KENNISGEVING. Burgemeester en Wethouders van Amers foort; Gelet op art. 37 der Drankwet: Brengen ter openbare kennis; ie. dat bij he:, is Ingekomen een ver zoekschrift van JOHANNES VONK. alhier om verlof tot den verkoop van alcohol houdenden drank, anderen dan sterken drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop in de beneden eetzaal en boven voorlocaliteit van het perceel Langestraat No. 87 alhier; 2e. dat binnen twee weken na deze bekendmaking een ieder tegen het verleenen van het verlof schriftelijke bezwaren bij hun College kan inbrengen. Amersfoort. 7 Augustus 1920. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, v. RANDWIJCK. De Secretaris A. R. VEENSTRA. Propaganda-meeting Geheelonthouding. Door de afd. A'foort van de Ned. Ver. tot afschafing van alcoholh. dranken was op Zondag j.l. (in samenwerking met de onthouders zangvereenigiug «Door onthou ding vereenigd*) een meeting georganiseerd op het landgoed »Nimmerdor«. De optocht die om half twee van den Hof ging was niet groot. Achter de vaandels van S. D. A. P. en Bestuurdcrsbond liepen /éér weinig leden. Men schijnt zich in die kringen (waar nog al veel onthouders zijn)'n beetje te schamen om in 'n blauwe optocht mee te loopen, De meeting zelf is overigens goed ge slaagd. Als de voorzitter, de heer P.J.Schmidt opent, zijn ongeveer duizendmenschen aan wezig. Nadat de zangvereenigingen uit Amers foort en Baarn op zeer verdienstelijke wijze eenlge nummers hebben gezongen is het woord aan Mevr. A. H. SchmidtMoll. Spreekster schetst de stemming van vaders en moeders, in verwachting levende vóór de geboorte van hun kind, hun hoop cn huu illusies; daarna de dankbaarheid der ouders, als het kind eer, goedziend, goed- hoorend, goedgevormd menschje blijkt te zijnde zorg, waarmee zij het bespieden, of het als een normaal kind opgroeit, of het op school geen achterblijver is, of hetgeen vreemde verschijnselen vertoont, waaruit b.v. eon misdadigen aanleg blijkt. Daartegen over beschrijft zij de teleurstelling van andere ouders, die dezelfde verwachtingen hadden gekoesterd, maar bitter werden teleur gesteld, toen het bleek, dat hun kind blind, doof, idioot of misdadig aangelegd was. Verreweg de meeste van deze licha melijke of geestelijke afwijkingen zijn het direct of indirect gevolg van drankzucht bij grootouders of voorouders. Spreekster be schrijft een Inrichting voor blinde kinderen, waar een der verpleegden eeu zevenjarig blind meisje, aan de band van haar even eens blind broertje, een liedje zong van lentebloemendie ze nooit kan zien, blind geboren als ze was, onschuldig slacht offer uit een bekend drankzuchtige familie. Bij Londen is een inrichting voor drank zuchtige vrouwen, die daar een beroep leeren, om na het «voorloopig herstel» weer in haar levensonderhoud te kunnen voorzien; ook de kinderen van die vrouwen worden daar verzorgd, eu gaan daarna met de moeders mee de maatschappij in, waar echter de kroeg openstaat, die misschien die vrouwen opaieuw ten val zal brengen en ook slachtoffers zal maken onder vele kin deren dier drankzuchtige moeders, goboren met de kiem der drankzucht in zich Want een drankzuchtige, aldus spr., is te beschouwen als een zwakke, als een zieke, besmet met de drankzuchtkiem uit zijn voorgeslacht, die dus steeds in gevaar is, zoolang de alcohol in de kroeg te krijgen is. Spreekster ontzenuwt de bekende bezwaren tegen geheelonthouding, b.v. dat een enkel glaasje onschuldig en lekker is. Is werkelijk het eerste glas alcohol lekker Herinnert gij u, zegt spreekster, dien scherpen smaak, waarvan gij tranen in de oogen kreeg, toen ge als kind eens mocht meeproeven aan den rand van het glaasje van vader of oom Pas, als ze gewend zijn aan den scherpen smaak van het vergif, vinden de drinkers het lekker I Dat het opwekkend en verwarmend is? Een normaal mensch krijgt werkelijk een oogenblik een gevoel van opwekking en van verwarming bij het gebruik van alcohol, maar dadelijk daarna komen de reacties: een verdubbeld gevoel van moedeloosheid, een rlllings gevoel als van temperatuursdallng. De reacties vragen dan weer een volgende prikkel en daarmee is het drankzuchtkwaad meermalen geboren. Dat de afschaffing van alcohol werkloos heid zal brengen voor de arbeiders, die bij drankbereiding zijn betrokken? Maar wan neer er geen alcohol meer te krijgen is, zullen de dorstigen tóch hun dorst willen lesschen en er zal meer vraag komen naar koffie, alcoholvrije dranken, limonade. Die drankbereiders zullen dan dus werk vinden fn koffie-branderijen, limonadefabrieken, enz. En móchten er dan toch eenige werkloozcn komen, dan Is het onze taak als geheel onthouders, om maatregelen te beramen, waardoor die menschen geen slachtoffers worden. De tegenwerping wij zullen geen drank zuchtigen worden; wij behoeven geen lid van een geheelonthouders-vcreeniging te worden, want wij hebben het niet noodig, is belachelijkwant geen één strijder voor ge heelonthouding heeft voor zichzelf de geheel- onthoudlngs-vereeniglng noodig. Maar dat bezwaar is bovendien schandelijk egoïstisch. Want al hebben we het voor ons zelf niet noodig, dat de alcohol uit de kroeg wordt verbannen, voor anderen is het wél noodig, in de eerste plaats voor onze eigen kinderen. Want, wie waarborgt mij, zegt spreekster met nadruk, dat mijn kleine jongen geen alcoholist wordt Eenmaal kunnen er zich kiemen openbaren van drankzucht, geërfd van grootouders of overgrootouders. Spreekster verhaald van een zoontje van een overtuigd geheelonthouder, dat, als schilderaknechje op een villa aan het werk, een glas bier aangeboden kreeg van de villa bewoners. Dat éene glas bier, die eerste dosis alcohol, die hij, kleinzoon van een berucht dronkaard, te gebruiken kreeg, wekte bij hem draukzucht, en nu is hij, zoon van een oppassend paar ouders, een berucht straattype, die de eene helft van zijn leven in dronkenschap en in misdadige complotten doorbrengt, de andere helft in de gevangenis. Ontelbaar zijn de gevallen van misdadigers en misdadigsters die in staat van dronken schap een misdaad begingen, terwijl daar thuis fatsoenlijke en oppassende ouders zitten te snikken met het gezicht in de handen. Wie staat er u borg voor vervolgd spreekster, dat gij vaders en moeders, niet óok eenmaal tranen zult vergieten over uw zoon of dochter, die, ontgroeid aan uw hoede van ouderliefde, zich overgeeft aan dronkenschap? Millioenen dragen de kiem onbewust. En als gij dan niet zelf kinderen hebt, waarvoor gij het alcoholgevaar uit de wereld wilt helpen, zijn daar dan geen kinderen van anderen in gevaar Als er op het erf van uw buurman een open, diepe put is, waarvoor niet uw kinderen, maar de zijne in gevaar zijn, zoudt gij dan niet zeggen «Buurman, bet gsat me eigenlijk niet aan. Maar ik vind het zoo vreeselijk, dat uw kinderen voortdurend bij die open put ■pelen c. Wanneer gij weet, dat er een dolle stier door de straten holt, en ge houdt uw eigen kinderen binnenshuis, zijt gij dan gerust, terwijl ge weet, dat andere kinderen op straat in gevaar komen Als ge een kind op de rails ziet zitten, terwij) er een trein aankomt, zegt ge dan: «Het isimmersmijn kind niet?* Of rent gij er heen en trekt ge het kind van de gevaarlijke plaats, dat kind dat niet vac u zelf is, maar van een ander, die het gevaar niet zag? E11 gevaarlijker dan dat alles is het alcoholmonster, dat niet alleen directe slacht offers cischt, maar dat bovendien vreeselijke gevolgen levert voor het nageslacht. Zoolang wij niet tegen den alcohol strij den, zoolang zijn wij mede schuldig aan de misdaden gepleegd in staal van dronken schap. zegt spreekster met klem. Zoolang is het mede onze schuld, als er dronkaards- nakomelingen worden geboren met misdadige aanleg. Zoolang wij de kroeg openlaten, zoolang wij de alcohol voor een ieder te koop laten, zoolang ook zijn wij aanspra kelijk voor de volgende geslachten van idioten, blinden en misdadigers. Bij Iedere geboorte, bij iedere wieg staan ouders en vrienden, die met zorg en liefde de jonggeborene gadeslaan. Bij iedere wieg staat ook de drankduivel, spiedend, of de geborene kiemen van drankzucht meebrengt. leder opgroeiend kind wordt door ouders en familie bewaakt en gekoesterd. Maar aan z'n anderen kant, gedurende zijn jeugd en zijn latere leven, loopt loerend het drankmonster, met bet glas alcohol in de band, begeerig afwachtend het oogenblik, waarop hij zijn slachtoffer voor het eerst dat glas met gif aan de lippen kan Laat dat gevoel van medeaansprakelijk heid voor die taliooze slachtoffers, voor dat groote kinder- en' ouderleed, u niet loslaten. Laat het vreeselijk visioen van dat alcohol monster aan de kinderwieg u dwingen, u aan te sluiten bij onze vereeniging, zoodat we krachtig genoeg worden om het monster Alcohol te verdelgen, terwillo vnu hot Kiuil! Aldus eindigt spreekster onder luid applaus haar rede. Nadat nog eenige zang- en muzieknum mers zijn uitgevoerd geeft de voorzitterhet woord aan den heer Boelmans, die als onderwerp heeft gekozen «geheelonthouding en vakbeweging.* Spr. begint met vast te stellen, dat de geheelontb. beweging en de arbeidersbe weging elkaar noodig hebben. De arbeiders beweging, inzonderheid dc moderne vakbe weging strijdt voor een mooiere, betere samenleving. De geheelonthouders-beweging stelt zich datzelfde doei. Een van de ge vaarlijkste vijanden, die de arbeidersbe weging op den weg naar een betere maat schappij tegenover zich vindt, is het alco holisme. Wij hebben, zegt spr., met al onze kracht méébctoogd voor den achturendag. Wij heb ben gezegd, demonstreert mee met de 1 Mei beweging, omdat wij de leuzen, die op dien dag door de arbeidersbeweging naar vore 1 werden gebracht óók In 't belang achtten van de geheelonth. bewegiug. En met kracht en klem zullen wij opkomen tegen de beweringen in de burgerlijke pers als zou het drankgebruik toenemen tenge volge van den achturendag. We zullen zeg gen dat inderdaad een stijging van alcohol gebruik is waar te nemen, maar als strijder voor het moderne proletariaat zullen we andere motieven, die er inderdaad ook zijn, naar voren brengen dan de achturendag. Doch wij meenen dan ook van de arbeiders te mogen eischen, dat zij zullen zorgen, dat geen enkel burgerlijk blad met eenigen grond kan beweren, dat in die en die fabiekspiaats het drankgebruik toeneemt, omdat dc 8 urendag is ingevoerd of omdat de loonen zijn gestegen. Wij meenen te mogen eischen, dat de arbeidersklasse zélf halt en front maakt tegenover het voort woekerend alcoholisme. Spr. haalt vervolgens een circulaire aan van één van de leiders der moderne vak beweging aan de verschillende bestuurders, waarin deze leider de leden van de moderne vakbeweging kapittelt over de toename van het drankgebruik, omdat inderdaad gevreesd moet worden, dat tengevolge van 8 uren dag en vrijen Zaterdagmiddag het kroeg bezoek toeneemt. Waar het leed en de strijd van de arbeidersklasse óns leed en ónze strijd is. daar zullen wij, waar het noodig is den vinger leggen op de zwakke plek. Bedenkt wel, zegt spr. met nadruk, dat wanneer gij hebt gevraagd S uur werk, 8 uur rust en 8 uur vrij. dat gij deze 8 vrije uren hebt gevraagd om U zelf te ont wikkelen, om een groot deel daarvan te be steden aan de opvoeding van LTw kinderen. Spr. vertelt, hoe hij heeft méégeleefd met denjstrijd van de landarbeiders in het Noorden tegen de landvorsten, waar het ging om een loon van 28 gulden per week en hoe hoe hij vol verbittering in één van de burgerlijke^ bladen te Winschoten las, dat de arbeiders geen salaris verhooging noodig hadden, omdat zij te veel boter vreten en te veel jenever zuipen. Wanneer wij voor de arbeiders een hooger loon eischen, dan doen wij dat in het vertrouwen dat zij daardoor zuilen zorgen, dat hun kinderen eeu betere opvoeding krijgen, opdat deze er later niet zoo ellendig aan toe zijn als zij zelf thans. Er zijn veel feite:: en cijfers, zegt spr., die ons de toekomst voor de arbeidersklasse donker doen inzien. Wanneer de vakbe weging niet zorgt om naast den strijd voor betere arbeidsvoorwaarden de strijd tegen de drinkgewoonten aan te binden, dan zal zij afbreken met de eene hand wat zij met de andere hand heeft opgebouwd! Weetje wel, vraagt spr., dat van ons volk elk jaar 10.000 menschen sterven aan de tuberculose Dat van de jonge kerels, die jaar in jaar uit gekeurd moeten worden voor mil. dienst, 20 a 30 pCt. wordt afgekeurd wegens lichaams gebreken Bedenkt ge wel. dat eeu heel groot deel van die ongezondheid en zwakte, z'n oorzaak vindt in het gebruik van sterken drank Ik wijs u nog, zegt spr., op de gevangenissen, op het brok arbeiders ellende dat daarin is vervatLeest eens de brochure van Dr. Vos «Alcohol en Tuberculose*, van Vink, «de politie en geheelonthouding*, vati Horrëus de Haas: «De rijzende arbeiders kerk het vluchtschriftje van Suze Groene weg: «Vakbeweging en Geheelonthouding*. Leer daar uit, dat overal en altijd de arbeiders klasse heeft te strijden tegen kapitalisme en... alcoholisme! Er zijn nog te veel groote leiders, die verzuimen de arbeiders op het alcoholkwaad te wijzen. Het is niet waar, wat sommigen zeggen, dat het kapitalisme het alcoholisme in zich sluit. Spr. gaat na wanneer het kapitalisme tot ontwikkeling kwam. Het was in de tijd toen de machines in de fabrieken werden gebracht, toen de stoom werd ingevoerd toen 60 a 70 pCt. van de kinderen beneden 12 jaar en 30 pCt. beneden 7 jaar de fabrieken werden ingestuurd, In die tijden was liet, dat het kapitalisme tot groote ontwikkeling kwam maar toen bestond het alcoholisme al sedert eeuwen Bij de West-Friezen iu de middeleeuwen hecrschte een sterk bierakoholisnie. Het is bekend, dat het Ronieinsche Rijk, mede doordat de Romeinen zich aan alcoho lisme overgaven, is ondergegaan. Dat het kapitalisme het alcoholisme in zich sluit, is dus niet waar. Neen, het is iets dat voort komt uit de zwakheid der menschen. Het is struisvogelpolitiek, wanneer de arbeiders zeggen dat het alcoholkwaad er is, omdat dc toestanden zoo slecht zijn, omdat de maat schappij zoo beroerd is, en dat dus met het kapitalisme van zelf het alcoholisme zal ver dwijnen. Spr. gaat na wat de geh.-onth.beweging voor de arbeidersklasse beteekent. Zij is zeker werkzaam geweest in het directe belang var. de arbeidersklasse. Zij heeft mede de gelegenheid geschapen om den arbeiders hun vrijen tijd productief te doeu maken. Helaas, zegt spreker, zijn er cijfers, die er op wijzen, dat die vrijen tijd niet altijd even productief wordt gemaakt. Als de Directeur van het Centr. Bur. v./d Statistiek ons meedeelt, dst het drankgebruik met zj liter per hoofd is gestegen, dan hoeven wij niet te beweren, dat de arbeiders daaraan onschuldig zijn. Laat iedere arbsider maar voor zich zelf uitmaken in heeverre hij daaraan mede schuldig is. Wij zulleti niet nalaten hen in hun eigen belang toe te roepen, dat het nu hoog tijd is geworden, dat zij breken met de drinkgewoonte! Spr. toont vervolgens aan hoe het drank kapitaal tracht de arbeidersklasse te mis leiden. Hij waarschuwt de arbeiders om op te letten wanneer de drankhandelaren ach en wee roepen, want het is hun niet te doen om het belang van de arbeidersbe volking, maar om het belang van hun eigen beurs! Met allerlei leugens en ver zinsels" tracht het drankkapitaal zich te handhaven. Ook over Amerika zijn in de pers allerlei berichten in omloop, die met de feiten in strijd zijn. Spr. behandelt in dit verband de brochure van van Kroelen: «van een moeras en van kikvorschen*, 't welk een antwoord is op een adres van den Bond van Distillateurs en Likeurstokers aan de Tweede Kamer betreffende Plaatse lijke Keuze. In die brochure komen voor de verklaringen van een aantal gouverneurs van Amerikaunsche Staten waar een verbod is ingevoerd. Van de 28 gouverneurs die gevraagd werden kon één gouverneur niet antwoorden wegens ziekte. Een gouverneur was legen een verbod, eu 26 gouverneurs waren er vóór en leggen verklaringen af over de goede werking van het verbod. Spr. kan niet alle 26 verklaringen voorlezen, hij zal de eerste maar nemen. De Gouverneur van Alabama schrijft »'t Verbod is in Alabama een ongeëve naard succes. Dronkenschap is tot een minimum gedaald, misdaad met go pC'. ver minderd en dc geldbelegging in de banken is sterk toegenomen. De nieuwe stadsge vangenis te Birmingham staat reeds over 't jaar leeg en vele districtsgevangenissen zijn zonder bewoners. Het gevoelen van de zakenmenschen in Alabama is gunstig ten opzichte van den huidigen verbodstoestand, vaak in tegenstelling met hun vroegere houding*. Met deze verklaringen in de hand, zegt spreker, kunnen wij met 'n gerust bart de opschepperij van de drankhandelaren laten voor wat het is. Spr. behandelt dan nog de bekende plaat, die in verschillende plaatsen is aangeplakt, tegeu de Plaatselijke Keuze. Er is over wogen om direct een andere plaat er naast te hangen. Maar als we die plaat goed bekijken, dan zouden we wel willen, dat alle muren er mee waren volgeplakt. Want die plaat is niet een aanklacht tegen de geheelonthouding, maar tegen het alcoho lisme. Spr. doet ten slotte een hartstochtelijk beroep op het idealisme van de modern ge organiseerde arbeiders. Ilij roept hun toe het woord van den ouden strijder Berg- meyer «Kameraden, de kroeg uit, de be weging in Hij eindigt zijn luid toegejuichte rede met een vurige peroratie. Nadat de voorzitter dank had gebracht aan allen die hebben meegewerkt tot het doen slageu van de meeting, ging men huiswaarts. Hier ter stede hebben eenige personen zich vereenigd om tc komen tot de oprich ting van een,damclub. Heeren, die wenschen deel te nemen, zenden hun naam en adres aan A, J. B. Merckx, Arnh.weg 56. Wij vestigen nog even de aandacht op de tweede Datn Simultaan-Seance, welke door den Heer A. Brandon zal worden ge geven in het Alg. Militair Tehuis, Korte Gracht 26, op Woensdag den it Aug., des 's avonds om 7 uur. Bad- en Zweminrichting. De temperatuur van het water was heden morgen 7 uur 65 graden Fahrenheit. «Fruit- en Groenten veiling Amersfoort en Omstreken*. Noteering van 10 Augustus Meloenen 45—90 ct.appels 3 18 ct. peren 44 74 et.; perziken 7 ct.; rooie kool 6^— 10 ct.kropsla 2 34 ct.andijvie 144 ct komkommers 41: ct.(alles per stuk). Postelein 11 c«.appels 3 - S ct.; peren 15—22} ct.; pruimen 5-15 ct. pronkers 4 J ct.snijboonen 4—11 ct.dubb. bootten 5-8 ct.; slaboontjos 312 ct.(alles per halve K.G), Aardappelen 6 8 ct. uien 6 ct. per K.G, Bieten 4—5 ct.wortels S-xoct.; selderij 2 ct.; rhabarber 16 ct.(alles per bos). Druiven 95 ct. per halve K.G. Kaasmarkt. Aangevoerd werden op y Aug. 1920, 30 wagons, bevattende 6500 K.G. Kaas Prijzen f70.— tot f77.- per 50 K.G. Handel vlug. Waarschuwing tegen Postma! Naar aanleiding van een bericht, voor komende in de verschillende dagbladen, waarbij wordt opgewekt een geldelijke bij drage te zenden aan C. Postma, Celebes-, straat 2 ie Amsterdam, tee behoeve van «De Liefdadige instelling voor Werkver schaffing en ondersteuning aan thuis werkende blinden en andere hulpbehoevenden*, welke Instelling in de maand September twintig jaar zou bestaan, geeft de Armenraad te Amsterdam het publiek ernstig in overwe ging, alvorens gelden aan genoemden Posrna ter hand te stellen, inlichtingen bij den Ar menraad in te winneu.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1920 | | pagina 2