DE Dochter
Fabrikant
2
AMERSFOORTRI'HE COURANT
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1941
BINNENLAND
De Vredesgerechten
Men meldt ons van goed ingelichte
zijde
Het is gebleken, dat bij velen geen
duidelijke voorstelling bestaat omtrent
den aard der nieuwe vredegerechtsor
ganisatie, waartoe in eersten aanleg de
vrederechters cn in hoogste instantie
het Vredegerechtshof te 's-Gravenhage
behooren. Voorop gaat de opmerking,
dat deze nieuwe rechterlijke organisa
tie, belast met de berechting van be
paalde strafzaken, niet door de bezet
tingsoverheid is ingesteld, maar als
Nederlandsche regeling door den se-
retaris-generaal van het Departement
van Justitie werd ingevoerd. Haar doel
is den invloed van een zeker soort van
politieke opvattingen bij de uitoefe
ning der strafrechtspraak tegen te
gaan, ter voorkoming van schade voor
het aanzien dezer rechtspraak en
's lands belang.
Herhaaldelijk toch heeft het geval
zich voorgedaan, dat bij de strafge-
rechtspleging de betrokken rechter
blijk gaf van een zóó volslagen gemis
aan aanvoeling van den ernst van som
mige vergrijpen onder do huidige om
standigheden, dat zijn beoordeeling
van de zwaarte van het strafbare feit
eigenlijk een nog verdere krenking
van het geschonden rechtsgevoel was
in plaats van een poging tot zijn her
stel. Men denke slechts aan de veel
vuldig voorgekomen rechterlijke uit
spraken, waarbij de zoo uitermate
grievende beleediging die in wezen
verre boven een eenvoudige beleedi
ging uitgaat, wanneer men zich haai
grond en bedoeling maar goed voor
oogen houdt bestaande uit het be
zigen van het woord ..landverrader"
tegen leden van de nationaal-sociaiis-
tische beweging in Nederland, niet
strenger werd afgekeurd dan in een
geldboete van enkele guldens tot uit
drukking werd gebracht
Deze strafrechters hebben zich niet
van hun oude politieke inzichten, ten
gevolge waarvan zij gering schatten,
wat zwaar behoort tc wegen, kunnen
losmaken cn daarom was het noodig
hen in liet vervolg er voor te behoe
den, dat zij de hoogheid van hun
ambt en de aan hun zorg toevertrouw
de belangen zouden schaden: dit is de
aanleiding lot de instelling der vrede-
gerechtsorganisatie geweest.
De taak van de aan haar toegekende
strafrechtspraak is bi; uitsluiting van
den gewonen strafrechter de berechting
van alle strafbare feiten, welke den
politieken vrede binnen de volksge
meenschap in gevaar brengen of de
hoogste politieke belangen van de
volksgemeenschap raken of uit poli
tieke beweegredenen zijn begaan. Tus-
schen deze nieuwe cn de oude straf
rechtspraak bestaat natuurlijk geener
lei verschil waar het gaat om te ko
men tot de bewezen verklaring van
eenig strafbaar feit. In dit opzicht is
de nieuwe rechspraak aan geheel de
zelfde voorschriften gebonden als de
oude, zoodat haar bcoordeeLing op dit
punt geen enkele afwijking van de be
staande, steeds van nauwgezette plichts
vervulling getuigende, praktijk zal
kunnen beteekenen. Anders is het ech
ter met de waardeering van den ernst
van het strafbare feit. waarvan een
maal vast staat, dat hel gepleegd i-.
de straftoemeting, de bepaling van de
mate van schuld van den verdachte.
Hier zal zich het groote onderscheid
tusschcn de oude en de nieuwe recht
spraak openbaren, want in dit opzicht
schoot de oude strafrechtspraak, gelijk
gebleken is, tekort. Moge er in elke
waardeering van schuld en het verdie
nen van straf een subjectief en per
soonlijk element liggen, waaraan het
nauwelijks mogelijk is zich te onttrek
ken, dan is hel in eik geval beter,
dat dit ingesteld is op het gedachten-
en gevoelsleven van den huidigen.
nieuwen tijd dan op dat van den voor
bijgegane, waarvan de strafrechters zich
veelal de dragers hebben getoond, zoo
als uit hun straftoemeting in verband
met vergrijpen, waarbij politieke over
wegingen betrokken zijn, overduidelijk
is komen vast te staan.
Van de nieuwe strafrechtspraak kan
verwacht worden, dat zij in de prin
cipieel veranderde omstandigheden wat
zwaar weegt, zwaar zal laten wegen
en dit bij haar strafbepaling tot uit
drukking zal brengen. De nieuwe straf
rechtspraak beoogt een nieuwe sociale
rechtvaardigheid in de plaats te stel
len van een eenzijdig politieks beoor
deeling, die niet meer van onzen lijd
is. Wij zullen gelegenheid hebben op
de praktijd der nieuwe rechtspraak in
voorkomende gevallen terug te komen."
Het Ziekenfondswezen
Het is aan den commissaris belast
met het toezicht op de ziekenfondsen,
ter oore gekomen, dat hier en daar in
den lande vanwege ziekenfondsen of
bij het ziekenfondswezen betrokken
personen cn ook wel door daartoe be-
hoorende particuliere instanties wordt
getracht andere, fondsen te bewegen
tot het ondernemen van stappen van
organisatorischen aard. Tevens is men
er op uit overheveling van leden te
bewerkstelligen. Hierbij zou dan als
argument worden gebezigd, dat men
tot een zoodanig optreden gerechtigd
zou zijn, op grond van het feit, dat
men reeds erkenning of toelating in
den zin van het ziekenfondsbesluit
heeft verkregen.
Naar aanleiding hiervan maakt de
commissaris bekend, dat nog geen er
kenning of toelaiihg van ziekenfond
sen ingevolge bedoeld besluit beeft
plaats gevonden.
Zelfs zijn de desbetreffende uitvoe
ringsvoorschriften. waarbij zal worden
vastgesteld in welken vorm het ver
zoek tot erkenning of toelating zal
dienen te geschieden, nog niet gepu
bliceerd. Overigens moet worden op
gemerkt. dat erkenning of toelating
nog geenszins een optreden als boven
vermeld zou veroorloven.
De verkoop van
acetyleenlampen
Bij besluit van den secretaris-gene
raal van het Departement van Sociale
Zaken is voor acetyleenlampen een
Rijkskcur als goedkeuringsmerk inge-
steld. Ondernemingen, die zich met de
vervaardiging van acetyleenlampen be
zig houden, zijn verplicht te zorgen,
dat de vervaardigde lampen tot een
door of vanwege den directeur gene
raal van den arbeid goedgekeurde
soort behooren.
Het goedkeuringsmerk op de be-
drijfsvaardige lamp moet zonder be
zwaar kunnen worden gelezen en
dient voorts op duurzame wijze te
worden aangebracht door middel van
een inscriptie of van een plaatje, dat
door klinken aan de lamp is bevestigd.
De aanduiding van de lichtsterkte en
van den brandduur moet eveneens
goed leesbaar zijn en op duurzame wij
ze worden aangebracht.
Voor de verkrijging van het goed
keuringsmerk moeten de lampen van
een aantal in het besluit nader om
schreven vereischten voldoen. Deze
zijn gericht op de veiligheid van den
gebruiker. De lamp moet in het alge
meen technisch juist zijn geconstru
eerd, voldoende stabiliteit bezitten en
gemakkelijk draagbaar zijn. De uitvoe
ring ook ven de onderdeden moet so
lide zijn. Het ontwijken van gas ten
gevolge van lekkages mag niet voor
komen. De voorschriften, welke ver
der in acht moeten worden genomen,
hebben o.a. betrekking op den toe
laatbaren druk, op den toevoer van
water naar den carbidhouder, den af
voer van het gas naar den brander, de
afmetingen van den walerhouder. de
gelijkmatigheid van de vlam, de toe
laat' are vulling van den carbidhouder
(deze moet door een niet verwijder
baar t> eken duidelijk zichtbaar wor
den aangegeven), het voorkomen, dat
de vlam gedoofd kan worden, terwijl
de gasontwikkeling blijft voortgaan, het
gemakkelijk toegankelijk, uiLncembaar
cn rcinigbaar zijn der onderdeden.
Voorts is bepaald, dat tijdens den
brandduur van de lamp de tempera
tuur van de buitenwand niet hooger
mag worden dan 50 graden Celsius.
liet is verbodc-n acetyleenlampen te
verkoopen, te verhuren, af te leveren
of voor deze doeleinden in voorraad
te hebben, indien de lampen niet voor
zien zijn van het vastgestelde goedkeu
ringsmerk en indien niet bij iedere
lamp wordt medegelcverd een duide-
:ii.:e gebruiksaanwijzing van den car
bidhouder, de te gebruiken stukgroot
te van de carbid en de minimumvul
ling van den walerhouder
Overtredingen worden gestraft met
hechtenis van ton hoogste drie maan
den of geldboete van ten hoogste dui
zend gulden.
EEN NIEUW WERK VAN
GITLLAUME LANDRc
Naar wij vernemen, heeft onze. land
genoot. dc componist mr. Guillaume
Lsndré een sinlor.ietta voor viool en
orkest voltooid. Dit nieuwe werk zal
door den violist Thomas Mapmr en
het Rotterdamsch Philharmonisch or
kest medio December voor het eerst
ten gehoore worden gebracht onder
leiding van Eduard Flipse.
Geen anthraciet voor
koken
De directeur van het Rijkskolenbu-
recu vestigt er de aandacht van het
publiek op, dat hot den brandsioffen-
handelaren tot nader order verboden
is anthraciet af te leveren op de bon
nen gemerkt K F (kookdocleinden).
Deze maatregel is noodzakelijk, omdat
anthraciet voor sommige doeleinden
onmisbaar is en voor koken zeer goed
andere brandstoffen gebezigd kunnen
worden.
Voordrachten over
volkorenbrood
VOOR MOLENAARS EN BAKKERS
Van Zondag 28 tot Zaterdag 4 Oc
tober zal dr. Med. Bruno Gondolatsch
uit Berlijn, leider van de Reichs Voll-
kombrotausschuss, te Amsterdam ver
toeven voor het houden van een reeks
voordrachten over volkorenbrood. Deze
voordrachten zullen in het bijzonder
voor een beperkt aantal molenaars en
bakkers worden gehouden. Molenaars
en bakkers, die voor deze voordrachten
belangstelling hebben, gelieven zich te
wenden tot dr. H. van der Molen, vn
Eeghenstraat 102, Amsterdam.
Vrijmetselaars
tentoonstelling
IN HET LOGEGEBOÜW TE UTRECHT
In het gebouw der Vrijmetselaarslo
ge aan de L. Jufferstraat tc Utrecht is
gisteren een onthullings-tentoonstelling
geopend, betrekking hebbend op het
wezen, het werk en het streven van de
orde der vrijmetselaren. Een kort inlei
dend woord werd hierbij gesproken
door prof. Otto Nieschulz, kreisin-
spektor der N.S.D.A.P.. die allereerst
betreurde, dat dr. Schwier, groot ken
ner van de vrijmetselarij, hier niet aan
wezig kon zijn. Vervolgens gaf spreker
een overzicht in vogelvlucht van het
ontstaan en den groei der magonnieke
beweging, zooals wij die thans kennen.
De thans ingerichte ter.toonstelling
(in het. gebouw van de zgn. „Johan-
nesloge") bevat een overvloed van ma-
eonniek materiaal, ordeteekenen, sym
bolen. afbeeldingen en geschriften
van documentaire waarde. Veel van
het hier geëxposeerde is afkomstig uit
de Leouwardensche moesters-lege.
Onder leiding «in den heer II. Mever
werd een rondgang gehouden, waarbij
verschillende op de vrijmetselarij be
trekking hebbende bijzonderheden na
der werden toegelicht.
Een bezoek aan den tempel met zijn
symboliek© zwarte gordijnen, waarop
doodskoppen, gekruiste doodsbeende
ren cn zilveren tranen zijn aange
bracht. zijn Salomonische zuilen, de
doodskist, den meestertroon, dc zinne
beelden van den kosmos, tiet alziend
oog, cn de Hebreeuwsche naamletters
van het Opperwezen, dit alles bewijs!
ten duidelijkst de hier werkzame Jood-
sche invloeden.
Vermeld zij tenslotte, dat bij deze
opening in rondleiding o n. aanwezig
waren de heoren Huigen en Ernst
Voorhoeve, resn. secretaris-generaal
en propagandaleider der N.S.B.
VOEDER VOOR DIEREN
Hel Rijksbureau voor de voedsel
voorziening verzoekt ons er do aan
dacht op te willen vestigen, dat se
dert 14 September 1941 dc leveranciers
die tot nu toe aan de bij hen op dc
klantenlijst ingeschreven klanten voe
der voor dieren verkochten, daartoe
niet meer in staat zijn, aangezien geen
voeder daartoe meer beschikbaar kan
worden gesteld. Hetzelfde geldt voor
don verkoop van dierenvoedcr aan hen.
die op de zgn. postduivenlystcn zijn
ingeschreven.
Surrogatenjacht in den
kruidentuin
DE VRAAG NAAR VERVANGINGS
MIDDELEN GROEIT STEEDS
„Geneeskruidentuil»"Dat staal
op het groote bord langs den weg.
Maar er zou ook „Surrogatcntuin"
kunnen staan, want het zal er om hou
den, wat momenteel het meest ge
vraagd wordt: geneeskruiden of sur
rogaten. Er is een tijd geweest, dat de
exploitanten der geneeskruidentuinen
eigenlijk hun bedoening wel aan den
kapstok konden hangen, want het pu
bliek heeft op onverklaarbare wijze
liet vertrouwen in de geneeskundige
voortbrengselen van eigen bodem ver
loren. In buitengewone omstandighe
den, zoo vertelde de eigenaar van den
tuin te Den Dolder, de heer A. v. d.
vysol, wanneer de invoer van bui-
tcnlandsche kruiden stilstaat, beleven
de tuinen echter een hausse, waaraan
zij ternauwernood kunnen beantwoor
den. Doch in onze dagen heeft die
hausso nog een andere oorzaak: ver
vangingsmiddelen! Thee en koffie zijn
niet meer te verkrijgen en allerwege
worden tallooze surrogaten gepropa
geerd. Het ligt voor de hand. dat de
kruidentuinen daarin de hoofdrol ver
vullen: die van cigenlyke leverancier.
In dezen tijd van het jaar hccrscht er
in de tuinen een ongekende drukte. Er
wordt geplukt en gezeefd, dat de stuk
ken er af vliegen: Nederland wil thee,
althans iets, dat cr op lijkt!
..Nederland krijgt thee, en ook kof
fie. Een beetje anders, maar toch lek
ker." Dat zegt. de heer v. d. Vijsel, en
hij voegt er aan toe: „De geneeskrui
den moesten net zoo hard gaan
Toch wil dat niet zeggen, dat hij on
tevreden is; integendeel, het gaat vrij
goed Doch hij kent de pracljjk van na
den vorigen wereldoorlog: zoodra de
invoer daar is, krijgen dc tuinen een
klap naar beneden, al valt cr in de
erkenning, dank z|j de propaganda van
de Ned Ver. voor Genceskruidkunde
onder voorzitterschap van prof, W. C.
de Graaff. over het geheel genomen
toch een stijgende lijn waar te nemen.
Maar we zijn gekomen voor de sur
rogaten, en we hooren meteen al een
prettig nieuwtje: er komt koffie. En
een koffie, waaraan destijds in Enge
land en Amerika de voorkeur boven
echte koffie gegeven werd. Het is de
ieeuwentandkoffic, die gewonnen wordt
uit pnordebloemwortels. De vraag naar
deze soort is zoo groot, dat men zelfs
in dezen tuin van ruim 6 H.A. niet in
voldoende mate kan kweeken. Dit ver
vangingsmiddel voorspelde de heer
v. d. Vijsel een groote toekomst.
Van de koffie naar de thee ce
n'est q'un pas. vooral niet, als je zoo
tc zeggen temidden van allerhande
soorten staat. Over de lindebloesem-
thcc was min vorig jaar in Utrecht
niet zoo best te spreken, zooals men
zich zal herinnoren". „Daarentegen is
thee van aardbeien-, frambozen-, no
ten-, braam- en boschbessenbladeren
bijzonder veelgevraagd", vertelt onze
zegsman." Maar thee is een precieus
artikel, dat niet gemakkelijk te ver
vangen is. Als het de tijd ervoor is,
trekken we met een paar man de bos-
schen in, en don plukken we. wat we
noodig hebben, En als we thuis komen
met de oogst, dan wordt er gesorteerd,
gezeefd en gedroogd, zoodat wc na
verloop van tijd weer een groote hoe
veelheid „kopjes thee" in voorraad
hebben."
Voortdurend komen de aanvragen
van koffie- cn theeindustriecn binnen,
zoodat er een ongekende drukte
heerseht in de kruidentuinen, ook in
de twee in Noordwijk, die mot den
tuin in den Dolder de drie, althans of
ficieel erkende, vormen. Doch niet al
leen hccrscht dc drukte op het gebied
van koffie en thee. al spreekt dat het
meest tot de massa. Ook andere ver
vangingsmiddelen worden afgeleverd,
b.v. de kalmoeswortel, waarvan o.m.
olie vervaardigd wordt Overigens is
het kauwen van dien wortel uitnemend
geschikt om het rooken af tc leeren....!
Verheugend is het in ieder geval, dat
de belangstelling voor dc oude kunst
van de geneeskruidkunde in deze da
gen weer toeneemt. Thans leert men
weer de waarde kennen van het dui
zendblad. een bekend zenuwmiddel,
van alsem, waarbij maaglijders baat
vinden, van bittcrzoetworlel als pracht-
middel tegen hoest, van kruiskruid. dat
een prima bloedstelpend middel is.
van van al die wondere krui
den, die wij vroeger met groote moei
te leerden kennen uit onze Flora tij
dens nat. hist
Het hoofdbestuur van de Vereeni-
ging van Vreemdelingenverkeer en tot
behoud van natuurschoon „De Vecht
streek" heeft besloten Stappen te on
dernemen teneinde te voorkomen, dat
sommige bruggen over de Vecht zullen
verdwijnen. Het ligt in de bedoeling,
om eerlang de oude houten Vechtbrug-
geljes, zoowel van Loencn als van
Vreeland, te sloopen, aangezien op
eenigen afstand nieuwe moderne brug
gen tot stand zijn gekomen.
Het hoofdbestuur is van meening,
dat bij eventueele slooping van deze
pittoreske Vechtbruggetjcs, het na
tuurschoon van de Vecht ernstig zal
worden geschaad. Vandaar dat men
thans, onder leiding van mr. dr. N. J.
C. Kappeyne van de Coppello krachti
ge stappen zal doen, tot behoud van
de oude bruggen.
JONGENS LIETEN TRAM
ONTSPOREN
Gisterenavond omstreeks 7 uur is op
het emplacement van de Blauwe Tram
an den Gevers Deynootweg te Sche-
veningen een treinstel ontspoord, door
dat een 11-jarige en een 14-jarige jon
gen in een vlag van baldadigheid drie
wissels hadden omgegooid. Gelukkig
had de tram, daar zij het eindpunt
naderde, niet veel veert, zoodat het
déraillement afliep met de vernieling
van een boanschuiver. De bestuurder
had de jongens, die op eenigen afstond
de gevolgen van hun onbezonnen daad
gadesloegen, spoedig in de gaten cn
leverde hen aan de politie over.
SPORTNIEUWS
Eerste afzwemavond te Amsterdam
Sedert 10 maanden organiseert
Vreugde en Arbeid in vele plaatsen
van ons land in overdekte zweminrich-
t in gen goedkoope zwemavonden, waar
op leden en hun huisgenooten de zwem-
spnrt kunnen leeren of beoefenen.
Van deze gelegenheid wordt alom
druk gebruik gemaakt, waarmede het
bewijs geleverd wordt, dat de behoefte
aan dergelijke avonden groot is.
De eerste cursus, in de hoofdstad ge
houden, werd gisteravond besloten met
het afzweoifcest in het Zuiderbad.
Een tachtig dames en heeren. meis
jes en jongens legden op deze feestelij
ke samenkomst proeven van hun be
kwaamheid af.
In een inleidend woord deelde de
heer L. J. Reeker. districtsdienslleider
van Vreugde en Arbeid, mede, dat zoo
lang die taak door de regeering niet
voldoende geregeld kan worden, Vreug
de en Arbeid er zich voor zal spannen
en iederen Nederlander in de gelegen
heid stellen, om zwemmen te leeren.
Wij streven cr bovendien naar, dat
zwemmen op school een vak zal wor
den. zooals bijvoorbeeld onze eigen
taal. besloot spr.
Over het succes der cursussen 'ge
waagde de heer H. J. Woudenberg, Com
missaris van het N.V.V, Als Nederlan
der deed 't hem buitengewoon groot ge
noegen. dat de afdeeling zwemsport van
Vreugde en Arbeid zoo was ingeslagen.
Zwemmen achtte hij nuttig voor het
levensbehoud, bovendien zag spr. hier
in een symbool van dezen tijd en wol,
Hat de Nederlanders, jong en oud, hun
hoofd boven water willen houden.
Uit de prestaties bleek wel. dat de
leerlingen met grooten ijver de lessen
hebben gevolgd.
ATHLETIEK.
Tienkamp A.A.V.
UITSLAGEN WEDSTRIJDEN OP
20 EN 21 SEPTEMBER
Hieronder laton wy de verdere uluilnRen
vol een van de attoletlekwcdstryden. gehou
den op 20 en 31 September. Zooals wij reeds
In c-n vorig nummer aankondigden, bepa
len wij ons hierbij tot de 6 beaten van lede-
100 M.: 1. Keyzcr. 124 scc 3. Tiggelnven.
12.7 sec.: 3. Hetns, 13.7 sec.; 4. Barneveld.
12.8 9cc.; 15. Baan 12.8 sec.; 6, Oeraerdts
12.8 sec.
Versprlngoni 1. Geraerdt* 5.32 M.: 2, Baan
5.23 M 3. Tlggclaven 4.09 M 4, Bonman
4.06 M.; 6. Hein» 4.06 M.; G. GeraerUta 4.01
Meter.
KogeUtootcu: 1. v. Daalcn 9.50 M.: 2. Key
zcr 8.61 M-: 3. Baan 830 M 4. Barneveld
7 95 M-; 5. Bouman 731 M 6. Tiggelnven
7.91 M
Hoogspringen. 1. Bouman 135 M.: 2 Tlg-
gelaven 1.55 M: 3. Gcraerdls 1.50 M 4.
visser 1.46 M.; 5. V. Daalcn 1.40 M.. 6.
Hoordijk 1.40 M.
400 M.: 1. v. Asch 1 m. 03 sec.; 2. Baan
1 m. 0.1.4 eco.; 3. Helna 1 m. 01.0 acc.; 4.
Radio-programma's
DONDERDAG 25 SEPTEMBER 191)
Hilversum I, 415,5 M.
6.45 Gramofoonmuzlek. 6.50 OChteiMlgjria-
nastlek. 7.00 Grnmorouumuziel:. 7.45 Och
tendgymnastiek C.00 B.N.O.: Nieuwsberich
ten. 8-15 Gramofoonmuzlck. 9.15 Voor dc
hulsvrouw. 935 Gramofoonmuziek. 10.30
Zang met pianobegeleiding. 11.00 Voor de
vrouw. 11.20 Zang. plano cn gramofoonmu-
ziek. 11.50 Oramofoobmuzlek- 12.00 Clool-
landers. 12,40 Almannk. 12.45 BN.O.:
Nieuws- en economische berichten. 1.00 En
semble Bandl Balogh. 2.00 Viool, met piano
begeleiding. 2.30 Gramofoonmuzlck. 3 30
Voor de rieken. 4.00 Gramofoonmuzlck4.30
Otto Hendriks »n zijn orkest. 5.15 B.NO.:
Nieuws- economische on beursberichten. 5.30
Omroeporkest cn solist. 6.30 Sport cn licha
melijke opvoeding. 6.45 Orgelconcert. 7,00
Actueel halluurtje. 7.30 Klaas van Becck en
*IJn orkest. 8.00 Omrocp-Syraphonlcorkcr.t en
solist. 8.45 Boekbespreking 0.00 Omrocp-
Symphonlcorkcst. 0.45 B.N.O.: Nieuwsberich
ten. 10.0010.16 B.N.O.: Engclschc uitzen
ding: National features of the Netherlands,
Hilversum H, 301,5 M.
6.45—8.00 Zie Hilversum I. e.00 BN.O.:
Nieuwsberichten. 8.15 Gmmofoonmuslck.
10.00 Morgendienst. (Voorbereid door de
Christelijke ludlastlchtlngl. 10.20 Plano-
voordracht. 10.40 Voordracht. 11.00 Ensem
ble Rentmeester, en gramofoonmuzlck. 12 00
Boyd Bachman cn zijn orkest. 12.45 B.N.O.:
Nieuws- en economische berichten. 1 00 Het
Harmonlc-orkcat van het Nedcrlandscho Or
kest 's-Gravenhage. 1.45 Voordracht. 2.00
Gevarieerd programma. 3,00 Voor dc Vrouw.
3.20 Zang met pianobegeleiding en grnmo-
foonmuzlc-k. 4 00 Orgelconcert en zang. 4.30
Kinderkoor. 5 00 Lezen van Christelijke Lec
tuur (Voorbereid door dc Christelijke Radio
Stichting!. 5 15 BJt.O.: Nieuws-, economi
sche cn beursberichten. 6.30 Het Nationale
Trio. 6.15 Odb Planetarium- 630 Orgelcon
cert. 7.00 Actueel halfuurtje. 7.3Ö Gramo
foonmuzlck. 7.45 Brandende kwestlea. cau
serie. 8.00 Amusementsorkest cn solist en
radlotooneel. 0.00 Gramofoonmuxlek. 9.45
B.N.O.: Nieuwsberichten. 10.00—10.15 Gra
mofoonmuzlck.
Landbouw en Veeteelt
De wratziekte bij
aardappelen
Er zjjn verschillende aardappolras-
sen, die zeer vatbaar zijn voor deze
ziekte. In verband daarmee herinnert
de Plantenzicktcnkundige Dienst den
verbouwers van aardappelen er aan:
le. dat ingaande 1 Januari 1942 voor
het geheelo land de teelt van het ras
Thorbecke verboden is;
2e. dat met ingang van denzelfden
datum in verschillende gemeenten ol
gedeelten daarvan in het Zuid-Oosten
van Groningen, in ecnige gedeelten
van Drente cn in het Noord-Oosten
van Ovcryscl eveneens de teelt verbo
den is van alle voor wratziektc vat
bare aardappelrassen met uitzondering
van Rood© Star, Present en Eigenhei
mer;
3e. dat de teelt van Eigenheimer in
deze gebieden slechts is toegestaan tot
1 Januari 1943. B\j do aanschaffing en
het aanhouden van pootgoed. boude
men niet hot bovenstaande rekening
Onvatbaar voor wratziektc zijn de
volgende russen:
a. Zeer vroege: Friimölle, Magneto.
Geelblom en Linwsa.
b. Vroege en midden vroege; Deva en
Duivelander.
c. Wintorconsumptie-rassenBeve
lander, Noordeling. Furore. Wilpo. Re
cord, Koopman's Blauwe, Deva, Duive
lander. Komeet, Iduna, Robijn, Popu
lair en Souvenir.
d. FabrieksaardappelenVaran,
Triumph. Gloria. Üllimus, Wilpo, Re
cord, Noordeling, Matador. Hellena en
Robusta.
e. Exportaardapp.Alpha. Furore,
Wilpo, oran. Record. Friimölle. Alber
ta, Dunbar. IJeoman. Erdgold. Maje
stic, Gladstone en Bcllo de Fontenay.
Bouman 1 m. 0,3.2 sec.. 5. Bnrncveld t m.
0.3-5 see 6. Tiggelnven 1 m. 0,3.6 sec.
no M. Horden1. Enan 18.1 scc.: 2 C.e-
raerdt» 18.6 scc 3. Bouman 19.2 scc.; 4.
Tlgjtelaven 19.2 scc.: 5. Go voert 10.7 ace.;
6. Nieuborg 19.7 scc.
Discuswerpen: 1. Baan 25 92 M.; 2. Ba me
rrie! 25 70 M 3. Keyzcr 25 48 M-: 4. Govaert
24.44 M.: 5. Nieuborg 24.04 M-: 6. v. Daa
lcn 24.03 M.
Polshoog: 1. Nieuborg 2.50 M.: 2. Helns
2.30 M.; 3. Tlggelaven 2.10 M.; 4. OcrnordU
2.00 M.; 5. Starre 2.00 M.; 0. Govacrt, 1,80 M.
Speerwerpen: 1. Barneveld 36.95 M.: 2.
Kcvjfcr 33.76 M.; 3 Nieuborg 30.40 M 4.
Bouman 30.10 M 5. v. Daalen 2910 M
6. Geraerdt» 28.35 M.
1500 M 1. v. Asch 4 m. 39.6 acc.: 2. Hclns
5 min. 4.3 sec3. Baan 5 min. 21.2 oec
4. Tiggelnven 5 min. 80.4 sec 5 v. Bock
5 m. 40 scc.. 6. Barneveld 5 m. 403 scc.
Barneveld nam als Junior ook deel aac
dc voor deze groep ln Augustus gehouden
VIJffcnmpen. Hl) eindigde daarin als No. 2,
met 2 punten verschil achter Spamnny.
Door een blessure kon laatstgenocmdo dc
Tlenkamj) niet i
FEUILLETON
VAN DEN
AOMAN door EEKA
31
Mevrouw Baenders. die zeer verwon
derd was geweest, haar man op zulk
een ongewoon uur thuis te zien, had
zenuwachtig om de thee gescheld. Haar
eerste gedachte, toen zij zijn bedrukt
gezicht zag, was geweest, dat er moei
lijkheden in zaken waren, maar toen
zij daar in bedekte woorden naar in
formeerde. begreep zij al gauw. dat
haar vrees ongegrond was cn opeens
had zij als by intuïtie geweten, waar
over hij wilde praten. Nu kwam de
beurt aan haar om van haar triomf te
genieten. Zij stond op en ging naar de
theetafel en terwijl zij kalm het zilve
ren servies hanteerde, zeide zij als ter
loops: - Wel. Willem, het is immers
helemaal niet moeilijk om met mjj
ever juffrouw Witting te praten?
Nu keerde ril z"0*1 om en bracht hem
-■•in thee. Zy moest zijn gezicht zien!
Zij knikte naar dat verblufte gezicht
- Nietwaar9 vroeg zy vriendelyk, nu
kennen vrij juffrouw Witting beiden,
ik geloof, dat je mij iets over haar te
vertellen hebt.
Maar Louise hoe wist jjj
washad Helecn jou dan in ver
trouwen genomen?
- O, neen. integendeel. Mevrouw
Baenders schudde een beetje treurig
hel hoofd, dan zou ik het jou immers
dadelijk hebben gezegd, Willem, wat
denk je van mij?
Natuurlijk, mijn lieve, dank je, zei
haar man klein.
Mevrouw Louise legde haar hand op
den arm van haar man. Ik zal je
vertellen hoe ik er achter ben geko
men. En nu vertelde zij hem alles van
haar speurtocht en de ervaring die zij
daarbij had opgedaan.
Toen zij zweeg, zei haar man bewon
derend Wel Lomsje. je bent een
-;enio! Daar zou ik zelfs niet op geko
men zijn.
Mevrouw glimlachte trots. Ja. ja,
zei zij nederig, tenslotte is men moe
der en kent rijn kind een beetje.
Mijnheer Baenders knikte toestem
mend en nu viel zip verhaal hem niet
moeilijk meer. Eenige minuten achter
een sprak hij over zijn dochter, over
haar flinkheid, haar volharding, haar
energie en toen ging hij langzaam over
tot de betrekking, die zy had gevon
den en zoo kwam hy tot hot eigenlijke
wat hij te zeggen had: mr. van Seyden
en diens aanzoek.
Mevrouw had aandachtig geluisterd
en haar gezicht was hoe langer hoe on
vriendelijker geworden. wel, begon
zii. toen haar man zweeg. Is hij werke
lijk representabel
Mijnheer Baenders glimlachte.
Als je bedoelt, of luj. wat men
noemt, een knap man is. dan kan ik je
verzekeren, dat hij er zeer goed uitziet,
lang, slank, elegant, doch heelemaal
geen dandy, een echte, flinke vent.
Ik bedoel, verduidelijkte mevrouw
Louise, of hij van goede tamilie is?
Mijnheer Baenders trok even met dc
schouders. Mijn beste kind. we had
den heusch wel iets anders tc bespre
ken dan zyn familierelaties. Als jou d-e
echter zoo interesseeren, kun je liet
hem zelf vragen. Ik kan je enkel zeg
gen, dat hij mij precies dt echtgenoot
lijkt, die Helccn nood:g hrefi. Hy zal
een veel betere echtgeno d voor haar
zijn dan Evert, Evert is te jong. te on
ervaren, van Seyden ïr een bekend ad
vocaat, een man van positie cn dat hij
tien jaar ouder is dan Heieen, kan ik
niet anders dan een voordcel vinden.
Doch het allervoornaamste van de zaak
is, dat Heioen van hem houdt en dat
deed zy van Even. niet.
Je bent al heelemaal ingenomen,
naar Lk hoor, antwoordde mevrouw een
beetje spijtig. Maar a propos, nu je
toch over Evert spreekt, hoe moeten
wtj de Van Aardenbergs het geval voor
stellen? Het. is een afschuwelijke ge
schiedenis. Kom. zeg eens, hoe denk je
ja uit deze delicate kwestie te redden?
Mynheer Baenders zocht in zyn por
tefeuille en haalde er een brief uit dien
hij ziin vrouw gaf. Hier is een brief
van Evcrt, ik ontving hem een paar
weken geleden, maar ik wilde er toen
nog niet met je over spreken, het leek
my, in verband met het wegloopen van
Heieen, nogal onkiesch. Je ziet uit de
zen brief, dat Evert zich terugtrekt.
Hij heeft zijn ouders ook van zijn be
sluit op dc hoogte gebracht, dus is ons
dit bespaard.
Mevrouw Louise's lippen trokken
smal. Buitengewoon heleedigend,
■:ei ze spits. Enfin, het heldert veel op
n de houding die de Van Aardenbergs
-ten lantsten tijd aannamen. Jammer
dat ik het niet eerder wist. Zij gaf den
brief terug. Dank je, ik znl hem nie'.
lezen, zulk geschrijf interpoort m:j
niet. Gelukkig is Helccn trg gereser
veerd tegenover hem geweest.
Zij bleek in dat opzicht verstan
diger dan wij. kon mynheer Baenders
niet nalaten te zeggen. Maar hoe het
zij. haar gereserveerdheid zal wel de
reden zijn waarom Ever', zich terug
trekt. Help mij onthouden, dat ik hem
antwoord, ik liet dit nog even na. En
nu nog eens over van Seyden, hy ver
langt er naar, kennis met je te maken.
En Heieen komt natuurlijk weer thuis.
Mevrouw schudde energiek 't hoofd.
Dat spreekt vanzelf, in dat pension
kan zij niet blijven, die vrouw, hoe heet
zy ook weer, Ruiten of zoo iets, is een
voudig vrccselijk.
Mijnheer Baenders verborg een glim
lach achter zyo hand. Van Seyden
komt natuurlijk samen met Heieen
Wanneer? viel mevrouw Louise
haar man haastig in de rede.
Nu, ik heb gezegd, dat zii maar
zoo gauw mogelijk moesten komen,
straks bijvoorbeeld, antwoordde myn
heer een beetje onzeker.
Komen ze eten?
Dat weet ik niet. daar heb ik niet
over gesproken, maar het zal wel.
Mevrouw Baenders sprong verschrikt
op. Lieve help. dat zeg je nu pas?
Ik moet dadelijk opbeMen. er zal van
alles besteld moeten worden, wjj heb
ben heelemaal niet op gasten gerekend.
Ik zal Ilclocn opbellen, zij moet onmid
dellijk komen, geef mij even het tele
foonnummer. Is zy bij Van Seyden En
voordat ik het vergeet, vraag jy een
naar monschen aan tafel, bijvoorbeeld
Luiten en nog enkelen. En wil je voot
bloemen zorgen, ik heb danr geer. tijd
voor. Ik heb nog een massa te doen or.
ik wil even met Heioen spreken, zoo
lang wc nog alleen zyn. Goede help. het
is al v\jf uur. vraag de menschcn tegen
zeven uur te kómen. Tk moet nu nanr
de keuken, de meisjes zullen woedend
zijn! Er is ook geen fruit in huis. rijdt
dus langs Lederman en denk aan bloe
men, o ja, bestel in het voorbijgaan bij
Mïjnders een keurig dessert, hy kent
mijn smaak. Mevrouw verliet haastig
de kamer en even later hoorde mijnheer
Baenders haar. met een opgewonden
stem, Iclefoneeren. Zij sprak met
Helccn. Hij stond zuchtend van de sofa
op en terwijl hij een oogenblik naar het
gesprek luisterde, voelde hij hoe een
zaam hij eigenlijk was. Langzaam, met
gebogen hoofd, liep hij naar zijn wach
tenden auto en dachtlk zal voel bloe
men laton komen, ik wi' immers blij
zijn met het geluk van mijn kind, want
in liaar ligrt mijn levensdoel voor nu en
voor de toekomsL
EINDE