BINNENLAND
Leger en Vloot.
Stadsnieuws.
Do Minister van Landbouw heeft aan
de gemeentebesturen bij circulaire meege
deeld, dat de distributie van aardappelen op
9 October zal aanvangen en wel met een
gelijktijdige distributie van geelvleezige
zand- en veenaardappelen en een beperkte
hoeveelheid klei-aardappelen. Het is ver
boden om aan verbruikers aardappelen af
te leveren bij grootere hoeveelheden, dan
voor direct verbruik vereischt is.
De distributie zal gepaard gaan met rantsoe-
necring.
In verband met de verlenging van den
duur der broodkaart tot n dagen is het
aardappel-rantsoen voorloopig bepaald op 4
K.G. per hoofd en per week. d.i. een K.G.
meer dau 't vorig jaar. Deze hoeveelheid is
meer dan het gemiddelde gebruik per hoofd
bedraagt. Wanneer later eeu volledig over
zicht «al verkregen zijn van de aanwezige
voorraden, zal kunnen worden nagegaan,
ook in verband met andere beschikbare voe
dingsmiddelen, of en met hoeveel het rant
soen kan worden verhoogd.
Particuliere bevoorrading wordt niet toe
gestaan..
In verband daarmede is het vervoer van
aardappelen stop gezet, terwijl alle aardap
pelen door de Regeering worden overge
nomen, met uitzondering van die, welke
door de eigenaren voor eigen gebruik zijn
verbouwd, in een hoeveelheid evenredig aan
de grootte van hun gezin, eii van de poot-
aardappelen, waarvoor een afzonderlijke
regeling zal worden gemaakt.
Voor de in bezit te nemen aardappelen
zal worden betaald f5.— per 100 K.G.
zand- en veenaardappelen (geen fabrieks
aardappelen) en f6.— per 100 K G. klei-
aardappelen, beide soorten bestemd voor
levering in het najaar, een en ander ver
hoogd met een toeslag voor het bewaren.
Zonder speciale machtiging der Regeering,
vertegenwoordigd door de Aardappelen-
Commissie, zulieti geen aardappelen mogen
vervoederd worden aan het vee.
Nagegaan zal worden welke aardappelen
geschikt zijn voor de consumptie. Ten aan
zien der daarvoor niet geschikte aardappelen
zal nader worden beslist.
De consumptie-aardappelen zullen uitslui
tend worden geleverd aan de gemeentebe
sturen, die boven de voor onmiddellijke
distributie noodige hoeveelheden ook zullen
moeten zorgen voor eene reserve van goed
houdbare aardappelen, voldoende voor zes
weken, waaraan alleen in geval van nood
zal mogen worden geraakt.
De Minister van Landbouw heeft een
distributie-regeling voor boter vastgesteld,
waarbij verboden is de aflevering en het
vervoer van boter.
De Minister van Landbouw heeft be
paald, dat met ingang van 25 Sept. onder
regeeringsbloem zal worden verstaan 6o°/o
inlandsche tarwe-bloem, jogi-rste- en/of
roggebloem, 10% aardappelemeel en 10°/0
Ameiikaansch meel.
In de Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Deventer heeft eei. der leden,
die sterk geïnteresseerd is bij de exploitatie
van bruinkolen in Zuid-Limburg eenigc
mededeelingen gedaan.
Aan de Kamers van Koophandel in den
lande is door de naaml venn. Bergerode
tot exploitatie van mineralen medegedeeld,
dat de exploitatie van bruinkolen-concessies
te Ërunsum en Heerlerheid met groote
voortvarendheid is aangevat, zoodat te Brun-
sum reeds too wagons per dag kunnen
worden geleverd, via station Nuth, terwiji
in November eenzelfde hoeveelheid van
Heerlerhcide kan worden gelevertl over
station Hoensbroek, en vermoedelijk voor
het einde van het jaar de dagelijks af te
leveren hoeveelheid de 300 wagons zal over
schrijden. Gevreesd wordt evenwel, dat dc
afvoer ernstig zal worden belemmerd door
het ontbreken van een voldoend aantal
wagons. Wellicht ware reeds veei te win
nen door het maken van een overlaadstei-
ger te Weert, ten einde het vervoer van
steen- en bruinkolen vandaar uit door het
kanaal te doen geschieden, waardoor de
looptijd voor het spoorwegmatereriaal aan
merkelijk zou worden verkort.
De Kamer besloot zich tot de bi oegde
autoriteit te wenden, ten einde beur ver
voer van steen-en bruinkool te verkrijgen
en er op te wijzen, hoe speciaal Weert ge
schikt is om door middel van een met spoed
tn maken tijdelijken overlaadsteiger het af
voeren der brandstof per scheepsgelegen
heid mogelijk te maken.
Naar »Het Volk* mededeelt, heeft
de Soc. Democratische Kamerfractie ver
gaderd over dc levensmiddelen voorziening
in de naaste toekomst. Besloten werd offi
cieel bij de regeering te informeeren, of
binnenkort een supplctoire be^rooling ter
zake van de levensmiddelen voorziening kan
worden tegemoet gezien. Mocht hot ant
woord niet bevredigend luiden, dan zal een
ititeipellatie worden aangevraagd, wijl de
fractie eenstemmig van oordeel is, dat met
nieuwe maatregelen niet gewacht kan
worden tot dc behandeling der landbouw-
begrooting.
Van betrouwbare zijde verneemt de
Maasbode, dat bij de spoorwegmaatschappijen
het voornemen bestaat om binnenkort de
reizigerstreinen alleen uit voertuigen 3e
klasse samen te stellen. In een rijtuig van
laatstgenoemde klasse kunnen niet alleen
meer reizigers vervoerd worden dan in een
wagen der andere klassen, waardoor dus
de treinen lichter en het kolengebruik min
der zou worden, maar men hoopt hierdoor
ook reizigers, welke louter voor hun ge
noegen op reis gaan, af te schrikken.
De »Ned.< meldt, dat door de Maatschap
pijen overwogen wordt om den geheelen
sneltreindienst te laten vervallen en te ver
vangen door iokaaldiensten.
Door de beperkte snelheid zou dan een
aanzienlijke besparing van kolen worden
verkregen.
Tegen het voornemen om in den komen
den winter de treinen onverwarmd te laten
wordt reeds actie gevoerd. Er heeft zich
een commissie gevormd met het doel den
Minister van YVaterstaat te verzoeken de
uitvoering van dat voornemen niet toe te
staan.
De commissie is van meening dat het
niet-verwannen der treinen alleen als uiterste
maatregel mag geschieden, daar dit voor
hen, die geregeld van den trein gebruik
moeten maken niet alleen een opoffering
zou zijn, doch bij lange reizen de gezondheid
zou schaden.
't Is te hopen dat de commissie slaagt.
Want anders ziet 't er bedenkelijk uit voor
het reizend publiek in den a.s. winter, welke
volgens het «Astronomische Zeitschrift»
heel streng belooft te worden. Arthur Sten
zei vestigt er n.I. in dat tijdschrilt de aan
dacht op, dat er den laatsten tijd op de zon
een buitengewoon sterke vlekkenvorming
valt waar te nemen. Tijden van vlekken-
tr.inima, gekenmerkt door hevige cyclonen
(barometrische laagte) in het Noorden van
den Atlantischen Oceaan, beteeken koele
zomers en vochtige, milde winters, tijden
van vlekkenmaxima daarentegen geken
merkt door anti-cyclonen (barometrische
hoogte), wijzen voor midden Europa op
drooge zomers en strenge winters.
Tegenwoordig staat de zon in het toeken
van een buitengewoon sterke vlekkenvor
ming, die reeds in 1916 begon, in 1917 haar
hoogtepunt bereikte en in 1918 weer zal
eindigen. De winter 191617 was reeds
zeer koud (Januari en Februari) die van
1917—1918 zal dus nog kouder zijn.
Prettig vooruitzicht!
Door de S. S., H. IJ. S. M., N. C.
S. en N. B. D. S. wordt met ingang van
1 October 1917 de afgifte van ééndaagsche
retourkaarten en tienrittenboekjes voor buurt
verkeer (behoudens tienrittenboekjes N. C.
S.) gestaakt, terwijl voor de enkele reis
kaarten, alsmede voor bagage, de op 1 Juli
1917 ingevoerde toeslag van 50 pCt. wordt
teruggebn. at op 20 pCt. en de afgifte van
gezelschapsbiljetten met toepassing van een
toeslag van 20 pCt. wordt hervat.
De afgifte van Kilometerboekjes en van
landverhuizersbiljetten blijft gestaakt; de
prijzen van de kilometerkaarten blijven be
paald op f 16, f 12 en f8 voor de drie
klassen.
Deze maatregelen zijn van tijdelijken aard.
Steenkool uit Eugeland.
Volgens de Tel. heeft de regeering 25.000
ton scheepsruimte gerequireerd om den voor
raad kolen, die Engeland ons voorloopig
heeft toegezegd, ril. 100.000 ton te gaan halen.
De schepen zullen zeer spoedig, vermoe
delijk reeds morgen, vertrekken. Deze
100.000 ton zijn ons door de Engelsche
regeering zonder eenige conditie toegezegd.
De prijzen van te kwaliteit gaskolen is
op het oogenbük in Engeland 26 sh. per
ton en 2e kwaliteit 25 sh. per ton, terwiji de
overige soorten kolen varieeren tusschen
28 24 sb.', ailes franco aan boord.
Tweede Kanier.
In de Tweede Kamer-zitting van gisteren
heeft de heer Rutgers de regeering ge
ïnterpelleerd over de brandstofvoorziening.
De heer Rutgers zette uiteen, dat het
beleid van de regeering in deze niet kan
niet nalaten eenige zorg te wekken. Welke
miuister is met het beleid der kolenvoor-
ziening belast. En wat heeft de minister
van financien in de Eerste Kamer bedoeld
met zijn pertinente verklaring, dat zoolang
hij minister was er geen levering van ko
len zou plaats hebben ten koste van ons
crediet? Deze verklaring heeft in den lande
eenige ongerustheid gewekt. Is deze uitla
ting van den minister geschied in overleg
met zijn ambtgenooten of is het kabinet in
deze in zich zelf verdeeld? Was het daarom,
dat de minister Dinsdag verklaarde, dat hij
nint het oog op 's lands belang, geen na
dere mcdedeeling in deze zaak kon doen.
Spr. zou gaarne op al deze vragen een
antwoord van de regeering ontvangn.
Bovendien heeft do regeering bezwaren
gemaakt tegen levering van steenkolen
aan particulieren buiten het rijkskolen-
bureau om en welke maatregelen heeft de
regeering omtrent de distributie van bruin
kolen, zijn daar bijzondere maaatregelen
voor genomen?
Herhaaldelijk is er gewezen op de groote
moeilijkheid van het vervoer van uit Zuid-
Limburg naar de centra en plaatsen in het
Noorden, maar naar spr. meende is er niet
voldoende gebruik gemaakt van de beschik-
.bare waterwegen.
Hierna besprak de heer Rutgers de taak
d>- brandstoffen-commissies, zijn deze een
1 ;rdeel van de gemeente-administratie of
de rijks-administratie.
In verschillende gemeentebesturen wordt
hieromtrent geheel afwijkend geoordeeld.
DeMinister van Binnenlandsche
Zaken antwoordde dat de onderhandelin
gen betreffende den aanvoer van steenkolen,
worden geleid door de Ministers van Bui-
tenlandsche Zaken, Financiën en Landbouw.
Wat de andere vragen betreft, spr. her
haalde wat hij Dinsdag heeft gezegd, dat
hij het beslist in strijd acht met 's lands
belang, om thans, nu de'onderhandelingen
gaande zijn, daaromtrent mededeeling te
doen. Zoo spoedig deze bezwaren niet meer
-gelden, zal spr. gaarne in alle opzichten
aan de werischen van de Kamer tegemoet
komen. Wat de vragen betreft om
trent de distributie zal de Minister van
Landbouw gaarne antwoorden.
De Minister van Landbouw bevestigde
dat buiten het rijkskolen-bureau geen steen
kolen mogen geleverd worden.
Alle grenskantoren zijn in deze geïnstru
eerd'
Wat de bruinkool betreft, alle maatrege
len worden genomen deze productie zoo
hoog mogelijk op te voeren, waardoor men
ongeveer 4100 ton per dag zal kunnen ver
voeren, waarvoor 1450 spoorwagons noodig
zijn. Spr. heeft maatregelen genomen
om deze wagons te krijgen. Alle Belgische
mijnwerkers zijn of zullen in de Limburg-
sche mijmen werkzaam worden gesteld en
daarna de gemobiliseerden.
Hierna deelde de minister verschillende
technische bezwaren mede. welke een groote
productie en spoedig vervoer in den weg
staan. Ofschoon reeds op velschillende wij
zen wordt voorzien.
Wat de brandstoffen-commissies betreft
deze zijn tc beschouwen als organen van
de Rijkskolendistributie. Uit kracht van de
daarvan ontvangen instructie bepalen zij
de maximum-prijzen voor de brandstoffen-
handelaren. De brandstoffen-commissies zijn
alleen rekening en verantwoordelijkheid ver
schuldigd aan het rijkskolen-bureau.
Nadat nog meerdere leden het woord
hadden gevoerd, die zich min of meer te
leurgesteld verklaarden door het antwoord
van de Regeering. wees de Minister van
Binnenlandsche Zaken er op, dat in de bla
den verschillende berichten zijn verschenen
welke uit een bron kwamen, die het belang
van ons land niet op het oog hadden. De
regeering betreurt ten zeerste deze berich
ten.
Uitvoerig zette de Minister uiteen, dat er
verschil bestaat tusschen het voeren der
onderhandelingen en de verantwoordelijk
heid van de aangegane overeenkomst door
den betrokken Minister. Maar de verant
woordelijkheid blijft bjj de regeering.
De Minister van Landbouw be
sprak de distributie der brandrtoffen en zal
gaarne toezegging doen dat hij zal trach
ten de brandstoffen-commissies zooveel mo
gelijk in contact te brengen met de gemeen
tebesturen. De kwestie van het vervoer per
schip heeft voortdurend de aandacht der
regeering; uit een spoedig in te dienen
wetsontwerp zal blijken welke maatregelen
de regeering in deze denkt te nemen. Spr.
kan thans niet ingaan op de vraag, of er
een toeslag op de brandstoffen zal gegeven
worden. Deze vraag zat nader besproken
kunnen worden.
KEI!li EN SCHOOL.
Ned. Israëlitische Kerk.
Omtrent der nieuwen opperrabijn voor
Utrecht en Drente, schrijft men aan het
Handelsblad
De nieuwbenoemde opperrabijn, de heer
Justus Tal, zoon van den talentvollen opper
rabbijn, wijlen den heer Tobias Tal, werd
19 Kislen 5641 10 December 1881
geboren. Hij studeerde aan het Nederl.
Israel-Seminarium en aan de Universiteit
alhier, totdat hij na gunstig afgelegd candi-
daatsexamen in de klassieke letteren den
graad van Moré (doctor in de Isr. theologie)
behaalde en wel in December 1911.
Voor en na zijn o-omotie deed de^heer
Tal zich kennen als n bezield onvermoeid
ijveraaf voor het Jodendom. Hij leidde al
hier een cursus voor godsdienstonderricht
aan Joodsche meisjes, die de school verlieten,
was geruimen tijd voorzitter van de Jood
sche litteraire club, sprak nu eens in be
staande vereenigingen, als «Toutscous Gaj-
jiem« te Amsterdam, «Het Joodsche Tehuis»
te 'sGravenhage.de »J. L. C.« te Groningen,
dan weder trad hij op voor de C. O., wier
volijverig bzstuurder hij is in het kort,
kwam het spreekselzoen. dan was de heer
Tal immer op de bres om, soms geheel on
voorbereid, te lezen of te spreken, ten einde
belangstelling voor godsdienst, moraal en
geloof op te wekken. Langzamerhand kwam
zijn naam op veler lippen, ook om zijn on
beschroomdheid om in woord of geschrift
voor de eer van het Joodsche geloof op te
treden en dwaalbegrippen dienaangaande
met de kracht der overtuiging te bestrijden.
Men denke o.a. aan het werkje ongeveer
een half jaar geleden van zijn hand ver
schenen «Jood en Jodendom in Christen
omgeving».
De artikelen, die hij in de vroegere
«Joodsche Kroniek» schreef en de hoofd
artikelen, die hij sedert eenige jaren voor
het Centraaiblad voor Israëlieten in Neder
land wekelijks levert, zijn alom bekend.
In het tijdvak van 2226 October
1917 zal worden ingelijfd 2/3 gedeelte van
de getallen der diensplichtigen van de lich
ting 1918, toegewezen aan het regiment
genietroepen (hieronder niet begrepen zij
die zijn bestemd voor opleiding tot milicien
telegrafist of telephonist of voor den motor-
dienst. De inlijving van het overschietende
1/3 gedeelte dier dienstplichtigen zal ver
moedelijk einde Maart of in April 1918
plaats hebben. Ten aanzien van militieplich-
tigen, behoorende tot het regiment genie
troepen (hieronder niet begrepen zij die zijn
bestemd voor opleiding tot mil.-telegrafiat
of telefonist of voor den motordienst) die in
het genot zijn van uitstel van eerste oefening
tot het tijdvak waarin de dienstplichtigen
der lichting 1918, toegewezen aan bet regi
ment genietroepen, moeten worden ingelijfd,
wordt dit uitstel geacht te zijn verleend tot
het tijdvak waarin het overschietend 1/3
gedeelte van de dienstplichtigen der lichting
toegewezen aan het regiment genietroepen
zal worden ingelijfd.
RECHTZAKEN.
De rechtbank te Amsterdam heeft
D. Wijnkoop, P. Luteraan, J. C. Ceton, W.
Ravcnsteijn, C. Sterrenga, L. H. de Visser,
G. A. Faber beschuldigd van smaad eu be-
leediging in geschrifte ten opzichte van
Prins Hendrik en Minister Posthuma, vrij
gesproken.
SPORT.
Draverijen op Birkhoven.
Het programma van de draverijen op
Birkhoven op 7 October a.s. luidt als volgt
I. (2 uur). Eh la Loi-prijs. Prijzendraverij
4e klasse, voor paarden, die nog geen
eersten prijs gewonen hebben. Ontheffing
paarden, die geen tweeden prijs gewonnen
hebben, 35 M paarden, die niets gewonnen
hebben 40 M. Afstand 1800 M.
II. (2'/a uur). Elia Ross-prijs. Prijzen
draverij 3e en 4e klasse. Afstand 2000 M.
Belasting voor iederen gewonnen f 400 15 M.
Ontheffingpaarden, die geen isten prijs
gewonnen hebben. 25 M.
III. (3 uur) Edelman-prijs. Heat-draverij.
Handicap, open voor alle paarden, Afstand
1600 M.
IV. (4 uurDraverij korte baan. Handicap
open voor alle registreerde paarden. Maxi
mum afstand 800 meter. Aangespannen in
series.
Het programma voor 14 October ziet er
als volgt uit:
I. (2 uur.) Frederika-prijs. Prijzendraverij
4e klasse. Afstand 1700 meter. Belasting
voor eiken gewonnen isten prijs 15 M„
paarden van 4 jaar en ouder bovendien to
M. Ontheffing: voor het nimmer winnen
van een eersten prijs 25 Mvoor het nim
mer winnen van een eersten noch tweeden
prijs 35 M., paarden, die niets ge\vonnen
hebben, 50 M.
II. G'/j uur.) Fini-prijs. Prijzendraverij
2e en 4e klasse. Afstand 2000 meter. Be
lasting voor. iedere gewonnen f400 15 M.
Ontheffing: paarden, die geen isten prijs
gewonnen hebben, 25 M.
III. (3 uur.) Fedora-prijs. Heatdraverij,
handicap, open voor alle paarden. Afstand
1600 meter.
IV. (4 uur.) Draverij korte liaan. Handi
cap open voor alle geregisteerde paarden.
Maximum afstand 800 meter. Aangespannen
in series.
Bij Kon. Besluit is herbenoemd tot
kantonrechter -plaatsvervanger in het kan
ton Amersfoort Mr. J. K. H. de Beaufort.