wed. C. Wintoiawijk, A. de Kamp u tiaar
Hellestr. B Hopperus Uuina, Utr.weg
i.~3 naar Huijgensl. - II. Gerth. Hreestr.
31 naar Brccstr. 33 11. Valkenburg, Stat sir.
25 naar Parallelweg 32 J. Mciuirikson,
Nooriistr. 3 naar Remhr.str. 20 \V. Schim
mel, l.ageweg 7 naar I.ienii. weg I*. I" tjiien-
berg, Krommostr, 47 naar Havik 2.3 Me j
J. de Wijs, Ylasakkerweg 1 naar Beeketist.l.
'13 - 15 v. Schaik AHIeg.slr. 48 naar
Aruh.str. 28.
STAIHSMKIAVS.
13o Burgemeester van Amersfoort
guie/un do circulaire Ko. 69383/36, nfd.
voor de Distributie van Graan on Meel, dd,
16 November 1918,
niaakt bekend, dat de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel,
heeft goedgevonden
met Ingang van 5 December intS zui
het tijdvak, waarvoor eune wille, bruin,
roggo en aan vulllngsbroodkaart geldig is,
beslaan uit negen dagen, zoodat het brood
rantsoen van dien datum af op 311 gram
per dag per persoon wordt gebracht.
Amersfoort. tS November 191$.
De Burgemeester voornoemd,
v. RA.NDWJJCK.
Kleeren distributie.
I11 verband met de weldra te verwachten
kleerendistributie wor.kn winkeliers die niet
zijn aangesloten bij oen van de plaatselijke
veroetiigiiigen van winkeliersin manufacturen
e.d. verzocht, schriftelijk aan hel l.uvens-
midilelenbureau op te geven of /ij zich met
de distributie weuschen te belasten-
Amersfoort, 18 November 1918.
Maximumprijs r ij s t
I)e minister van Landbouw heeft voor
rijst van alle soorten vastgesteld een maxi
muinkieiiihandelprijs van 14 cent per 0.5
K.li. (5 ons).
Fransche krijgsgevangenen.
Naar wij vernemen worden in onra ge
meente 2750 Fransche krijgsgevangenen
verwacht, die vermoedelijk op bun doorreis
zijn.
Het levensmiddelenbureau alhier is de
zorg voor deze krijgsgevangenen opgedra
gen, wat betreft ligging, voedsel, onder
dak, enz.
Arbeiders- en soldateuraad.
Zondag j I. is -ie oprichting van een ar
beiders- en soldateuraad definitief vastge
steld. A.s. Donderdag zal men in huishou
delijke vergadering bijeenkomen om uit de
gedelegeerden van de verschillende onaf
hankelijke organisation te de/er stede en
van du militairen nader den bestuursraad te
f"rmuc-renbet geheet zal dus tot één raad
wot den geconstitueerd. Het initiatief gaat
uit van het revolutiomiair-socialistisch comité
1 te dezer stede,
Verloting voor de armen.
Gaarne verwijzen wij onze lezers naar de
annonce in ons vorig nummer, waarin de
commissie voor de verloting van handwerken
en andere voorwerpen, ten behoeve van de
armen, hoopt <>p een zelfds deelname als
bij votigt! loterijen ondervonden en welke om
de twi-e jaar slechts gehouden worden. Wat
men voor gemeld doel wenscht af te staan,
zal gaarne bij de con missie'I den concierge
der R K. Jongensschool we. co Brced-sir.
alhier worden 111 ontvangst genomen, ter
wijl ook eenigo dames zich hekst hebben
dezer dagen bij de goedgezinde ingezetenen
de loten aan to bieden.
F omina.
Het Ncderlandsch Toneelverbond, af-
deeling Amersfoort, geeft Donderdag in j
Amicitia de eerste toneelvoorstelling in dit
Het Hofstad-Tooueel komt dan hier met
Mr. van Kossems nieuwste successtuk voor 1
bet voetlicht, getiteld »Femti.n«, het gees
tige blijspel, dat met zulk ten enorm en
uitbundig enthousiasme reeds in verschalen
de plaatsen begroet werd. liet spel v..u
Cor. v. d. I.ugt Melsert. Anoie van E>-s
en Const can Kercklioven Jr. was ('aar
bove,i alle lof verheven.
Ziet hier dus. wat ons a.s. Donderdag to
wachten staat.
Burgerwacht.
Ook hier in onze gemeente heeft zich een
burgerwacht geconstitueerd.
De oefeningen zijn reeds aangevangen.
Begin van brand,
i woe werklieden van de orgelfabriek aan
det: Appelweg bemerkten, toen zij langs de
fabriek liepen, dat er oen dikke rook hing
iu de werkzaal, en zelfs vlammen opsloegen
uit tien vloer. Met toegeschoten hulp van
eenigo militairen wisten zij door het intrappen
der deur, tnet het bluMcbingswerk aanto-
vangen en den brand te beperken tot een
gat in tien vloer.
De oorzaak ligt bier in het duister, een
kachtd stond hier niot in tie nabijheid, terwijl
ook van geen kortsluiting sprake kan zijn.
Het vertrek dor Belgen!
Deze week wordt een begin gemaakt met
de terugkeer der Beige Ketst gaan de
troepen uit Harderwijk, gedirigeerd op Ant
werpen, begeleid door Buig. officieren uit
Zwolle en Amersfoort. Vervolge!.:, vertrek
ken de geïnterneerden, die op verschillende
plaatsen te werk gesteld zijn en daarna ver
huizen de gezinnen. Voor menigeen is dat
aanstaand vertrek een buitenkansje gewor
den. Aanvankelijk mochten nl. de Belgen
geen levensmiddelen enz. meenemen. Eu
nu bleek, dat in vele Belgische gezinnen nog
van alles was, waar wij in Amersfoort al
maanden lang naar snakken. Menigeen wist
een partijtje mooie anthraciet te koopen.
maar gelukkiger toch waren zij, die prachtig
vet konden koopen un flink gerookt spek.
lloele zijden spek zijn dezer dagen ver
handeld. Verder suiker, rijst, cacao, koffie
en thee. kortom van alles was te koop. Nu
is echter weer bericht ontvangen, dat zij
wc! een en ander mee mochten nemen,
zoodat de handel, gedeeltelijk althans, weer
stil staat. A. D.
1c vrouwen paraat.
In verband met 'n oproep In do plaatse
lijke pers =Aati do vrouwen van Amers
foort*, had gisterenavond in «Maison do
Kloet. alhier oen bijeenkomst, uitsluitend
van dames plaats, Wij schatten de aanwe
zigheid van ruim 'u loo-tat, ouder leiding
van mevrouw Bijleveldvan Iloevell. Kpr.
begon in,-, als haar meening uit te spreken,
dat waar onze bevolking ruim 4 jaar gereed
stond, om den buitenlaiidsrhcn vijand buiten
onze grenzen to houden, wij, vrouwen
vooral, dankbaar gestemd mogen zijn, dat
ons land niet in dien barhaarschen oorlog
betrokken werd. Nu we echter eindelijk rede
non tot hoop hadden, nat onze maatschappij
weder io haar gewone vormen tut stand zou
komen, worden wij dezer dagen verontrust door
ander gevaar, den biunetilandschen oorlog.
Denkt u eens in. zegt apr., een revolutie iti
0113 land. Zou zij niet ons. vrouwen, bót
moeste treffen Laten ook wij daarom de
handen ineenslaan en rlo zijde kiezen va.:
hel gezag, dat wij toch zelf hebben geko
zen, We dienen ons, evenals de mannen, I
aaneen to sluiten, indien we alth na door
drongen zijn van de plicht, die als vrouw
op ons rust.
Spr. hoopt, dat na deze inleiding de vrou
wen van Amersfoort zullen besluiten inaut-
r gelor. te beramen otn aan deze woelige
tijden het ho'/fd te kunnen bieden.
Wij weiisehen geen politieke kleur te
erkennen en dus als neutrale vrouwen
slechts dit belang voor oogen te houden,
dat wij als vrouwen paraat blij
ven. opdat bij een eventueeic algemeens
werkstaking, wanneer dus het raderwerk
v'.lkomen stil zal liggen, wij, vrouwen de
plaatsen zullen kunnen innemen van de
mannen, teneinde z-'doende zooveel moge
lijk de Staatsmachine In bedwang te houden.
Ten slotte deelt spr. nog mede, dal 'n
honderdtal mannen 10 dezer stede, z.icl» gis
teren t a 'n comité gevormd hebben, even
eens als uiting tegen het geweld. Dit comité,
bestaande ui, de hoeren J. II. Hassing, 11.
M. E. Ilubers, A. van Ntjnauen, J. O uter- j
mever, mr. L. Stadig en mr. A van 'Tras,
zal morgen (heden Dinsdagavond) in den
loyer van Amicitia te samen komen met
opneming van een comité uit de vrouwen,
hier thans vergaderd, oin dan vervolgens
to samen in nader o-.orleg te treden.
Op de vraag of men ook va:i uit deze
bijeenkomst bepaalde voorstellen wenscht to
doen, wordt den wensch kenbaar gemaakt
een tel gram van hulde to zendon aan H.
M. de Koningin. Na eenigo besprekingen
blijkt echter, dat hiervoor géén meerderheid
to vinden is, immers ook de vrouwen ineu-
tie 1 zich hier aan 11 meerderheid te moeien
onderwerpen, en blijft dat voorstel derhalve
ver ier bullen bespreking.
Nog meent een der aanwezigen, dat het
gevaar voor revolutie thans geweken is,
waarop de voorzitster antwoordt, dat Troel-
sera gisteren nog te Rotterdam bowcerdu,
dat, wat heden niet kan, morgen wel moge
lijk zal zijn; we hebben ons dus piraat tu
houden, te meer waar de soc, dem, thans
rac-ur in het geheim zullen gaan werker,
wij weuschen niet te worden overvallen.
Alsnu werd het comité gevormd, wiens
«Joel Int zal zijn de economische bedrijven
eventueel aan dun gang te kunnen houden
en waarvoor zich beschik haar steM'-n du
dames mevr. E. Uijlcvvvan Ho.-vell,
mevr. F. E van Volieniioven Nori, mevr.
M. van Hengel--Busselmnn, tncj. ten
Bosch, directrice Huishoudschool en mij.
llcertna van Vos,
Nau n nog korte gedachten wisseling wordt
dezrt bijeenkomst met een woord van dank
door de voorzitster gesloten.
Rectificatie.
Onder stadsnieuws in ons vorig nummer
maakte wij er melding van, (lat ons ge
meentebestuur per bekkenslag de burgerij
zou hebbi n uitgeitoodigil, zooveel mogelijk
de vlaggen uit te hangen en or.m ja to
dragen. Wij stellen er prijs op te verklaren,
dat deze uitnoodigirg absoluut geen officieel
karakter droeg, doch uitging van de Amurs-
foortsche Oranje-vereenigiug.
iil.N.MAI.A.Ml.
Ili 1 Congres dor S. I». A. I».
te Rotterdam.
De e,rS„. dag van het door deS.DA.P.
en N.V.V. uitgeschreven emigres, dat Zater
dag j.l, gehouden werd, heeft al direct do
aangekondigd!] revolutie afgezwaaid; de
heer J. OudegecBt, de voorzitter van hot
N.V.V. gaf hol onomwonden te kennen, dat
noch S.D.A.P. noch N.V.V. de revolutie
wenscheu; revolutie trouwens wordt niet
gemaakt, zei hij, althans niet in het openhaar,
als ze gemaakt wordt dan in het geheim.
Voor het overige w:tt deze spreker op
dezen dag mededeelde, verwijzen wij naar
het hieronder staande uittreksel.
Mr. 1'. J. Troelstra, de man van het
oogenblik was er niet; later is gebleken, dat
hij wegens oen lichte ongesteldheid, althans
Zateidag, het bed heeft gehouden.
Het Congres werd ten 1 uur geopend
door dun secretaris van het N.V.V. den lieer
Kdo Fimmen.
In zijn inleiding zegt hij o.a., dat de re-
georirig speculeert op onveiligheid in onze
rijen. Zij misrekent zich echter schromelijk.
Dit zai voldoende op dit congres blijken.
Hij deelt verder mede, dat Troelstra het
congres niet zal bijwonen, terwijl als inlei
ders zullen spreken de hoeren Vliegen,
Wibaut en Oudegecst.
IV- congres-resolutie, omvattende du be
kende cisehen wordt aan do afgevaardigden
ter hand gesteld.
De resolutie eindigt ais volgt:
»Het Congres besluit tot benoeming van
een comité van Actie, dat opdracht heeft,
zich ter inwilliging van de eischen van het
program tot de regeering te wenden on in
het belang der arbeiders een zoodanige actie,
te ontwikkelen, dat het program gedragen
door een eendrachtlgen en onverzettelijke»
wil van het Nedorlandsche proletariaat, on
afwijsbaar wordt en daartoe eiken vorm van
democratie, ook die der atgemeenr ■werk
staking aan te grijpen.
De S.D.A.l» "en het N.V.V. verklaren
j plechtig al hun kracht en al hun volharding
1 ie zullen aanwenden om de in dit program
vervatte levenseis'hen der arbeidersklasse
1 ten spoedigste te doen zegevieren.
Op hot Nederlandsehc proletariaat Wordt
een krachtig beroep gedaan om hen in den
strijd voor do verwezenlijking dezer eischen
met al zijn energie te steunen.*
Op het congres hcersclite een geestdrif
tige stemming. De gmote zaal is geheel
met afgevaardigden gevuld. Algemeen wordt
verwacht, dat de resolutie zal worden aan
genomen. In zijn betoog herinnert do heer
Vliegen er aan dat de bekende rede van
Mr. Troelstra havlgo beroering heeft ge
wekt. De legeering heeft het gewapend ge
weld tegen onze beweging ingeroepen en
stemming gemaakt, zoodat wij wel begrijpen,
•lat een revolutie nni.,g< lijk is. Ais cursto
vrucht van de ingezette actie noemde spr.
de toezeggingen van de regeering en de
verschillende burgerlijke partijen. Indien
echter do beloften niut worden nagekomen,
dan staat spr. voor niets in. Wanneer dn
eischen niet worden ingewilligd, <h.n kat:
de strijd mot de bourgeoisie niet uitblijvt-.
Daarna was het -..oord aan den heer
Wibaut. die de economische eischeti van
het program behandelde. In welk tempo do
socialisatie van de bedrijven zal koincn, zal
afhangen van de macht, die men ontwikke
len kan. I.ateu wij, zoo eindigde spr., al
onze krachten inspannen, dit tempo zoo vlug
mogelijk tu doen zijn.
De laatste spreker, do heer Oudogeest
besprak het standpunt dor moderne vak
beweging. tegeti de revolutie en zeglo.m.:
Wij buleven een rcvolutiuntiairen tijd >-n
bij Zevenaur zal die revolutie niet omkeeren.
Komt zij toch aan, dan hopen wij te pro-
boerun, haar zoo gord mogelijk buiten ons
land te houden of ia te leiden in goede hanen.
(Zwak applaus) Maar zoo tang die revolutie
niet komt !<ij /.evenaar, uitten wij' niet
snaken, want een revolutie wordt niet gemaakt.
(Geroepjuist). l>e wereld is afgebrand.
Koningen en Kei/ers hebben net zoolung
mot mcnschenhoofden gekegeld, tot ze zelf
'•mvergekegeld zijn, In de volken is honger.
In 1903 uebben wo do arbeider» ook ge
waarschuwd voor anarchie.
Een stem: toen hot te laat was! (Tumult),
De lin-r O u (I e u c n 81 vervolgt: Maar
ze vroegen ons: I.aat ons niet in de steek!
Een s:um Maar we lieten je in do steek
De henr Oudegecst: Toen het mis
lukte, schold mun mij voor verrader, maar
als de onzin van deze week zou mislukken,
zou men ons ook voor verraders xch'-ldcn.Doch
nu Staan wc er anders voor. Ik weet, dat
nu de arbeiders naar ons zullen Imateren.
Daar komt een minister ons vertellen, dat,
tin do oorlog afgedaan ia, alles weer in du
oude banen geleid wordt, maar du Troelstra
zegt, dat de minister over hel land waakt
als ecu moeder over de porseleinkast, nu
roept alles: Revolutie, revolutie! Als Wijn
koop revolutie predikt en voor de dertigste
maal dn algemeens werkstaking afkondigt,
dan doet niemand wat. Waarom? Omdat
men weet. dat bij ons de macht is. (Zwak
applaus).
tin- MISVERSTAND.
Als ik revolutie maak, dan zeg ik niets.
Dan maak ik geen program van eischen,
dan k",n ik als een dief in den nacht en
als du bourgeoisie geen relletje had gewild
on haar nuchter vorstand had gebruikt, zou
zij weten, dat men geen program van
eischen opstelt als men werkelijk revolutie
wil.
Afschaffiing van dn stakingswetten van
1903 vragen wij niet, omdat wij bang
zijl! voor die wetten. Als tijd gekomen
is, zullen de arbeiders net zon goud met
als zonder die wetten staken. (Geroep:
Juist). Maar wij vragen ophefhing, omdat
het uitzonderingswetten zijn en om<ht al'e
uitzonderingswetten, die een deel \.<n >:u
bevolking treffen, uit den boozo zijn.
Vervolgens verdedigde spr. de s^mle
eischen van Ai. F. 1'. Spiekend over de
looncu van het spoorweg perse oei, heiiu-M-r-
de spr. aan de beloften, (too.* he .ecrip
Christelijk ministerie gedaan. D- m'.'te is
tot dusver niet vervuld; alieuil ouder den
drang der organisatie begint hier en da...
wat verbetering la komen, die ergens op
lijkt. Doet deze regoering met de belofte,
wat Ktij per met zijn belofte gedaan heeft,
dan zij men voorzichtig want,
WIJ DREIGEN NOOIT,
maar wij weten onze eisell'-o door te zotten
als wij dat weuschen (Aarzelend applaus).
Spr. wil allo regelingen graag eerst neder
bezien, tiaar hij er pessimistisch ieger".-,-i
staat. Ons stakingsrecht verkoop-u wij nvt
voor een klein beetje (Ge.ro'p: Nooit!)
Daar sluit ik n.ij l ij aan! Mae noot is
een gevaarlijk woord en trom zeg ik,
voor we dat uitsprekendaar wachten .'■•c
nog een beetje mee.
Wij zullsn deze week ons program aan
de regiering aanbieden. Jv.i zullen spoed',
antwoord vragen. M ar zoolan d re 1
hare plannen niet blootlegt en wo weten,
dat het spoedig kan gebeuren, zoolang un cn
we niet rusten, mout ln-t daveren van da
actie, opdat du reguering ziet. dat hè. n-
sche volk achter mis zit. 11 'e behoeven onze
eischen niet door te ietten door-eer speciale
middelen, il- publieke ine* iiing moftl b u k
worden. Wannour de rego- rit g t*n jri -
ment zeggen: Wij doen het niet, geven het
niet!* dan hebben wij ons ccono"J-.eh v.ape:.,
wat ecu wettig wapen is. D.m hut:i>..i. wij
du macht van de stakin-, (Applaus). Spr.
wil vim de/o plaats nogmaals s,a> gen dit
is geen bedreiging, dit is een constate< reu
van ~wat gebeuren .al. li -: wapen -..-t
king is op velerlei wijze tc- hanteer n. Wo
wenscheu, dat het zich niut/al richten o
de arbeiders, zooals iu 1903. Uitsluitend tl
het zich richten tug vit u nndi-rucmi-Ts m
de industrie. Wanneer dat zoo gebeurt iiar-
hebben wa de gansche beweging in
eigen handen. Tol du hoofdbesturen zegt
spr.: Ge weet, wat ge te doen hela. Als
we weer bij elkander komen, dan su'.k;»
wij zien wat er te doen is. Ais het ant
woord der regeering ons niet bc-r» igt cm
ais gij. afgevaardigden, thuiskomt, h gij
te vertellen wat de arbeiders hebben te,.-. 11,
De oogen gericht op de Partij e.i het X. V. V.
(Luid applaus;.
Na deze inleiding van den beer Oud'e.-t
is het woord aan de afgnv-tardigden.
Voor hut debat gaven zich 32 sp'oker.r
op. Ieder spreker kreeg 5 minuten. Deiuur
Moitmaker (Neder!. Ver. van 01- en
Tramwegpersoneel) ie gutste.
Hij wees op du grootst.- spanning i •-.
de arbeiders en 113 bediicutïo klasse. Bij
den arbeider zegt spr., is echter niet de
zenuwachtige stemming, die bij ■- n.-zlit.-iiiic
klasse is v.aar te nemer. Spr. wil vome-rat
zeggen, hf. buitengewoon te betreuren, dat
onze gewuuv voorgangoil'ictcrjall- .t Troel-
stra niet in ons midden is. (Appi.). In geen
enkel opzicht kunnen of mogen wij onder
schrijven, aldus apr aker, dat Troelstra in
eestig opzicht ook door ons zal worden losge
laten. (Applaus). I.aat incn kijken ra.-.: Dres-
selhuys e. a., die nu voor vrnuwenk:;-'rui-it
zijn. II'ij zullen Trorhtra in geen enkel
opzicht loslaten cn ik zou willen voorstt li n,
dut het 'ongres Trorhtra uitnoodrpl worgen
hier aanwizig te zijn. 1 Langdurig applaus 1.
Het spoorwegpersoneel zal, indien de
regeering de c-ischeti van ons niet in-, iiligt,
de consequenties daaruit trokken un zich
geheel aan hut parool, dal zal worden uit
gegeven, aansluiten.
Nadat nog do heer Ib-ijkoop (Centrale
Bond voor Transputi-arbciden) s-esproken
had, doelt do heer Vli"«jur nog nieilc dat
aan Troclstia telcgrafist-l- is hericljt, d..i u:
het congres velt stemmen zijn -a-.n
om hem tu vragen, hier tc komen o:i «lat
verzoek is met daverend applaus onn-
Kr is geen invloed op hum uit i-fcnd.
om hein to doen komen of to doen wsgbHjvun,
maar dun indruk moest men ontgaat: om
het te doen voorkom e,: alsof mui; hum ld. r
wil ter verantwoording roepen.
Du bijeenkomst werd daarop verdaag.1
tot j.l. Zondagmorgen 9 uur.
Do tweede dag stond in het toeken van
Troelstra.
Troelstra is thans present. Bi) zijublnhon-
komen breekt eert groot gejuich en hand
geklap los. Een dsvirendo ovatie vl -t.
Mr. I roe 1st ra dankt, waarop opnieuw con
De hoer Troulstra zegt nu o.m.
lil hoeverre dn invloed van hut proleta
riaat in de staatsmacht in dc/o dag<-ti er-
wacht 011 uitgebreid wordt, listig! .,f van du
geheelu machtsverhouding iu rins land.
Als eerlijk man voel ik mij verp;ii In, t.:
verklaren, dat ik die machtsverhouding nul
geheet /lint heb g, Un. Applaus). 1 l,.t 'm.v.,
in zekeren zin voor iémand, die deze positie
inneemt, niigcoorlo .Msz.ijn, zich t vergissen,
het feit kan door mij niut Worden geloochend!
Gij zult begrijp.-u 011 gevoelen, hoe z-lls <.p
,-jt d:o 'k tot een dei
gelijke overschatting van krachten konten
kan. G|j voelt do verlangen» cn d.-n 10c-
lutloiinairup zin die leven in het hart van
ic-duren Sociaal-Demoeraat.
