uit dit leven werd weggerukt, l)e Voorzitter
deed dit in de volgende bewoordingen
„ln deze vergadering missen tvjj in ons
midden den heer Van der Wal, die met zijne
echtgenoote het slachtoffer is geworden van
de spoorwegramp le Weesp. Hij de begrafenis
der slachtoffers heb ik gelegenheid gehad wit
Uwen naam een enkel woord te spreken, doch
ik wentelt deze vergadering niet te beginnen,
alvorens ook van deze plaats een woord van
erkentelijkheid te hehhen gesproken voor hei
werken en streven van den heer v. d. Wal in
het belang van onze gemeente."
Deze woorden werden door den Raad slaande
aangehoord.
De reeks van Ingekomen Stukken werd voor
liet grootste deel voorkennisgevingaangenoiueo,
terwijl een ander deel öf naar li.it W. terugge
zonden werd ter fine van advies óf bij de op
handen zijnde üemeeutebegrooting nogmaals
ter tafel zal worden gebracht; uitgezonderd
hei besluil van Ged. Staten, waartqj de be
slissing op bet Raadsbesluit van 20 Augustus
j.l. wordt verdaagd.
De beer Verhoef, Wethouder van Onderwijs,
deelde mede, dat het bewuste Raadsbesluit
overeenkomstig 'n adviee van den districts
schoolopziener dient te worden ingetrokken.
Voort» werd tot lid van de commissie van
ondetzoek tu zake gemeentelijke woningbouw
(vacature v. d. Wal), na een vrije stemming,
henoetud de beer Van Nijnatten. terwijl als
stembureau voor de verkiezing van een lid
van ilen gemeenteraad zullen fuiigeeren de
beeren N. Veis Meijn als voorzitter, en F. M.
Houbaer en A. M. Tromp van Holst als leden;
de overige leden plaatsvervangers.
lig do behandeling van bet voorstel van
R. en W. tot oprichting eerier stichting voor
exploitatie van gemeentewoningen, werd de
beer Stadig uit z'n tent gelokt »n kwam te
kennen g< ven, dat alhoewel groot respei l voor
het voorstel hebbende, hij toch ernstige
bezwaren bad het te accepteiren. aangezien
hier een taak aan B. en W. opgehgd, naar
een ander licnaam, in casu, de „Stichting tot
h-heer en exploitatie van woningen" wordt
overgedragen, en men daardoor in strijd komt
met de Omeentewet.
De h'er Juristen, die het bewuste art. 13*
van de (iemeentenct ook wel kent, wees er op,
dat de praktijk, net stadium waarin deï» zaak
verkeert B. W. wei noodzaakt met een dus
danig voorstel te komen; bovendien wat in
Rotterdam kan, kan ook hier. „Tot uw dienst
zegt Mr. .Stadig, doch dat tiet in Rotterdam zal
kunnen, moet nog eerst worden uitgemaakt
derhalve ging deze vlieger niet op. De heer
Holland gaf daarop te kennen, dut men deze
zaak nu niet zóó op den spits moet dry ven,
en we eerst maar eens moeten afwachten, of
men er in den Haag al of niet over zal kunnen
slapen. En de verordening op de exploitatie
van de G.uneentewoningen kreeg baar beslag,
natuurlyk met de stem van den h-eer Stadig
tegen.
Aangenomen werd vervolgens met alg»meene
■temmen het voorstel van li. W. in z>ke
reorganisatie vun het I,. eu meer U.i,.Onder
wijs, nadat de heereti Stadig. Holland en van
Nynut'en, hierover het woord hadden gevoerd.
De heer .Stadig had allereerst bezwaar er tegen
om van de 12 halfjarige klassen zes-jarig» klas
een te maken, en bereed daartoe het stokpaardje
van het „blijven zitten der kinderen".
Ook wat de uniformiteit hetreft, daarmede
kou deze spr. zich niet vereenigen in (tón woord,
óf de regeling in haar geheel bevredigt den
heer Stadig niet óf ze brengt zóó weinig naar
voren, del nauwelijks van een reorganisatie
zal kunnen worden gesproken.
De wethouder vun Onderweg liet zich eelt ter
niet uit het veld slaan en heeft gezorgd goed
beslagen ten ijs te komen, de verdediging van
dit belangrijke voorstel bleek dan ouk bij den
heer Verhoef in goede handen te zgn. \V» zullen
hier rdet alle besprekingen over dit onderwerp
memoreeren, doch alleen de voornaamste bepa
lingen aanhalen, die de reorgaaisatt» vun h»t
Onderwijs in deze gemeente tengevolge heeft,
en dan noemen we, niet zoo zeer otu de
„hoofden" misschien onaangenaam te zijn, dan
wel om bet belangrijke van de zaak zelve:
de afschaffing van liet nmbui»uli*medit is
voorwaar een flinke stap in de richting
der democratie. De Hond van Ned. onderwijzers
lacht inmiddels in zjju vuistje, maar die urine
„Hoofden" zijn er maar öe dupe van.
Voorts is bet maximum aantal leerlingen
per klasse op 30 gesteld, de M.L'.L.O. school
wordt 'n Afzonderlijke inrichting met 1 leer
jaren en niet meer met een lager» school als
onderbouw, voor het voorbereidend onde-wij*
worden scholen gesticht, terwijl de 12 klas
■ige scholen gesplitst zuilen worden iu zes-
klassigen vervolgens wordt een nieuw» school
gesticht voor voorbereiding van het vakonder
wijs en alle scbobm ook die voor U.1,.0.
krijgen lot bet vijfde leerjaar een uniform
leerplan.
Verder zijn B. en W. gemachtigd het vak
onderwijs te bevorderen en wel op d»«e wijze
dat ouders, die d» verdiensten hunner kinderen
nn den leerplicht!ijd ni»t kunnen derven, een
schadeloosstelling uit de gemeentekas kunnen
ontvangen.
Voor dit laatste vooral heeft de heer Hofland
een lans gebroken en bij diende in dut verhand
een voorst»! in, otu bij de behandeling der
Uerueetitehegrooling de subsidie aan de Am
bachtsschool zoodanig le verboogen, om utin
die leerlingen, welk», naar het oor l«»l van
B. en \V,, geboord de Commissie van Toezicht
Op het Lager Onderwijs, daarvoor in aan
merking komen oen vergoeding toe te kennen
van flp»r w»ek in het eerste leerjaar,
van fl.50 in het tweede en vat, f2.50 iu
het derde leerjaar,
We deelden reeds met 'u enkel woord mede,
dat het ei n der leden (de heer Oosterveen)
niet verstandig lek het ambulanlisme afle-
schaffen hij «enschte er echter ge»n voorstel
van te maken orr.dut hij als leek op onder-
wijsguhied or ni»t voldoende over kon oordaelen.
De Voorzitter wees er den lieer Ooaterveen
ze»r terecht op, dat men als lid van den Raad
Z'dfs in vele opzichten „een Ir ek" zul zijn, doch
in iedur geval dient bij een beslissing te nemen.
Ook de heer van Nijnatten onderstreept dit
en zegt. dat wanneer de heer Oosterveen een
,ja of neen" uitbrengt, Hij dan toch zeker
mug aannemer., dut de heer Oosterrcen de
portidaarvan begrijpen zal.
Kilde heer Oosterteen behoorde tot de..
Voorstemmers van het voorstel
runt 13 „vaststelling verordeningen op de
helling en invordciing oener belasting op
tooneelvertooningen enz. gunt ook niet onop
gemerkt iiuu de vergadering voorbij. Aanleiding
hiervan is in hoofdtaak het ingekomen stuk
van de beide bestuurderen der twouiolubs alhier
om hunne verecuigingen van deze belasting te
doel! viHslellen.
Van uit een opvoedkundig oogpunt voelde
de heer v. N'jjnulteu wel iets voor deze adressen.
Ook de Voorzitter i* met geheel ongevoelig,
rilinir waar blijven we dau weer? vraagt iiij.
Dau komen straks de Voet- eu korfbalclub-,
en wie weet hoeveel nog van dergelijke adres
sen. Indien het overigens uitsluitend een demon
stratie bet relt, dan valt dezo buiten de ver-
ordening, maar andersgelijke monniken gelijke
kappeu."
De heer v. Nijnatten diende nog een voor-tel
in om de belasting te brengen op 11) pCt. :n-
pl.oits 15, ondersteund door de beeren Kant
eu Overturn.
Het kelderde echter als een baksteen, alleen
devoorstellers waren er vóór 1
Do juridische opmerkingen van den h'er
Stadig kouden by de herreu al eteniuin genade
vinden.
De geheels Raad zat ten -lotte in de draai
molen vau den heer Kroes eu amuseerde zich
kostelijk, er was aait d»ze draaierij gwneii.d»
gekomen als de voorzitter niet bad gehamer 1.
Inmiddels was liet al vrij laat geworden ell
de beeren hadden cr blykbutr geelt zin m
tide
e kom
of„doe
•stoor:
I'unt 20. advies 11. eu W. op do adressen van
den N»d. Hond van werklieden in Openbare
diensten en bedrijven en anderen inzake net
georganiseerd overleg werd dientengevolge aan-
gehouden.
En toen gingen we full speed verder, tot
punt 30: het verzoek van mevr. de Wed. Loo
sing gein Boersen om ontheffing van de ver
plichting tot betaling van rioolnela-ting v,»ir
de permdeu lloogbiud-ohe weg I I t.m. 24 -f
om restiiutieverleeuthg van de door baar op
Juli 11)13 I» taaide f300. Een poleiuiekj»
tus-enen den heer Kroes eu den voorzitter bud
het gevolg, dat het advies vau R. en W. om
alwyzend t" beaehikken word aungenoiiicn niét
12 togen 4 st»mmen, die van d» neereu Kroes,
liefland, Overeem eu Niettwindijk.
U»er de hier niet genoemde punten der
agenda kunnen we verder het stilzwijgen
bewaren, want z« werden alle, met hier «n
daar 'n kleine discussie, overeenkomstig do
voor-tellen vun H. en \V. aangenomen.
Alleen willen we nog even afzonderlijk noe
men het voorstel tot erhooging vun bet toe
gestane bedrug voor de restauratie van d»n
O. L. Vrouwetoren van f25.UOH tot f'Jó.i
een verheuging vau eventjes f70.000. lir zal
•chter aan G d. Staten verzocht worden, te
willen bevorderen, dal door «le provincie een
bndr.tge wordt verleend in tie kosten, «lie voor
rekening der getneeiile blijven. l)e uitslag
huoreo we «lus luier wel
Hij de Rondvraag zegt de heer Overeem, dat
'n conducteur der II. IJ. S. M. geweigerd IS
een woning te betrekken van den nieuwen
richting hooren spreken, tenminste rn»t, dat
bet als een soort van strafmaatregel zou zijn
toegepast geworden. Wel zyil aan bet personeel
van enkele imlustrbelen gemeentewoning«*n
toegezegd, doen hoogstens tot 10 pCt. Dit i-
echter moeten worden stopgezet, orudat „eigen"
bewoners vóórgaan,
Volkomen juist, wij erkennen 10 pCt is niet
veel, maar i. is het toch nog Iu |iCt. tu
hoog, gezien de vele „eigen" bewoners, die al
maanden eu inuuuden op 'n (g«-ui»ent)-)woning
zitten te wacht eu, eu waaronder ook schrijver
dezes behoort.
H»t was half zes, toen «Ie hamer des
voorzitters viel, en de heren naar huis gingen.
STADSNIEUWS.
opgaven
e n.
De Burgemeester der gemeente Amers
foort,
maakt bekend
dat de bij hem ingeleverde opgaven van
candidaten voor «1e op heden gehouden
verkiezing, ter vervulling van een plaats in
kiesdistrict l voor den gemeenteraad van
Amersfoort, ter voorziening in de vacature,
ontstaan door het overlijden van den heer
J. van der Wal Kz.. evenals bet door hem
opgemaakte proces-verbaal van sluiting der
candidaionlijsien, ter gemeente-secretarie voor
een ieder ter inzage liggen
dat afschriften dier stukken aangeplakt
en tegen betaling der kosten verkrijgbaar
zijn.
Amersfoort, 8 October 1918.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
St
De Burgemeester van Amersfoort,
brengt ter openbare kennis,
dat op Vrijdag den 1S October aanstaande,
van des morgens acht tot des namiddags
vijf uren, de stemming zal geschieden ter
vervulling van één plaats in den Gemeen
teraad (Kiesdistrict I).
De candidaten in nlphahetischc volgorde
zijn
C. RUITENBERG
I*. VOSKUILEN.
i Tevens wordt de aandacht gevestigd op
artikel 128 van het Wetboek van Strafrecht,
luidende
Hij, die opzettelijk zich voor een ander
uitgevende, aan eene krachtens wettelijk
voorschrift uitgeschreven verkiezing deel
neemt, wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste één jaar«.
Amersfoort, 9 Octobet 1918.
Do Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Burgemeester en Wethouders van Amers
foort brengen ter openbare kennis,
dat aan W. II. Meursing ontheffing Is
verleend van do verbodsbepalingen van de
artt. 2 Sll 4 der Verordening tot afschaffing
van den nachtarbeid iu broodbakkerijen,
ntct dien verstande, dat door tweo bakkers
van het personeel zijner fabriek do werk
zaamlieden tweo uren eerder mogen worden
aangevangen, dan volgens de genoemde
artikels i» geoorloofd.
Amersfoort, S October 1918.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
Do Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris.
A. R. VEENSTRA.
L o o n s ve r h on g ing Meubelmakers
en Behangers.
Tusschen do besturen v.tn werkgevers en
werknemers-«rgatiiaalies in het Mcub-il- en
buhaitg-Tsbe-lrijf, zijn dezer dagen besprekin
gen gevoerd ««ver de vraag, of cr, met
handhaving van, «n in aansluiting aan do
bestaande collectieve arlieidso vereen komst,
buitengewone maatregelen te treffen znuiicit
zijn, otn de gevolgen van de lijdsomstau-
digheiiun voor dc arbeiders ill deze bedrijven
iets dragelijker te make».
Gevolg van deze besprekingen is, «lat do
besturen der werkgeversorganisaties aan
hunne reap, vereen, het voorstel zullen voor-
leggen, om de tegenwoordige louuon te ver-
hoogen met:
5 cent per uur voor loonkl. t
(gezellen van 24 en 25 jaar)
6 cent per uur voor loonkl. s
(gezellen van 26 en a; jaar)
7 cent per uur voor loonkl. 3
(gezellen van 2* jaar on ouder)
voor gezellen jonger dan 24 jaar oen vrij
blijvende verhanging.
Voor de gezellen, wier patroons deze
voorstellen sannemsn, zal de verhooging
op 21 Oct. ingaan. Daarmede zal de thans
bestaande duurtetoeslag van f1,50 voor ge
huwden cn ft.voor ongehuwden verval
len. De patroonsvereeniglngen zullen over
dit voorstel vóór 21 Oct. een beslissing
ie Abonnemeii ts-Concert
Concertbureau Hans Augustin.
Het eerste der vier abonnements-concerten,
georganiseerd door het Concertbureau Huns
Augustin (Amsterdam) in Amicilia te Amers
foort, op Woensdag 16 October, zal een
Eransch Russische avond zijn, te geven door
de gevierde Belgische zangeres Bertbe Seroen
en «ion uitmuntenden pianist Evert Cornells
(Dirigent van het Concertgebouw Orkest to
Amsterdam). Uitgevoerd zullen worden
liederen van Debussy, Fauré, Chabrier, Guy
Ropartz, M«jess«>rgaky, Oud-Fransche Volks
liederen en pianowerken van Debussy, Cha
brier en Mnessorgsky (eenigo deelen uit den
grooten cyclus >Op eeu Tentoonstelling*
van den genialen Rus.)
Het tweede abonnements-concert, Vrijdag
15 November, zal een kamermuziekavond
zijn, te geven door het beroemde Russisch
Kwintet (Fiedcmann-Kwartet en de pianiste
Vera Press), op het tierde concert, Woensdag
11 Dec. zal de groote Hongaarsche violiste
Stefi Gt-yer optreden, en het vierde concert,
Maandag 10 Maart /ai een pianoavond zijn
van den schitterenden Zwitserschen pianist
Edwin Fischer. (Zie adv. in dit 110.)
Ook de s c h o o 1 k i n d e r e 11
Wij lezen in «de Eembode*
Otn do inzameling van beukeu aan te
moedigen, worden «ie volgende prijzen be
schikbaar gestold; Eerste prijs f2.50, tweede
prijs fl.50, derde prijs f0.50. Deze prijzen
zullen worden uitbetaald aan de kinderen,
die in één week do grootste hoeveelheid
beuken rapen.
De inlevering kan dagelijks geschieden,
Groote koppel 13, van 's morgens 9 uur tot
's middags 5 uur. Betaling der beuken ge
schiedt bij de inlevering.
De wedstrijd wordt Zaterdags 4 uur ge
sloten de prijzen worden 's Maandags ibuis
gebracht
Maandag 14 Octnher a.s. begint de eerste
wedstrijd, Bij voldoende deelname zal daze
geisgeld gehouden worden.
Rechtszaken,
Voor de rechtbank te Utrecht stonden
terecht. J. S., z3 jaar, fabrieksarbeider en
A. II. S., 31 jaar, opperman, beiden alhier,
wegens heling *van, althans voordeel trekken
uit de opbrengst van gestolen lijnolie ten
nadcele van de N. V. voorheen Chr. Pleynis
te /.eist.
Uit het getuigenverhoor bleek, dat er mas
sa's lijnolie werden bewaard fn vaten in do
bosschen rondom .de fabriek en ook in een
groot reservoir.
Gehoord wer«l o.a. ook J. L., 46-jarige
arbeider, die verschillende koeren de olie
heeft weggenomen. Het beliep een goede
100 liter. Het is gebeurd omstreeks Maart.
I.. kreeg een deel van «ie opbrengst, hij
vulde do bussen, die hekl. hem gaven, tij
dens den schafttijd. Bekl. hegroeven do
bussen eu zochten later een koopman, dto
fi.50 per liter betaalde.
Het M. «lachte tegen bskl, J. S. en
A. H. S.. die niet gunstig bekend staan, eu
groote voordeelen genoten van het gestolene.
resp. zes en acht maanden gevangenisstraf
met aftrek voorarrest.
Do Toekomst.
De School voor Wijsbegeerte zal nooit
zijn en is altijd aireede. wat zij wezen moet.
Steels zullen wii streven naar betere taak
vervulling en diepere deelname der toehoor
ders steeds zullen wij meer willen berei
ken en meerderen. En dus verkeeren wij
gestaag in de verwachting, dat iets vele
groot eis en schooners uit haar groeien zal
dan wat tot nu toe is bereikt. Wij zullen
nooit onze stichting voor geslaagd houden,
zooals een werk geslaagd is dat men uit de
hand legt. Maar anderzijds is toch ook het
geen bedoeld wordt door de stichting aan
wezig en verwerkelijkt. De gtctl is werk
zaam en er wordt ln den geest gewerkt.
Het denken waarin wij ons vereenigen, is
van stonden aan een grestelijke macht, die
haar aanwezigheid doet gevoelen en dege-
moederen In bezit neemt. De school heeft
niet slechts een program van arbeid, maar
een levensbeginsel. Daardoor is haar toe
komst gewaarborgd.
Telkens vraagt zich de arbeider aan 00
school af, waarin dezj toekomst bestaan zal
en dan d'rnkl hij zich een geestesgemeen
schap waarvan de Amerafoortsche school dc
voedingsbodem en het middelpunt is. De
vrienden «!««r school zijn zomler eenigo sen
timentaliteit of zelfs zonder persoonlijke ken-
tiismaklng ook vrienden van eikaar. Er
wordt door nndetschcidene leiders en leer
lingen I11 dc onderscheidene cursussen on-
be«i«««-ld saumgewerkt. Men arbeid aan het
zelfde. Hier is niet tegenwerking maar mee
werking, en daardoor is een bewustzijn van
samenhang in onderscheidene gronden van
sterkte, --f wilt ge: vatt dichtheid. Maar in
tik geval is cr een geestelijke belangstel
ling die het verband uitmaakt der school
vrienden. Niemand gaat derwaarts voor
•Sommerfrische*,
In de toekomst is dus te verwachten dat
ren groot aantal mannen en vrouwen, in
idealistische!) geest geleid, uit dc school zul
len voortkomen die in eigen kring hun in
vloed uitstralen. Zij hebben een scholing
ondergaan en houden verband met het cen
trum, weshalve hun norm van denken en
oordeelen geadeld is. Zoo zal op den duur
de school haar invloed doen uitgaan op de
samenleving en mannon en vrouwen die
van den geest der school zijn, zullen in
vloed krijgen in regeering en handels- of
industrie-wereld en pers cn in hun positie
een boogere levensopvatting aan den dag
leggen dan de materialistische of sceptische
van voorheen. De tijd komt, waarin Plato's
woord, dat de regenten filosofen moeten zijn
in vervulling gaat) want filosoof beteekent
niet wijsgeerige vakkundige, maar mensch
met een geestelijk begripsvermogen in on
derscheiding van alle vakkundigheid.
De school voor wijsbegeerte te Amers
foort zal zeker nog diepere beteokenis heb
ben dan ik hier schets, maar wat de wereld
bemerken zal is hetgeen ik aangaf: dat zij
een instituut is voor geestelijke opwekking
en hoogcre paedagogie. Over haar toekomst
is meer te zeggen dan ditmaar in elk geval
la in deze vrucht des arboids voor de school
een toekomst weggelegd.
Dr, J. D. Bierens dc Haan.
Danseres en Declamatrice.
I let was ons inderdaad een waar genoegen
Dinsdagavond j.l. in »Amicitia« getuige te
zijn van de praestatién door Thérèse van
Stratum als danseres en Joos Schuyt
als declamatrice aan den dag gelegd.
De belangstelling echter was al zeer mi
niem. Het kunstgevoel bij het Amersfoort-
s«:he publiek blijkt dan ook al bijzonder
weinig ontwikkeld te zijn, alhoewel wij gaarne
toegeven, dat een tournee in een tijd, welke
wij thans beleven, niet gemakkelijk cenigcn
kans van slagen zal hebben, eu er dus een
grooten moed en ondernemingsgeest toebe
hoort om daartoe te besluiten.
Zooals echter hier het bezoek was. vinden
wij 't al bijzonder jammerlijk en wij hopen
dan ook gaarne dat Amersfoort te dien op
zichte heel weinig navolging moge vinden,
want beide artisteii verdienen inderdaad oen
betere waardeering!
Van het optreden van Thérèse van Stratum
ging groote bekoring uit; hare dansen, vol
gratie uitgevoerd, getuigden er van, dat hier
van geen gewoon artiste mag sprake zijn,
doch den naam van kunstenares ten vollo
waardigis. Nummer 2a. van haar program:
Indische nacht* voorstellende een jonge
vrouw die in do temjiel van baar godheid
een offer wil brengen, terwijl het echter ge
weigerd wordt, alsmede dat van Zigeuner-
U-ben* waarbij zij als behaagziek zigeuner
meisje tracht door haar dans een jonge man
te bekoren, doch wanneer zij bemerkt dat
het hem tenslotte teveel ernst wordt, zij niets
ontziet, zelfs geen moord, om zich van hein
te ontdoen, waren oogenblikkon waarin haar
pracetatien zich ver boven onzen lof ver
hieven, zonder echter maar iets af tc willen
