AMECSFOCKTSCIIE (OIICANT
Straten en fabrieksdeeSen
in Stalingrad veroverd
Sociale geschenken
Het opbouwwerk in de Oostelijke
gebieden is alom in vollen gang
Strijdend Vlaanderen is in rouw,
Staf de Clercq overleden
- BOMMENHAGEL OP MALTA -
ABONNEMENTSPRIJS
b'J vooruitbetaling
Per weelc 0.1G
Per 3 maanden ƒ2 05
Per post per Swartacl 2.25
Losso nummers ƒ0.06
Ad min ls tr.: TeL 5289, Giro 88302
Redactie: Tel. 6731.
Na 5 u. 5137 en 5806.
DAGBLAD VOQR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
N.V. DRUKKERIJ ONNES v.h. BLANKENBERG Se Zn.. SNOUCKAERTLAAN Directeur: F. HALEWIJN. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN, SOEST.
ADVERTENTIES
Prys per millimeter 0.12
„Doelpunten" tij vooruitbetaling
personeel t ns. 30* woorden 0 55
leder woord meer 0.05
b. alle overige t.m. 20 w. I 0 06
leder woord meer 0 C6
3 Achtereetivclger.de plftatalr.grn
voor 2 maal den eenheidsprijs
ZATERDAG 24 OCTOBER 1942
DUITSCH WEERMACHTBERICHT.
IN MOEILIJKE BOSCHGEVECHTEN WERD IN DEN WEST-
KAUKASUS BELANGRIJK TERREIN GEWONNEN
Hoofdkwartier van den Führer, TA October. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
In den westelijken Kaukasus wint de aanval van Duitsche en Rocmeen-
sche troepen in moeilijke boscligevcchten steeds verder terrein. Ten noord-
oosten van Toeapse werd een domineerende berg genomen en in weerwil van
vijandelijke aanvallen gehouden. Twee bolsjewistische koopvaardijschepen
werden voor de kust van den Kaukasus door bommen zwaar beschadigd.
Kustartillerie van het leger vernietigde aan de zuidkust van de Krim een
motortorpedoboot van den vijand. Duitsche motortorpedobooten vielen de ha
ven van Toeapse aan, plaatsten in den nacht van 22 op 23 October twee torpe-
dotreffers op een, door torpedojagers beschermd, binnenvarend vijandelijk
oorlogsschip en beschadigden de haveninstallaties. Na een gevecht met vijande
lijke motortorpedobooten keerden de eigen booten onbeschadigd in haar steun
punt terug.
In Stalingrad gingen formaties infanterie cn pantserwagens opnieuw tot
den aanval over en wierpen den vijand in hevige huizcnge'vcchtcn uit verschil
lende reeksen straten, veroverden het grootste deel van de fabriek „Krassnyj
Oktjabr" cn drongen lot de Wolga door. De vijandelijke stellingen lagen onder
den bommenbagel van de onafgebroken aanvallende gevechtsvliegtuigen en
Stuka's, die bovendien overdag en 's nachts vijandelijke artilleriestellingen op
de eilanden in de Wolga cn ten Oosten van den stroom bestookten. In het Noor
den der sta dmislukten vrij zwakke vijandelijke ontlastingsaanvallen.
Ten Zuidwesten van Kaloega stortte
een plaatselijke aanval der bolsjewis
ten in het geconcentreerde afweervuur
met bloedige verliezen ineen.
Aan de overige deelen van het Oos
telijke front succesvolle eigen stoot-
troepaclics. Zware luchtaanvallen wer
den in den centralen sector van het
front gedaan op vijandelijke troepen,
welke gereed stonden, transportbewe
gingen en het ontladen van bolsjewis
tische troepen.
Aan het Egyptische front nog steeds
levendige activiteit in de lucht; Dc
vijand verloor tien vliegtuigen."
Door gebruik te maken van de weers
omstandigheden herhaalde de Britsche
luchtmacht gisteren met enkele vlieg
tuigen haar storingsaanvallen op Noord-
west-Duitsch gebied. De bevolking leed
verliezen. De materieele schade was
ring.
Bij het naderen van de kust der
zette gebieden verloor de vijand over
dag cn in den afgeloopen nacht vier
vliegtuigen.
De Duitsche luchtmacht bestookte
overdag militaire doelen en voor den
oorlog belangrijke installaties in Zuid-
Engeland.
ITAL. WEERMACHTBERICHT.
Nieuwe successen van de
vliegers der spil
TERREURAANVALLEN OP DE
STEDEN GENUA EN TURIJN
ROME. 23 October. In zijn Weermacht-
bericht no. 880 maakt het Ita'.iaansche op
perbevel het volgende bekend:
Vliegtuigen ven de as en van den \(|an<l
waren gisteren aan het Egjptische front nog
In feilen strUil gewikkeld cn nieuwe succes
sen werden door de Dultsch-ItaHaanschc Ja
gers behaald. Twintig BrUsclic vliegtuigen
werden neergeschoten, waarvan vijf door
It al laar. sell a Jncliitoeslcllcn, tien door Duit
sche Jagers en vüf door liet luchtdoelgeschut.
Onze vliegtuigen zijn alle op hun bases te
ruggekeerd. Er was een opmerkelijke verken-
nlngsnctivltclt ln den Noordelijken sector
yan liet front te land.
On7c duikbommenwerpers zetten de aan
vallen op de vliegvelden van Malta voort.
In den afgeloopen nacht heeft de vijand ge
probeerd aanvallen to ondernemen op de
steden Turijn en Genua. Te Turijn werden
kleine branden snel bedwongen. Te Genua
werd- de aanval door verscheidene golven van
vliegtuigen uitgevoerd, die brisant- en
brandbommen uitwierpen. Dc aanval 113m
hier een aanzienlijken omvang aan en ver
oorzaakte belangrijks schade san de woon
huizen. Men Is nog bezig het aantal slacht
offers vast te s Jollen. De houding van de
bevolking was voorbeeldig. Het luchtdoelge
schut haalde twee vliegtuigen omlaag.
Engelsche bombardeeren
Turijn, Genua en Savona
Rome, 24 Oct. In zijn weerntachtbe-
richt no. 683 maakt het Italjaansche. Opper
bevel hel volgende bekend-
Aan het Egyptische front nog steeds groo-
te activiteit van de luchtmacht. Tijdens ver
schillende gevechten werden zeven vijan
delijke vliegtuigen door Italiaansche ja
gers, vijf door Duitsche en drie door lucht
doelartillerie neergeschoten. Twee leden
der bemanning van een tweemotorig Ame-
rikaansch vliegtuig, dat een der vooraf
gaande dagen was neergeschoten, werden
gevangen genomen.
Vijandelijke vliegtuigen vlogen ln den af
geloopen nacht boven enkele streken van
Piemont, Ligurie en Lombardije. cn lieten
brisant- en brandbommen vallen boven
Turijn, Genua en Savona. Zij veroorzaak
ten niet ernstige materieele schade in dc
beide eerstgenoemde steden, doch ernstiger
ln de laatste. De tot nu toe bekend gewor
den slachtoffers onder de burgerbevolking
zijn: een doode en tien gewonden in Turijn
cn dertien dooden en 46 gewonden te Sa
vona en Vado in Ligurie. Het aantal slacht
offers van den laatsten aanval op Genua
bedraagt 21 dooden en 121 gewonden. Dezen
nachtv heeft de vijandelijke aanval op Ge
nua geen slachtoffers geèischt. doch er zijn
er wel een aantal gevallen als gevolg van
het gedrang aan den ingang van een schuil
plaats.
ROOSEVELT OVER HET BOEIEN
VAN GEVANGENEN
- Volgens een Rc-uterberïcht uit Was
hington heeft Roosevelt gisteren op de
persconferentie naar aanleiding van een
vraag over het boeien van gevangenen
toegegeven dat van 'eenige door de En
gelschen bij den aanval op Dieppe ge
maakte gevangenen de handen gebon-
dèn zijn. tot zij in een interneerings-
kamp waren gebracht.
aan Italiaansche volk
Ter gelegenheid van den twintigsten ver-
Jaardag der fascistische revolutie zal op
last van den Ducc op sociaal gebied een
reeks maatregelen worden genomen.
In de eerste plaats is een oorlogsster voor
werkverdiensto ingevoerd, waaraan een
geldelijke uitkeering voor een keer is ver
bonden en die bestemd is voor alle wer
kers, die zich tijdens en ten bate van den
oorlog op bijzondere wijze hebben onder
scheiden.
Voorts is besloten de invaliditeits- en
ouderdomsrente met 25'.'e te verhoogen en
de kostwinnersvergoeding voor gemobili-
seerden te verdubbelen.
Een bijzonder geschenk op dezen verjaar-,
dag is vervolgens het besluit van den Duce
dat alle employé's en arbeiders van voor
den oorlog belangrijke bedrijven een halve
maand salaris resp. een weekloon extra
krijgen, terwijl alle rijksambtenaren en
-arbeiders, die bijzonder belast zijn door
ondersteuning van familieleden, het be
drag van hun steun gedurende vijf maan
den ineens krijgen uitbetaald.
Tenslotte heeft Mussolini ter bestrijding
van den woningnood bij het Rijkspersoneel
een -milliard lire voor den bouw van wo
ningen beschikbaar gesteld, terwijl de bond
van fascistische ïndustrieelen volkswonin
gen ten bedrage van eveneens een milliard
zal laten bouwen, zoodra de omstandighe
den zulks gedoogen.
De minister van corporaties, Rieci, heeft
den Duce verslag uitgebracht over de so
ciale maatregelen van het fascistische re
gime. Hij zegt in dit verslag, dat de Ita^
liaanscfie arbeidsorganisaties thans op so
ciaal en economisch gebied de eerste plaats4
innemen. De vier belangrijkste organisaties,"
die zoowel werkgevers als werknemers om
vatten, tellen in totaal ruim c-lf millioen
leden, van wie ruim 51,4 millioen uit den
landbouw en 4% millioen uit de industrie,
850 003 uit den handel cn 117.0000 uit cre-
diet- en verzekeringsbedrijf. Terwijl*het
bedrag, vóór den marsch naar Rome voor
sociale maatregelen uitgegeven, beneden de
600 millioen lire bleef, bereikte het in het
begin van het 20ste jaar der fascistische
tijdrekening een hoogte van bijna tien mil
liard lire. Met inbegrip van de voorgeno
men verhooging der sociale ultkeerlngen en
pensioenen zal dit cijfer de twaalf milliard
overschrijden. Het fascistische instituut
voor Socijle Zorg en het instituut voor be
roepsongevallen bezitten reserves van
twintig resp. twee milliard lire.
KOOPMAN VERHANDELDE
1300 BROODBONNEN
De Haagscho po'.itle heeft den 22-Jarigen
koopman H. A. S. en den 32-jarlgen ma
chinebankwerker H. V/. K. aangehouden
wegens broodbonnenhandel. Gebleken ls,
dat K. In het bezit was van 3300 brood-
bonnen. die hij tc Gtrecht van oubeken;
den had gekocht voor een totaal-bedrag
van 789.cn dat S. een aantal bonnen
van K. voor 1.35 pc-r stuk had ..overge
nomen" met de bedoeling deze voor nog
hoogoven prijs aan anderen tc verkoopen.
Alle 1300 broodbonnen zijn in beslag geno-
OM TE PRONKEN
'Valsclielijk 3000 bijgeschreven
op spaarbankboekje.
Voor de Bossche rechtbank stond te-
icht de 25-jarige reiziger H. C. uit
Hoogeloon, die cr van verdacht werd
valschelijk op het spaarbankboekje van
zijn stiefmoeder 3.000.bijgeschre-
en te hebben.
Het was met deze vervalsching een
eigenaardige geschiedenis, daar de jon
geman niet bet plan had, hiermede de
Posterijen te benadeelen, doch slechts
met het boekje wilde pronken bij zjjn
kennissen. Hij had daartoe een oud
spaarbankboekje van zijn stiefmoeder
genomen en daarin het tegoed van
ƒ1,43 veranderd in ƒ3001,48, waarme
de hij op nogal kinderlijke wijze hoop
te de-bewondering en afgunst van zyn
vrienden op te wekken. Alles zou goed
zijn gegaan als zijn stiefmoeder het
boekje niet had gevonden cn verbaasd
over den onverwachten rijkdom het
had opgestuurd naar Den Haag. Daar
kwam de vervalsching spoedig aan het
licht, zoodat de jongeman zich thans
voor de rechtbank te verantwoorden
had, waar de Officier van Justitie zes
maanden gevangenisstraf tegen hem
eischte. De verdediger pleitte op juridi
sche gronden vrijspraak.
U.tspraak over 14 dagen.
JAPANNERS GELAND OP DE
RUSSEL-EILANDEN
Volgens een extra-bericht van den
Britschon berichtendienst uit Washing
ton heeft het Amerikaansche ministerie
van Marine medegedeeld, dat de Japan
ners geland zijn op de Russell-eilanden,
die tot de Salomons-eilanden behooren.
De Japanners hebben Espiritu Santo
op de nieuwe Ilebriden beschoten.
Vliegtuigramp in Californië
Naar dc Britsche berichtendienst meldt,
is een Amerikaansch vliegtuig jn Palm
Springs (Californië) neergestort. Hierbij
kwamen twaalf personen om het leven.
Het vliegtuig stortte gisterenavond in
het gebied van den Ajacinto-berg neer
cn ging in vlammen op.
Boven het geheele Rhóne-dal hebben
Donderdagnacht Engelsche vliegtuigen
gevlogen. Te Clermont-Ferrand, Lyon
en Marseille waren Engelsche machines
in de lucht in den tijd van middernacht
tot 1 uur des nachts. Overal trad het
luchtdoelgeschut in werking.
Toestand van den Oeenscfien kening
merkbaar vooruitgaande
In het gisteren uitgegeven bulletin
wordt gezegd, dat de keer ten goede in
$en toestand van den Deenschen ko
ning de laatste 24 uur heeft aangehou
den en langzaam maar duidelijk merk
baar wordt. ARe verwondingen, die de
koning bij den val van zijn paard heeft
opgeloopen, zijn bezig op natuurlijke
wijze te genezen. De vermoeidheid,
waaronder de koning te lijden had, is
verminderd.
TWEE TWEEDE FRONTEN!
De Amerikaansche adviseur van
Tsjang Kaï Sjek, Lattimore, heeft in
een red<? te Tsjoengking verklaard, te
kunnen verzekeren, dat er niet alleen
in Europa, doch ook in Azië een tweede
front zal komen.
Naar D.N.B. verneemt, verklaarde de
in Duitsche gevangenschap geraakte
Sovjet-onderluitenant Rasminof, «dat de
commandant van de 128e Sovjet-divisie
tirailleurs, generaal-majoor Kasjemnkof
als schuldige aan de nederlaag der bols
jewieken in den omsingelingsslag ten
Zuiden van het Ladogameer op bevel
van Stalin is gefusilleerd.
SOVJET-AMBASSADEUR TE
TSJOENGKING NAAR DE
SOVJET-UNIE
De Sovjet-ambassadeur te -Tsjoeng
king, Panoesjkin, is gisterochtend per
speciaal vliegtuig vergezeld van zijn
secretaris naar de Sovjet-Unie vertrok
ken.
Het te Tsjoegking verschijnende blad
Takoengpao maakt tevens gewag van
den, terugkeer van den Tsjoengkinee-
schen ambassadeur in Koeibysjef.
KNOX NAAR BRAZILIË
Naar de Britsche berichtendienst uit
Washington meldt, heeft Huil gistereiv
Dezer dagen is opnieuw een contingent Nederlandsche jongens en meisjes voor
den vrijwilligen landdiensl naar het Oosten vertrokken. In het streekkwartier van
den Jeugdstorm te Utrecht werden de vertrekkenden toegesproken door den
stafleider, opperstamheer Ouispel Polygoon-Fotodienst NSR-Cioo-Pax Holland m
NIEUWE PLULMVEEREGELING
In een officieele mededeeling
maakt het Rijksbureau voor de
Voedselvoorziening in oorlogstijd
de nieuwe pluimvqeregeling 1942-
1943 bekend. Hieruit blijkt onder
meer, dat de niet bij een land-
bouw-crisis-organisatie georgani
seerde pluimveehouders, die niet
geheel hebben voldaan aan de
verplichting om voor 20 Septem
ber 1942 per stuks pluimvee vijf
tien eieren in te leveren, geen
pluimvee meer zullen mogen
houden.
Mevrouw Roosevelt is volgens Reu-
tr r in Engeland aangekomen. Zij heeft
cc reis per vliegtuig gemaakt en blijft
twee*of drie weken.
Naar de Britsche berichtendienst ver-
et r meldt, is mevrouw Roosevelt gis-
t rmiddag op het Paddington-station te
1 onden aangekomen, alwaar zij werd
- -rwelkomd door den koning en de ko
ningin, die 's avonds ter eere van mé-
Touw Roosevelt een maaltijd hebben
aangericht. Onder de gasten bevonden
'.cli de Amerikaansche ambassadeur
'Vinant, ministerpresident Churchill,
generaal Smuts en diens zoon kapitein
frinuts, alsmede luiienant-kolonel Elliot
Roosevelt, de zoon van den~ president.
ITALIAANSCHE KONINKLIJKE
PAAR TE GENUA
Het Italiaansche koninklijke paar
heeft gistermiddag een bezoek gebracht
aan Genua, dat Donderdagnacht door
Britsche vliegtuigen is aangevallen. In
de ziekenhuizen werden de gewonden
bezocht.
56e JAARGANG. No. 251
Betaal geen buiiensporige
verhuiskosten bij evacuatie
In verband met de eventucele or.t-
ruiming van een gedeelte van de kust
strook. vestigt dc Gemachtigde voor rfe
prijzen er met nadruk de aandacht op.
dat de tarieven van verhuis- en meu-
beltransportonderncminger. wette lijk
zijn vastgelegd.
Een zeer ernstige waarschuwing
wordt tot de ondernemers gericht om
deze tarieven niet te overschrijden en
tot het belanghebbende publiek om ge
vraagde te hoogc verhuiskosten niet te
betalen. Daarop zal een intènsleve con
trole worden toegepast, terwijl in de
gevallen, waarin reeds te hcoge tarie
ven werden berekend, zeer strenge
straffen zullen worden opgelegd.
Dc wettelijk toegestane tarieven zijn
de verhuis- en transportondernemingen
zeer wel bekend. Mocht blijken dat des
ondanks te veel wordt gevraagd, dan
doei het belanghebbende publiek c-r
goed aan dit onmiddellijk ter kennis te
brengen van den provincialen comman
dant voor de prijsbeheersching, te we
ten:
Voor Zeeland: Noordsingcl 176, Mid
delburg. tel. 2431.
Voor Ncord-Holland: de Laraisse-
straat 109, .Amsterdam, tel. 97897.
Voor Zuid-Holland: Jan van Nassau-
straat 23. Den Haag. tel. 774565.
Voor Noord-Brabant: Ververstraat 25,
's-Hertogenbosch. tel. 2246.
Voor Utrecht: Trans 19, Utrecht,
tel. 12694.
Een groot proefveld, waarvan voor de komende
organisatie van Europa oneindig veel afhangt.
De A.N .P.-correspondent meldt uit
Berlijn:
De gebieden in het Oosten van Euro
pa dragen, naar men weet, reeds in aan
zienlijke mate bij tot verlichting van de
levensmiddelenpositic van de in wor
ding zijnde Europeeschc gemeenschap,
doch het ligt voor de hand, dat dc eco
nomische organisatie van deze gebieden
een ontzaglijke arbeid vcrcisclit, temeer
daar veelal van den grond af moet
werden opgebouwd.
Teneinde na de bezetting zoo weinig
mogelijk tijd verloren tc laten gaan,
worden de strijdende troepen vaak op
den v<»ct gevolgd door z: Dg.na.ir.:!^
economische commandos, bestaande uit
EEN ONBAATZUCHTIG, LOYAAL EN MOEDIG STRIJDER
ONVERBIDDELIJK VOOR ZIJN TEGENSTANDERS
BRUSSEL. 23 October. Het Hoofd
kwartier van het V.N'.V. deelt mede,
dat de heer Staf de Clercq. leider van
het V.N'.V. Donderdagavond tc 22 uur
in de kliniek van prof. Daels te Gent
aan de gevolgen van een hartaandoening
is overleden.
Staf de Clercq was den 16en Septem
ber 1884 te Everbeek (Henegouwen)
geboren.
Achtereenvolgens bezocht de toe
avond verklaard, dat Knox naar Brazi- komstige leider der Vlaamsche cen-
lië vertrokken is om „loopende kwes- j heidsbeweging een paar colleges in
ties" te regelen. Vlaamsen Henegouwen, alvorens zijn
ZEER STERKE FORMATIES SPITFIRES PATROUILLEEREN
GEREGELD OM DE SPIL-VLIEGERS OP TE VANGEN
journalist, waarin deze zijn ervaringen
van 11 tot 16 October heeft opgeteekend
en bijzonderheden vertelt over den
luchtslag boven Malta, die door de En-
gelschen in hevigheid met den lucht
slag boven Engeland in den herfst 1940
Vergeleken wordt.
De verdediging van Malta in de
lucht is sinds eenigen tijd toevertrouwd
aan luchtmaarschalk Park. Deze be
schikt over zeer sterke formaties jacht
vliegtuigen, vooral Spitfires en verder
over groote hoeveelheden luchtdoelge
schut, die uitsluitend langs de kust
zyn opgesteld en Malta in een gordel
van vuur hullen. Den laatsten tijd vol
gen de Engelschen op Malta een offen-
sief-devensieve tactiek d.w.z. dat zij
sterke formaties jachtvliegtuigen op
verschillende hoogten 20 tot 30 km. voor
de kust laten patrouilleeren om de na
derende Duitsch-Italiaansche luchtes
kaders op te vangen. De Engelsche
jachtvliegers passen allerlei trucs toe.
Dikwijls simuleeren zij getroffen tc"
zijn en met moeite naar hun basis te
rug te keeren om het Duitsch-Italiaan
sche jagerescorte, dat voornamelijk uit
Messerschmidts en Macchi's bestaat tot
een gevecht uit te lokken, waarna dan
de bommenwerpers, die aldus van hun
bescherming beroofd zijn, "plotseling
worden aangevallen.
De aanvallen der spilmogendhedcn
duren gewoonlijk anderhalf tot twee
uur en werden meermalen overdag en
des nachts herhaald. Bij de hevige
luchtgevechten, welke telkens wQcr
ontbranden, schijnen gemiddeld onge
veer 50 vliegtuigen betrokken tc zijn.
Van de Siciliaansche kust kan men naar
het groote aantal ontploffende grana
ten de sterkte van den luchtafweer
schatten, (V.P.B.).
Sedert 11 October is er zoowel in het
Duitsohe als Italiaansche legerbericht
wederom sprake van zware luchtaanval
len op Malta. Uit dc zakelijke med'.dee-
lingen der lcgcrberichten blijkt, dat de
luchtaanvallen der spilmogendhedcn
zich voornamelijk concentrecren op de
drie grootste vliegvelden van het eiland.
De geografische ligging cn geologische
gesteldheid van Malta zoowel als dc
hardnekkige verdediging, die ook bij
de zwaarste luchtaanvallen niet ver
mindert, maken het voor de Duitsch
Italiaansche legerleiding telkens weer
noodzakelijk om tot den aanval over te
gaan ten einde de niet te onderschatten
offensieve kracht van deze eilandves
ting aan banden te leggen.
De ervaring leert, dat het niet moge
lijk is. Malta van allen toevoer volko-,i
men af te snijden. Van in het westen!
der Middellandsche Zee kruisende
vliegkampschepen starten telkens wec-r
vliegtuigen naar Malta, terwijl ook snel
varende schepen er telkens weer in sla
gen door niet in convooi te varen, aan
de aandacht van het Duitsch-Italiaan
sche luchtwapen te ontsnappen en ben
zine naar Malta tc brengen. Voor deze
benzinctransporten worden soms ook
duikbooten gebruikt. Derhalve moet de
Spil vliegvelden en startbanen door een
onophoudelijkfen bommenhagel telkens
onbruikbaar maken en tevens de Engel-
sche luchtmacht boven Malta zoo hevig
aanvallen, dat deze niet in de gelegen
heid is om de zeetransporten der spil
mogendhedcn lusschen Italië en Noord-
Afrika ernstig.te storen.
De tactiek der Engelschen.
De Giornalc d'Italia publiceert een
dagboek van een Italiaanschen front-
onderwijzersdiplo'ma te behalen te
Bonne Esperance. Hij was eerst hulp
onderwijzer te Letlingen (bij'Edingcn)
en werd daarna benoemd te Heikruis.
Hier op de taalgrens, begon zijn cultu-
reele cn algemcenc Vlaamsche activi
teit. In 1912 stichtte hij met Remi Dc-
roeck het strijdblad „Dc taalgrens" on
werkte verder samen met Borginon,
van Isacker, Goosenacrts o.a. Hij nam
zeer actief dc-el aan den strijd voor de
vervjaamsching der Gentsche universi
teit.
Als frontbrancardier aan den IJzer,
stichtte hij gedurende den wereldoor
log zijn voor payotten bestemde oor
logsbladen „De payot cn dc taalgrens"
en het „Payottenland". Kij richtte ook
het werk der grafzerken en dat der
verloven op.
Na den oorlog begon Staf dc Clercq
voor goed zijn politieken strijd In 1918
werd hij als candidaat der frontpartij
verkozen ais volksvertegenwoordiger
voor Brussel met 7000 stemmen, een
aantal, dat voortdurend steeg om in
1929 de 15000 tc overschrijden. In 1933
richtte Staf de Clercq, op autontajren
grondslag, het Vlaamsch Nationaal Ver
bond op. dat onder zijn doelbewuste
leiding steeds een ruimere ontplooiing
heeft gekend. Hij had ook een ruim
aandeel aan de „Los van Frankrnk"-
campagnc.
Staf de Clercq is om klokslag 10 uur
in de kliniek van dct. Daels overleden,
omringd door prof. Daels, prof. Maer-
tens, Elias, burgemeester van Gent. van
den Berghe, algemeen secretaris van
het V.N.V. Rcmsee, secretaris generaal
van Binnenlandschc Zaken, van. Steen-
landt, leider der Dictsche militaire
zwarte brigade.
De laatste woorden van den leider
van de eenheidsbeweging van het
V.N.V. waren: „Ik heb voor mijn volk
al gedaan wat ik kon. De Heer weze mij
genadig. Ik wil in Kester begraven
worden".
Dc voorzitter van den Belgischen
Persbond, Paul Colin, schrijft in „Le
nouveau journal" o m.:
Zooals politici, wier actie zich op rc-
volutionnair plan bewoog, heeft Staf dc
Clercq in de pers cn in het parlement
systematische en hartstochtelijke laste
raars gehad. .Voornamelijk de van de
republiek der kameraden afhankelijke
bladen van het oude regiem beschouw
den hem als ccn openbare vijand nr. 1
en dit met een zoodanige eensgezind
heid. dat dc lezers rich hadden laten
beïnvloeden door de onophoudende
Niets was echter verder van de waar
heid verwijderd dan dc plompe karika
turen. die de aanhangers van het inte
graal tripartisme van hun onverbidde-
lijkèn tegenstander ophingen. Want als
vaklieden, die in Duitschiand een spe
ciale opleiding hebben genoten en on
der militair bevel staan. Deze vaklieden
hebben veelal den rang van Sondcrfiih-
rer, te vergelijken met dien van offi
cier. Hun taak is het, het economische
leven op gang te brengen cn alle econo
mische hulpbronnen op te sporen.
Voor het herstellen van technische
installaties, zooals fabrieken, mijnen,
electrieiteitswerken e.d., die veelal ver
nield worden aangetroffen, zijn techni
sche bataljons gevormd. Naar men weet,
is het de gewoonte der bolsjewisten, fa-
brieksinstallaties te demonteeren en
weg tc voeren', doch vaak is het hun
niet
kt.
weg tc brengen. Meermalen worden
zulke verpakte machines eenige station»
verder op een spoorwegknooppunt tel
ruggevonden en tal van malen heeft
men de machines op hun plaats terug
kunnen brengen.
Burgerlijk bestuur
De economische gebieden achter liet
front staan onder militair bestflur. doch
zoodra een gebied gepacificeerd is,
wordt cr een burgerlijk bestuur inge
steld.
Het burgerlijke bestuur in liet Oosten
is op twee manieren onderverdeeld en
we^ naar bedrijfstakken en naar distne
ten. De districtsverdeeling is vooral van
belang voor den landbouw, voor cle ont
wikkeling van de levcnsmiddelenbron-
nen in het Oosten. In dc districten
wordt een tamelijk zelfstandige rol ge
speeld door speciaal daartoe opgeleide
boeren, die in hun gebied de zaai- en
oogstplanncn opstellen.
Ook op industrieel gebied is liet op
bouwwerk in het Oosfan in vollen gang.
Het ligt in de- bedoeling, induslrieelc
vaklieden die hier moeilijk gemist kun
nen worden, voorzoover zij zich hiertoe
beschikbaar stellen, voor enkele weken
of maanden naar het Oosten te zenden,
teneinde vernielde bedrijven aldaar we
der op gang te brengen.
De meest verschillende mcihoden
worden bij de ontsluiting van de Oos
telijke gebieden gebezigd, ioneinde op
de zekerste wijze te geraken tot het
.doel, de economische waarden voor
Europa le verzekeren. De Oostelijke
gebieden zijn als het ware een groot
proefveld, doch een waarvan voor de
toekomstige organisatie van Europa on
eindig veel afhangt.
het waar ls, dat Staf de Cle?eq, die ge
durende meer dan twintig jaren lid en
daarna de leider van ccn oppositiepar-
tij was, te dien tijde niet de gelegenheid
had zijn kwaliteiten als organisator cn
man van de daad in het volle licht te
stellen, liet hij zich desniettemin ten
overstaan van alle onpartijdige waarne
mers van het openbaar leven gelden
door zijn werkelijken moed, zijn voor
beeldige Ioyauteit cn een onbaatzuch
tigheid, die paradoxaal schenen in dit
milieu van mensche-n die slechts uit wa
ren op geld. Als redenaar en polemicus
had hij zich voor den vcrigen oorlog,
dien hij in de loopgraven van den IJzer
geheel meemaakte, en waar hij een uit
zonderlijke dapperheid aan den dag
legde, een ideaal nagestreefd, waarvan
niemand of niets hem kon doen afwij
ken.
Dr. Elias is zijn opvolger
De vooraanstaande persoonlijkheden
van het V.N.V. zijn gir.tercnochtcnd in
vergadering bijeengekomen. De secre
taris van hot Vlaamsch Nationale Ver
bond deelde bij deze gelegenheid mede,
dat het lid van het V.N.V.-bestuur cn
burgemeester van Gent. dr. Elias de lei
ding van het V.N.V. als opvolger van
Staf de Clercq op zich genomen heeft.
Dr. Elias verklaarde, dat hij zijn taak
zag in het voortzet'r-n van de werk
zaamheden, welke Staf de Clercq voor
oogen had.
