AMEKFOOOTSCHE mm
Pauselijk protest te Washington en Londen
Slachtoffers eenvoudige Oekraïners
Nederland krijgt aanzienlijk deel
OONOEROAG 22 HOOIMAAND (JULI) 1943. PAC., 57e JAARGANG. No. 168
ABONNEMENT6FK1JB ny voorultBetallr.g Pei Kwartaal /2 05; Per poet /2.26:
Per week r 0.16 Losse oummers 0 06 - Correspondentie aangaande adver
tenties en abonnementen te richten aan Administratie.
UitgaveNV DRUKKERIJ ONNES v.h BLANKENBERG Zn.
SNOtJCKAERTLAAN 9. AMERSFOORT Administratie: Telef. 5289. Giro 88362.
Directeur: F HALEWIJN.
DAGBLAO VOOR AMERSFOORT EN DE GELDE# SC HE V ALLE*
PRIJS ADVERTENTIES: per mllUmeïerregel 0.12 {40
ciededeeling I02i p. r. (52 mm. breed i. ..Doelpunten aueeabjyooru.t
betaling: a personeel t.m. 20 woorden '0 55. Ieder woord mee. 10 3. t
overige tn 20 w 0.66. Ieder woord meer 10 06. max. SO woorden Bew^ »-
numrners 6 cent De administratie behoudt zich hel recht voor advertenties
eventueel zonder opgave van redenen te weigeren.
Redactie: Teler. 9731. Na 5 tL 5806. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN. SOEST.
Vergeefsche doorbraakpogingen van de
Sovjets van Ore! tot aan Zee van Azof
De Duitsche infanterie onderscheidt zich
in de zware gevechten zeer bijzonder
Plaatselijke wiggen di~ect
uit den weg geruimd
Uit het Hoofdkwratier van den
Fuhrer. 22 Juli. Het Opperbc.
vel van de Weermacht maakt be-
kend
De Sovjets hebben gisteren aan
het geheele front van de Zee van
Azof tot in den gevechtssector
Orel hun vergeefsche pogingen
voortgezet om door de Duitsche
stellingen heen te breken. Hun
ten deele met verschc strijdkrach
ten ondernomen aanvallen, waar.
▼an het zwaartepunt gelegen was
bij Koeibysjewo, Isjoem, ten N;
van Bjelgorod en aan de bocht van
Orel, stortten ofwel in het afweer,
vuur en den bommenregen voor
de eigen linies ineen, ofwel wer
den in de honfdgevcchtslinie in
een strijd op korten afstand tot
staan gebracht. Plaatselijke wig
gen konden overal in onverwijl-
den tegenaanval uit den weg wor
de* t geruimd.
De Duitsche infanterie heeft zich
in de jongste zware gevccbtcn in
alle omstandigheden heel bijzon
der onderscheiden. Vooral ver
dient de Frankisch-Sudetendui-
sche 46e divisie infanterie ge
noemd te worden. Gisteren wer
den 163 Svojct-panlscrwagens ka
potgeschoten.
Duitsche zeestrjjdkrtchten bescho
ten m den nacht van 20 op 21 Juli
belangrijke aanvoerhavens van de
Sovjets aan de Oostkust van de Zee
van Azof en stellingen aan 't Mices-
front. Hierbij werd een vijandelijk
bewakingsvaartuig tot zinken ge
bracht, een ander in brand gescho
ten. In de wateren van het Vis-
schersschiereiland vernietigden snel
le Duitsche gevechtsvliegtuigen een
motortorpedoboot dei' Sovjets.
Op Sicilië ontstonden slechts in 't
Oostelijke deel gevechtshandelingen.
De aanval van een EngeLsche gc-
SPIONNEN IN ZWEDEN
VEROORDEELD
De Stockholmsche rechtbank heeft
den mecanicien Arthur Hoeglund
wegens 6pionnage en ontoelaatbare
berichtgeving tot twee jaar tucht
huisstraf veroordeeld. P-v Meurling
en mevr. Sonja Strang werden we
gens ontoelaatbare berichtgeving
resp. tot 1jaar en zes maanden
tuchthuisstraf veroordeeld. De leden
van het z,g. Meurlingcomplot had
den ten gunste van de Sovjet-Unie
gespionneerd. Een Poolsch spion, die
voor een vreemde mogendheid in
lichtingen omtrent de scheepvaart
in de stockholmsche havens had
verzameld, werd tot twee jaar tucht
huisstraf veroordeeld.
HET OFFER VAN DEN
DUITSCHEN MIDDENSTAND
De Duitsche Rijksminister van
Economische Zaken en dc Rijksmi
nister van Voedselvoorziening en
Landbouw hebben den bevoegden
Instanties opdracht gegeven, de stop-
zettlngsactie in handel, handwerk,
vreemdelingenverkeer cn andere tak
ken van bedrijf tot. een einde te
brengen.
De stopzetllngsactle, aldus verklaart
men. werd alleen opgelegd door de
harde noodzaak van den oorlog. Met
het oog op de noodzakelijke mobili
satie van alle krachten nroest zy voor
den duur van den totalen oorlog
verlangd worden. ZU mag echter Jn
geen geval beschouwd worden als
een maatregel van prlncipleelen aard
en verandert niets aan de nat -soc.
opvatting, dat handhaving en be
vordering van een gezonden midden
stand de kern van de economische
politiek zijn.
Brieven aan Nederlanders
in Duitschland
De P.T.T.-persdiensC meldt:
Verwanten van in Duitsch
land te werk gestelde Neder
landers zenden hun stukken
veelal aahgeteekend, vermoe
delijk, omdat zij meenen, daar
mede sneller overkomst te be
reiken. Het tegendeel is vaak
echter waar. omdat de betrok
ken Duitsche kantorc-n overbe
last worden Aanbevolen wordt
aliedaagsche beriehtenwisse-
ling op gewone wijze te ver
zenden en ssngctoekende ver
zending te beperken tot die
stukken, welker inhoud bijzon
dere be'nahdelmg vordert.
vechtsgroep werd uiteengeslagen. De
vijand verloor talrijke gevangenen
en leed hcoge bloedige verliezen.
Dertien zware pantserwagens wer
den kapotgeschoten en eenige stuk
ken geschut buitgemaakt. Bij den
aanval op scheepsdoelen in de liaven
van Augusta in den nacht van 20
op 21 Juli bracht de Duitsche lucht
macht een lankboot van 10.000 brt.
tot zinken cn beschadigde door bom-
treffers vijf andere schepen alsmede
een pantser-landingsboot. Een Duit
sche duikboot drong in een koenen
aanval de haven van Syracuse bin
nen en vernietigde een troepen-
transportschip van 12.000 brt.
AARDVERSCHUIVING OP
DEN MATTERHORN
Een zware aardverschui
ving heeft het uiterlijk van
den Matterhorn gewijzigd.
In een reusachtige steen
lawine ls een «tuk van den
bekenden -Furggergrat los
geraakt en ongeveer 150 m.
neergestort tot den daaron
der llggenden Matterhorn-
gle|reher en gedeeltelijk nog
dieper tot dé morene van
den Colle di Breuil. De Furg-
gergrat ziet er thans ter
plaatse veel steiler uit en ls
lichtgrijs van kleur, terwijl
de tint vroeger licht groenig
Verdronken. BI) het
het Havenkanaal te Hulzen la gister
avond de ruim twintig Jarige G. Klein
verdronken. Het lijk Is opgehaald.
Hardnekkige tegenstand op Sicilië
Doeltreffende aanvallen
op vijandelijke schepen
(Italiaansch Wcerm.U'htsbericht.)
Home, 22 Juli. Hel 1153ste com
munique van het Ilal. Hoofdkwartier
luidt: Op Sicilië ondernam de vij
and in den cenlralen en den Ooste
lijke» sector van het front aanval
len met infanterie cn pantserwagens.
De strijdkrachten der spil boden
hardnekkigen tegenstand en brach
ten den aanvallenden afdeelingen
gevoelige verliezen aan menschcn en
pantserwagens toe. Langs de Zuid
oostelijke kust van Sicilië hebben
onze torpedovliegtuigen treffers ge
plaatst op zeven grOotc schepen,
waarvan een in de lucht vloog. Op
de reede van Augusta werd een tank
schip door bommenwerpers van dc
spil tol zinken gebracht, terwijl zes
koopvaardijschepen beschadigd wer
den.
In den 'nacht van den 16den heeft
een onzer dulkbooten ter hoogte van
Syracuse een formatie aangevallen,
bestaande' uit twee groote oorlogs
schepen en talrijke torpedojagers.
Een der groote schepen werd door
twee torpedo's getroffen.
Grosseto. Napels. Salerno en Caglia-
rl werden door de Engelsch-Amerlk.
luchtmacht gebombardeerd. De scha
de ls weinig belangrijk. In de om
geving van Salerno bestookten vljan-
delllke toestellen een trein, die krijgs
gevangenen vervoerde met machine-
geweervuur. Luchtdoclbatterijen scho
ten een vliegtuig neer te Mills en
een tweede te L'ras (Sardinië). Ita-
Uaansche nachtjagers schoten drie
toestellen neer. Vanochtend vroeg
vernietigde een Duilsch toestel een
tweemotorlg Engelsch vliegtuig, dat
getracht had een vliegveld der hoofd
stad met machlncgewcervuur ann te
In een aanvulling op het Weer-
machtsbericht wordt gemeld, dat de
HOOGTEZON EN LUCHTALARM.
In Westfalen hebben de hoogtezon-
lnrlchtlngen den laatste» tijd een
niéuwe taak gekregen, namelijk de
bestraling var v'^dTennlt de ge
bieden. die san luchtterreur zijn
blootgesteld. Gebleken ls. dat kinde
ren. die urenlang In schuilkelders
moeten doorbrengen en tengevolge
daarvan aan prikkelbaarheid cn ze
nuwstoringen gaan lijden, van deze
bestralingen een zeer heilzame uit
werking ondervinden. Kinderen tot
den leeftijd van tien Jaar kunnen na
medisch onderzoek van deze inrich
tingen gebruik maken.
duikboot, die In den nacht van
16 Juli een vijandelijke vlootformatle
ter hoogte van Syracuse aanviel, ge
commandeerd wordt door luitenant-
tcr-zee Aldo Turclo van Venetië
In een tweede annvulllng wordt ge
meld. dat. volgens latere berichten bil
den luchtaanval op Rome van 19 Juli
717 Personen om het leven zijn ge
komen en 1599 gewond Als gevolg
van de luchtaanvallen, gemeld In de
Wcermachtsberlchten 1152 en 1153,
zlln tot dusverre de volgende slacht
offers geteldte Crotone een doode
en twee gewonden' te Grosseto een
doode en vllf gewonden; te Salerno
zestien dooden en 52 gewonden, voor
het meerendeel krijgsgevangenen.
De zoon van den voormaligen
Britsohen ambassadeur bij het Qui
rinaal. genéraal-majoor Rennel of
Redd, zou door t» Anglo-Amerika
nen aangewezen zijn als militair
gouverneur van het door hen bezette
gedeelte van Sicilië. (C.D.j
voor bü cr
A LBERT VAN R00YEN
heette lui in 1916.
n hij naar Amersfoort kwam. Hu was
ialf jaar en twain uit Ücleië om hier
ar zün vader onder de geïnterneerde»
hoorde, als bakkersjongen in He Gulden
Korenaar to werken. Nu heel hij Albert",
iii is coen hakkersjongen meer. maar altol hel
laneenmen-'h f.n hij is thans gekomen 'li? gewe
nu als .vrli-t le werken in twee nuin- en «chain
mers: Als hel elastische wonder en ate
man inct do uzeren schouderbladen in
ireas van Gever.
Alberto, die vyf en twintig jaar lang
wegbleef uit dc Keistad. zit onder bet
afdak van zün wagen een sicnrcijo
Ie rollen, verlollend wat er allemaal ge
il is met den bakkersjongen van wei-
Hij heeft zün doel van dc wereld gc-
Iiii werkte in Frankrük. België, ita
lic. Spanje cn Nederland. Eigenlijk niet
bont voor iemand, die wat men noemt
vvereldnurhmcr maakt, maar Alberto
zegt. dat hü om al dal reizen niet veel
geeft. ..Zoo gin? het o»k goed". z»gt bii.
en daar beeft de elastische man met de
ü/oren schouderbladen geliik in
Hon kwam het. dat de bakkersjongen
van He Gulden Korenaar in het circus
verzeild raakte.
Och. dat gins zonk zoo vaak: Teruc
in België, na den wereldoorlog, werd hij
lid van ecu liirnvereeniguic. Hu kon di
rect wat anderen niet konden, en toon
lid uico hein voor do aardigheid wel eens
ontreden in besloten kringNu.
dio kring bleef niet zoo lang besloten.
Alberto is terug in Amersfoort
had. stond hij officieel
als cireu-sarlid. te hoek. Hü was- pas ecu
jaar of vüftien.
„Zoo ging het", besluit Albedo, dio
eens Ah van Rooien heette. En bü doet
alsof het werkelijk allemaal zoo eenvou-
I is. Alsof hü niet door .cha
heeft moeien lecren. Alsof bij
vergeten 1». dat hü eens. als slangea-
meiisch in >n ander land dan "t onze.
mei z'n tnaje op de punt van do Moei
viel. door welker «poriën hü moest glip
pen als een «lang door dicht struikgewas,
doch waar bü toen. bü gebrek aan vaart
dank zij dien val, uilgepenterd moesi wor-
deu als een eind touw. dat 111 de war zat.
Alsof hü niet, toen bij reeds in do cir
cussen werkte, jaren heeft moeten oefe
nen voor zün schouderbladen zoo van
ijzer waren, dal hu er zichzelf m''i nog
uvce menschen erbij meo kou vastknel-
lon als in een bankschroef, desnoods in
do nok van rle tent
Albert is terug in Amersfoort. T*rwjjl
hu in de schaduw van zün wagen zit en
hei hondje wegjaagt, dat voordurend om
hem heen dwaalt, denkt hij aan den klei
nen Alben van vroegerAwe!
zulle, zegt d» Vlaming, awel zuil»: Poe
de groeien aan het AmersFoorlsche pu
bliek. en vertel, dat ik in drze stad bij
zonder graag optreed|f«-t „eins-
lischn wonder", met ..do ijzeren schou
ders' is dankbaar voor hot gul onthaal,
eens beloond ann oen bakkersknaapje.
51 jaar geworden is.
Ten bate van slachtoffers van
Amsterdam-Noord organiseert de
Ned. Volksdienst Ven groote straat-
en huis aan huis-foliecte te Amster
dam op Zaterdag 31 Juli en zondag
1 Augustus.
CNF—J. ZcijlemakerPax r
In toonaangevende Vaticaansche
kringen wordt bevestigd, dat Paus
Pius XII onmiddellijk na het bom
bardement van Rome een officieel
protest heeft gericht tot de regeerin
gen teWashington en Londen, De
boodschap werd langs diplomatieken
weg aan de beide regeeringen over
handigd. Een officieele publicatie
van het protest van het Vatïcaan
wordt echter niet verwacht, daar
men eerst de antwoorden van de bei
de regeeringen wil afwachten.
Het principieel reeds genomen be
sluit van den Paus om in geval van
een nieuw bombardement van Rome
zijn zetel te verplaatsen naar. de
binnenstad van Rome ln een van dc
palelzen, die volgens het verdrag van
Lateranen exterritorialiteit genieten,
blijft gehandhaafd. Een nieuw bom
bardement van Rome zou na het
plechtige protest van den Paus be
schouwd worden als een onmiddel
lijk tegerWde persoon van den paus
gerichte daad worden beschouwd.
In het Vaticaan komen onafgebro
ken uit de geheele wereld bood
schappen, telegrammen en brieven
aan. die den Paus de sympathie en
de smart overbrengen van de open
bare meening der wereld over het
bombardeeren en verwoesten van de
heiligste gedenkteekenen der chris
tenheid. In een brief, dien Paus Pius
heelt gericht aan zijn vicaris gene-
Dr. TER POORTEN OVER DE MASSAGRAVEN TE YVINNIZA.
LIJKEN VERTOONDEN ALLEN
SCHOTWONDEN IN OEN NEK
Op de dagelijksche persconferentie
te 'sGravenhage heeft dr. F. H ter
Poorten, prosector'aan het patholo-
glsch-anatomisch instituut van ae
universiteit te Amsterdam, een van
van de Europeesche geleerden, die
deel uitmaakte van dc internatio
nale commissie, welke de massagra
ven te Winniza aan een onderzoek
heeft onderworpen, het relaas van
zijn bevindingen gedaan. Elf ver
schillende landen "buiten Duitsch
land, waren door de Duitsche regee
ring uitgenoodlgd een onderzoek in
te stellen naar de doodsoorzaak. De
vertegenwoordigde landen waren:
België, Bulgaj'iie, Finland. Frankrijk.
Italië. Kroatië. Nederland. Roeme
nie, Zweden, Slowakije en Hongarije.
Wij zijn ongeveer twee dagen ln
Winniza geweest, aldus dr. ter Poor
ten en het bleek ons, dat het onder
zoek, dat onder leiding stond van
prof dr. Sehrader. reeds sedert Mei
aan den gang was. Wij hebben kun
nen vaststellen, dat de lijken uit
Keuringen Waffen-SS, Legioen en Landwacht
Bij onze Vrijwilligers. Voorzien van „muggenmaskers" trekken
de jongens voorzichtig door hel moeras den vijand tegemoet
SS PK-Fnuch-O-H-P ra
Het SS Ersatzkommando Nlederlsn-
9e deelt, mede: Nederlanders van
Arisch bloed. :n den leertijd van
1715 laar (ook gehuwden), die li
chamelijk zoowel al» geestelijk goed
ontwikkeld zlln cn 2lch geheel kun
nen gc-ven aan do eischen. die de
opleiding hun stelt, kunnen zich bij
de genoemde adressen vervoegen,
teneinde gekeurd te worden Bij do
onderzoekingen worden ook allo ge
vraagde Inlichtingen verstrekt met
betrekking tot de verzorging der fa
milieleden. duur d* opleiding, extra
levensmiddelen voor de familieleden
enz De aandacht wordt er op ge
vestigd dat voor de vrijwilligers, die
om bepaalde redenen ln Nederland
moeten blliven. de mogelijkheid be
staat. hun dienst te doen by de
deze graven bijna alle die van man
nen waren en voornamelijk van
mannen van rijperen leeftijd. De lij
ken waren voor het meerendeel niet
meer zoo goed geconserveerd en men
moest bij het bepalen van den leef
tijd in hoofdzaak afgaan op den toe
stand van het gebit. Zij waren ge
kleed in een costuum, dat overeen
komt met dat. wat de boerenarbei
ders en de fabrieksarbeiders In die
omgeving dragen; het waren dus
bijna allen menschen uit den lage-
ren stand. Naar de kleeding te oor-
deelen, behoorden zij verder allen
tot de Oekralnsche bevolking De lij
ken hadden de handen op den rug
gebonden en bij onderzoek bleek
erder, dat zij een schotwond ver
toonden in den nek Ruim de helft
had echter twee, sommige zelfs drie
tot vier schotwonden in den nek.
toegebracht met een looden kogel
van 6 mm. kaliber. Het was blijkbaar
een zeer zwak wapen, want *.n de
meeste gevallen werd het projectie!
nog teruggevonden in het hoofd.
Kenmerkend was, dat de plaats in
den nek tamelijk laag was gelegen
en dat de kogel ln de meeste geval
len de hersenen niet had geraakt.
Hieraan is het misschien te wijten,
zoo zeide dr. ter Poorten, dat meer
dan de helft van de lijken twee of
meer schotwonden vertoonde. Bij het
onderzoek hebben wij verder kun
nen vaststellen, dat verschillende
lyken een verbrijzelden schedel of
een ondeckaak hadden. Men mag
aannemen, dat deze geweldpleging
nog tijdens het leven is geschied. Dc
klei. waarin deze menschen begra
ven waren. Is tamelijk vast In een
geval hebben wij echter in den slok
darm deze klei aangetroffen en dit
wijst erop. dat deze persoon nog by
leven klei naar binnen heeft gekre
gen. Er zijn drie vrouwenlljken op
gegraven. maar prof Sehrader
telde, dat er nog verscheidene
dere lagen. De vrouwenlljken.
tijdens onze aanwezigheid werden
opgegraven, zoo besloot dr. ter Poor
ten zün uiteenzetting, hadden de
handen ongebonden, doch waren ge
heel ontkleed. Verder hadden deze
lijken echter dezelfde verwondingen,
raai in Rome. kardinaal Marchetti
Selvaggiani. schrijft de H. Vader ter
inleiding, dat dit oogenblik voor hem
een uur van bijzondere bitterheid is.
De Paus herinnert aan de talrijke
pogingen, die hü heeft gedaan, op
dat zelfs tijdens 00 botsing der wa
pens vermeden zou worden, dat de
gevoelens en grondbeginselen der
menscheljjkheld \olledig verstikt
zouden worden door de hartstochten
Hij verklaart het zijn plicht opnieuw
zïin stem te verheffen ter bescher
ming \an de hoogste waarden, diedc
menschheid en het christendom sie
ren. Zijn woord, dat uit een gewond
hart komt, wil niet prikkelen tot
wrok of haat, maar een dringend be
roep zijn, dat zich richt tot de ge
voelens en het begrip voor de heilige
bestemming van Rome en tot dc
menschelykheid er. christelijke naas
tenliefde.
Mishandeling van duiven
zwaar gestraft
Het Duitsche Landesgencht heef:
onlangs de zaak behandeld teger.
den schoenmaker Adrianus Gerar-
dus Valk uit Udcn'nout, die ervan
beticht was. niet alleen dertien dui
ven tegen het \erbod in niet geslacht
te hebben, doch ook een deel van
deze dieren onnoodig gemarteld te
hebben, door hun een poot af te
snijden en dien met den daarbij be
hoorenden ring bij de autoriteiten in
te leveren, teneinde den schü'i te
wekken, alsof hy de duiven geslacht
had. Met het oog op de ruwe be
handeling der duiven, werd Valk tot
1 jaar gevangenisstraf \eroordeeld.
ONVERBETERLIJK..,
DE HELFT VAN ZIJN lEVEN IN
DE GEVANGENIS DOORGEBRACHT
De officier van justitie bij de
Kaarlemsche rechtbank ei6chte twee
en een half jaar gevangenisstraf le
gen den 47-jarigen timmerman D. v.
L. uit Haarlem, die reeds dertien
maal veroordeeld was en ruim twin
tig jaar van zün leven in de cel had
doorgebracht. Dit had hem er ech
ter niet van weerhouden, om dit
voorjaar, toen hij pas vrijgekomen
was, opnieuw het pad der misdaad te
betreden door op verschillende titd-
stippen geld. texf.elgoederen en een
partij boter te stelen. De rechtbank
heeft hem thans veroordeeld tot
twee en lialf jaar.
MAX BLOKZIJL
Hedenavond om 18 45 uur spreekt
Max Blokzijl, via Hilversum I. in
de serie brandende kwesties, on
der den titel
„Het volk cischt daden".
Prof. van Vuuren 70 jaar
Vrijdag as 23 Juli herdenkt dc
rector-macnlflciiK tier Utrcchtüche
universiteit, prof, L. van Vuuren.
zlln zeventigste» verjaardag. L. van
Vuuren werd in 1873 tr Bandjermasln
op Borneo geboren. Van zijn liand
verschenen tal van geschriften
aardrilkskundlge vraagstukken,
wel uit Indië al» uit het moederland.
Zeer bekend zlln zijn rapporten van
sociaal-economische onderzoekingen,
die or.der zlln leiding ln verschillen
de deelcn van ons land zijn ingesteld.
Groote hoeveelheid melk
achtergehouden
l»e melkveehouders /.(jn verplicht de
gezlnsverhrulk
■li voor de Jiin
.Iiitiilp Iii Kl
e kul-
iiwrlk-
■uiilgen tijd I11 lol
die deze huikhn-
I legen den melk-
-n den handelaar
In België worden zooveel veedief
stallen gepleegd, dat een dagblad er
regelmatig een j»ar kolommen mee
zou kunnen vullenDeze diefstallen
worden klaarblijkelijk tusschen dc
vce-elgenaars en lieden, die in den
zwarten handel zijn. in scène gezet,
teneinde de contrólc van de crisis
diensten te ontduiken. Nadat tus
schen boer en „dief" een prijs -/oor
een slachtdier overeengekomen is.
die ver boven de wettelijk vastgestel
de is gelegen, komt 's nachts de
„dief" en haalt het dier weg van de
tevoren overeengekomen plaats. De
overheid heeft thans bepaald, dat
elke gemeente waar een koe. varken
of paard wordt gestolen, vijfhonderd
kg. vleesch boven het normale Quo
tum der levering zal moeten opbren
gen, Voortaan zullen de boeren er
dus belang bij hebber, aan deze
practijken een eind te maken.
Vanmorgen is bij werkzaamheden
aan den linker Rijnoever te Arnhem
een draadkabel geknapt, waardoor
een mast omviel. Het bovenste deel
brak af en kwam terecht op den 48-
jarigen gehuwden werkman van de
RÜkstelefoon M. M„ die per flets
passeerde. Het slachtoffer werd to
taal verpletterd.
Afgebrand. Dezer dagen ls de
kapitale boerderij, toebehoorende
aan het staatslandbouwbedrljf ..Wie
ringermeer" aan den Wlerweg te
Slootdorp, tot den grond afgebrand.
TABAK UIT DE OEKRAjINA
De persdienst van de N.O.C. deelt
mede: Uit de jongste statistische ge
gevens. die ons uit Berlijn bereikten,
kan het stellig verrassende feit wor
den vastgesteld, dat over het Jaar
1943 reeds meer dan 50pCt. van het
geheele momenteele verbruik van
ruwe tabak in Nederland gedekt
wordt door leveranties uil de
Oekrajina, De totale hoeveelheid
van de over 1843 aan ons land te
leveren ruwe tabak u;t de Oekrajina
zal zelfs bijna het tienvoudige van
de over het vorige jaar geleverde
hoeveelheid bedragen Daaruit blijkt
wel. dat ce tabak.ilcveranties uit het
Oosten voor ons land het aller
belangrijkste zijn geworden, immers,
de mogelijkheden tot import uit de
i.vbakslanden van de Balkan zijn
door de daar plaats gehad hebbende
productieverschuivingen, ten gunste
van den graanverbouw, zeer klein
geworden, terwijl de eigen ta baks
teen. slechts van zeer geringe betec-
kenis is. Meer dan een d:rdc van de
totale leveranties uit de Oekrajina
bestaat uit virginiatabak van voor
treffelijke kwaliteit, die thans in het
Oosten voor het eerst met succes is
verbouwd. ,Dit is te opmerkclükor
daar de Sovjets vrijwel uitsluitend
de voor Europeesche begrippen min
derwaardige maclvorka-tabak heb.
ben verbouwd. De in het Oosten ver-
En het waren
BARBAREN
,,Vaderlandjche geichiedenis"
gezien door een zwarte bril
ino j
Chr. -
Dn Bal
Ieren komen in on- land.
Zoo Irerdcn dc vele ge-
scbir'lenis-l>i>ckjc!>. die oi>
de N'ederlandsrho lacrr» Nee. dio
scholen de ronde doen. Lu mei ree!
dan wordt verkondicd. dat maar goed.
onze Gcrmaanvchc voortz- Kessen .Hiel
deren zolke ongcsi haafile vin? sanrul
mensrticn waren, die den van dc Ron
schccleu da? dobbelden,
dronken cn in bceMenvel-
Icn jacht maakten.
Blijkbaar hebben
soort- hutten,
op bijenkorven geleken.
Zich net kleedën
hun onbekend.
„Romeinen waren man
nen uit een groot land.
waarvan de boofdstnit
Rome heette,
do menschen
den in een groote ver
gadering gezegd, dnt ze
niet meer aan Philips
wilden "gehoorzemen. Hij
moest alleen maar ko
ning van Spanje zijn cn
OUIvcn. De Nederlanders
touden zichzelf wel 'bc-
itüren. Dat was heel
verkeerd van dc Ncdcr-
1 lander-.('i Philips wist
wel. wie de meeste
fcnuld had in 011s land.
Willem van Oranje was
lie: Daarom zou hij
dien man eens streng
straffen. Hij zou een bc-
OOnlng geven ann hem,
die Willem van Oranje
dood of levend bh liem
w.i brengen. Hoe 'sirene
hè? Ja dat mocht In
dien ttid (Dit ls
moord
die
landwacht Nederland of by
wachtbatallon ln Amersfoort,
dons deze keuringen kunnen zich ook
diegenen melden, die lot de Ger-
maanxrhe SS ln Nederland willen
toetreden Personen tusschen 1833
laar. die naumeldlngspllchtlg zijn
voor den arbeidsinzet kunnen Wch
eveneens op een der keurlngsdagcn
aanmelden cn worden gedurende
hun verbintenis van den arbeidsin
zet vrijgesteld.
23.7.'13. 9—14.00 1
Dam 4.
24 7.'43. 9—13.00 uu
II11K, oude Gracht
25.7.'43. 9—14.00
Pol. DurchgangMagci
26.7/43. 9—14.00
den
ur, Amsterdam,
Utrecht, N.V.-
'iir. Amersfoort,
Leusflerwee.
Pen
PROF. GOEDEWAAGEN OVER
HET HUMANISME IN NEDERLAND
Dezer dagen «prak prof. dr T.
Goede*sagen, op uitnoodiging
dc Deutsche Dozentenschaft.
Vlarmfichcn doccntcnbond en de
vereeniging van oud-studenten, te
Gent over het. onderwerp: Het .hu
manisme in Nederland. In deze rijk
gedocumenteerde rede betoogde prol
Goedewaagen de noodzakelijkheid
van een verruiming van het geijkte
begrip „humanisme" en gaf hij h"
dezen zin een beschrijving van d'
voornaamste kenmerken en ontwik
kelingsphasen van deze geestesstroo-
Café dén Hout) Bezuldénhoutscheweg. 1 ming in baar typlach Ned. karakter.
dcriie opvoeders
iels vernomen van de re- waB oorlogvoeren.,
ci-nle bislorisclio owiferzoo
kingen. dio ecu duidelijk Overigens niet 0
licht werpen op de levens- gezegd - img rtcc.ls
wüze. zeden en gewoonte» "or'"S votrvn een
1er.ii. Mlh.11, bts'huH. ii.n.i
herbaalde d<
trnfb»»r.
.anonleke recht sluip.
BesCMB!- moord coedkeurde dat
vaien ,ie r)iC3jt, rt[e jrugdnpvocdcr
iste werk -ju, ook ronduit- le
cn... kennen Red 1
waarlU 1c. na eenige
irdig
Wilier
Orai
le door Balthazar Ge-
ik"d<-f doodgeschoten
zü». HM Is o.i. titel nootlig
blüvende tabaksdeskundigen. onder
wie zich ook reeds Nederlanders be
vinden, hebben echter ook reeds veel
resultaat bereikt bü het verbeteren
van de kwaliteit dezer maohorka-
tabakken. Door machinale fermen
tatie en zorgvuldige selectie poogt
men voorts deze tabak meer aan te
passen aan den Europeeschen smaak
TABAKTELÉRS -
wilt U slagen
nog steeds wordt on/e jeugd
op een dergelüke «i.ze on
derwezen over die wilde
Germaanscbo slammon.
Een zekere mijnber K- -
sea. Roomscb schoolhoofd,
is een van die opvoeders
Hu scbrccf een hoekje, dat
niet minder dan zesmaal
herdrukt is.
.Uit Dultochland kwa
men de Batavieren, die
daar door andere volken
waren weggejaagd. Hui
zen bouwen konden ze
niet, zij woonden ln een
September 1939)
tud der Romeinen
oorlogvoeren erhioi
Op stijlvolle «ÜZ9 lev-r
de lieer Hessen e»n werk'-
lui bolaneriiko historische
bijdrage lol heil onzer ke«
nis omlrent de co|ieurleni>
sen tüdens den Tacbtigjarl-
gen "orloT.
„Veto Nederlandera bad-
n.
Het blad moet een zekere rijping s-
graad hebben wanneer het geplukt
wordt. Indien men te vtocr plukt,
droogt de onrijpe tabak moéilyk cn
krügt bij het fermenteeren geen goe
de kleur, terwijl de brandbaarheid te
wenschen overlaat. Wanneer men te
laat plukt, dus als het blad doodrijp
ls. dan verliest het veel van zijn soe
pelheid, van zyn aroma en ook dc
brandbaarheid stelt teleur. Wanneer
een blad gaat afrüpen verliest hetdc
groene kleur, dc bladpunt wordt geel.
terwijl zicli op liet blad tal van gele
vlekken gaar. vertonnen De blad
randen gaan zich ombuigen Dit ls
het, goede ryplnwsstadium. waarin
begonnen kar. worden mei plukken
Wanneer men nog even langer wil
wachten tot dc vergeling van liet
blad verder voortgeschreden ls cn er
hier en daar nog kleine groene par
tijtjes in het blad voorkomen, dus
wanneer het blad, zooals wy het zou
den willen noemen volrijp (dus niet
doodrijp 1 ls. kan dit zonder bezwaar.
De kwaliteit van de kerf- of shag-
tabak zal er ongetwijfeld door win
nen. Het rijpingsproces van dc th-
bak kan door het weer woren be
ïnvloed: droog, warm weer bevoroert
de rijping. terv.yl nat weer ln tegen
overgestelde richting werkt.
Het plukken kan het beste ge
schieden als de bladeren «lap han
gen. dus in den namiddag of dei
avonds. Vroege pluk dus ln dr mor
genuren. als de dauw van de blade
ren is opgedroogd, vereischt le's
meer zorg. tcnoinde bladbesclmrii-
glng te voorkomen, doch geeft het
oordeel, dat zulk geoogst blad zich
beter en spoediger laat fermenteeren.
Het plukken geschiedt door dc
bladeren met behulp van duiin cn
wijsvinger zijdelings van den stengel
af te drukken. Zou men de bladeren
naar beneden afbreken, dan zou dit
een te groote siengelbeschadlglng
veroorzaken. Dc geplukte bladeren
laat men eenige .uren aan hoopjes
bulten liggen om wat te verwelken,
ze zijn dan later ook gemakkelijker
te bewerken voor het droger. De
hoopjes neme men echter niet te
sroot. daar anders gemakkelijk broes
kan optreden Daar de rijping der
bladeren zich van onder naar boven
aan de plant voltrekt, begint men
met dc onderste bladeren te pluk
ken en gaat zoo geleidelijk mei tus-
schenpoozen van een week tot veer
tien dagen naar boven, hetgeen na
tuurlijk afhankelük is van het rij
pingsproces. Het aantal bladeren per
pluk varieert van 2 tot 4.
(Men zie roor tiM vorige artikel ons blad
van Diasdag 20 JuJi
Bctriebsappè! Dlstrlbutiedienst.
In het gebouw van den Distrtbuue-
dienst had gistermiddag een Be-
triebsappè! plaats onder leiding van
den burgemeester mr. J. G. L. Ha: -
loff. Deze «prak een kort welkomst
woord en leidde den spreker, den
heer v. d. Windt, landelijk leider van
den groep Distributieambtenaren
van den Bond L A B A.R.KO. in. Dc
heer v. d Windt gaf een overzicht
van den algemeenen toestand cn
wees vervolgens op de verantwoorde
lijke positie, welke een Distributie
ambtenaar inneemt. Zijn taak aldus
spr., heeft een idialistischen Inslag.
In een uitvoerig betoog zette spr. den
stryd van de Distributie-ambtenaren
voor een behoorlijke bezoldiging uit
een, waarbij hij vooral liet uiUcomen,
dat de nieuwe tijd. waarvan velen
spreken er nog niet is. Spr.'s betoog
werd met aandacht gevolgd.
Wat kleintjes presteerden. In
het gebouw der Chr. Fröbelschool
„Bethel" in dc Eemstraal heelt de
heer Veerkamp, tweede voorzurei*
van'de Stichting voor Chr. Fröbel
onderwijs gistermiddag een tentoon
stelling geopend van de werkjes dio
door ce kinderen van deze school do
laatste maanden zijn vervaardigd.
Spr. wees da ar by op de paedagogi-
sche bcteekenls van het werk der
Fröbelschool en vestigde er dc aan
dacht op, dat dit werk getuigde van
noesten vlijt, volharding en liefde
jegens hei kind, De heer Veonkamp
dankte het personeel voor zUn toe
wijding en wees daarbij op de groote
moeilijkheden, waarmede het be
stuur te kampen heeft om hel werk
der Fröbelschool gaande te houden.
Hierna werden de werkstukken be
zichtigd. die getuigden van dc goede
leiding van .h"t hoofd me; T Hou'-
man. "s Avonds werd de kleuterfilm
vertoond.
Circus Bever. „Het circus Bever
wedijvert niet met een wereldcircus,
doch zoekt zyn kracht in kwaliteit",
aldus schreven vrü 1" on- blad '.an
Dinsdag. De gala-voorstelling, die wij
gisteravond bijwoonden heeftzulks
bevestigd. Want het programma,
waarin acrobatiek der. boventoon
voerde, kon ln alle opzichten dr
toets der kritiek doorstaan. Niet
alleen dc acrobatiek, ook dc paar-
dendressuur mocht er zijn. Circus
Bever biedt een gezellige circussfeer
Het zou te ver voeren elk nummer
r.aar voren te brengen, daarvoor was
het programma le uitgebreid. Het
geheel mag aanspraak maken op
fraaie circuskunst. Het publiek hce.'t
zich ten aanzien van dc -. raag of liet
tevreden was over het geboden" r.set
onbetuigd gelaten. D. J. Rekke.
Staatsexamen. Geslaagd voor A:
mej. C. J. Huygen en dr heeren
A. Beuker. C. J. Schut. A. W. Voor
bij. H. Hoekstra. J. Th. v. d. ZaAm.
J. A. van Bussel. F. H. J. C Dries-
son, H. F. J, Duindam, J. A. H.Nics-
scn. p. J. v .Nlmwegen. Th. J. G. v.
Rons, M J, v. Sijl. L. M. dc Rilk,
P. M. Verschuren, H. A Hemmes,
H. B. Meyboom, K Llirscn H. Sach-
sc. G. J. G. v. Maren. Afgewezen
3 candldaten. Geslaagd voor B: mej.
H. Schwartze er. de heeren W. A v.
Ra vest IjA H. de Jonge. J Frcy.
D. J. Bakker, j. W J. v. Beek. a:-
gewezen 7 candidaten. Na voortgezet
examen slaagden voor A De dames
A. m. E Brucr.'. E D. Writer er. de
heeren W. J. Evs. J. P N. Har.ri-
graaf. W. P. N. Helversteyn, Tr P.
A. Duffhues. C C A. van Iersel,
P. C. J. Schapendonk.
uigde 1
Arbeid".
Afsiamlniurv
Door het, Arbeidsgebied „vreugd
cn Arbeid" VIO bet N A.F worgt 0
Zondag 8 Augustus een afMiuio
inarsch georganiseerd in de omstrc
ken van Amersfoort. De s'.nrt ls b«
paalri op 11 uur. vanaf het Prlr
eenhof op den Hof. Fraaie gtoep-pri:
zen 7'.in beschikbaar gesteld, lerwi
bovendien icde.-en deelnemer een be:
ividueel of ln grocpaterbi
pag. 2 geplaatst
Onderwijzer gearresteerd
Vele inwoners van Beek cn Elsloo
(L.) werden circa 25 jaren belaagd
met lasterlijke cn gemeene anonie
me geschriften. In zeventien gezin
nen welke door de marechaussee
werden verhoord, bicken anonieme
stukken tc zjjn ontvangen nl. brie
ven of briefkaarten, al of niet voor
zien van valsche handtekeningen,
schimpkaarten stempcldrukwerken
enz Menig echtgenoot 'ei ontvtr-3
open briefkaarten met insinueeren-
de verdachtmakingen aan dc adrc -
sen van dc resp. echtgenoolen. By
nacht er. onty werden belecdigcndc
stempeldrukwerkje» of geschriften
in blokletters aangeplakt Na vol
doende aanwijzingen te hebben ont
vangen. heeft dc officier van justi
tie bi,| de arrondissementsrechtbank
le Maastricht «en huiszoeking be
volen bü den onderwijzer L. S en
diens eohtgenootc G. V. Tegen ver
dachten ls proces-verbaal opgemaiV.
