Dinsdag 27 flJll Maart 1917.
No. 8855
67e Jaargang
kosteloos-
Uitgave van de Naamlooze Veniiootscliap „De Amcrsfoovtsche Courant, voorheen Firma A. H. van CleefT"
HOOED-REDACTEUR Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnemout per 3 maandenj 1.— BUREAU:
franco per post /T.15. Adverteutiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer io cent. Bijregel-
ra y wts vn y a rva abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, oflicieele- en op.teigenings-
J. a S. a IJ £i n X 9. allvertentiön per regel 15 cent. Reclames ,-5 regels ƒ1.23 Bewijsnummers naar buiten
A \t h' r v; koor 'r worden in rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers. 10 cent, 1
Bij advertentiön van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
KORTEGRACHT 9.
Wieziili mot'iiigaug van
1 April doet iu
schrijven als abound,
ontvangt de tot dien
(latum verschijnen
de nummers
K E N X 1 S U K V I N G I'. N.
D1STRIBU HE LEVENSMIDDELEN.
Burgei
fooi
n Wethouders van Amers-
maken bekend, dat in de week van 23
tot en met 31 Maart de volgende artikelen
op de bonboekjes verkrijgbaar zijn i
BRUINE BOON EN.
AARDAPPELEN (voor zoover voor-
ra.lig).
R1JS1 tk verkrijgbaar op bon no. 0
voor Groene erwten en bon no. 9 voor
Havermout),
GORT, en
ZEEP.
Voor deze artikelen is in gemelde week
alleen bon no. 9 geldig.
Bon no. 0 voor bak- en braadvet is geldig
voor 0.5 ILL. anthraciet of 60 briketten ol
of 75 turven.
Bon 110. 9 voor gezouten spek is geldig
voor
GEZOU'I EN VAR KEN'S YI.EESCH
met dien verstande, dat wordt verstrekt op
bons met 1 roode streep 400 Gram
2 strepen 800
4 1600
Houders van bonboekjes, die bon no. 8
op Zaterdag 2 1 Maart niet hebben gebruikt,
worden verzocht, dien bon te vernietigen.
Amersfoort, 22 Maart 1917.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
Van RANDWJJCK.
Dc Secretaris,
A. R, VEENSTRA.
(Herplaatsing wegens misstelling!,
LUXE BROOD.
De Burgemeester der Gemeente Amers
foort
maakt bekend, dat door hem het volgende
schrijven is ontvangen van den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel:
Het is mij gebleken, dat niet overal liet
zelfde standpunt wordt ingenomen ten aan
zien van den prijs waartegen zoogenaamd
luxe brood mag worden verkocht.
In verband hiermede heb ik de eer U
mede te deeleu.dat de vastgestelde maximum
prijs geldt voor alle soorten brood.
Amersfoort. 2Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
Van RANDWIJCK.
Vnn puurden 011 11111111'.
Eigenlijk zijn we 't niet met onszelven
eens of we hier moeten herhalen het spreek
woord «Paarden die de haver verdienen,
krijgen ze niet», dan wel moeten herinneren
aan de evenzeer internationale spreuk «On
dank is 's werelds loonbeide iu zoo lijn
rechten strijd met het woord van l.ukas
10 7 of 1 Timotheus 3 18, volgens het
welk de arbeider zijn loon waard is.
We zullen maar niet herinneren aan de
Eransche zegswijze van laatstbedoelde spreuk,
het immers overbekende «Oignez vilain, il
vous poindra poignez vilain, il vous oindrat
of het Engelschc «Save a thief from the
gallows and he" II cut your throat», die wat
zuiver klinken.
Vóór den oorlog hadden we bij zekere
gelegenheid den beroemdeu lintjesregen, die
als alle regens zijn druppelen liet val
len op iemand die er heelemaal niet op was
verdacht.
Alsof het gister dien dag gebeurde, staat
het ons nog voor den geest, dat, toen ons
het deel van de bui, dat over onze goede
stad was gekomen, was geseind en we de
begiftigden er mee in kennis stelden, een
hunner op een toon vau de meest natuur
lijke en volmaakte verrassing uitriep: «ik?».
Dat gaat zoo met de officieele erkenning
van goede diensten en goede daden.
Doch hoe hoogst zelden worden die te
juister tijd gewaardeerd door Jan en alleman.
A. C, Wertheim, de groote ntenscheitvriend
en de man van zeer groote levenservaring, heeft
eens gezegd; «breng liever bloemen in
iemands leven,, dan ze alleen te brengen op
zijn graf».
Hoe zelden geschiedt dit.' Hoe hoogst
zelden zijn we geneigd, iets af te doen van
eigen vwrtreflijkheid en de daad van een
ander te beloonen met een aanmoedigend,
eerlijk gemeend woord.
Zoo'n woord is toch niet zoo kostbaar en
het kan toch zulke wonderen doen. zoo heel
veel bijkomend leed verzachten, geheel doen
vergeten dikwijls.
Want wie aan den dijk timmert, heeft
veel bekijks. Bin als hij zonder eetiige
bijbedoeling iets goeds tot stand brengt,
tijd en geld en talent offert om het anderen
deelachtig te doen worden, dan is er allicht
een, die zoo eventjes hardop denkt «nu ja.
hij weet wel waarom hij het doet»en een
ander staat onmiddellijk klaar om het
als goede vriend natuurlijk, o! 't is heele
maal niet om te kwetsen aan den ij ve
raar over te brengen.
Wie wel eens sedert Augustus 1914 van
Utrecht naar Den Bosch spoorde, heeft bij
de eene of andere brug stellig spoorvveg-
waggons zien staan waarin de brug wacht
huist.
Aan welk een gruwelijke verveling de
militairen van die wachten, in polders, voor
forten en stellingen in hospitalen, ziekenhui
zen, barakken en ziekenkamers zijn bloot
gesteld, is niet te beschrijven.
De heer C. Prince, te Driebergen, heeft
zooals thans het geheele land weet van
kort na de mobilisatie zich hel lot aange
trokken van de duizenden en duizenden
dienstplichtigen, die aan kust ett grens ctt
in het binnenland op het punt waren, maar
al te zeer te ervaren, dat ledigheid des dui
vels oorkussen is
Eerst heeft hij door zijn dam- en domino
spellen op zijn verzoek door bijna alle
bladen in den lande in vele duizenden exem
plaren iu garnizoenen en kantonnementen
verspreid - onze jongens een aangenaam
tijdverdrijf bezorgd door de figuurtjes van
de op zijn kosten gemaakte clichees uit te
knippen en op te plakken en op het zelf
vervaardigde dam- dan wel schaakbord te
hanteeren.
Vervolgens heeft hij zelfs de meest onhan-
digen geleerd hoe van allerlei materiaal*(Ver-
kade-blikken, lucifersdoosjes, soepbeenderen
en wat niet al) nuttige voorwerpen kunnen
vervaardigd en heeft hij meer dan het
te voren ooit aan eenig ander, zelfs aan
flink gesubsidieerde huisvlijt-vereenigingen
was gelukt ook in ons land het aange
name en het hoogst nuttige vau dergelijke
huisvlijt doen inzien.
De couranten van alle richtingen hebben
hem geprezen de geïllustreerde tijdschriften,
in beeld gebracht hetgeen zijn schier onuit
puttelijke vindingrijkheid op dit gebied heeft
tot stand gebracht.
De Volksbond tegen drankmisbruik pro
pageerde zijn werk en erkende de groote
verdiensten er van door hem een eerepen
ning. geslagen op den stempel van het ge
nootschap, aan te bieden.
1 Iet ligt ons zoo bij, dat ook andere ver-
eenigingon hem den lof brachten, die hem
zoo volkomen toekwam.
Nog 22 Maart werd hem, ter gelegenheid
van de Militaire huisvlijt-tentoonstelling te
Harskamp, een keurig eerekruis aangeboden
ais «erkenning van zijn prestaties op huis-
vlijt-gebied»,
Doch dit zal t
zijn
9 wel zijn het slot
Want hij, die deze uitmuntende knutsel-
kunst popu'air maakte in het leger en bij
de vloot, die weder geheel belangloos, voor
gangers opleidde en niet ophield, telkens iets
nieuws te bedenken is op geweldige wijze
ontnuchterd door O. O. (what 's in a name!)
oftewel het hoofdbureau tot Ontwikkeling
en Ontspanning der gemobiliseerde!!, geves
tigd te 's-Gravenhagc-, dat - men moet het
tweemaal lezen nin itet 10 kunnen geiooven
«zijn medewerking niet wenschelijk acht
de g.-oote Centrale tentoonstelling vuw Mili
taire huisvlijt- welke begin M-'i t> 's-Gra-
venhage wordt geopend.
Menigeen die dit leest, zal er leed van
hebben, dat de heer Prince z->> is bejegend.
Wie de tentoon «telling bezoekt en in bijna
eik werkstuk terugvindt natuurlijk ver
beterd hetgeen de heer Prince uitdacht,
zal het hoofd schudden over t >-
We hopen, dat de heer l'.incc zich niet
zal laten ontmoedigen d.n hij dit voornemen,
geuit iu een hoogst vorklaaroare raistroosti-
tige stemming, zal laten varendat hij zal
voortgaan met liet progagi.eu-n van eenvou
dige, goedkoops huisvlijt, zuinigheids-huis-
vlijt, die zoo geheel ligt in »}«.- lijn van dezen
tijden dat hij dien we slechts kennen
uit een alleraangenaamste correspondentie
het zij gezegd ter voorkoming van ieder
verkeerd denkbeeld wereldwijs genoog
zal zijn om zich te herinneren het spreek
woord van de paarden en den haver.
Zaait oh plant!
De heer P. II Burgers, oud-leerling
de Hoogore Burgerschool hier en thans
rrrteur van het landgoed Johanna-ho
schrijft in de (groene) Amsterdammer»
De opwekking t<>i eigen verbouw
levensmiddelen zal zeer zeker velen er
brengen, hun tuin 10 gaan gebruiken 1
dit hoogst nuttige doel. Maar dit sirz
heeft enkele zeer groote gevaren, zoo 1
Wkeur
<lat ile/
itlu-
u'ilen uitlo
1 overtuigil
g het grootste gedeelte op
pan, zoo men te optimist
Ik kan niet nalaten, daartegen ernstig te
waarschuwen en tc gelijk een methode aan
te geven, die ir. i. groote zekerheid belooft.
Daar de ruimte, als gewoonlijk, wel klein
zal zijn, doe ik dat met dc volgende be
knopte wenken
I 1Iedere verbouw in den schaduw van
hoornen en huizen levert niets.
I 2. Daar de mest ontbreekt of te duur is,
en de tijd te kort, is dc ecnige mogelijk
heid, die goede kansen k ut geven. 1111
direct, nog deze week. de grasvelden in den
doende kr
Men behot
bloemen
iu te lalt
hee
rdwijne
cMKbaar,
Idoende is
Het geeft
omdat de grond, daarv
de meeste gevallen niet
verwerken en te bemesten.
4. De verbouw van aardappelen zal groote
teleurstelling geven en is ottnoodig. Aard
appelen moeten deze drie volgende weken
worden gepoot. Zij eischeu zware bemesting,
veel arbeid, goede poters van goed soort,
Aan geen van die eischen is thans inecr te
voldoen.
Het poten van aardappelen, die wij heden
te kort komen, is verspilling van voedsel,
dat nu noodig is, verkwisting van arbeid,
verkwisting van geld.
De schaarschte van heden is geen gevolg
van den te kleinen verbouw iu Nederland.
Dezen herfst zijn er beslist vèl genoeg aard
appelen. Al bedraagt de oogst »ler boeren
slechts de helft van den normalen, dan nóg
is er voldoende.
De oorzaken van het tegenwoordige tekort
zijn de volgende
I a. grootere verbouw van fabrieksaardap
pelen door verzuim van de Regeering om
bijtijds de prijzen te regelen;
b. te groote hoeveelheid, die aan de fa
brieken is toegezonden (aanvankelijk 8.2
millioen mud, later nog weer 2 ntiilioen
mud),
c. kleine oogst (wellicht 60 pCt. van den
normalen);
d. groot bederf. De Regeering nood
zaakte de kleiboeren onverschillig van
de .kwaliteit der aardappelen en dus afgezien
van de mogelijkheid van bewaring - hun
aardappelen vast te houden. Daarbij kwam
hevige vorst en onvoldoende zorg hij de
verzendingen. Ook was de kwaliteit in den
herfst al slecht
p. uitvoer van het tijdelijk overschot in
Juli en Augustus van 19.0 Indien toen
bewaard was geworden desnoods door
ilrogen was het tekort voorkomen. Daarbij
k vant het frauduleus rooien van de late
t. verzuim van de Regeering om bijtijds
moedigen en de oorlogswinst op export
gewassen onmogelijk te maken».
Thans is de Regeering gedwongen ge
worden, wél flinke prijzen voor cetaardap
pelen te beloven en is te verwachten, dat
zij een tijdelijk surplus niet weer zal expor-
Nederland verhouwt ruim genoeg aard
appelen.
Hel is ottnoodig. die zelf te kweeken De
verbouw geefi jn ,|e tuinen, enz. hutten het
boerenbedrijf zeer beslist teleurstelling en
verkwisting.
Nederland verbouwt ruim voldoende
voor eigen gebruik, (iaat men verbouwen
in tuinen dan levert ook deze verbouw
teleurstelling, door onvoldoende mest, te
late grondbewerking, onvoldoende kennis,
onvoldoenden arbeid.
Hiervoor is het te laat. De/e worden nu
gezaaid op goed voorbereid land.
Verbouw van granen.
Eveneens veel te laat en in den tuit) ook
om verschillende andere redenen onmogelijk.
liet is uiterst noodzakelijk.dat overal
gazons van gras nu worden gespit, zoo spoe
dig mogelijk, en dat tiaar half Mei bruine
boonen worden gepoot,
B.ioneu zullen oogst geven zonder be
mesting: Ie verbouw eischt weinig arbeid,
weinig geld en weinig moeite en kennis,
Men heeft voor den verbouw geen stokken
noodig. De oogst is in het klein gemakkelijk
en zeker. Bionen zijn een krachtig voedsel,
waarvan Nederland veel te weinig ver
bouwt.
Direct spitten; half Mei den grond op
bedden leggen, 1 Meter breed, paden 25 c.M.,
het pad ongeveer 25 c.M. dieper. Op ieder
bed drie rijen op 40 c.M. afstand. I11 de rij
op 25 c.M. gaten tot 3 c.M diep. Daarin
Óen of twee goede bruine boonen. De
gaatjes goed dichtdrukken.
.-Vis het blad geel en de peulen dor zijn,
de planten afplukken. Deze worden dan in
bossen van 8 tot 10 stuks bij den steel
samengebonden en opgehangen, op zolder of
een andere luchtige plaats. Voor eiken maaltijd
kan men de boonen uit de peul halen.
Dit is de eeuige verbouw waarvoor nog
genoeg tijd over is en het is ook het eenige
gewas, dat met zulke geringe hulpmiddelen
slaagt.
