Bel dan op No. 42
Is juist, voor d«zen soort bouw biedt zich werkelijk I
slecht ren minder soort aannemers aan. Niettemin hangt I
het dus at van het toezicht, ,wat er van terecht zal
komen. En dan is er toch ook wat te verwijten aan de
arbeiders, die aan dezen bouw werkten en die toch
wisten, dat de woningen bestemd waren voor hen zelf
en voor bun kameraden. Wat hebben die arbeiders dan
slecht hun plicht gedaan.
Spr. is zei! geen aannemer van woningen. Hem
lijkt dit een >massa»-artlkel. Hij heeft dan 90k gezegd,
eigen beheer niet geheel te willen wegcijferen en voor
den woningbouw lijkt hem dit een zeer goede oplossing.
De heer Overeera heeft in de vorige zitting een
brief voorgelezen van den aannemersbond, waarin zou
staan dat de aannemers hun winstpercentage wenschten
te ^erhoogen. Er staat echter in, dat de aannemer het
werk met de minste kosten uitvoert,dus geheel iets anders.
De heer O v e r e e m heeft niet anders bedoeld en
Is dus verkeerd begrepen.
Wat het plichtaverzulm der arbeiders aangaat, zeker
is dat zoo. maar wat ia anders te verwachten van
menschcn, die den geheelen dag worden opgezweept.
Het is ook de schuld van stukwerk en onderaanbesteding.
De heer Stadig heeft den indruk gekregen
dat het aan den woningbouw en treurig zootje
was. Wat daartegen gedaan moet worden staat echter
nog niet vast voor spr. en een nader onderzoek zal
noodlg zijn. Als dan reöele voorstellen komen zal spr.
zijn mcentng over eigen beheer zeggen.
Spr. verdedigt het onderzoek der commissie tegen
over den voorzitter. Deze deed voorkomen alsof slechts
een zijde gehoord werd, doch dat is niet zoo, steeds
zijn beide kanten gehoord B. en W. zelf echter nemen
onmiddel Ijk maar aan dat het In orde is, wanneer b.v.
van den directeur van O. W. een mededeeling komt
over de liggelden. Doch dit is absoluut onjuist. En bet
isook.dat de commissie zóó, om verschillende inlichtingen
heeft gevraagd"aan B. en W„ doch dat die niet zijn
verstrekt. Waar het hier om gaat is, of de partijen
tegelijk moesten worden gehoord, en dat achtte de
commissie niet wenschelijk.
Spr. heeft het nogmaals over de liggelden. De direc
teur van O.W. is toen door de commissie gehoord, en
die zeide dat die gelden wel zouden binnenkomen,
maar dat wij er geen recht op hadden, wijl de leveran
cier niet aansprakelijk was. Immer» luidde diens con
tract: maar afzenden. Een losplaats echter was er niet.
Wij hebben toen daarover inlichtingen gevraagd aan
B en W., maar hebben die, zooals Ik zeide niet ge
kregen. Zoo Is het ook bij andere kwesties gegaan,
dat is een grief die nu nog te handhaven is.
De heer N o o r d e w i e r is het eens met den voor
zitter. dat een kruisverhoor wenschelijk ware geweest
en keurt het af dat de arbeiders niet zijn gehoord.
Dis arbeiders hebben juist een massa gegevens bijeen
gebracht en dere aan de soc.-dem. gegeven. De com
missie had daarvan kunnen profiteered
De Voorzitter leest nu een voorstel voor, af
komstig van den heer Noordewier, om over te gaan
to« bet Instellen van een studie-commissie als boven
bedoeld. B. en W. hebben geen bezwaar dit voorstel
aan te bevelen, doch stellen voor het in de volgende
vergadering te behandelen.
Aldus besloten.
De heer Noordewier stelt nog voor de pers In
de gelegenheid te stellen kennis te nemen van het
o o r z 111 e rdaarover moeten B. en W. zich
eerst nog beraden.
V ol ksuniversiteit.
Dr. M. VAN DER HOEVE
Arts, alhier,
over:
MEDISCH SCHOOLTOEZICHT.
(Slot eerste lesing).
Geldt dit voor de bestrijding van allerlei besmette
lijke ziekten, er is nog een ander soort van besmetting,
die op scholen wordt waargenomen en die maar al
te gemakkelijk van het eene kind op het andere over
gaat. Deze besmetting die ik nu bedoel is de hoofdluts
en In meerdere mate ook de kleerenlula.
De hoofdluis, gij weet het, is ontzettend sterk ver
breid en menig moeder ziet met schrik haar kin
deren vrij plotseling er mede behept.
Nu is bet eigenaardig, dat I11 de acbolcn de hoofd-
lulz nog nooit door iemand is binnengebracht. Altijd
hebben de kinderen het van «een ander op school
gekrcgea<, nooit la een kind zelf oorzaak van be
smetting. Dat zoo Iets altijd wordt gezegd, komt,
omdat hoofdluis nu eenmaal als een soort schande
wordt aangezien, als een gebrek aan zorgvuldig onder
houd, als onreinheid. In hoofdzaak Is dit juist, maar
menig zorgvuldige huismoeder weet wel hoe mocielijk
de strijd soms er tegen kan zijn. Maar ook is bet
mogelijk, dat een zwakke, ziekelijke moeder met
eerlge kinderen haast het noodige onderhoud niet
kan doen, dat zij bijna niet in staat is hare kinderen
vrij te houden en allen tijd en zorg er aan te be
steden en daarom mag het niet als schande worden
beschouwd vóór allo omstandigheden ten volle be
kend zijn.
Dit neemt echter niet weg, dat bet een vermijdbare
en gcneesclijke aandoening is, mits men maar de
moeite en zorg of de opoffering der haren er voor
over beeft. Bij een jongen la dat niets, de haren
worden eenvoudig met dc tondeuse kaal geknipt en
een goed kaal gehouden hoofd doet de hoofdluis vrij
soel verdwijnen.
Anders is het met de meisjes, een kaal geknipt
hoofd staat volgens vele menschcn Icclijker dan een
net hoofdje met lang baar en een lintje en luizen.
Een weldaad aan de fpaatscbappij zou degene be-
wijzen, aan wien het gelukken zou eene mode In te
voeren van kaalgeknipte meisjeshoofden tijdens de
schooljaren I De mode heeft al zoovele gekke dingen
verzonnen, ziet eens naar ds hooge hakken waarop
men voortwankelt, do ragfijne dunne kousen, de lage
bals met tegelijkertijd dikke wollen jumpers of met
warm boot omzoomde kleeren waardoor Let lichaam
•p verschillends plaatsen zeer ongelijk verwarmd wordt,
waarom zou dan de mode een mooi glad schoon
meisjeskopje niet eens mooier gaan vinden dan het
andere dat al die viezigheid verbergt.
Toch Is het nog mogelijk ook zonder knippen eerst
eens een poging te wagen de ongerechtigheid te doen
verdwijoeo; een nacht de haren ia een Hinken
De heer Hofland stelt voor de vergadering te
beëindigen (10 uur.)
Vervolgens worden aangehouden de punten 6, 7, 8,
9, it en ïz.
10. Onderwijs. VoorRtel van Burgomeester en
Wothouders tot het inrichten van een cursus ter
opleiding voor het diploma A handenarbeid.
Of er een nadeellg saldo zijn zal Is nog niet zeker.
Aangenomen z. d. of h. st.
13. Onderwijs. Voorstel van Burgomeester en
Wethouders tot wijziging van de verordeningen
betreffende het Handelsonderwijs.
Als voren.
Vervolgons doet de voorzitter het voorstel om
een onbewoond buis in de Krankeledenstraat, dat van
binnen slecht is, doch waarvan de muren nog behoorlijk
zijn, door betimmering weer bewoonbaar te maken.
B. en W. vragen hiervoor een crediet van f 1500.
Aangenomen z. d. of b. st.
"RONDVRAAG:
De heer Rekkó zou het op prijs stellen, wanneer
de gemeente officieel vertegenwoordigd was op een
belangrijke vergadering over Plaatselijke Keuze, op
13 November in den Haag te houden.
De heer Polder heeft tot zijn spijt geconstateerd,
dat het politiecorps van den 8-uren dag is uitgesloten.
Dat is in tegenspraak met wat de voorzitter het vorig
jaar heeft gezegd. Door economische indeeling zou al
direct een uur verkorting kunnen komen. Spr. wenicht
dit onmiddellijk en dan spoedig 8 uur.
De Voorzitter kan geen onmiddellijk antwoord
geven, doch zal de zaak onderzoeken.
De heer Noordewier heeft in de vorige ver
gadering het punt Goed Wonen laten passeeren, om
dat hij meende dat wanneer in beginsel beslist was,
Goed Wonen onmiddellijk zou kunnen gaan bouwen.
Dat Is echter onjuist gebleken. Spr. dringt er daarom
op aan, dat B. en W. in de eerstvolgende vergadering
met definitieve voorstellen zullen komen, waardoor de
bouw onmiddellijk kan aanvangen.
De Voorzitter wijst er op, dat voor een bouw-
voorschot de goedkeuring van Ged. St. noodlg is.
Overigens moet er eerst een prae-advies komen en
dat alles kost eenigen tijd.
De heer Noordewier betoogt nogmaals, dat
verwachtingen zijn opgewekt. De raad heeft duidelijk
gezegd, al is er geen beslissing genomen, dat Goed
Wonen In de gelegenheid moest worden gesteld om
tc bouwen. Het gevolg van bet tralneeren is, dat
weer f 250.000 op den bouw gezet moet worden, wat
geen voordeel is en een verhoogd bouwvoorscbot
noodig maakt. Verder is men bij St.-Ansfridus ook
reeds aan het bouwen voor nog iets ia goedgekeurd.
De Voorzitter betoogt, dat den ofiicieëlen weg
moet worden bewandeld. Traineeren heeft nooit in de
bedoeling gelegen.
De heer Voskuilen dringt aan op bespoediging
inzake bet uitbetalen der salarissen.
De Voorzitter zegt dat reeds maatregelen ge
nomen zijn.
Hierna sluiting.
Hebt II een
Taxi of Auto noodig?
STADSNIEUWS.
Mutatie.
De bronzen medaille voor t? jaren trouwen dienst,
wordt op 16 November a.s. toegekend aan den wacht
meester-hoefsmid A. Speijers van het te Regiment
Huzaren.
Mutatie.
De bronzen medaille voor 12 jaar trouwen dienst
wordt op 15 November a.s. toegekend aan den sergeant
J. Viseé van het 16e Regiment Infanterie.
Personalia.
Onze voormalige stadgenoot, de heer A. v. Wamelen,
slaagde Vrijdag j.l. voor het examen M. O) Wiskunde KI.
Crematie Tromp van Holst.
Gistermiddag heeft op Westerveld de crématie plaats
gehad van het stoffelijk overschot van den heer A.
M. Tromp vau Holst, lid van de Provinciale Staten
van Utrecht en oud lid van den Amersfoortschen
gemeenteraad.Toen de baar van uit bet ontvang-gebouw
der begraafplaats naar het crematorium werd gedragen,
sloten zich bij de familie aan de burgemeester van
Amersfoort, graaf Van Randwijckde burgemeester
van Velsen, de heer Rijkens, die vroeger wethouder
der gemeente Amersfoort wasde heeren W. Crooc-
kewit W.Azn., mr. H. J. M. v.d. Bergh en H. Gerritsen,
allen uit Amersfoortde heer Van der Meulen, uit
Amsterdam, firmant van den Amsterdamscben hout
handel Ambachtsheer en Van der Meulen, in welke
handelszaak de heer Tromp van Holst mede-firmant
waswijders afgevaardigden van verschillende Arners-
foortsche instellingen, als: Het Burger Weeshuis,
Vreemdelingenverkeer, het Fonds voor den Gewa-
penden Dienst, de Oudheidkundige Vereenlging. de
Tuinbouwveresniging, Het Rijks-Opvoedingsgesticht
te Amersfoort, het gesticht >De armen de Poth», het
Sint Pieters- en Bloklandsgasthuis en nog anderen.
Toen Dinsdagmorgen de lijkauto voor het sterfhuis [te
Amersfoort was weggereden, hadden de heeren Rui
tenberg en Verboef, den doode namens de afdeeling
van den Vrijz. Dom. Bond een laatsten, stillen groet
gebracht.
De plechtigheid der crématie geschiedde in den
strengsten eenvoud. Er waren geen bloemen, en orgel
spel in den crematoriumkoepel bleef achterwege. Ook
werd er niet gesproken. Staande wachte men het oogen-
blik af, dat de kist geheel was weggezakt; toen trad
de oudste zoon, de heer H. Tromp van Holst, naar
voren om namens de familie dank te zegger. voor de
deelneming haar betoond. Het was de wil van zijnen
vader geweest, dat deze plechtigheid zoo sober van
karakter zou zijo als men baar beden bad gehouden,
evenais het diens wensch was geweest dat geen enkele
bloem zijn kist zou dekken en niemand hier het woord
zou voeren, verlangens, die men volkomen geëerbie
digd had.
Na dit woord van dank werd het crématorium verlaten.
(A. D.)
Het Loouraadadvies.
In de achterzaal van de <Ke!zerskroon> hield de
Neutrale spoorwegorganisatie Dinsdagavond een open
bare vergadering, waar het H.-B.-lid'Dekker als spreksr
optrad. Voorzitter was de heer Veger.
De spreker gast om te beginnen na hoe de loonraad
is ontstaan. De steeds onvoldoende salarieering van het
personeel maakte verschillende acties noodzakelijk en
eindelijk verklaarde Minister Lely dat zijn bedoeling
was een einde aan den onhoudbaren toestand ts maken.
Toen kwam de commissie Muyskon, welke einde
1918 (October) een loonregeling voorstelde. Doch die
loonregeling was geen enkele organisatie naar den zin
en samen zou men trachten, die voorstellen te ver
beteren. Maar de woelingen in November 1918 deden
die samenwerking verloren gaan, tot later de conferentie
kwam inet de Directie. De voorz. der Ned. Ver. vroeg
daar een grondloon van f 2.50 waar tegenover de Neutr,
Org. f3stelde, waar de Directie zich tegen ver
klaarde. De Minister stelde toen het grondloon op
f 2.75. Uit de verschillende acties kwam toen de tegen
woordige loonraad, met georganiseerd overleg. De
heer Moltmaker (Ned. Ververklaarde reeds in de
eerste zitting, dat het niet erg zou zijn, als men later
klaar was dan den vastgestelden datum. De Neutr.
Org. heeft haar ontwerp loonregeling samengesteld in
samenwerking met de Katholieke en Prot. Christelijke
Organisatie.
Ook de afdeelingen hebben de voorstellen tijdig
kunnen behandelen, waarna een algemeeue vergadering
heeft beslist in laatste instantie»
Daarna behandelt spreker de loonschalen, de grond
slagen waarop ze berusten en de getallen waarin ze
verdeeld zijn.
Ook stelde spr. in het licht, dat zijn organisatie warm
gepleit had, voor het nlet-vaststellen van het loon voor
den lijd van 5 jaar. Toen de Ned. Ver. een grondloon
van f35.— vroeg, heeft de Neutr. Org. dat verzoek
ondersteund.
Door samenwerking moeten alle betrokkenen trach
ten het geheel te verbeteren.
I11 debat kwamen de heeren Graaf, Quint en
Kortland.
De heer Graaf meende een kindertoeslag, zooals
zijn organisatie (P.C.B.) vroeg, te moeten verdedigen.
De heer Quint verdedigde de Ned, Ver. en had
een schrijven bij zich van het H.-B. dat ze niet kwam
debateeren.
De heer Kortland vind standplaats-aftrek of
-toelage verkeerd, omdat het leven ten plattelande eveu
duur is als in de stad. Sommige dingen zijn in de stad
goedkooper, maar anderen ten plattelande. Gemiddeld
genomen staat dat gelijk.
De heer Dekker beantwoordde de debaters. Daarna
sloot de voorz. de vergadering, welke vrij goed be
zocht was.
De wenschen der militairen.
In verband met onze vorige berichten aangaande
dit onderwerp kunnen wij nog mededeelen, dat onder
staand adres beden verzonden is:
Amersfoort, 1 November 1920.
Aan Zijne Excellentie den
Minister van Oorlog.
Geeft met verschuldigden eerbied te kennen, de
Commissie, die zicb ten doel stelt de belangen van het
blijvend gedeelte lichting 1920 te behartigen, bestaande
uit de milicien-soldalen Brandon, v. Coevorden en
Richter, en vertegenwoordigende de Regimenten In
fanterie 1, 4, 5. 7, 10, 11, 12, 15, 16, 18, 19, 20, 21
en 22, de Regimenten Grenadiers en Jagers en A.D.P.
Soesterberg en Zeist, die tevens op zich zelf staande
sub-commissies hebben gevormd.
dat zij zich door den nood gedwongen zien, Uwe
Excellentie o bet onderstaande opmerkzaam te maken:
dat de soldaten van de eerste ploeg 1920 gedwongen
zijn geworden 4 'l2 maand na hun oorspronkelijken
oefentijd van zes maanden te blijven;
staan dus onder controle van den schoolarts, en zijne
aanteekeningen gedurende het jaar komen het uitzoeken
der kinderen voor vacantie-kolonies ten goede. Zeer te
betreuren echter valt het, dat deze vacantie-kolonies
slechts zoo weinig kinderen kunnen opnemen en ik b.v.
hier slechts '/o kan wegzenden van alle kinderen die
ik zoo graag eens er heek zag gaan.
Samenwerking met de vereenigingen voor vacantie-
kolonies en met tbc.-vereenigingen behoort dus tolde
taak van den schoolarts.
Behalve bet gevaar voor besmettelijke ziekten be
dreigen bet kind en de school nog andere gevaren
en ook op deze heeft de schoolarts te letten.
Zoowel het meubilair, als het gebouw, zoowel de
leermiddelen als het onderwijs zelf kan schade aan
het kind toebrengen.
Het gebouw moet vóór het in gebruik nemen worden
goedgekeurd, maar het gebruik zelf en het onderhoud
kan onvoldoende zijn; vuile ramen kunnen tot4opCt.
van het daglicht onderscheppen en zoo de verlichting
onvoldoende mak» vóórgrociende boomeu kunnen
het lokaal verduisteien.de klasse kan overbevolkt zijn
de ventilatie Inrichtingen kunnen onvoldoende gebruikt
worden, de verwarming kan onvoldoende of te groot
zijn, de speelplaatsen kunnen gebrekkig worden, de
reinheid der privaten onvoldoende, ziedaar tal van be
zwaren die controle behoevenhet meubilair kan
ongeschikt zijnde banken, de kapstokken, de drink
kroezen, de waschgelegenheid de leermiddelen de
questie van leien of papierde druk der boeken, de
fijnheid van bet goed dat bij het handwerken moet
worden gebruikt, de vraag of elk kind zijn eigen leer
middelen moet hebben, of alles bij elkaar moet worden
geborgen, ziedaar weer een zaak waarop de schoolarts
zijn aandacht moet vestigen.
En dan de moeilijkste zaak van het onderwijs zelf,
de beoordeeling van al of niet schade door het onder
wijs Is zeer en zeer moeilijk en slechts voorzichtig
moet de schoolarts hier te werk gaan, de vraag of een
kind b.v. gymnastiek mag doen of niet is nog vrij
gemakkelijk, maar de quaestie van bet huiswerk, de
vraag van de opeenvolging der vakken, van de rust
tijden, de lengte der vacantles, het snelle of minder
snelle tempo vau het onderwijsde Invloed van straffen
op het kind, ziedaar vraagstukken dieelschen een diep
inzicht in het onderwijs zelf en In het zieleleven van
het kind en in dezen in de quaestie van de hygiene
van het onderwijs. Dus schiet voorloopig de schoolarts
nog te kort.
Meer treedt hij op in de contróle van afwijkingen
bij het kind, die door de school ontstaan of verergerd
worden, de bijziendheid, de ruggegraatsverkrommingen,
andere oogafwijkingen en houdinga defecten. Hier ligt
een meer direct arbeidsveld voor hem open.
Naast dit alles komt de controle van bet achterlijke
kind, het nagaan van de vorderingen en het beoordeelen
in overleg met den onderwijzer of het kind op school
thuis behoort. Wij kunnen rekenen dat op elke tooo
inwoners t achterlijk kind is tusschen 6 en 14
zoodat Amersfoort er ongeveer 32 moet tellen. Licht
petroleumkap doodt de luizen, een wassching met
warme azijn na weqjct de eieren, de neten op, na
korten tijd eene herhaling tot dooding van wat uit
nog levende eieren is uitgekomen en wij zien bet
kwaad genezen.
Soms gebeurt bet dat door het krabben de huid
beschadigd wordt en besmet raakt en een vieze
korstende uitslag ontstaat, die dikwijls door de moeder
«klieren» worden genoemd, en dan gelooven zij soms
dat bet gevaarlijk is deze te laten behandelen. Het
zijn geen klieren, het zijn besmette krabwonden, en
door de onmogelijkheid dan behoorlijk te kammen
worden die nog erger, omdat de luizen zich ver
meerderen en zoo draait men in een cirkeltje rond en
kan het geheele hoofd in een ontzettend treurigen
toestand van verwaarloozlng komen. Zoo ook gaat
het kind gevaar voor de omgeving opleveren.
Als nu de luisbesmetting heel erg is, heeft de
schoolarts bet recht voor te schrijven, dat het kind
de school alleen bezoeken mag met kortgeknipte
haren; ook dit recht is noodig, 't doet er niet toe of
de schoolarts of B. sn W. of een andere autoriteit
het recht hebben, het moet bestaan ln bet belang der
andere kinderen.
Veel minder voorkomend maar soms veel gevaar
lijker is dc kleerenluis. Het gevaar er van schuilt
hierin, dat de kleerenluis de overbrenger is van een
hoogst gevaarlijke ziekte, de vlektypbus. Deze is in
het Oosten van Europa steeds voorkomend en woedt
nu in zelfs zeer hevige mate. In het vorige jaar be
dreigde deze ziekte ons land en kwamen in Rotter
dam en in eenige andere plaatsen gevi.llen voor. In
verband hiermede werd in December -.919 een besluit
uitgevaardigd, waarbij aan burgemeesters het recht
werd gegeven monschen, besmet met kleerenluis, en
de verdachte goederen tot ontsmetting te dwingen
als et vlsktypbus dreigt. In de gewone omstandig
heden echter kan bier in Amersfoort het schoolhoofd
kinderen die kleerenlu's hebben den toegang tot de
school vcrbiedeD, zoolang zij niet ontsmet zijo, De
contróle hierop beeft wederom de schoolarts.
En dan zijn er nog de besmettelijke schimmelziekten
van de bebaarde hoofdhuid, waartegen elke schoolarts
den strijd had aan te binden. Die kinderen met maanden
en jarenlange aandoeningen -geheel van de school te
verwijderen is eenvoudig struisvogelpolitiek volgen,
men maakt de besmettelijkheid niet vrij en men kweekt
boefjes. Veel en veel beter is het door toelating onder
voorwaarde van afdoende behandeling, zorgend voor
maatregelen tegen besmetting der andere leerlingen,
deze kinderen onder geregelde contróle en behandeling
te brengen en zoo gedaan te krijgen, dat hunne ziekte
geneest en de besmettelijkheid verdwijnt. De vooruit
gang op dit gebied bier in Amersfoort is groot. Strijd
heeft bet wel gekost, niet leder der ouders wenschte
de behandeling goedje doen plaats hebben en helaas
zijn de wetten tegen verwaarloozing van kinderen te
slap om tegen absolute onwilligheid der ouders met
voldoende kracht te kunnen optreden.
In alles wat ik zoo juist heb gezegd is dus neer
gelegd de mogelijkheid voor den schoolarts om hande
lend en raadgevend te kunnen optreden bij den strijd
tegen besmettelijke ziekten.
Een dezer ziekten is echter nbg niet genoemd en
wel een ziekte die zeer en zeer veel zorg en aandacht
vergt. Dat is de tuberculose.
Het Is u misschien bekend, dat de tuberculose
buitengewoon veel vootkomt en dat van de 10 men-
schen 9 in eenig tijdperk van hun leven tuberculose
doormaken. Van hen geneest de meerderheid. Nu
komen de eersie teekenen der tuberculose juist zeer
dikwijls tot uiting in de eerste schooljaren en dan
meestal niet in den vorm van longtuberculose maar
van kliertbcde z.g. v. Scrophulose of eenige andere
vorm van tbc.
Zoolang nu een zieke geen bacillen uithoest of met
etter naar buiten afscheidt, spreken wij van gesloten
tbc. Zoo'n gesloten tbc. is dus in een niet besmettelijk
stadium. Wèl besmettelijk is de open tbc deze kinderen
behooren niet in de scholen thuis.
Gij begrijpt nu wel, dat de kinderen met hun ge
sloten tbc., voorzooverre zij de school bezoeken, nu en
dan contróle noodig hebben en ook deze wordt weer
door den schoolarts uitgeoefend. In het algemeen
genezen zeer veel van deze kinderen en zooals het
publiek zegt >zij overgroeien het.»
Om dit nu gemakkelijker te maken, worden zij
zooveel mogelijk in goede omstandigheden gebracht
en biervoor dienen de vacantie-kolonies, de openlucht
klassen en de buitenscholen.
De vacantie-kolonies nemen zulke kinderen eenige
weken in een koloniehuis in bosch of aan zee op en
laten ze daar profiteeren van vrijheid, lucht en voeding,
onder geregelde contróle.
De openluchtklassen zorgen voor onderwijs in speciale
open lokalen. Gunstig gelegen verandahs of ligballen,
waar eenige van die kinderen worden samengebracht
en hunne schooluren doorbrengen, terwijl zij daar tegelijk
hunne noodjge extra voeding krijgen. Deze klassen
worden soms aan de nieuwere saholen aangebouwd,
ja zelf» op de daken der nieuwere scholen aangebracht.
Ik zelf heb aan de tuberculose-vercenlging verzocht
een deel van haac groote nieuwe lighal als lokaal te
doen inrichten, om daar, zoodra de nieuwe wet op het
lager onderwijs dit mogelijk zal hebben gemaakt, een
openluchtklasse te kunnen openen. Het onderwijs in
zulke klassen is altijd wat moeilijk, omdat daarin
kinderen van verschillenden leeftijd samenkomen.
De buitenscholen nemen kinderen den geheelen dag,
zij komen 's morgens en gaan 's avonds naar huis, zij
krijgen er onder-vijs, eten er, rusten er, baden er.
Meestal wordt een beschutte plaats buiten de stad
gekozen, zoo beschut, dat zelfs 'a winters het onderwijs
in de openlucht doorgaat en alleen regen ber .der
de verandahs jaagt.
Het groote bezwaar van deze scholen is het vervoer
der kinderen. Er heen loopen is te ver voor deze zwakke
kinderen, vervoermiddelen zijn duur en publieke middelen
van vervoer zien ze niet gaarne.
Het tuberculose kind en de candidaat voor tuberculose
