat bet bloempje, behalve den t, April, ooit den to en den tt April tal worden aangeboden. Het meende tot dete afwijking tl moeten overgaan wegen» het samenvallen van d™ otbcieelen datum met den Zaterdag en S

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1917 | | pagina 2