mm
AMEKFOOOTSCHL
Flinke kerels melden zich nu
voor WaffenSS en de Landwacht
Prachtig werk van het Roode Kruis
voor onze Ned, krijgsgevangenen
ZATERDAG 21 OOGSTMAAND (AUG.) 1943. 2 PAG.. 57e JAARGANG. No. 194
ABUNNEMEN'lSPKlJb oy vooruisbetailng fei «wartaai 2.05. Pei post 2.25;
Per week '0.16 Losse uummeri '0 06 Correspondentie aangaande adver
tenties en abonnementen te riemen aan Administratie
uitgave. NV DRUKKERIJ ONNES v.h BLANKENBERG <fc Zn.
8NOUCKAERTLAAN 0. AMERSFOORT Administratie; Telei. 528». Giro 86362.
Directeur: F HALEWIJN
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE C
"ELDEfiSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES:
per mllllmeterregel /0.12 (40 mm, breed). Ingm.
K.,:If 82 m m- breed). „Doelpunten" alleen bil vooruit»
nZ .L m woorden '0.55 Ieder woord meer /0.05: b alle
overige t.m 20 to 0.66 leder woord meer 0.06. max. 60 woorden. Bewi
nummers 6 cent peadmin^lratle behoudt rich het recht rWTd vertim Ie
.v.n.ued ioias
Redactie: Telet 6731. Na 6 u. 5806. Hoofdredacteur: NIC LAMAN 80EST,
(Tijdelijk afwezig.)
Hevige Duitsche tegenaanvallen aan den
Mioes en ten Zuiden van Bjelgorod!
In alle sectoren stortten de Sovjet-aanvallen met
l bloedige verliezen ineen 1 54 tanks vernietigd
(Duitsch Weermachtberiebt.)
Tilt het Hoofdkwartier van den
f*ührer, 21 Aug. Het Opperbevel
van de Weermacht maakt bekend:
Aan den Mio$s en in het gebied ten
Zuiden en Zuidwesten van Bjelgorod
duren de krachtige aanvallen der
Sovjets voort. Zij stortten alle onder
zware vijandelijke verliezen vineen.
Fanatieke tegenaanvallen van snelle
formaties van het leger en de Waf-
fen-S.S. drongen dien in het Sovjet-
achterland door. Ook in het gebied
ten Zuidwesten van Wjasma, by
Staraja Russa en ten Zuiden van het
Ladoga meer sloegen onze troepen
alle bolsjewistische doorbraakpogin
gen af. Gisteren werden aap het
oostelijke front 154 Sovjet-pantser-
wagens kapotgeschoten.
De luchtmacht viel vooral aan den
Mioes en in het strijdgebied van
Bjelgorod vijandelijke concentraties,
pantserwagens, artilleriestellingen en
Sovjets verlangen daden
der Anglo-Amerikanen
MEDEDEELING TE QUEBEC
Naar United Press meldt, vormt op
het oogenblik het hoofdonderwerp
van de besprekingen te Quebec een
„roededeeling van de Sovjetregee»
ring". Omtrent den inhoud der me-
dedeeling der Sovjets verluidt, dat
Moskou met het oog op de voedsel
positie in de Sovjet-Unie, den Engel
sehen en Amerikanen heeft „aanbe
volen", krijgsverrichtingen te onder
nemen, waardoor Duitschland ge
dwongen wordt, talrijke divisies van
het Oostelijke front terug te trekken.
Do Sovjets verklaren voorts in hun
boodschap, dat zij niet practisch al
leen een geheelen winter konden
strijden zonder millioenen soldaten
en burgers te verliezen en in een
kritieke situatie der voedselvoorzie
ning te geraken, welke het transport-
vraagstuk nog bemoeilijkt.
United Press meldt verder uit Que
bec, dat de afwezigheid van verte
genwoordigers van het China van
Tsjoengking en Australië daar groote
verrassing heeft gewekt. Een voor
aanstaand Australisch journalist heeft
de noodzakelijkheid betoogd van de
aanwezigheid van generaal Mac Ar
thur en van Australische deskundi
gen. Tevens heeft hij zijn verbazing
erover geuit, dat dezen niet naar
Quebec zijn uitgenoodigd.
Poolsche bezwaren tegen de
reis van Benesi naar Moskou
Naar de „Prawj" meldt, blijkt het
juist te zijn dat tegen de reis van
Benesj naar Moskou bezwaren zijn
gemaakt. Deze bezwaren waren ech
ter niet afkomstig van Britsche doch
van Poolsche zijde, en waren het ge-
velg -.1- «r. ".r.-Sichc c:m.'.rchc
van de uitgeweken Poolsche regee
ring, die Benesj beschouwt als de
Kerensky van Oost- en Midden-
Europa. Zijn rampzalige activiteit In
Moskou moet, zoo verklaart men ver
der, met alle middelen verhinderd
worden. Men kent de plannen van
Benesj om ten koste van Polen een
gemeenschappelijke grens te verkrij
gen tusschen Tsjeeho-Slowakije en
de Sovjet-Unie, Men beschouwt deze
plannen als een dolkstoot in den rug
van Polen. (Interinf.)
Boodschap van Emanuel
tot de Siciiianen
Officieel wordt meegedeeld, dat de
koning keizer de volgende boodschap
heeft gericht tot de Italianen op
Sicilië:
„In de smart, die ons nog nauwer
samenbindt, hebt gij de ziel van al
uw broeders vernomen in de woor
den van den chef der regearing en
in de hartstochtelijke en. bewogen
stem van uw trouwen Orlando, met
wlea Ik ln nauwe gemeenschap an
dere uren van smart en vertrouwen
heb doorleefd. Kortgeleden ben tk
door uw schoone steden en uw
van Sicilië, sterk volk. dat geen laf
heid en geen twyfel kent- Niets ver
langt gW ook thans Ik ben ln deze
lang® uren van leed vaak denzelf
den weg als gij gegaan. Ik heb uw
heldenmoed bewonderd. Ik heb uw
van smart vermagerde gezichten, uw
trots diepe rouw fiere blikken weer
gezien, de stem van uw ziei verno
men, die mijn eigen stem Is en uw
emart. die miin eigen smart is. Ita
lianen. broeders van Sicilië, uw ko
ning la steeds met zijn geest dicht
bti u. de eerste ln het leed over uw
emart. de eerste ln het sterke ver
trouwen aan de boven eiken twijfel
verheven herrijzenis van uw groote
en steike land. dat ln Iedere gebeur
tenis trouw bleef aan de monarchie
en aan mön huls en steeds de lieve
ling van het onsterfelijke Italië wss
en zal bliiven. dat door zijn wonden
lijdt, maar nooit wordt gebogen".
aanvoercolonnes aan. Zij vernietigde
gisteren alleen in den Zuidelijken
sector .van het Oostclhke front in
luchtgevechten 68 vijandelijke vlieg
tuigen Ir» het kustgebied van Napels
schoten Duitsche jagers veertien
vliegtuigen omlaag van een zwakke
vijandelijke formatie.
In den tijd van 11 tot 20 Augustus
hebben Duitsche zeestrijdkrachten,
het boordgeschut van koopvaardij
schepen en marineluchtdoelgeschut
34 vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten.
Kol.-Creneraal Jeschonnek
overleden
In den ochtend van den negen
tienden Augustus is koionel-generaal
Hans Jeschonek, chef van den Ge-
neralen Staf van de luchtmacht, in
het Hoofdkwartier van den opper
bevelhebber van de luchtmacht, aan
een ernstige kwaal overleden.
Jeschonnek werd ln *1829 ln Ho-
hensalza geboren. In het cadetten-
corps opgeleid, werd hij enkele we
ken na het uitbreken van den oorlog,
begin September 1914. ruim vijftien
jaar oud. luitenant by het derde
Nedersleeswllksche Infanterlereglment
nr. 50. In den zomer van 1917 meld
de hil zich aan bij de vllegtroepen.
Na don oorlog ging hy over naar de
Relchswehr. Den eersten Februari
1939 werd hij benoemd tot chef van
den generalen staf der luchtmacht.
Na den veldtocht ln het Westen
werd hil. met overspringing van den
rang van luitenant-generaal, gene
raal der vliegers en den eersten Maart
1942 kolonel-generaal.
Generaal Jeschonnek ontving na
den veldtocht ln Polen het Ridder
kruis van het IJzeren Kruis.
Bij een nader onderzoek van de
verliezen, welke de bolsjewisten se
dert het begin van hun zomeroffen-
sief aan het Oostelijke front hebben
geleden, kon worden vastgesteld,
dat tot dusverre in totaal 14.500
pantserwagens vernield of buiten
gevechtgesteld zijn.
Benheden van de luchtmacht der
Japansche marine hebben op 18
Aug. opnieuw in vier opeenvolgende
golven overdag zoowel als 's nachts
vijandelijke strijdkrachten op het
eiland Vella la Vella, behoorende tot
de Salomons-eilanden, aangevallen.
Ondanks den hevigen afweer door
vijandelijke jagers slaagden de Ja
pansche marlnevliegtulgen erin twee
groote torpedojagers zwaar te be-
scii&Oigen en in brand te bombar
deeren. Twee lkhte torpedojagers en
een lichte kruiser werden bescha
digd. In hevige luchtgevechten wer
den vier vliegtuigen neergeschoten.
Van Japansche zijde wordt slechts
een toestel vermist.
HUÏSHOUDPAS IN MÜNCHEN
In Münohen ontvangt nu ieder ge
zin tegelijk met de levensmiddelen
kaarten ook een „huishoudpas voor
huishuishoudeltjke artikelen". Het
doel van deze „pas" is, te komen tot
een rechtvaardige verdeeling van
huishoudelijke artikelen, die zooder
speciale vergunning of punten ver
krijgbaar zijn. (CD.)
Valsche suikerbonnen.,
in België gedrukt
Door tijdig ingrijpen van de Bre-
dasche politie is voorkomen kunnen
worden, dat 10.000 in België gedruk
te valsche suikerbonnen in ons land
in omloop zouden worden gebracht.
Een winkelier te Breda ontdekte dat
valsche bonnen in omloop waren.
Een zestal bonnen werd tn beslagge
nomen. Bij een onderzoek, dat door
Brecasche recherche ln samenwer
king met de Belgische politie werd
ingesteld, kwam aan het licht, dat
v. d. D aan een drukker in de Wa-
lenstraat in Antwerpen, zekeren D
opdracht had gegeven de bonnen te
drukken. Van de 2000 bonnen die
men getracht heeft in ons land Ir
circulatie te brengen, gingen er «t
500 naar Rotterdam en Den Haag.1
De rest was nog in Breda en omge
ving. Vrijwel alle bonnen konden
gelukkig door de Bredasche recher
che worden achterhaald. In totaal
zijn zeven personen gearresteerd. Het
zijn twee Belgen, twee inwoners van
Klein-Zundert. een inwoner van Ul-
venhout en twee Bredanaars. De
8000 andere bonnen zjm door den
drukker, die argwaan had gekregen,
vernietigd.
LEONARDO OA VINCI S AVONOMAAL
BLEEF VERNIETIGING BESPAARD
F,en der weinige voltooide en
tot op heden in stand geble
ven wandschilderingen van
Leonardo da Vinei, het be
roemde „avondmaal" in de
kruisgang van de Dominicaner
kerk Santa Maria delle Gra-
zie te Milaan is bij den laat-
ten vijandeloken luchtaanval
op Milaan haast als door een
wonder gered Van de kerk en
de kruisgang, waarin het schil
derij zich bevond, staat vrij
wel niets meer. De biblio
theek van Bramante en de
linkervleugel van de kerk zijn
een puinhoop. Het schilderij
zelf was vroeger reeds door
zandzakken en steigerwerk te
gen bomsplinters beschermd.
Hieraan is het te danken, dat
het stuk muur met het kost
bare fresco temidden der ver
woesting nog overeind staat
De kerk zelf was ook als
bouwwerk bekend. Zij was
vervaardigd door den beroem
den Italiaanschen renaissance-
bouwmeester Bramante.
Conferentie te Quebec is
Dinsdag afgeloopen
Naar de Britsche berichtendienst
meldt is Vrijdag to Quebec bekend
geworden, dat Roosevelt woensdag
as in Ottawa zal doorbrengen. Daar
mede wordt aangeduid, dat de con
ferentie te Quebec waarschijnlijk
Dinsdag zal zijn afgeloopen. Roose
velt aal Woensdag in Ottawa het
woord voeren voor leden van den
Canadeeschen Senaat en van het
Lagerhuis. De Amerikaanse he minis
ter van Bultenlandsche Zaken, Cor-
dell Hull, is op de conferentie te
Quebec aangekomen.
Samuel Hoai^e bij Franco
De Britsche ambassadeur, sir Sa.
muel Hoare, is Vrijdag per vliegtuig
uit Madrid in de zomerresidentie
van den chef van den staat, gene
raal Franco, Pazo de Meira, aange
komen. In. tegenwoordigheid van den.
minister van Bultenlandsche Zaken,
graaf Jordana. vond een bespreking
met den Oaudilio plaats.
NIEUWE BOMAANVAL
OP Z.W. NEDERLAND
Door een nieuwe aanval van En-
gelsch-Amerikaar.sche bommenwer
pers gisteren in den loop van den
dag in het Zuid. Westen des lands. Is
het aantal slachtoffers onder de Ne-
derlandsche burgerbevolking geste
gen tot 38 dooden. Bovendien is weer
een aantal personen zwaar en licht
0E FüHRER WENSCHT HONGAARSCH
RIJKSREGENT GELUK
Hoofdkwartier van den Fiihrer.
20 Aug. De Führer heeft aan den
Rijksregent van het koninkrijk Hon
garije ter gelegenheid van dei Hon-
gaarschen na'ionalen dae door een
in hartelijke bewoordingen gesteld
telegram zijn gehikwensrhen aange
boden.
VERPLICHTING T'ïT OPENSTELLING
VAN WINKEL?' OP MAANDAG
De aandacht w irdt er op geves
tigd, dal in verbind met de op 23
dezer van kracht wordende nieuwe
reeling inzake verplichting tot
openstelling, de winkels, waarvoor
deze verplichting ,-eldt (met uitzon
dering van de Ie «nstaiddelenzaken
die den geheelen Maandag geopend
moeten zijn' d» - Maandags van
13 uur af. in pL- ts van, zooals tot
dusverre, 14.30 uw voor het publiek
geopend zullen x(j
Aanslag opBussumschen
politie-commandant
Gistermorgen omstreeks half ne
gen heeft een aanslag plaats gehad
op den kapitein-commandant van
politie te Buss om. De heer Woerts
had juist zijn won ng aan de nieuwe
Englaan verlaten -n was de Brink
laan opgereden, cm zich naar het
politiebureau te begeven. Op de
Brink laan werd tij achterop gere
den door een wielrijder, die twee
schoten uit een revolver op hem
loste. De kapitein werd ernstig ge
troffen in zyn rug en heeft een
schampschot aan het hoofd. Per
Roode Kruis ziek' nauto is hij n«3r
de Majella-stiehiing overgebracht.
De dader wist t« ntkomen.
-KLEINE EN GROOTE ZONDAREN-,
In zes maanden werden 54192 persen»! bekeurd
Bij het opmaken van een kleine
balans over het eerste halfjaar van
1943 bleken er, in deze zes maanden
door den opsporingsdienst 54192 per
sonen en ondernemingen wegens
prijsovertreding te zijn geverbali
seerd, zoodat zij bij den inspecteur
voor de prijsbeheersching moesten
verschijnen. In de maand Juli kwa
men er bti.de inspecties 9200 verba
len binnen," waarvan bijna de helft,
4252, was opgemaakt wegens het vra
gen en betalen van te hooge prijzen
voor levensmiddelen: 1860 betroffen
groenten en fruit, 551 kruidenierswa
ren en 1841 brood, visch, vleesch,
zuivel, wild. eieren, chocolade- en
suikerwerken enz. De rubriek klee
ding, schoeisel, dekking en woning
inrichting telde in deze maand 425
ge verbaliseerden, terwijl de hotel-,
café- en restaurantbedrijven tezamen
met de ijsverkoopers 220 overtredin
gen opleverden.
Bij'den handel in onbewerkte land
bouwproducten, vee en veevoeder
werden 721 vergrijpen tegen de prijs-
voorschriften achterhaald. 174 Ver
balen kwamen binnen wegens den
verkoop en verhuur van onroerend
goed tegen een ongeoorloofden prijs.
De overige verbalen, 3408 in getal,
betroffen vooral industrieproducten
als fietsen, kachels, aardappelschil-
Duitsch-Hongaarsche industrieele
besprekingen
De Duitsch-Hongaarsche in dus-
trieele besprekingen welke te Boeda
pest op 19 dezer zouden beginnen,
werden tot een nader te bepalen da
tum uitgesteld.
Het Ijlf .-Ersatzkommando deel', me
de: iedere gezonde Nederlander in
den leeftijd van 1745 jaar kan zich
vrijwillig bij de hieronder vermelde
adressen vervoegen, teneinde gekeurd
te worden voor de Waffenof de
Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle
inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
duur der opleiding, extra levensmid
delen etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde re
denen in Nederland moeien blijven,
kunnen dienst nemen bij de Land
macht of bij het ^f-WachtbataiUon
in Amersfoort Zij, die tot de Ger-
maansche-^ in Nederland toetre
den willen, kunnen zich eveneens
Banmelden.
Personen tusschen 1830 jaar, die
aanmeldingsplichtig zijn voor den
arbeidsinzet, kunnen zich eveneens op
een der keuringsdagen aanmelden en
worden gedurende hun verbintenis
van den arbeidsinzet vrijgesteld.
22 Augustus van 9—14.00 uur.
Amsterdam. Dam 4; 23 Aug. 913.00
uur. Utrecht, N V.-Huis. Oudegracht
245; 24 Aug 914.00 uur. Amers
foort. PoL Durchgancslager. Leusder-
weg: 25 Aug. 9—1400 uur. Der.
Café den Hout, Bezuidenhout
80 onze Vrijwilligers Nadat een
storm,-) ln de veldtelefoon vakkundig
gerepareerd, wordt even gerust
SS PK Eritscb-O-H-P
Haag.
II—IS
3.
ALEXANDER ERKENT VERLIEZEN
VAN BRITSCHE ACHTSTE I.EGER
In een interview met den corres
pondent van Reuter heeft generaal
Alexander bekend, dat alleen het
achtste Britsche leger in een maand
tijds van den strijd om Sicilië 11.835
manschappen verloren heeft.
Italiaansche luchtmacht
weert zich krachtig
Officieel wordt te Rome bekend
gemaakt: Het, in de Italiaansche
Weermachtberichten vermelde op
treden dei- Italiaansche luchtmacht
getuigt van de taaiheid, de strijd
lust en de zelfverloochening van de
Italiaansche vliegers, die zich op
elke wijze weerden tegen de krach
tige actie van den vijand. In totaal
bracht de Italiaansche luchtmacht
in den tijd van 10 Juli tot 19 Aug.
tot zinken: twee kruisers, een niet
nader gepreciseerde eenheid der
andelyke marine alsmede 31 kt
vaardi]schepen, met een gezamen-
1 ijken inhoud van 252.000 ton. Be
schadigd werden door bommen en
torpedo's in totaal 21 kruisers, drie
torpedojagers." acht landingsbooten,
alsmede drie niet nader gepreciseer
de eenheden Bovendien werden 59
koopvaardijschepen met een, geza-
menlijken inhoud van 372.000 brt.
beschadigd. Voorts heeft de lucht
macht zich bijzonder verdienstelijk
gemaakt bij de ontruiming van Si
cilië. hetgeen vooral tot uiting kwam
in de gevechten boven cc Straat v.
Messina. Deze actie van de Italiaan
sche vliegers mag in het geheel niet
als geëindigd beschouwd worden
daar zij boven Sicilië en de Sicili-
aansche wateren den vijand blijven
aanvallen.
GOUVERNEUR VAN GIBRALTAR
IN CADIZ
De Engelsclie militaire gouverneur
van Gibraltar ls Donderdag verge
zeld van ziin adjudant en den chef'
i zijn staf ln de Sp3ansche ha
venstad Cadiz aangekomen, waar hij
door de militairen gouverneur ont
vangen werd.
mesjes, boenwas, -reckflesschen enz.
Daarnaast waren ook verschillende
diensten als verin, zingen e.d., tegen
te hoogen prijs ve richt.
In Juli is in vent'billende touristen-
centra een contról» op de pension-
prijzen gehouden, waarbij vrij veel
overtredingen werden geconstateerd.
In een geval ble- een pensiongast
500— boven d*nensionprijs te
hebben betaald, teneinde daarvoor
eens extra goed t« worden verzorgd.
De pensionhouder hfeld hiervan een
zwarte boekhouding bij. Twaalf land
bouwers. leveranciers van clandes
tiene waar, werden eveneens gever
baliseerd.
In Wassenaar werd geklaagd over
hooge prijzen voor schoenenrepara
tie. Tijdens" het onderzoek bij een
winkelier-reparateur kwamen op den
zolder 3300 paren schoenen te voor
schijn, terwijl in den winkel geen
enkel paar te koop was. De winke
lier trachtte .„iets extra's te verdie
nen" door zonder bon en zeer duur
te verkoopen. Met bonnen kon men
bjj hem niet tereAt
In Limburg bleek een groothande
laar In pluimvee in minder dan een
jaar tijds 140 000 aan kippen en
hanen te hebben verhandeld De
normale waarde dezer dieren be
droeg ƒ34.000.—. Tegen 22 van zijn
leveranciers, die hem tegen vèel te
hooge' prijzen leverden, is ook pro
ces-verbaal opgemaakt.
Vier fruitgrossièrs uit het land
3n Heusden kochten duizenden ki
lo's fruit op de veiling Een klein
deel hiervan gaven zij tegen norma
len prijs aan den kleinhandel af. Het
overgroote deel k?nden de detaillis
ten echter slechts koopen a's zij on
geveer 2' maai den vastgestelden
prijs betaalden. Ook hier volgde een
verbaal.
Geldersche veehouder
karnde clandestien
Bij controle op iet bedrijf vaneen
Geldersohen veéhcwter troffen amb
tenaren van den dC.D. na lang aoe-
ken onder een kak. een luik in den
vloer aan. dat toegang gaf tot een
geheimen kelder. Set bleek, dat zkh
daarin groote i fieveelheden zure
melk en room be-.onden Bij verdere
controle bemerk men. dat een
karn, hoewel cc* verzegeld was.
sporen van gebruik vertoonde, de
l»er bleek door handige manipula
ties de verzegeling zoodanig te kun
nen verschpiven. dat, de karn ln
werking kon woiden .gebracht door
een zich loodrecht daa\boven op den
zolder bevindende electromotor Te
gen den veehouder werd, proces-ver-
baal opgemaakt, terwijl de daarvooi
in aanmerking komende Voorwerper,
in beslag wanten genomen.
Groente 38" inleveren
of Wre
den vervolge moeten per-
n. woonachtig in het ge-
vaar klantenbinding voor
"V is ingevoerd, in plaats
sone. den Maandag, Dinsdag
-isdag van de derde
groent. n een distributiepe-
m Vrijdag of Zater-
week hun groen-
rr" ren bij den han-
2*2i, - m b <i= vo:-
(fjLn inleve "«"'c
•iélaar, van wie
gende periode m 0)1
betrekken. e °P
Personen, woonacht. e
gebied, moeten derha.
Vrijdag 27 of Zaterdag 28 Au
a.s. bon „groente 36" bij dien
handelaar inleveren, van wien
zij van 5 September t.m. 2 Oc
tober a.s. groent® en fruit
«wenschen te betrekken Zoo
als bekend is men niet ver
plicht zijn bon In te leveren
bij denzeltden handelaar, van
wier. men thans groente en
fruit ontvangt, doch men kan
'n anderen leverancier kiezen.
He; bovenstaande geldt uiter
aard uitsluitend voor hen, die
woonachtig zijn binnen het
z.g. groentegebied en die der
halve bon „groente 36" in hur
bezit hebben.
DE RANTSOENBONNEN
VOOR AARDAPPELEN
Wellicht ten overvloede wordt er
nogmaals de aandacht op gevestigd,
dat de oude. paars gekleurde, rant-
soen'oonnen voor aardappelen, ns
28 Augustus a.s. niet meer geldig
zijn. Na dien datum kan men dus
op deze bonnenN geen aardappelen
meer koopen. Na 28 Augustus zjjn
uitsluitend dè nieuwe groen en bruin
gekleurde bonnen met, het opschrift
„61 1 r. aardappelen" geldig. Deze
bonnen geven zooals bekend, recht
op het koopen van éen kilogram
aardappelen.
Verwarming van rnimten
voor bijzondere doeleinden
Van 20 Aug 1943 tot en met 30
April 1944 geven de bonnen ..brand
stoffen een eenheid periode 2'
„brandstoffen een eenheid periode
3" en „brandstoffen een eenheid pe
riode 4". elk recht op het koopen van
één eenheid vaste brandM.offen, met
uitzondering van fabrieksturf. Be
doelde bonnen, waarvan de onder
grond in bruine kleur is uitgevoerd
en die voorzien zijn van een witten
balk. loopende van links onder naar
rechts boven, komen '.oor op de pe-
riodebonstellen. die door de disQibu-
tie diensten voor het scookseizoen
1943, 44 z:jn of alsnog zullen worden
uitgereikt aan kleinverbruikers van
de groepen B, C en D, alsmede aan
particuliere verbruikers, in verband
met verwarming van ruimten voor
bijzondere doeleinden.
HLIZE „DE VOORST" AFGEBRAND
Donderdagavond omstreeks half elf
is brand ontstaan in een bekend,
prachtig gelegen landgoed, huize de
Voorst, in de gemeente Gorssel, een
der merkwaardigste monumenten van
ons land. dat nog een rijken -schat
van schilderstukken, gohclins ai
fraai beeldhouwwerk bevatte. Het
vuur woedde zoo fel, dat er slechts
weinig aan den vernielenden gloed
is ontkomen. De schade, die door ver
zekering gedekt wordt, kan nog niet
worden vastgesteld, maar zij wordt
op mèer.dan 1 milüoen geschat. Ir
het landgoed waren schilders en an
dere werklieden bezig geweest met
acetyleenlampen. Vermoedelijk moet
hier de oorzaak van den brand v
den gezocht.
Huize de Voorst kan bogen op een
lange geschiedenis. Het^ is gebouwd
door den bouwmeester Daniel Marot,
geheel in Louis XIV-stijl. Hc-t bou
wen duurde van 1689 tot 1697 en
kostte 42 ton gouds. Toen het gereed
was behield de koning-stadhouder
Willem II voor zich alleen het recht
op een paar kamers, en schonk het
paleis aan zijn gunsteling van Kep-
pel met „al het kostelijk meubilair,
phantasie en verdere sieraden".
Conferentie der Duitsche
bisschoppen ten einde
De conferentie der Duitsche roomscb-
katholieke bisschoppen Is geëindigd
met een korte plechtigheid bij het
graf van den H. Bonifaeius,
In de laatste plenaire bijeenkomst
werd besloten tot het zenden van een
boodschap aan den Paus. die in hoofd
zaak beschouwd kan worden als ant
woord en dank der bisschopper.
het hegroetingsteiegram van den
Paus. Nu de conferentie officieel ge
sleten is. kan wel als vaststaand v
den aangenomen, dat de bisschoppen
zich in zeer sterke male hebben be
zig gehouden met de gevolgen var
den luchtoorlog, in het bijzonder
Voor de bevolking in al haar lagen.
In vooraanstaande kerkelijke kringen
te Berlijn neemt men aan. dat
der leden 'van het presidium naar
Rome zal worden gezonden, om
Paus in een persoonlijk onderhoud
rapport uil te brengen ove^den toe
stand der kerk. Er zijn verschillende
aanwijzingen, dat dit de bisschop van
Berlijn, graaf Von Preys mg. zxru zijn.
ïhoot natuutlunnix wciit 70 jaat
Zondag 22 Augustus a.s. wordt ds.
R. J. de Stöppelaar. de bekende
schrijver over d® schoonheden van
het Friesche waterland. 70 jaar. Sinds
1937, toen hem eervol emeritaat werd
verleend woont ds. de Stoppelaar te
Enschedé. De m .n. die als geen an
der heeft geschreven over hetgeen
zijn liefde en bewondering had in de
natuur, over dc srocnende weiden en.
klotsende wateren, is iemand v.-n
weinig woorden wanneer men met
hem spreekt ovcc zijn werk en per
soon. Hetliefst zou hit rijn TOsten
verjaardag zoo onopgemerkt moge
lijk laten voorb'igoan, want hij ziet
daarin niets bnzonders. Omstreeks
1911 is ds. de Stoppelaar begonnen
met het schrijven van artikelen ln
„Het Vaderland" over zijn beleve
nissen in Friesland, artikelen, welke
sterk de aandacht, trokken, zoodat
spoedig tot het uitgeven van bundels
schetsen als ,GlaDzcnde dagen'
..Wuivende wieken". „Vreugden va
h«»t zwerven'* cv vele andere, in to
taal een veertiental, v.-erd ovei
gaan, Ds. de SioppriaaT trok er li
De soldatenmoeder steeds
onvermoeid op haar post
BELANGL00ZE MEDEWERKING
VAN VELE ZIJDEN
Het offirieele orgaan van iiet Ne-
derlar.osc.he Roode Kruis be at een
belangwekkend arUkel van overste
Fischer, voorzitter van de mfdeeHng
Amersfoort over de hulp aan de
krijgsgevangenen. Met veel waardee
ring maakt hy gewag van lut werk
n de soldatenmoeder, mevrouw
'ddink. die hij ln het kamp aan de
ebloemstraat ontmoette, Het
toen. dat 't werk vrnme-
Zon-"- ik. iteir hiar
bleek my
vrouw HiddL.
echtgenoot, met zooveel liefde en op
offering begonnen, onmogelijk door
twee personen kon worden volvoerd.
On middellijk werden de beschikbare
help6ters en transportcolonnisten in
geschakeld. De transpor tcolon nis ten
werden bulten het kamp (met toe
stemming van den Commissaris van
Politie) te werk gesteld om de mili
tairen, die vrijgelaten waren en dus
naar huis mochten gaan. te verzoe
ken alles af te staan wat gemist kon
worden, ten behoeve van hen. die in
kri;liievangenschap gaan (kleeding,
schoeisel, eetwaren, sigaretten, geld.
enz. llz.). Twee posten, een by het
hek van het krijgsgevangenkamp en
één by Hotel Blrkhoven weiden op
gericht. (Later werd Birkhoven op
geheven).
Van vele winkels rn Amersfoort en
leveranciers buiten .Amersfoort' Is dc
crootste medewerking ondervonden.
Vorken, messen, lepels, bekers, bor
den. (andenborstels, (andpasta, scheer
zeep. dekens, enz. enz., alles wat noo-
dij: was, werd beschikbaar gesteld!
Ook vele particulieren in Amersfoort
stonden allerlei goederen af.
Ook moet de welwillendheid ge-
>emd worden bij de leveranties van
kersen, druiven ën (omaten en he'
gratis gedurende eenige weken tei
beschikking stellen van 280 kg. ge
rookte paling door de afdeeling Bun
schotenSpakenburg, van honderden
flcsschen limonade of limonade-
sence en van vele honderden ledige
flesschen per week voor de reis.
De soldatenmoeder.
Al spoedig bleek, dat handen te
kort kwamen. Toen wercien allebelp-
i en transportcolonnlsten van de
afdeeling opgeroepen om hulp te
verteenen, Natuurlijk stelde leder zich
beschikbaar wAnneer dit mogelijk
was. De algemeene leiding bleef ln
handen van do soldatenmoeder, die
haar Intrek nam ln Hotel Blrkhoven
en <lag ln, dag uit. van vroeg tot. laat
In de weer was om ledereen te geven
wat ontbrak. e«n opbeurend woord
voor hem, die datTaaa ba hoeft® fcad,
of bij den Kampcommandant wss
om hem te overreden iemand vrij te
laten, die met groote huiselijke moel-
lllkbeden te kampen had. Zeer velen.
1b zit ten zegen geweest. Haar echt
genoot was onvermoeid om overal
heen te reizen, zakenrelaties op tr
zoeken voor leveranties enz. Me'
liefde en groote Inspanning heeft de
afdeeling hulp verleend, i.erwyt her-
haaldelllk woorden van dankbaarheid
door de krijgsgevangenen zyn geuit.
Dagelijks ben Ik getuige geweest hor
leder zich geheel gaf. hoe onver,
moeld de helpsters den ganschen dag
ln de weer waren om materieel en
moreel te steunen en te helpen. Hoe
de transportcolonnisten overdag ln
dienst van het Roode Kruis waren
en 's nachts hun werk bij den L3.D
moesten verrichten, gedurende 9 we
ken bijna onafgebroken. Toen behal-
d« Waterloo-kazerne militairen op
kwamen. werd ook aldaar een op
haaldienst ingericht van transport-
colonlsten, bijgestaan door ecnlge
helpsters.
Per bakfiets werden toen dc levens
middelen naar het kamp gebracht,
omdat ln dit kamp alle krijgagevan-
genen werden verzameld en op trans
port gesteld. Aanvankelijk vertrok een
dctachemen' Ier sterkte van onge
veer 500 man. Bn het., vertrek '.ar
den trein waren al rijd de soldaten
moeder en eenige helpsters aanwe
zig om limonade, water, kersen, si
garetten. tabak, nagekomen pakjes of
brieven uit te reiken. Aandoenlijk
was het lederen keer weer, hen op
gewekt te zien vertrekken.
Duitsche medewerking.
Zeer welwillend tegenover onzen
arbeid stond de kampcommandant.
Ook het overige Duitsche personeel
aas ons steeds zeer behulpzaam.
Doch met groote stiptheid werd ge-
elscht dat alle bepalingen omtrent
censuur, melden by binnenkomst en
vertrek, controiecrcn van binnenko
mende en uugnande pakketten, t
nauwkeurig werden nagekomen. Alle
helpsters voorzien var. een Roode
Kruisband, legitimatiebewijs-er. speld-
les hadden vnlea toegang, doel: tan
het manhik personeel werden alleen
r'.e heer Hiddink en de voorzitter
toegelaten. Zoowel voor de Protes
tanten als voor de Katholieken ls
gezorgd, dat steeds voorhanden wa-
reï'bl|hel,,Jes' nieuwe testamenten,
gebeden- en gezangboekjes. Alle !c-
gerondcrdeelen zijn het kamp bin
nengekomen en hebben een zeker
aantal krijgsgevangenen achtergela
ten, maar het populairst wascl®
zeemacht, vooral by de helpsters.
De ingekomen gelden overtroffen
onze stoutste verwachtingen ea do
vrijgevigheid kan wellicht verklaard
worden, doordat de gevers wisten, da?
deze gelden gebruikt zullen worden
om onze krijgsgevangenen lnDuItsch-
Vftn pakketten te voorzien.
Oojc alle levensmiddelen als haver
mout. gecondenseerde melk. visch In
blik. enz,, verder lepels vorken, mes
sen, enz., enz., alle* wat overcom
pleet ls, zal worden opgezonden naar
het magazijn Afdeeling IV B (Pak
ketten), Hamerstraat. 17. Den Haag,
om gebruikt te worden bh de sa
menstelling van de pakketten voor
nr.yr- "-sgerangcnen.
be» VederUadsrh®
M-""™». ""Vü:
R'iode Krul® door dezen
worden, moge blllken alt 19
Këhde gezegde op het stat!
Amersfoort:
„Ik heb drie dagen ln het kamp
gezeten en weet n« wat het Romle
Krui-, doet. Hier N 25 gulden'."
(Bovenstaande ls ontleend aaa het
„Ochtendblad").
MEDEDEELING. Voortaan zui
len door de redactie en administra
tie van ons blad telefonisch nóch
mondeling mededeelingen over bon-
aanwijzingen van den distributie,
dienst verstrekt worden. Als gewoon
lijk. worden deze Vrijdags om de
veertien dagen, om 12.05 uur. op de
borden gepubliceerd. TuBschentijd-
sche bonaanwjjxingen nullen steeds
zoo spoedig mogelijk, eveneens op do
borden, bekend gemaakt worden.
Diverse diefstallen. Aangifte is
gedaan van dc volgende diefstallen:
zestien tabaksplanten uit een tuin,
een pak van 1-> pond tabak tijdeni
vervoer van Amersfoort nasr Nij-
kerk. een actetasch met inhoud, een
rijwiel; op een bouwland zijn van
150 garven tarwe de aren gestolen
Nog meer op z'n geweten. Dc
16-jarlge V. uit de Aldegondestraat,
waarvan wij gisteren mededeelden,
dat hij 's nachts in een liideiijk onbe
woonde woning van zijn buurman
was aangetroffen, heeft, tijdens het.
v.erhoor medegedeeld, dat hi|
's-avonds te voren ook reeds in het
perceel was geweest en daar een ra
diotoestel had weggenomen, hetgeen
door do politie is opgespoord.
Brandje. In den afgeloopen nacht
is in een schuur een brandje ont
staan, vermoedelijk ontstaan door
dat vonken uit een fornuisje in aan
raking waren gekomen met wat ge
droogde boonen en erwten. Met een
slang op de waterleiding is het vuuf
gebluacht.
Naar het Oosten. Maandag a
zullen een groot aantal Nederland-
sche Landdienst-vrijwilligers vertrek
ken naar het gebied Danzig—West-
Pruisen. waar zij worden ingezet Mi
1 andhui p. Om 8 uur 's avonds vindt
op het Autopark het afscheid plaats
waarbij het woord gevoerd zal wor
den door burgemeester Harloff en
den Stafleider van den National®
Jeugdstorm, Oppcrbanheer C. Qui*-
oel Sm.
PREDIKBEURTEN
AMERSFOORT. Nod. Herv. Kerk.
Sc. Jorlskerk10 u. Da. Pannebakkcr.
5 u. De heer J v. Vlier., Hulppr.
Zullen. Donderdag 26 Aug 8 uur
Avondgebed. Nieuwe Kerk: 10 u.
Ds. Groeneveld iSoestl Bediening
van het H. Avondmaal. Emntn-
Kerk: 10 u. Ds, Romyn 5 u Dv.
Burgr, (Maasland i Jeugddienst.
Ka cel Zon en Schild 10 u. D«. van
Hens bergen (Overlangbroek). Gast-
hutskerk: 10 u. De hoer Van der Hel
de. Klnderkerken WIJkgeb. Bethel
10 u.. Oeb Het Sluisje 10 u. Wljkec-
bouw (L. Costerpl. 14 10 u. Jon-
gexer.dlcnstKerkgebouw H.V. (Ap
pelweg 151 11.50 u. Vereen. Vrijz.
Herv. 10 30 u. Dr. J. Nleweg.
Doopsgezinde gemeente 10.30 li Ds.
Gosaes. Luthersche Kerk: 10.30 u.
A, Rflscb. Propcneni Rcnion-
strantsche Kerk: 10.30 u. Ds. P. D.
TlaUinn Geref. gein. Stooveatr.t
10 en 5 u. L Wilting. Woensdagavond
25 Aug. 7 u. Ds R Kok uit. Veenen-
daal. Geref. Kerk H.V 10 S.
Hardorf. ihcoL cancUdMt. Pink
stergemeente. Kor:cgr 26. Dlr.-ds»
24 Aug.: 7.30 u De "r.rer Vetter
Vrlie Kath Kerk: 1(1.30 u. Gebouw
Sterkunsr: Gezongen K Mts. Vr '-
Geref. Oem. (Muurhulzen 33i- 030
en 5 u. Godsdienstoefening. Donder
dag 26 Aug. 7 u. De heer J. Vllver-
berg van Rhenen. Bergkapel li 30
Prof. Pr. J. N Bakhuizen van den
Brink, Leiden. Vrye Evanc. Gein.
(Geb. Concordia. Lanartt:- 119: 10 u.
Br Kenenburg Uit Utrecht. 8 u. Da.
v d Werfhorst. Cad.-and.
Geref. Kerken (L. Vrouwestr.i 10 11.
Ds. B Hol-tet-dn 5 30 u. Dc G tapr-
man re Hilversum. Z-ud-.'.ngr!
10 11 Da G. Laarman. 5 3» u. D
F A den Boef. Krailiupr
Westerker* :o a. IV F A. den B<v:
5 30 u I» B Holwird». N:e
Kerk' 5 u Ds. T*U Her.shergen -an
OvrrlanrbroeS.
Geref. Kerk H.V 10 u. Car.d rt,
Hardorf, Soest.
vele jaren, waarin hij doopsgezind
predikant ie Warga was. steeds per
motorboot op uit. Dan ging hij er
gens aan land en bestudoer.de dc vo
gelwereld en wat er verder in de
natuur viel op te merken. Op onna
volgbare wijze heeft hij daarvan ver
haald in zijn vele boeken, welke de
choonheid van Friesland nader tot
l:et Nederlandsche volk hebben ge
biacht. De laatste jarc^pv-.s zijn pu
bil isti&chc arbeid minder veelvuldig,
mdïr toch verschenen nog vele arti-
kefer over de levende natuur en een
pnact.'lg kinderboek van zijn hand.
Het bestudeeren van het mooie
Tw ealïche landschap U op het oogen
blik vor den grijzen predikant-
schrijve:' zeer moeilijk, want de af
schrijver eet' moeilijk. V.ijn hart trekt,
nog a tijd naar het Fric-.t-he land De
vercet.icin." ..It Frvsk" Gca" heeft
ter hc-inn< ag aan zijn aifieid een
stuk grind bij den PTincctihof tb
Beniewoude. vaar hy zoo vaak heeft
rondrezworvc: „De Stoppel -:.
land" genoemd.
DE serie cultuurflims
var. Ufa-Tobte Film
verhuurkantoor heelt
n den laatsten tyd weer
troote uitbreiding on-
lergaan. Vnn de nleuw-
ite aanwinsten noemen
wil: „Vioolbouw", een
film. die ons Iets Vertelt
van de wordingsgeschie
denis van de viool, vau
ruwe plank tot fynbe-
-.".aard instrument Moe
der natuur Is ook een
lankbaar object toot <ie
tultuurtllmers. Prachtige
verschillende vogel*
tien we li» ..Geveder-
lo bouwmeesters". Koe
.naakt een apin haar
web en hoe vangt zij
naar prooi De film
.Wonderen van. hel spln-
ïeweb" laat ons leis zien
.an dit geniale groot-
>che ln het. klein
.;«n bun gading vinder.
bewonderen zijn van en-
zclo zware paardenras
sen Koc-LU, de kraan
vogel' en „-Vogelparadijs"
11 de Poolstreken ls weer
voor vogelliefhebber*. De
eorstc film laat «en hoe
•jen kraanvogelgCclHpaar
..reilt en zeilt", met z(|n
nest. zyn Jongen, enz
Het tweede filmwerk
toont ous „vogels van
diverse pluimage" uit
Merkwaardig k dc film
.Keukengeheimen". die
>ns verklapt, wat moe
der de vrouw zoo den
laiiHOhen dag ln
:cr. uitspookt, al
■-he gebeurtenlsse
de camera gezien.
„KroaMsch boerenle
ven". Het ruwe. woealo
rn luist daarom zoo
vhlldernchtige Kroatië
van cenlge" geslachten
rewoonten. zijn boeren.
erech.üecd® •po.-'.ca wild ba.
«en we ln ..De Jager afa
boschwachter".
Iets. wat ons Hollan
ders na aan het hart (en
vooral aan den liw>.vt:)
ligt te wel de ..Hollar d-
sche nieuwe". Ia „Ooeric
Vangst" reizen wc ir. ver-
bceldlng mee aan boord
ran een locter en ma-
cen een haring-vangst
rr.ee Wat ook met
ter t® maken heeft, doel:
uit geheel andere, u!'
iportleve overwegingen, 's
reilen. Opnamen van. al
es wat met een zcilwed-
sCrtld te maken heeft,
biedt ons „Regatta".
Een klikje ln de groot®
Vlaamscho Ilnnenwcvc-
rllen en opnamen van
het betoemde kantklos
sen geef:. „Linnen uit
Tenslotte vragen wj
de aandacht voor een
weetal nieuwe films,
n.l.
Het Zeemanskind, een
Terra-film. waarin o.a.
meespelen Hermann
Speelmanns en Hltde
Jansen, en de Bav.wla-
film 5000 Mark Beloo
ning. die een gchelmzln-
uire polirie-zaak uit het
Noorden ran Berlyn h--
hoofrtrollen worde;-, ver
vuld door Oïly Mor
maan. Milde Sessak M«r-
:tn UrtW ea Paul Qabl-