MRFOMÏSUE (OllftlNT
Sterke druk in hel gebied van Leuven-Sedan
Göbbels kondigt nieuwe
Gewogen en te fieht bevonden
maatregelen aan
VRIJDAG 8 HERFSTMAAND (SEPT.) 1944. 4 PftC 58e JMRGANC. Ho. 212
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDEftSCHE VALLË»
ültgave: N.V. DRUKKER]J ONNES v/h BLANKENBERG Zn. SNOUCKAERTLAAN J. AMERSFOORT
Administratie: Telefoon 5289. Giro 86362. Redactie: Telefoon 6731.
VERDUISTERING
Van 3 Sept. t.m.
10 Sept. van 20.15 u.
tot 7 u. 9 Sept.
L.K.; 17 Sept. N.M.
Strijd oai de paswegen aan de
Fransch-Italiaanscbe grens
DE STAD OSTROLENXA ONTRUIMD;
TERREURAANVAL OP EMDEN
Hoofdkwartier van den Führer,
7 Sept. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
Een vijandelijk bruggenhoofd ten
N. van Antwerpen werd in een te
genaanval uiteengeslagen. De sterke
vijandelijke druk in het gebied van
EeuvenSedan duurt voort. Ten Z.O.
van Sedan drong een gepantserde
aanvalsgroep verrassend de stellingen
van den vijand binnen en rolde te
op. Er werden gevangenen gemaakt.
Ten Oosten van Verdun, bij Pont a
Mousson en bij Toul zijn sterke vij
andelijke aanvallen mislukt. Bij Bau-
me-Les Dames kon de vijand tijdelijk
op den Noordelijken oever van de
Doubs vasten voet krijgen. Hij werd
echter terstond in een tegenaanval
teruggeworpen.
Na zeer krachtige voorbereiding door
artillerie en luchtstrijdkrachten zetten
de Amerikanen gisteren hun grooten
aanval op de vesting Brest- voort. Pas na
uiterst zwaren strijd kon de vijand
tegenover den verbitterden tegenstand
van onze troepen en met zware verlie
zen in eeuige sectoren het voorterrein
van de vesting binnendringen. De pene.
t-ratieplekken v/erden afgegrendeld.
De gevechten om de paswegen in het
Fransch-Italiaapsche grensgebied ne
men na het optredch van Marokkaan-
6che troepen In hevigheid toe. Herhaal
de pogingen van den vijand, zich in het
bezit van de grensversterkingen te stel
len. mislukten.
Aan de Adriatische kust lijdt de vij
and bij zijn dagenlangen vergeefschen
stormloop op ons afweerfront zware ver
liezen, die hem dwingen, steeds nieuwe
strijdkrachten in den slag te werpen.
Onze troepen behaalden daar ook giste
ren weer na zeer hevige gevechten een
volledig afweersucees en schoten dertig
vijandelijke tanks stuk.
In het Zuidelijke deel van Zevenbur
gen maakten de Hongaarsche tegenaan
vallen tegen versterkten weerstand van
de Roemenen verdere vorderingen. In
het Z.O. deel van Zevenburgen en in de
Oostelijke Karpathen werden aanvallen
van de bolsjewieken uiteengeslagen. Aan
de overige deelen van het Oostelijke
front ontstonden slechts aan den be
nedenloop van de Naref zware gevech
ten. De plaats Ostrolenka ging na har
den strijd verloren. In Warschau werd
thans ooit de geheele Weichselwijk van
benden gezuiverd.
Des nachts bestookten sterke forma
ties gevechts- en slagvliegers Sovjet-
Russische concentraties in het Baliische
gebied. Luchtaanvallen van den vijand
waren gericht op eenige plaatsen in
Servië en Hongarije.
Overdag drongen vijandelijke jacht-
formatles in Westduitsch gebied door.
Vijandelijke bommenwerpers onderna
men onder bescherming van het wol
kendek een terreuraanval op Emden.
Er ontstond schade aan gebouwen en de
bevolking leed verliezen. Des nachts
wierpen eenige vijandelijke vliegtuigen
bommen op Hamburg."
Be Rijkscommissaris voerde
besprekingen te Rotterdam
's GRAVENHAGE. 7 Sept. Naar wij
vernemen, heeft Rijkscommissaris dr.
Sevss.Inquart Donderdag te Rotterdam
uitvoerige besprekingen gevoerd met
burgemeester Mti'ler en den gevolmach
tigde voor de stad Rotterdam, dr. Vol
kers, alsmede, in aansluiting daarop,
nijpt den Leider Muesert. De besprekin
gen hadden in hoofdzaak betrekking op
de positie der voorziening van de stad en
van land en het uit den weg ruimen van
de uit den gespannen verkeerstoestand
voortvloeiende moeilijkheden.
Gt3ii melk in flesscken meer
De Persdienst van de Departementen
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
en van Landbouw en Visscherij deelt
mede: Teneinde tot besparing 'op het
koïengebruik te komen, is het aan de
melkinrichtingen met ingang van heden
verboden ilesschenmelk te bereiden. Der.
halve zal dus slechts lossemelk in con
sumptie werden gebracht; deze losse
mq!k zal in vele gevallen niet gepasteu
riseerd zijn. Waar het in normale tijden
reeds noodzakelijk is de losse melk te
koken, is dit in de huidige omstandig
heden een eerste vereischte. Alle melk
dient dus voor toet gebruik te worden
gekookt.
Omsingelende beweging
aan het Nauw van Calais
Geallieerden aan Albertkanaal
wederom teruggeslagen
HERLIJN'. S Sopt. (D.N.B.) Van Duitscüe
militaire züdo wordt gemeld, dat een tweede
poging van de geallieerden om in liet gebied
vati Antwerpen bij Mcrxem een bruggenhoofd
aan het Albert kanaal to vormen mislukt is.
waarbij de geallieerden zeer gevoelige ver
liezen leden. In dit gebied opercereu het
le Canadeesche leger onder generaal Cre-
car en het 2e EngclscUe leger onder gene
raal Deuipsey. Deze twee legers hebben het
zwaartepunt naar den rechtervleugel ver
plaatst, waarmee een omsingelende bewe
ging werd uitgevoerd aan het Nauw van Ca
lais. In aansluiting aau den rechter vleugel
van deze Britsdie legergroep opereert vol
komen zelfstandig de 12e Amcrikaansche
legergroep onder generaal Bradley. Deze is
samengesteld uit hot le en 3e Amcrikaan
sche leger, die opdracht hebben in een breed
front door to stooten in de gebieden ten W.
van Reims. Gepantserde verkenniugsspitsen
van do Auierikaansche legergroep drongen
eveneens vanuit het gebied van Diest tot
aan het Albertkanaal door, maar werden door
de Üuitschers teruggeworpen.
Bijzonder zware gevechten kwamen
tot ontwikkeling in het gebied tusschen
Maas en Ourthe, waar een Amerikaan
sche stoottroep uit het gebied van Na
men over Huy naar Luik oprukt en
eveneens aan het geheele overige Maas-
front. Voorbij Charleville probeeren de
Amerikaansche tankformaties naar het
N.O. voorbij Sédan terrein te winnen in
Oostelijke richting. De opmarsch van de
Amerikaansche tankspitsen werd ver
traagd door den voortdurend sterker
wordenden Duitechen tegenstand, ook
ai slaagden de Amerikanen erin eenige
vrij diepe penetraties te verkrijgen. Tus
schen Argonnen en Vogezen leefde de
gevechtsactiviteit krachtig op. Vooral
ten W. van Metz ondernamen de Ame
rikanen talrijke hevige aanvallen, die
over het algemeen konden worden af
geslagen. Het uit den Duitsch-Fran-
schen oorlog bekend geworden plaatsje
Gravelotte, dat tijdelijk door de Ame
rikanen was bezet, ging later weer in
handen van ae Duitschers over.
Interinf meldt: De pogingen van de
Amerikaansche strijdkrachten, om de
Bourgondische Poort te forceeren, zijn
door succesvolle Duitsche tegenaanval
len en door de taaie Duitsche verdedi
ging mislukt. Thans pogen deze Ameri
kaansche strijdkrachten in meer Zul
delijke richting door te stooten.
Gaull. strijdkrachten hebben in het
dal van de Deranze opnieuw het grens
gebied van Briangon aangevallen. Hier
bij hebben de Gaullisten gebruik ge
maakt van verschillende hulptroepen
De troepen slaagden er weliswaar
Briangon te bezetten, maar de beoogde
doorbraak door den in de nabijheid van
de stad gelegen pas werd afgeslagen.
Na een dag van spanning
Aan een beschouwing van den Ned.
Correspondentie-dienst ontleenen wij:
Het spreekwoord zegt, dat alleen
sterke beenen de weelde kunnen dra
gen. De grootste weelde, die een man
ten deel kan vallen, maar die bijge
volg ook het moeilijkste te dragen is,
is die der verantwoordelijkheid. Juist
in dagen van spanning, zooals wij die
nu beleven, blijkt, waar deze verant
woordelijkheid inderdaad op sterke
beenen rust en waar zij ten onrechte
gedragen werd door lieden, die klaar
blijkelijk tegen hun taak niet opge-
Nu de oorlog onze Nederlandsche
grenzen genaderd is en nu er de laat
ste dagen zelfs geruchten rondgingen,
dat de gevechtshandelingen onze
Zuidgrens op enkele punten gepas
seerd waren, nu was het oogenblik
gekomen, waarop blijken zou, in
hoeverre vele dappere woorden, in
het verleden uitgesproken, gedragen
werden door den wil, achter deze
woorden zoo noodig daden te stellen
en in hoeverre deze woorden maar
leege, holle en looze praatjes waren.
De spanning, verwekt door geruchten,
die inmiddels zijn tegengesproken en
door een rustiger kijk op de zaken zijn
achterhaald, heeft intusschen toch dit
goede resultaat gehad dat zij een
oogenblik de schalen van het lot in be
weging bracht. En op de schommelende
schalen van het lot .hebben verschillen
de tot dusverre vooraanstaande figuren
in den lande door hun houding getoond,
wat zij nu eigenlijk, wanneer het er op
aan komt, wel waard zijn.
Er moet dan geconstateerd worden,
dat verschillende hunner gewogen en te
licht bevonden zijn Wat anders kan
men immers ztggen van lieden in voor
aanstaande functies als de directeur-
generaal van Winterhulp en Volks.
dienst. van hoogere en hoogste departe
mentale gezagsdragers. Heden, die in
woord en geschrift en achter een veilige
microfoon altijd zoo dapper over de
nieuwe orde wisten te praten, maar die,
nu het er misschien op aan zou kunnen
komen, voor dat vurig beleden ideaal
persoonlijk iets te rlskeeren. ijlings de
beenen namen?
Door de vraag te stellen, nemen wij
toet antwoord al in den mond, het ant
woord, dat bestaat uit een enkele korte,
kernachtige en den laatsten tijd nogal
populaire karakteristiek: labbekakken!
Men zou, nu een enkele dag van
overigens ongemotiveerde spanning,
gelijk het schudden van de wan. toet
kaf van het koren heeft gescheiden,
rustig weer tot de orde van den dag
kunnen overgaan, ware het niet. dat
de lieden, die louter en alleen voor
een gerucht, als een kleine jongen
voor een schaduw, op den loop zijn
gegaan, juist, omdat zij ten onrechte
verantwoordelijkheid hebben gedra
gen, verschillende anderen, die blind
op hun woorden en nu ook op hun
daden hebben vertrouwd, nu ook
door hun voorbeeld hebben aange
stoken.
Ti-test schouwspel.
Wie de laatste dagen eens een kijkje
heeft genomen op en nabij de stations
in de groote steden, heeft de treurige
gevolgen kunnen zien van een verkeerd
voorbeeld, gegeven door valsche leidslie
den. Duizenden en nog eens duizenden
zijn, bevangen door een paniek, aan
Pruisisch ministerie van
Financiën opgeheven
BERLIJN. 6 Sept. (D.N.B.) De rijks-
gevolmachtigde voor tie totale oorloos»
inspanning, rijksminister dr. Gobbêls.
deelt mede:
1. Het Pruisische ministerie van Fi.
naneiën wordt met onmidcleliiikcn in
gang opgeheven.
2. Toe uitvoering van de beperkende
en opheffingsmaatregelen op het gebied
van de Opvoeding zijn fundamenteels
beschikkingen getroffen. Deze bepalen
welke studeerenden hun studie moeten
opgeven en wie een studie mogen be
ginnen. Een aantal hoogescholen kan
samengevoegd of opgeheven worden.
Verder regelen cle beschikkingen wat er
met scholieren van de achtste klasse
van hoogere onderwijsinrichtingen en
met leerlingen van de 8ste en 7de klasoo
der Oberschulen voor meisjes zal ge
schieden.
3. Op het gebied van de tijdschriften
zijn vergaande beperkingen en ophef
fingen ingevoerd. Het. grootste deel
de lotduovei in D ui', rilland
schijnende ongeveer 1500
:al niet meer uitkomen.
4. Alle ambulante tentoonstellingsbe-
dry ven, worden opgeheven.
5. Het Duitsche Roode Kruis heeft
maatregelen getroffen, waardoor tien
duizenden arbeidskrachten vrijkomen.
6. De diensturen der overheidsstellin
gen, die voor de ai beidende bevolking
van bijzonder belang zijn worden zoo
noodig tot 21 uur verlengd. Bovendien
worden deze bureaux ook op Zondagen
minstens drie tot vier uur open gehou
den.
Op soortgelijke wijze kunnen de ver-
xoops tijden der winkels opnieuw
geld worden.
van
nog vet-
tijdschrlftea
geve-
het trekken geslagen. Mannen en vrou-
went kinderen, ouden van dagen, inva
liden, allen opgeschrikt door het be
richt. dat nu deze bekende figuur, dan
die -bekende politieke leider de beenen
had genomen, waanden zich in hun
eigen omgeving niet langer veilig en
gingen trekken. Waarheen? De meesten
wisten het niet, En terwijl de sneltrei
nen en de auto's met de bonzen en huil
gezinnen snel Oostwaarts rolden, za
ten die duizenden hunner volgelingen
verlaten, hulpeloos op de perrons, een
triest, beklagenswaardig schouwspel.
Wij willen er dit keer niet meer over
zeggen. Er zal mettertijd nog genoeg op
gezcgcl worden. Alleen 'nog dit: juist de
lieden, die nu de eersten waren, om met
de Noorderzon te verdwijnen, hebben in
de yjftv jigugccsuc NtmeiWiKisCne
regiering, die in de Meidagen van 1940
naar Londen vertrok. Neen, dan wisten
zij, de dapperen, beter wat een manne
lijke houding was. Zij wisten het beter.
Ja, met hun mond! Want toen het er
op aan scheen te zullen komen, gingen
clie mondhelden als eersten op den loop
en nog wel op een veel eerder tijdstip,
dan de regeering in 1940. Laat men
daarom het Nederlandsche volk niet
meer met dergelijke historische herin
neringen aan boord komen. Het be
schikt nu immers in deze Septemberda
gen van 1944 over instructief vergelij
kingsmateriaal.
Deze korte crisis, veroorzaakt door het
falen der verantwoordelijke is thans
weer snel overwonnen. Nu de nevels, die
het verschiet kortstondig verduisterden,
zijn opgetrokken en er weer duidelijk
tusschen een feit en een gerucht wordt
onderscheiden, nu is ook de orde en
rust weer allerwege teruggekeerd. Wij
weten, dat ons land thans onmiddellijk
achter het front ligt en wij begrijpen,
dat dit nog ernstige gevaren met zich
mee kan brengen. Maar een gevaar
wordt al dadelijk minder groot, als men
het rustig onder het oog durft zien.
Orde en discipline is het 'parool, da
zoowel door de Duitsche bezettende
overheid als naar verluidt door
het geallieerde opperbevel werd uitge
geven. Wanneer orde en discipline door
een ieder worden gehandhaafd, zijn ook
ons aller belangen het best gewaar
borgd. in de eerste plaats de belangen
der voedselvoorziening, die onder alle
omstandigheden moeten worden ont
zien. Vooral onze boeren kunnen daar
om. door juist thans rustig door ie
werken en de bevolking te voorzien van
hetgeen zij voor haar eerste levensbe
hoeften noodig heeft, land en volk voor
groote rampen behoeden.
Wij kunnen thans rustig erkennen
dat zulke rampen zich een oogenblik als
cle dreiging van een donderwolk boven
onze tooofden schenen samen te pakken.
Wij kunnen dat erkennen omdat deze
donderwolk nu weer voorbij gedreven is.
Nog is de toestand ernstig, maar toch
kan er allerwege een opklaring worden
vastgesteld, nu de lieden, die getoond
hebben, dat de verantwoordelijkheid vis
jaar lang ten onrechte aan hen was toe.
vertrouwd, tenminste zijn verdwenen
Dat zij. hoe de ontwikkeling ook verder
verloopt, weg mogen blijven is een
wensch, die men thans allerwege kan
hooren en die de vier jaar lang schijn,
baar zoo brandende kwestie van de te.
genstelling tusschen pro en anti plotse
ling tot haar ware verhoudingen terug,
brengt. Want nu de nood aan den man
scheen te komen, bleek ook deze bran,
dende kwestie maar een poover stroo
vuurtje.
Met op hun post
Be Sovjets zijn Bulgarije
binnengerukt
Betrekkingen met Britsctiland verbroken
BERLIJN, 7 Sept. (Interinf.) Het
buinenrukken der bolsjewisten in Bul
garije. dat nog vcor de Sovietoorlogs-
verklaring aan Bulgarije plaats vond.
geschiedde op drie plaatsen tegelijk. De
ten Noorden van de Donau verzamelde
bolsjewistische strijdkrachten trokken
over de Donau in de omgeving van
Giurgiu en Russe. Hun algemeene op-
marschrichting is naar de Egeïsche kust.
Naar vernomen wordt, hebben voorhoe.
den reeds het Demoticagebied bereikt en
is een andere pantsercolonne op weg
naar Sofia. Ais gevolg van de verwarde
politieke verhoudingen in Bulgaria
schijnt het nergens lot noemen,
v«ctivve uut%.SCUt -tJUlgEQl'SCtie l'e-
geeriug besloten hebben het Bulgaar,
sohe grondgebied zonder strijd aan do
bolsjewisten over te laten.
Omtrent het verbreken der betrekkin
gen met Duitschland door Bulgarije,
ordtin de Wil.helmstrasse vernomen,
dat tijdens de zitting van den minis
terraad. waarin dit" besluit genomen
werd, de Sovjet-Russische zaakgelastig
de opdook, om de oorlogsverklaring der
Sovjet-Unie t-e overhandigen. In dit-
erband wordt verklaard, dat tot heC
erbreken der betrekkingen met Duitsch
land door de Bnlgaarsche regeering was
besloten in cle hoop, gunstiger wapen
stilstandsvoorwaarden van de Engel-
schen en Amerikanen te krijgen en om
de Sovjet-Unie welgevallig te zijn.
Steeds dreigender taal van
Moskou jegens Turkije
BERN. 7 Sept. (D.N.B.) Het Zwit.
sersche telegraaf agentschap meldt uit
Moskou: De ontstemming van Meskou
over de houding van Turkije kemb
steeds duidelijker tot uiting in de Sov
jet-Russische persstemmen en in het bij.
zonder in den internationalen berich
tendienst van den Moskouschen omroep.
Trekkingen der Staatsloterij
tijdelijk uitgesteld
Naar wij vernemen is h"t wenschelijk
gebleken, in verband met het beperkte
betalingsverkeer de trekkingen van da
taatslotei'ij tijdelijk uit te stellen. Zoo
dia deze trekkingen hervat zullen wor.
den, zal hieraan weder bekendheid wor
den gegeven. Een ieder wordt dringend
aangeraden, zijn lot zorgvuldig te be
waren, aangezien van zoekgeraakte lo
ten geen duplicaten kunnen worden
verstrekt.
Woning van koningin Wilheliniua
door vliegenden bom getroffen
Naar verluidt, is in Londen het ver
blijf van koningin Wilhelmina getroffen
door een vliegenden bom. Een lid van
het personeel vond hierbij den dood.
Koningin Wilhelmina heeft zich thans
buiten Londen gevestigd. (C.D.)
Hongarije. Alle kinderlooze vrou
wen tusschen 18 en 30 jaar in Honga
rije moeten zich aanmelden voor den
arbeidsdienstplicht
Door tak gedood. Te Rotterdam
kreeg de 60-jarige heier S. Kapitein een.
afgebroken zware boomtak op het hoofd,
waardoor zijn schedel verbrijzeld werd.
In het ziekenhuis is de man overleden.
,,De Courant" zegt naar aanleiding
van de publicatie van de N.S.B., dat ,,de
leidende functionarissen der beweging
op hun post gebleven zijn", het volgen
deHet Departement van Volksvoor
lichting was Woensdag gesloten: de lei.
ding bevond zich dus niet op haar post.
De Nederlandsche Kultuurkamer was
Woensdag gesloten: de leiding bevond
zich dus niet op haar post. De bureaux
van den Ned. Volksdienst waren welis
waar niet gesloten, maar de landelijke
leiding was niet op haar post. Ten be
wijze hiervan diene liet feit, dat een
nieuwe landelijke leiding is samenge
steld en het financieel beheer in han
den is gegeven van de Algemeene Re
kenkamer.