Donderdag 22
April 1920
No. 9323
70e Jaargang
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Clceff.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden li.-, franco per post fi.ig. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIÊN 1—6 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, officlcele- en
onteigenings-advertentién per regel 20 cent. RECLAMES 1—5 regels f1.33; elke regel meer 30 cent. Incasseerkostcn worden in rekening gebracht.
Inzending van advertentifin op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: F.W.H. OUDENS, AMERSFOORT
BUREAUX: KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON 19
OVERZICHT.
Buitenland.
Door een sneeuwstorm overvallen.
Binnenland.
Het blijvend gedeelte Onderhandelingen
in zake transportarbeidersstaking afgebroken
Prof. P. D. Chantepie de la Saussaye
De Economische gevolgen
van de
drooglegging van ons land.
xx.
Wij willen het thans hebben over de
diensten van den tusschenhandel. En nu is
opvallend, hoe tusschen branders en distilla
teurs de commissionairs en makelaars steeds
hun bemiddelende dienBtcn zijn blijven ver.
richten. Zoo is er te Schiedam een zestal
makelaars werkzaam en ongeveer evenveel
commissionairs. Waar echter in vroeger
jaren de alcohol-handel voornamelijk ge
dreven werd op de toen druk bezochte
Schiedamsche Beurs, waar dus een belangrijk
gebruik werd gemaakt van den tusschen
handel, leed dit vak schade door den achter
uitgang van het aantal branderijen, waarvan
in een vorig opstel sprake was. Hun getal
verminderde immers van een 200-tal in 1S80
tot niet meer dan een 6>tal in het heden.
Zooals echter opgemerkt, heeft men hier
te maken met een verschijnsel van moderne
bedrijfs-concentratie. Een en ander had
tengevolge, dat de handel er zeer door
vereenvoudigd werd, al bleven de diensten
tusschen brander en distillateur nog steeds
als vanouds behartigd door tusschen-personen.
De distillateurs ten onzent verlangen namelijk
doer niet-belanghebbende personen objectief
te worden voorgelicht.
Hierbij zij overigens aangeteekend, dat
de commissionairs, behalve dat zij dezelfde
diensten verrichten als de makelaars, ook
handel drijven voor eigen rekening. Want de
zoo omvangrijke Nederlandsche graanhandel
neemt in verhouding tot onze alcohol-
industrie toe, en wel naar aanleiding eener
veelal geuite bewering, als zouden de groote
hoeveelheden graan, benoodlgd voor de
alcohol-industrie als verloren brood voor
ons volk te beschouwen zijn. Dat de hoe
veelheden verbruikt graan volstrekt niet
geheel als verloren volksvoedsel te be
schouwen zijn, toonden wij reeds In een
eerste opstel aan. Hier mogen enkele cijfers
volgen, waaruit blijkt, hoe betrekkelijk
gering het graan-kwantum is, dat voor de
alcohol-industrie moet worden afgezonderd.
Vóór de crisis verwerkten de Schiedam
sche branders 25.000 ton mals en roggeen
13.000 ton gerat per jaar, terwijl Delft
20.000 ton mais en rogge en 10.000 ton
gerst jaarlijks noodig had voor zijn industrie,
in direct verband staande tot de alcohol-
industrie.
Het gerst werd door de branders meeBt
uit de Oostzee-havens betrokken; eveneens
hun rogge kwam van daar. De voornaamste
verscheepplaatsen waren Pernau, Memel,
Riga. De mais kwam hoofdzakelijk uit
Amerika, Rusland en het Donau-gebied.
Later trad ook Zuid-Rusland veelal als
leverancier op, met Odessa als afscheep-
haven. Al deze soorten werden gerekend
tot de droge soorten, welke bij voorkeur
door de branders gevraagd worden. Na het
intreden van den algemeensn oorlogstoe
stand, en later bij het voortduren van de
wereldcrisis, gingen al deze verschepingen
In aanzienlijke mate achteruit, zooals zoo
dadelijk met enkele welsprekende cijfers zal
kunnen worden aangetoond.
In normale omstandigheden werden deze
granen aan de beurs te Schiedam verhandeld,
of wel betrokken de branders van Rotter-
damsche en Schiedamsche agenten, op
tredende ten deze namens hunne buiten-
landsche huizen. Op deze wijze trof men
dus zoo goed als geen voorraden graan aan.
De groote Delftscbe fabriek voor gist en
spiritus, ook andere groote firma's impor
teeren haar voorraden zelf.
tAAAA'AA A'A Jtijk. Jk. -Jk. A.U.
A. H. v. NIEUWKERK M
1 11—laia. IJ Tal I It.aa.il'rt/ial
M
L. Deekstr. i4.Tel.317a, Amersfoort l
►UlectrisÉ llBubelnlierij N
M IN AMEUBLEMENTEN EN H
M KANTOOKMEUBE LEN M
ïir-* vvv vr vr vr vvvvvyvi
Hierbij houde men in het oog, dat men,
om de reeds door ons vermelde redenen,
slechts zeer zelden gebruik maakt van ons
inlandsche graan. Slechts bij zeer hooge
noteeringen voor buitenlandsche granen ging
men over tot het gebruik van Inlandsche
soortenook geschiedde dit een enkele maal,
wanneer door een overvoerde markt met
blnnenlandsch graan de branders aldus
goedkoop aan hun grondstof konden komen.
Doch, zooals reeds opgemerkt, kwam dit
slechts zelden voor. En wel om de reeds
genoemde reden, dat ons graan een be
trekkelijk hoog vocht-gehalte heeft, nl. van
18 pC». De overige eigenschappen, als de
blzondere blankheid onzer Zeeuwsche tarwe,
de zoetachtigheid onzer rogge, welke haar
zoo gewild maakt voor de koekfabrieken,
spelen echter geen rol voor de branderijen.
De partijen, welke uit Amerika worden
betrokken, oefenen geen Invloed van belang,
omdat deze aanvoeren te ongeregeld plaats
hebben. Dit land was soms met groote
partijen aan de markt; doch men mag als
vaststaand aannemen, dat onze branders
daarvan weinig betrokken hebben, omdat
ook deze Amerikaansche rogge-soorten
weinig geschikt bleken voor bun bedrijf.
Het uit Zuid-Amerika afkomstige mais Is
echter wèl in onze branderijen verwerkt.
Doch bij dit alles houds men wel in het
oog, hoe betrekkelijk gering de door de
alcohol-industrie verbruikte graanhoeveel-
heid eigenlijk is. Over het algemeen ge
sproken geldt In de kringen der groot
handelaars in graan, dat hetgeen voor deze
industrie moet worden afgezonderd, slechts
een kleine verhouding vormt tot ons ge-
heele nationale graanverbruik en uiterst
gering is, in verhouding tot de geheele
graan-consumptie van ons land. Want wan
neer men berekent, zooals hierboven reeds
uiteengezet, dat de branders genoeg hebben
aan een jaarlijksch kwantum van 68.000
ton, terwijl de geheele omzet In ons land
ongeveer 2 millioen ton tarwe en andere
granen bedraagt, dan kan men vrijwel gerust
zijn over het zoogenaamde misbruik ten
nadeele der volksvoeding, hetwelk door de
alcohol-nijverheid ten nadeele van onzen
graanomzet gemaakt zou worden. In totaal
behoefte berekent men dan ook op niet
meer dan 3 pCt. de door de branders be-
noodigde hoeveelheid granen.
In de afgeloopen crisisjaren werd aan de
branderijen natuurlijk veel minder geleverd
dan dit gemiddelde van vroegere jaren. Uit
een statistiek welke ons ten dienste staat
blijkt namelijk, dat in de jaren 1916—1918
de aanvoeren van overzee (en wat betreft
vroeger uit Rusland geheel in de z.g.
«Wilde vaart») voor de branderijen succes-
sievelijk bedroegen 14000,20.00O en 2600 ton.
(Wordt vervolgd.)
STADSNIEUWS.
BEKENDMAKING HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Amen-
foort,
brengen ter openbare kennis,
dat bij hun besluit van 20 April 1920,
aan de FIRMA R. VAN DIJK cn bare
rechtverkrijgenden voorwaardelijk vergun
ning is verleend tot het uitbreiden van een
steenhouwerij, door het plaatsen van een
steenzaag, te drijven door een electromotor
van 15 P.K.
in het perceel alhier gelegen aan den
Arnhemschewog no. 4, kadastraal bekend
Gemeente Amersfoort, Sectie B No. 2052
(oud no. 1378.)
Amersfoort, 21 April 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK,
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
KENNISGEVING.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis,
dat In de gemeenten Rhenen, Maar» an
Hoogland gevallen van mond- en klauwzeer
zijn voorgekomen.
Amersfoort, 21 April 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWJJCK.
Motor- en Rij wIewet.
Ter kennis van 't publiek wordt gebracht,
dat vanaf i Mei ook motorrijtuigen op tweo
wielen (motorfietsen) en motorrijtuigen op
drie wielen, met niet meer dan twee zit
plaatsen, zoowel van voren als van achteren
genummerd moeten zijn.
Het nummer met letter moet zoowel
links als rechts van de richting van het
rijtuig, als van achteren zichtbaar zijn.
Daartoe moet het worden aangebracht:
a. hetzij aan weerakanten op een metalen
plaat, welke aan de voorzijde van het
rijtuig, in vasten stand, recht en ongeveer
horizontaal vooruitsteekt
b. hetzij aan weerskanten van het voor
gedeelte eener benzine-bewaarplaats of
dergelijk voorwerp, indien dit voorge
deelte zich vlak achter het bnlhoofd
bevindt
terwijl het bovendien aan de achterzijde
van het rijtuig wordt aangebracht op een
metalen plaat, bevestigd aan bet zadel,
aan den bagagedrager, aan het achter-
ipatbord of wel aan de duo.zitting.
Examens.
Bij het te Amsterdam gehouden examen
voor Apothekers-Assistent slaagde o.a. ook
onze stadgenoote, Mejuffr. J. E. vau 't Eind.
Onze stadgenooten*. *de dames E. T. M.
van Lamoen en G. J. Boode slaagden gis
teren bij het te Utrecht gehouden examen
voor de acte Lager Ouderwijs.
Het Kamerlid Wijk.
In verband met het bericht in het A. D„
dat het Tweede Kamerlid W. Wijk binnen-
kort voornemens zou zijn, voor het Kamer-
I lidmaatschap te bedanken, deelde dc heer
Wijk, op onze desbetreffende informatie
j ons mede, hem van 'n dusdanig voornemen
I litis bekend is, en het gesignaleerde onjuiste
bericht derhalve geheel voor rekening blijft
van dat blad.
Transportatakers.
Een collecte, gehouden op den feestavond
in dc afd. Amersfoort van den Algemeenen
Ned. Metaalbewcrkersbond, Zaterdag l.i.,
bracht ruim f20 op, terwijl een gehouden
verloting een batig saldo van ruim f 12.—
opleverde.
Kamer van Koophandel
en Fabrlekon.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
alhier zal Vrijdagavond a.s. te 8 uur ten
Raadhulze In 't openbaar vergaderen.
Handel en Nij verbeid.
De Middenstands-vereenlging «Handel en
'Nijverheid» houdt a.s. Maandag eeno alge-
meene vergadering in «do Zwaan» mot een
uitgebreide agenda. Aan de orde zullen a.o.
komen de sluiting der winkels op den Zater
dagavond ten half tien, de verslagen van
secretaris, penningmeester en van het Inf. on
Incassobureau, alsmede de verkiezing van
5 bestuursleden wegens periodieke aftreding
der heerun L, Krook. R. Levy en A. Mar
tens, waarvan eerstgenoemde zich niet meer
herkiesbaar stelt, terwijl de heeren R. v. d.
Burg en W. van Schalk hun mandaat even-
sens tor beschikking stellen.
Ook zullsn 2 afgevaardigden moeten
worden benoemd voor het congres, op to
en 21 Juli tc den Haag te houden.
Zanguitvoering.
Het Chr. Meisjeskoor «Excelsior» tn
Kinderkoor «Prinses Juliana* onderafdee-
llngen van onze chr. zangvercenlging «Harpe
Slons»—gaven Dinsdagavond onder leiding
van den directeur G. G. van Lunteren, «en
uitvoering in «Amlcltis» die welgeslaagd
mag hoetcn cn die vooraf met gebed geopend
werd door den heer D. v. d. Helde, den
eere-voorzitter.
Het In ruime getale opgekomen publiek
zal ongetwijfeld van deze uitvoering een
goeden Indruk hebben medegenomen, want,
laten wij maar dadelijk met de deur I11 het
huls vallen, er la over het algomeen heel
goed gezongen.
Duidelijk kwam hierbij naar voren, dat
de heer Van Lunteren alle zeilen bijzet om
zijn meisjee- en kinderkoor later een veel
zeggende plaats in de zangwereld te doen
innemen; er bevinden zich trouwens, zoowel
bij de meisjes- als bij de kinderon-afdeellng
heele goede krachten onder, die, wanneer
de atem wat meer geschoold wordt, cn vooral
mot oordeel wordt geleid, voor de toekomst
veel beloven.
Met groot genoegen hebben wij de liederen
door het duet hooren vertolken, waarbij de
zang zeer beschaafd en zuiver, do tempo's
evenals bij het koor zeer goed verzorgd
waren, en de begeleiding zeer verdienste
lijk was.
Van de grooteren klonken vooral moot do
liederen: «Het Kerkklokje», «Znngeralled»
cn «de Koekoek», terwijl ons van de kinderen
het meeat voldeden «Lief Bloempko» en
Morgenwandeling»
Koren en directeur mochten het genoegen
smaken, door het publiek warm en meer
malen langdurig tc worden toegejuicht, wat
dus zeggen wil, dat het gehoor dankbaar
en tevreden was, twee factoren, die tot aan
moediging prikkelen.
De VoetBal in de Bioscoop.
Het Amersfoortsch Bioscoop- en Varlétó-
Theater in de Langestraat geeft In de week
van 23 tot cn met 29 dezer een interessant
en aantrekkelijk extra-nummer, dat onge
twijfeld een groote belangstelling tot zich
zal trekken.
Wij bedoelen den Voetbalwedstrijd Hol
land—Denemarken met zijn voor ons land
gunstigen uitslag s-o, die zooals men weet
gedurende de l'aaschdagen in het Stadion
te Amsterdam gespeeld werd, bijgewoond
door 'n 30000-tal bezoekers.
Wie toen verhinderd word dezen wedstrijd
bij te wonen kan thans in bovengenoemde
bioscoop zijn hart eens ophalen. Hij ver-
zulme deze mooie gelegunheid dus niet.
Overigens verwijzen wij naar do desbe
treffende advertentie in dit nummer.
Amersf. Consumenten Vereeniglng.
Tot zijn leedwezen heelt de heer Leopold
moeten bedanken ala Voorzitter der Alge-
mcenc Amersfnortsche Consumenten Ver.
eeniging, welke hij heeft opgericht en
waarvoor hij zich zooveel moeite en tijd
heeft getroost.
De heer Boeckhorat neemt tijdelijk het
Voorzitterschap waar.
Rechtszaken.
De Arrondissemcnts-Rochtbank te Utrecht
behandelde dezor dagen o.a. de volgende
zaken
De 29-jarige zworvende boekbinder J. A.
J., had zich te verantwoorden wegens dief
stal van een winterjas met 2 paar band-
■cboenen, gepleegd ten nadeele van den
:en luitenant-adjudant der veld-artlllerle
M. Schreudcr.
Bekl,, recidivist, bekende het ten laste
gelegde. Hij bevond zich op 15 Februari jl.
te dezer stede In de Langeairuat. Hij liep
toen het gebouw der sociëteit «Concordia
binnen, ging eon trap op en vond aan een
zich boven bevindenden kapstok een overjas,
waarin 2 paar handschoenen. Deze jas nam
hij mee. Op straat ontmoette hij «en koetsier,
aan wien de jaa toen weer werd overgedaan
voor de somma van f5. Do handschoenen
behield bekl. echter. De kooper van de jas
deed deze daarna weer aan oen anderover
voor f6. l.ater werd bekl. aangehouden,
waarbij de handschoenen nog op hem be
vonden werden.
