„Waar eens water was, komt het water weer"
J
AMERSFOORTSCHE COURANT MAANDAG 14 OOGSTMAAND (AUGUSTUS)' 1944
Jen en blanken
2.
5"
i bri
Diversen
BRANDKASTEN
4
EIBERT DEN HERDER ZEGT:
Bracht de Zuiderzee uieer
welvaart dan het IJselmeer?
(Van onzen spccialen verslaggever)
IN de oogen Van Eibert den Herder
schittert een fel vuur, wanneer wy
zoo praten over dat, wat voor hem naast
zijn gewone werk de voortzetting van
een soort familietraditie geworden is: de
strijd tegen de afsluiting en droogleg
ging van de Zuiderzee. Want de Den
Herders zijn een geslacht, dat van geeji
wijken weet, niet voor het woedende wa
ter van de Zuiderzee, wanneer dat hun
eeuwenoude bezitting „Koophuizen" tot
den laatsien steen wegspoelde, en niet
voor de plannen tot Se demping ook
al moest Eibert den Herder het beleven,
dat het "veertiende plan, dat van Lely
en Lorentz, werd aangenomen.
„IK ZAL BEWIJZEN1
„Ik zal bewjjzen, dat de Afsluitdijk te
laag is", zegt Eibert, en hij trommelt
driftig met zijn vingers op de tafel. „De
vloed van 1825 vormde de basis van de
berekeningen voor de hoogte der dijk,
want. zoo zei men, hoog eren vloed heb
ben we nooit gehad. Maar in Januari
1933 bereikte het water met een ge
woon stormpje -uit Nv-W. zonder spring
vloed in Den Helder al een hoogte, die
boven die van den vloed van 1825 uit
ging En bijna ieder jaar loopen we ge
vaar er onder te gaan zoodra er een
orkaan uit het Noorden opsteekt mét
springvloed, en zoo'n storm kun je twee-
a driemaal per eeuw verwachten, dan
gebeurdat- ook, ik voorspel het u. Her
innert u zich de dijkdoorbraak bij Wer
kendam. in dit voorjaar? Een bewijs voor
mijn woorden, rifeneer. Want het water
uit de Duitsche Bocht kan niet meer in
de Zuiderzee geloosd worden, wordt dus
langs de Noordzeekust gestuwd en vult
de groor-e rivieren. Met daaraan verbon
den dus alle gevaren voor een nieuw
Biësbosch-, een nieuw Kinderdijkdrama
Waar eens water was, komt het
water wéér!"
„Maar Zuiderzeewerken zou een op
lossing geven voor de gevaren, die u
voorspelt?"
„Men wil de Afsluitdijk- nog hooger
maken om te voorkomen dat de dijk
wordt weggeslagen. Maar dat is een hal
ve maatregel, want dan worden de ge
varen voor de Biësbosch grooter, zooals
ik zei. Nee, de Zuiderzee was veilig
heidsklep en dat moet zij blijven."
„Dus u acht afsluiting onmogelijk?"
„Dat niet. maar wél tusschon' ''•Wierin-
gen en Zürich, waar de dijk nu ligt. De
eenige oplossing 'is: de zeegaten weer
dicht gooien, waarmee de eilanden heb
ben opgehouden te bestaan, en de dui
nen weer in hun oorspronkelijken toe
stand terugbrengen en zooveel hooger
en sterker maken, dat vloed en golven
er niet meer over heen kunnen. En de
dijken langs de rivieren eveneens enorm
versterken. Dan kan
de Afsluitdijk blij
ven. Mijn raad is:
m'aalc ér deuren in,
demo vooral de Zui
delijke polders niet.
en 'zorg zoo, dat het
IJsselmeer veilig
heidsklep blijft". En Eibert den Herder
zakt weer-* terug in den stoel, waaruit
hij in het vuur van zijn betoog was
opgesprongen.
EEN DROGE PUT
,,En dan is er nog een reden, waarom
we de Zuiderzee niet moeten dempen,"
en den Herder veert weer op. „Dat is
tv - v voedselpositie. Wanneer we zorgen,
a:>dopr sluisdeuren versch water bin-
ii: ukogit, krijgen we ook de visch weer
terug. Ik bedoel niet de aal. waftt die
blijkt buiten de verwachting best te ge
dijen, maar de oorspronkelijke Zuider-
zeevisch: ansjovis, haring, - bot Ik zeg
u zonder de afsluiting zou onze voed
selpositie nu heel wat beter zijn. Denk
maar aan den vorigen oorlog, toen we
niet alleen visch volop hadden, maar
nog exporteerden bovendien. Van land
bouwgronden. zooals men zich voorstelt
van de twaalfde provincie te maken, kan
men hoogstens tweemaal per jaar oog
sten. Maar van de zee oogsten we eiken
dag! En zonder kosten Voor bemesting,
bezaaiing, bewerking, enzoovoort. Die
oogsten zijn we nu kwijt, meneer! Nu
hebben we geen visch, maar wel mug
gen eii spinnen. Het IJselmeer* is een
droge put, waar voor de visschers geen
bestaan meer in zit. Vroeger bracht de
visch welvaart dc afsluiting bezorgt
den visscherman armoe en ons volk als
geheel enorme kosten en overstroomings-
gevaren. Laat men mijn raad opvolgen
en alle partijen zijn gebaat, zooals ik al
in negen brochures heb uiteengezet."
Keert tóe
Zuiderzee
weer II
BURGERLIJKE STAND
Amersfoort 14 Augustus Geboren:
Adoipliina Augustina. d. v. H. Huisman,
en T. J. van der Raadt Cornelia. d. v.
H. J. op 't Hof en P. Ouwerkerk.
Johanna Geertruida, d.v. H. L. Peterse
en G. F. van Loenen. Jan. z. v. G.
Mazanier en L. Smink. Wilhelmina
Jantlna, d.v. J. H. Slootmaker en J.
Botter. Johannes Leonardus. z. v. J
Verwater en J. C. van Leeuwen.
Evertje, d. v. G. Doktor en E. van Nor
den. -
Gehuwd: E. van. Grol en M. H.
Hoogers.
Overleden: G. J. H. Benders oud
62 jaar, echtgenoot van C. J. Paats. -
G. Marcus oud 43 jaar, echtgenoote van
B. Snel. A. de Vries, oud 8 maanden,
vr. M Timmermans, oud 62 jaar, E.H.
duwnaar van C.H. Vermeulen. E. H.
Wijtnau. oud 4 jaar, vr.
Uit volle overtuiging spreekt den Her
der deze woorden en men raakt bekoord
door den gloed, waarmee deze eenvou
dige, wilskrachtige man zijn meening,
die hij een levenlang ondanks wanbe
grip en tegenkanting steeds weer naar
voren bracht en nog brengt, weet te
verdedigen. Zelfs al zou men het met
hem niet eens kunnen zijn.
In Ned. Indië geïnterneerde
Nederlanders
Het Ned. Roode Kruis ontving weder
om opgaven van in Ned.-Indië geïnter
neerde burgers van Nederlandsche na
tionaliteit.
Boele, Arie, 53, gepensionfteerd; Boer,
C. E. de, 54, gepensionneerd; Boogmans,
A. B.t 43, handelaar; Bootsman, H. L.
W., 44, werkzaam op fabriek; Bordes,
G. F., 39, werkzaam bij maatschappij;
Bosman, Theodoor, 18, zonder beroep;
Bouwmeester, H., 47, bouwkundig inge
nieur; Boxhoorn, Jacobus, 52, gepen
sionneerd; Brakker, J. J. P., 35, onder
inspecteur van politie; Braspot, M. D.,
49, directeur gevangenis; Breuil, C. W.
du, 53, onderin^pecteur van politie;
Brink, Abel, 52, politie-inspecteur; Brit-
tyn, Hubertuf, 59, werkzaam Departe
ment van Financiën; Broekman, P. H.,
46, politie-inspecteur; Brom, A. van den
55, werkzaam in ziekenhuis; Brouwer,
S. P., 45, schoolhoofd; BruineGroene-
veldt, Arnoud de, 43, inspecteur; Bruyn,
Abraham de, 18, zonder beroep; Bruyn,.
Gijsbert, 50, leeraar; Bruyn. H. M., 37,
werkzaam bij maatschappij; Bruyn, Wil
lem, 43, stuurman; Buitendijk, F. W.,
46, restaurant-beheerder; Bulthuis,
Harm, 46, gepensionneerd; Burer, J., 30,
onderinspecteur vaA politie; Burger, C.,
52, werkzaam bij maatschappij; Burgh,
Andreas van der 47 Burken, M. van,
48, ambtenaar; Busscher, G. L., 44, amb
tenaar; Canninga, A. C., 44, ambtenaar;
Carlquist, Marinus, 34, inspecteur;
Charldo'rp, Jqhannes van, 53, inspecteur
v. politie; Cla^ssens, J*. H. C., 37, onder
wijzer; Clercx, P. A., 40. ambtenaar; Co-
lose, B. M., 38, werkz. bij maatschappij;
Dam, Jacob v., 43, werkz. bij politie; Da
vidson, M., 55 directeur van een maat-,
schappij; Jong, J. J. de, 49, handelsman;
Jong, J. J. de, 50, gepensionneerd; Klok,
J. W.t 57, werkzaam bij maatschappij;
Ptasnik, J., 48, employé bij maatschap
pij; Reindersma, S., ambtenaar; Rensse
van Duivenbode, J. H. A. 'van, 25, ass.
politic-inspecteur; Richart, - H. A., 40,
employé bij boschwezen; Riel, Evert v„,
18, zonder bëroqpnRiel, W. F. van, 51,
leeraar; Riemersma, M. F., 38, hoofd po-
VAN HET WITTE DOEK -
HET is typisch, dat da
veelal met ophef aan
gekondigde films
men denke slechts aan
„De gouden stad" door
gaans minder' in den
smaak vallen bij den bios
coopbezoeker dan die,
welke geruischloos de
theaterwereld binnenko
men. Tot de laatste cate
gorie behoort ongetwijfeld
de vacantle-film „Het
pleegkind", -waarin naast
Hans Moser Lizzi Holz-
chulh en de beide jon
gens Paszier en Rek de
hoofdrollen vertolken. De
ze film, vervaardigd naar
het verhaal van K. Hr
Leiter, verplaatst ons naar
het bergland en is in veie
(rennen, wijl deze jongen
uit een den grootvader
onwelgevallig huwelijk
van diens dochter is ont
sproten. Deze niet-erken-
3e kleinzoon komt echter
tóch tot den ouden heer,
maar zonder dat beiden
ie familieverhouding ken
nen hij komt namelijk
als vacantie-kind, uitge-
constateert men hier, dat zonden door een kinder
de doorgaans zwoele so- kolonie. Na een reeks lot-
ciety-romantiek, de weel- gevallen wordt de groot-
derige en wereldsche in- vader echter met de Iden-
slag en de vaak gepeper- titeit van den jongen be
de liefdes-affaires, de kend gemaakt .en dan
kenmerken van de mees- keert alles ten goede.
te nieuwe klatergoud-
films, het veld hebben
Dit wordt den toeschou
wer voorgespeeld door
moeten ruimen voor de een Hans Moser, die ook'
oprechtheid van een fris- in deze buitennissige rol
sche jeugd, de schoonheid van grootvader volkomen
zichzelf is gebleven én
door een troep eerlijke
kwajongens, die door hun
van de natuur en de
trouw, welke aan de stem
van het bloed ten grond
slag ligt. „Het pleegkind" levenslust uitermate sym-
is hierdoor een film ge- tpathiek aandoen. Alles in
worden, welke eenig in deze film is verfijnd
haar soort kan worden nergens een goedkoop et-
genoemd. De geschiede- fect: de ontroerende scè-
nis, welke dit draaiboek nes gelukkig gering in
weergeeft, -laat zich moei- aantaL en de spranke
opzichten volksch te noe- lijk in een enkel woord lende humor van Moser
men. Zij onderscheidt zich beschrijven; het hoofdthe- wisselen elkaar af op den
in hooge mate van de mo- ma omvat o.m. Een juisten tijd. Al bij al een
derne iilms door haar on- eenigszins zonderlinge film, welke door jong en
gekunsteldheid ep haar grootvader wenscht zijn oud zal worden gewaar-
eenvoud. Met vreugde kleinzoon niet te leeren deerd. Majo.
litiekantoor; Rietveldt, J„ 50, werkzaam
op fabriek; Roda-Wessel, Marinus, 47,
loods; Roering, Leonardus, 51, werkzaam
op postkantoor; Romondt, C. C. M. van,
49, directeur gevangenis; Ronchetti Ka-
rel, 25, schepeling; Ronde, F. L. A. de,
49, ass.-politie-inspecteur; Ronde, L. de,
53, werkzaam bij maatschappij; Roon, J.
van, 44, administrateur onderneming;
Roose, J. J„ 44, zonder beroep; Rose-
velt, H. W. F. van, 54, chauffeur; Roth-
krans, J. H„ 48, politie-inspecteur; Rot
huizen, Wilhelmus, 41, ass. politie-in
specteur; Rozenraad, Arnold, 57, werk
zaam op fabriek; Ruygrok, H. W„ 29,
werkzaam bij maatschappij; Ruy ten-
beek, A. W. van den, fabrieksemployé;
Rijke, J. T. M„ 44, ambtenaar; Rijne-
tfeld, M. A„ 42, bouwkundig i'-ig.; Salari,
Antonius, 37, handelsman; Samkalden,
Ivo, 31, inspecteur; Sanders, J., 38, di
recteur van een maatschappij; Santen,
J. van, 35, werkzaam op fabriek;
Schaepman, Gerardus, 59, kruidenier;
Schafer, K. E. H., 50, inspecteur van po
litie; Schagen, K. A. van, 52, hoofdop
zichter bureau voor industrie; Schaik, J.
F. van, 50, geestelijke; Sc'narroo, A., 60,
werkzaam bij publieke werken; Schat-
zinger, L., 60, employé maatschappij;
Scheffelaar, H. J', 53, werkzaam bij
zaam bij mij.; Schell, P. J. M., 52. ass.
zaam bij mij.; Schelll, P. J. M., 52, ass.
inspecteur vim politie; Scheltema, A. M.
P. A., 50, secretaris econ. zaken; Schel
ven, Cent van, 49, werkzaam op ge
meentehuis; Schepers, Cornells, 22, schil
der; Schilden, Teunis van der, 46, in
specteur belastingen; Schilperoort, W,,
42, ambtenaar; Schilte, J. B. M., 38, jour
nalist; Schimmel, G. J., 46, hoofd kan
toor-economie; Schoemaker, W. A. G.,
34, leeraar; Scholten, P. F., 45, inspect,
v. pol.; Schonherr, N. A„ 51, Douane
beambte; Schot, Hendrik, 33, civielinge-
nieur; Schouren, P. S„ 48, ambtenaar;
Schouren, J. J., 49, ass.-inspecteur van
politie; Schrieder, P. S., 48, ambtenaar;»
Schuppers, Johannes, 52, leeraar; Schut-
gens, H. M. J„ 47, onderwijzer; Schuur-
mans, G. J., 48, commissaris van politie;
Severynse, Barend, 54, zonder beroep:
Silverenberg, Manuel, 50, inspecteur van
politie; Sinonis, F. J. P., 39, werkzaam,
in hotelbed*ijf; Sluijter, Israel, 38, leer
aar; Sluijter, W. J. M., 46, ass. inspec
teur van politie; Slijt, J. G., 52, hoofd
politie-kantoor; Smits, A. M., 49, elec-
trotechnisch-ingenieur; Smits, Gijsbert,
33, fabriekshoofd.
O
"8
ë-
N
KI. Advertenties alleen bij vooruitbetaling, maximaal 50 woorden.
Zakenadvertenties komen niet in deze rubriek. Brieven onder
No. 10 ct. verbooging. Brieven thuisbezorgd 10 cent extra
Personeel gevraagd
O Net MEISJE gevr. v. d. en
n. of v. den dag. of 2 d. in
de v/eek een werkster. Goede
kost. Gerritsen, Vlasakker-
weg 58b, Amersfoort. 132
O MEISJE voor heele of hal
ve dagen. Van Laer, Utrecht -
sche weg 97. 133
O Net MEISJE voor heele
of halve dagen als hulp i. d.
huish., groote wascli buitens
huis, goed loon. Mevr. Broek
huizen, Borgesiusl. 15. 134
Mevr. Dr. Kolk, Utuecht-
sc^eweg 9, vraagt met 1 Sept.
een net MEISJE v. d. dag of
v. d. en n. Zelfstandig kunn.
werken en kooken. Aanmel
den elkeh avond tuss. 7 en 8
136
Flink MEISJE voor dag of
d. en n. Wasch buitenshuis,
goede kost en goed loon.
Slaap, P. Bothlaan 6. 138
Te huur gevraagd
O Nette jongeman -zoekt
KOSTHUIS in Amersfoort.
Br. no. 1473 bur. Amf. Crt.
137
Te huur aangebeden
O1 Groote gem. ZIT-SLJAPK.
met pension voor één of
twee heeren. Houten _h.iüs,
3 gem. kamers, str. water,
electr licht. P. Smits, Ami.-
st raat weg 95a. 128
Te koop gevraagd
VLOERKLEED en 2-pers.
bedstel met kussens. Scheur
water. Veldweg 2a, Soest. 125
O POPPENWAGEN v. meisje
van 4 jaar. Vink, Beetzl. 42.
Soest. 126
O SCIIOOLATTas der gehee
ls aarde door P. R. Bos, 33e
of latere druk. Petram, Cel-
siusstraat 36. 129
O Oude G KAM OPIIUON PLA
TEN. F. H. Lomans, Utrecht-
schestr. 15, Tel. 3488. 305
Ruil
1 Pr. voetbalsch. (m. 44)
tegen behoorlijke JliXMS-
BALLEN f~6 stuks). Gr. van
Priastererlaan 5. 127
O Nieuwe 1ste jaars baby
pantoffels voor SLOFJES, m.
28,. Cartesiusstraat 17. 124
2 Wollen kinderjurkjes,
lft. 1 jr. voor JONGENS
PAKJE, zelfde leeftijd. Te
vens gevr. wandelwagentje. -
Te Kulve, Geulstr. 59. 131
0 1 Pr. witte schoenen, pl.
hak, m. 38, 1 pr. witte schoe
nen, 3/4 hak, m. 39, beiden
prima zolen voor 1 lichte
ZOMER JAPON, m. 42; 1 uw.
wollen heerenbadpak voor
1 beerenborströk, korte m.
Br. no. 1590 bur. Amf. Crt.
123
Lessen
O RADIOTECHNIEK. Avondr
cursus -door academicus, 6
per mnd. Vr. inl. no. 1474
bur. A-mersf. Courant. 135
MIDDENSTANDSDIPLOMA
Volgt onze Septembercursus.
Examen 1945. Inlicht. Hob-
bemastraat 7. 659
O MODEVAKSCHOOL. Aan
gifte van leerlingen. Leert
nu van oud nieuw maken,
ook yoor beginnelingen. Ge
diplomeerd leerares Mevr.
Brink-Boom, Vermeerstr. 138
903
O VEREEN. VOOR FACULTA
TIEVE LIJKVERBRANDING.
S^cr. afd. A'foort, B. Wuy-
tierslaan 158. Minimum con
tributie ƒ1.50; crematiekos
ten léden 89.-: niet-leden
1177.-. Vraagt inlichtingen.
O R.K, jongedame, 37 jr., g.
versch., uit z. besch. milieu,
zoekt KENNISMAKING met
intell. ontw. heer, g. positie.
Alleen ser. br. m. voll.' inl.
no. 1589 bur. Amf. Crt. 130
O VERLOREN: Zaterdag
avond tusschen 8.308.45
gebloemde zijden japon met
lapjes roze zijde. Gaande
Bisschopsweg. Randenbroe-
kerweg. Kruispunt Hoevela
ken. Tegen goede belooning
terug te bezorgen. H. Vas-
tenburg, Kruispunt Hoeve
laken, café „De Struik". 142
GEVONDEN: bruin lede
ren poftemonnaie, inhou
dende 0.30. Tegen adver
tentie-kosten terug te beko
men. C. Worst, Baroeveld-
scheweg 25, Nijkcrk. 144
VERLOREN te Hoevelaken
persoonsbewijs in étui met
notitieboekje. G. v. d. Kolk.
Zwartebroekerweg 191, Post
Terschuur. 140
VERLOREN. Laten liggen
Zondagavond' in" Birkhoven
d. bl. meisjesmantel (leeft.
6 Jr.) Terug te bezorgen te
gen 10.belooning. L.
Mosterd, Papaverstraat 27.
141
VERLOREN Zond .middag
23 u. gaande m. fiets langs
Kanaal, Hamersv.weg, Zwar-
teweg, Heiligb.weg, langs
sportveld naar J. v. d. Heij-
denst-r. 15, heeren badpak,
bl., met nwe bandhanddoek.
Belooning voor terugbez. 147
O VERLOREN: 1 Pr. ZW.
kindersch. m. 25, gaande v.
Bloemend .straat naar Plant
soen. Tegen bel. ter. te be
zorgen: Bloemend.str. 52.
143
O Wie heeft Vrijdagmorgen
j.l. oinstr. half twaalf gezien
dat vermoedelijk op De Hof
of Langestraat een bruine
actetasch GEVONDEN werd.
Inhoud o.a. alle distr. besch.
van gezin 5 pers., kantoor
bescheiden etc. Inlichtingen
Piersonlaan. 2 of Politiebur.
Goede belooning. 146
O VERLOREN: Omg. Leus-
derweg beige mantelceintuur
(gesp gebroken), tegen bel.
terug te bez. Pasteurstr. 20.
139
O VERLOREN: Zwarte sjerp
ceintuur, gaande Hendrik v.
VlandenstraatBernulfusstr.
Draagster gedupeerd.. T.b.z.
Bernulfusstraat 9. 145
Vraagt premie-opgave
óók voor tijdelijke
bewaking tijdens yT
vacantie. A N v
Amerjfoortsche Nacht-VeilighewUdieiut
Borgetiusl&aa 9 Telsfaoo 6000 eo 6940
Een sportieve
regenjas
of -mantel, uil 2
lakens, merk Ai-
lanta d.w.2.: vlot
te modellen, keu
rige pasvorm, ile-
gelijke afwer
king. Vraagt
ons inlichtingen.
Fa. B. RUITENBERG Hzn.,
Utrechtschestraat 26,
Amersfoort
Leert DUITSCH of
ENGELSCH in 8 maanden.
Nieuwste schriltelijke
leiding f 2.05 per maand
Ervaren M.O.-leeraren be
antwoorden wagen.
Middenstandsdiploma (atg.
ontwikte.) f 2.8S per maand.
Nedtrl Taal en Corresp.
I 130, Boekhouden f 1
NED. TALEN jNST.
ROTTERDAM
■n- en verkoop. VEENINGA, Krui
sing Rozengracht—Marnixstraat
No. 243, Amsterdam, Tel. 40093.