Onbeschrijfelijke nood in brandend Warschau
in Frankrijk blijft de vijand opdringen
Duitschlands totale oorlogsinspanning
Weicldnieuwb
Reeds 81 dooden
DONDERDAG 24 OOGSTMAAND (AUG.) 1944. 2 PAG- 58e JAARGANG. No. 190
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE
URUKKERiu ONNEb J' D dL.ANK.LNb LRU 'H <Sn
Tel 5289 .Giro 86362 Redactie: Tel 6731 -
Uitgave: N.V
Administratie:
GELDERSCHE VALLEI
5NUUUKALK1 LAAN AMERSFOORT
Hoofdredacteur: NlC LAMAN SOEST.
VERDUISTERING
Van 21 Aug. tot en
met 26 Aug. moet
verduisterd worden
van 20.45 uur tot
5.30 uur. 27 Aug.
E.K.. 2 Sept. V.M.,
9 September L.K..
17 Sept. N.M.
Sovjets tusschen Bceg en
Marew opnieuw aanvallend
Hoofdkwartier van den Führer, 23 Aug.
Het Opperbevel van de V/eermacht maakt
bekend:
Ten westen van den Benedenloop van de
Seine volgt de vijand onze distancieeringsbe
wegingen naar den Tcuques-sector aan weers
kanten van Lisieux snel. Bij en ten Westen
yan Evreux alsmede tusschen Eure en Seine
b eden onze divisies taai verzet tegen den
met sterke strijdkrachten in Noordelijke rich
ting aanvallenden vijand. Hij kon ten koste
van zware verliezen slechts geringe terrein
winst behalen. Onze tegenaanval op het vijan
defijke bruggenhoofd ten N. van Mantes wierp
den vijand na zware gevechten verder naar
de rivier terug.
Ten Zuiden van Parijs viel de vijand onze
vooruitgeschoven beveiligingen met sterke
strijdkrachten aan en drong deze tot de Seine
terug. Verder Zuidelijk wordt aan de Yonne
gestreden.
In Zuid-Frankrijk houdt de bezetting
van Toulon in verbitterde gevechten
stand tegen den aanvallenden vijand.
Ten Z. van de Durance distancieerden
onze divisies zich onder krachtigen vij
andelijken druk overeenkomstig het be
vel verder naar het Westen. Op de pas
wegen aan de Fransch-Italiaansche
grens werden verscheidene groepenter-
róristen met zware, bloedige verliezen
teruggeworpen en voor het grootste deel
vernietigd.
Gevechts- en slagvliegtuigen vielen net
vijandelijke overzetverkeer over de Seine
ten N. van Mantes met goede uitwer
king aan. Verscheidene pontonbruggen
en volgeladen veerbooten werden ver
nield. In het zeegebied ten N. van I.e
Havre brachten mijnenvegers en duik
bootjagers drie Britsche motortorpedo-
booten tot zinken en beschadigden zij
nog drie andere. Op het voor St.. Malo
gelegen eiland lie de Oecembre sloegen
de nog steeds hardnekkig verzet bieden
de marinebatterijen den aanval van een
formatie vijandelijke torpedojagers af.
Beveiligingsvaartuigen der marine scho
ten boven de Fransche kust van den
Atlantische n Oceaan zeven vijandelijke
bommenwerpers lYeer. i wee eigen vaar
tuigen gingen na bomtreffers verloren.
Het vergelding,svuur der V 1 op Londen
duurt voort. In Italië hervatte cle vij
and zijn doorbraakpogingen in den sec
tor van de Adriatische kust gisteren niet.
In Zuid-Bessarabië en in Moldavië
bleven de Sovjets met sterke pantser
en gemotoriseerde strijdkrachten aan
vallen. Duitsche en Roemeensche for
maties brachten de vijandelijke aanvals-
voorhoede na diepe penetraties op ver
scheidene plaatsen tot staan. Ten N.W.
van Baranof sloegen onze troepen, door
artillerie en granaatwerpers prachtig
gesteund, vrij sterke Sovjetgevechts
groepen uiteen. Ten Z.O. van Warka en
ten N.O. van Warschau werden her
nieuwde doorbraakpogingen der Sovjets
verijdeld. Een pantserdivisie schoot al
leen bij deze gevechten 52 vijandelijke
pantserwagens stuk.
Tusschen Boeg en Narew gingen de
Sovjets opnieuw tot den aanval over,
waarbij zij sterke pantserstrijdkrachten
en slagvliegtuigen in den strijd wierpen.
In zware gevechten werd de vijand in
de achterwaartsche linies opgevangen.
In liet pene tra tiegebied ten W. van
Modohn werden de bolsjewisten in een
tegenaanval na harden strijd terugge
worpen. Ten W. van het meer van Pskof
mislukten talrijke vijandelijke aanvallen.
Formaties gevechts- en slagvliegtuigen
mengden zich op de zwaartepunten doel
treffend in den strijd te land en ver
nielden in aanvallen in scheervlucht
talrijke vijandelijke pantserwagens, stuk
ken geschut en verscheidene honderden
voertuigen. Door jagers en luchtdoelar-
tillerie van de luchtmacht verloren de
Sovjets aan het Oostelijke front giste
ren 62 vliegtuigen.
De Neder-Saksische 19e pantserdivisie
onder bevel van lt.-gen. Kallner heeft
zich in de zware gevechten ten Z.O. van
Warka door onwrikbare standvastigheid
en schitterenden aanvalsgeest bijzonder
onderscheiden.
In de harde afweergevechten bij Wilko-
wisjken heeft zich een gevechtsgroep
van de pantsergrenadier-divisie Feld-
herrnhalle door bijzondere dapperheid
onderscheiden.
Bij een luchtaanval van Britsche
vliegtuigen op een Noord-Noorsch steun
punt schoten beveiligingsvaartuigen nog
zeven bommenwerpers neer Vier hiervan
werden alleen door een patrouillevaar
tuig neergehaald.
In de Noordelijke IJszee viel een van
onze duikbooten een kruiser van de
Dido-klasse aan. Na drie torpedotreffers
brak de kruiser in tweeën en zonk.
Amerikaansche bommenwerpers vielen
het gebied van Ween en en enkele plaat
sen in Opper-Silizië aan. Duitsche en
Hongaarsche luchtverdedigingsstrijd
krachten schoten 57 vijandelijke vlieg
tuigen neer, waaronder 51 viermotorige
bommenwerpers. In den nacht werden
boven West-Hongarije nog drie vijande
lijke bommenwerpers neergeschoten.
Zware strijd in het Oosten
Ten W. van Bialystok gingen de bol
sjewisten tusschen Boeg en Naref na
een urenlang artillerievuur en onder
voortdurend gebruik van slagvliegtuigen
tot den verwachten grooten aanval over,
zoo meldt Interinf. Daarbij ontstonden
den geheelen dag aan het geheele aan
valsfront buitengewoon zware wisselval
lige gevechten, die tenslotte leidden tot
het achteruit leggen van de Duitsche
linie met ongeveer 3 km. Het tijdelijk
ontstane gevaar, dat vrij sterke eenhe
den omver geloopen en afgesneden zou
den worden, kon door den tegenaanval
van een afdeeling Duitsche „tijgers"
voorkomen worden. Het gelukte het den
Duitschen troepen, zich al strijdende en
met medevoering van alle wapens naar*
een nieuwe hoofdgevechtslinie terug te
trekken. Van daaruit werden alle ver
dere doorbraakpogingen op bloedige wij-!
ze afgeslagen.
Amerikanen geland bij
Fransch-Spaansche grens
Met steun van Fransche vrijscharen
hebben de Amerikanen 22 Augustus na
zware beschieting met scheepsartillerie
een kleine groep strijdkrachten bij Sint
Jean de Luz nabij de Fransch-Spaansche
grens (bij Biarritz) aan land gezet. Een
poging deze groep onder bescherming
van een aanvallende vlootformatie ver
der te versterken, mislukte door het
vuur van kustbatterijen der Duitsche
marine.
Nieuwe Hongaarsche gezant in
Bukarest
De Hongaarsche Rijksregent heeft
Mando Hertelendy, tot dusver gezant van
Hongarije in Bukarest, van zijn functie
ontheven en den gezant Zontan Mariassy
belast met de leiding van het Hongaar
sche gezantschap te Bukarest. Voorts
werd de gezant Ladislaus Nagy von
Galantha benoemd tot Hongaarsch ge
zant in Sofia.
Eerste Noorsche vrijwilliger voor de
eenman-torpedo
Naar Aftonposten verneemt, heeft zich
cle eerste Noorsche vrijwilliger aange
meld bij de Duitsche marine voor het be
sturen van de eenman-torpedo. Het is de
18-jarige Johan Aaien uit Stavanger.
De Braziliaansehe minister van Bui-
tenlandsche Zaken, Oswaldo Aranha, is
afgetreden.
ZONDER AANZIEN DES PERS00NS
WORDT ER GEMOBILISEERD
De A.N.P.-correspondent meldt:
De totale mobilisatie van werkkrach
ten voor de wapenindustrie en de daar
uit voortvloeiende mobilisatie van re
serves voor leger, vloot en luchtmacht
begint haar stempel op het openbare
leven in Duitschland te drukken.
Diegenen, die tot voor kort nog een
rustig leven in hun woningen sleten en
den oorlog slechts in den vorm van
luchtbombardementen beleefden, zijn
thans .dooi cle harde hand ueï in.oü/.o-
kelijkheid uit hun gezapige rust opge
schrikt. Zonder aanzien van persoon
wordt van hoogerhand gemobiliseerd. In
recordtempo zijn de beschikbare krach
ten opgeroepen en aan het werk gezet.
Wie vandaag nog in het Augustuszonne
tje zijn tuinhek verft, staat morgenoch
tend om 5 uur in een fabriek achter een
draaibank of een fraismachine, bezig
met het vervaardigen van munitie of
wapenonderdeelen en de man, die van
daag nog als vakarbeider in de fabriek
werkt, hoort den volgenden morgen
reeds de bevelen van een onderofficier
aan.
Honderduizenden nieuwe arbeids
krachten stroomen door de poorten der
fabrieken naar binnen en aan den ande
ren kant verlaten honderdduizenden hun
vroegeren werkkring om met de wapens
in de hand volk en land te dienen.
Ja, er is veel veranderd in de laatste
weken. Mijn hospita vermaakt zich te
genwoordig met het produceeren van
onderlegplaatsjes voor machinegeweer
sloten; de conducteur, die drie jaar
achtereen mijn kaartje aan het kleine
station der S-Bahn knipte, is plotseling
verdwenen en veldwachter geworden. De
man, die de krant bracht, is door zijn
echtgenoote vervangen, maar ook zij zal
verdwijnen, want ook haar wacht werk
in een fabriek. Dienstmeisjes zijn ner
gens meer te bekennen en het aantal
kellners in de restaurants is tot een mi
nimum beperkt en voor de rest door
kellnerinnen vervangen. Het aantal
vrouwelijke stationschefs is aanmerke
lijk gestegen, ja, men krijgt den indruk,
dat het geheele openbare verkeer in han
den van de vrouw is overgegaan.
Alleen de Berlijnsche politieagent, de
Schupo, is ons nog trouw gebleven, ook
Eikenloof voor it.-kol. Siggel
De Führer heeft het eikenloof behoo-
rende bij het Ridderkruis van het IJze
ren Kruis verleend aan luitenant-kolo
nel Hermann Siggel, commandant van
een Pommersch-Mecklenburgsch regi
ment grenadieren. Luitenant-kolonel
Hermann Siggel is de 552ste soldaat van
de Duitsche weermacht, aan wie deze
onderscheiding is verleend.
al is het aantal sterk verminderd. Het
opmerkelijke bij dit alles is, clat de
goede orde gehandhaafd blijft. Het ver
keer van treinen en trams verloopt punc
tueel. Ook de levensmiddelenvoorzie
ning heeft onder de nieuwe maatregelen
tot dusverre nog niets te lijden gehad.
Het reizen met de spoorwegen echter is
niet aangenamer geworden, daar vele
treinen en aansluitingen zijn uitgevallen.
Wat een half jaar geleden nog parool
was. is thans werkelijkheid geworden.
Duitschland reist niet meer. maar werkt
en vecht. Duitschlands militaire strate
gie is thans gericht op het winnen van
tijd, want deze tijd zal de nieuwe wa-
pens leveren,-
Do Daily Mail meldt, dat Churchill en Roa>
sevelt elkaar volgende week voor een be
spreking wanschen te ontmoeten, ditmaal
op Franschen bodem, aangezien Zuid-Enge-
land door I-et V1-vuur niet veilig geacht
wordt.
De toestand van Menemendzjogloe, voorma
lig Turksch minister van Buitenlandsche
Zaken, die bij een engeval een sleutelbeen-
fractuur beeft opgeloopen, is zeer verergerd
en wekt bezorgdheid.
De buitengewone zitting van het Bulgaar-
sche Sobranje is gesloten. Be verklaringen
van Bagrianof en Draganof werden goed
gekeurd.
Be president van het Albanecsche Roode
Kruis heeft bij het Int. Roode Kruis gepro
testeerd over het onmenschelijk bombarde
ment van de open stad Peja, waarbij de
stad geheel verwoest, 3000 personen ge
dood en 4000 gewond werden.
0 Bij Preston in Lancashire is een Ameri
kaansche bommenwerper op een school ge
vallen, waarbij 35 kinderen en de beman
ning van het vlieg »ig omkwamen.
0 Dr. Ley heeft verklaard: De dag zal komen,
waarop wij weer aan bod zijn. Duizenden
arbeiders stroomen naar de fabrieken en
Weermacht cm de Duitsche pantservuist
voor de beslissende ronde zoo sterk te ma
ken, dat de eindoverwinning ons is.
Arbeidsdienstplicht voor
Japansche vrouwen
Op grond van artikel zes van de in
1941 uitgevaardigde wet tot aigemeene
mobilisatie van het Japansche volk is de
reeds bestaande arbeidsdienst voor
vrouwen bij regeeringsbesluit verplicht
gesteld voor alle ongehuwde vrouwen
van 12 tot 40 jaar. De duur van den
dienstplicht is op een jaar gesteld.
Als inleiding tot de buitengewone zit
ting van den Rijksdag, die begin Sep
tember zal worden gehouden, is een bui
tengewone bijeenkomst van den gouver
neur der 48 Japansche prefecturen bij
eengeroepen.
De ministerpresident, Koïso, heeft zich
in een verklaring gekeerd tegen cle tot
dusver gevolgde bestuursmethoden, wel
ke hij ten deele verouderd en bureau
cratisch noemde. De vijand is er in ge
slaagd door te dringen tot aan de Ma-
rianen. Daardoor zijn veelduldige lucht
aanvallen en zelfs landingen in Japan
binnen het bereik der mogelijkheden ge
komen. De premier vertrouwt, dat alle
Japansche volksgenooten, onverschillig
op welke plaats zij staan, zich als sol
daten van het land zullen gevoelen en
het uiterste voor het behoud van het
volk zull°n willen geven.
OPSTAND ONDER LEIDING VAN
GEN. BOR ACHT MEN MISLUKT
De A.N.P.-correspondent meldt:
Van den toestand te Warschau,
waar de bij de nadering van het Sov
jet-Russische front ontketende op
stand door de Duitsche tegenmaatre
gelen een ontijdig einde heeft ge
vonden, geeft een te Krakau ver
schijnend Poolsch blad een aangrij
pend beeld. De leider der opstande
lingen is generaal Bor, achter welk
pseudoniem zich de gewezen ritmees
ter van het Poolsche leger Komo-
rowski, voor den oorlog een bekend
ruiter, verbergt. De pogingen zijner
aanhangers, de burgerbevolking aan
den opstand te doen deelnemen, acht
men mislukt.
De onbeschrijfelijke nood, die de bran
dende millioenenstad als gevolg van het
gebrek aan water en levensmiddelen
doormaakt, heeft onder de bevolking
een wanhopige stemming doen ontstaan.
Alleen de opstandelingen beschikken in
hun gebarricadeerde schuilplaatsen nog
over levensmiddelen, waarvan slechts
diegenen, die hen bij het bouwen van
barricaden of het vervoer van munitie
helpen, een klein deel ontvangen. De
verliezen der burgerbevolking zijn hoog
en ontelbare gezinnen hebben have en
goed verloren. Op de binnenplaatsen en
in de tuinen van verlaten of verwoeste
huizen liggen lijken van burgers, waar
van de teraardebestelling onmogelijk is.
De weerzinwekkende lijkenlucht ver
mengt zich met den rook der steeds op
nieuwe plaatsen uitbrekende branden,
die tengevolge van watergebrek niet be
streden kunnen worden en waarvan de
FYTPA YFIIPINfiFN voor Waffen-SS (Wiking), SS-Wachtbataillon, Landstorm Ne-
lAiïxH IXCUIXIITUUt derland, Germaansche SS in Nederland. Wegens de zeer vele
aanmeldingen zal nog een extra-keuring worden gehouden op:
Vrijdag 25 Aug. 813.00 uur, Amster
dam, I)am 4, waar iedere gezonde Ne
derlander zich kan aanmelden teneinde
gekeurd te worden. Tijdens de keurin
gen worden alle inlichtingen verstrekt
met betrekking tot de verzorging van
familieleden, duur der opleiding-, extra
levensmiddelen etc. Personen tusschen
1935 jaar, die aanmeldingsplichtig zijn
voor de tewerkstelling, kunnen zich
eveneens aanmelden en worden gedu
rende hun verbintenis van de tewerk
stelling vrijgesteld. Officier in de Waf-
fen-SS kan ieder worden, die na min
stens een jaar diensttijd z.yn geschikt
heid voor de officiersopleiding heeft be
wezen. Zijn schoolopleiding Is niet door
slaggevend. Ook voor de gemotoriseerde
compagnie bij het SS-Wachtbataillon te
Amersfoort, welke dienst in Nederland
doet, kan men zich op bovenstaande
keuringen melden. Alle inlichtingen en
gratis reisbiljetten voor de heen- en* te
rugreis zijn verkrijgbaar bij de navolgen
de Nebenstellen der Waffen-SS: Amster
dam. Dam 4; Alkmaar, Langestraat 56;
Heerlen, Saroieastraat 25; Groningen,
Heerenstraat 46; Enschedé, Hengelo-
scliestraat 30 en Utrecht, Vredenburg 19.
Eveneens bij liet SS-Ersatzkommando
Niederlande. Den Haag, Korte Vijver
berg 5 en Marine-annalimestelie West,
Utrecht, Plompctorengracht 24.
's-GRAVENHAGE, 23 Aug. Het aantal
slachtoffers onder de Nederlandsche
burgerbevolking als gevolg van den
Anglo-Amcrikaanschen luchtaanval op
Maastricht op 18 Augustus is intusschcn
gestegen tot 81 dooden, 72 zwaar- en
meer dan 200 lichtgewonden.
Er moet helaas rekening mede gehou
den worden, dat nog een aantal zwaar
gewonden aan hun verwondingen zal be
zweken.
Max Blokzijl tot de positieve jeugd
„Max Blokzijl spreekt Donderdagavond
te 6.45 uur over den zender Hilversum I
tot alle vrienden en vriendinnen van on
ze positief gerichte Nederlandsche jeugd.
Zijn radiopraatje zal door muziek wor
den omlijst."
uitbreiding door het langdurige warme
weer nog begunstigd wordt.
De aigemeene stemming der bevolking
is vertwijfeld en niemand verwacht, dat
de revolte van Komorowski zal slagen.
Duizenden inwoners van Warschau
trachten door de vlucht aan de hel te
ontkomen en aan de uitvalswegen van
de stad spelen zich onbeschrijfelijke too-
neelen af. Ten deele in lompen gehuld,
bemodderd en het gezicht zwart beroet,
trekken de vluchtelingen met het wei
nige, dat zij hebben kunnen redden, weg
van de stad. Sommigen zijn van mee
ning, dat deze tragedie wcleens met de
volledige verwoesting der grootste Pool
sche stad zou kunnen eindigen.
De Hoofd-lnspectie voor de Lucht
bescherming vraagt:
Hebt water in potten, pan
nen, de niet-gebruikte emmers
en het bad klaar staan
Weer drie kg. aardappelen
Van 27 Aug. tot en met 2 Sopt. a.s.
kan men op elk der bonnen Aardappelen
36 11/, kg. aardappelen koopen. Op den
bon Toeslag 36 Is 1 kg. aardappelen ver
krijgbaar. Op deze bonnen mag reeds op
Vrijdag 25 en Zaterdag 26 Aug. worden
gekocht.
Drie boerderijen afgebrand
Door kortsluiting bij den motor van
een dorschmachine ontstond te Asten
(N.B.) brand in een schuur. Het vuur
sloeg over naar de boerderij, die geheel
in vlammen opging. Nog twee andere,
in de nabijeid staande boerderijen, be
nevens een aantal schuren werden even
eens in de asch gelegd. Verscheidene
varkens kwamen in de vlammen om,
terwijl de geheele oogst, die in de schu
ren lag opgeslagen, berloren ging.
Heropende jeugdherbergen
Naar de Ned. Jeugdherberg-centrale
ons mededeelt, zijn de jeugdherbergen te
Blaricum, Soest, Oldebroek en Zwolle
weer voor het trekkersverkeer openge
steld.
DOODGEVALLEN. Te Amsterdam is
een 61-jarige glazenwasscher van een
derde étage gevallen. De mail was op
slag dood.
VERDRONKEN. Te Nijmegen is do
15-jarige Peters, die met zijn broer in
de Waal was gaan zwemmen, verdronken.
HONDERDJARIGE. De heer J. van
Engelenburg in het Hervormde Oudelle-
denhuLs te Harderwijk hoopt 31 Aug. a.*-
den 100-jarigen leeftijd te bereiken.