Stadsnieuws.
Heeft goedgevonden
1a. voor middel maalrijst (industrierijst)
vast te stellen een maximumgroot en tus-
schenhandelprijs van f 46.50 per 100 K.G.
b. te bepalen, dat de sub a bedoelde
prijs is te verstaan netto, inclusief baal, af
fabriek, contant zonder korting.
2. a. voor rijstgries, rijstmeel en rijst-
bloetn vast te stellen een maximumgroot-
handelprijs van f 49.per 100 K.G. een
maximumtusschenhandelprijs van f 50.
per 100 K.G. en een maximumkleinhandel-
prijs van 30 cent per half K.G.
b. voor boekweitmeel (gruttenmeel) en
boekweitgort vast te stellen een maximum-
groothandelprijs van f 61.per ioo K.G.,
een maximumtusschenhandelprijs van f 62.—
en een maximumkleinhandelprijs van 38 ct.
per half K.G.
c. voor bakmeel, (50 pCt. boekweitmeel,
50 pCt. rijstmeel) vast te stellen een maxi-
mumgroothandelprijs van f 55.per 100
K.G. en een tusschenhandelprijs van f56.
per 100 K.G. en maximumkleinhandelprijs
van 34 cent per half K.G.
d. te bepalen, dat de sub 2a, b, c, be
doelde maximum groothandel- en tusschen-
handelprijzen zijn te verstaan per 100 K.G.
netto, zakken op rekening, af fabriek of
pakhuis grossier, contant zonder korting, en
de maximumkleinbandelprijzen netto met
inbegrip van alle onkosten als verpakking
enz. contant zonder korting.
Amersfoort, 23 Juli 1917.
De Burgemeester voornoemd
Van RANDWIJCK.
Koningin Elisabeth.
Het zal op Koningin Elisabeth's verjaar
dag ook dit jaar geen dag van feest en
vreugde zijn. Nog is het Haar volk niet
vergund tot Haar te komen, uit al de stre
ken en al de landouwen, om in het vrijge
vochten vaderland uiting te geven aan zijne
bewondering. Stil zal deze dag voorbijgaan,
zonder vertoon of eenige drukte; alleen
zal de weemoed dieper nog grijpen in de
smart. De herinnering aan de voorbije jaren
toen 't al zóó schoon en zóó gelukkig was,
en heel het land zijne jonge Vorstin vierde,
zal weeker nog van toon in de droefenis
van heden hare verre glansen spreiden.
Al onze gedachten zullen dan uitgaan
naar die smalle strook van den vaderland-
schen grond, waar nog in vrijheid en on
bedwongen verweer, de dapperen strijden
en met hun bloedig verzet aan den ijzeren
stroom, de laatste vrije gronden verdedigen.
Reeds langer dan twee volle jaren staan
ze daar, vurig van drift, scboon van kracht
en vechten met heel hun wijd verlangen,
dat om verlossing roept. Zij staan daar, de
simpele helder., wetend hunne taak, kennend
hun plicht, met den gloed der liefde in den
brand hunner zielen.
Nobel en groot is het voorbeeld dat
onze Vorstin aan allen heeft gegeven. Zij is
Haar volk voorgegaan op den weg der
smarte. Zijheeffmeteenonwankelbarekrachts
inspanning en een wilskrachtige energie.
Haar lot aanvaard. Moedig is ze Haar
koninklijken echtgenoot in de ballingschap
gevolgd en waar Zij het, dank zij Hare
booge geboorte, zooveel makkelijker en
beter kon hebben, heeft Zij uit den vrijen
wil van Haar gemoed de zware taak op
zich genomen. Freel en tenger, toch heeft
Hare niet sterke gesteltenis de lichamelijke
en geestelijke vermoeienissen gedragen.
Zichzelf heef Zij zich geen oogenblik ontzien,
om daar te zijn, waar Haar heerlijk volk
voor de vrijheid vocht.
Wat zij, zoo eenvoudig en zoo simpel,
voor ons volk heeft gedaanmen hoeft het
slechts onze soldaten te vragen. Zij zullen
ons over Haar spreken met den vromen
eerbied, waarmede men van een heilige en
een zuivere liefde gewaagt. Wij wisten reeds
uit Hare daden van het verleden hoe groot
Haar hart was voor den zwakken en de
armen en hoe Hare barmhartigheid geen
droefenis buitensloot. Wij konden van Haar
veel verwachten en elkeen die wist hoe puur
Haar mildheid was, begreep dat Zij in dagen
van nood voor Haar volk c-ene echte Moeder
zou zijn. Maar Diemand zal ooit bevroeden
wat deze Vrouw geleden heeft; geleden van
de afschuwelijke oorlogsrealiteitgeleden
van den jammerlijken uittocht, waarvan Zij
al de droevig-schootie episoden heeft mee
gemaakt; geleden van al de smarten, die zij
heeft getroost.
Zij leeft nu, al de smartelijke maander
reeds, te midden der gruwelijke oorlogs
ellende. Hoe diep moet Haar hart zijn ge
wond Zij, die zoo oprecht in heel de teeclere
bekommering van kunst en schoonheid ge
loofde. Was Zij zelve niet een verfijnde
artiste, vol belangstelling en sympathie voor
elke uiting van het intellectueele leven
leefde Zij dan niet in een gaaf en schoon
geluk, te midden van Hare kinderen, vol
innige genegenheid en belangstelling, deelend
in de taak van Haar gemaal, die met ern
stige plichtsbetrachting en on vermoeiden
studie-ijver, Zijn volk voorging en ons allen
den weg naar een grpote toekomst wees f
Nu zijn de dagen vol rouw; nu is enkel
nog droeve smart de cenige werkelijkheid.
En door heel de bange ellende, is Konin
gin Elisabeth met stille schreden gegaan.
Overal is Zij geweest waar de pijn om
troost en verzachting smeekte. Hare handen
hebben aan zoovelen verlichting gebracht
en geen enkel heeft tevergeefs om Haar
geroepen.
En waar de dood zijne taak volbracht,
meedoogenloos en onbarmhartig, daar heeft
Zij de laatste stonden van den armen, moe
gevochten strijder, licht gemaakt. En hij is
met een glimlach in Hare zachte armen ge
storven
Velen heef. Zij zoo zien heengaanvelen
heeft Zij de oogen toegedrukt. Te midden
van dood en pijn en vernieling heeft Zij
gebracht de groote liefde, die genas en ge
lukkig maakte.
Ook de kleinen heeft Zij niet vergeten en
voor hen gezorgd. De vele moeders heeft
Zij alleen vervangen. Zij heeft overal de
wonderen van liefde gebracht
Zoo is alom Hare komst de stille lach
geweest, die vertrouwen schonk en moed in
de felle wanhoopsuren.
Haar volk heeft zij Haar ziel en Haar
leven gegeven, I.aten wij Haar op Haar
dag herdenken en hopen op den stond dat
wij luide Haar zullen kunnen vieren in het
vrije vaderland. Zij heeft het goede, ja, Zij
heeft het beste deel verkozen Zij is der
Belgen Koningin en meerZij is der Bel-
De HandelssTonfechool.
De enkele genoodigden, die Zaterdag 14
September 1912 in het voormalige effecten
kantoor der firma Lamaison en Bouwer ge
tuige waren van de opening der Middel
bare Handelsdagschool zullen ongetwijfeld
niet vermoed hebben, dat deze inrichting
zich zóo sterk zou uitbreiden, als thans het
geval is.
In 1912 begonnen met 35 leerlingen, was
dit aantal op 1 September «916 gestegen
tot 150, terwijl voor den Cursus 1917/iS
niet minder dan 100 meisjes en jongens
werden ingeschreven, waarvan er slechts
pl.m. 70 konden geplaatst worden.
Gedurende de 5 jaren van haar bestaan,
heeft de Handelsdagschool reeds .54 leer
lingen aan de gemeenschap afgeleverd, waar
van niet weinigen zich een goede positie in
de maatschappij hebben verworven.
Het Bestuur der Vereeniging Handels
school voor Amersfoort en omstreken* kan
dan ook met groote voldoening op zijn werk
neerzien.
Doch dit Bestuur heeft met de exploitatie
eener handelsdagschool zijn taak niet als
geëindigd beschouwd. Het heeft de nood
zakelijkheid ingezien, om een inrichting in
het leven te roepen voor die breede schare
van materieel minder bevoorrechten, die
overdag werken moeten op kantoor, in
magazijn of bedrijf, omdat hun ouders de
middelen missen, om hen dagonderwijs te
doen genieten. Juist die weinig bevoorrechten
moeten gebracht worden in de allerbeste
conditie. Wat onder hen leeft aan liefde tot
studie, aan geestkracht om zich op te wer
ken, aan belangstelling voor de vragen van
den dag op handelsgebied, moet worden be
schermd. verzorgd en opgekweekt. Aan die
allen, welke voelen, dat ze boekhouden en
rekenen moeten kennen, hun moedertaal
zuiver moeten kunnen schrijven en de be
ginselen van een of meer der moderne talen
moeten machtig zijn om een betere positie
te krijgen, om hun werk beter te begrijpen,
om moeilijker opdrachten te lecren vol
brengen voor hun dagelijkschen arbeid, reikt
het Bestuur thans de hand.
Ook in Amersfoort zijn nog zooveel jonge
lui, aie hun avonduren op de straat door
brengen; thans wordt een gelegenheid ge
opend, die de verveling bestrijdt, slechte
eigenschappen en gewoonten doodt en van
hen kan maken andere menschen, met
nieuwe idealen. Voor die jongens en meisjes
is de Handelsavondschool met 3 jarigen
cursus, welke met steun van Rijk. Provincie
en Gemeente op 15 September zal geopend
worden. Daarom is deze school ook van
zoo groot sociaal belang.
Aan de Handelsavondschool zal onder
wijs worden gegeven in
a.
Nederlandscho taal en Correspondentie.
b.
Boekhouden (enkel en dubbel).
c.
I-Iandelsrekenen.
d.
Algemeene handelskennis en Recht.
e.
Fransche taal en Correspondentie.
f.
Duitscho
g-
Engelsche
h.
Stenografie.
i.
Machineschrijven,
gedurende vier avonden per week in het
gebouw der Handelsdagschool, Koestraat,
vermoedelijk van 7 9.30.
De leerlingen zijn in elke klasse verplicht
het onderwijs in alle daar onderwezen vak
ken te volgen met uitzondering van die
onder e, f. en g. Zij mogen met goedvinden
van den Directeur bovendien naar keuze de
lessen volgen in hoogstens twee der moderne
talen.
Het schoolgeld wordt berekend naar
draagkracht, terwijl kinderen van onvermo-
genden kosteloos geplaatst kunnen worden.
Tot de eerste klasse worden slechts zij
toegelaten, die een bewijs kunnen overleggen
van het Hoofd hunner school, dat zij het
lager onderwijs met vrucht hebben gevolgd,
den leeftijd van dertien jaar hebben bereikt
en een eenvoudig examen met gunstig ge
volg hebben afgelegd.
Ten slotte nog een dringend verdoek aan
onze Amersfoortsche werkgeversgeeft Uw
bedienden gelegenheid deze lessen te vol
gen Geen Rijksverslag over het Handels
onderwijs verschijnt, of er wordt de klacht
in geuit, dat de resultaten van het a v o nd -
handelsonderwijs zooveel beter zouden zijn,
indien de leerlingen door een gunstiger re
geling van den werktijd op kantoren, bu
reaux, enz. over meer vrijen tijd konden
beschikken.
In verband hiermede is dan ook van ver
schillende zijden de wenschelijkheid uitge
sproken, om in het >Wetsontwerp tot rege
ling van het Vakonderwijs*thans bij de
Tweede Kamer aanhangig waaronder ook
het Handelsonderwijs is gerangschikt, voor
schriften op te nemen, volgens welke ieder,
die cursussen wil bijwonen, minstens 2 uur
vóór den aanvang daarvan vrij heeft, en de
patroons verplicht worden het bezoek van
deze cursussen zooveel mogelijk te bevor
deren.
Vooral bij onze Oostelijke buren is het
handelsonderwijs op deze wijze geregeld
daar wordt reeds aan de werkgevers de
verplichting opgelegd hun bedienden in staat
te stellen, met verkorting van den arbeids
dag op het kantoor, de lessen bij te wonen
in verschillende landen is van regeerings-
wege het bezoek tot het 18e jaar zelfs ver
plichtend gesteld.
Bij ons bestaat, helaasdeze -leerplicht*
nog niet.
Wanneer echter Ouders, Werkgevers en
School samenwerken, dan kan het niet an
ders, of Amersfoort krijgt met 15 September
een school, welke rijke vruchten zal afwer
pen voor het jonge geslacht, in het bijzon
der voor hen, die reeds in een administra
tieve betrekking werkzaam, tot heden een
onderwijsinrichting misten, welke hen kan
voorlichten en steunen in hun bestaansstrijd.
J. PEPER.
Directeur 3 j. Handelsavondschool.
Leven en werken.
Maandblad voor meisjes en vrouwen onder
leiding van E. C. Knappert en Annie
Salomons.
„Wenn der Pöbel aller Sorte
Tanzet um die goldnen Kiilber,
Halte festdu hast am Ende
Doch vom Leben nur dich selber."
Th. Storm.
Wie in de gelegenheid is in de toestanden
bij het middelbaar en vooral bij het gym
nasiaal onderwijs een blik te slaan, die een
weinig verder dan de schone oppervlakte
reikt, weet, dat een niet onaanzienlik deel
van onze vrouwelike jeugd in de laatste 10
jaren bezig is om een gouden kalf te dansen.
Het kalf heet Universitaire Studie.
Het is jammerlik en het wijst zonder
twijfel op een belangrijk tekort aan goede
gelegenheid tot opleiding van meisjes het
is jammerlik waar te nemen, hoeveel jonge
meisjes speciaal dan uit de «betere* standen,
op't Gymnasium een opleiding zoeken, die
toch waarlik niet voor hen bestemd is.
Heeft men eens een ernstig gesprek met
zoodanigen en zegt men hun ronduit, dat
ze een weg hebben gekozen, die te steil en
te onbegaanbaar voor hen is, dan krijgt
men veelal onder tranen het antwoord:
>maar ik wil toch wat worden!* Daar staan
we dan voor 'n kleine tragedie.
De schone drang tot de daad, die voor
alles en allen levensvoorwaarde is, heeft de
algemene tijdsrichting genomen, het kind of
de ouders hebben door de schittering van
het intellectualisme de juiste kijk op de
dingen verloren, hun innerlike waardemeter
is ontwricht en het resultaat der verkeerde
waardering kijkt ons uit betraande ogen
aan.
Kleinere en grootere stands- en verstands-
ijdelheidjes hebben ten slotte tot dit onge
lukkige moment geleid: een gouden kalf is
weer eens aanbeden en,voor de zooveelste
maal vergat een ouderenpaar, dat het toch
weten moest: >dass man am Ende doch
vom I.eben nur sich selber hat.«
Een ander geval. Nu geen tragedie, maar
een tragi-comedie.
Een vrolike knappe backfisch kijkt ons
aan, op dit moment óók met tranen. Soort
gelijke ervaringen in de klasse. »Maar
waarom wil je dan ook absoluut studeren
en wat?*
De twede vraag is 't gemakkelikst te
beantwoorden; -Rechten*. >Von einem
Wort l.'isst sich kein Jol a rauben*. Maar "t
begrip, dat door 't woord gedekt wordt?
't Ts afwezig of liever voor 'n goed onder
vrager blijkt het te zijn getransponeerd in een
gans andere sfeer. Én niet lang duurt het
of we weten dat rechten studeren, ook kan
betekenen, clubleven, muziekavondjes, stu
dententoneel, roeitochten, flirt enz. Ge ziet
een blij-eindend treurspel ditmaal. Met dat
al maatscbappelik genomen toch 'n vrij
ernstig verschijnsel.
De beide hier aangehaalde hoofdtypen
vertonen dc nodige variëteiten en vormen
te zamen een hele categorie van jonge
meisjes en vrouwen, die in betere banen
hadden kunnen worden geleid, indien hun
levenswaardemeter beter was gereguleerd,
Er is een tijdschrift in ons land, dat nu
ruim een jaar lang bezig is in die richting
goed werk te doen.
De titel staat hierboven en de Leeszaal
nam er abonnement op.
Het tijdschrift ademt ernst, daarvoor
staat ons de naam van mej. E. C. Knap
pen borg, het ademt jongheid, daarvoor
moge de naam van Annie Salomons instaan.
Aldus schrijft J. H. G. in T.eeszaalnieuws
en hij voegt er bij.
«Zijn er zoo weinig moderne en is er
eigenlijk zoo weinig maatschappelike belang
stelling onder de til tot 25-jarige meisjes
van onze slad? Zijn we in dat opzicht
werkelik 'n beetje provinciaal Daar gebruik
ik dat woord hier voor de eerste maal van
onze goede stad en met tegenzin, mocht
ik ongelijk hebben
Maar het procent vrouwen onder onze
bezoekers was in 1914 bijna 1 t»"/o"AS
ruim 5°/0; in 1916 nog geen 4I °/oMooi
is dat toch niet!
De geachte schrijver zegt zoo precies,
wat ik zoo vaak gedacht heb bij hei lezen
van «Leven en werken*.
Geen tijdschrift, dat me meer bevredigt
dan 't genoemde, 't Schenkt je ernst en «Aus
dauer* om je plicht tot werken tot elk
werk waartoe je nu eenmaal geroepen
wordt, blijmoedig te doen.
Maar 't wekt je ook op tot frisch. tot
hoog, tot mooi leven't wijst je er op, dat
je dien drang niet moogt terugdringen -
met geweld zelfs doen terugdringen door
derden «om toch maar iets te worden».
't Zegt je. dat je nog zoo veel van je
eigen leven maken kunt, in dat van anderen
kunt zijn en vermag te brengen, als je het
niet tot «iets* hebt gebracht.
«Leven en werken* is een tijdschrift, dat
behoort gelezen te worden niet alleen door
de dochters, inaar ook door de ouders.
De inhoud geeft in ziju groote verschei
denheid even zooveel aanknoopingspunten
om met elkaar van gedachten te wisselen.
Suze Fr.
Om te onthouden.
v.
In 't vorig nummer deelde ik mee, dat
de afd. Zeist van de Xed. vereeniging van
Huisvrouwen een proef georganiseerd had
van gemeenschappelijk koken, die eenige
bestuursleden in de afgeloopen week ge
nomen hebben.
Er is aan de kookschool gedurende vier
dagen gekookt voor twintig personen,
Het menu bestond uit vleesch, groenten,
aardappelen. Met het oog op de besparing
van gas is in die vier dagen twee maal
vleesch gebraden.
Het resultaat is dan ook, wat het gas
verbruik betreft zeer gunstig geweest.
Gemiddeld is per dag 1 1/5 M3 gas ge
bruikt.
Indien de proef op grouter schaal had
genomen kunnen worden, zou de uitkomst
nog gunstiger geweest zijn.
Het bestuur geeft daarom in overweging
aan hare leden, dat degene, die denken
niet te kunnen toekomen in de eerstvol
gende maanden n.et hun gasrantsoen. zich
zoo spoedig mogelijk op te geven om nader
met elkaar in overleg te treden.
Er moet echter in overweging genomen
worden, dat degenen, die er toe overgaan,
een zekere hoeveelheid van hun toegestaan
gas af moeten staan voorliet bereiden van
den gemeenschappelijken maaltijd.
Om karaffen kristalhelder tc krijgen, late
men ze een nacht gevuld met koffie staan.
Door bet Comité van Actie van den Op
roep tot het gebed in de neutrale statpn
voor den Vrede, wordt eerstdaags een circu
laire verzonden aan alle Christelijke en
R.-K. scholen om de onderwijzers op te
wekken, door de kinderen op gezette tijden
liederen te doen zingen, welke betrekking
hebben op den vrede en waardoor de komst
van den vrede zou kunnen worden bevor
derd.
Vertrouwende op het woord des Heeren,
dat uit don mond der kinderkens Zijn lof
bereid wordt en de Almachtige sterkte
grondvest uit den mond der zuigelingen
em Zijner tegenpartijders wille, om den vij
and en den wraakgierige te doen ophouden,
gelooft het comité zekerlijk, dat ook hierdoor
