Zware strijd voor de geallieerden in
I Anglo-Amsrlkanen genoodzaakt nieuwe landingen
In hef gebied van Maas en Waal fe verrichten
X
Volhouden en vechten
Ondanks aHes
*$2ïatdniauwA
Disiancieering aan de Schelde
..mANDAG 25 HERFSTMAAND (SEPT.) 1944. 2 PAG., 58e JAARGANG. No. 223
VERDUISTEREN
van 24 t.m. 30 Sep
tember van 3 9.30iï.
tot 7.30. - E.K. 25
Sent.. V.M. 2 Oct..
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI L.K. 9 oct.
Uitgave NV ORUKKERJ.) UNNEb i D dl,ANK felNh KK(i V dNOUOK.AHRll.AAN AMERSFOORT
Administratie: Tel 5289 Giro 86 362 Redactie' Tel 6731
3NOUOK.AHK l'l^AN
Hoofdrecl.: NIC. LAM AN.
SOEST
HEDEN den dag woedt er oorlog in on.
land. De strijd der jonge volkeren met
de oude naties heeft Nederland tot slagveld
en naar onlangs via de radio uit hot geai
lieerde hoofdkwartier werd gemeld, zal op
dit Nederlandsche slagveld de beslissing van
de oorlog in Europa vallen. Voor de klein-
geloovigen zag en ziet het er naar uit, dat
do oude machten in staat zijn de dynamische
krachten der jonge volkeren te dooven. doch
voor hen, die gelooven in de oneindige groot
heid der Germeansche hloedgemeenschap en
in de, in de historie verank-rd liggende be
wustwording der ^uropeesche volkeren op
eigen volksche waarden, voor hen was en is
het duidelijk, dat de oude machten slechts
kunnen Ophouden maar nimmer kunnen TE-
GENhouden. Wij weten het, dit is een kwes
tie van eenvoudig geloof en geloof laaf zich
niet beredeneeren, vooral niet in tijden,
waarin het zoo uitermate
zwaar op de proe' wordt gesteld. De bron
nen, waaruit dit geloof aan de verwezenlij
king van de Wereld van Morgen opwelt, zijn
echter rein. Zij zijn: de riuur'aomheid der
levenswaarde van ons Noordras, de eeuwige
kringloop der dingen het proces van ster
ven en worden en de overtuiging, dat de
Almacht hen ten zegen leidt, die het recht
aan hun ziide hebben.
DAT het verplaatsen van het ooriogstoo-
neel naar Nederlandsclien bodem vree-
selijke gevolgen voor ons volk met zich mede
zou brengen hebben velen geloochend. In het
Zuid-Oosten van ons vaderland weet men
thans echter pijnlijk goed, dat men eertijds
beter had gedaan verband te hamsteren in
plaats van 'eest-artikelen. En ook in het ove
rige deel van ons land komt men zoo lang
zamerhand tot het besef, dat er van een
glorieuze bevrijding geen sprake zal zijn. De
lessen der historie worden helaas maar al te
traag geleerd.
Nederland is oorlogsgebied. En voor allen
begint th3ns de groote waarheid door te
schemeren, de waarheid, welke zegt, dat daar
op het puin van Arnhem, Nijmegen en Eind
hoven or' hoogere waarden dan om den te
rugkeer van een vorstenhuis wordt gestre
den. Inderdaad is dat zoo het gaat in
dezen oorlog niet om de restauratie van ko
ningstronen, noch om de vestiging van de
oude orde, welke toen zij er was zoo hard-
grondig door miliioenen arbeiders werd ver
vloekt. doch om het ziin of niet-zijn van een
socialistische wereld-orde, waarin de rechten
van den mensch worden geëerbiedigd.
O
TN dit tijdsgewricht wordt, althans wat
Europa betreft, het levenslot der Ger-
maansche volkeren bepaald. Deze noodtijd
kenmerkt zie hdoor den onvoorwaardelijke»
inzet van allen, die de wapenen hanteeren.
Onverbiddelijk en hard i; deze strijd, niet
alleen voor alle worstelende legers, doch jok
voer do burgerbevolking. De toestand zal
leeren, weike marschtred den komenden tijd
gaat bepalen. Qns geloof is on
danks alles onwrikbaar vast te houden
aan de overwinning der revolutionnaire idee
van het nationaal-socialisma, om vast te hou
den aan het lichtende ideaal van een
door het eigen bleed bepaalde Ger-
maansche lavensgemeenschap.
STOCKHOLM, 24 SEPT. In een voor Newi York bestemd radio-commentaar vergelijkt
de Amerikaansche correspondent Edward Murrcw de gevechten tier Britsche luchtlandings
troepen bij Arnhem met de gevechten van het Britsche leger bij Duinkerken in 1940. Hij
verklaart, dat „geheel Amerika zijn hoop en gebeden concentreert cp den strijd bij deze
Nederlandsche stad". De troepen bij Arnhem of wat nog van hen is overgebleven, aldus
Murrow, leveren sedert zeven dagen en zeven nachten een strijd, waarvoor oorspronkelijk
slechts veertig uur berekend was. De correspondent wijst verder op de actie der Duitsche
luchtmacht, die in grooten getale is gebruikt tegen de laatste landingen. Daardoor ziin de
verliezen der geallieerde luchtmacht zeer gestegen. Tenslotte komt Murrow tot de een
clusle, dat het gevachtsgebied van Arnhem voor de geallieerden strategisch en psychologisch
het „Stalingrad van het Westen" is.
fier eerste Britsche luchtlandingsdivisie
gaven met het oog op hun kansloozc po
sitie een veldlazaret met ca. 600 gewon,
den aan de Duitsche troepen over, die
voor hun onverwijld vervoer zorgden.
Tevens werden 218 Duitsche gevangenen
bevrijd.
Sterke Duitsche tegenstand
Jnterinf. meldt: Als gevolg van de
hachelijke ontwikkeling van den toe
stand voor de in het midden-Neder.
landsche gebied staande Anglo-Amcri-
kaansche strijdkrachten, heeft generaal
Eisenhouwer met gebruikmaking van
het hetere weer Zaterdagmiddag weer
een vrij groote landingsonderneming
doen uitvoeren, waarbij tusschen Maas
en Waal alsmede ten Z. en Z.O. van
Nijmegen vrij sterke strijdkrachten
naar het gevaar loopende gebied moes.
ten -worden gebracht. De Duitsche
luchtscht viel terstond met sterke
jachtformaties aan. Minstens 38 tran
sport., sleep- en vrachtzweefvliegtuigen
werden neergeschoten. De gelande
strijdkrachten werden terstond onder
concentrisch Tuur genomen. Een deel
probeerde door te stootcn naar de Wes
telijk van Arnhem ingesloten overge.
schoten troep der eerste luchtlandings
divisie, doch werd door een versper
ringsgrendel opgevangen. Een ander deel
bij Njjmegen probeerde met steun van
tankformaties, die van Nijmegen uit wa.
ren opgedrongen, in N.W. richting door
te stootcn. Een Ditsche tegenaanval
met tailles wierp hen terug. De resten
WEG BIJ VEGHEL WEER VRIJ
Bijzonder verbitterd verliepen de ge
vechten bü Veghel waar het den Ame
rikanen na een harden strijd van vele
uren gelukte, den weg weer wij te vech
ten. De slag -gaat hier met onverminder
de hevigheid voort, daar ook van Duit
sche zijde versterkingen zijn aange
bracht. Westelijk van Eindhoven streef
de het tweede Engelsche leger er nog
steeds naar. de basis van zijn verbin-
dingssluis te verbreeden. Verscheidene
plaatsen werden dooi de Duitschers
heroverd.
OVER DE ZUID.WILLEMSVAART
Nadat de overzetpogingen van de
Britten over de Zuid-Willemsvaart bij
Helmond en Someren waren mislukt,
herhaalden zij hun pogingen Zuidelijk
van Helmond en thans met meer sue
ces. Het lukte hun, in de buurt van
Asten 'n klein bruggenhoofd te vormen.
Harde gevechten in het brandende Arnhem
Radio '.andsn nieirit. dat 900.000 huizen
die bij de V 1 aanvallen beschadigd zijn,
dezen winte: niet meer bewoond kunnen
worden, indien zij niet tijdig worden ver
steld. Er zijn evenwel geen werklieden
voor bsrehikbaar.
De Japansche regeering heeft naar lan-
leiding van de oorlogsverklaring der Phi-
lippijnscha rageering aan Engeland en de
Vereenigde Staten verklaard, dat de Ja
panschp regeering de Philippijnen alle
hulp bel'-ft te geven.
In militaire kringen in de Rijkshoofdstad
wijst men op het échec der Britsche lucht-
landingsformaties in de omgeving van
Arnhem Hel aantal gevangenen is ,ot
4203 gestegen. De slag in de omgeving van
Aken krijgt het karakter van een mate
riaalslag.
Aanmelding voor Waffen
Een groot aantal Nederlanders heeft
zich juist nu gemeld voor dc Waffen-SS.
Meldt je nu zelf eveneens.
Alle inlichtingen en gratis reisbiljet
verstrekken de onderstaande aanmel-
dingsbureaux der Waffen-SS.
Amsterdam, Dam 4: Den Haag, Korte
Vijverbei-g 5: Utrecht, „Vredenburg 19;
Groningen, Heerenstraat 46; Enschede,
Hengeloschestraat 39; Hengelo, St. Jan.
straat 5.
Wintertijd 3 October
Het Rijkscommissariart deelt mede:
Op 2 October 1944, des nachts om
3 uur, eindigt de thans geldende zo
mertijd. Op dat tijdstip worden de
openbare klokken een uur, d.w.z.
van 3 uur op 2 uur, achteruitgezet.
Het Japansche hoofdkwartier meldt,
dat de Japansche luchtmacht in Augus
tus aan alle fronten 816 vijandelijke
vliegtuigen heeft neergeschoten, resp.
zwaar beschadigd. In denzelfden tijd gin
gen 60 Japansche vliegtuigen verloren.
Omtrent de gevechten met Britsche
valschermjagers in het brandende Arn
hem meldt het D.N.B.: Verleden week
Zondag op klaarlichten dag is de oorlog
over Arnhem losgebroken. Het lag in da
strategische bedoeling van de geallieer
den, deze stad een bepaalde rol te laten
spelen. Haar bezit beteekent voor dan
vijand een belangrijke uitgangsstelling
in het geheele Nederlandsche gebied. De
valschermjagers hadden het bevel, zich
mees bar te maken van Arnhem, en
haar, het keste wat het wilde, zoo lang
in bezit te houden tot de tankaanval
via Eindhoven en Nijmegen haar zou
ontzetten. In de verrassing lag de groo
te winstkans. Ds Zondag gelande troe
pen, waarvan de kern neerkwam bij het
vliegveld Deelen, konden aanvankelijk
de stad binnendringen. Hier vonden zij
in de binnenlandsche terroristen-bewe
ging een welkome ondersteuning. De
kort daarop beginnende Duitsche tegen
maatregelen wierpen den vijand weer
uit het centrum van de stad. Hij hand
haafde zich in de nauwe huizenwijken
van de haven tot Maandag De Duitsche
eenheden namen de straten, waarin uit
elke kelder en elke vensteropening ge
schoten werd, onder krachtig vuur. De
tegenstand van den vijand nam steeds
meer af door de zware verliezen. Maan
dagmiddag werd een tweede landing
verricht, die ravitailleering bracht door
wapeneen en materiaal en de verliezen
aan raenschen weer moest goed maken.
De Engelschen trokken zich des nachts
naar het Westen terug en hielden de
straten tusschen de stad en Oosterbeek
bezet. De bevolking, die zich voorbarig
vertrouwd had gemaakt met het denk
beeld van een geallieerd overwinnings.
feest, trok in wilde vlucht in N.O. rich,
ting.
Maandagnacht draaide de wind en
dreef den brandgloed naar de Westelijke
woonwijken. Slechts enkele oogenblik-
ken verstomt het lawaai der wapenen
Dinsdag gaan eenheden van de Waffen-
SS, van het leger en van het luchtdoel
geschut tot den concentrischen aanval
over. Het is een verbitterde strijd, en
huis na huis moet geliquideerd worden.
De vijand betaalt een hoogen tol aan
bloed. Pas wanneer de balken van de
daken hebben vuur gevat en resten van
muren omlaag storten, komen de val
schermjagers uit de huizen gekropen. Zij
houden de handen boven het hoofd ge
vouwen. Zoo trekken zij door de puin-
hoopen der straten in Duitsche gevan
genschap. Voortdurend vraagt de com
mandant van de Engelsche formaties om
ondersteuning. Dinsdagmiddag duiken
weer talrijke viermotorige vliegtuigen
aan den Westelijken horizon op. Uit de
dikke rompen springen honderden val
schermjagers, die langzaam naar da
aarde zweven. Reeds in de lucht slaat
hun een helsch vuur tegemoet. Velen
komen dood op den grond neer, anderen
zijn zwaargewond, als zij voor het eerst
met Nederlandsehen bodem in aanraking
komen. Het mistige weer van Woensdag
zuigt den rook uit de puinhoopen der
huizen op en verduistert den hemel nog
sterker. De Duitsche formaties hebben
inmiddels Oosterbeelc voor meer dan de
helft gezuiverd. Stukken stormgeachut
staan aan de spits en houden de door
stroken boschgrond omgeven wegen on
der vuur. Vijandelijke machinegeweer
nesten worden vernietigd. Aan beide zij
den zijn infanteristen uitgezwermd om
tuinen en huizen te doorzoeken. Het
wordt een felle strijd. Als de infante
risten tot een lazeret doordringen, gaan
plotseling honderden armen in de
hoogte. De eerste vangst van een dag:
meer dan 300 Engelschen haasten zich
aan onze zijde te komen.
Oproep tot alle
weerbare Nederlanders
Nederlandsche nationaal-socialisten, Uw
kameraden van liet Grenadierregiment
Landstorm Nederland en van het Wach-
Kgt. 3 hébben in de gevechten van de
laatste dri eweken op Uw Nederland-
schen geboortegrond in den strijd huil
plicht vervuld. Alle commandoposten van
de Waffen-SS en de Weermacht hebben
haar dank en waardeering geuit voor
deze Nederlandsche frontsoldaten. Thans,
nu Uw vaderland bedreigd is, thans, nu
elke vierkante nieter vaderlandsehe grond
kan en moet worden verdedigd is het
de plicht van u allen in den dienst
plichtigen leeftijd onder de wapens te
komen.
De lleichsfiilirer SS heelt uit waar
deering voor het dappere optreden van
het Landstormregiment-Nederland toe
stemming verleend voor de onmiddellijke
oprichting van een strijd brigade Neder
land.
Mijn oproep is gericht J.ot alle weer
bare Nederlanders in dit uur van be
proeving om onder de wapens te komen
en dienst te nemen bij de Landstorm-
Brigade. Tienduizenden wakkere Neder
landers hebben sedert jaren in het Oos
ten en het Westen gestreden voor ons
gemeenschappelijk Germaanseh ideaal.
Ik ben erva novertuigd, dat de weerbare
mannen, die nog in Nederland zijfi in
deze uren hun plicht zullen inzien en
gevolg gevend aan de stem van hun
bloed onverwijld onder de wapeifs zul
len komen. Zij die dienst nemen moeten
zich melden bij de bureaux van het
Evsatzkommando Nordwest In Den Haag,
Amsterdam of Hengelo.
Leve onze Germaansche Flihrer Adolf
Hitler! Leve Germanje!
De Führer des SS-Oherahschnitts
„Nordwest" und Köhere SS- und
Pollzeiftihrer get. RAUTER. SS-
Obergruppenfliiirer und General
der Pollzcl.
Nieuwe doorbraakpogingen bij
Thorenburg mislukt
Het Duitsche Weermachtbericht van
Zondag meldt o.m.:
De eigen distancieeringsbewegingen in
Westelijk Nederland nemen het vooige
nomen verloop. Sterke troepenforma ies
werden over den mond van de Sche'de
teruggebracht. Z.O. van Aken en aa.n
het Eifelfront werden wederom alle
aanvallen van den vijand afgeslagen. De
sterke aanvallen van den vijand Ooste
lijk van Luneville leidden tot aanvanke.-
lijke resultaten, nvaar werden vervol»
gens opgevangen; 106 zware Amerikaan-
sche „Sherman"-tanks zijn vernietigd.
De in de bruggenhoofden Epinal en
Remiremont vechtende eigen troepen
werdeh op den Oostelijken oever van de
Moezel teruggenomen. De verbitterde
straatgevechten in Remiremont duren
nog voort. Het gebied van groot-Londen
lag ook Zaterdag onder het zware vuur
van de V 1. In Italië behaalde de vijand
bij Fiorenzuola geringe terreinwinst.
Uit Z.W. Zevenburgen iwordt melding
gemaakt van onafgebroken plaatselijke
gevechtsactiviteit. Aan weerskanten van
Thorenburg zijn nieuwe doorbraakpo
gingen mislukt. Bij vergeefsche aanval
len van overmachtige Roemeensche for
maties ten Z. van Neumarkt, leed de
vijand zware verliezen. Voor de Karpa-
tenpassen ten Z. van Sanok en Krosno
duren de zware gevechten voort. De in
den Noordelijken sector voortgezette
aanvallen van massale bolsjewistische
infanterie- en tankstrijdkrachten wer
den afgeslagen of opgevangen. Ondanks
sterken druk der bolsjewisten gaan de
bewegingen van onze troepen volgens de
plannen door.
De luchtmacht schoot de beide laat
ste dagen aan het Oostelijke front 73
vijandelijke vliegtuigen neer en vernie
tigde 51 tanks, eenige honderden voer
tuigen en talrijke kanonnen.. In N.O.
Slowakije werden meer dan 40 Sovjet
commissarissen gevangen genomen.
Zaterdagnacht vielen Britsche bom
menwerpers Rijnlandsch-Westfaalsch
industriegebied en vooral de steden
Neuss en Düsseldorf aan; 32 vliegtuigen
werden nergeschoten.
Duitschla.ids groote strijd
Groot-Adm. Dönitz, opperbevelhebber
der Duitsche Marine, heeft op een in-.,
drukwekkend bedrijfsappél in den gouw
Weser-Ems voor werkende mannen en
vrouwen gesproken over de huidige pro
blemen van den grooten Duitschen strijd.
Hij zeide onder meer:
„Wat de Duitsche arbeider in dezen
oorlog heeft gepresteerd en presteert, is
uniek. Het behoort wellicht tot de roem
rijkste bladzijden der geschiedenis van
dezen oorlog, dat wij deze prestaties
hebben volbracht in weerwil van alle
lasten en moeilijkheden.
Voor ons is er slechts de weg van het
onvoorwaardelijk volhouden en vechten,
aldus admiraal Dönitz. Wij moeten naast
elkander staan. Gij werkt voor de be
wapening en wij soldaten vechten. Wij
moeten allen fanatiek onzen Füherr aan
hangen, dezen an, die in unieke groot
heid de volle menschelijkheid van een
warm hart vereenigt met een ongekend
weten en kunnen en een ijzeren wil.
Een leiding, die harder is dan het lot,
zal tenslotte altijd overwinnen."
Op een groote bijeenkomst te Erfurt
heeft gouwleider Sauckel een beeld ge
geven van de eischen en noodzakelijk
heden, die in oorzakelijk verband staan
met de worsteling aan de fronten en van
ieder de uiterste toewijding en stand
vastigheid verlangen. Op de vraag of
Duitschland dezen oorlog kan winnen,
moet geantwoord worden: „Als het
Duitsche volk vasthoudt en volhoudt, zal
het dezen oorlog voor de wereld en voor
zijn geschiedenis winnen. Negentig mil-
lioen fatsoenlijke menschen kunnen nooit
overwonnen worden", aldus Sauckel. „Zij
hebben de plicht vol te houden, dan zul
len deze maanden voorbijgaan en op ze
keren dag zal de vijand moeten inzien,
dat Duitschland onoverwinnelijk is".
