dering, gevallen tengevolge van de glad
heid, waarbij hij zijn enkel brak.
Na in een café binnengedragen te zijn,
is hij na voorloopigc geneeskundige be
handeling naar het St. Anthonius-gasthuis
gevoerd.
Gisterenmorgen is de enkel gezet.
BINNENLAND.
Inlichtingen
verdw
echt c
ent aan de nijvere handen van eenige honder
den meisjes, die er in hun uniforme kleeding
Eervol ontslag generaal Pop.
BijJCon. besluit is de luitenant-generaal
W. FPop, chef van den generalen staf,
met ingang van 15 November 1919, eervol
ontheven van de waarneming van de functie
van opperbevelhebber van land- en zeemacht
en is aan voornoemden opperofticier dank
betuigd voor de belangrijke diensten door
hem in laatstbedoelde functie aan den lande
bewezen.
De opvolger van minister
Idenburg.
Binnen enkele dagen is de benoeming te
verwachten tot minister van Koloniën ter
vervanging van den heer Idenburg, van
den heer Simon de Graaff, oud-directeur
van Binnenlandsch Bestuur in Ned.-Indië.
De nieuwe Minister van Koloniën de heer
S de Graaff, die gisteren door de Koningin
op het Loo beëedigd is, zal heden Donder
dagmorgen 10 uur het beheer van het
departement overnemen van den fungeeren-
den Minister Jhr. Mr. Ruijs te Beerenbreuck.
Groot verlof.
Van de lichting 1919 zullen in het genot
van groet verlof worden gesteld op 5
November de dienstplichtigen in het tijdvak
van 1Oct. '18 ingelijfd bij de vesting
artillerie en in het tijdvak van 37 Febr.
'19 ingelijfd bij de pontonniers. Voorts op
29 November de dienstplichtigen in het
tijdvak van 17-21 Maart '19 bij de wiel
rijders en bij de vesting-artillerie.
Verder op 13 December de dienstplich
tigen in hét tijdvak van 1—5 October '18
ingelijfd bij de genie, pionniors enz. en op
20 December de dienstplichtigen, behoorend
tot de infanterie, hieronder begrepen de
grenadiers en jagers, ingelijfd in het tijd
vak van 14—18 October '18 en 1721
Maart '19.
Later wordt medegedeeld, wanneer met
groot verlof worden gezonden de dienst
plichtigen dor lichting '19, behoorend tot
den genie-motordieust en de genie-pionniers
enz., ingelijfd onderscbeidelijk in het tijd
vak vau 17 21 Febr.'igeni5 April'19.
Geen bezoek geen bloemen.
De concierge-bode, in dienst van de ge
meente Wijmbritseradeel had bij de jongste
behandeling van de begrootiug dier gemeente
ook verhoogiug vau salaris gekregen, voor
zijn dubbele functie een totale verbooging
van f 7.50 per jaar.
Hij adverteert in een der te Sneek ver
schijnende bladen, dat bij hoopt verschoond
te blijven van verdere felicitaties met zijn
vermeerdering van salaris.
Een royale burgemeester.
Naar wij in «Het Volk* lezeu, heeft de
burgemeester van ïholen aan den Raad
voorgesteld, zijn salaris met f 200 te ver
lagen, om daardoor het salaris der beide
wethouders elk met f 100 te kunnen ver-
hoogen. Dit voorstel is echter verworpen.
Vergiftiging
De »Zuid-Limburger« meldt, dat Dinsdag
ochtend om half 5 geestelijke en genees
kundige hulp werd ontboden in de woning
van Lambert Fransen te Blyerheide, bij
Kerkrade. Toen een pater het huis binnen
trad, lagen een ongehuwde, een gehuwde
dochter en de moeder bewusteloos. De ge
huwde dochter, overgekomen om haar zieke
moeder te verplegen, was inmiddels reeds
overleden. Een klein kind lag bij het lijk
en speelde met haar moeder. De toestand
van de 27-jarige dochter Marie Fransen is
ernstig, doch er bestaat nog kans op her
stel. De toestand van moeder Franssen is
hopeloos. Om halftien Maandagavond hadden
alle huisgenooten rijstepap gegeten. Ook de
mannen hebben er van gegeten, zonder dat
er een nadeeligen invloed van was onder
vonden.
De commissaris van politie nam den ketel
pap en «enige losse rijst in beslag.
De moord te St. Oedenrode.
Straffen van 15 en 5 jaar.
Dinsdag deed de rechtbank te 's Bosch
uitspraak in de moordzaak te St. Oedenrode.
Zij verklaarde L Brilleslijper schuldig aan
diefstalen medeplichtigheid aan moord en ver
oordeelde hem tot vijftien jaar gevangenis
straf. (De eisch was levenslang).
S. Lubig werd schuldig verklaard aan
mishandeling van den heer Van Kruisdijk
met een mes, waardoor hij aan de gevolgen
is overleden, welk misdrijf gevolgd werd
door diefstal. Hij werd veroordeeld tot vijf
tien jaar (de eisch was eveneens levenslang),
P. van den Wildenberg, tegen wien 18
jaar was geëischt, werd wegens medeplich
tigheid aan diefstal en heling veroordeeld
tot vijf jaar gevangenisstraf.
Zooals men zich herinneren zal had mr.
Pauwels in zijn pleidooi in de zaak Brille
slijper aangetoond, dat niet art. 288, maar
art. 312 op Brilleslijper van toepassing wss,
volgens welk artikel een straf van ten hoogste
15 jaar mocht worden toegepast.
j keurig uitzien; en een speciale Inrichting
de 3de zorgt voor verdere emballage en verzending,
jarig
etsjes.
van politie
sectie, bureau Leidscheplein te Amsterdam, Tal van localen werden ons mede getoond,
verzoekt namens de commissie over de in- I waar de grondstoffen ter vermenging, als;
richting voor stadsbestedelingen aldaar, be- peulvruchten, meelsoorten, gort, rijst, ver
kend te worden gemaakt met de verblijfplaats mecelll, enz,, zijn opgetast tot achtbare
van de minderjarige Josephina Gesina Pe- stapels. Wij zagen er o.m. een specerij-
;ronella Reijff, geboren 18 Augustus 1900, magazijn, een afdeeling builderij, e«n kokerij,
die sedert 29 Oct. jl. spoorloos verdwenen is.
Voornoemde commissie, die als hare
voogdes optreedt, verkeert in de meening,
dat het meisje een ongepast leven leidt.
Zij is 1.60 M. lang, tenger van Bouw,
heeft een goorbleeke gelaatskleur, grijs
blauwe oogen, donkerblond haar en gave
tanden.
Zij zou omgang hebben met een nilitair,
genaamd «Henk* te 's-Hage in garnizoen.
Eveneens wordt door voornoemden
missaris,
verzocht van de minderjarige Meta
Dam, geboren den isen Januari 1902, die j
haar laatste betrekking als dienstbode had j
café «Suisse* in de Kalverstraat te Am- I
de lokaliteiten voor verwekking van elec-
triciteit als drijfkracht der fabriek en de
wetenschappelijke keukeu: het scheikundig
laboratorium, dat staat onder leiding van een
deskundigen doctor. Aan het hoofdgebouw
zijn nog verbonden een bijgebouw met eigen
timmerwerf, voor 't maken van rollend
vervoermateriaal, smederij en bankwerkerij
enz., terwijl een eigen haventje voor de
bootjes die langs de lange en flinke slooten
grachtjes van 't uitgestrekte landbouw-
de moeder de verblijfplaats terrein de groenten aanvoeren, tusschen 't
gebouwencomplex een aardig, levendig
plekje van transportverkeer vormt.
De Overschiesche Primulafabriek mag er
in elk opzicht zijn; de interessante bezich-
sterdam waar zij in April 11. is vertrokken j tiging heeft ons daarvan ten volle overtuigd
-1—-» 1 J en ons 't doorslaand bewijs geleverd dat
hier gewerkt wordt naar de strengste en
meest volledige elschen van het moderne
fabrieksbedrijf,
Er heerscht een prettige, levendige be
drijvigheid, die wel "t meest overtuigend
betoog-in-actie is voor de productiviteit van
onze Hollandsche fabriek van soep- en bouil
lonproducten en 't was met groote vol
doening, dat wij na den rondgang door
d«ze fabrieken onze lezeressen in kennis
brachten met de geheimen der fabricatie
van een product, dat bij eiken maaltijd, op
•lk diner zoozeer door de aanzittenden
wordt gewaardeerd.
De Hollandsche Lelie.
sedert dien tijd spoorloos verdwenen
Zij is van middelmatige lengte en gezet,
bruïu haar, grijze oogen, gezonde kleur en
lichtzinnig van natuur.
De kleeding dezer twee meisjes is niet
bekend.
De ketelontploffing te Gouda.
De begrafenis van een der slachtoffers.
Onder zeer groote belangstelling is te
Gouda een der jeugdige slachtoffers van de
ketelontploffing, de 15-jarige Johanna van
Hene, begraven. De begrafenis van het
andere slachtoffer bad den volgenden dag
plaats.
Met de gewonden, die in het ziekenhuis
worden verpleegd, gaat het vrij goed. Eén
der patiënten is reeds ontslagen, doch een
ander meisje, dat tot nog toe thuis werd
verpleegd, mej. Van der Klein, is in het
ziekenhuis opgenomen. Haar toestand maakte
dit noodzakelijk.
Het onderzoek naar de oorzaak van de
ramp wordt met kracht voortgezet en is nog
uiet geëindigd.
De firma Daalmans is van plan haar be-
drijf zooveel mogelijk voort te zetten en
heeft daarvoor in gebruik genomen de voor- I
malige stoomtimmerfabriek en kuiperij «De
Woelgeest*. Verschillende wasscherijen te
Gouda ter stede' ende stoom wasscherijGouda*
te Hilversum zullen de goederen der firma
Daalmans behandelen, zoodat ook haar per
soneel weer voor een groot gedeelte aan
het werk zal kunnen gaan door verdeeling
over een aantal wasscherijen.
Een echt Neder1 andsche
N ij v e r h e i d.
Wanneer de dames haar eersten tafelgang
na de hors d'oeuvre klaarmaken, vermoeden
zij zeker niet, welk een proces aan de be
reiding der Primula's soeptabletten of bouillon
blokjes welke tegenwoordig in ieder huis
gezin daartoe met voorliefde worden ge
bruikt is voorafgegaan, maar wel zullen zij
kunnen constateeren van welk een véél
deugdelijker kwaliteit dit product is dan de'
oorlogsnamaak, die gedurende de crisis
jaren in allerlei vorm als bouillon-conserven
de provisiekast is binnengeslopen.
Wij hebben in «Primula's* producten een
voortbrengsel, dat vrijelijk kan wedijveren
met de vroeger reeds uit het buitenland
bekende tabletten voor soepen en consommé's.
Onder het zaakkundig geleide van den
chef, den beer J. H. Rullmann kregen wij
van deze Overschiesche onderneming een
bijzonder gunstigen indruk.
De te verwerken grondstoffen voor onze
geurige kop bouillon of oni smakelijk bordje
soep worden op een complex van terreinen,
circa 500 H.A. groot, met de meest moge
lijke zorg verbouwd en tot tabletten eu
blokjes bereid langs fabriekmatigen weg,
waarbij natuurlijk de ingrediënten, aan de
veeteelt ontleend, mede een hoofdbestand
deel vormen. De maatschappij, die zich het
afzetrayon van haar product tot buiten ons
land uitgebreid denkt, zit niet stil en stelt
zich voor, o.a. ook iu Duitschland zich te
doen vertegenwoordigen, tot welk doel reeds
uitgebreide voorbereidingen zijn genomen.
Maarvolgen wij 't toebereidings
proces der tabletten op den voet:
De machines, die bier in actie zijn, zijn
van de nieuwste vinding en in een ruim
locaal opgesteld. Nadat de grondstoffen,
erwten, boonen, soepgroenten enz., zijn
gedroogd in daartoe speciale droogkamers,
na eerst even te zijn opgekookt, worden
ze gemalen en vermengd met de vleeich-
bestanddeelen, die daartoe eerst in vacuum-
kaslen zóó verbit worden, dat alle water-
deelen uit de vleescbextracten worden weg-
gedroogd. De daardoor ontstane harde
bouillonmassa wordt alsdan gemalen
mengmachines gemêleerd met voornoemde
groenten- en meelsoorten.
Daartoe wordt dit mengsel in de com-
primeermachines in den vereischten vorm
samengeperst tot tabletten, welke langs
machinalen weg in de inwikkelmachines
worden verpakt.
Alles draagt 't kenmerk yan zindelijkheid,
een hoofdvereischte bij de productie van
levensmiddelen.
De keurige verpakking in grootere pakjes,
elk bevattende vijf tabletten, is toevertrouwd
sluitend sigaar- of pijprookers zijn, die
sigaretten komen koopen voor hun vrouwen.
Zelfs zijn er clergymen, die telkens zoo'n
paar honderd Turksche sigaretten komen
koopen voor hun «womenfolk.*
De «Daily Chronicle* plaatst bij deze
mededeelingen als commentaar, dat onder
de vrouwelijke arbeidsters het rooken van
sigaretten nog niet algemeen is. Wel onder
de vrouwen van midden- en beteren stand.
Eu aldus wordt deze aanteekening over
de moderne sigaretten-rookende vrouwen
besloten
«Voor de hand ligt, dat een echtgenoot,
die ruzie met zijn vrouw maakt, omdat zij
rookt, als een zeldzame vogel te beschou
wen valt.*
Dragen onze Nederlandsche echtgenooten
ook reeds soortgelijke pluimage?
Loodvergiftiging.
In een Dultsch medisch tijdschrift werden
onlangs proefnemingen medegedeeld tegen
de zoo gevaarlijke loodvergiftiging, die in
de loodindustrie zoo veelvuldig voorkomt.
De te behandelen patient krijgt tegelijkertijd
«en voetbad en een armbad, waardoor een
electrischen stroom geleid wordt. De posi
tieve pool van de draad wordt ln het voet
bad, terwijl de negatieve pool ln het arm
bad aangebracht wordt. Bij een stroom-
sterkte van 20 tot 40 milliampère werden
verrassende resultaten bereikt, die tot vol
komen herstel van den patient leidden.
BIJEENKOMSTEN.
„Onder Onsjes"
Beroeps-kritiek.
Onlangs kwam een «halve* bekende bij
O. d. S. oploopen, teneinde op ongepaste
wijze een opmerking te maken over het
een-en-ander, dat onlangs in die rubriek ver
scheen.
O. d. S. beet van zich af: «Wat wil je
mee-praten 1heb je ooit zelf een artikel
geschreven
Waarop de halve-bekende antwoordde:
Dacht je dat ik ooit een ei heb gelegd?
en toch kan ik over den smaak bliksemsch
goed oordeelen.*
De redactie-portier Het de halve-bekende
zonder de gebruikelijke welwillendheid uit.
Twee oude dames, waarvan er één zeer
doof was, wandelden over het perron. Eens
klaps daverde een exprestrein voorbij. Ter
wijl zij passeerde liet de locomotief zulk
een gillend gefluit hooren, dat de één*
dame ondanks haar jaren, van schrik drie
voet de lucht in sprong.
De doove echter knikte liefjes-glimlachend
tegen haar vriendin en zei aangedaan: «Da's
nou het eerste roodborstje, dat ik van 't
voorjaar hoor piepen.*
Rookende dames.
Onlangs ontwikkelde zich voor een Engel-
schen rechter het volgende eigenaardige
gesprek, naar aanleiding eener procedure
tegen een vrouwelijke beklaagde, die,
behalve van vele andere leelijke dingen,
ook verdacht werd, dat zij zich te buiten
ging aan het rooken van sigaretten. De
rechter vond dit laatste echter blijkbaar zoo
erg niet. Hij stelde namelijk de volgende
vraag aan den Openbaren Aanklager:
«Rookt u sigaretten?*
«Jawel, sir.*
«Welnu, waarom zou zjj het dan niet
mogen doenl*
Deze laatste rechterlijke tirade typeert
het areeds toenemend gebruik onder Engel-
sche dames om sigaretten te rooken.
En vermoedende, dat deze gewoonte ook
in ons land en onder onze getrouwde vrou
wen en jonge meisjes toeneemt waarom
zouden ze nietdeelen we mede, hoe
een der Engelsche bladen, de «Daily Chro
nicle* aan het enqueteeren is geweest -
waarom zou onze Londensche collega niet!
en bij een der grootste Westend-tabaks
winkels terecht kwam, waar hem het vol
gende werd meedegedeeld
«We verkoopen stellig evenveel sigarettten
aan heeren als aan dames, en er zijn heel
wat heeren van wie we weten, dat ze u.T-
a bibliotheek.
R.K. openbare leeszaal en biblio-
teek, Nieuwstraat 20.
Oudheidkundig Museum, Klehite,
Bioscoop Langestraat.
Zaterdag Theosofische Leeszaal.
Vrijdag tot Maandag Bioscoop »I)e Arend*.
13 Nov. Arb. Jeugd Organisatie, Bioscoop
Voorstelling 8'/2 l°lli uur«
Bioscoop Langestraat.
15 en 16 Nov. «Amicitia* Konijnenten
toonstelling.
17 Nov. Foyer «Amicitia* 8 uur, Verg.
Multatuli-bulde.
ADVERTENTIE'
EEN NET MEISJE vraagt eenige
Naaihuizen 011 Naaiwerk
aan huis.
Goed op de hoogte met alle voorkomende
werkzaamheden. Brieven onder No. 366,
aan Bureau van dit blad.
I11 plaats van kaarten
Ondertrouwd
H. W. GIJZEN
en
A. M. GERRITS
MULTATULI-COMITÉ.
Het voorlooplg Bestuur noodlgt Iedereen uit,
die wenscht mede te werken aan de
HULDIGING VAN' HL'LTATULI
ter gelegenheid /an diens
100 JAIUGKN GEBOORTEDAG
in Maart 1920, tot de VEROADERINO, welke ge
houden zal worden op
MAANDAG 17 DEZER
ln den Foyer van „AMICITIA "(ingang terrasz(jde)
Aanvang 8 uur.
De samenstelling van ieder der 20 soorten
van Primula's Soepen in tabletten is met
zooveel zorg geschied, dat ze ten volle aan
de meest strenge eischen voldoen en de
nadeelen, die men bij andere c
den koop toe heeft, missen.
F. H. LOMANS
48 Hof - Telefoon 356 - Amersfoort
ELECTRO-TECHNISCH BUREAU
LICHT- en KRACHTINSTALLATIE
MODERNE BLIKSEMBEVEILIGING
Physisch Geneeskundige Inrichting
AMERSFOORT II Techniscb-Directeur II B A A R N
VLASAKKER WEG 32 JAC9 DEKKER. TELEFOON 177
Spreekuur to Aniorsloort Maandag, Woensdag eu Vrijdag
rau 2—4 uur. Voor minvermogenden vau l'/j—2 uur
Afdeelingen voorElectrische-, Heetelucht- en WaterbehandelingThermo-penctratie.
Massage, Vibro- en Douche-massage, Bewegingskuren, Zweedsche Heil- eu Adara-
gymnastiek, Kunstzonbestraling enz.
Behandeling van
VETLIJVIGHEIl) met klachten,
als: spoedige vermoeidheid, benauwdheid, kortademigheid, hartkloppingen, z.g.n. rhou-
matische pijnen, gezwollen voeten en -beenen, enz.
Speciale behandeling van Voetklachten (Pijnlijke-, Zwakke- en Platvoeten).