iïEESPOOETSÖHE COUEANT.
Dinsdag 17 Augustus 1920
No. 9371 gL?ÉÉK^| 70e Jaargang
Stooiei - Verven - Chem. Reinigen
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHK COURANT" voorlieon Firma A. H. van' Clecff.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f1.—franco per post f 1,15. Afzonderlijke nummers 3 cent.
AD VER FEN I IEN 1 6 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legnlo-, officlcelc- on
onteigeniugs-advertentiün per regel :o cent. RECLAMES 1—5 rogels fi.55; elke regel meer 30 cent. Incasscerkostvn worden in rekening gebracht.
Inzending van advertentiön op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: K. LUBERTI, AMERSFOORT BUREAUX: KORTBGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TEI.EFOON 19
De Rechten van het Gezin.
Een woord vooraf.
Het volgende artikel danken wij aan de
welwillendheid van den heer Feberivee, den
bekwamen redacteur der V.O.E.G,, die op
ons verzoek zich gaarne bereid verklaarde
eens uiteen te zetten voor de lezers der
Amersfoortsche Courant», wat eigenlijk het
doel der V.O.E.G. Is. Wij vinden zijn be
schouwingen van genoeg belang om ze hier
te geven als hoofdartikel. Dit wil echter niet
zeggen, dat wij het er mee ééns zijn. Verre
van daarEn misschien vinden wij nog wel
spoedig gelegenheid om enkele van onze
bezwaren tegen de oplossing, die de V.O.E.G.
geven wil, hier paar voren te brengen.
REDACTIE.
Het gezin is do ce! der gemeenschap en
daardoor de eerste bron van alle volkskracht.
Miskenning der rechten van het gezin is de
voornaamste oorzaak van alle degeneratie.
Deze is nimmer weg te nemen door publieke
bemoeiïngon van overheidswege en vereeni-
gingen, zoolang de rechten van het zolfstan-
dige gezin en daardoor zijn materieelc en
morecie bestaansmogelijkheid niet ten volle
is hersteld. Terwijl men er in slaagt hot
alcoholisme te verminderen, neemt het kwaad
der geslachtsziekten toe. Terwijl de tuber
culose afneemt, groeit het aantal zwakzin
nigen. Al de maatregelen van socialistisch-
feministische zijde voorgesteld en ingevoerd
als verstrekking van voedsel en klecding
huiten het gezin om, publieke bemoeiing
met de zuigelingen verzorging, crèches e.d.,
in materieel opzicht als een tijdelijk nood
zakelijk kwaad te beschouwen, zijn in moreel
opzicht in de hoogste mate tiadeellg voor
het gezin en het gezinsleven.
Men mag den strijd tegen het alcoholisme,
tegen de tuberculose, tegen de zuigelingen
sterfte, tegen de geslachtsziekten, legen al
de honderden volkskwalcn niet staken. Men
mag de school voeding, de crèches e.d. niet
plotseling weer wegnemen.
Doch men moet komen tot het besef, dat
al deze bemoeiingen vergeefscb zullen blijven
voor het volksgeluk, zoolang het gezinsrecht
niet ten volle wordt erkend. En dat dan
deze bemoeiingen zich alleen zullen behoeven
uit te strekken tot de maatschappelijk on-
geschikton, terwijl de geestelijk gezonde lagen
van ons volk met een gulden gezinserken
ning meer goeds zullen wrochten dan hon
derd gulden der huidige publieks bemoeiin
gen thans kan brengen.
Doch dit besef dringc spoedig doorWant
do feiten op gezinsgebied zijn zeer ontstel
lend, ook reeds in Nederland. Hot voortbe
staan van ons volk is slecht verzekerd, wan
neer gemiddeld per gezin 4 kinderen aan
wezig zijn. In Amsterdam voldoen slechts
10 pCt. der gezinnen van belasting betalende
burgers aan dezen eischruim de helft is
ongehuwd of kinderloos, 17 pCt. heeft èén
kind, 23 pCt. heeft 2 of 3 kinderen. Dat dc
quantiteit dus tot heden wsrd behouden ten
koste van de qualiteit, door een toenemend
aantal zwakken en ouden en door 't zeer
talrijk kroost van bedeelden, zwakzinnigen,
gedegenereerde en maatschappelijk onge
schikte personen volgt uit de cijfers. Het
ergste van de dwaalleer van Malthus is toch,
dat deze het minst wordt gekend en toege
past, waar ingetogenheid op sexueel gebied
't meest gewenscht schijnt, terwijl bevolkings
groepen, die vroeger ceu zoo flink nageslacht
aan ons volk gaven, thans zich geheel of
bijna geheel van kinderbezit onthouden. De
onderwijzers bij het O.L.O. b,v, tellen waar
schijnlijk nog geen 2 pCt gezinnen met 4
of meer kinderen, bijna de nelft is vrouwen,
waarvan meer dan jopCt gehuwd met
schoolhoofden en onderwijzers en meestal
geheel kinderloos of nagenoeg kinderloos.
Ook bij de overige ambtenaren van rijk,
gemeente en groote maatschappijen en bank
instellingen treft men dergelijke verhou
dingen aan.
De oorzaak van deze onthouding is dan
ook wel een zeer klemmende: Gezinsvor
ming en gezimonderhoud is zoo goed ais
onmogelijk, niet alleen in dc lagere maar
vooral ook In de hoogere kringen van amb
tenaren en andere burgers, die van een
contant inkomen moeten leven.
Enkele voorbeelden
Een werkman, weduwnaar, die in de on
mogelijkheid verkeerde zijn 4 kinderen een
gezinsopvoeding te geven of te doen geven
tegen betaling en vergeefs om officieele steun
had gevraagd, liet in zijn wanhoop zijn kin
deren achter op de stoep van het stadsbe-
stedelingenhuis. Hij werd veroordeeld wegens
verwaarloozing van ouderplichten. Toch was
gebleken op de rechtszitting:
1. dat deze man een goed vader voor zijn
kinderen wilde zijn.
2. dat dc 4 kinderen in 187 dagen aan
voedsel en klecding in het bestedelingenhuis
hadden gekost ruim f 700.
3. dat de vader verdiende f 30 per week.
Deze man met f 1500 inkomen zou dus
voor eigen onderhoud per jaar overhouden
f 100 verminderd o.m. met f 29 gemeente
belasting en alle overige belastingen enz.,
als hij zijn kinderen voedt en kleedt volgens
stadsbcstodcli ngenpeil.
Waarom? Omdat hij zelf werkte en ver-
diendo 1
Immers, als deze man slechts zorgt werk
loos te zijn of f 10 minder te verdienen,
krijgen resp. hij cn zijn kinderen of alleen
zijn kinderen voedsel, kleeding en verder
onderhoud geheel gratis.
Men zegt: Iemand met f 1500 moet geen
4 kinderen hebben!
Allereerst zij dan opgemerkt, dat de helft
der belastingbetalers minder of evenveel
hebben en 80 pCt. tier geheele burgerij. (In
1914 hadden 83.588 dor 126.217 aange
slagene» een inkomen van f 600—f 1000,
terwijl de grootste helft der ingezetenen
geen belasting betaalde.)
Doch hoe is de positie der 20 pCt. met
meer inkomen
Een gemeenteambtenaar met f3000 in
komen cn 5 schoolgaande kinderen, betaalt
aan directe belastingen, schoolgelden, les
boeken, woninghuur, gas, electriciteit, tram,
verzekering en contributies bijna f 1500.
Hem resteert dus voor de voeding, klcading,
schoeisel, onderhoud meubilecring enz. enz.
voor 7 personen in den z.g. >netten stand»
fijool Als hij zijn 5 kinderen inhetstads-
bestcdelingcnhuis liet voeden en kleeden.
zou hij f 1750 moeten betalen.
1-Iij kleedt ze echter nog netter sn leeft
met 7 personen van f 1500Maar zal men
zeggen hij en anderen ze leven toch? Ook
die werkman, ais zijn vrouw nog leefde en
do huishouding kon doen Welnu hoe kan
dat dan?
Ja, dat v»etcn alleen dn moeders en
de huisdokters! En dat blijkt o.a. uit het
rapport over arbeidersbudgets der S. D.
A. I',-studieclub van 1911: >Allcen aard
appelen en brood worden eenigszins over
eenkomstig gezinsgrootte gebruikt.» Een
ambtenaarsgezin met 3 kinderen van tl, 9
en 5 jaar gebruikte per jaar aan melk, eieren,
kaas, groenten en fruit de artikelen juist
voor kindoren zoo gewenscht - voor f 69,
doch een kinderloos ambtenaar met hetzelfde
inkomen van f 1200 en de zelfde overige
omstandigheden voor f121!
Ook voor dezen man met f 3000 was hot
grove lichtzinnigheid 5 kinderen te willen be
zitten. Maar ovenzoo ook bij 3, «lfs bij 2
kinderen valt die .grove lichtzinnigheid» na
tc rekeuen, terwijl bij t kind ongeveer het
leven op stadsbcstcdellngenpeil te bekostigen
zou zijn.
Zullen we nu nog het budget weer na
gaan van een vader met 5 kinderen en
f 5000 inkomen Of begrijpt ieder reeds bij
voorbaat, dat al de posten van belasting,
schoolgelden, woninghuur enz. zooveel hooger
zijn, terwijl de positle-eischcn nog veel
Firma K. W. J A KG KR
AFLEVERING BINNEN s DAGEN
WINKELPABKIKK:
LANGKSTK, U - KAMPMTR. 00—«Ur
TELEFOON 1»S.
drukkender werken
Toch blijven er, f5000 in 1920 berekend
op f2500 in 1914. slechts 5 pCt. der
burgers over, die meer inkomen hebben.
(In 1914 hadden 114,604 van de 126217 oen
inkomen beneden f 2600).
Het kan o.i. ook zoo reeds duidelijk ge
acht worden, dat:
ie. Gezinsvorming en gezinsonderhoud
nagenoeg onmogelijk is, behalve voor be
deelden, luiaards, disven en maatschappelijk
ongeschikten, welke door philanthropic e.d.
worden onderhouden.
2e. Deze onmogelijkheid is even groot of
grooler bij hooger als bij lager inkomen.
De oorzaak van de gezinsvsrkommerlng
en daardoor van alle degeneratie is de
negatie van de. gezinsrechten.
Omdat het gezin is de cel der gemeen
schap, dient de regeling van loon en last
in overeenstemming te zijn mot deze funda-
mentecle beteekenis van het gezin. De
staat bestaat niet uit afzondorlijke individuen,
maar uit gezinnen.
Maar juist daarom is het een verderfelijke
dwaasheid, dat dc overheid cn de maat
schappij nog steeds dc vroegere regeling
van loon en last hebben bohouden, welke
goed was, toen leder een normaal gezin
had en kinderloosheid een beklaagde uit
zondering was, doch welke regeling thans
een schandelijk onrecht is met du meest
funeste gevolgen.
Gczinsloon en gczinslast naar gezinsgrootte.
In 't buitenland is men dien weg reeds lang
Ingeslagen. Huwelijks- en kindertoelagen,
aftrek bij de belastingen. In Frankrijk 300
en 480 Francs, in Duitschland 600 Mark. in
Oostenrijk 1200 Kronen per kind en per
jaar verhooging van het salaris der gehuwde
ambtenaren. E11 zoo in geheel hesihaafd
Europa. In Frankrijk is r#n vader van 5
kinderen bij 10000 Frai.cs inkomen vrij van
belasting, in Engeland bij ruim f4800 en
zoo elders. In de meeste groote landen is
bovcr.dien liet onderwijs geheel kosteloos,
terwijl meerdere faciliteiten voor het gezin
worden verstrekt. In Nederland echter is
deze zorg voor hot gezin nog buitenmate
achterlijk. Het rijk geeft thans een onbe
duidende kindertoelage van f 50 vanaf het
3e kind, terwijl de aftrek voor kindoren
vooral inde geme nde belastingen hespoitelijk
laag Is tt noemen, cn schoolgelden, indirecte
belastingen (suikeraccijns!), porsoiioele be
lastingen, en dc tarieven voor electriciteit,
gas, spoor, tram e.d. wel het allermeest op
de gezinnen drukken.
De Nederlandschc Verecniging van Ouders
en Gezinshoofden (V.O.E.G., opgericht In
1016, en goedgekeurd bij K, li. No. 34
van 2 Dec. 1916), waarvan ook meerder
jarige ongehuwde mannen en vrouwen lid
kunnun zijn en zijn, vraagt een regeling
der salarissen van alle overheidspersoneel,
want bij boven een voldoend prestatieioon
voor ongehuwden, voor mannen en vrou
wen gelijk, bij huwelijk een verhooging
van 15 pCt. wordt toegekend en voor elk
kind beneden de t8 jaar oen verhooging
van 10 pCt., terwijl geen dezer verhangingen
wordt uitgekeerd, wanneer man en vrouw
beiden In dienstbetrekking zijn.
Voor hst particulier bedrug zal een Rijks-
kindcrverzckcrlng dezelfde regeling moeten
brengen.
Verder vraagt V.O.E.G. behalve een ver-
beterdo regeling dor belastingen en andere
faciliteiten inzake tarieven van spoor, tram
e.d., een algeheele reorganisatie van hst
onderwijs op zoodanige wijze, dat liet werke
lijk belang cn geluk der kinderen richtsnoer
zij CU de invloed der ouders beter lot zijn
recht kome. En hoewel do V.O.E.G. nog
jong en zwak is, heeft zo reeds veel ge
let op den feilen tegenstand of onverschil
ligheid mogen bereiken.
Den hoftlgsten legostand ontmoette dc
VOE.G. eteode inzake haar eisch van ge-
zlnsloun naar gezinsgrootte. Vooral van fe
ministische cn mode daardoor van socialis
tische zijde. En deze groepen zijn sinds dien
een felle propaganda begonnen voor 2.g,
Mooderschapszorg» door Mevr. Pothuis -
Smit ontleend aan een Dultsch milltalris-
tlschc oorlogsmaatregel voor alleenstaande
soldatenvrouwen e.d., welke allerlsi gespe
cificeerde en gecontroleerde uitkeeringen
ontvingen bij zwangerschap, zelf-zoogen e.d.,
zooals men in de brochure van deze dame,
door de S. D. A. 1'. verspreid, kan lezen).
Ken nieuw theoretisch bedenksel van andere
feministen, hol z.g. moedertoon», voor de
maatschappelijke functie» het moederschap
of een communistische eisch van f4.per
week kindertoelage voor allo kinderen der
Feministische partij» spruiten uit overeen
komstige oorzakenDezu vrouwen zijn
ernstig «n eerlijk genoeg, sinds dc V.O.E.G.
haar aandacht hiervoor vroeg, de misstand
der huidige geziuspositie te erkennen, maar
den V.O.E.G.-oiïcb tc aanvaarden, dc
oenlgcn normalen en natuurlijken, achten zij
tegen het «feminisme», zooals het thans nog
reilt 011 zeilt. In het buitenland, waar men
door soortgelijke overwcglngon tot overeen
komstig uitdenken van andere wegen der
gezinserkenning kwam, zijn beele boekwer
ken met uitgewerkte plannen van knappe,
goed onderlegde menschen verschenen. I)e
Duitichc rcgccrlng, zoowel de keizerlijke als
de socialistische, was echter verstandig ge
noeg om deze theoretici nlot te volgen en
vast te houden aan geslnslonn, voorloopig
nog van over heldswcge alleen voor het
overheidspersoneel, (al bestaat het ook reeds
In vele groote particuliere bedrijven).
De betrokkon salarlscomniissie uit de
Natlonalo Vergadering (vóór do laatste ver
kiezing) bevestigde dit standpunt in het
begin van dit jaar nog eens, door na lang
durig overleg met dc vakbonden, van alle
argumenten tegen kindertoelagen op ge
documenteerde wijze de waardeloosheid aan
te tooncn. De Hamburger Reform van f8
April tqjo (No. 17schreef dienaangaande.
>Diesc Begrüiidung dOrftc wohl die
ücgnor der Klnderzulagen endgdltig zum
Schwi'lgett Dringen. Sto rcchtfcrtlgt Zu-
lagen, die utn eln Mebrfaches hüher alnd
als die angebotenen.»
Eu dat meerdore boroepivrouwcn, welke
In het algemeen lint gros on de kern der
feministische partijen uitmaken, en welks
vaak op egoïstische gronden «gelijk loon»
cisehen, aldaar zich hierbij aansluiten, bleek
o.a. op de buitengewone algemeene ver
gadering des Verbande* Deutscher Volks-
schullchreri//«r7/ te Kassei kort daarna,
waar al* punt 6 van de elschan werd aan
genomen
I .obrcr und Lcbrcrin erhaltcn bel glcicher
l.eietung das gloiche Gchalt. l'iir Verhei-
rattle sind reichlichc kinderzulagen zit
gewdhren*
Ten onzent zijn wij helaas zoover nog
lang niet. En hot ment betreurenswaardig
in don tegenstand is wel, geen enkel houd
baar redelijk of zakelijk argunn nt daarin t»
kunnen vinden. De V. O. K. G. vraagt om
zoodanig argument tegen gczinsloon nu sl
4 jaar zoo dringend mogelijk, maar steeds
te vergeefs! Dat er algemeens principieels
bezwaren tegen bestaan bij de S. D. A. F.
is evenmin juist. Dc beste deskundige juist
op loonterreln, de heer Frank van der Goes
sprak or voor en stemde er voor cn de
andere theoreticus-practicus de heer VVibaut
schreef er zeer warm voor («I'raeadvtezen»
1913), al stemde hij er later tegen in den
gemeenteraad. Dc hcole S. D. A. P. en
V. D. voteerde indertijd in 1901 en 1905
