AMEPSFO€l?TS(HE (CUPANT
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
Groot gedeelte van Odessa
ligt in puin
Moskou hevig
bestookt
Washington beschouwt
besprekingen met Japan
als geëindigd
Roosevelt dringt aan op
onbuigzame houding
Tojo heeft kabinet
gevormd
ABONNEMENTSPRIJS
bü vooruitbetaling
*er week /O.lfl
Per 8 maanden 12:05
Per poat per kwartaal 2.25
uosee nummer» fO.OO
Administratie Telefoon 5280.
O.: Tei. 6731. Na J
r 5137.
ADVERTENTIES
bij vooruitbetaling
Losse regelprljs 10.25
Kleine advert. („Doelpunten")
Hoosstens 20 woorden 10.55
Elk woord meer 0.05
t Achtereenvolgende plaatsingen
voor do dubbele prijs.
ZATERDAG IS OCTOBER 1941
HOOFDREDACTEUR: NIC. LAMAN, AMSTERDAM. UTTG.: N.V. DRUKKERIJ ONNES, vil. BLANKENBERG Zn. DIRECT.: F. nALEWlJN. 55e JAARG. 6 PAGINA'S
Sedert 1 6 October rukken Duitsche en
Roemeensche troepen de stad binnen
Duitschland strijdt -s,
voor Europa
In de straten van Odessa, waardoor
Binds den middag van 16 October Duit-
Bchc en Roemeensche soldaten mar-
cheeren. liggen vele gebouwen, welke
de Sovjets tot vestingwerken hadden
gemaakt, in puin. Op verscheidene
plaatsen der stad hebben de Sovjets
kort voor den intocht der troepen van
het vierde Roemeensche leger heele
blokken hu iaën in de lucht doen sprin
gen en de burgerbevolking daardoor
zwaar getroffen. De goed voorbereide
poging van de ingesloten bolsjewieken
om op schepen te vluchten werd door
de aanvallen van Duitsche gevechts
vliegtuigen verijdeld. In de haven ste
ken nog slechts deelen var tot janken
gebrachte schepen uit het water op.
Aan den Noordelijken rand der stad
werden twee treinen, gevuld met oor
logsmateriaal en Sovjet-soldaten, door
het Roemeensche geschut getroffen.
Locomotieven en wagons stortten van
de tien meter hooge helling in de diep
te. De bolsjewistische vluchtelingen
werden onder de wagons bedolven of
door de explosies van de in de wagons
aanwezige munitie uiteengereten.
De bolsjewistische Zwarte Zee-vloot
heeft de verdediging van Odessa nau
welijks gesteund, daar zij er blijkbaar
voor terugschrok de aandacht'van de
J^uitsche vliegers te trekken.
AanvaLspogingcn der Sovjets
verijdeld.
De Sovjets hebben gesteund door
vliegtuigen en een pantsertrein. in den
Zuidelijken sector van het Oostelijk
front, in het gevechtsgebied van cên
Duitsche divisie, verscheidene aanval
len op de Duitsche stellingen onderno
men. De bolsjewistische aanvallen
werrden overal door de Duitsche troe
pen met succes afgeslagen, waarbij de
Sovict-pantsertrein drie voltreffers op
de locomotief kreeg en daardoor on
bruikbaar werd. Van de aanvallende
Sovjet-vliegtuigen werden twee door
het afweervuur der Duitschers zoo
ernstig beschadigd, dat zij binnen de
Duitsche linies een noodlanding moes
ten maken. De bemanningen werden
gevangen genomen.
Spoorlijnen en treinen zwaar
gebombardeerd.
Afdeelingen der Duitsche lucht
macht hebben den zestienden October
met groot succes hulpvliegvblden, ver
keerswegen. veld- en artilleriestellin
gen der Sovjets aan het geheele Ooste-,
Ijjk front aangevallen. Met bommen en
schietwapens werden in zeer korten
tjjd in het Zuidelijk deel van het Oos
telijk front vijftien Sovjetvliegtuigen
op den grond vernield. Een munitïeop-
slagplaats op een hulpvltegveld werd
.door hommen vernield.
In het centrale deel van het Ooste
lijk front hebben afdeelingen Duitsche
Stuka's belangrijke spoorlijnen gebom
bardeerd: vier spoorlijnen werden ver
broken. Achttien ach daarop bevin
dende treinen werden zwaar bescha
digd. alsmede drie stations vernield.
Bovendien werden zwcar beschadigd,e
Bovendien werden Sovjet-transportco-
lonnes, veld- en artilleriestellingen van
allerlei soort aangevallen en ten declc
buiten gevecht gesteld. Zes Sovjet
pantserwagens. acht stukken geschut
en talryke auto's werden volkomen
vernietigd. Ook in het Noordelijk deel
van het Oostelijk front werden Sov
jet verkeerswegen met blijvend gevolg
getroffen en vernield.
Tn den nacht van 16 op 17 Oc
tober hebben Duitsche - gevechts
vliegtuigen voor den oorlog be
langrijke doelen in Moskou aange
vallen. Door talrijke brisant- en
brandbommen ontstonden in het
centrum der stad en aan dp bocht
van de Moskwa talrijke brand
haarden, die snel in omvang toe
namen. Andere nachtelijke aan
vallen van afdeelingen Duitsche
gevechtsvliegtuigen waren gericht
op colonnes Sovjettroepen en op
ijioorwegemplacementen, die door
treffers zware schade opliepen.
Bij de Sovjetcolonnes ontstonden
eware verliezen aan mense\cn en
materiaal.
Sovjets in Donetsbochl opeen
gedrongen.
Het Hongaarsche telegraafagent-
«cliap meldt van het Oostelijk front-
Het opperbevel der weermacht
maakt d.d. 17 Oct. bekend:
Onder het opperbevel van den
leider van den Slaat in Roemenie,
maarschalk Antoncscu, heeft een
Roemccnsch leger, aangevoerd
«Dior den generaal over een leger
corps Jacobici en gesteund door
enkele speciale formaties van het
Duitsche leger cn het Duitsche
luchtwapen. op 10 October stad
en haven van Odessa ingenomen.
Daarmede hebben de sedert twee
maanden voortdurende zware ge-
vechlen tegen de in de diepte op
gebouwde vcUlvcrsterkingen van
Odessa standhoudenden tegen
stander een zegevierend einde ge
vonden. De buit is nog niet te
Met Odessa is den vijand een
belangrijk industriecentrum, een
van zijn belangrijkste steden en
de grootste haven aan de Zwarte
Zee ontnomen.
In de wateren van Odessa heeft
het Duitsche luchtwapen trans
portschepen van dc.n uh de stad
vluchtenden vijand met groot
succes aangevallen. Het bracht
met vol treiters van bommen zes
koopvaarders met tezamen onge
veer 30.000 brt. tot zinken. Nog
acht andere grootc schepen wer
den zwaar getroffen, een Sovjet-
torjxxloboot werd vernietigd.
Tusschen «Ie Zee van Azov en
de Donets wordt dc achtervolging
van den verslagen vijand door
Duitsche, Italiaansche, Hongaar
sche cn Slowaaksche troepen
voortgezet.
In den Noordelijken sector van
h«st Oostelijke front hebben for
maties van liet Spaaiuche legioen
met succes aan dc gevechten deel
genomen.
Overigens Vertoopcn de 'opera
ties in het Oosten volgens «le
plannen. Doeltreffende luchtaan
vallen zijn gisteren en vannacht
gericht op voor den oorlog be
langrijke installaties in Moskou.
Ook Leningrad weid vannacht
opnieuw gebombardeerd.
Voor de monding van «ie Hum-
ber en ten IVesten van de Sciily-
cilanden zijn een gr«>otc koop
vaarder en nog een schip van
1500 brt. door neergeworpen
bommen lot zinken gébracht. Aan
de Zuid-Oost en Westkust van
Engelandhebben gevechtsvlieg
tuigen haveninstallaties van den
vijand met bommen bestookt.
Benige Britscbe bommenwer
pers hebben in «lcu afgeloopen
nacht in West-Duilschland bri
sant- cn brandbommen neerge
worpen. In eenige plaatsen ont
stond onbelangrijke schade. Een
vijandelijk vliegtuig werd neer
geschoten.
-J
De in de Oekraïne
bonden strijdkrachte:
den Donetsbocht aanv.
pen in een nog nauw
gedrongen en hun Ic
geslagen. Dc operate
overigens volgens de
ze gevechten nemen
pen deel.
opereerende ver-
i hebben de In
ezige Sovjeltroe-
jre ruimte opeen
'genaan vallen af-
s verloopen liter
plannen. Aan de-
ook Honvedtroe-
De oorlogscommissai-is der „stad
van Lenln" heeft gisteren een radio
toespraak gehouden, waarin hjj de
groote verliezen der Sovjets toegaf.
De vijand, zoo zcide hij, trekt op tegen
dc belangrijkste centra van ons land,
Moskou en Leningrad. Hij is hardnek
kig cn werpt s'ecds nieuwe strijd
krachten in het vuur. Wij hebben groo
te verliezen geleden.
De „oorlogscommissaris" verklaarde
vervolgens, dat alle inwoners der stad
op dc pleinen onderricht in den wapen
handel krijgen. Vele duizenden arbei
ders verrichten reeds krijgsdiensten
bij de verdediging der stad.
T VICTORIE DU1TSCH-
V LAND WINT VOOR EUROPA
OP ALLE FRONTEN.
Tien koopvaarders
getorpedeerd
Uit het hoofdkwartier van den
Fiihrer, 18 Oct.
Het opperbevel van de Weer
macht maakt bekend:
Een van N'oord-Amerika naar
Engeland varefid krachtig be
schermd convooi, is bij het be
treden van het blokkadegebied
door Duitsche duikbooten aange
vallen. In een taaien aanval, wel
ke verscheidene dagen duurde
hebben de onderzeeërs tien vij
andelijke koopvaar«lijschepen,
waaronder drie volgeladen tank-
booten, van tezamen 60.000 brt
tot zinken gebiacht. In een des
nacht# gevoerden strijd tegen de
strijdkrachten, die het convooi
escorteerden werden twee vijan
delijke torpedojagers tot zinken
gebracht.
ITALIAANSCH LEGERBERICHT.
r
Bommen op Malta
In zijn Weermachtbericht No. 502
van 17 October maakt het Italiaansche
Opperbevel het volgende bekend:
Formaties van dc Italiaansche lucht
macht hebben vannacht de vlootbasis
La Yaletta op Malta gebombardeerd.
Vijandelijke vliegtuigen hebben aan
vallen ondernomen op Napels. Zij lie
ten ecnige bommen vallen. Eenige
particuliere gebouwen werden getrof
fen. waardoor twaalf pdrsonen werden
gedood en 37 gewond. Brandbommen
veroorzaakten op eenige plaatsen der
stad branden, die snel bedwongen
konden worden.
N o o r d-A f r i k a: vijandelijke ge
mechaniseerde strijdkrachten, die uit
dc vesting Tobroek probeerden uit te
breken, werden terstond bestookt door
het vuur van onze artillerie en terug
gedreven.*
Brilsche vliegtuigen lieten bommen
vallen_ op Bonghasi. Eenige huizen lie
pen schade op.
Oost-Afrika: Tijdens een ver
kenningsvlucht hoeft een van onze
jachtvliegtuigen groepen vrachtauto's
in de zöne van Dabat (in het Noord
oosten van Gondar) met machinege
weren bestookt. Eenige automobielen
geraakten in brand. Hoewel verschei
dene malen door hot hevige vijande
lijke luchtdoelgeschut getroffen, keer
de het vliegtuig behouden terug. De
tachementen van de vesting Celga, die
een van onze ravitailleeringscolonnes
escorteerden, hadden een ontmoeting
met strijdkrachten van den vijand, die
op devluc'nt gedreven werden.
Middellandsche Zee: Behalve de gis
teren reeds vermelde duikboot, is nog
een onderzcecer door een van onze tor
pedojagers onder bevel van den cor-
vettenkapitein Luigi Franzoni tot zin
ken gebracht.
Amerika wijzigt de
neutraliteitswet
MEN SPEELT MET DEN OORLOG
Het Huis van Afgevaardigden heeft
güteren met 259 tegen 138 stemmen zijn
goedkeuring gehecht aan het wetsont
werp tot wijziging der neutraliteitswet,
waardoor wapening van koopvaardij
schepen mogelijk wordt gemaakt. Het
ontwerp gaat thans naar den Senaat.
De democratische senator Clark
heeft in een radiorede verklaard, dat de
herroeping van de neutraliteitswet tot
den oorlog moet leiden. Vgle Amerika
nen zijn van meening, dat men met den
oorlog speelt", ofschoon hij vermeden
kan worden. De oorlog, die de buiten-
landsche democratieën moet redden, zal
de democratie in de Ver. Staten vernie
tigen. Evenals in 1918 zal het eindresul
taat zijn, dat de Ver. Staten slechts
twee vrienden behouden, den Atlantï-
schen en den Stillen oceaan.
EUROPA HEEFT HA PEK OORLOG WEINIG INOUSTWEGOEDaSES AAN TE WCEN
SN RUIL VOOR LEVENSMIDDELEN VAN OVERZEE
«5
Schepen der Ver. Staten
verlaten japansche en
Chineesche wateren
Torpedojager der V.S.
getorpedeerd
300 K M TEN Z.W. VAN IJSLAND
Overeenkomstig de door Roosevelt
geleide oorlogspropagandamaken de bla
den in sensationeelen opmaak en met
commentaren melding van een mede-
deeling van het ministerie van Marine,
volgens welke een Anierikaansche tor-
pedobootjagcr op 300 kilometer ten
Zuidwesten van IJsland door een tor
pedo getroffen zou zijn. De jager is, al
dus deze mededceling. slechts licht be
schadigd en kon de reis op eigen kracht
voortzetten.
Naar Associated Press weet te mel
den, werd op een persconferentie, waar
op Roosevelt aanwezig was, van de zij
de der journalisten de opmerking ge
maakt, dat het wonderlijk is, dat een
torpedojager door een torpedo werd ge
troffen en toch niet gezonken is.
RADIO MOSKOU
OPGEHEVEN
Voiaens Aftonbladet heeft de Sov
jet-radio medegedeeld, dat de zender
Moskou opgeheven en door een ande
ren render op een niet genoemde
plaats vervangen wordt.
Finsche spoor
wegartillerie in
vuurgevecht op
«le Karei ische
landengte.
'Orbis-Hoi:an«l).
Voordat de samenstelling van het
nieuwe Japansche kabinet werd be
kend gemaakt, ontvingen wij reeds het
onderstaande vetgezettc bericht:
..ne Japansche kabinetscrisis bctee-
keid het einde van de sinds twee
maanden gevoerde onderhandelingen
"ii. '.hen Washington cn Tckio, zco
vi.iuidt uit. .liplonjatickc kringen in
Washington. Men gelooft, dat de Ver.
Staten hun politiek van hulpverleening
aan de Sovjet-Unie nog zullen ver
sterken.
Op de persconferentie hoeft men
Roosevelt vragen gesteld over den
toestand in het Verre Oosten, doch
de president verklaarde daar geen
berichten over te hebben. Ook in
het Huis van Afgevaardigden is
het onderwerp even ter sprake ke
komen. De democraat Faddis eiseh-
te daar, dat de regeering Japan
zou mededeelen, dal de Vereenig-
de Staten de Japansche vloot zou
den vernietigep, indien Japan in
Noordelijke of Zuidelijke richting
zou optreden.
Naar International News Service uit
Hydepark meldt, heeft Roosevelt, vóór
hij uit Washington vertrok, minister
Huil opdracht gegeven, in de komen
de onderhandelingen met Tokio een
onbuigzame houding aan te nemen.
Gedurende zijn verblijf te Hydepark
tijdens liet weekeinde zal Roosevelt
met het oog op den kritieken toestand
in den Stillen Oceaan voortdurend in
verbinding met Washington blijven.
Bevoegde kringen te Washington
hebben volgens Associated Press te
kennen gegeven, dat alle Amerikaan-
sche koopvaardijschepen, die zich in
Japansche of Chineesche wateren be
vinden, uitgenoodigd zijn, deze te ver
laten. Hel ministerie van Marine wei
gerde zijn houding te bepalen ten aan
zien van dit bericht, evenals de Ame-
rikaansche scheepvaartautoriteiten.
Nadat het ministerie van marine
eerst geweigerd had commentaar te
leveren op de berichten volgens wel
ke de Amerikpansche schepen op
dracht gekregen hadden de Japansche
en Chineesche wateren te verlaten, is
Vrijdagmiddag een verklaring uitge
geven, inhoudende dat enkode Ame-
rikaansche koopvaardijschepen op
dracht ontvangen hebben naar de ha-
vgns terug te keeren om instructies
over hun reis in ontvangst te nemen.
Het is misplaatst tc veronderstellen
dat zij het gebruikelijke verkeer over
zee niet zouden voortzetten. Sinds
eenigen tijd staan de reizen van Ame-
rikaansche koopvaardijschepen onder
controle. Hun instructies worden van
tijd tot tijd gewijzigd. In deze han
delwijze, zoo besluit dc desbetreffen
de verklaring, schuilt njets ongewoons.
Enkele uren n* bovenvermelde me-
dedeeling is een officieele verkla
ring uitgegeven inhoudende, dat
de aanleg van de Amerikaanschc
lucht- en vlootbascs in den Stillen
Oceaan snelle vorderingen maakt.
De tusschen Honoloeloe cn Jokoha-
ma gelegen vloot- en luchtbasis
Midway is gereedgekomen cn met
den aanleg van andere inrichtin
gen is reeds een begin gemaakt.
De aanleg van luchtbascs op Alas
ka, Sitka, Kodiak en Dutch Har
bour is bijna voltooid. Associated
Press gelooft, dat het ministerie
van marine met deze mededeeling
waarschijnlijk te kennen wenscht te
geven, dat de Amerikaanschc vloot
in den Stillen Oceaan gereed is.
Amerikaansche perssterpmen
De Amerikaansche pers gaat zich te
buiten aan talrijke vermoedens over
de achtergronden van', dc kabinetswis
seling te Tokio, waarbij de bladen voor
het meerendecl de opvatting huldigen,
dat een wijziging in de politiek van
Japan tegenover de Ver. Staten niet
uitgesloten is. De Washingtonsche cor
respondent van de New T'ork Herald
Tribune vermoedt, dat ïtoosevelt op
de conferentie van Dondrjjdaj met de
leger- en vlootleiders zoovel de ge
beurtenissen in Japan alsoo-k de Duit
sche successen in Rusland heeft be
sproken. Ook is de veronderstelling
gerechtvaardigd, dat de dislocatie van
de Amerikaansche vloot in den Stillen
Oceaan is behandeld. Een tijdperk van
eerlijke, zij het ook bepaald onaange
namer betrekkingen tusschen Japan
en de Ver. Staten is begonnen.
ENGELSCH KORVET
VERNIETIGD
66 OPVARENDEN VERDRONKEN
De kapitein van het te Valencia bin-
nengeloopen s.s. Castillo de Villafran-
ca heeft gerapporteerd, dat hij nabij
Gibraltar drie schipbreukelingen heeft
opgepikt, deel uitmakende var. de be
manning van het Engelsche patrouille
vaartuig Flor de Lis, dat door een
Duitsche duikboot is getorpedeerd. Een
der geredden verklaarde, dat de Flor
de Lis in vijf minuten tijds met de
geheel bemanning van 69 koppen ge
zonken is. Zij waren de eenige gered
den.
Het Britsche ministerie van marine
heeft toegegeven, dat het Engelsche
korvet Fleur de Lis tot zinken is ge
bracht.
Hoopvolle inzet van
de tweede
Winterhulp-actie
Het is een verheugend teeken,
dat steeds meer landgenooien
gaan beseffen, dat de behoeftige
landgenooten met eiken grond
missende lasterpraatjes niet ge
holpen kunnen worden.
Nog verheugender is echter het
feit, dat de giften na den oproep
van den directeur-generaal en
de door hem afgelegde rekening
cn verantwoording met een ze
kere spontaniteit bij Winterhulp
binnengekomen.
Het begrip is dus groeiende, dat
de nood slechts gelenigd kan
worden door een daad, door een
offer.
Met voldoening kan dan ook
worden vermeld, dat de Winter
hulp o.m. de volgende giften
reeds heeft ontvangen:
Nederlandsche bank (toegezegd)
50.000.—.
Unilever, Rotterdam 25.000.
N.V. Magazijn de Bijenkorf, Am
sterdam 20.000.
N.V. Vroom en Dreesmann
20.000—
N.V.,Esveha, 's-Gravenhage
J 13.000.—.
In een recordtijd is generaal Tojo erin
geslaagd een nieuw ministerie te vor
men. Om middernacht had hij nog lang
durige besprekingen en hedenochtend
was hij in staat den tenno de nieuwe
lijst met ministers voor te leggen, weike
er als volgt uitziet:
Minister van Buitenlandsche en Over-
zeesche Zaken Sjigenore Togo; minister;'
van Binnenlandsche zaken en van Oor
log: generaal Tojo; minister van Marine:
admiraal Sjigetaro Siimada; minister v.
Financiën: Okinorï Kaja: minister van
Kandel en Nijverheid: Sjinsoeke Kïshi;
minister van Spoorwegen en Verkeer:
vice-admira'al Ken Terayima.
De portefeuilles van Openbare Wel
vaart Landbouw. Boschbouw, Justitie,
Onderwijs en de leiding over het organi.
sa'tiebureau blijven in handen van de
zelfde bewindslieden als in het derde
kabinet-Konoje.
Directeur van het wetgevende bureau
wordt Eitsji Ncriyama. secretaris van
het kabinet Nanki Hoshino en leider
van het Bureau van Voorlichting Masa-
joe.kt Tani.
Bekleed met bevoegdheden om het
land naar vrede of oorlog te sturen, zoo
schrijft het Japansche persbureau Do
mei, wordt hel kabmet van generaal
Tojo als ongekend sterk beschouwd.
De nieuwe minister-president, die fot
dusver den rang bekleedde van luite
nant-generaal. is tot den r^pg van gene
raal bevorderd.. Hij is daartoe door den
keizer ontvangen. Na zijn terugkeer uit
het keizerlijke paleis zal het kabinet
voor de eerste maal vergaderen, waar
na de nieuwe minister-president een
Verklaring zal afleggen.
De nieuwe Japansche minister van
Buitenlandsche Zaken. Sjigenori Togo,
de vroegere ambassadeur te Moskou,
heeft een groot aandeel gehad in de
sluiting van de visscherij-overeen komst
met de Sovjet-Unie in December 1938.
Hij heeft posten bekleed in Moskop,
Berlijn. Washington, China en Zwitser
land cn heeft een groote ervaring op
het gebied van de buitenlandsche poli
tiek. In October 1937 werd hij ambassa
deur te Berlijn en van October 1938 tot
September 1940 wgs hij ambassadeur te
Moskou. Zooals reeds vermeld, heeft de
minister-president, generaal Hideki To
jo, de beide portefeuilles van Oorlog en
van Binnenlandsche Zaken.
Bevoegde Japansche kringen
meenen, naar Domei meldt, dat
door het nieuwe kabinet eenheid in
de politiek zal worden bereikt, zoo
als in het kabinet-Konoje niet be
stond. De fundamenteole politiek
van Japan zal evenwel geenerlei
wijziging ondergaan. Het is steeds
Japans doel geweest het conflict in
China te beëindigen cn in aanslui
ting aan den geest van het pact met
de asmogendheden in Oost-Azië een
een welvaartssfeer op te bouwen.
Marinebesprekingen te Tokio.
Leidende functionarissen van het mi
nisterie van Marine hebben een bespre
king gehouden met den marinestaf."na
dat de minister van Marine, admiraal
Kosjiro Oïkawa, uit het keizerlijk paleis
in zijn ambtswoning was teruggekeerd.
JAPANNERS VERLATEN
MOSKOU
Het Japansche ministerie van Bui
tenlandsche Zaken heeft den leden der
Japansche ambassade en den weinigen
nog in Moskou achtergebleven Japan
ners volgens Domei opdracht gegeven,
na de evacuatie van den ambassadeur
Tatekawa. Moskou eveneens zoo sooe-
dig mogelijk te verlaten.
DE VERDUISTERING
Verplicht te verduisteren
van 18 Oct. 18.40 tot -9 Oct. 8.12
van 19 Oct. 18.38 tot 20 Oct. S.13
Maan
19 Oct. op 6.21, onder 18.22 uur.
20 Oct. op 7.43, onder 18.51 uur
(nieuwe, maan)