Dinsdag 12 Augustus 1919.
No. 9217.
69e Jaargang
BIJVOEG SEL
Ditgave van de Drukkerij „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleeff'
REDACTEUR
F. W. H. OUDENS.
AMERSFOORT.
BUREAUX:
KORTE GRACHT 9
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden1.
franco per post /1.15. Advertentiën 16 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- eu onteigenlngs-
advertentiën per regel 15 cent. Reclames 1 5 regels f 1.25 Bewijsnummers worlenMn
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent. VALKESTRAAT 19.
Bij advertentifin van bulten de stad worden de incasseerkosten In rekening gebracht. Postbus 9. Telefoon 1
Bij dit nummer behoort een
OVERZICHT.
Buitenland.
De voorgeschiedenis van den troonsaf
stand Da ex-Keizer Alle dagbladen
in Hongarije verboden.
Binnenland.
Terugzending van deserteurs De Rus
sische boeven Vlaggen op nationale feest
dagen te Zaandam.
KENNISGEVINGEN.
Huis
aartszending van
Dienstplichtigen.
De Burgemeester van Amersfoort,
brengt hierbij het volgende ter algemeene
kennis.
1. Aan de bij de landmacht dienende
dienstplichtige manschappen, korporaals en
bekleeders van hoogeren rang, die behooren
tot de militie, de landweer of den landstorm,
wordt 11a 1 September 19x9 als regel geen
vergunning verleend tot voortgezet of her
nieuwd verblijf bij den troep naden datum,
waarop zij aanspraak hebben verkregen op
onbepaald (klein) verlof.
2. Dienstplichtigen, die op 1 September
1919 reeds aanspraak hebben op onbepaald
(klein) verlof, doch niettemin dan nog bij
deu troep aanwezig zijn, worden op dezen
datum huiswaarts gezonden.
Uitzondering
op den /liervoren vermelden regel.
a. Voortgezet of hernieuwd verblijf bij
den troep na den datum, waarop aanspraak
is verkregen op onbepaald (klein) verlof,
kan door de daartoe bevoegde militaire
autoriteit wordeu toegestaan aan dienstplich
tigen, te wier aanzien de belangen van den
dienst het verleenen van zoodanige toestem
ming noodzakelijk maken.
b. Toestemming tot voortgezet verblijf
bij den troep, als onder a bedoeld, kan door
de daartoe bevoegde militaire autoriteit wor
den verleend aan dienstplichtigen die ziek
zijn en wier toestand het raadzaam doet
zijn, hen voorioopig nog niet huiswaarts te
zenden.
Amersfoort, 11 Augustus 1919.
Indeeling bij den
Motordiens t.
De Burgemeester van Amersfoort,
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat dienstplichtigen van de lichting 1920,
die er prijs op stellen te dienen bij den
Motordienst, hun verlangen daartoe vóór
15 September a.s. schriftelijk moeten mede-
deelen aan deu Commandant van de Motor-
afdeeling te Delft. Het schrijven behoeft
niet gezegeld te zijn.
Zij behooren daarbij op te geven:
geslachis eu voornamen;
datum van geboorte;
gemeente, waar zij voor da militie zijn
ingeschreven; en
indien ze reeds hebben geloot, ook het
lotingsnummer.
Het is wenschelijk, bij het schrijven ver
klaringen over to leggen, waaruit bun be
kwaamheid als motorrijder of in het chauf
feursvak blijkt.
Zij, die voor den Motordienst worden
bestemd, ontvangen daarvan bericht. Zij wor
den te zijner tijd ingelijfd bij de Genie, doch
onmiddellijk* na deze inlijving overgeplaatst
en gezonden naar de Motorafdeeling te Delft.
Amersfoort, tt Augustus 1919.
De Burgemeester voornoemd,
N. VEI.S-HEIJN, l.b.
Raid van Arbeid.
II.
Wat vooral de werkgever moet weten.
Welke personen gelden als werkgevers
volgens deze wel.
Werkgever is een ieder, in wieus dienst
arbeid wordt verricht door een arbeider.
Wordt de arbeid verricht Sn dienst van twee
of meer personen, dan is itder vau hen aan
sprakelijk voor de nakoming der verplich
tingen en is ieder hunner bevoegd tot het
uitoefenen der rechten, bij of krachtens deze
wet den werkgever toegekend.
Heeft de werkgever een wettelijken ver
tegenwoordiger, dan is deze mede aanspra
kelijk voor het nakomen der verplichtingen.
De leden van het Bestuur van eene weder-
keerige verzeksring- of waarborgmaatschap
pij of van een rechtspersoonlijkheid bezit
tende instelling, gelden ook als werkgevers.
De werkgever is bevoegd een persoon in
zijn dienst aan te wijzen voor de nakoming
der aan hem opgelegde verplichtingen. Deze
aanwijzing moet echter door den aangewe
zene mede onderteekend worden, op een
daarvoor vaatgesteld model. Door deze aan
wijzing geldt deze aangewezene als werk
gever.
Welke zijn de voornaamste verplichtingen
van den werkgever T
ie. De werkgever betaalt de premie,
d.w.z. is aansprakelijk voor het betalen der
premie. De werkgever mag de door hem
krachtens deze wet betaalde of verschuldigde
premie noch geheel noch gedeeltelijk op
eenigerlei wijze op den arbeider verhalen,
voor zoover dit hem niet is toegestaan bij
of krachtens deze wet. Overtreding wordt
hier gestraft met een geldboete van ten
hoogste f 100.
De werkgever is geen premie verschul
digd over een kalenderweek, waarover geen
loon verschuldigd is, evenmin als het door
hem betaalde loon voor den arbeider bij
verdienste is.
2. De werkgever is verplicht aan den
arbeider, die buiten de werkplaats en niet
ouder toezicht stukwerk verricht en aan
wien toegestaan werd de premie zelf te be
talen, bij de uitbetaling van het loon eeu
bepaald percentage boven dit loon uit te
betalen. De stukwerker moet dan het bewijs
overleggen, dat hij gerechtigd is de premie
zelf te betalen. De werkgever betaalt ook
de premie voor de helpers bij huisarbeid.
3e. De werkgever is verplicht rentezegels
te plakken op de hem door den arbeider
toevertrouwde of bij de betaling over te
leggen rentekaart. Deze zegels moeten door
hem onmiddellijk gedagteekend worden (dag,
maand en jaar, geschreveu of gedrukt).
Heeft een werkgever minstens 25 arbei
ders in dienst, dan kan hem vergund wor
den de zegels niet te dagteekenen. Dit geldt
echter niet voor rentekaarten van stuk
werkers buiten de werkplaats, noch ten aan
zien van zegels ter voldoening van meer
dan 2 premiën. Evenwel blijft de werkgever
verplicht de zegels der eerste zes betaalde
premiën, na het in dienst treden van een
arbeider te dagteekenen. Ook moet steeds
bij het teruggeven der rentekaart het laatste
zegel gedagteekend worden. Het niet op
plakken vau zegels is strafbaar met f3.—
boete voor elke kalenderweek.
4e. De werkgever is verplicht aan be
paalde personen inzage te verleenen van de
boeken, bescheiden eu andere stukken, voor
zoover deze betrekking hebben op den ar
beid en het loon van den arbeider.
je. De werkgever is verplicht aan be
paalde personen de verlangde inlichtingen
te geven omtrent zaken en feiten, betreffen
de de naleving der wet, hetzij mondeling,
hetzij schriftelijk.
6e. De werkgever (hoofd of bestuurder
eener onderneming of inrichting) is verplicht
den staat hem door den Raad van Arbeid
toegezonden, betreffende de personen in
dienst der onderneming of inrichting bin
nen 14 dagen onderteekend en volledig in
gevuld terug te zenden.
Ten slotte zij nog opgemerkt, dat er naast
de verplichte verzekering nog een vrije
verzekering beslaat, welke door leder zonder
onderscheid van leeftijd kan gesloten wor
den. Ingeval van invaliditeit en na het be
reiken van den 70-jarigen leeftijd wordt een
rente (vrije rente) uitgekeerd.
Zeer belangrijk ie het de aandacht te
veetigen op de verschillende wijzigingen en
aanvullingen van de Invaliditeitswet, welke
weldra in de Tweede Kamer zullen be
handeld worden:
ie. zal de 'werkgever alleen de premie
moeten betalen en za! dus door hem van
het loon van den arbeider niets mogen af
gehouden worden,
2e. zal naast de invaliditeit*-, ouderdoms-
en weezenrente nog een weduwenrente in
de wet worden opgenomen.
3e. zal het recht op ouderdomsrente
reeds ingaan op 65-jarigeu inplaats van op
70-jarigen leeftijd.
Wanneer gaal de verplichte verzekering in
De verplichte verzekering gaat in op den
dag, waarop de eerste rentekaart aanvangt
geldig te zijn.
Voor allen, die op 3 December 1919 ar
beider zullen zijn. is dus de rentekaart reeds
op dien datum geldig.
Wat is een rentekaart
Voor iederen verzekeringsplichtige wordt
een rentekaart opgemaakt, volgens bepaald
model en vermeldend den termijn gedurende
welke zij geldig is. Deze rentekaart vangt
aan geldig te zijn op den dag, waarop zij
ia opgemaakt. Deze dag wordt op de kaart
vermeld. Deze rentekaart wordt aan iederen
arbeider uitgereikt. Zij dient voor het op
plakken van rentezegels, svelke gelden als
betaalmiddel voor de premiën. De premiën
kunnen betaald worden in geld of in zegel».
Voorioopig echter zal de betaling geschieden
door middel van zegels, welke in verschil
lende waarden verkrijgbaar zullen worden
gesteld, aan de kantoren der Raden van
Arbeid, der Posterijen enz.
Iodere betaling van een premie wordt
dus bewezen door het plakken van een
rentezegel op een rentekaart. Dit plakken
der zegels geschiedt door den werkgever
en wel bij iedere loonbetaling. De arbeider
moet daartoe de rentekaart aan den werk
gever overleggen. Nadat het zegel op de
kaart geplakt is moet het door den werk
gever gedagteekend worden. Indien de ar
beider zijn rentekaart niet overlegt, dan
behoeft de werkgever hem geen loon uit
te betalen. Wordt in bepaalde gevallen, in
geld betaald aan den Raad van Arbeid,
dan draagt deze zorg voor het plakken der
zegels. De rentekaart is dus van het hoogste
gewicht en moet zorgvuldig bewaard worden.
want zij dient als bewijs der betaalde pre
miën eu is het stuk, waaruit later bet be
drag der invaliditeitsrente berekend zal
worden.
Welke plichten heeft de arbeider met
betrekking tot de rentekaart?
De arbeider is verplicht zijn rentekaart
zelf te bewaren. Hij mag haar echter ook
in bewaring geven aan den werkgever, maar
tegen bewijs. De arbeider is verplicht of,
zoo de kaart in bewaring aan dei; wer'
gever is gegeven, is deze verplicht, ha
te vertoonen aan deu Raad van Arbeid t
allen tijde, dat dit gevorderd zal worden.
Bij de eerste rentekaart wordt een ren
boekje uitgereikt, waarin aangeleekend wordt
het aantal premiën van een buiten gebruik
gestelde rentekaart.
r elke
Voor loonklasse I 20 cent, voor loonklas-
se II 24 cent voor loonklasse III 32 eet
voor loonklasse IV 40 cent en voor loo
klasse V 48 cent. (Deze premiën zullen
waarschijnlijk met l/t gedeelte worden ver
hoogd).
De premie is verschuldigd over een ka
lenderweek van Zondag—Zondag. Doch de
volle premie moet ook betaald worden, in
dien de arbeider slechts een paar dagen
van de week in dienst is. Voor een schoon
maakster b.v. die slechts 1 of 2 dagen komt
per week. moet derhalve de volle week-
premie betaald worden.
Door wien geschiedt het betalen der premien
Dit gesehiedt door den werkgever; doch
hij mag van het loon van den arbeider dat
deel vau het loon afhouden, dat volgenede
wet ten laste van den a-beider komt. (Het
spreekt van zelf, dat dit recht bij de te ver
wachten wetswijzigi ig zal komen te ver
vallen.)
Wal is hel voorwerp der verzekering
Het voorwerp der verzekering beataat
uit een Invaliditeitsrente en Ouderdomsrente
voor den verzekerde zelf en een Weezen
rente voor zijn nagelaten kinderen.
Wanneer kan men een invaliditeitsrente
verkrijgen
Al* de invaliditeit werkelijk beataat en de
wachttijd vervuld is.
Wanneer noemt de wet iemand invalide t
Invalide is hij, die, tengevolge van ziekte
of gebreken niet in staat ia '/averdienen
van hetgeen lichamelijk en geestelijk ge
zonde personen van dezelfde soort en van
soortgelijke opleiding op de plaats waar zij
gewoonlijk werkten met arbeid verdienen.
Wat is wachttijd?
Wachttijd is een bepaalde tijd, waarover
premie is betaald. Deze wachttijd bedracht
130 premieweken. Er moet dns over 130
kalenderweken premie betaald zijn, wil men
aanspraak doen gelden op invaliditeiterente.
De wet onderscheidt blijvende en tijdelijke
invaliditeit.
Wie is blijvend Invalide
Hij, bij wien geen vooruitzicht bestaat op
zoodanige arbeidskracht, dat hij ophoudt
invalide te zijn.
Wie is tijdelijk Invalide
Hij wiens invaliditeit onafgebroken een
half jaar heeft geduurd (deze termijn staat
in verband mei de ziektewet) en niet blijvend
invalide is. Zoo iemand heeft recht op een
tijdelijke rente.
Wie heeft geen recht op rente?
De arbeider die zich zelf invalide maakt
of laat maken, of wanneer de invaliditeit
het gevolg is van een misdrijf.
De invaliditeitsrente gaat in op den dag,
dat de aanvrage daartoe is ingediend.
Het bedrag der invaliditeitsrente is afhanke
lijk vau de betaalde premiën en van den duur
der verzekering (dus niet van den leeftijd).
De verzekerde, die den leeftijd van 70
jaren heeft bereikt, heeft recht op Oudcr-
dc nsrente. Deze rente bedraagt 3 gulden
per week en voor echtgenooten, die beiden
recht hebben op deze reute, tezamen 5 gulden
per week.
Behalve de invaliditeitsrente en de ouder
domsrente bestaat er nog een weezenrente
bij overlijden van den verzekerden vader of
de verzekerde moeder, komen alle kinderen
beneden 13 jaren in het genot van een
weezenrente, welke onverminderd wordt
uitgekeerd, totdat het jongste kind den leef
tijd van 13 jaar heeft bereikt.
BEVOLKING.
Opgave van vertrokken personen
van 2t Juli-2 Aug. 1919.
Mej. A. Legierse. St. v. d, Hagenlaan 1
11. Rotterdam J. Knijn, W^verssingel 29
n. Harderwijk Xlej. A. v. 't Klooster,
P. Borstr. 70 n. den Haag Mej. E.
Fröger, v. Bemmelstr. 53 n. Amsterdam
K. Masson, J. Tolliusstraat 12 n. Apeldoorn
D. Rotteveel, liissch.weg 72 n. Apel
doorn - Mej. A. Weigraven, P. Pijpersstr.
9 n. Indië H. v. d. Heuvel, Woest.weg
120' n. Leusden W. Bleijenberg, Soes-
terweg 1695 n. Hattem A. Bleijenberg,
Soesterw. 169'' n. Hatteni Mej W. van
Dongen, Hciligenb.weg 31 n. Dordrecht
Mej. T. Meint-r», Bergstr. 22 n. Indië
F. Engel, G. Doustr. 4 n. Amsterdam
A. Vos, Bissch.weg 72 n. Hengelo J.
Ament, Utr. weg 138 n. den Haag S.
v. Oeveren, L. Nic straat 4a n. Amsterdam
G. Vcnnlnk, Leusderweg 172 n. Assen
H. v. Diest, A. de Kamp 44 n. Haarlem
W. v. Buuren, Tuinstr. 2 n. Amsterdam
Mej. A. Hendriks, Westsingel 31 n. Am.
sterdam Mej. BoelsmaCommandeur, J,
Tolliusstr. 21 n. Amsterdam F. Peters,
St. Ansfridusstr. 13 n. Amsterdam J. v.
Gastal, Soesterw. 47 n. Amsterdam A.
Nol. Heiligenb.weg t5 n. Middelburg
W- Yfs, Soesterweg 167 ti. Hilversum
Mej. E. Floor, G. v. Stellingw.str. 100 n.
Heerlen Wed. Veenstra, P. Bothl. 9 n.
België W. Achterkamp, Leusderw. 36
n. Hilversum - Mej. C. Arnout, Verhoe-
venstr. 41 n. Oosterbeek - L. Konings,
Meth.str. 28 11. Arnhem W. Wiegman,
Hof 21a n. Alkmaar - Wed. Rookmakere,