Op alle Punten wijken de Sovjets
OÉc'Èütl strijdt voor Europa
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
De Verovering van Krywoj Rog
ABONNEMENTSPRIJS
bij vooruitbetaling
Por week 0.16
Per 8 maanden ƒ2.05
Per post per kwartaal 2.25
Losse nummers 0.06
- Administratie Telefoon 6288.
Na 6 uur 6595. Giro 86362.
Bed.: TeL 6731. Na 6 uur 6137.
MBSFOOOTSCHE (OUPANT
ADVERTENTIES
bij vooruitbetaling
Losse regelprljs 0.25
Kleine advert. („Doelpunten")
Hoogstens 20 woorden 0.55
Elk woord meer 10.05
i Achtereenvolgende plaatsingen
voor do dubbele pr(]s.
CATERDAG 23 AUGUSTUS 1941
HOOFDREDACTEUR: F. W. M. HALEWIJN, AMERSFOORT. UITG.: N.V. DRUKKERIJ ONNES, v.h. BLANKENBERG Zn., SNOUCKAERTLAAN 9. 55e JAARG. 6 PAGINA'S
PETERSBURG ERNSTIG BEDREIGD
Inspanning van laatste krachten
Duitsche veldtocht
verloopt volgens be
paald plan
Uit de Duitsche weermachtberich-
ten van den laatsten tijd is, naar aan
het D.N.B. in aanvulling op het
weermachtbericht wordt gemeld, dui
delijk op te maken, hoezeer het ini
tiatief aan het Oostelijke front uit
fluitend in handen der Duitsche mili
taire leiding ligt. Van alle deelen van
het front worden dagelijks vorderin
gen gemeld die ondubbelzinnig be
wijzen, hoe de Duitsche en verbonden
troepen volgens een bepaald plan den
Sovjets van hun steunpunten beroo-
ven. Zoo werden in den Zuidelijken
sector de belangrijke havensteden
Nikolajev en Cherson en de vesting
Otsjakow genomen, welke laatste de
monding van den Dnjepr in de Zwarte
Zee beheerscht. Tegelijkertijd werd
op den linkervleugel van den Zuide
lijken sector de Duitsche aanval via
Korosten naar het Noord-Oosten
voortgezet. In het middengedeelte
van het enorme front heeft het door
slaande succes van den slag bij Go
mel het bezit verzekerd van het be
langrijke spoorwegknooppunt Gomel.
In den Noordelijken sector heeft de
Inneming der plaatsen Nowgorod,
Kingisepp en Narwa voor den uit hei
gebied tusschen Urnen- en Peipus-
meer naar het Noorden voortgezetten
aanval op beide vleugels goede steun
punten opgeleverd. Na het tot stand
komen der verbinding tusschen de
ten Oosten en ten Westen van het
Peipusmeer oprukkende Duitsche
strijdkrachten in het gebied rond
Narwa, zal nu ook binnen afzienbaren
tijd het overige gebied van Noord-
Estland van de Sovjets bevrijd zijn.
In alle sectoren van het frocit gaan
de Duitsche aanvallen voort, hoewel
door terreinmoeilykheden en hard
nekkige verdediging het oprukkeh
zeer bemoeilijkt wordt.
De Sovjets spannen telkens weer
hun laatste krachten in om het on
ophoudelijke Duitsche opdringen nog
op te houden.
Dit is hun echter tot nu toe nog op
geen enkele plaats gelukt. Veeleer be
staat de indruk, dat zij vaak volko
men het overzicht over den toestand
hebben verloren en dientengevolge
ook bij het nemen van tegenmaatre
gelen onzeker geworden zijn. Aan
enkele deelen van het front werd ge
constateerd, dat ter verdediging bij
een getrommelde afdeelingen in den
strijd worden gebracht, die bestonden
uit de overblijfselen van verslagen
Sovjet-divisies.
Bovendien zijn ook reeds vaak re
servetroepen en semi-militaire for
maties hals vover kop uit de naaste
garnizoenen gehaald en in den strijd
geworpen. Alle maatregelen waren
echter tevergeefsch en betepkenden
ten laatste slechts een verhoogd ri
sico voor de Sovjet-leiding, dis zich
niet meer weer weet vrij te maken
van den greep, waarin de Duitsche
weermacht haar gevat houdt.
Hoe groot de nervositeit van de op
perste Sovjet-leiding reeds is, blijkt
bijvoorbeeld uit den gepubliceerden
oproep van maarschalk Worosjilow,
waarbij iedere Sovjet-burger der stad
Petersburg als franc-^ireur tot ver
dediging der stad wordt verplicht.
Daaruit kan de gevolgtrekking wor
den gemaakt, dat de opperbevelheb
ber van den Noordelijken Sovjet
vleugel reeds zelf zijn voornaamste
steunpunt Petersburg buitengewoon
In gevaar gebraclit ziet.
Terwijl de Sovjet-leiding het tot nu
toe, buiten de verdediging aan het
front, nauwelijks nog tot een tegen
werkende operatie tegen de onophou.
delijk voortrukkende Duitsche legers
heeft gebracht, kan duidelijk worden
vastgesteld, hoe de Duitsche troepen
naar den wensen der Duitsche leiding
telkens weder vorderingen hebben
weten te forceeren, waarvan de eer.e
op de andere teruggrijpt. Zoo schep
pen de thans aan den gang zijnde
aanvallen weder de mogelijkheid voor
nieuwe operatics in grooten stijl en
verkleinen zij van dag tot dag de be
wegingsvrijheid der Sovjet-troepen en
haar leiding.
TEN NOORDEN VAN
SMOLENSK
107 PANTSERWAGENS VERNIETIGD
f Be Duitsche troepen hebben 20
Augustus ten Noorden van Smolensk,
naar aan het D.N.B. wordt gemeld,
een Sovjet-aanval onder bloedige
verliezen voor de bolsjewisten afge
slagen. Vele Sovjet-pan^erwagens
bleven door het welgerichte Duitsche
afweervuur liggen,' niet in staat tot
verdere beweging. De poging der
bolsjewisten om de pantserwagens
weg te sleepen mislukte door het
sterke Duitsche vuur. In korte hevige
gevechten baanden zich de Duitsche
afdeelingen een weg naar de andere
Sovjet-pantserwagens en vernielden
er nog veertig. Vai 17 tot 20
Augustus vernielde de Duitsche divi
sie, die deze gevechten leverde, 107
Sov j et-pantserwagens.
Sovjet-bataljon
vernietigd
DOOR 22 INFANTERISTEN
Een Duitsche Oberfeldwebel heeft
met 22 infanteristen bij de gevechten
om Gomel op 20 Aug. in een bijzon
der stoutmpedige onderneming een
geheel Sovjet-bataljon vernietigd.
De Oberfeldwebel had met zijn
troep het bevel gekregen, het bosch
terrein ten Noord-Oosten van Gomel
te doorzoeken naar verspreide Sov
jetsoldaten en eenige hoogten te be
zetten. Toon de Oberfeldwebel op
een der hoogten aankwam, zag hij in
het dal terugtrekkende strijdkrachten
der Sovjets ter sterkte van een batal
jon met talrijke voertuigen en stukken
geschut. Vastberaden liet hij twee
machinegeweren op de hoogte in
stelling brengen, die de Sovjets on
der vuur namen. Hij zelf deed met
de rest van zijn troep een aanval op
de bolsjewisten in de flank. Met
handgranaten, machinepistolen en de
bajonet op het geweer, drongen de
infanteristen onder bescherming van
het vuur hunner beide machinegewe
ren, de. gelederen der verraste bol
sjewisten binnen. De tegenstand
werd snel gebroken. Het gros van de
Sovjet-soldaten was door de vooraf
gegane gevechten zoo vermoeid ge
raakt, dat zij zich zonder verzet over
gaven. De Duitsche infanteristen
maakten hier 450 gevangenen en ver
overden verscheidene stukken ge
schut, twee vrachtauto's? geladen
met nieuwe machinegeweren, 25 paar
den, 14 voertuigen en eenige hondèr-
den geweren en kleinere vuurwapens.
De Bru<
gehoofden aan den
Dnjepr
GEVECHTEN VAN MAN TEGEN
MAN
De strijd om de bruggehoofden aan
den'Dnjepr welke nog in bezit van
de bolsjewisten zijn, werd met nieuw
succes voortgezet. Zooals reeds den
dag tevoren, gebruikten de Sovjets
ook Donderdag pantserwagens, om
den Duitschen aanval te keeren. In
een hevige botsing tusschen Duit
sche en bolsjewistische pantserwa
gens en bij felle gevechten leden de
Sovjets een nieuwe nederlaag en
werden met zware verliezen afgesla
gen. In een sector van het front
wierpen de bolsjewisten hun land
storm in den strijd.
Na hardnekkige gevechten van
man tegen man, waarin afzonderlijke
groepen der Sovjets omsingeld wer
den, was het slagveld overdekt met
gesneuvelde bolsjewisten. Bovendien
vielen opnieuw 5-000 gevangenen in
Duitsche handen, nadat reeds op 20
Aug. 2.000 Sovjet-sofoaten gevangen
genomen, 115 stukken geschut en 14
pantserwagens vernietigd of buitge
maakt waren.
Tijdens de succesvolle gevechten,
waaraan ook formaties van een Ita-
liaansche divisie deelnamen, werden
twee Sovjet-vliegtuigen door eenhe
den van het Duitsphe leger en 3 door
Italiaansche troepen neergeschoten.
Het Weermachtbericht
Hoofdkwartier van den Führer,
22 Augustus. Het opperbevel
van de weerwaebt deelt mede:
„Na een veldtocnt van twee
maanden in het Oosten staat de
Duitsche weermacht met haar
bondgenooten onverzwakt diep
in.het vijandelijke land. Aan
hel geheele front zijn de ope
raties in vollen gang. In de
Zuidelijke Oekraine worden de
laatste steunpunten van den
vijand aan den Dnjepr stelsel
matig en met zware verliezen
vcor den vijand bedwongen.
Ten Noordwesten van Kiev trekt
de vijand zich achter den Dnjepr
terug. In het gebied ten Oosten
van Gomel wordt de achter
volging van den verslagen vijand
voortgezet. Aan het front voor
St. Petersburg en in Estland
rukken onze troepen al strijden
de steeds op. Ook bij de aan
vallen aan het Finsche front,
aan weerszijden van het Lado
ga meer, wordt dagelijks terrein
gewonnen.
In een grootscnen vernieti
gingsslag heeft de sovjet-weer
macht verliezen geleden als men
zich nauwelijks kan voorstellen.
Sedert het begin van den veld
tocht zijn meer dan 1.250.000
gevangenen gemaakt. Circa
14.000 pantserwagens en 15.000
stukken geschut zijn buitge
maakt of vernietigd. De Sovjet
luchtmacht heeft in totaal
11.250 vliegtuigen verloren, 5633
daarvan werden op den grond
vernield, dc rest werd in lucht
gevechten cn door luchtafweer
geschut neergeschoten. Boven
dien is reeds thans de grootste
schade aan de vijandelijke oor
logsvoering toegebracht door
het wegvallen van belangrijke
grondstof- en industriegebieden.
Aan de Britsche Oostkust
heeft de luchtmacht in den af-
geloopen nacht twee vijandelijke
vrachtschepen door bomtreffers
beschadigd. Aar:, dc Kanaal-
kust mislukten ook gisteren
aanvalspogingen der Britsche
luchtmacht. Door jagers en af
weergeschut werden 26, door
marine-artillerie 3 vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten. Een
blokkadebreker der marine heeft
voor de Atlantische kust een
Britsch gevechtsvliegtuig neer
geschoten.
In Noord-Afrika hebben Duit
sche gevechtsvliegtuigen tref
fers geplaatst op twee lichte
Britsche kruisers bij Sidi Ba-
rani.
Te Tobroek zijn plaatsen,
waar troepen en materiaal wer
den ontscheept, met bommen
van elk kaliber bestookt. Drie
Britsche jachtvliegtuigen wer
den in luchtgevechten neerge
schoten.
Overdag noch des nachts
verschenen vijandelijke vlieg
tuigen boven Duitsch gebied."
Menzies biedt
ontslag aan
GEEN GOEDKEURING VAN
ARBEIDERSPARTIJ
T neinde een parlementaire crisis
te voorkomen heeft Menzies, dc
Australische minister-president, naar
United Press uit Canberra meldt,
zijn ontslag aangeboden. Men neemt
aar-, zoo deelt het persagentschap
verder mede, dat Menzies zich door
tfezen stap den weg open wil houden
om in een anderg hoedanigheid naar
Londen te gaan, nu de Arbeidcrspar-
f-eweigerd had de reis van Men
zies in zijn hoedanigheid van minis
ter-president goed te keuren.
SOVJET-VESTING
INGENOMEN
AAN DE ZWARTE ZEE
De zeevesting Otsjakow, die was in-
ger cht als steunpunt van dc bolsje
wisten voor lichte zeestrijdkrachten
aan de Zwarte Zee, is door een Duit
sche diyisie ingenomen, dezelfde di
visie ,die reeds in Griekenland bij
zondere prestaties verricht heeft. In
een dapperen aanval namen de man
nen van deze divisie de havenstad, na
het hardnekkigste verzet van de zeer
zware kustartillerie der Sovjets en
van de zeestrijdkrachten te hebben
overwonnen.
De Verovering van Cherson
BELANGRIJK CENTRUM
Met Cherson hebben de'Sovjets
eer een belangrijke havenstad, die
rijh tot groote industrieplaats ont
wikkelde, verloren. De haven van
Cherson, dat ongeveer lOO.ttoO inwo
ners telt, .is door een kanaal met de
Zwarte Zee rorbondsn. Als middel
punt van een uitgestrekt landbouw
gebied is Cherson een belangrijke
overlaadhaven voor graan. De haven
beschikt over dokken, petcoleumtanks
en groote silo's. Voor de Zwarte Zee-
vloot, zoowel voor oorlogs- als voor
koopvaardijschepen, waren de
scheeps- en reparatiewerven van
groot gewicht.
Cherson is voorts bekend door zijn
wapen- en verbruiksgoederenindus.
trie. Het bezit bijvoorbeeld fabrieken
voor munitieproductie en voor de ver
vaardiging van pantserwagens. Dan
kunnen nog de textielnijverheid, de
leerindustrie en de bontnijverheid,
lalsmede de chemische industrie ge
noemd worden. Tenslotte zijn er ver-
jscheidene fabrieken voor de levens
middelenindustrie.
(Zie verder elders in dit blad.)
Onvervangbaar Verlies voor
de Sovjets
IJZERERTS EN GRAAN
De Sovjet-Unie beschikt over aan
zienlijke ijzererts-mijnen, welker ge
zamenlijke opbrengst op 10,9 mil
liard ton worden geschat, waarvan
4 5 milliard ton bestemd schijnt te
zijn voor industrieele doeleinden.
Ondanks alle pogingen, het delven
der bodemschatten evenals de pro
ductie naar het. Oosten te verleggenj
en zoo mogelijk in het Aziatische deel
der Sovjet-Unie op te slaan, is toet
het gebied van Krywoj Rog, dat eer
dezer dagen door de Duitsche troe
pen is bezet, verreweg het gewich
tigste gebleven. Dat gebied bezit nie
alleen de grootste aangegeven erts
reserves met een ijzergehalte va
58 67 procent en slechts weini
fosfor- en zwavel bijmengsels, maa
daar is ook het mijnbedrijf sterk uii -
gebreid. In het Jaar 1928 werd <r
niet minder dan 16.07 millioen to
uit die mijnen opgedolven, hetgec i
rond 60 procent van de totale o -
brengst aan ijzererts in de Sovje -
Unie uitmaakte. Daarnaast leverdf n
nog de Oeral 7,7 millicen ton en e
midden-gebieden van de Sovjet-Ur e
14 millioen tdn ijzererts op. Als g
z:rd, beantwoordde het overwic tt
van een enkel district niet aan le
bedoelingen der sovjet-regeering. c ie
zeer sterk voor defensieve overwegi ï-
gen men kan ook wel en/zelfs l d-
ter zeggen: voor oorlogszuchtige ovir-
wegingen geporteerd was.
Men was echter klaarblijkelijk njet
in staat de ten aanzien van de van
de industrialiseering voorgenomen,
doch op geen stukken na bereikte
opvoering der productie, anders te
verwezenlijken dan door verhoogde
uitbuiting van de ertsvoorraden in
Krywoj Rog. Zoo hebben de Sovjets
dus thans ruim 61 procent van hun
ijzererts-mijnen verloren, een verlies,
dat natuurlijk tot het grootste gebrek
in de industrie moet leiden.
Niet te vervangen verlies
Ondanks de voorraden op andere
plaatsen, zal het zonder twijfel on
mogelijk zijn, hiervoor compensatie
te vinden. Men moet niet vergeten,
dat de overige mijnen grootendcels
zeer ongunstig zijn gelegen ten op
zichte van de verkeers-mogelijkhe-
den. Zoo zijn <^e ijzerertsmijnen in
den Oeral niet minder dan 2400 K.M.
per spoor (dat is de afstand Ko
ningsbergenMadrid) verwijderd van
het met hen tot één combinatie be-
hoorende kolenbekken van Kusnezk.
In de Oekraine daarentegen is het
overwinnen van zulke afstanden niet
noodig, zoodat het stichten van een
industrie-district aan den Dnjepr
met mfjnbouw-ondernemi^gen en
chemische fabrieken in geografischen
zin begunstigd wordt. Teekenend
voor deze natuurlijke ligging is, dat
zelfs na de plannen voor het ver
plaatsen der zware industrie naar
het Oosten in het jaar 1942, toch al
tijd nog 52 procent van de Sovjet-
ijzerindustrie en plettcrijen uit de
Oekraïne daarbij uitvallen. Het ver
lies van het gebied-van Krywoj Rog
beteekent in elk opzicht een zeer in
grijpende verzwakking van het bewa-
penings-potentieel der Sovjets, ter
wijl ook overigens de Oekraine tot
de voornaamste voorzieningsgebieden
der Sovjet-Unie behoorde. Zoo lever
de de Oekraine .o.a. 33 procent van
den totalen korenoogst en het was
derhalve de graanschuur van het
land.
Onder de bescherming van de Duitsche Weermacht keeren dc gevluchte
Sovjet-boeren en boerinnen in hun woonplaatsen terug. (Hoffmann.)
I Voldoende
1
Groente
S.4BOTEERENDE HANDE- a
LAREN J
Toen wij gisteren, ter bevoeg- I
der plaatse, de klachten van tal
van huisvrouwen overbrachten, I
dat er vrijwel geen groente bij
de winkeliers te verkrijgen was
kropsla, spercie- en snijboo- I
nen ontbraken volkomen
heeft men ons dit geantwoord:
Er is volop groente R
beschikbaar! Meer dan
voldoende zelfs. De oorzaak der D
niet-aanwezigheid van groente
bij de winkeliers ligt niet in het
gebrek, doch in de sabotage van
die handelaars, welke weigeren
te leveren tegen den vastgestel-
den prijs.
Deze handelaren zijn gewend
aan winstmarges var. 60 pet. g
Hoewel dc thans vastgestelde
prijzen nog een zeer behoorlijke
winst waarborgen, wenschen zij I
daarvoor niet te leveren.
Winkeliers en 't publiek doen
dus verstandig voet bij stuk te g
houden en op hun beurt te wei- 1
geren hoogere prijzen te beta-
len. Dan zal naar onze overtui- n
ging aldus de bevoegde in-
stantic deze misère zeer spoe- j
dig overwonnen zijn.
Afdoende maatregelen tegen J
de sabotecrende handelaren, die
het publiek aldus ernstig bena- f
deelen, kunnen o.i. echter niet
uitblijven.
Aanval op Alexandria
BRANDEN IN IÏET HAVENGEBIED
In den vorigen nacht heeft de
Duitsche luchtmacht een succesvol
len aanval gedaan op de haven
installaties van Alexandrië. Waarge
nomen kon worden, dat overal in
het havengebied bommen insloegen
en vooral in de Westelijke haven
constateerde men branden, aldus het
D.N.B.
Iran en de Oorlog
ONBEVREDIGEND ANTWOORD
De Zweedsche Nya Dagligt A1-
lehanda publiceert een bericht
van United Press uit Londen, volgens
hetwelk Londen het antwoord der
Iraansche regeering op de stappen
van Engeland en de Sovjet-Unie on
bevredigend acht. Bij het mondelin
ge antwoord, dat den diplomatieken
vertegenwoordigers van Engeland en
de Sovjet-Unie te Teheran werd gege
ven, liet men doorschemeren, dat een
uitvoerige, schriftelijke nota zou vol*
gen.
DE BESPREKING OP DEN OCEAAN
Naar de Uniteds Press uit Londen
meldt, zou de kwestie-Iran tijder.s de
ontmoeting tusschen Roosevelt en
Churchill op den Atlantischen Oce
aan uitvoerig besproken zijn. Roose-'
velt zou volledig begrip aan den dag
gelegd hebben voor het Britsche
standpunt, dat Iran „van de Duit*
schers gezuiverd moet worden."
ONDER CONTRÖLE
In verband met den.door Engeland
én de Sfovjet-Uitie - gestelden eisch.
dat de regeering van Iran de Duitsche
burgers het land zal uitzetten, meldt
de Londensche correspondent van de
New York Times het volgende:
In de Britsche hoofdstad is men van
meening, dat Iran dezen elsch van
de hand zal wijzen en dat c^erhaive
een opmarsch zal volgen. In 'werke
lijkheid, zoo meldt de Amerikaansche
journalist, wenschen de Britten en
Sovjets deze weigering van Iran in
den grond van hun hart, teneinde het
land van den sjah onder hun con
trole te brengen.
Weermacht-Bevel
hebber in het Z.-O.
des Lands
Dc bevelhebber der Weermacht in
Nederland, generaal der vliegers Fr.
Christiansen, heeft gisteren met
een gevolg uit zijn staf troepenonder-
deelen van leger en luchtmacht, S S.
en politie, benevens andere instanties
der weermacht in het Zuid-OoSten
des lands bezocht. Te Tilburg werd
hij ontvangen door den bevelhebber
der Ordnungspolizei, generaal Schu
mann. De bevelhebber der Weermacht
kon herhaaldelijk uiting geven aan
zijn voldoening over hetgeen hij bij
troepen en dienstinstanties zag.
BELEDIGING VAN SPAANSCHE VLIEGERS-VRIJWILLIGERS VOOR DEN
STRIJD TEGEN DE SOVJETS. Vrijwillige Spaansclie vliegers voor den
strijd tegen de Sovjets werden op 16 Augustus j.l. op plechtige wijze
beëedigd. Beze plechtigheid werd o.a. bijgewoond door den Spaanschen ge
zant. Excellentie Graaf Mayalde. Onze foto toont de beccdiging.
(Orbis-Holland.)