De Sovjet-Unie als voortdurende
Bedreiging van Finland
MOORD in
AM ERSFOORTSrH E COURANT
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1941
BUITENLAND
De eene oorlog volgde op den anderen
VFRRROR"FR1 sslSFMF werkt. Wie bij vrachtauto-verkeer aan
v Li\Daui\r,A n i. .1 iri autostrada's denkt met moderne beba-
BELOFTEN kening en een afgepaste „service" over
het geheele traject, heelt een beden
kelijk scheeve voorstelling van de
moeilijkheden, die de chauffeur van
een „oplegger" tusschen Petsamo en
Rovaniemi ontmoet. Want hier, in 't
land van de groote stilte, slingert de
veelal voor vrachtwagens te smalle
weg door eindelooze vlakten en moe
rassen. Hier wachten geen reparateurs
en geen kraanwagens op werk, hier is
maar een enkele pleisterplaats. Maar
het moet.
Liinahamari heeft een ernstig te
kort aan veemen, en de goederen ver
dwijnen na lossing dan ook regelrecht
in de vrachtwagens, die onmiddellijk
na de lading hun rollende reis begin
nen. Rond tweeduizend ton per dag
daverdor tot voor luttele weken langs
die lange baan naar Rovaniemi toe.
Daar wordt in spoorwagons gelost
en voort gaat het naar het Zuiden,
naar Helsinki, naar Tampere, Fin
land's moderne en hygiënische indus
triestad. naar het oude Turku, naar
Kotka. en de steden in het binnen
land. Helaas, de oorlog heeft ook aan
dit stuk vreedzaam Finsch opbouw
werk plotseling een. zij het tijdelijk,
einde gemaakt. Nu heel het land zich
weer paraat moet houden voor het
weren van den Sovjet-3anval kan het
van de haven Liinahamari niet lanver
de voordeelen trekken, die het in den
jongstén tijd, met inspanning van alle
krachten genoten heeft.
Het Vredesverdrag van 1940
Bij den vrede van Af a art 1940 heb
ben de Finnen het Petsamo-district
vrijwel ongeschonden kunnen behou
den. Generaal Wellenuis, die het
Noordelijke Finsche leger comman
deerde. had zijn hoofdkwartier in
Rovaniemi en leidde van daar uit de
operaties tegen het dom: de Russen
aanvankelijk veroverde, later prijs
gegeven, toen heroverde Petsamo, en
ook die aan het front van Salla, ach
ter Kemijarvi. waar zoo verwoed is
gevochten. Petsamo bleef behouden,
maar toen moesten de Finnen zich
neerleggen bij vredesvoorwaarden,
welke ook voor hun Noordelijke dis
tricten een voortdurende bedreiging
inhielden. De Russen eischten den
aanleg van een spoorlijn, die Kan-
dalaksja 'aan den Moermansk-spoor-
weg) met Kemijarvi verbindt. Zij
eischten vrijen doortocht door de
Finsche Noordelijke districten naar
Scandinavië. Zij wilden zooveel-
was zonneklaar bij voortduring 'n
dolk op Petsamo gericht houden.
Salla zelf viel den Russen in handen.
In allerijl begonnen zij hun deel van
den begeerden spoorweg te bouwen,
en de Finnen, noodgedwongen, zetten
zich tot den aanleg van het hun af
geperste traject, dat binnen een jaar
klaer moest zijn. Zoo was het bij den
„vrede" gedicteerd. Geen deel van
het den Finnen opgelegde vredesver
drag bewijst Ruslands ware oorlogs
bedoelingen duidelijker, dan het sa
menstel van bepalingen, die handelen
over de verbindingen van de Sovjet-
Unie in Scandinavische richting.
Waartoe de eisch, dat Rusland een
spoorlijn moet hebben, die Moer-
mansk rechtstreeks met Zweden
verbindt? Waartoe de eisch, dat de
Engelsche belangen bij de nikkelmij-
nen in het Noorden aan de Russen
zullen worden overgedaan? Waartoe
de eisch. dat Sredni en Rabatsji, twee
schiereilanden ten Westen van Pet
samo gelegen, aan Rusland moeten
worden afgestaan? Waartoe de eisch
van douane-vrij verkeer door het
Finsche Noorden? „Bevrijding van
het Finsche volk" was toch de inzet
van den Russischen aanval geweest?
Wordt dan soms die bevrijding een
slap nader gebracht door strategische
spoorlijnen, ongecontroleerde spoor-
en luchtroutes, overgenomen aandee-
len en geroofde schiereilanden? Wel-
HET LAND DER STILTE
III.
Dorpat, 1920: Om de tafel zitten
Russische en Finsche gedelegeerden
en het gaat over de vredesvoorwaar
den, waarop een einde zril worden
gemaakt aan den Finsch-RussLschen
oorlog, die met de mensjewistische
revolutie was begonnen, den oorlog,
die voor Finland vrijheid en onafhan
kelijkheid inluidde. Onder de talrijke
moeilijkheden, waarvoor de vergade
ring een oplossing meet vinden, be
hoort de grensregeling voor het. vrije
Finland in het Noorden: Finland
maakt aanspraak op een kuststrook
aan de IJszee. Het doet dat met goede
gronden. In 1864 heeft het grootvors-
tendom 'n stukje van de Karelische
Landengte, en dat nog wei het gedeel
te, waarop de wapenfabriek van Ra-
jajoki ligt. aan Rusland moeten af
staan, en bij ciie gelegenheid beloofde
de tsaar zuik een kuststrook in ruil.
Maar net bieef bij beloven. Finland,
dat eeuwen iar.g met Noorwegen en
Rusland de kust van de IJszee de
Noren spraken duidelijk van „falles-
distriktea", hei, gemeenschappelijke
district had gebruikt, was er in
1826 door een overeenkomst tusschen
Noorwegen, Zweden en Rusland van
afgesneden. Eerst nu, in Dorpat. biedt
zich de gelegenheid aan om oplossing
te vorderen van het woord van 1864.
De Finnen krijgen hun zin: sedert
1920 bezitten zij een IJsuec-provincie,
het district, van Petsamo.
De toerist, die door Finland naar de
IJszee wil, reist per trciri tot Rovanie
mi: Ho;ei Pohjanhovi „het slot van
het Noorden" ontvangt zijn gasten
met Europees-ch Comfort, en ais zij
op den avond van hun aankomst een
loopje buiten de stad maken, zien zij
al heel gauw een viertalig bordje, dat-
hen waarschuwt: „Gó staat op den
Poolcirkei". Van Rovaniemi gaat de
reis per autobus: 530 KM. tot Petsa
mo. dat zich in de laatste twintig,
maar vooral ia de laatste twee jaren
heeft ontwikkeld tot een stadje van
groote en neg steeds toenemende bs-
teekenis. Een ijsvrije haven in het
Noorden bezitten, wii. zoowel voor
Finland als voor Rusland zeggen:
Twee wegen voor uit- en invoer. Een
door de Oostzee en de Finsche Golf,
en een „om cie Noord'", naar 'net Fin
sche Liinahamari of het Russische
Moirmansk. De Russen legden al
vroeg een spoorlijn aan, die van Le
ningrad over het nu fel omstreden
Petrcsawodsk en over Kanda lak.'ja
naar Moermansk loopt. De Finnen-
bouwden hun autoweg van. Rovaniemi
tot- Petsamo, en zij zuilen stellig in
de toekomst eveneens'tot hi t aanleg
gen van een spoorlijn, besluiten.
Terrein-moeilijkheden
Tot den dag, waarop nieuwe vijan
delijkheden van Rusland tegen Fin
land begonnen, is van den Fms.uvm
en ook van den Zweeds?hen invoer een
belangrijk deel langs den Noordelijken
weg gekomen, aangezien de Noordzee
grootendeeis oorlogsgebied was gewor
den en twee van dc drie Scandinavi
sche staten in den krijg waren be
trokken. Nooit was er aan de kust
van de Noordelijke IJszee eei. zoo
groote bedrijvigheid ais in die periode.
Langs den autoweg, die zich slingert
door een land van diepe eenzaamheid,
en waarover vroeger vrijwel alleen
bussen en particuliere "wagens passeer
den, rolden de 10 en 12 tons vracht
wagens in soms lange rijen. En in
Liinahamari. tot voor enkele jaren een
visschersdorpje, ontwikkelde zich in
een modern havenbedrijf, nog lang
niet op dc hoogte van zijn lijd hoe
zou het ook waaraan, ook nu nog,
ononderbroken en met stérken steun
van. de Finsche regeering wordt ge-
ff eest spaarzaam met I
gas en electriciteit. I
3
neen, natuurlijk. Maar toen het op
zaken doen aankwam kónden Stalin
en Molotov hun drang naar het Wes
ten niet langer onder stoelen en ban
ken steken, niet langer wegmoffe
len achter den sehoonen schijn van
altruïstische leuzen, die even zoovele
leugens waren. Wat overschoot was
een stuk naakt en stuitend imperia
lisme, bedreven door verfomfaaiers
van een vrijheidsideaal, dat in hen
belagers instede van dragers vond,
Finsche werkkracht
De Finnen hebben het goed begre
pen. Het gezwets over hun „bevrij-
din" legden zij naast zich neer, maar
op verdediging van h-un vrijheid te
gen den machtszuchtigen indringer
trokken zij al hun krachten samen.
Voor hen was dit spel zoo oud als
hun geschiedenis, aaneenrijging ge
lijk zij is van oorlogen, waarin dit
kleine volk zich moest verweren te
gen Ruslands westelijken machtshon
ger. En toen in Maart van het vori
ge jaar de vrede van Moskou een
einde maakte aan een verbitterden
verdedigingsstrijd van vier barre win
termaanden was liet den Finnen
duidelijk, dat zij al hun werkkracht
en die is groot zouden moeten
samenrapen om hun gehavend land
door den nasleep van den oorlog heen
te halen. Zij inventariseerden hun
zorgen en daaronder was beihoud en
versteviging van hun positie in het,
Noordelijkste Noorden niet de gering
ste. Hangö was als marine-basis aan
de Russen afgestaan, Suursaari aan
Mcüotovs machtsbegeerte "ten prooi
gevallen. De zeeweg naar Helsinki,
toch al bedreigd door Ruslands greep
naar het Estische Baltischport, kon
op elk oogenblik door de heeren van
het Kremlin gesloten worden. Hoe
pleitten dus de trieste omstandig
heden voor behoud en versteviging
van den weg om de Noord. De Fin
nen. taai in hun werkkracht, zakelijk
van blik. nimmer geneigd om bij de
pakken te gaan neerzitten, wierpen
zich op de „openlegging" van het
Noorden. Hun nikkelmïjnen waren,
gelukkig, maar onbelangrijk ver
woest. Liinahamari kon tot een mo
derne zeehaven opgewerkt en de auto
weg verbeterd en op den duur met
een spoorlijn aangevuld worden. Zoo
werd uit den nood van 1940 een
„Noordelijk program" geboren.
Bedrijvige drukte
Zoo werd de stilte in 'het wijde
leege Petsamo-district omgezet in
bedrijvige drukte. De vrachtwagens
begonnen weer to rollen, steeds meer
schepen, vooral uit Noord- en Zuiil-
Amerika (Argentinië verscheepte bij
voorbeeld een zeer belangrijke hoe
veelheid aan Finland gescjhonlatm
eraan langs den weg „om de Koord' j),
meerden aan Liinahamari's eemge
kade. benzine- en olietanks verreden
op de fjord-heuvels. Rovaniemi, te
voren marktstadje voor den omtrek
en uitvalspoort voor den toerist, werd
overlaadstation voor duizenden tor
nen ingevoerde goederen, de moderne
techniek veroverde het land, dat zich
boven den Poolcirkel uitstrekt en eb t,
eens het domein was van trekkende
Lappen en rendierkudden. Maar
boven de verwezenlijking van dit
Noordelijk program dreef de Russi
sche bedreiging als een zware, zwar
te wolk. Molotovs hand lag om de
keel van het Finsche volk.
Nu is de lont opnieuw in het kruit
gegaan. Weer wordt er, ook in het
Noorden, om de Finsche vrijheid ge
vochten. Weer trekken de Finsche pa
trouilles door de eindelooze boSscheil
achter Kemijarvi en wellicht Is het.
weer Wallenius, die in het Noorden,
van Rovaniemi uit. het commando
voert, hij, die deze streken kent op
zijn duim. De Finsche geschiedenis
herhaalt zichzelf altijd opnieuw, ais
de geschiedenis van een flink en be-
jaafd volk dat geen prijs te hoog
acht voor het behoud van zijn onaf
hankelijkheid.
BINNENLAND
Akkerbouw- en
V eehouderij bedrij ven
Krachtens het bepaalde in het eer
ste uitvoeringsbesluit van den secre-
taris-geneRaa; van het departement
van Sociaife Zaken betreffende de
verordening van den Rijkscommissa
ris inzake het beperken van werk,
lis de direcJfcêur-generaal van den Ar-
1 beid bevoegd uitzonderingen vast te
stellen op den regel, dat het aan lei-
Iders van ondernemingen verboden
is werknemers te ontslaan, tenzij art.
11639p van het Burgerlijk Wetboek op
'hen van toepassing is.
Gebruik makende van deze be
voegdheid .heeft de directeur-generaal
van den Arbeid, met ingang van gis
teren, aan de leiders van akkerbouw-
be drijven en veehouderijbedrijven,
die niet gecombineerd zijn met be
drijven van anderen aard, vergun
ning verleend om mannelijke arbei
ders, die korter dan gedurende acht
maanden per kalenderjaar bij hen
in dienstibetrekking zijn, te ontslaan,
onder voorwaarde, dat in het bedrijf
een genoegzaam aantal mannelijke
arbeiders van 14 jaar of ouder werk
zaam is ejn blijft aangehouden.
De personeelsbezetting zal als ge
noegzaam worden aangemerkt indien
zij aan de hieronder nader uiteen te
zetten vereischten beantwoordt. In
uitsluitend akkerbouwbedrijven zal
de leider van het bedrijf niet me-
degerekend als vaste kern gedu
rende het geheele jaar een aantal
werkkrachten met volledige dagtaak
van tenminste een per 12 HA. be-
drljifsoppervlakte in het bedrijf aan
wezig moeten zijn en daarenboven
gedurende de maanden Maart, April,
A<Iei, Juni, Juli. Augustus, September
en October een zoodanig aantal, dat
liet aantal werkkrachten, de vaste
kern inbegrepen, ten minste een per
8 H.A. bedrij fsoppervlakte bedraagt.
Voor akkerbouwbedrijven, gelegen in
den wieringermeerpolder, en in de
veenkoloniën is echter als vaste kern
een aantal van een werkkracht per
15 H.A. en tijdens de vermelde acht
maanden een werkkracht per 10 H.A.
als een voldoende bezetting aan te
merken.
In veehouderijbedrijven, alsmede
in gecombineerde akkerbouw en vee
houderijbedrijven zal de leider van
het bedrijf niet medegerekend' als
vaste kern gedurende het geheele
jaar een aantal werkkrachten met
volledige dagtaak van ten minste één
per 10 H.A. oppervlakte in het bedrijf
aanwezig moeten zijn.
Als bedrijfsoppervlakte komt hier
voor in aanmerking de oppervlakte
van den grond, verminderd met 10
H A. voor die gevallen, waarin de
leider van het bedrijf regelmatig
daarin persoonlijk mede arbeidt.
Voorts heeft de directeur-generaal
bepaald, dat, bij de berekening van
de personeelsbezetting- een arbeider
van 21 jaar of ouder voor een werk
kracht, van 20 jaar of ouder vooj 0,9,
van 19 jaar of ouder voor 0,8, van 18
jaar of ouder voor 0,7, van 17 jaar
'voor 0,6, van 16 jaar voor 0,5, van 15
jaar voor 0.4, van 14 jaar voor 0,3
werkkracht zal worden geteld.
Tenslotte zij er de aandacht op
gevestigd, dat voor ontslag van per
soneel dat langer dan acht maanden
in dienst is, of voor ontslag van per
soneel in gevallen, waarin de hier-
voren omschreven personeelsbezetting
niet aanwezig is. een bijzondere ver
gunning dient te worden gevraagd
bij het districtshoofd der arbeids
inspectie.
RADIO-PROGRAMMA
ZONDAG 17 AUGUSTUS
HILVERSUM 1, 415,5 M.
8,00 Gewijde muziek (gr.pl.). 8.30
B.N.O.: Nieuwsberichten. 845 Gramn-
toonmuziek. 11.00 Concertgebouworkest
(opn.). 12.00 Omroeporkest. 12.45 B.N.O
Nieuws- en economische berichten. J.00
Nederlamlnch Verbond voor Sibbckunde:'
Vrageiibeantwoording. 1.15 Eerste Ne-
derlandsche Radio-Muziekfeest voor Har
monie- en fanfare-orkesten. In de pauzes:
Declamatie en Gramofoommiziek. 3-15
Endiotooneel. 3.40 Vervolg van 1.15. 4,05
Gramofoonmuziflc. 4.30 Orgelmuziek
(gr.pl.). 4.-15 Ifet Arasterdamsc.he Bach-
ensemble, 5.30 Voor de jeugd. 6.00 Gra
mofoonmuziek. 6.10 Sport van den dag.
6,35 Gramofoonmuziek.- 7.00 Actueel
halfuurtje- 7.30 Révue-programma. 8.10
Rotterdamse}) Philharmonisch orkest
m.ni.v. declamatrice en gramofoonmu
ziek. 9.30 Gramofoonmuziek. 9.4-5 B.N.O.
Engelsche uilzendine: An American
sees Holland
HILVERSUM II, 301.5 M,
8.00 Gramofoonmuziek. 8.30 B.N.O.
Nieuwsberichten. 8.4-5 Gramofoonmu
ziek. 9-00 Vroegdienst. 10.00 Zondag
morgen zonder zorgen. 1'2.00 Cyclus
„Kent Gij Uw Bijbel?" (voorbereid door
de Christ. Radio Stichting). 12.15 Solis-
teneoncert. 12.45 B.NO.: Nieuws- en
economische berichten. 1.00 Ernst van
't Hoff met zijn .15 solisten. 1.40 Gramo
foonmuziek. 2.00 Causerie „Peter Benoit,
een kampioen voor do volksche mu
ziek". '2.15 Haarlemsche orkestvereeni-
ging, solist en gramofoonmuziek. 4.00
Wijdingswoord (voorbereid door de
Christ. Radio Stichting)5.10 Gramo
foonmuziek (voorbereid door do Christ.
Radio Stichting). 5.30 A.N.P.: Sportbe
richten. 5.33 Curb Kollenberger on zijn
orkest- 6.00 Declamatie. 6.10 Omroepor
kest,, 6.45 Gamofoonmuziek. 7.00 Actueel
halfuurtje. 7.30 Gramofoonmuziek. 7.45
Reportage. 8.00 Omroeporkest, en solis
ten. 9-00*Gramofoonmuziek. 9.45 B.N.O.:
Nieuwsberichten. 10.0010.15 Gramo
foonmuziek.
MAANDAG 18 AUGUSTUS
HILVERSUM 1, 415,5 M.
6.45 Gramofoonmuziek. 6,50 Ochtend
gymnastiek. 7.00 Gramofoonmuziek. 7.45
Ochtendgymnastiek. 8.00 B.N.O.: Nieuws
berichten. 8.15 Morgenwijding. 8.25 Ge
wijde muziek (gr.pl.) 8.40 Gramofoon
muziek. 9.15 Voor de huisvrouw. 9.20
Gramofoonmuziek. 11.00 Ensemble Jon-
ny Kroon. 11.25 Declamatie. 11.45 En
semble Jonny Kroon. 12.00 Zang met
pianobegeleiding en gramofoonmuziek.
12.40 Almanak. 12.45 B.N.O-: Nieuws- en
économische berichten. 1.00 Nederiandsch
Pianocluo. 1.30 Gramofoonmuziek. 2.00
Omroeporkest en soliste. -3.00 Voor dé
vrouw. 3.4-5 Gramofoonmuziek. 4 45 Voor
do jeugd. 5.15 B.N.O.: Nieuws-, economi
sche en beursberichten. 5.30 Salonor
kest. 6.J.5 Grnmordonmuziek. 6.30 Ernst
vun 'f, Hoff met zijn 15 solisten. 7-00
Actueel halfuurtje. 7.30 Zang met piano
begeleiding. 7.55 Orgelconcert. 8.25 Am-
stcrdamsch Trio. 8.55 Een praatje over
volks weerkunde. 9.10 Beiaardconcert.
9.30 Gramofoonmuziek- 9.45 B.N.O.:
Nieuwsberichten. '10.00—10.15 B.N.O,:
Engelseho uitzending: Things worth
knowing about Holland'.
HILVERSUM II, 301.5 M.
6.45—8.00 Zie Hilversum I. 8.00
B.N.O.(Nieuwsberichten. 8-15 Gramo
foonmuziek. 10.00 Morgendienst (voor
bereid door do Christelijke Radio Stich
ting). 10.20 Gramofoonmuziek. 11.00 De
clamatie. 11.20 Gramofoonmuziek. 12.15
Klaas van Beeok en zijn orkest, 12.15
B.N.O.: Nieuws- en economische berich
t-en. 1,00 Do Mclod'isten en solist. 2.00
Utreehtaeh Stedelijk orkest on soliste.
4.00 Musiquette, 4.30 Gramofoonmuziek.
5.00 Voor dc- jeugd (voorbereid door de
Christ. Radio Stichting). 5.15 B.N.O,:
Nieuws-, economische- en beursberichten.
5.30 Viool en piano. 6.00 Godsdienstige
uitzending. 6.15 Orgelconcert en zang.
6.45 Gramofoonmuziek, 7.00 Actueel
halfuurtje. 7.30 Gramofoonmuziek. 7 15
Politiek weekprant.ie. 8.00 Gramofoon-
muziek. 8.25 Voor den boer. 9.00 Curt
Kollenberger en zijn orkest en hel. en
semble Bandi Balogh. 9.-15 B.N.O.:
Nieuwsberichten. 10.00—10.15 Gramo
foonmuziek,
FEUILLETON
BLOKSCHRIFT
door BRAM VERSCHOOR
(21
U komt te rechter tijd, antwoord
de Paul de beide veldwachters. Er
zijn twee moorden geploegd en de
moordenaar is nog maar kort geleden
hier in huis gezien en daarna door
een der dienstmeisjes gehoord. Hij
nam deze 'zwakke staving van zijn
bewering te baat om de mannen te
spoediger te kunnen overhalen tot
wat hij reeds eerder had willen doen
verrichten: doorzoeking' van het huis,
opdat niet nóg eens onverwachts een
aanslag kon worden gedaan, En
voor zoover ik het tenminste begrepen
heb, al is mij niet alles verklaard, is
het te doen om het leven van mijn
vader, voor wien u ten onrechte mijn
heer Arends aanziet. Mijnheer Arends
is particulier detective, en hil is de
gene, die den moordenaar boven in
huis gezien he'ft. Doorzoekt u niet
mijnheer Arends en zoo noodig mijn
heer Verschoor en John en Willem,
het heele huis, terwijl mijn broers en
ik bij mijn vader blijven hier in het
salon. Op die manier kan de man u
niet ontga dn.
Mijn aandacht verscherpte zich.
Ging men op dit voorstel in. dan zou
er even een gedrang ontstaan, waarin
niemand zich dadelijk geheel zou
kunnen wenden in de richting waar ik
stond naast den man, dien zij elders
zouden gaan zoeken.
Een oogenblik, kalmeerde de stem
van A.A. De heeren en de dames, die
niets zeggen, zijn natuurlijk door uw
komst uit 'n tijdelijke verstarring be
vrijd, maar het zou zeer onverstandig
zijn aan een dergelijk voorstel gehoor
1 te geven, voordat u gehoord hebt, wat
ik over den moordenaar zeggen kan.
Ik zag de hand een onderdeel van
een seconde aarzelen, als zou, wat
mijn vriend verder zeggen ging, nu
nog verandering in het plan tot een
derden aanslag kunnen brengen. Op
kijkend in het gelaat van den te
vreezen man. verbaasde ik me over
de rust, die daarop lag. ofschoon ik
besefte, dat de kerel reden te over
had zteh uiterlijk tot kalmte te dwin
gen, aangezien A.A. ons allen beurt
om beurt aankeek, waarbij hij mij,
door met beide oogen te knippen, te
verstaan gaf, dat hij alles begreep. Ik
doorzag nu eensklaps den geheelen
opzet van mijn buurman, althans voor
wat betreft de komende handeling,
Later heb lk mij afgevraagd, hoe het
mogelijk was, zoo gced comedie te
spelen, dat de dader niet beter op
zijn hoede was, doch in die belangrijke
oogcnblikken voelde ik mij zoo zeker
van me zelf, dat hij werkelijk in de
meening moest verkeeren, als zag ik
niets anders dan mijn vriend en dc
beide vertegenwoordigers van de
openbare orde en veiligheid.
Om een aanhouding te verrich
ten, behoeft, u niet ver te gaan, hee
ren, vervolgde A.A. tot de veldwach
ters. De moordenaar bevindt zich
in. ons midden. I-Iij is niet zoo breed
van gestalte als de .chauffeur, ik heb
hem boven in het geheel niet gezien,
maar ik heb hem den ganschen nacht
hier beneden gezien. Het isBram!
Hij bedoelde niet, dat ik de misda
diger was, doch gaf mij het teeken.
dat feitelijk overbodig was, omdat ik
immers niets anders deed dan het
juiste moment afwachten. De man
naast mij had de revolver geheven tot
halverwege mijnheer Van Wieringens
rug. Een seconde, en het zou te laat.
zijn. Ik zag den vinger zich om den
trekker spannen, ik zag den trekker
doorbuigen onder den druk. Ik hier
de hand en sloeg met alle kracht die
andere hand, die gewapende hand, de
hoogte in,.op het oogenblik, dat hel
schot, op korten afstand van mijn ooi-
af gevuurd. door het salon dreunde.
Een geweldig rumoer ontstond, er
werd geschreeuwd aan alle kanten, er
kwamen tot vuisten gebalde handen
neer op den man, die in minder dan
een oogenblik veranderde van een
rustig luisteraar in een zich met hand
en tand verzettend gevangene,
Grijpt hem, houdt hem vast.... Hat
gegil van de vrouwen deed mijn trom
melvlies pijn. De kamer doorkijkend
zag ik, dat mevrouw Van Wieringen in
onmacht gevallen was op de bank,
waarop zij reeds uren zwijgend geze
ten had. Een' enkel waardeerend woord
van Arie Arends kwam tot mijn be
wustzijn over al het andere geweld
heen.
Ik zag Eddy, die do revolver gegre
pen had en nu met de kolf beukte
op het hoofd van mijn Ineenge-
schrompelden buurman. Dan zag ik
de dichterbij komende uniformen
van de veldwachters, die zich naast
A.A. een doortocht baande door de
groep verbijsterde menschen, terwijl
Teun haastig toetrad op de bank,
waarvan zijn moeder dreigde af te
glijden.
Het is Bram niet, heeren. ver
beterde A.A. lakonielc zijn laatste
woorden. Ik was daar juist wat
van mijn apropos, doordat ik mijn
vriend waarschuwde', dat hij moest
ingrijpen. Het was, zooals u nu wel,
zonder het nochtans te begrijpen, ge
zien hebt, onze goede vriend, dien ik
thansHij had met de beide veld
wachters den aan Paul en Eddy ont
rukten misdadiger bij den arm ge
grepen en richtte zich tot hem met
een bijtenden -spot, die niet beter kan
weergegeven worden dan door de
juiste herhaling zijner woorden;
Met uw verlof, mijnheer, u permit
teert mij, dat ik u ontmasker, mijn
heer? Hij voltooide zijn onderbroken,
tot de veldwachters gerichten zin,
met: aan u overhandig. Uitlever,
moest ik volgens mijnheer Teun lie
ver zeggen, nietwaar?
HOOFDSTUK XXVII
Ontmaskering
Er rest mij nog slechts een zeer
onaangename taak, waarmee ik vrees
u allen (hij zei dit speciaal tot de
familie) meer leed te berokkenen dan
de gebeurtenissen, die in uw huis zijn
voorgevallen, reeds deden.
De veldwachters, die zich met hun
gevangene naar den nog wachtenden
auto hadden willen begeven, waren
door een wenk van A.A. weerhouden
en stonden bij de halldeur; John,
ontwapend, tusschen hen in. Uit zijn
zakken hadden ze. behalve een geheel
geladen, ongebruikte revolver, een
klein flesehje, waarmee A.A. hun op
droeg zeer zorgvuldig te werk te gaan,
te voorschijn gehaaid. Boeien hadden
zij niet bij zich; door middel van
stevig touw echter waren John's han
den op zijn rug gebonden, zoodat ze
hem, indien hij nog verzet wilde ple
gen. gemakkelijk de baas zouden kun
nen blijven. De dienstboden waren
door A.A. met den chauffeur naar de
hall gestuurd, waar ze op een dei-
banken het slot der voorvallen af
wachtten. Met uitsondering van den
huisknecht, de veldwachters, A.A. en
ik, waren dus alleen de leden van het
gezin bijeen.
Maar al zie ik er tegen op, uw
innerlijken vrede te verstoren, geheim
zal de samenhang der aanslagen toch
niet kunnen blijven en het leven
voortzetten, zooals u dat tot dusver
leidde, is een onmogelijkheid. Dat ik
mij zoo-uitvoerig verontschuldig voor
wat ik u zal moeten zeggen, zal u.
naar ik hoop en vertrouw, overtuigen
van mijn oprechte deelname in uw
aller leed.
Hij wachtte eenige ©ogenblikken
zichtbaar verstrooid, onzeker van de
manier, waarop hij moest voortgaan.
Dan dwong hij zich zelf met geweld
over zijn begrijpelijken tegenzin heen
en hernam, nuchter en zakelijk, zoo
als liij nu eenmaal moest zijn:
Later zal voor den rechter de geheele
samenhang opnieuw moeten worden
blootgelegd. Als u (dit lichtelijk
ironisch tot de veldwachters) er
dus belang in stelt, kunt u hem dan
vernemen. Ik bepaal me nu tot dat
gene, wat nog- volstrekt onbekend
was ook voor de bewoners van dit
huis.
Uit de dreigbrieven die tweemaal
den verraderlijken zin bevatten; het
einde van alles is de dood, bleek mij
en ook Philip Somer was dit tot
zijn nadeel duidelijk geworden -,
dat de man achter de schermen niet
alleen door afpersing voordeel zocht,
maar dat hij ook voordeel zou heb
ben bij den dood van den heer Van
Wieringen. Het plan van den veld
tocht zat geraffineerd in elkaar. De
afpersing diende eigenlijk slechts om
de aandacht af te leiden van wat
werkelijk gebeurde. Ik wil voor de
medeschuldige geen verzachtende
omstandigheden aanvoeren; lk weet
niet, of ze strikt genomen aan te
voeren zouden zijn. Dat echter me
vrouw Van Wieringen wel eens be
vreesd moet zijn geweest, bij dezen
staat van leven eens weer te zullen
terugzinken tot een bescheidener
levensstandaard-, met andere woor
den dat zij bang' was, dat de neiging
tot luxe, waarover haar echtgenoot
niemand verantwoording schuldig is,
die luxe zelf wel eens tot een te be
treuren verleden zou kunnen maken,
kunnen we, al was het slechts als
eenige verontschuldiging', wel aanne
men,
Toen hij voor het eerst mevrouw
Van Wieringen in zijn betoog betrok,
ging er. zeer verklaarbaar na zijn be
tuiging een zeer groot leed over het
gezin te moeten uitstorten, een schok
door ons allen. De ontroering en de
verbijstering, die zich openbaarden,
zijn niet te beschrijven, ik geef niet
de aandoeningen weer van men
schen. wier levensweg slechts even
den mijne kruiste, doch vermeld de
feiten, zooals zij zich hebben voor
gedaan.
Ik kan u echter met evenveel
overtuiging zeggen, hervatte hij, dat
wanneer het plan geslaagd zou zijn,
mevrouw Van Wieringen na verloop
van eenigen tijd ons land zou hebben
verlaten om het haar toekomende
erfdeel te gebruiken voor een leven
buitenslands aan de zijde van den
zich in de rol van ge for tuneerden
echtgenoot stellig goed bewegen den
huisknecht John. Aan zijn zijde zou
ze pas het gevoel gekregen hebben,
min of meer thuis te behooren in den
kring, waartoe haar fortuin haar deed
opklimmen.
(Wordt vervolgd)
