Dinsdag 25 November 1919.
1
No. 9262.
69e laargang
I St. Ntcolaas-Cadeaiix
BIJVOEGSEL
Uitgave van de Drukkerij „De Amersfoortsche Courant, voorheen Firma A. H. van Cleefl".
BUREAUX
KORTE GRACHT «8 (oud q)
REDACTEUR
F. W. H. OUDENS.
AMERSFOORT.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en 'Zaterdagavond. Abonnement per 3 maanden/ 1.—
franco per post /1.15. Advertentiën 1—6 regels 60 cent; elke regel meer 10 cent. Bijregel-
abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale, officieele- en ontelgeulngs-
advertentlën per regel 15 cent. Reclames 15 regels 1.25 Bewijsnummers worden in
rekening gebracht en kosten, evenals afzonderlijke nummers, 5 cent,
Bij advertentiën van buiten de stad worden de incasseerkosten in rekening gebracht.
VALKESTRAAT 19.
Telefoon iq.
OVERZICHT.
Buitenland.
Nederland en België,
dat in de Openbare protestvergadering op
morgenavond in de Keizerskroon alhier
door de beeren J. de Krijger en F. Hessels
zal worden behandeld.
1 Allen, die belangstellen ln het beant-
woorden van deze vraag, wekken wij dus
van de AMERSFOORTSCHE COURANT
van ZATERDAG 22 NOVEMBER 1919.
BEVOLKING.
Opgave van gevestigde personen
van 17 tot en met 24 October 1919.
H. Knip, Barneveld naar Soesterw. 184
P. Meyer, Monnikendam naar Asch v.
Wijckstr. 12 Mej. H. Jager, Zeist naar
Molenstr. 17 Mej. M. Vries—Wijnen,
Amsterdam naar Heilig.weg 451 W.
Schoonderbeek, Leusden 11. St.-Andriesstr.
10 Mej. D. Boersma, Baarn n. Heliestr.
31 Mej. H de Fluiter, Veenendaal naar
Muurb. 57 Mej. M. Mulder, Naarden n.
Kruiskamp 39 Mej. M. Groenestyn.
Hilversum naar Coninckstr. n Mej. D.
Peterse, Amsterdam naar Hoogeweg 39
Mej. WagensveldVos, Woudenberg naar
Monnikenp. 43 Mej. G. Beers, Harderwijk
naar Westerstraat 89 Mej, A. Wlllemse.
Haren naar Arnh.str. 28 - Mej. Manné—
Schutten, Deventer naar Gasthuis). 19
Mej C. Semmelink, Nijmegen n. Regent.-
laan 2 J. Duyvis, Zeist naar Bergstr. 22
Mej. W. Osnabrugge, Stoutenburg naar
Bergstr. 22 W. Krone, Duitschland naar
St..Bonif.str. 62 Tb, Abada Jelgersma,
Assen n. Schimmelp.str. 64 C.Pol, Arnhem
n. Huygensl. 31 Mej. W. van Egdom,
Stoutenburg naar Langestr. 18 Mej. P.
Boogerd, Nijmegen u. Uireehc.weg 48b
Wed. v. Kuyk, Renkum n. Schimmelp.str.
31 H. Palffonier, Arnhem n. Soesterw.
264 Mej. D. Ruiter, Amsterdam naar
Utrecht.weg 91 -r J. v. Delft, Harderwijk
naar St-Jorisstr. 48 Mej. F. Aleman,
Barneveld naar Kr. Elleb.steeg 10 L.
Manassen. Nijkerk naar H. v. Viandenstr.
20 Mej. E. Steenderen, Amsterdam naar
A. de Arnh poortwal 54 G. Achterberg,
Veenendaal n. Heliestr. 24 H. Scbuh-
macber, Utrecht n. Utrecht.weg 117 M.
Linnewiel, Arnhem n. K.-Wilhelm.sr. 3,5.
H. Sas, België naar Kamp 32 P.
Schutter, Kampen naar v. Bemmelstr. 42
P. Ruitenbeek, Kazerne n. Weverssingel
Mej. A. v. d. Berg, Amsterdam naar
Muurb. too Mej. L. Engles, den Haag
n. Utrecht.weg 40 J. Hodenpey), Utrecht
n. St.-Bonif.str. 48 D. v. Buuren, Alkmaar
naar Schimmelp.str. 8 Mej. M. de Wilde,
Amsterdam naar Weverssingel 48 Mej.
J. Hardeman, Zand voort naar Molenstr. 16
Mej-J. Riem via, Hilversum n. Wester
straat 107 J. Mulder, Renkum n. Langi
straat 113 J. Loosdrecht, Borger naar
E. Meysterweg it Mej. A. Braak,
Avenhorn naar Miereveldstr. 26 G. v.
Aaken, Amerika naar H. v. Viandenstr 9
Mej. S. Burger, Kamden n. Havik 35
Mej. S. Tol, Nijmegen naar Havik 35
W. Bakkenea, Heerlen n. Heliestr. 24
C. Bollen, Rotterdam n. Havik 11
Jhr. N. Versluys, Willemsoord n. Langestr.
10 F. Visser, Wormerveer n. Schimmelp.-
kade 7 Mej. T. Wielinga, Leusden naar
Regent.laan 4 Mej. A. van Deuveren,
Hoevelaken 11. Kamp 33 H. Beekman.
Baarn naar Puntenb.l. 15 Mej. Y. Hein-
sius, Amsterdam naar Huygenel. 25 G.
Gelder, Groningen naar Vlasakkerweg 32
Mej. W. v. d. Vis, Baarn n. G. Doustr.
23 Mej- M. Duyvis, Koog a/d. Zaan n.
J. v. Oldenb.l. 20 E. den Schinkel, Am
sterdam naar Station restauratie L. An-
toiletti, Utrecht naar L. Nlc.str, 11 J.
de Vries, Wageningen naar Zuidzingel 33
Mej. Mr. S. Meyers, den Haag naar Pr.-
Julianal. 7 J. Braun, Princenhage naar
Westsingel 21 P. Braun, Princenhage n.
Westsingel 21 J. Ruitenbeek, Hoeve
laken naar Kamp 39 Mej, A. v. Boxtel,
den Haag naar Langestr. 3 Mej. S. v.
Loon, Zevenbergen naar Groenmarkt 4
Mej. M. v. Gestel, Hilversum n. 't Zand 7.
BINNENLAND.
17 Mlllloen bezuiniging.
De Minister-President, Ruys de Beerer-
brouck deelde deze week in de Tweede
Kamer mode, dat het Kabinet moermalen
heeft overwogen of het met voorstellen be
treffende de defensie kon komen.
Steeds echter is met eenstemmigheid uit
gemaakt, dat de buitenlandsche toestanden
daarvan moesten doen afzien. Ook de re
geering wenscht beperking van bewapening
en zij gaat niet uit den weg voor een mili
taire coterie.
Aan den anderen kant is de oorlogskoorts
nog niet over en daarom moet de gulden
middenweg bewandeld worden, waarbij
kleine naties op den weg tot ontwapening
mogen voorgaan. In de memorie van ant
woord betreffende Hoofdstuk VIII zullen
de plannen van den minister van oorlog
onomwonden worden medegedeeld. Tot de
p'annen behoorenverkorting van den eer
sten oefeningstijd tot 6 maanden, bij de be
reden artillerie tot 12 maanden, bij de
cavalerie tot 18 maanden, waarmede 4
millioen zal worden bezuiuigd. Verder een
2-maandelijksche oefentijd voor voorgeoe.
fenden, gedeeltelijke beperking van het
blijvend gedeelte in verband met de uit
breiding der marechaussee, eerste oefening
in regimentsinstructiescholen, vereenvoudi
ging der legcrorganisatie, invoering van
den legerrecruteeringsdienst
Door de laatste drie maatregelen zal bet
beroepskader aanzienlijk worden ingeperkt
en 17 millioen worden bezuinigd. De ver
mindering van de landweer van 48 tot 27
bataljons geeft een besparing van if milli
oen. Door al deze maatregelen zal verder
veel kunnen worden bezuinigd op admini
stratie en kazernes.
Ook de Marinebegrooting zal worden
verlaagd en wel met 3} millioen, doordien
alles wat onbruikbaar of niet volstrekt mis
baar was, zal worden afgeschaft.
De salarisverhooging.
>De Bode* neemt de salarisregeling uit
de Nota van Wijziging bij het wetsontwerp
«bij minder dan 2 dienstjaren 1500
b 2 en meer doch minder dan 4 d. 1050
d» 6
e 8'
«o
13
h„ 16
'95°
«3 2300
>6 2430
>1 1, II 19 i, 2600
i 19 en meer dienstjaren 2S00
De verboogingen onder g h en i
bedoeld, worden alleen toegekend aan
degenen, die gehuwd zijn of gehuwd
zijn geweest,
en teekent hierbij aan:
Ingevolge art. 192, (slot- en overgangs
bepalingen) zullen de jaarwedden der onder
wijzers bedoeld in art 77a der wet van 1878
(tegenwoordige ond. zonder h.a /300 min
der bedragen dan de bovengenoemde sommen,
en voor die bedoeld 77</(hoofdaktebezitters)
aan deze sommen gelijk zijn.
>Dat beteekent dus voor de huidige
onderwijzers, die geen bijakie(n) bezitten
een salarisverhooging van f200 als de wet
ongewijzigd mocht worden aangenomen
met ingang van 1 Jan 1920.*
Het blad is van oordeel, dat de Minister
zich zeker niet zal hebben voorgesteld hier
mede eenige bevrediging te brengen bij
het in toenemende mate naar een hooger
salaris hunkerende onderwijzerscorps.
Steun Weensche Kinderen.
Door het Dagelijksch Bestuur van het
Nederlandsch Verbond van Vakvereenigin-
gen is tot de aangesloten bonden een schrijven
gericht, waarin deze worden verzocht een
bedrag uit hun kassen disponibel te stellen
voor steun aan de Weensche kinderen.
Te Coevorden zijn op een bevolking van
6000 zielen, in hoofdzaak bestaande uit
kleine middenstanders, ongeveer 200 Oet-
tenrijksche kinderen geplaatst. Bovendien
is daarvoor nog een bedrag van f 4000 bij
een gebracht.
Grondverzakking.
Groote verwoesting aangericht.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag heeft te Zutfeiv aan de Zuiderbaven
een omvangrijke grondverzakking plaats
gehad, in deze haven, die in open verbin
ding met den IJssel staat, bevonden ilch
geruimen lijd eenige baggerschuiten en een
machine, om een nabij gelegen terrein op
te spuiten. Wegens den lagen waterstand
van den IJssel dreigden deze vaartuigen vast te
ratten. En om dit te voorkomen, had men
in de havenmonding een dam gelegd, die
het water in de haven op peil hield. Toen
nu het waterschap de Berkel orders gaf
dat er gespuid moest worden, omdat er
hoog water in aantocht was, moest een der
sluizen van dat waterschap, die in de
Zuiderhaven uitmondt, geopend worden,"
Door het openzetten van die sluis steeg
bet water in de haven aanmerkelijk, zoodal
het ten slotte over den dijk bij den Ijssel
stroomde en daar een gedeelte grond weg
spoelde. Tengevolge van de sterke zuiging
die. ontstond, werd de Oostelijke wal van
de haven ondermijnd.
De tuinen der aangrenzende hulzen an
het terrein waar de machinekamer der
kleerstoffenfabriek van de firma Struyck
stond, zakten ook in de diepte weg, waar
door eenige loodsen en de werkkamer gebsal
uit elkaar gerukt werden, terwijl ook de
machine wegzakte. Er is een groote ver
woesting aangericht. De schade, die groot
moet zijn, kan nog niet worden opgegeven.
Een brutale inbraak.
Een tweetal mannen vervoegde zich
Woensdagavond aan een woning aan de
Baliatraat te 's-Gravenhagn, waar alleen een
bejaarde huishoudster aanwezig was. Zij
vertelden de vrouw dat zij van >de politie
waren* en dat de bewoner van het perceel
verzocht had eens op het dak van zijn huls
te gaan kijken omdat bij vermoedde dat
daar looddieven aan 't werk waren.
De vrouw, uists kwaads vermoedende,
geleidde de twee mannen naar de zolder
verdieping, waar een der kerels haar met
een hard voorwerp eenige forscbe slagen op
hoofd eu hals toebracht, waarna de vrouw
aan de trapleuning werd vastgebonden.
ixug ecu eiiH.ei wuuru over ue verarijging
van den uoodigen grond en over de kosten.
Is er grond voor de uitvoering dezer
voorstellen aanwezig? Wij noemden reeds
de Staatsdomeinen. Wat daarop en daar
mede te doen zou zijn moet nader worden
onderzocht, zoo ook van den provincialen
en gemeentelijken grond.
Doch hoeveel zou er in 't geheel noodig
zijn, zal men vragen! Nemen wij aan dat
er 200.000 boerenarbeiders geleidelijk aan
eigen hoeven moesten worden geholpen of
op andere hlervoren aangegeven wijze tot
economische zelfstandigheid worden gebracht
en dat a!a gemiddelde voor tuinbouw, land
bouw- en veeteelt-bedrijven 5 H.A. per
gezin noodig zou zijn. dan ware daartoe
vereischt 1.000.000 H.A. land. Ons kleine
land biedt ruimschoots gelegenheid alle dezen
te helpen.
Ook de door ons voorgestelde gronube-
tegenaeei, wij Houden er ons van overtuigd
dat zij spoedig zullen zijn gedelgd.
Bovengenoemde voorstellen zullen de
eerste schreden zijn naar een nieuwe, ge
lukkige Maatschappij, waarin overvloed,
vrijheid en geluk voor allen en ieder zal
bestaan. Om slechts een voorbeeld uit dui
zenden te noemen van de dwaze verhoudin
gen, voortkomende uit het huidig grond-
monopolie:
Wanneer alle 1000.000 gezinnen, welke
Nederland telt, een huis met een tuin werd
gegeven van 10 Are, zou daarvoor slechts
zijn 3%, zegge drie procent van Neer-
lanJ's territorium. De millioenen, nu ge
bruikt om enkele gezinnen in de groote
steden een woning in iets goedkooper buur
te geven, zijn voldoende om veel meer ge
zinnen een geheel levensbestaan te ver
schaffen op het landl Laat iedere burger
en burgeres, die voor zich zelf een gezins-
Volgens een in dit nummer voorkomende
advertentie zal a.i. Donderdag in «Amicitia*
de phenomeoale 16-jarige violist Stephan
Partos, thans voor de tweede maal, een
concert-avond geven.
Ongetwijfeld zullen velen, die dezen
virtuoos reeds hebben bijgewoond, en zij,
die hiervoor nog niet in de gelegenheid
waren,hierin aanleiding vinden, naar Amicitia
optetrekken, sn den begaafden violist te
hooren.
Het Kamerlid Wijk.
Naar het >Alg. Mil. Weekblad* mede
deelt, gaat de heer Wijk, voorzitter dei
onderofficieren-vereeniging »Ons Belang*
voor herstel van zijn geschokte gezondheid
eenigen tijd naar Oosterbeek.
Protest-vergadering.
Maken de schoenmakers en schoenwinke-
liers een woekerwinst? Dat is het onderwerp,
geven gias nevat dus in volgorde van de
nummers, alle bij den Telefoondienst aan
geslotenen, en zal iu afzonderlijke stedelijke
uitgaven verschijnen.
Gemeente Amersfoort.
Kaasmarkt 24 November 1919.
Aangevoerd 13 wagens, bevattende 2850
K.G. k: as.
Prijzen f69.—tot f 74.— per 50 K.G.
Gestempelde f—»f50
Handel flauw.
De liquidatie der 1 egervoorraden.
We lezen in het «Handelsblad*:
Wat is de reden, dat de liquidatie van
den voorraad legerdekens op andere wijze
plaats vindt dan die van de militaire
schoenen?
Te 's-Gravenhage bestaat een Rijkskan
toor voor Huiden en Leder, met een liqui
dates aan het hoofd, tot wien de burge-
