BINNENLAND
Stadsnieuws.
maar weest tevens overtuig, dat zulks tot
liell eu zegen is geworden van zoovclen
onzer grensbewakers, die aan een voorganger
als Ds. Meiners zoozeer behoefte hebben.
Moge de taak, die Ds, Meiners als veld
prediker vervult, spoedig geëindigd zijn
moge de Vrede, waarnaar zoo onuitspreke
lijk verlangd wordt, spoedig komen
Dan zal hij tot zijne liemeente terugkec-
ren, maar daarbij geef ik hem de plechtige
verzekering, dat hij zich in de harten van
zijne mannen aan de grenzen eene eerezuil
van dankbaarheid heeft opgericht, dat zij
hem steeds als hun tijdelijken, geliefden
leeraar, in eerbied zullen gedenken.
God schenke Ds. Meiners nog vele ge
lukkige jaren!
Omtrent de officieele deputaties, die he
denmorgen ds. Meiners kwamen gelukwen-
schen, vernemen we nog het volgende
ilet college van kerkvoogden was ver
tegenwoordigd door de hoeren mr. P. J. 1'.
van Voost Vader, pracsus en I', Stienstra,
secretaris.
Namens het college van notabelen waren
afgevaardigden de heeren N. van Veen,
president en J. G. Kleber, secretaris.
Het college van diakenen was vertegen
woordigd door de heeren R. van Dijk en
M. van Iloogevest, terwijl het college van
ouderlingen zich deed vertegenwoordigen
door de heeren li, M. Brouwer en J. van
Apeldoorn J. I.zn.
De heer C. J. v. d. Nagel, maakte zijn
opwachting als afgevaardigde van de afdee-
lingen Amersfoort van het Ned. Bijbelge
nootschap en het Ned. Zendeling-genootschap
en van de Gustaaf-Adolf-vereeniging.
Op verzoek van den Minister van Land
liouw heeft, volgens de lijd», de perma
nente commissie inzake crisismaatregelen
uit de Christelijke Bonden Woensdag een
zeer uitvoerige bespreking met den direc
teur van het Rijksbureau voor steenkolen-
distributie gehad.
Het door de commissie aan den minister
gezonden adres vormde het onderwerp van
bespreking, waarbij bleek, dat het voorhands
onmogelijk is van de vastgestelde regeling
af te wijken.
Het door de commissie gevraagde mini
mum-rantsoen van 16 HL. bleek onbereik
baar, omdat dc daarvoor benoodigde hoe
veelheid van 6 millioen ILL. er niet is,
tenzij een belangrijke hoeveelheid aan de
industrie wordt onttrokken.
Ook bij verlaging van alle rantsoen tot
16 H.I., zouden de laagste rantsoenen slechts
met i H.I. te verhoogen zijn.
De directeur verklaarde nog eens in een
perscommuniqué de aandacht te zullen ves
tigen op dat doel zijner circulaire, waar
verklaard wordt dat voor een ieder slechts
het minimum-rantsoen van 12 H L. vast
staat.
Voorts dient de aandacht gevestigd op
de verklaring van meerbedoelde circulaire,
dat verhooging van de rantsoenen van
klasse III en houger (17 22 ILL. en meer)
is uitgeslotenwaaruit valt op te maken,
da» dit niet het geval is voor de lagere
rantsoenen.
De commissie kreeg den indruk, dat,
afgezien van plaatselijke omstandigheden,
welke een verhooging van de 12 H.L. rant
soenen kunnen veroorloven, bij een even
tueel strengen of langdurigen winter de
minimum-rantsoenen voor een wijziging in
gunstigen zin vatbaar zijn.
Betreffende de gasrantsoenecring ver
klaarde de directeur, dat druk gewerkt
wordt aan verzameling van de gegevens
voor de samenstelling van het op 1 October
in werking te stellen winterrantsoen. Dc
door de commissie gegeven cijfers en wen
ken zullen daarbij tevens dienst doen.
Om in arbeiderskringen ecu aanzienlijke
gasbesparing mogelijk te maken, gaf de
commissie in overweging, van regeerings
wege eenvoudige kookkachels tegen billij
ken prijs beschikbaar te stellen, welke tege
lijk voor verwarming en voor voedselberei
ding kunnen dier.cn. Voor arbeidersgezin
nen in de grootc steden, die op deze wijze
wenschten te bezuinigen, doch steeds op gas
kookten, is de huidige prijs van fornuizen
onbetaalbaar.
De commissie lichtte toe, hoe zij het
mogelijk achtte, dat zulke eenvoudige, zoo
wel gegoten a!s geslagen kachels, in vrij
groote hoeveelheid binnen korten tijd be
schikbaar kunnen zijn.
In het onderhoud, dat ruim 3 uur in be
slag nam, verklaarde de directeur, zoowel
deze laatste, als de overige gegeven wen
ken. zeer ernstig te zullen overwegen.
Naar de Tel. verneemt, ligt het in de
bedoeling om door den brandstoffennood
daartoe gedwongen, de productie der I.lm-
hurgsche mijnen aanzienlijk op te voeren.
In verband daarmede zou het aantal
mijnwerkers aanmerkelijk worden uitgebreid.
Men spreekt zelfs van een verdubbeling.
Ter bespreking en regeling van deze
kwestie zijn reeds ccnige, nauw bij de
kolenproductie betrokken personen, uit Den
Haag naar het mijndistrict vertrokken.
De laatste tlesschenovcn van v. De-
venter's Glasfabrieken te Delft is wegens
gebrek aan steenkolen gedoofd moeien
worden, zoodat thans het geheele bediijf
stil staat.
»Het Volk» deelt mede, dat men in
kringen der betrokken autoriteiten te Am
sterdam voor de gasbesparing overweeg t
ie. het niet geven van druk tusschen ,1,-s
namiddags t> en o uur;
ze. het vroeger sluiten van cafés.
Besluiten zijn spoedig te verwachten.
Naar wij van gewoonlijk welingelichte
zijde vernemen bestaat het voornemen van
Regeeringswege van November tot April
boter te distrihueeren tegen verlaagden prijs.
Men meldt aan de >N, R, Ut.». dat
het in het voornemen der Regeering ligt.
de korenmolens onder haar reehtstreeksehe
contr' Ie te stellen, ten einde het malen van
graan voor particulieren onmogelijk te
maken.
In verband met den onzekeren toestand
wat den aanvoer van petroleum betreft, zijn,
naar «Het Vad« verneemt, door het distri
butiebureau voor petroleum belangrijke
wijzigingen voorgesteld aan den Minister
voor de pelroleumdistributic.
Reeds zijn de industrieën sterker gerant
soeneerd en de haar toegewezen hoeveel
heden zijn van 50 op pCt. teruggebracht.
De inotorschippers zijn uitgeschakeld en
alleen zij. die voortbrengselen, spoedig aan
bederl onderhevig, als melk. visch, groenten
enz. vervoeren, krijgen nog petroleum.
Generaal Van Terwisga. commandant
van het veldleger, heeft, na voorafgegane
waarschuwing tegen ontoelaatbare artikelen
in Mei thans naar aanleiding van een
anti-Duitsch ariikel in het «Eindhovensch
Dagblad' van 30 Juli, getiteldHoe lang
nog? en geschreven naar aanleiding van het
torpedeereti van Nederlandse!» visschers-
schepen, de uitgifte vati dat blad gedurende
het tijdvak van 13 tot en met 20 dezer ver
boden.
Dc opperbevelhebber van land- en zee
macht seinde aan het «Eindhovensch Dag
blad» dat een onderzoek in zake het schor
singsbesluit zal ingesteld worden.
Tal van sympathiebetuigingen komen bij
het blad in.
Dc gemeenteraad van Apeldoorn heeft
besloten, met 13 tegen stemmen, rechts
tegen links, een adres te richten aan de
Koningin met verzoek tot vernietiging van
het besluit van ed. Staten, betreffende de
vernietiging van het raadsbesluit tot toe
lating van den heer H. C. J. te I.00 als lid
van den gemeenteraad.
De burgemeester van Zutphen, de
heer A. E. Zimmerman, heeft tegen 1 Oc
tober zijn ontslag aangevraagd.
Onder vele hartelijke blijken van be
langstelling vierde de heer J van Apeldoorn,
oudste lid van den kerkcraad der Ned.
lierv. Gemeente alhier, Zaterdag zijn -osten
verjaardag.
De heer Van Apeldoorn, die sedert 190S
deel uitmaakt van den kerkeraad, zal zich
metterwoon te Middelburg vestigen.
Volgens „de Nederlander" is de ker
keraad der Ned. Jlerv. Gemeente alhier
voornemens pogingen in het werk te stellen
tot het verkrijgen van een vierde predi
kantsplaats.
Mevrouw C. M. Ilerweyer van de
Stad, alhier, is te s'Gravenhage geslaagd
van l'ransch akte L. O.
De heer A. Eisenberger, alhier, is te
's-Gravcnhage geslaagd voor het examen
boekhouden M. O. (schoolactc).
De reserve-officier van gezondheid
2de kl. J. A. C, van Ewijk wordt 1,5 dezer
gedetacheerd bij de genietroepen in dc
legerplaats bij Soesterberg,
- De R. K. O. L. V. Kerk alhier zal
van clectrisch licht wordtn voorzien. Voorloo-
pig zal een nood-installatie worden aangelegd,
Naar gemeld wordt, heeft de heer A.
T, R. Vormolen bedankt als voorzitter van
de R.K. Spaarbank voor Amersfoort en
omstreken.
Aan den balans van bovengenoemde spaar
bank, die op 1 Januari 1917 sluit met een
totaal bedrag van f 206.113.41', zijn de
volgende posten ontleend: effecten fi 10,264,3.5
voorschotten f 3.700.kassier Hanlo
f 23-995-45. rente op effecten f 1262.26,
vaste goederen f 7677.8 ij, hypotheken
f .55-537-5°; credit inleggers f 2032123.54,
kosten f 54 4.90. Reservefonds f 206.113.41 j.
Netto winst f 477.o?j, saldo aan inleggers
f 101.125.4 5, te vermeerdering van het
inleggeld bedroeg f 284.111.88J, terugbetaald
f 286,833.73. Aantal spaarbankboekjes 841,
spaarbusjes 51.
Naar wij vernemen is hier ter stede
opgericht do X. V. .Centrale Crediet- eii
I atidbouwh.itik-, goedgekeurd bij Konink
lijk besluit van 25 Juli 1917, no. 40,
Aan het ons toegezonden prospectus is
het volgende onloend
Bij de voortdurende uitbreiding van Amers
foort 011 het steeds grootere handelsverkeer,
welke hiervan het gevolg was, deed zich
meer en meer de behoefte gevoelen aan
een Centrale Credietinstelling.
Ken credietinstelling. welke niet alleen de
eischeo. den handel op financieel gebied
steeds meer en meer gesteld, kon bevredi
gen. maar tevens ook de nijverheid eti den
landbouw zonde financieren en zoo mede
tot ontwikkeling brengen, werd reeds te
lang ontbeerd.
3Vei is waar konden reeds eenige groot
handelaren een crediet geopend krijgen bij
een of andere bankinstelling, wier hoofd
bedrijf zich buiten Amersfoort bevindt, doch
dit gold slechts de aller grootsten.
Feil einde deze leemte in het crediet-
wezen aan te vullen werd te Amersfoort
opgericht de Centrale Crediet- en Land-
boiuvbank, op welker statuten den 2ï Juli
1917 de Koninklijke goedkeuring werd ver
kregen.
Deze nieuwe instelling zal echter niet
slechts tot Amersfoort alleen hare werkkring
uitstrekken, maar ook tot de omliggendeen
de andere Nederlandsche Gemeenten, hoe
wel haar hoofdzetel en haar hoofdbedrijf
zich in Amersfoort zullen bevinden.
De Raad van Commissarissen is als volgt
samengesteld G. J. A. M. Batenburg, in
dustrieel, Utrecht; J..L. Dullaert, industrieel.
Zutten; H. C. A. dc Jong, industrieel, oud
Lid der l'rov. Staten, Amersfoort; dr. J. W.
Jorissen, Wethouder der Gemeente Amers
foort, Lid der l'rov. Staten; dr. L. Kent-
gens, tatidards. Utrecht; Th. J. Nieuwendijk,
Directeur der Eerste Amersfoortsche llan-
1 del Mij., Amersfoort; A. C. van Nieuweu-
huyzen, grondeigenaar, Steenbergen en A.
v. d. Sande, Rijksveearts, Steenbergen.
De Directie wordt gevormd door de hee
ren II. 1.. A. Dullaert. directeur en J. G.
Jansen, adjunct-directeur.
Het bestuur van de Vereeniging tot
bevordering van ,de Paardensport te Zeist,
deelt ons mede, dat het concours-hippique
hier ter stede niet zal gehouden worden op
31 Augustus, doch op Zondag y Sept. a.s,
Voor den krijgsraad te 's Gravenhage
heeft terechtgestaan P. M. van W. I*., ie
luitenant-vliegenier te Soesterberg, beklaagd,
dat hij te 's Gravenhage in November 1 q 16
in de American-bar aan de Heerengracht,
opzettelijk zijn meerdere in rang, den kapi
tein van het vrijwillig militair automobiel
korps, J. R. Kemper Baron van Ittersum,
met één zijner handen een slag, stomp of
duw tegen den schouder heeft gegeven en
dien meerdere opzettelijk met een zijner
handen of vuisten een slag of stomp in het
aangezicht heeft toegebracht en hem heeft
toegevoegd: lbent een ploert».
Beklaagde bekende, dat hij den kapitein
een slag in het aangezicht heeft gegeven.
Hij meende echter, dat hij door overmacht
gedwongen was te handelen, gelijk hij deed.
De kapitein heeft door zijn gekuip be
klaagde zoowel in zijn militaire als maat
schappelijke loopbaan benadeeld. Allerlei
onware beschuldigingen werden over be
klaagde verspreid. Oorspronkelijk merkte
beklaagde daarvan weinig. Eens evenwel
werd hem bij het verleenen van toestemming
tot studieverlof, medegedeeld door den op
perbevelhebber, dat hij van de luchtvaart-
afdeeling werd teruggeplaatst. Beklaagde
wilde zich niet van de luchtvaartafdecling
laten verdringen, trok zijn verlofaanvrage
in en nu werd ook zijn terugplaatsing
ingetrokken. Na afloop van het gehouden
onderzoek werd het studieverlof zonder
terugplaatsing verleend.
Eenigen tijd later vernam beklaagde, dat
in Den Haag iemand rondliep met i.et doel
inlichtingen te verkrijgen omtrent den per
soon van beklaagde. Een sergeant Kunthe,
later benoemd tot reserve-2e-luitenant, ver
telde aan verschillende kennissen, dat hij
van den generaal Kemper of van den opper
bevelhebber opdracht had omtrent bekl.'s
persoon, inlichtingen in te winnen.
Plotseling bleek beklaagde, dat kapitein
Van Ittersum de bron was van alle praatjes
Hij onttrok zich echter aan elke gelege-held
om de zaak te regelen. Om een onderzoek
ingesteld te krijgen en de praatjes te snap
pen, heeft beklaagde gedaan, wat hij deed.
Inderdaad heeft zijn daad een diepgaand
onderzoek van den minister van Oorlog teil
gevolge gehad, dat de zaak tot klaarheid
heeft gebracht. De minister verklaarde in
een schrijven aan beklaagde, het zeer te
betreuren, dat de voordracht tot diens be
vordering tot re-luitenant zoolang had moe
ten achterwege blijven wegens een langdurig
onderzoek naar aanleiding van eene onwaar
dige zeer ernstige beschuldiging.
Als getuige werd gehoord kapitein J. R,
Kemper Baron van Ittersum. Hij kon niet
verklaren, dat beklaagde hem heeft toege
voegd »Je bent een ploert». Wel heeft
beklaagde hem geslagen. De auditeurmilitair
betreurde, dat dc autoriteit, wien het aanging,
zeven maanden lang verhinderd heeft, dat
deze zaak vervolgd werd.
Toen nu de zaak zoo laat bij den rechter
was aangebracht, vond de auditeur, in ver
band ook met andere omstandigheden zijner
zijds geen termen tot vervolging. Intussehen
heeft de garnizoens-comniandant vervolging
toch gewenscht.
Het optreden van beklaagde, een officier
als mindere staande tegenover zijn meerdere,
is hoogst laakbaar. In de omstandigheden
vond spr. verzachtende omstandigheden.
Spr. vorderde oplegging eener militaire ge
vangenisstraf van 14 dagen.
Voor de arrondissement-rechtbank te
Utrecht heeft terechtgestaan een 31-jarige
remmer uit Amsterdam, wegens diefstal
van een Fietsband en een overhemd niet
manchetten uit een op het stationsemplace
ment alhier staanden wagon,
Het U, M. eisohte maanden gevange
nisstraf.
Mr. Duyzings vroeg, volgens het H. D.
bekl.'s voorwaardelijke veroordeeling en
zijn onmiddellijke invrijheidsstelling.
Bij de replieken maakte de officier er op
attent, da» beklaagde niet iemand is, die voor
de verleiding is bezwekenhij is integen
deel zeer bewust naar den wagen toege
gaan om te stelen. Bij de spoor is het
dubbel noodzakelijk, dat beambten niet het
vertrouwen schenden, dat in hen gesteld
wordt. Bovendien verdiende de man een
vrij goed loon. Spreker achtte geen termen
aanwezig tot beklaagde's invrijheidsstelling
en achtte ditmaal ook de toepassing van
voorwaardelijke veroordeeling verkeerd, om
dat men geen waarborgen heeft, dat bekl.
behoorlijk werk zal vinden en hij dus mis
schien weer den verkeerden weg zal opgaan.
Spr. achtte aannemelijker, dat beklaagde
gelouterd uit de gevangenis in de maatschap
pij zal terugkeeren.
Mr. Duyzings huldigde een dergelijke
idealistische opvatting van de uitwerking
van gevangenisstraf al lang niet meer.
Iemand als beklaagde, die geen beroeps
misdadiger is, zal eerder verbitterd en be
dorven terugkeeren dan gelouterd. Zijn
loutering is beter te bereiken bij een voor
waardelijke veroordeeling, als men toont
vertrouwen in hem te stellen.
De president van de vacantie-strafkamer,
mr. Marees van Swinderen, vroeg beklaagde
of hij spoedig dacht werk te kunnen vinden.
Beklaagde antwoordde, dat hij vroeger
gewerkt had in het boerenbedrijf en daar
wel weer terecht zou kunnen, terwijl hij
anders goede kansen maakte voor een
melkfabriek.
Zijn invrijheidsstelling werd door de recht
bank geweigerd.
Uitspraak 23 Augustus.
In tegenwoordigheid van, vooral des
namiddags, een groot aantal belangstellende
dames en heeren,o.w. wij opmerkten de heeren
13rediu8, voorzitter en te Haaf, bestuurslid
van den X'ed. Zwembond en luitenant kolo
nel Struicken, heeft gisteren in de zwem
inrichting alhier de derde Waterpolo-Tour-
nooi-dag plaats gehad.
Het ochtend-programma werd wat in de
war gestuurd door te late aankomst van
enkele ploegen.
IJ II, van Amsterdam, speelde het eerst,
voor de 2e klasse A, tegen U. Z. C. van
Utrecht. De Utrechtenaren verloren met 0.4,
stand bij rust 0.3.
De tweede ontmoeting was die van Ilil-
legersberg met IJ III, voorde 3e klasse A,
welken wedstrijd ook weer de Amsterdam
mers wonnen met 2 1, stand bij rust 1 o.
voor Amsterdam,
C. N. B. II van den Haag won in de 3e
klasse A van 's-1 lertogenbosch, mei 7—0.
Stand bij rust 4—0.
Na den middag kwamen allereerst Dolfijn
II van Amsterdam en Schiedam iu het water,
voor de 3e klasse B, Schiedam had weinig
in te brengen. De Amsterdammers brachten
't voor de rust lot 3 -0, welken score zij op
voerden tot 7. Schiedam maakte 1 tegen-
De clou van den middag was de match
IJ I, Amsterdam—A. Z. I'. C. I, Amers
foort, voorde ie klasse A. Er ontwikkelde
zich dadelijk een vlug spel, waarbij echter
al spoedig bleek, dat Amersfoort in de min
derheid zou blijven. De Amsterdammer
Minnes gaf, toen het spel enkele minuten
oud was, zijn club de leiding, weldra gevolgd
door 2 punten van Willy Ilohlander en
Meyboom. Boem gaf meermalen van verre,
o.i. op te grooten afstand, schoten, doch
alle ballen gingen over, Een schot kwam in
't doel, doch moest ongeldig verklaard wor
den. De rust kwain met 7—0, voor de Am
sterdammers.
Na de rust was Amersfoort beter. De
doelverdediger vcrichtto meermalen goed
werk. Onze stadgenooten slaagden er even
wel niet in, zij 't dan ook slechts de eer te
redden. „Dolfijn" doorboorde nog twee
malen het Amersfoortsche doel, waarna [het
einde kwam met 9—0 voor de Amsterdam
mers.
Een fout in het spel van onze stadge
nooten scheen ons gistermiddag het niet
