AMEi?SFO©l?TSCHE CCIPANT
1
L:
Voortdurende Sovjet-tegenaanvallen
bij Stalingrad volkomen verijdeld
Smuts wil een Magna Charta der Naties
Duitschland heeft ruimte gewonnen,
daarom wint het ook dezen oorlog
GUADALCANAR
Terug uit de voorste loopgraven
ABONNEMENTSPRIJS
b(J vooruitbetaling:
Per week ƒ0.10
Per 3 maanden ƒ2.05
Per post per kwartaal /2.25
nummers 0.00
Admlnlstr.: Tel. 6280. Giro 8G362
Redactie: Tel. 6731.
Na 5 u. 6137 en S8O0.
Adnlnl:
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
N.V. DRUKKERIJ ONNES v.h. BLANKENBERG Zn.. SNOUCKAERT3
Donderdag 22 october 1942
DUITSCH WEERMACHTBERICHT.
Bergjagers veroverden in den W.-Kaukasus na felle
straatgevechten twee belangrijke steden
Hoofdkwartier van den Führer, 28 Octobcr. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
In het westelijke deel van den Kaukasus braken Duitsche bergtroepen, on
danks regenbuien die het karakter aannamen van wolkbreuken, door vijande
lijke veldsteillngen licen, veroverden in felle straatgevechten twee belangrijke
plaatsen cn hakten daarbij een regiment tirailleurs der Sovjets in de pan. Er
werden ruim 1200 gevangenen gemaakt. Voorts werden zeven kanonnen, 127
machinegeweren en talrijk ander oorlogstuig buitgemaakt. Ten zuiden van de
Terek plaatselijke gevechten.
In den strijd om Stalingrad werden in hardnekkige afzonderlijke aanval
len taai verdedigde kazematten in den grond en barricaaestellingen genomen.
Het zwaartepunt van de Duitsche luchtaanvallen lag op de vijandelijke steun
punten in het noordelijke deel der, stad. Voortdurende ontlastingsaanvallen
tegen het front ten noorden van de stad werden met steun van Duitsche cn
Roemeensche luchtstrijdkrachten volkomen verijdeld. De vernietiging der ach-
terwaartsche verbindingen der Sovjets ten oosten van de Wolga werd door
gevechtsvliegtuigen voortgezet.
Aan het overige deej van het Oostelijke front vonden buiten eigen activi
teit van stoottroepen eii den afweer van afzonderlijke vijandelijke aanvallen,
geen gevechtshandelingen van beteekenis plaats.
loor de vijand overdag ten westen van
Brest cn boven het zuidelijke deel van
het bezette Fransche gebied telkens een
vliegtuig.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen
vielen gisteren belangrijke'militaire in
richtingen in Zuidwest-Engeland met
bommen van zwaar kaliber alsmede
concentraties Britsche landingsbooten
met goede uitwerking aan. In den af-
geloopen nacht bombardeerde gevechts
vliegtuigen militaire doelen in Oost-
Engeland.
Ten Zuiden van Moermansk veroor
zaakte een verrassende aanval van» de
luchtmacht op een luchtbasis van de
Sovjets verwoestingen en branden.
In het gisteren vermelde luchtgevecht
van 20 October aan hèt Egyptische
front schoten Italiaansche jagers 44 en
Duitsche [jagers 11, luchtdaelartillerie
bovendien nog zes vijandelijke vliegtui
gen omlaag. Op 21 "October werden door
jagers en luchtdoelartillerie twaalf an
dere vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten. Twaalf toestellen der verbon
den luchtstrijdkrachten gingen verlo
ren. Aanvallen van de Duitsche en Ita
liaansche luchtmacht waren ook giste
ren en vannacht gericht op Juchtbases
en andere inrichtingen der eilandvesting
Malta.
Door den aanval van een gemengde
formatie vijandelijke vliegtuigen op
West-Fransch gebied heeft de Fransche
bevolking weer verliezen geleden, ter
wijl de materieelc schade gering was.
Jachtvlicgers schoten drie viermotorige
bommenwerpers neer. Bovendien ver-
1TAL. WEERMACHTBERICHT.
44 VIJANDELIJKE VLIEGTUIGEN
DOOR ITALIAANSCHE JAGERS
NEERGESCHOTEN
ROA1E, 22 OcIoDer. X-» -U-»
machtbericht no. 879 maakt liet Italiaan
sche Opperbevel het volgende hekend:
44 Vijandelijke vliegtuigen zijn neer
geschoten door Italiaansche jagers en
elf door Duitsche jachttoestellen tijdens
een succesvol luchtgevecht, dat zich af
speelde aan het Egyptische front op
twintig October. Aan dit gevecht na
men ongeveer tweehonderd vijandelijke
en even veel vliegtuigfen van de as deel.
De luchtmacht van de as verloor elf ma
chines.
Tijdens andere vijandelijke' bedrij
vigheid verloren wij twee toestellen,
terwijl nog vijftien machines min of
meer ernstig beschadigd werden. Giste
ren heeft de Italiaansch-Duitsche lucht
macht opnieuw doeltreffend vijandelij
ke escadrilles aangevallen, die zich
naar onze stellingen begaven. Tijdens
hevige luchtgevechten met den kern
der formatie jagers werden acht Brit
sche vliegtuigen vernield en nog vier
andere toestellen door het luchtdoelge
schut getroffen, waarna zij neerstort
ten. Een van onze machines is niet te
ruggekeerd.
In denenacht op den twintigsten en op
den 21en October hebben Italiaansche
bommenwerpers de militaire doelen van
Gibraltar met zichtbaar effect aange
vallen. Onze formaties zetten dag en
nacht de actie tegen het eiland Malta
voort.
Zomertijd eindigt in den
nacht van 1 op 2 November
In de staatscourant van heden zal
een besluit verschijnen van den secre
taris-generaal van binnenlandsche za
ken, volgens hetwelk de thans gelden
de zomertijd zal eindigen in den nacht
van 1 op 2 November e.k.
In dien nacht zullen de klokken van
drie op twee uur worden teruggezet,
zoodat men alsdan een uur wint.
In den nacht van 28 op 29 Maart 1943
wordt de zomertijd weer ingevoerd.
Dan zullen de klokken te twee uur
's nachts op drie uur worden vooruit-
gezet.
Doodelijk ongeval
te Soesterberg
Een negentien jarig meisje uit Zeist,
mej. R. H. wilde op den Amersfoort-
schenwegte Soesterberg, op een in
beweging zijnde tram springen, die, van
Amersfoort komende, in de richting
Zeist reed. Zv sprong mis. kwam onder
de tram terecht en werd op slag ge
dood.
Van sterksten afweer tegen
den vijand verzekerd
Inspectiereis van den Weermachts
bevelhebber door het Nederlandscbe
kustgebied.
's-GRAVENHAGE, 22 October. De
Weermachtsbevelhebber in Nederland,
de generaal der vliegers Fr. Christian
sen, heeft deze week een inspectiereis
van verscheidene dagen ondernoïnen
door het verdedigingssysteem aan de
Nederlandscbe kust, dat door het in
bouwen van nieuwe zware afweerwa-
sterkt en waarvan de versterking nog
wordt voortgezet. De Weermachtsbevel
hebber overtuigde zich hierbij van de
paraatheid van alle onderdeelen der
weermacht, diein de diep geëcholon-
neerde verdedigingswerken zijn opge
steld alsmede van de doeltreffendheid
der afzonderlijke versterkingen.
9. Directeur: F% HALE WIJN. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN. SOEST.
ADVERTENTIES
Prijs per millimeter /0.12
„Doelpunten" by voorn Itbctallng:
a. personeel t.m. 20 woc rüen 0.55
leder woord meer0.05
b. alle overige t.m. 20 ..ƒ060
leder woord meerO 00
3 Achtereenvolgende plaatsingen
toor 2 zasal deD een>>eldror!1«
56e JAARGANG.
Voor Leningrad. De etensdrager is met
zijn ketel met voedsel In de voorste
Duitsche stellingen aangekomen. Duit
sche stellingen in den ring om Leningrad
eindigen in de duinen aan de Finsche
Golf PK Schürer-Trans-R-P H m
Uitbreiding van vestigings
ei! verhuisverbod
BETREFT OOK EEN GEDEELTE
VAN DE PROVINCIE UTRECHT
In de Ned. Staatscourant is opgeno
men een besluit van den secretaris-ge
neraal van Binnenlandsche Zaken,
waarbij het gebied, waar het verboden
is zich te vestigen of te verhuizen, uit
gezonderd voor Rijksduitschers of per
sonen in het bezit van een schriftelijke
vergunning van den directeur van het
bureau Vluchtelingenzorg, wordt uitge
breid. Dit gebied omvat thans:
1. Provincie Zeeland: alle gemeenten,
2. Provincie Zuid-Holland: alle ge
meenten.
3. Provincie Noord-Holland: alle ge
meenten.
4. Provincie Utrecht: het gebied ten
westen van de spoorlijn Hilversum
Utrecht (de gemeente Utrecht inbegre-
dekanaal tot z
bied ten westen van de gemeenten de
werken c.a. Dussen, Geertruidenberg,
Oosterhout, Teteringen, Breda (deze
gemeente inbegrepen), en ten westen
van de Mark tot aan de Belgische
ONDANKS GROOTE TEGENSLAGEN EN TELEURSTELLINGEN
ZOU DE TIJD VOOR DE GEALLIEERDEN WERKEN
GEEN SPREEKUUR
De burgemeester van Amersfoort is
-morgen verhinderd zijn spreekuur te
houden.
AMSTERDAMSCHE EFFECTENBEURS
Wat greotere omzetten. Vaste markt, Op-
lcopende koersen. Nederlandsche beleggingen
ltalm. Prolongatie 2yj%.
SMUTS SPRAK TOT HET
ENGELSCHE PARLEMENT
Ministerpresident Smuts heeft giste
ren het woord gevoerd voor beide Hui
zen van het Engelsche parlement. Hij
werd door Lloyd George ingeleid met
de woorden: „Wij zijn hier om goede
raadgevingen te hooren, die Smuts ons
in den noodtoestand, waarvoor wij ons
geplaatst zien, zal verstrekken. Hij zal
spreken over het thema van een oorlog,
die verwarrender is dan welke oorlog
ook, waarin dit imperium ooit verwik
keld is geweest."
Smuts zeide in zijn rede:
Als eenmaal de tijd is gekomen om
over te gaan tot het offensief, zou het
waanzin zijn te talmen, overmatige
voorbereidingen te treffen en wellicht
de gelegenheid te verzuimen.
Hij betoogde voorts, dat iedere hulp,
die de geallieerden Rusland kunnen
doen toekomen, in den volsten omvang
cn in het snelste tempo moet worden
verleend. Hij noemde den huidigen oor
log een voortzetting, van den vorigen
wereldoorlog en betitelde Lloyd Geor
ge en Winston Churchill als de beide
grootste acteurs van dit steeds voort-,
schrijdende drama.
De generaal-veldmaarschalk verzette
zich vervolgens tegen dé opvatting, dat
het Britsche rijk zich bevindt in een
toestand vah verval, maar waarschuw
de tegen iedere zelfvoldaanheid, want
er wordt een strijd op leven en dood ge
voerd, die steeds wreeder en wanhopi
ger wordt, naarmate zijn einde nadert.
Voorts betoogde de premier, dat de
tijd ondanks ernstige tegenslagen en
vele teleurstellingen in groote lijnen
voor de geallieerden heeft gewerkt. Het
defensieve stadium is thans ten einde
en het tooneel voor het thans aanvan
gende offensieve stadium is gereed.
Smuts wijdde het slot van zijn uit
eenzettingen aan de riaoorlogsche oog
merken der geallieerden, vooral aan
het vraagstuk der komende maatschap
pelijke en internationale orde. De op
vattingen der geallieerden waren 22 ja
ren geleden in dit opzicht te vaag en
hun tekortkomingen hebben bijgedra
gen tot hettegenwoordige conflict. In
dc plaats van "den ouden Volkenbond
moeten de verecnigde naties tredci).
d.w.z een „meer omschreven c-n orga-
nischer vereeniging. zelfs indien deze
aanvankelijk beperkter cn minder am
bitieus mocht lijken". Iïct Atlantic
Charter moet worden uitgebreid tot
een werkelijke Magna Charta der
ties. Zekere traditioneele sociale en eco
nomische misstanden moeten terstond
volgens bescheiden practische beginse
len in internationaal bestek worden af
geschaft.
Het auditorium van ministerpresident
Smuts bestond uit 900 leden van Hoo
ger- en Lagerhuis, diplomatieke verte
genwoordigers en hooge commissaris
sen. De plaats van bijeenkomst was „uit
veiligheidsoverwegingen" geheim ge
houden.
Na de rede van Smuts deelde Chur
chill mede, dat hij bij zijn ontmoeting
met den Zuid-Afrikaanschen premier
in Cairo zich aflc moeite heeft gegevc-r.
om hem tot een bezoak aan Engeland
te bewegen. Ik had het gevoel, aldu
Churchill, dat zijn aanwezigheid op een
oogenblik, dat de oorlog zwaar op ons
drukt, een zeer groote sterking voor on
ze raadgevers en onzen geest zou be-
teekencn.
Pr. GöBBELS: ..VOOR WIEN WERKT DE TUD?"
Voor de Engelschen is de tijd niet meer een
bondgenoot, hoogstens een deserteur
In „Das Reich" publiceert minister Dr. Göbbels zijn hoofdartikel onder
ret opschrift „Voor wien werkt de tijd?"
De minister vangt zijn beschouwingen aan met de bekende stelling der
Britsche propaganda, dat de 'Engelschen reeds vele oorlogen hebben gevoerd,
maar nog geen verloren, hetgeen een gevolg zou zijn van de omstandigheid,
dat zij bijna alle slagen verliezen om voor het gemak slechts den laatsten te
winnen en tevens omdat overigens de tijd voor hen werkt.
Göbbels noemt een dergelijke bewijsvoering hoogst oppervlakkig en merkt
hieromtrent op: ten eerste hebben de Engelschen reeds een gcheele reeks oor
logen verloren. Ten tweede ontstaat uit een totaal van nederlagen geen over
winning, evenmin als uit een totaal van overwinningen een nederlaag ont
staat. Ten derde is de tijd geen factor bij de oorlogvoering, d.e zelfstandig
werkzaam is. Hij veroorlooft slechts den oorlogvoerenden mogendheden in
lem werkzaam te zijn.
Het moge dan juist zijn, dat de factor tijd, als beide partijen hem passief
lanvaarden, een der twee gunstiger gezind is dan de andere, maar als beide
lartijen naar vermogen van hem profi eeren, speelt hij bij de beslissing slechts
n zooverre ben rol als hij den eenen kant meer dan den anderen veroorlooft
met zijn hulp het potentieel te vergrooten'en zich daardoor een beteren grond-
dag te verschaffen voor de voortzetting van den oorlog.
pen), de Vaartsche Rijn en het Merwe-
i dezen gang van zaken wil beweren, dat
"e tiij? .drr. EogfikcLUL
De bewijsvoering der Engelschen zou
dus volgens den minister slechts dan
runnen kloppen, als zij in den loop van
drie jaren oorlog gebruik hadden ge
maakt van den tijd om veroveringen te
maken en daardoor het fundament van
hun oorlogseconomie en bewapening te
verstevigen, maar oök slechts op voor
waarde, dat van Duitsche zijde dit niet
tevens het geval zou zijp.
Beide punten kloppen niet, aldus de
bewindsman. De Engelschen hebben se
dert het begin van dén oorlog niets er
bij verworven, hetgeen hun oorlogvoe
ring zou kunnen versterken. Zij hebben
intusschen evenwel, een geheele reeks
bases van hun oorlogvoering verloren,
van Noorwegen, Nederland, België en
het bezette Frankrijk via Zuid-OoSt-
Europa, en hun Oost-Aziatische bezit
tingen tot de onmetelijk rijke gebieden
in het oosten, van de vroegere Duitsch-
Poolsche grens tot aan de Wolga en tot
'iep in den Kaukasus.
Ën aangezien de asmogendheden al
deze gebieden, die voor de vijandelijke
oorlogvoering in ruimeren zin verloren
gegaan zijn, in hun bezit respectievelijk
onder hun .bestuur hebben gekregen,
telt dat bij de eindberekening volgens
Bartjes dubbel.
Men meet derhalve de feiten al zeer
erkrachten, als men met het oog op
dezen gang van zeken wil beweren, dat
doodelijk verzwakt, en die der asmo
gendheden een hoeveelheid kracht toe
gevoerd, die bepaald beslissend voor
den oorlog geacht moet worden.
Wij beleven derhalve tijdens dezen
oorlog,, dat de wereldrijken met hun
vele grondstoffen, die zich vroeger
teeds voordeden als de bezitters, altcos
armer worden a3n grondstoffen, terwijl
de zoogenaamde havcloozcn zich intus
schen in het bezit hebben gesteld van
voor den oorlog uiterst belangrijke
grondstoffengebieden.
Niet Duitschland staat ditmaal voor
een hongerwinter, maar dc Sovjet-Unie.
De rubbercrisis is in de Vereenigde Sta
ten dreigender dan in Japan of bij ons.
De dag zal komen, waarop wij vergele
ken met onze tegenstanders dc superio
riteit op het gebied van olie bezitten,
om maar van ijzer en steenkool geheel
te zwijgen.
Engeland wordt geblokkeerd
Daardoor is de geheele Britsche oor
logsthese aan het wankelen geraakt.
De Britsche bewijsvoering klopt niet
meer. In plaats te blokkeeren, wordt
Engeland geblokkeerd. Het Britsche
moederland is ons wellicht nog de baas
in een of ander onderdeel der levens-
middclenvoorziening, maar dat is niet
beslissend. Beslissend is in tegendeel,
dat het in Engeland achteruit gaat. ter
wijl in Duitschland het tegendeel het
geval is. Dit wordt het best geïllustreerd
door het feit. dat Londen voor den aan
staanden winter de rantsoenen verlaagt,
maar wij in de gelukkige omstandighe
den verkeeren ze te verhoogen.
Als de Engelschen beweren, dat wij
ons „dood" overwinnen, klopt dat dus
niet. Tot dusver althans hebben wij ons
nog tamelijk „gezond" overwonnen. On
ze vijanden kunnen het feit niet weg-
redeneeren, dat de asmogendheden kans
hebhen gezien' zich een volkomen vol
doende basis voor de onbedreigde voort
zetting van den oorlog te verschaffen,
als zij maar over datgene beschikken,
waarmede de Engelschen ons willen
verslaan. n.l. den tijd.
Als de oorlog langer duurt, kunnen
de voorwaarden voor onze overwinning
slechts voortdurend gunstiger worden.
De tijd, die vroeger in Engelschen
dienst stond, is derhalve naar ons over-
geloopen, zonder dat zijn opdrachtge
vers dat tot dusver hebben bemerkt.
Hij kan door de Engelschen niet meer
als bondgenoot, doch ten hoogste als
deserteur worden beschouwd.
De uitslag, niet de duur
van den oorlog beslist.
Göbbels brengt aan het eind van zijn
beschouwingen in herinnering, dat hij
precies een jaar geleden voor het eerst
in een opzienbarend artikel de stelling
heeft verdedigd, dat het bij de wereld
omvattende beteekenis van dezen oor
log minder aankomt op zijn duur dan
wel op zijn definitief resultaat.
Ook de Britsche propaganda heeft
zich destijds van dit thema meester ge
maakt cn wel met de bi»
het géhebi geen race ran'.fral rfaaraoor
de Engelsche oorlogsstelling de nek
werd omgedfaaid, dat de asmogendhe
den op het punt stonden hun geheele
oorlogvoering op een nieuwe basis te
plaatsen, die onafhankelijk van den tijd
.de beveiliging van haar overwinning in
de ruimte en in het daardoor uitgebrei
de potentieel zocht. Wie zou nog kun
nen betwijfelen, dat haar dit in de vol
ste mate is gelukt?"
Dc tijd werkt voor liem,
die ruimte bezit.
Wij beheerschen tegenwoordig alleen
al in Europa een territorium dat vol
doende is om den oorlog permanent een
stabielen grondslag te geven. Als wij
met ijver en omzichtigheid aan het
werk gaan om dit territorium in alle
richtingen voor ons te ontginnen, kan
ons in het geheel niets meer gebeuren.
De noodlottigstc vergissing der Britsche
oorlogspropaganda bestaat hierin, dat
zij in de ruimte slechts een last en in
den tijd slechts een voordeel ziet. In den
oorlog is het belangrijker ruimte te
winnen dan tijd..Wie de ruimte bezit,
voor hem werkt de tijd. En daarom zul
len wij' overwinnen.
rV
Twee jaar Winierhuip
Heden bestaat cc slich'-ins Win
terhulp Nederland twee jaar. Wij
bieden de jarige onze hartelijke
gelukwenschcn aan en voegen er
de hoop aan toe, dat de sterke
groei, welke zij tot dusver ver
toonde. zich ook in de toekomst
zal voortzetten cn dat eens het
geheele Nederlandsche volk ach-
te haar zal staan.
Na wat in ons blad de vorige
week r.aa» aanleiding van het
jaarverslag over het seizoen 1941-
1942 is geschreven en na h^geen
wij in ons binnenlandsch over
zicht van Maandag 19 dezer over
Winterhulp opmerkten, kunnen
wij over dien groei kort zijn. Hoe
groot die is blijkt wel heel duide
lijk, als men dc verslagen over
de beide seizoenen, welke de ju
bilaresse thans achter den rug
heeft, met elkaar vergelijkt.
In het seizoen '40'41 bedroe
gen de ontvangsten 7.200.000.
Uitgereikt werden 316000 porties
warm voedsel; waarddbons, gif
ten en goederen in natura tot een
totaal bedrag van 6 144.000. De
gemiddelde uitkeering bedroeg
7.82 per persoon en het aantal
vrijwillige medewerkers, dat in
December 1940 350 bedroeg, was
in Mei '41 tot 15 400 gestegen.
In het seizoen 19411942 werd
ruim tien millioen gulden ont
vangen; acht millioen door giften
in drie kwart millioen door
giften in natura en een derde
millioen door de opbrengst der
loterij.
Uitgekeerd werd in totaal
ƒ8.600.000 in waardebons, in
voedsel, giften en natura 673.000
in contanten 290.000, totaal
9.563.000.
De gemiddelde uitkeering be
droeg 12,68 per persoon; ƒ50
per gezin. Gemiddeld werden per
week 750.000 menschen geholpen.
Het aantal vrijwillige medewer
kers groeide tot 30.000.
Deze dorre cijfers wij wezen
er m onze vorige artikelen reeds
op spreken een duidelijke en
verstaanbare taal: men kan er
niet alleen uit opmaken, hoe
enorm veel Winterhulp Neder
land heeft gedaan en doet om
hen, die hulp behoeven, te steu
nen. maar ook, hoe ontzaglijk veel
leed er in ons land is, dat om le
niging vraagt. Nog zoovelen. die
behoorlijk kunnen rondkomen,
^^,ffen, daarvan niets.t Zij kijken
die .in nood en zorg verkeeren.
En als zij nog eens iets geven,
och, dan is het eigenlijk alleen
maar iets geven, waarvan zij in
hun portemonnaie weinig of niets
bemerken: iets, wat zij gemakke
lijk kunnen missen, een kleinig
heid voor hen., een aalmoes
Maar Winterhulp Nederland
vraagt van het Nederlandscbe
volk geen aalmoes, geen fooi,
zelfs geen „gift". Het vraagt een
offer. Want een „offer" wordt
gebracht met het hart. En het is'
om het hart te doen. De mede
werking aan Winterhulp moet
uitgaan van het hart van het Ne-
dertandsche volk, gelijk ook het
werk van Winterhulp Nederland
uit het hart voortkomt.
„GEEN BEDEELING".
Hedenavond om 19.00 uur spreekt
Max Blokzijl, via den zender Hilver
sum I, in de serie „Brandende Kwes
ties", over het onderwerp „Geen be
deeling".
HET SPERFORT VOOR AUSTRALIË
In het hooge Owen-Stan ley gebergte strijden de
Japanners en Amerikanen tegen elkaar
ACHTER HET FRONT VERSCHAFT HET SCHAMEL
SOLDATENTHEATER VELE UREN VAN VREUGDE
Met moede schreden mar- gereed om de mannen op te gen de spelers zich moeten
cheert dc compagnie naar de nemen. Eerst nog ontluizen getroosten om hun werk voor
achterwaarts gelegen stellin- cn douchen en dande het voetlicht te kunnen
gen Regen druipt in straal- post Dikke pakken post uit brengen. Moeite en teleur-
ties van de glimmende hel- het vaderland worden in ont- stellingen echter, die dui
men De laarzen zuigen in vangst genomen. In de ka- zendvoudig vergoed worden
den modder vast en moeten chels knettert het hout, sol- door de ongekunsteldei vtcuk-
telkens met moeite uit dc datenkost pruttelt in de ke- de in de zaal waar honder-
taaie brei worden losgetrok- tels. maar d* pest Is het be- den mannen korten lijd den
ken Op de maat 'der stappen langrijkste cfi in menig stil oorlog uit hun gedachten
rammelen bajonetten, schop- hoekje zit èen moe gelaat kunnen bannen....
pen. gasmaskers en eetketels, over dichtbeschreven vellen De cornpagn|e marchecrt
De mannen hebben weken- gebogen,
lang in de voorste loopgra- 's Avonds
ven gelegen Allen dragen theater over
zware baarden die de gezich- door soldat'
ten van jong en oud onher- met soldatc:
kenbaar maken Hun uni- eenvoudige
leem bc- schuur tot r. al omgetooverd.
op senragen en
weer naar voren Opgewekte
'ol Een theatV liederen schallen door dc
ingericht en -orgentucht. n. man
als spelers. Met
niddelen is
laten zelfs ko
lder op het too-
ijk worden fout- ^'JT V
loopt nie*- .lies
formen zijn
dekt. Baardige gezichten en Een toonee.
besmeurde uniformen, het al- vele rijen o.i
tijd gelijke beeld der name- doende Een
looze strijders in de einde- orkest, acre
looze vlakten van het Russl- men na elks
sche land. Het gedonder der necl. Natuur
kanonnen begeleid' hen op jes gemank'
hun weg naar achteren. n3ar even vlot
bcliagelijk ingerichte stellin- roepsgeze'sc
gen. waar zij eirdclijk van de wordt w:.
inspanning san het front hoofd gez:er En slecht
kunnen uitrusten eens ach' r <iie schamc e
Voor het val'en der duis- coulissen haeft kunnen kij-
ternis worden de stellingen ken kan hese "er., hoeveel
bereikt. Ruime nar Aken zijn moeite, hoeveel teleursteUin-
zijn frisch en uitgerukt,
de wapeps nagezien en her
steld, de munltlevoorraden
aangevulo De horizon is rood
van de branderdc dorpen en
maar
lang zullen dai de coulissen
ziin van het tnooeel van den
de ontploffende
granaten cn rtr iluitendc c-
weerkogels eer. s'alen lied
zingen. M3ar dat andere
theater, ergens tn een schuur
achter het front, zal d^r
geen dor solda'cn worsen
ver?e' "i. (V P 3.»
De strijd om Guadalcanar is opnieuw in
volle heftigheid ontbrand. Dit strategisch
zeer belangrijke eiland behoort tot de Brit
sche Salomonseilanden en heeft een opper
vlakte van 6.400 vierkante kilometer. Eco-
nomis^ie waarde heeft Guadalcanar niet
het grootste gedeelte er van bestaat ui» oer
wouden: strategische waarde des te meer.
Het eiland is ccn hoeksteen in de sperlinic
vcor Australië. Tusschen dc Salomons
eilanden en Australië ligt de Koraalzee. het
maritieme gevechtsterrein voor de Japan
ners en de geallieerden. De zeeslagen, die
zich hier afgespoeld hebben en nog plaats
vinden, zijn dan ook altijd begeleidingsver
schijnselen geweest van een strijd om het
bezit van de eilanden-barrière in het Noor
den van Australië.
Het voornaamste F.r.gelsche steunpunt is
Port-Moresby aan dc Zuidkust van Nieuw-
Guinca, dat ongeveer 400 km van het
dichtstbijzijnde Australische vasteland ver
wijderd ligt.
Den Japanners, die vanuit hel Noorden
naar Nieuw-Gulnco kwamen, bleef niets
anders over dan het hooge Owen-Stanley-
gebergte over te trekken, om Port-Moresby
te kunnen bereiken. In dit gebergte hebben
«ie geallieerden al hun beschikbare troepen
in den strijd geworpen om de oprukkende
Japanners tegen te houden Hier. op
sommige plaatsen op een hoogte van 2000
meter golft de Strijd nog a'tijd hec-n cn
weer. Verder Oostelijk, daar waar dc Ko
raalzee in c-en breedte van 15Ch; km de
Salomonseilanden cn dc dichtsbijzijndc
Australische haven scheidt, is thans de slag
om Guadalcanar ontbrand,
Dc Amerikanen ckc het Engolsi-he garni
zoen vervangen hebben leg icn allereerst
een maritieme- cn cm luchtvcrdedigings-
eordcl voor hc-t Noordc-'ik gedeelte van
ciiar.d. I'm gevrijwaard te zijn tegen
Zonder succes evenwel de Awsrik;
sche vliegvelden werden gedeeltelijk door
de Japanners verwoest in dc stellingen
zwaar gebombardeerd. Hierdoor werden de
Japanners ln staat gesteld sterke troepen-
afdeelingen aan land te zetten en slndsdlcp
is de krijgskans in hun voordeel omgesla
gen.
De gevolgen van dezen Japanschcn aan
val tegen de Noordelijke flankdekking van
Australië heeft zeer beteekenisvoile gevol
gen gehad. De groote Australische steden
Brisbane. Sidney en Canberra tot Melbour
ne toe liggen nu aan een open kust, die
moeilijk te verdedigen zal zijn.
Dc Amerikanen hebben d*n ook reeds
hel mccrcndeel van "hun troepen uil deze
streken teruggetrokken en in de richting op
Samoa, de Hebridcn en dc Fidschl-eilanden
bezet, niauwe steunpunten voor de toe
komst. Ook op Niéuw-Zeeland commander'
thans een Amonknar.sch generaal
Britsche imperism wankelt r aas Amer
