Parasieten op den nood
AMERSFOORTSCHE COURANT - WOENSDAG 10 SLACHTMAAND (NOVEMBER) 1943
De Jeugdherberg van de toekomst
„Het beste voor de jeugd niet goed genoeg"
Kunstenaars beraadslagen over het Jeugdherbergwerk
Nov
Ite Nr.!
h<'i)fl op i
dr tcntvoostoMing .ho JpukiIIitI
morgen(iir gfiliironti" .Ir N
maand in lirt SleiMijk Museum
sterdam te bezkhtisen is. een bin
in hotel Parkzicht aldaar gnlnnnl.
am
veie Neder
schilders. beeldhouwers en musici deel
namen, om 1c spraken over problemen van
artistieken en kuliuuriKililieken aard. ii^t
jeugdherbergwerk betreffende.
wijl het hoofd van do aid. Bouw-
ïst, Beeldende Kunsten en Kunst-
.•crhfid van hol dep. van V. cn K.
heer F. Gcrdcs oen het slot van
conferentie mededeelde, dat bij
departement plannen bestaan
.r het uitschrijven van een prijs-
ag voor een jeugdcentrum
>e heer v.m Dieren sloot vcrvol-
s de uitsti kend geslaagde bijeen
komst, waarin kunstenaars en N.J.
TI C. elkaar tot heil van de Neder-
landschc jeugd hebben gevonden.
Eau hoekje ven de tentoonstelling .De Jeugdherberg van morgon". welke
te het Stedelijk Museum Ie Amsterdam wordt gehouden. Men ziet hier
het treffend venchH tusschen het georganiseerde werk der N.J.H C.
bet zgn. vrije kampeeren
Het jeugdvraagstuk zul in dc toe
komst meer dan ooit op den voor
grond komen. En bij de oplossing
van vele belangrijke problemen zul
de NJ.H.C. een groote rol spelen.
„Het beste zal voor dc jeugd niet
goed genoeg zijn" van dit stand
punt uitgaande, besloot de heer van
Dieren, die als Gemachtigde voor het
■teugdherbergwezen de leiding van
de conferentie had. bij den bouw van
nieuwe jeugdhergen Nederlandsche
kunstenaars in te schakelen.
Op de conferentie zijn vele vraag
stukken. den bouw van jeugdherber
gen betreffende, besproken.
Zoo kwam b v de gedochte naar
voren om de jeugd zich zelf te laten
uitspreken over wenschen t.a.v. bouw
rn inrichting van een jeugdherberg.
Met de prijsvraag voor een jeugd
herberg te Amersfoort is de N.J.H.C.
voor het eerst met een deel van haar
bouwprogramma In de openbaarheid
getreden, maar reeds vóór dien tijd
had zich een kleine kring van geest
driftige architecten rondom het
jeugdherbergwerk geschaard. Deze
kring heeft zich steeds meer uitge
breid. De eerste bijeenkomst van
bouwmeesters, beeldhouwers, schil
ders, siersmeden en meubelontwer
pers is op 10 April j I. tr Blaricum
gehoudendeze tweede bijeenkomst,
waarop de Nederlandsche kunste
naarswereld met ruim tachtig perso
nen vertegenwoordigd was. heeft
zoowel de belangstelling als het in
zicht nog aanmerkelijk verdiept.
In zijn openingswoord heeft de
heer •■■an Dieren allereerst geboorte
rn groei van het. Jeugdherbergwerk,
dat zijn bakermat in Duitschland
had. geschetst Er zijn thans 66
jeugdherbergen in Nederland, 125
zullen er worden gebouwd, zoodat
een dicht net zich over het land zal
uitspreiden
Die jeugdherbergen zullen een te.
huis bieden aan jonge men-ohen uit
alle lagen der maatschappij: onge
acht hun levensinzicht zullen zij ge.
logenheid krijgen elkaar te leeren
kennen en te vinden op een plaats,
die voor ieder aanvaardbaar is. De
jeugd van thans is voor een groot
deel ontworteld, wij willen hen den
wee wijzen en de schijnbare tegen
stellingen tusschen vele .Jongeren
overbruggen; die tegenstellingen im.
mers zijn minder groot dan men zou
denken en een synthese is mogelijk.
In de Zondagoehtendhijeenkomst
sprak dc architect Hans Voss van de
RefehlsstcHe der Reic-hsjugendfüh-
rung over het wezen en de diepere
gedachte van het jeugdherbergwerk.
StopfReynhoudl'Pa* n
Zie de maan schijnt -v
door de boomen
Dok ril- maan rraaet uw ittqdtjwcr
king voor b"! doen slagen van tl"
sneclsocilinzamelin? au' den
Jeugdstorm. Want rian kan Mi on
liet heerlfik avondje" ook schij
non voot die duizenden kinderen
uier ouders niet in staat ziin aan
de verlaneons van bun kinderen te
voldoen. Even eer, briefkaartje en
bel wordt ge|ia3M
Adres
Amer
Ko
DE DAG DER OUDE W.A.
Dc persdienst van dc N.S.B. doelt
mede- Zondag 14 November a.s. zal
op de terreinen van de Lagere Ka
de-school der W.A Doodeweg B 20
te Oud-Leusden. de dag dei- otiric
W A. plaats vinden, ter herdenking
van hot folt. dat de Leider op 7 No.
vember 1932 de W.A. instelde
Op dezen dag aal teven do uit
reiking van de W.A. Slrijder.s'eekcns
plaats vinden, waarna om 14 30 uur
de plechtigheid een aanvang neem:
De commandant der W.A vnr. A. J.
Zondervan. zal hierbij het woord
voeren.
Elk kamp van den Nederlandschen
Arbeidsdienst heeft, behalve een
naainsaanduiding welke verband
houdt met de plaatselijke gesteld
heid. een eerenaam, waarmede de
groote figuren uit de historie
het Nederlandsche volk gehuldigd
■worden. Zoo heeft het kamp ..Het
Witte Zand" te Zw-eeloo bij Emmen
(Dr.l. waar de afdeeling 126 N.A.D.
gelegerd is. den eerenaam J. C. J. v.
Spelick gekregen. Op 12 Nov. zal in
dit kamp een borstbeeld van den
Nederlandschen zeeheld J. C. J.
Spejjck worden onthuld door den
commandant van het. 12e korps te
Assen, den arbeidsleider M G II v.
Raan. In verband hiermede wordt
des avonds een kameraadsohaps.
avond met de boerenbevolking uit
den omtrek gehouden.
„Brandende kwesties
Max Blokzijl spreekt tn d- serie
Brandende Kwesties", op Donder,
dag 11 Nov. 1943. over H'sum I om
18 45 uur. over: „11 November 1913
cn il November 1943".
De Nederlandsche jeugd
moet varen
Jeugdstorm cn IHtlcrjugcncl herdenken den 'Oen November.
,,Wat ons kan scheiden, werpen wij overboord''
Goen bombardement kan de
samenwerking verbreken
s-GRAVENHAGE. S NOV. D« na-
lionaHl-socialistisclie .n-ucil b""ft aan don
vooravond van den Haldeiigedi'itkdag een
kort", plechtig" samenkomst gebonden in
het. gebouw „Piligentia waar Ohorbaim-
fiihrer AA'. Ynss van de Bcfehlstelle Nie-
derlande der ReiehsjuEendfiihriinc on
hoofdstormcr 0. van Geelkerken hebben
eesflroken. De smaakvol versierde croote
zaal was tot in alle hoeken gevuld met
jongens en meisjes van den Jeugdstorm.
Ilillerjeugd en B.H.M. en onder de gasten
waren eenige hoogn functionarissen van
Partij eu Beweging.
Oberbannführer Voss bracht In
herlnnerlm:. wnt zich op tien negen
tien November 1923 tc Milnchen heeft
afgespeeld en hij sohetste den roe
st and van vernedering, wnarln het
Duluche volk door her. verdrag van
Versailles en de uitwerking daarvan
waz geraakt. Doch Juist, in dien toe
stand vormde zich een clof van na-
t.tonaal-soclalUme, waaruit onder Hit-
Ier» geniale leiding het Duitschlnnd
van heden is gegroeid. Op den 9en
November 1923 volgde de 30ste Ja
nuari 1933 toen Adolf Hitler tot
Rijkskanselier werd benoemd en
daardoor dc leiding van het Duit-
sche volk ln handen mocht nemen
Bl| die gelegenhc-.n legde Hitler een
grooten krans btl de gedenkplaat-s
voor de zestien gevallen helden 1e
Milnchen met hd motto: „Und Ihr
hatat doch gealegt.".
..Bli de herin nerlnr bier
aldus Bureker „geven wij
lofte alles, wat on* zon
«■helden, overboord
voeren, aan te pakken".
VOOR HET NIEUWE EUROPA
Hoofdstormcr van Geelkerken con
stateerde. dat de op 9 November 1923
ic München voor het nnlionafil-socia-
lismc gebrachte offers mogelijk heb
ben gemaakt., dat we thans in ver
bondenheid bijeen zlin: Duitschers,
Nederlanders en andere Germaan-
srho volken.
Verder herinnerde spreker aan de
gevolgen van den wapenstilstand.
11 November 1913. hoewel de Duit-
sche legers den oorlog geenszins had
den verloren, en aan de woorden
van Clemenceau. die toen zeide. dat
er nog twintig.milboen Duitschers te
veel waren. Duitschland. dat den
oorlog niet had verloren, verloor
den wapenstilstand en het werd na
genoeg leeggehaald.
Toen trad de onbekende soldaat
Hitler naar voren cn legde de grond-
skigen voor Duitscblands herstel.
Thans, twintig jaren later, strjjden
onder zijn leiding Dultsche en Ne
derlandsche natlonaal-soclalisten te
zamen voor het nieuwe Europa. Geen
enkel bombardement kan deze een-
beid en samenwerking verbreken en
spreker drukte zijn .jeugdigen toe
hoorders op het hart. deze grondsla
gen in Godsvertrouwen ook voor de
toekomst vast te houden en het hes-
te en laatste voor volk en vaderland
te
tenki
i de Duitsche i
nlksliedercn.
■t onderwijs, dat sedert .Tunl In
e onderbroken was. is in alle
aansehc scholen weer begonnen.
Over de agrarische en koloniale
gaven en prestaties van ons volk is
vrij veel gezegd en geschreven, maar
het werd de laatste jaren wel een
beetje vergeten, dat wij ook een zee
varend volk zijn", aldus ongeveer
opperbootsmah J. H. Bartels van den
Marinejeugdstorm in de Haagsche
persconferentie van 8 Nov En om in
die leemte te voorzien werd onge
veer een jaar geleden de M.JS. op.
gericht. Men stond direct voor vele
en groote moeilijkheden, doch thans
is men dan zoover, dat er toereikend
materiaal is om met de jongens van
12 jaar op de Kaag en met de jon
gens van 14 op het IJsselmeer e d.
te oefenen, hetgeen des zomers ge.
schiedt in opleidingen van drie we
ken.
Men wil het zeevarend deel van ons
volk en dat is ccn zeer groot deel
weer wakker maken; belangstel
ling wekken bij die jongens, die an
ders misschien door woonplaats en
milieu nooit met dc zee In aanra
king zouden komen. De M.J.S. wil
hen al op jeugdigen leeftijd op het
water brengen, hen keuren op hun
bruikbaarheid als zeeman en aldus
voorkomen dat, gelijk momenteel
het geval is, de Zeevaartscholen vol
zitten met jongelui, die heelcmaal
niet van plan zijn later de zeeën te
Nieuw uniform.
Dezer dagen is de M.J.S. in oen
nieuw uniform gestoken, het tradi-
tioneele matrozenpak, en men heeft
dat Zondag j.l. te Utrecht voor het
eerst kunnen zien. Opperbootsman
Bartels verwacht van het nieuwe
kranige uniform een propagandisti
sche werking, welke niet alleen hen
zal trekken, die hun toekomst op de
baren zoeken, maar alle flinke jon
gens, wieA het zeevarend karakter
van ons volk ter harte gaat.
Voetbal. Programma Technische
l>ag. Hel- programma van den
Technischen Dag, welke Zo:.dag a s.
Moeskops werd vijfmaal wereldkampioen
Zesdaagschen zijn volgens
hem kinderwerk
De naam Moeskops ls een begrip
geworden hier tc lande, niet alleen
bij de ouderen, want ook de jongere
generatie denkt bij deu naam Moes
kops aan wielrennen. Moeskops te
een der pioniers voor onze wieler
sport geweest, die velen ertoe heeft
gebracht deze tak van sport tc gaan
beoefenen. II Ij zorgde er voor. dat
Nederland alom ln het buitenland
werd genoemd. Op tallooze wielerba
nen ln den vreemde is onze drie
kleur geheschen, als de lange Hol
lander niet zijn machtige beenen
weer eens al zlin tegenstanders aan
zijn wiel had gelapt. Hij reisde en
trok van het cenc land naar het. an
dere. van het eene werelddeel naar
het andere, steeds nieuwe trlomphen
vierend, Vijf maal werd hij wereld
kampioen. Moeskops wordt Zondag'
a.s 50 la: r. Tijdens een gesprek met
een A.N P-redacteur kreeg men het
over de zesdaagschen „Zesdaagselien
zlin kinderwerk/, aldus Moeskops.
•J" rildt tenslotte altild met z':i
tweeën en vooral den laats ten tijd
met de neutralisaties werd er niet
meer dan ongeveer 2600 km. afce-
legd. Vroeger was dat nog wnt an
ders. Zoo heb Ik bijv. eens in Ber
lijn gereden 's-Nrichts werden er een
paar vcrsche koppels in de baan ge
wordt gehouden luidt: Groningen.
(Be Quick - ten-ei n) Noord—Oost Til
burg (Willem 2-terreinl ZuidWest
Rotterdam i Spartn-terreinRotter
damDen Haag. Amsterdam (Ajax-
terrein Amsterdam—HaarlemUtrecht
(Stadion-terrein) UtrechtDe Zwalu
wen Gonnehem (Unltas-terrein!
BondselftcilRotterdamsche 2e klas
sers Zul «hen (Be Quick-terrein)
Bondselft.ilTwentsch elftal. Zaan
dam (Z.FC.-terrein) -Zaanseh elftal—
Anislerdamsehe 2e, 3e en 4e klassers.
Lelden A S C-terreinLeidsch elftal
Goudsch elftal. Maastricht uiVV-
terreinLimburgsche le klassers—
Limburgsche 2e klassers. Poortueaal
(Poortugaal-terreinEilandenelftal—
Rotterdamsche 3e rn 4e klassers.
BoiRwaicl C A B-terreinOostergoo
Westergoo Haarlem Fl D O -terrein t
Rest van HaarlemGooi- en Eem-
landelftal.
Lezing van Asperen. Dinsdag
16 November zal de heer Van Aspe
ren voorzitter van den Centralen
Bond van voetbalscheidsrechters in
JJ® Wapemoeni een lezing houden
o\or de voetbalspelregels.
Volowitckers
H.D.VS.
E.D.O
Spnrtn
DFC.
Xerxes
D.W.S.
H.B.S
A.D.O
stormvogels
V.U.C.
/.S.V
Haarlem
reilenoord
AJax
Siiiniu
Blauw wit
DJf.C.
ï.F.C.
t Gooi i
jO Ahead
8.E.C.
Wagen ingen
Heracles
A G O V V.
Ensched. B.
Quick
Enschede
Tubantia
Eindhoven 1
M V V.
BV.V. 1
Long» 1
Willem II 1
N.A.C. I
Spechten l
Maurlts
P.S.V 1
N.O.A.D. 1
Spekh.h. 1
Roermond 1:
9 16
9 13
Achilles
L.6.C
Be Quick 9
H S.C. 9
Snoek 9
G.v A.V. 9
Velocltas 9
Leeuwarden 9
Veen dam 9
D.W.V. 9
Vriendensch. 8
D.O.S. 7
H.V.C. 7
De Spartaan 8
Hilversum 8
A.F.C. 8
Zeeburgia 8
Hercules 8
Watcrgr.m. 8
Volendnm 9
Zeist 9
Zw Vooruit 9
Forl.jtudo 8
Amcrsf. B. 9
Woerden 9
Holland 9
D.WS.V. 8
B V C. 9
H M S. 9
Patrla 9
C.D.N. 8
Baarn 9
Quick 9
AP WC. 8
S E.C. 8
Kamnong 9
Saestum 9
G W L - 6
Anisvorde 5
Utrecht 7
Heerenveen 9
12
UITVINDER VAN HF.T BAKELIET
TACHTIG JAAR
Op Zondag 14 Nov. a.s. wordt dr.
L. H. Baekeland te Den Haag, de
uitvinder van het welbekende bake
liet, tachtig jaar oud
Een belangrijke uitvinding van hem
is het „Velox" fotografisch papier,
maar zijn grootste prestatie is het
uitvinden van dc naar hem genoem
de kunsthars „Bakeliet", waardoor
een geheel nieuwe tak van industrie
s ontstaan.
DE TURFGASGENERATOR HOUDT ZICH GOED!
Veelzijdige proefrit over
zeer moeilijk terrein
Deze week is onder auspiciën van
het N.S.K.K. in Nederland een veel
zijdige proef genomen met turfgasge-
ncratoren, welke vooral bc'oogde de
kwaliteiten vast te stellen van deze
apparaten voor hel gebruik in perso
nenauto's Dc organisator en leider
der N S.K.K.-Motorschulc in Neder
land, Oberführcr Hegendörffer. deed
hieromtrent eenige mcdedeelingen in
de heden gehouden persconferentie.
Met een twintigtal auto's van uilcen-
loopendc grootte en type werd een
afstand van 5nn km. gereden over
veelal heuvelachtig terrein, waarin
alle mogelijke moeilijkheden van den
weg en zelfs ongebaand terrein wa
ren opgehoopt
De proefrit slaagde uitstekend en
leverde verheugende resultaten op.
Het aanslaan van den motor in den
kouden ochtend varieerde van 75 se
conden tot 8 minuten, de gemiddelde
snelheid over het moeilijke en lange
traject bedroeg voor dc kleinste wa
gens 55 en voor de grootste 70 km.
per uur.
ook personenauto'S
Dc juiste technische bevindingen
zullen binnenkort worden bekend ge
maakt, terwijl ook dc filmjournaals
veel wetenswaardigs over deze nieu
we auto-aandrijving zullen brengen.
Hel is immers voor ons land van emi
nent belang, dat wij hier over altijd
bedrijfsklare auto's beschikken, die
ongelimiteerde afstanden kunnen af
leggen met een hier tc lande gewon
nen brandstof, waarvan de verstrek
king door geen invloeden van bui
tenaf verstoord kan worden.
Van dc in Nederland in gebruik
zijnde vrachtauto's loopt bereids 87*'«
op generatoren. Het is na de jong
ste geslaagde proefnemingen tc ver
wachten. dat spoedig ook de perso
nenwagens van deze aandrijving zul
len zijn voorzien, die ook in aeslhc-
tisch opzight den toets der critiek
kan doorstaan.
Voor instructie, hoe met de appa
raten voor turf cokes om te gaan, zal
ia ruime mate worden zorggedragen,
bracht en dan moest Je trappen of
vilde of niet. Aan het élnd van
zes dagen had Je er dan zoo'n
1 km. opzitten en ik maak me
sterk, als we op het oogenblik eens
een zesdaagse he konden -krljgeu met
deelnemers zooals Slaats. Braspen-
nlnx. Guerra. Binda e.d we dik over
de 5000 km. kwamen Moeskops heeft
een racekarretje- op den kop getikt
en gaat eerstdaags te Amsterdam
weer trainen. Ondanks zijn vijftig
Jaren ls htf dus nog niet van plan
op z'n lauweren te gaan rusten.
Wielrennen. Bellenaars en Schut
te naar Zurich. Komende Zondag
opent de wielerbaan te Zurich haar
poorten. Aan deze openingswedstrij
den zullen de Nederlanders Schulte
en Pcllerraars deelnemen. Tevens
starten ook twee bekende Duitsche
renners, Kilian en Vopcl.
wemmen. P. J. de Jong over
leden. I11 den ouderdom van
47 Jaar is te Utrecht, overleden de
heer P J. de Jong. een bekend fi
guur ln de zwemwereld De laatste
vier Jaren was hij voorzitter van den
Kring Utrecht van deii Ned. Zwem
en Redd1ngbond
Zueinntrn. Erna Wcsthelle.
De jonge Duir.sche kampioene In hot
rugssweoimen, Erna Westhelle, heeft,
thans aan haar titel ook een D"ltsch
record toegevoegd Hierdoor ls z\|
thans tot dp beste Dultsche zwem
sters gaan hehooren In Hilversum
waar haar ouders wonen heeft z\i
de beste tratnlnesmogeJIikheden daar
7lj-hier met de Nederlandsche zwem
sters kan oefenen. Haar nieuwe Dult
sche record van 1 min 15 4 dat zll
onlangs tn Hilversum vest,led* werd
reeds eenigen tijd verwacht Bli haar
zwemclub Undine in MfinchPn-f.iad-
haeh had zij reeds mee-rvalen tilden;
de training 1 min. 16 "«zwommen
Het. is te vooralen dat de aehttten-
larlsre nog tol betere prestaties ln
Wandalen. Muntlcltoc-bien !»i
Duitschlnnd Zondag werden In
Berlijn. K:«l. Frankfort m„ Uhpr11r>-
gen am, Bodensec. Woleast St.pt'hr
en Rostock wandeltochten voor Ne
derlanders eehouden. De «arcoursen
waren overal ifi km. vprhoiwend wns
daarbij wel dat. in Ki"l Frankfort
en Uberllngen deze tochten voor de
eerste maal werden gehouden Zoo
breidt het Ned sportprogramma 'n
Duitschland zich moer en meer "II.
In Berliin llet> de route door het
Noordelilke gedeelte van het G-üne-
wald met. Piehelsberg als sterf. e,,
eindpunt. Onze tippelaars ip de
Duitsche hoofdstad vagen een gloed
nieuwe groep anti de start, en wel
van de Pührersehule fór NiedPrdoi>t-
sohe OT, führer uit Berlhn van de
Anna Hermann Schulp aldaar. De
Nederlandsche en Vlaemsche OT-
mannen kwamen met vjjf en dertig
deelnemers aan de start en mankten
een uitstekenden Indruk De debu-
tcerende groep ontving den eersten
nrljs voor den besten Indruk en te
vens nog den ext.ra nr'is voor de
beste zang Tweede werd de groen
onder de schoone naam Sneeuwrui
mers loonend en derde de Legergroen
uit Rathenow. De Iendgenooten uit
Ra then ow verdienen wel een b'i ren
deren pluim, want niet alleen beh-
hon zii voor lederen tocht in Ber-
hln een speciale relswrgunnine non
die. doch zlf moesten 'des mwsr.e
vier uur opstaan, wilden 7." MMir*
aan de start verschilden. Dezelfde
"roep legde vorige wéék be*1-»"- on
dag
bil den Vlaamsch-Ned
Inndsche «portdae weer aan de
Schaken. Amersfoort I speelde
haar eersten competltiewedstritd in
dc eerste klasse A tegen „Do Pion" I
»ilt Hilversum. Amersfoort kwam on
geveer in haar sterkste opstelling uit
cn de uitslag wjjst er dan ook op
dat men groote plannen voor een
hernieuwd kampioenschap koestert.
Met 82 werden de bezoekers ge
slagen. „Loopar"P Oosteroni
10. ..Raadsheer"G. Goedhart 10.
Th. A. A. BreuerR. Hfv-kema 01
J. BijlG. Lamme 10 ,T. TTdino- Jr.
J Rev 10 M Roelo'senH F
v 't. Hof V.Y. S yen ZUIT Cor-
heel sr. 1—0 J W H de Brpyp—
F Reiche Y.—Y A v d. Lev—.T.
F-renberg 1n J r MarxJ. B
Nieber 10. Uitslag 8—2.
Eenigen tijd geleden werd een te
Amsterdam wonende Chinees uit
zijn woning naar een garage in de
Lepelstraat gelokt. De Chinees han
delds» in textiel, hetgeen den man.
die hem meetroonde bekend moet
zijn geweest.. Hij had den Chinees
verteld, dat hii eèn handeltje voor
hem had. 70odat hij maar wat geld
moest meebrengen. In de garage
werd de Chinees neergeslagen door
eeniee mannen, die zich daar ver
scholen hadden, en beroofd van ePn
portefeuille inhoudende ƒ150.—. De
daders verkeerden vermoedelijk in
de veronderstelling dat hii een veel
grooter bedrag bij zich zou hebben.
De man. die hem naar de garage
had gelokt bleef 11a den overval bii
den Chinees en deed, alsof hii niets
met de zaak te maken had De re
cherche vertrouwde hem echter niet
en kreeg na eenigen tijd voldoende
aanwijzingen tegen den man om
hem te kunnen arresteeren Hij leg.
de tenslotte een volledige bekentenis
af waarna ook de andere bii dezen
roofoverval betrokken personen kon
den worden gearresteerd De daders
bleken alle oude bekenden van dc
politie to zijn
Dr. C. R. de Klerk 70 jaar. Don-
d* "dag II November zal dc letter
kundige dr. C. R. de Klerk te Am
sterdam, vooral vermaard als Von
delkenner. zijn 70en verjaardag vie
ren.
D* werkends wouw ln Nederland.
Vrouwen op de boerderij
O/H/Pax m
f Een kranige redder -n
gehuldigd
Dc burgemeester van Bussuni hoef 1
•>p verzoek van bot bestuur van
hot Coniogie-Hcldenfonds lo Den
Haag een loffelijk sctuigsrlirifl van
dit fonds nilgereikt aan don 76 ia
rigen licc.r Horsman |e Busmiiu D"
lieer Horsman beeft een twee jarig
meisje, dal in levensgevaar ver
keerde, doordat zjj i« den vijver
van liet plantsoen aan den Willem
liildordüklaan te Bussiim "as ge
raakt. ger"d. Hei kind zonk reek
De oude heer aarzelde niet: hij be
gaf zich ondanks het gure weer
mimiildelluk gekleed to water en
bereikte zwemmende 'l kind. waar
na hij mei de kleine in oen zijner
armen naar den wal terugzwoni
v.
Wees in den omgang met Uw paard
Geduldig, flink en toch bedaard.
Voor clou kantonrechter «towlcu
terecht <lc 'melkvcikoope: W K en
zijn echtgenootc K.-w. t.o ciro-
uingen, bli wie hoeveellierlou tapte
melk werden aangetroffen. waaraan
niet minder dan 73 en 91 wa
ter was toegevoegd. Verdachten ver
klaarden. dat de vloeistof 111 den
wlnkël geen taptemelk, maar spoel
water -ivns. Het opmerkelijke was
echter, dat een schipper bij den Keu
ringsdienst melk kwam brengen mot
een percentage water van 73. Deze
melk had hij ln den winkel gekocht.
Verdachten gaven toe. dat zij met
water hebben geknoeidomdat zy
bonnen te kort hadden, doch do
vrouw hield vol. dat zij ei hoogstens
„maai" 50 water bij hadden ge
daan. De kantonrechter veroordeelde
leder tot veertien dagen hechtenis.
De Zutphensche tuchtrechter heeft
twee landbouwers, die te weinig melk
hadden afgeleverd aan de fabriek,
kaas hadden -gemaakt en boter (had
den gekarnd, gestraft om met ont
trekking van vee uit hunbedrijf.
Een hunner. G A. Dlesveld tilt
Kcyenburg, gom. Hengelo iGld.i had
elf kg. kaas in voorraad gehad, naar
hij zei. voor elven gebruik De in
lichtingen, die tv tuchtrechter over
deze man had. waren van dien aard.
dat zijn verklaringen weinig vertrou
wen wekten: ..Door die kaasmakerij
beroof Je den stedeling van vet en
melk, en dat zullen we je inpeperen'
waarschuwde de tuchtrechter. Con
form den elsch strafte hij den land
bouwer met verbeurdverklaring van
de in beslag genomen kaas. het ver
plichte afleveren van een rund aan
het bedrijfschap van vee en vleesch
ln Den Haag en een boete van t 100.
G. van Dam te Ermelo. die ln het.
laatst van Anril pos een boete van
f 150.- had gehad wegens het afle
veren van de melnie melk. was ln
Juli opnieuw betnvDt. dat hit zelf
karnde en te weinig melk aan de
fabriek bracht. Hij kreeg een boete
van '50.- terwijl ook hij een rund
aan het bedn|fschap zal moeten af-
Er zijn weinig objecten ln dezen
tijd, die zoo sterk tot dc verbeelding
van het speculecrende en belegging
zoekende deel onzer bevolking spre
ken als hulzen, grond, boerderijen
e d., Velen wanen zlelv veilig dooi- de
bekende truc van het betalen van
het teveel gevraagde bedrag zonder
kwitantie toe te" passen: talloozen
echter hebben zich bij deze manoeu
vre 'de vingers reeds gebrand. Kort
geleden werd opnieuw een aantal
personen door Amsterdamsche en
Utrechtsche opsporingsambtenaren
van de Prljsbeheersching geverbali
seerd. Het operatie-terrein van deze
heeren lag ditmaal ln het. Nooidcn
des lands, hoewel de zwarte draad,
die deze transacties verbond ztin
beginpunt in Utrecht had Voorloo
pt? kon worden vastgesteld dat een
complex van 45 H.A weiland, riet
en water, een landgoed en een boer-
deri) voor exorbitant hooge «rijzen
van eigenaar z,;ln verwisseld D"
Ivoogst toelaatbare «rijs voor de 45
H.A. bedroeg 22.000 de prils waar
voor dit. complex van de hand ging.
'65.000 -: een gefortuneerde geëva
cueerde uit Bloemendag 1 betaalde
voor het landgoed '60.009 -, hoewel
de verkoooDrüs slechts '30 000- had
mogen bedragen D« boerderij ten
slotte mocht- 60.000.- onbrene"n
doch werd voor '115.000 - verkocht
Leerriik was de wi'ze. waarop enkele
tusschenpersonen elkaar met de ycr-
deellng der „provisie" bedrogen.
De Economische Dienst heeft pro
ces-verbaal ongemaakt togen een
schoenmaker uit Ravcnstein. die voor
zlin klanten slechts schoenreparatios
uitvoerde tegen betaling ln boter en
eieren Uit het onderzoek bleek da!
de schoenmaker tot deze zonder! Inec
praktijken was overgegaan, wijl de
grossier, van wlen hij z.ijn ledeirani-
soen kreeg, ook slechts materiaal
wilde afleveren tegen boter en eieren
Tevens kwam vast te staan, dat.de
grossier voordien den .schoenmaker
regelmatig veel minder leer had af
geleverd dan waarop deze volgens zlin
toewijzing recht had. Ook legen den
grossier, die ln deze ergerlijke af
faire als de hoofdschuldige moet
worden beschouwd, ls proces-verbaal
opgemaakt
In den strijd tegen don zoet.stof-
zwendcl heeft de inspecteur voor dc
Prijsbelieersching na de boeten van
130 000 - aan de onderneming Sivn-
lcn te Haarlem en 150 000 - aan
den directeur dier onderneming an
dermaal een phase afgesloten niet de
veroordeeling van 41 verdachten 'ot
ln toiaal 'S3.000 - boe'" Al deze
veroordeelden «tonder direct of zn-
dolings in contact met de 61 valen
of waren groote afnemers van eenige
hoofdfiguren.
In een speciale zitting heeft de
inspecteur voor de Prljsbeheersching
tc 's-Grnvcnhage dc prljsOvertreders
gelegenheid gegeven zich te verant
woorden. Zij moesten uit alle deelrn
van het land komen. Onder hen be
vonden zich bij de Prljsbeheersch 1 r, g
Inmiddels bekend geworden zwarte
handelaren van groot formaat In
een dorgcHtk geval legde de inspec
teur een boete op van i 10.000 - in
verschillende andere gevallen boeten
van drie tot vijf duizend gulden.
De marechaussee te de Lier heeft
op een erf in die gemeente een in-
atallatie voor het, persen van kool
zaad in beslag genomen, bene ven*
een vrij groote hoeveelheid olie. die
luist geperst was. De waarde beloopt
plm 12,000 De mannen, die zich
met het persen bezig hielden, zljo
voortvluchtig.
projectiel iv de kachel
Te Eindhoven heeft zich wederom
een ernstig ongeval met een gevon
den projectiel voorgedaan Twee kin.
deren van de familie du Pont had
den Zaterdagmiddag een projectiel
gevonden, dat zii bij hun thuis
komst in de kachel wierpen, waar
door een explosie ontstond. Beide
kinderen werden ernstig gewond. Het,
vijfjarige jongetje overleed korten
tijd later, het zesjarige meisje werd
in ernstigen tóestand naar het. zie
kenhuis overgebracht.
Boerderjj afgebrand. Zaterdag
middag brandde de hofstede van den
heer G. de Vos te Streefkerk tot den
grond toe af. Van de meubelen kon
nog wat worden gered. De hooioogst
ging echter geheel verloren Als oor
zaak van den brand wordt het spe
len met lucifers aangenomen.
Tragisch. Dc heer A Cocu 1c
Cuj-k werd. toen hij de straat wilde
oversteken, door een autobus gegre
pen en zwaar gewond In het zieken
huis is het slachtoffer aan do beko
men verwondingen overleden. De
heer Cocu was juist op weg naar bef
ziekenhuis om zijn kind ie bezoeken.
voor de huisvrouw.
de selderijknol
Een handje vol klein gesneden
knolselderij, toegevoegd aan koolraap
of spruiten, brengt een aangename
variatie aan. Wat rauw geraspte sel
derijknol doet het goed iD soepen en
sausen en als broodbeleggine. Menst
men ze met fijngesneden andijvie en
ccrasoten appel, dan k'iiEt men een
frissche. geurige s'a Gebakken schij
ven knolselderij zijn een smakeliike
aanvulling bii een maaltijd zonder
vleesch.
Gebakken knolselderïf.
Den knol in schijven sniiden var.
1 c.m dikte en deze wasschen Een
stukïe margarine in dc kockepan
bruin laten worden en daarin de
schijven aan weerszijden bruin bak
ken en gaar laten worden op een ma
lie warm vuur (baktijd 10 min.) De
schijven krijgen een mooi korstje,
wanneer men ze voor bel bakken
wentelt door een vrii dik naoic van
bloem en water (1 lepel bloem op
1 lepel water)
EEN V4N OIIDS REKFNn DFRF0HT
IN EEN ANDERE GEDAANTE
Het voorlichtingsbureau van der.
Voedingsraad schrijft: Roodc kool.
witte kool. zuurkool, andijvie, win
terpeen. vele groenten zijp cr. die
rauw door den stamppot, gebruikt
hunnen worden. Voor allen geldt:
„Kort voor den maaltijd zeer goed
wasschen en zeer fijn snijden of ras
pen. en slecht-s even me», dc aardap
pelen warm laten worden."
Stamppot met rauwe
witte kool.
2 Jtr. aaidappelen. 1U kg rauwe
witte kool. een klontje margarine,
zout, De aardappelen schoonboeneu
en in stukken snijden. Een bodempje
water aan dc kook brengen en hier
in de aardappelen met wat zont aan
dc kook brengen en gaarkoken De
pan goed gesloten houden. Kooktijd
20 min. De aardappelen fijnstampen.
Dc kool van de blaren ontdoen, ln
vieren snijden en deze stukken op e«n
citroenrasp of kaasra.sp fijn raspan De
kool mei een klontje margarine door
de aardappelen mengen. Zoonoodig
den stamppot vermengen met een
scheutje water of melk. Een bruine
saus erbij maakt deze maaltijd zeer
smakelijk.
DE WISKOTTENS
DOOR RUDOLF HERZOG
(Feuilleton.)
TWEEDE BOEK
HOOFDSTUK I
Langs de steil afioopende >'.r;.tcn,
die van de berghellingen naar de
Wupper voerden, suisden dc kleine
handsteden over de pas gevallen
sneeuw. Voor de Wiskottcns was dc
Kersttijd zonder eenige bijzonderheid
voorbijgegaan. Wel was men tot liet
in ontvangst nemen der geschenken
bij de ouders samengekomen, doch cr
waren gapingen in den h miliekring,
rn niemand wilde ze opmerken. Men
deed. als dacht men niet na over liet
ontbreken van Emihc en de kinderen,
over dc verlaten plaats van F.wald,
Des te meer sprak men over Wilhelm,
die. door Fritz vergezeld, voor zijn
bruiloft naar Londen vertrokken was.
Maar ook dit thema kon den schoe
ien avond niet vullen En over het
geen men ten opzichte van dc fabriek
te hopen rn tc vroczcn luid. wilde
men op dezen feestavond niet spre
ken. Met. ernstigen blik keek de ten
langs den ander heen. met orn*tiacn
Mik scheidde men. Guslar V skoren
zocht terstond na de uiidcelin:: der
geschenken zijn woning op Hii vond
daar een brief van zijn vrouw, die
hem met al dc vrome wenschen niet
veel zcidc en een paar kinderlijke
handwerkjes van zijn kleinen. Hij
zc nogmaals op en hield ze in de
hand. totdat hij naar bed ging. Hij
dacht aan de kis', met speelgoed, wel
ke hij naar Dhsseldorf gezonden had.
Als spoedbestelling op den laatsten
dac. Want hij had me', versnelden
polsslag op iets gewacht en beneden
in de vestibule geluisterd, als hij uit
dc fabriek kwamMaar het ver
wachte wr.s niet gekomen. ..Zij blijft
111 haar trots volharden. Als ik toe
geef, kan ik mijn rekening wel op-,
maken. F.n ik wil mij niet levend la
ten begraven!" Hij sliep een onrusti-
gen slaap en Anna Kölsch. die dacc-
litks in do vroegte kwam om voor het
kleine huishoudentje tc zorgen,
schrok van zijn uiterlijk. ..Mijnheer
Wiskottcnzeide ze met voch-
iige oogen. „Meisje! Wat is er? Je
wilt toch niet gaan huilen" Daar is
volstrekt geen roden voor Volstrekt
gein reden." „Vader laat vragen of
11 ten van dc feestdagen bij ons door
zoudt willen brengen „Dank je An
na Maar ik heb er me nu reeds aan
gewend bij moeder tc eten. Ik behoef
daar niet veel tc zeggen er. niemand
neemt het mij kwalijk- En dan wilde
ik ook ccn tocht, over dc besneeuwde
borgen maken. Zeg tegen je vader,
dal ik een anderen keer kom, de voL-
gende week wellicht, in liet nieuwe
1.1,1-He' tr.t-isie knikte hem toe
...la. mijnheer Wiskottcn. maar woord
de feestdagen was GustuvvWiskotten
er alleen op uitgetrokken langs den
eenzamen, bcsneeuwden straatweg,
waarnaast traag en arm aan water de
zwarte Wupper stroomde, naar dc
eenzame bergen cn de wit besuikerde
wouden, totdat hij eindelijk de niei^v
opgetrokken smidse vond. En telkens
had hij zich verheugd den eikcnkolos.
dien staal noch vuur konden aantas
ten. krachtig en zelfbewust op zijn
oude plaats terug te vinden. In de
Nieuwjaarsweck wns Wilhelm met
zijn jonge vrouw huiswaarts gekeerd.
Boven de stad. waar de liefde lot de
natuur uit het naderende woud ccn
park gevormd had. verhief zich hun
villa-achtige woning Gustav Wiskot
tcn was dezen keer bij dc ontvangst
niet tegenwoordig geweest Een paar
dagen later stak hij zijn bezoek of
Hij trof Mabcl alleen. „Lieve Gustav
Ze nam zijn handen cn hield
die in dc hare. „Is dat alles?" lachte
hij. „Ben ik geen zwagerlijken kus
meer waard?" Ze kuste hem hartelijk
en keek hem lang aan ..Mijn kus
heeft je toenmaals geen geluk ge
bracht „Hoe weet je dat? Ik bc-
'weer het tegendeel." „Is dat geen
ironie?" ..Je kunt je angstige ziel ge
ruststellen, Mabel Hier is geen
scherts, ik meen het." Z« zaten te
genover elkander cn de jonge vrouw
keek peinzend uit het venster, ver
weg in het besneeuwde dal „7.io.
Gustav, dc goede toon verlang', dat
men zekere dingen niet aanroer» dat
men zith den schijn geeft, alsof ook
bij zwaxen ziclestrifd alles bij den an
der in de beste orde is. Gustav
ze keek hem warm aan „ik geef
niet om dezen goeden toon ik boud
hem voor barbaarsch. Als cr bij den
buurman brand is. helpen wij toch
ook bij 't blusschcn?1' ..Dal is waar",
zeide Gustav Wiskotten. ..Zie en som
tijds is het reeds een soort blusschen,
als men den buurman slechts toont:
ik ben bereid, ik help Dat doel den
man goed, ook indien het slechts een
emmer \va!«r is. welken men aan
brengt." „En wat versta je onder deze
hulp tegenover mij?" „Hartelijk de
wond verzorgen. Niet doen alsof men
haar niet zag. Spreek met mij en lnat
mij met je sproken. Ik ben nu eon
Wiskotten en de Wisbotten's zijn één'
Dal is toch nok mijn trots' „G'-cf me
je hand eens, Mabel Jo bont een pa
tente vrouw en draagt hot hart op dc
rechte plan's Maar die kus van toen
was geen ongclukskus. Hij hoeft mij
toch aeluk gebracht Stil Laat me
uitspreken. Die kus was ccn verlos
sing- Van een zeer lange rij weder-
wnnrdigheden. die mij niet alleen van
mijn werkkracht, maar ook van mijn
levenslust dreigden tc berooven En
:k zou zeker in het duister naar be
neden «gesiort ztjll om daar tc blijven
liggen, plomp, zooals ik nu eenmaal
ben cn ook moe van den \iergocf-
s<hon strijd met Emihc. in haar dc
vroolijkc. aan den mnn wonderen
doende vrouw wakker te roepen, In
do n zi" je. dut behoeft jou niet tc
beschamen - indien jij toen niet ge-
',-emen v. en mij getoond had boe
he' vijn kon „Dus draag ik toch
schuld"" „Schuld? Mabel en over dat
woord ben je niet gestruikeld?" Jij
hebt cr mij voor bewaard, dal ik in
mijn eigen oog belachelijk werd Hier
binnen brandt het. Maar ik wil toch
liever den brand verdragen, dan
bevriezen „Gustav'" Zij stond op en
begaf zich als in gedachten verdiept
naar de deur „Ja „Ik ben ook
een getrouwde vrouw Maar indien ik
met Wilhelm ooit onecnigheid mocht
hebben „Wat zou je dan doen?"
Ze sloot de oogen en boog het hoofd
achterover. „Met vurig verlangen zou
ik er op wachten dat hij dc sterkste
bleef. Dat zou ik doer.' Dat is
vrouwenliefde!'' Zij reikte hem de
hand „Laat een ander je niel de baas
worden, zwager! Het zou jammer
voor jou envoor Emilie zijn!"
De nieuwe ververij wedijverde met
dc oude om den voorrang, de weef
getouwen, met een rij vermeerderd,
ratelden van den morgen lol den
avond. En toch werden dc gezichten
der broers niet vroolijk en om den
mond der oude juffr. Wiskotten groe
ven de rimpels zich dieper. De hypo
theek .an Emilic's vader was terug
betaald. Zonder te vragen was Mabel
met haar bruidsschat bijgesprongen
Dc nieuwe uitv van I'ritz, katoen
m het klctirenbad het aanzien en den
glans van zijde tc verleetven. was in
dc praktijk boven verwachting uit
stekend gebleken. Hot afgewerkte fa
brikaat aan gekleurd lint en zwarte
kant versloeg door zijn goedkoopheid
iedere concurrentie. En toen kwamen
dc bestellingen spaarzaam, toch ge
lukte hel hun niet nieuwe afnemers
le verkrijgen en het pakhuis vulde
zich met waren. Wat baatlen nu de
zeshonderd paardenkrachten der ma
chines. wat do ijver dor arbeiders,
wat de bijna roekei ooze onderne
mingsgeest der eigenaren" Overpro
ductie. In Februari, toen Wilhelm
Wiskotten van een weinig voorspoe
dige re>s voor zaken terugkeerde,
drukte dit woord loodzwaar op de ge
moederen. Juffrouw Wiskotten zat
met haar zoons in het privé-kantoor.
In dè fabriek hcerschte dc stilte na
den werkdag. De broers waren met
hun moeder alleen. „Voor den dag
er mee, Wilhelm", zxiidc Gustav Wis
kottcn, „uit je orders viel niet veel
te begrijpen „Jullie kunt gelooven
dat ik mij alle moeite gegeven heb."
„Dat spreekt vanzelf. Verder." „Alle
afnemers van den ouwe Scnarwac'n-
tcr heb ik afgereisd. En overal het
zelfde. Men bekeek de staalkaarten,
men onderzocht, mnc prees, men
vroeg naar de prijzen." „Nu? En dan?
Stonden do kerels dan niet versteld?"
„Neen, maar ik!" De broers staarden
hem aan. „Onmogelijk. Te duur? Ze
willen voor dien prijs zeker wel echte
zijde hebben?" „Ja. dat willen ze
„Verkoop geen aardigheden. Daar is
de zaak te ernstig voor. Dus wat wil
len zc'" ..Zooals ik zeg: echte zijde
voor denzclfden prijs." „B"n je gek?
Dat kan zelfs Scharwëchtor mot zijn
uitschot niet doen." „En juist Schar-
wachter doet het." „Mijn schoon
vader „Jouw schoonvader De
firma Jcrcmias Scharwöihter Ik heb
er mij met eigen oogen van over
tuigd.'' Augusl Wiskotten maakte een
berekening. Nu gaf hij deze rond.
„Als Scharwachter tegen dien prijs
verkoopt, doet hij het zonder winst.
Aan zaken-doen kan het hem dus
niet gelegen zijn „Hij wil ons moei
lijkheden in den weg leggen," merk
te Fritz, de uitvinder, somber op.
..Hij wil ons ergeren en bang ma
ken." „Neen", zcidc juffrouw Wis
kotten. „hij wil ons kapo' maken.*'
Gustav Wiskotten liep 111 de k.-yncr
op en neer. Bij het venster bleef hij
staan en wierp een langen blik ovr
het fabrieksplein en de gebouwen.
Toen wendde hij zich om. „De zaak
betreft mij." begon hij. „mij geheel
alleen. Dat ligt toch direct voor de
hand. Had ik die geschieden»- met
Emilie niet gehad, dan waren we
reeds lang, waar we wezen moetr 11.
Zoo echter geldt iedere uitval, wel
ken dc ouwe Scharwachter togen
ons doet, mij. mij persoonlijk Of
twijfelt iemand daaraan"'" Dc broers
keken zwijgend voor zich, „Dus daar
twijfelt niemand aan. Maar dun ge
looven jullie toch zeker ook niet. dat
ik jullie de kastanjes uit het vuur
zal laten halen? Dat ik voor datgene,
wat ik veroorzaakt heb. jullie zal la
ten bloeden? Neen. jongens een
beetje trots kunt ge bii je Gustav
toch wel veronderstellen „Wat moet
dat bctcekcnen"'" vroeg juffrouw
Wiskotten en haar blik rustte met ge.
spannen verwachting op haar oudste.
(Wordt vervolgd).
