KOLONIËN.
BINNENLAND.
ken nog al loan oon stuJc patroon aanklampen,
om een» paar dingen to weien, dio ik kom
vroeg.
Hij, een slager, Hollander van oorsprong,
maar al aóó lang hier, dat niemand anders
weet of hij in een Belg.
Go rijt Hollander, mijnheer? vroeg hij.
Ja.
En ik ook, bij God, zulle! nooit Bels.
Ik moet hier mijn brood verdienen, maar er
is maar één Holland!
Natuurlijk, jongen, en ik drukte üjne
met blood besmeurde hand in do mijne.
O, leaer, go weet niet wat het is zelfs
in do gunstigste omstandigheden buiten 't
lievo Nederland to moeten wonen.
En mijnheer, waarom komt go nu hier
naar de slachtplaats? Waarmodo kan ik u
van dienst zijn?
Wel Jan. hoevool wordt hier wel per
jaar geslacht?
Kom maai* even mode, daar in 't kleine
kantoortje is een omployé, dio u dadelijk allo
inlichtingen verschaffen kan.
En hij uracht me daar.
Wel mijnheer, hoeveel ossen, koeieu,
kalveren, enz. zijn hier geslacht fcusschen 31
October 1901 en 31 October 1902.
199,634, beste mijnheer.
En wat slacht go hier nog meer?
O, wat zal ik u zeggen? Nog 2195 paar
den, 516 ezels en muilezels alles goed om
te eten hóór on dan wat 't fijnste is, efu
waarachtig Aiozes wist het wel, eveai goed
als Esau en Jacob, nog 72,347 schapen.
En waar komend ie söhapen vandaan
Wel, uit Utrecht, Gelderland, Overijs
sel en Drenteen. dat zijn prachtige
beestjes, maar dio sdhaapsbocreit zijn stom...
zo weten niet wat een good scliaap is, zo be
grijpen niet dat zoo'n beestje 50 meer kon
opbrengen als ze hot maar verzorgden
Afaar
Neon, mijnheer, als ik dat zoo naga, en
goed bodenk hoe ovordom de menschon
zijnnog dommer als schapen, dan word
ik razend. Als go in de krant ik wil zeg
gen do gazet schrijft, breng het do menschen
aan 't verstaud, dat zo altijd honderd ten
lionderd verdienen mot hun beestjes te ver
zorgen. Zie maar eens, ik zou nu moeten
nazien hoeveel varkens cr worden geslacht,
stellig wol 40,000, en van al die varkeus zijn
er geen 2 percent, die wezenlijk varken wa
ren.
Wat waren *t dan? jonge geiten?
Och, noen mijnheer, maar ik wil zeg
gen, do beosbjes waren nog niet eens uitge
groeid toere men al begon met zo te mesten,
't Is immers geen spek, wat men krijgt van
een 0- of 7-maandsch beestje.
Juist toen ik afscheid wildo nemen, ging
de administrateur der vischhal voorbij.
Een praatje was gauw gemaakthij
kon mij uit het hoofd alleen mededeelen, dat-
in do 10 van dit jaar verloopen maanden
bijna 200,000 kabeljauwen ter markt waren
gebracht. Schelvisch, zcmucvisch, enz. meer
dan 1 millioen. -uosaden minstens 1700
schuiten
Later zou hij me bctor inlichten.
d. C.
OOST-INDIÉ.
Do vervolging van don sultan.
Dato 26 October wordt uit Koota» Radja aan
do JavarBodo o.a. geeckrqveu
Dcjx 1. deaer is van hier een. Ainboimco-
aclio oompagnic, sterk 150 bajouotten, onder
kapitein Van Dorssen, naar ALeulobok ver
trokken, waar zij zich ouder do bevelen zal
atollen van den commandant dei* mobiclo
oolonnc aldaar, dien kapitciin Adeanai van
Sak el torna, dio in opdracht hoeft om met
do gezamenlijke trocpou in die oudoiafdeo-
ling op te treden togen vijandelijke on slecht-
geziudo elementen in Boven-Wailai, Beutong,
BoveUrSeunangan en Boven-Tripah (Kong).
In do eerste plaats bohooren tot die perso
nen Tjoot Nja Din, Tookoo di Kroeng Tjoet
en Toekoo Kcumaugan, op wiens rekening
men do vijandelijkheden togen do oolonno
Aïatthes stelt.
Deze Toekoo Keumangan ia een i»on van
hot oude hoofd van Scauiagan, dat ons niot
vijandig gezind was; zijn vader hoeft heel
weinig invloed op bón en loeft zelfs in on
min met den zoon, dien hij op jeugdigen
leeftijd wegens lichaamsgebreken uit zijn huis
verstootte en aan anderen weggaf, als gevolg
waarvan bcfdoelde Toeoke Keumangan nu
niet bepaald, wat men noemt kinderlijke ge
voelens jegens zijn pi pa koestert; integen
deel.
Als gids beschikt do oolonno over den, door
do oollonuo Darlang opgevatten vermoedelij-
kon slaaf van Tjoet Nja Din, dio in do boven
streken overal don weg wist on aan dio colon-
no goede diensten hooft berwcaen.
Zooals ik in mijn vorigen luricf schroef, was
Tjoot Nja DLn wol van lan om to Pameuë
een samenkomst mot den pretendent-sultan
to hobbon, maar doordat hard uitgezonden
trawanten tegelijk met do oolonno Schocuens
to Pameuë aankwamen en daarna op do
vlucht sloogon, aal van dit plannetje wel niets
gekomen zijn eai hob is dan ook zeker aan
nemelijk, dat dio vrouw zich nóg i" do om
streken van Beu tong zal ophouden.
Ook is de mogelijkheid niet uitgesloten, (Lat
do pretendent-sultan na zijn vlucht uit Pa
meuë dio kanton is uitgegaan, want. in Goum-
pang vond dio oolonno goen enkel spoor van
hem.
De berichten, dio mem van hem kreeg, ïoo-
pen erg uiteen»; onkelen spreken van een uit
wijken naar Langgo in hot. Afeulaboeocho, an
deren weer van Geumpang en ook weer van
Soanelit, Pameuë of Polang, terwijl van Ga-
joeo vernomen werd dat volgelingen van den
pretendent-sultan rijst zijn gaan balein ij» de
omstreken van do Laut Tawar.
Hoe hot ook zij, men begreep dat hot zaak
was om hom. na zijn. vlucht uit Pameuë, aoo
min mogelijk mot. rust te laten en daarom
werd, al kort na do terugkomst der oolonno-
Schocpens, (Vrn nieuwe oolonno er op uitge
zonden, sterk vier brigades marechaussees
van Indrapoori, onder bevel van den kapitein
Schneiders, en waarbij ingedeeld waren do
luitenants Diugor eu Tidemau en do officier
van gezondheid Has&karl Meden bach.
Deze oolonno word oven-gevoerd naar Peu-
dada en marcheerde vandaar naar Berooksa,
Semelit onz., mot vollo vrijheid van handelen
naar gelang de to verkrijgen berichten zou
den luiden en om zoo mogelijk over Tolong
en Roeseb naar de boven Paseistroek te gaan
om aansluiting ta krijgen met den weg, door
de colonne Colijn govolgd en dan tevens pang
lima Polèm of de Gcdongsche hoofden achter
na te zitten.
Tegelijkertijd vertrok uit Sogli con andere
colonne, sterk twee brigades marechaussees
cn een sectio infanterie onder don luitenant
Watrin, waarbij do luitenant De V&ynea van
Brakel Buijs en dokter Crooij, via Mamprée
naar Geumpangfom eventueel den presten-
dont-sultan te beletten naar dio landstreek
uit te wijken e» tevons dit landschap te ro
ue 3tuo5[ ut sauuojoo g raqaestt) uoSSyr. o) ooz
gistreeren.
We zien dus dat do pro? end ent-sul tan om
wat dat gaven zal, moeten wo afwachten.
Blijkons een van den resident der Zui-
der- en Ooster-afdceling van Borneo onder
dagteekening van 4 November ontvangen te
legram, hadden de patrouilles, die tusschen
22 en 28 October in de omgeving van Prioek
Tjahoe uitrukten, geen aanrakingen mot den
vijand.
De politieke toestand teekent zich meer
en meer gunstig, doordien de leden der Soc-
rapati-familie pogingen doen in genade te
worden aangenomen.
De waterstand belooft hooger te worden.
Do sultan van Stak heeft con bezoek
aan B'ataviai gebracht. Zijne Hoogheid zou,
naar do JavarBodo nieldb, don 9den -Novem
ber weder naar zijiue residentie terugkeer on.
„Dó aaauleddring toit dit bezoek zegt do
JavarBodo houdt verband met don gang
dor gebeurtenissen in midden-Sumatra. na af
loop van de expeditie irn de V Kola, die
eindigde met. hot brengen van da.t landschap
onder liot rochtstreoksolie bestuur van liet
gouvernement. De hoofden van Ramba, Ko"ta
In ten, Goonoeng Sahailon, Kamper en Tam-
Ixuig meldden zioli toch kort daarop (Alei
1900) to Siak aan, met verzoek, do door hen
bostuuidc landschappen eveneens onder
reohtetreoksoh bestuur to brengen. Alvorens
hierin eene beslissing te nemen, weusclite do
rqgceriug zekerheid, dat deze personen ook
werkelijk de wettige adathoof <un dezer land
schappen waren, omdat anders de mot hen
te voeren onderhandelingen tevergeefs zou
den zijn en droeg daarom don controleur
bij het binnenlandse!» bestuur H. C. E.
Quast op, ooi* hiernaar' een onderzoek in
te stellen. Genoemd ambtenaar, dio mot zijn
arbeid in Maart 1901 aanving, stuiitte bij
dit onderzoek op vele moeilijkheden, zoodat
zijne resultaten nog niet ziju bekend gewor
den. De sultan van Siak nu heeft tijdens bot
verblijf dezer hoofden in zijne residentie met
twee hunner, de hoofden van Goonoeng Sa
hailon en Kcrta Inten, een contract gefloten,
waarbij van do door hen later to verkrijgen
inkomsten uit den Land- eu mijnbouw respee-
t hel ijk een dorde en de helft wordt afge
staan aan hot sultansbestuur. Zijne Hoogheid,
waarschijnlijk oordedc-nde, dat het onder
zoek van den controleur Quant nu lang ge
noeg heeft geduurd, weosübte thans de goed
keuring der regeering op clo door hem met
beide bojofdtoi» gasljolben contracten te pro
vooecmen en kwam daarom zijno belangen per
soonlijk bij deai gouvernmr-gemaraad beplei
ten^ hoewel hom dozo reis door do betrokken
IxsUuursaaubtenare n ben steil igsrte werd af-
getHaden.
„Zoovals to verwachten was, is aan den sul
tan geen antwoord kunnen wonden gogevon
dan diab met zijno belangen rekening zou
gehouden worden, hetgeen do resident van
Sumatra's Oostkust hem even-goed had kun
nen verzekeren.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
In de mórgen zitting van gisteren werden, de
algomeene beraadslagingen over Hoofdstuk?
VIII (Oorlog), voortgezet.
De heer March a nt deelt geenszins de
optimistische beschouwingen van don heer
Se rot. Deze is tevreden als wij maar benoden
do 44 millioen blijvendan is ar geen roden
tot klagen.
De vergelijking van ons land met Zwitser
land gaat niot op. Wanneer wij dat stelsel
hier invoerden zouden wij een leger hebben
van 500.000 man.
Spr. wees er op. dat zelfs do CristcJ.-his-
borischen, die zooveel pri^ stellen op onze
nationale verdediging, een volksleger willen.
Naar Sprekers oordeel gaan wij met dezen
Alin. precies den verkeerden kant uit eu zul
len wij nooit tot een volksleger komen.
Uitvoerig bestreed Spr. 's ministers plan
nen, die er boe moeten leiden dat de ambitie
om reservist te worden er hoelcmaal uitgaat
en de vruchten van het voorbereidend onder
richt verloren gaan.
Do heer Verhey was, even als do heer
Seret teleurgesteld dat 's Alin. legeroragnisa-
tieplaimen niot in de stukken ziju uiteengezet
Wat. do Min. daaromtrent nóg hooft medege
deeld is onvolledig. En toch hangt, van da
inwendige organisatie de richting af in welke
de Alin. rich wil bewegen.
Spreker is nog altijd het stelsel toegedaan
om oen groot, leger te hebben van geoefende
mannen. Hij betreurt het dan ook dat de
Min. nog zooveel mannen wil achterhouden
in stellingen on depots. Wil de Min. inder
daad tot een volksleger komen, dan zal liij
ook naar Spr.'s oordeel een andoren
weg moeten inslaan. Nog altijd is Spr. een
bewonderaar' van het Zwitserscho leger. Wel
zogt men, dat ko6t moer gold dan hot onze.
maar men moot niet vergeten dat het ook
voel sterker is. Bij ons zijn de oorlogsuitga-
von van jaar tot jaar gestegen, zonder dat
de weorkrach tooi toenamen.
Spreker vroeg wat van dezen minister te
wachten is ton aanzien van de 81-maand-
sell on oefenmgstijd. Hij vreest van niet voel.
Voed gewicht hecht .Spr. ook aan de op
leiding van militio-luitenants, vooral met
het oog op onze landweer. Doch ook van
's Alin. plannen te dien aanzien hoort meti
niets.
Alsnu kwam Spr. tot het reservo-kader en
het voorbereidend militair onderricht. Spr.
sloot zich aan bij hetgeen de hoer Marchanb
daaromtrent hooft gezegd. Ook hij is van
oordeel, dat de door den minister gemaakte
bepalingen zullen leiden tot beperking van
dat kader, hetgeen zeer te betreuren i3.
Het Reserve-kader is niet populair beweert
men, maar Spr. hooft van velen het tegen
deel gehoord. En thans is eene andere rege
ling getroffen (do opleiding bij dc korpsen)
waardoor do stectn des aanstoots is verdwo.
non.
Thans nog een woord over de koutenDoor
den Minister Kool word becijferd, dat do
uitvoering der legcrwetten ons oerlogs bud
get zou doen stijgen tot 24A millioen cn cr
iti 5 jaar neg 5 ton bij zou kesn n. En thans
rectfa is ons budget gestegen tot ruim 25
millioen, terwij! wij -nog maar aan liet be
gin dei' uitvoering van dc legcrwottcn zijn.
Van bezuiniging wil deze Minister niota
wetenvaan een commissie om sia to gaan,
waarop bezuinigd kan worden, wil hij niet
hooren. Spr. beroept zioi» op hetgeen door
den majoor Pop in een interview in dc
Telegraaf is gezegd ever den toestand vau
ons leger. Die woorden van een officier,
wiens militaire waarde wordt erkend, zijn
niot tegen gesproken.
Spr. drong aan op liet instellen van een
Coanmissio van bezuiniging, die zich in de
cerate plaats zal bezighouden met de rooiga
nisatie cler lovetnde strijdkrachten,
Ten slotte drong Spr. aan op toten e keu
ring der miliciens.
Do hoor Ta'lm a spraik over dan. verkevp
van sibarkan drank in d© oaaitinu;?
Voorte bsihiandiolidle> Spr, die quaestic dor ge-
uiocdsbczwai'enii tegen hot dragen van wape
nen cai do dienstweigering.
Laat men desnoods voor hen, die b>
zwaar hebben om wapenen te dragen, ecu
anderen desnoods zwaarderen dienst
in het leven roepen, opdat ziji bewijzen kun
nen dat het hun ernst is.
De heer Troelstra zegt, dat voor de
soc.-dem. nog niet de tijd is gekomen van een
patriotisch stilzwijgen. Zij moeten protestee
ren tegen elke militaire uitgave, waar zoo
veel noodzakelijke verbeteringen voor den
arbeider achterwege moeten blijven, om nut-
telooze uitgaven te doen voor het georgani
seerd geweld.
Hierna zotte Spr. uiteen, dat dienstv.-eige-
risig niet het standpunt ia van de soa-dcni.
In tijien van gevaar zuillen ook de socialis
ten naar do grenzen trekken, oven go; d als
anderen.
Spr. verwees naar oen artikel dat aai» de
Kamerleden is gezonden, waai-in gewezen
wordt op tal van bezuinigingen die zouden
kunnen worden ingevoerd.
Voorts betoogt hij, dat wij togen een bui-
tenl andschen vijand geen nieuwe kanonnen
noodig hebben. Wij zullen niet naar de gren
zen worden geroepen. Leger en vloot zijn
slechts om het kapitaal te beschermen tegen
den arbeider.
Alct dezen minister gaan wij het militaris
tische vaarwater in, en daartegen moet go-
waakt Worden.
Spr. raadt alle zg. voorstanders van zuinig
heid aan om dat woord maar te schrappen.
Geen siociaJe nooden zullen verdwijnenhet
volk zal men niet kunnen opheffen uit den
staat van verval, zoolang men voortgalat met
het geld! uit te geven voor leger en vloot.
Do heer Melclicrs keurde het kazerne
leven afen wees op eene brochure daa.xvcr.
In die brochure wordt gewezen op
de onvoldoende ruimte, op het gemis
van gezelligheid^ op heb onthouden van
lectuur als socialistische geschriften
en brochures over drankbestrijding terwijl
oi' wel akelige zoutolooze liedjes als „van de
Marketonster" enz. enz. gevonden worden.
Verder wees Spr. op de z. i. belachelijke
oefeningen in bet openbaar, zoodat zo door
hot publick worden uitgelachen; op do min
der goede bereiding vau do spijzenop het
gemis van badlak al ui in de kazerne; op de
verkeerde ligging der privaten; op mogelijke
infectie bij het scheeren, en op het slechte
haarsnijden.
Dë heer Van Karnebeek betoogde,
dat men zeer verkeerd zou doen met wachten
voor onze defensie te zorgen tot de oorlog
voor de deur stónd. Het leger is wel eens
noodig tegenover do arbeiders, en wel waar
de politiemacht onvoldoende is.
Ook in oen socialisbiscken staat zou toch
handhaving der orde noodig zijn.
Spr. drong verder aan opp inkrimping der
provinciale staven.
Voorts wij?t hij op het incompleet van offi
cieren, dat niet mag blijven bestaan.
Met verwondering heeft Spr. vernomen,
dat een aantal geweren 6.5 AI. bedorven wa
ren door bet poetsen.
Maar wist men dan. niet lioo die geweren
behandeld moesten worden?
Nu nog een enkel woord over Zwitser
land.
Reeds bij do behandeling der Legenvet-
ten is er op gewezen dat het Zwitserscho
leger per hoofd meer kost dan het onze.
Spr. wijst er verder op, dat de groote moei
lijkheid niet zoo zeer zit in het krijgen der
mannetjes, maar om het vormen van kader.
Aan mannetjes zonder kader heeft men niets.
Daarom zorge men in de eerste plaats voor
het. behoorlijk encadreeiren van het leger.
Het reservekader kunnen wij dan ook niet
missen.
Eu zal het nu toenemen bij do maatrege
len door dezen minister genomen?
Daaromtrent is Spr. vervuld met vrees.
De hoer Tydoman vindt het gelukkig,
dat wij nu een minister hebben, dio weet wat
hij hebben wil en het ook zeggen kan. Daar
om betreurde Spr. het, dab de minister niet
reeds in zijp Mem. van Tool, een cn ander
hoeft medegedeeld omtrent zijn plannen, eu
dat hij het in zijn Alcm. van Antw. niet uit
voeriger heeft gedaan.
Spr. roeg aan den minister onomwon
den zijne plannen mede te doelen omtrent de
kadervorming en de dislocatie.
Nu nog eenige afzonderlijke punten. Do
viermaanders zullen nu in den geest van
do wet van 1901 worden ingedeeld bij de
anderen. Daartegen heeft Spr. dan ook geen
bezwaar.
Dio viermaanders waren oorspronkelijk
een minder waardig element, maar langza
merhand zijn zij een gelijkwaardig clement
geworden.
De quaestie van het blijvend gedeelte staat
hiermede natuurlijk in het nauwste verband.
Wij krijgen nu met Juli voor-geoefende cn
niet-voorgcoefende viermaanders cn idem
idem achtmaanders.
Do resultaten zullen wij moeten afwach
ten.
Wat hot voorbereidend militair onderwijs
betreft, gaarne erkent Spr. dat men dit zoo
breed mogelijk most opvatten.
Spr. vraagt den Alin. de gelegenheid voor
dat onderricht zoo ruim mogelijk open te
stollen bv. door liet maken van loodScn waar
geen geschikte lokalen ziju.
Met dit standpunt van den hoor Van dei*
Zwaag: Geen man en geen cent meer, gaat
Spr. niet mede en evenmin met dat van den
hu e Van Karnebeek.
Do heer Van der Z w a a g bepaalde ziel»
weder tot een woord van protest., waarin bij
zoo langzamerhand alleen komt te staan.
Do heer Schaper zoide verleden het
eerst naar de grenzen te willen gaan als er
oorlog komt, en de heer Troelstra zeido in
andere woorden hetzelfde. Spr. constateert
dus dat ook volgens de heeren Schaper en
Troelstra, ook de socialisten een leger willen
Afaar spreker moge dan alleen staan, hij, wil
Spr. blijft bij zijn geest man en geen cent."
Spr. zicht zijino woorden niet tot den per
soon van dezen minister. Het' is hem .onver
schillig wie er in dien zetel en, in dien van
Marine zit. Die tWeö zetels moeten, weg.
Traktementen, P o s t e r iji e n.
Dj heer Ketelaar vroeg en verkreeg
verlof op later te bepalen dlaig den min, van
Waterstaat H. en N. eenige vragen te dóen
betreffende de salarissen van ambtenaren bij'
do posterijen,
Dc behandeling der oorlogsbegrooting
wordt heden morgen, voortgezet.
De Oorlogsbegrootiug.
Aan'de Memorie van Antwoord op het
Voorloopige Verslag over de oorlogs begrooting
wordt het volgende ontleend' omtrent de voorge
nomen leger-organisatie.
De minister stemt in met de leden die oordeel
den dat aan eene lege-r-orgaiiisatio bij de wet
groote bezwaren verbonden zijn. Is de reorgani
satie eenmaal tot stand gekomen, dan ware ze te
overwegen haar .in eene wet vast te leggen, waar
tegen alsdan zijnerzijds, in beginsel, geen be
zwaar zou bestaan.
Het algemeen plan waarnaar de wijziging van
■Ie bestaande organisatie zal moeten geschieden,
komt in hoofdtrekken hierop neer:
Infanterie. Het is de bedoeling vier divi
sion infanterie te vormen, elke divisie bestaande
uit drie ïegimenten van vier bataljons. Elk van
de twaalf regimenten zou evenwel bij mobilisatie
onmiddellijk zes bataljons moeten vormen.
Cavalerie. De formatie van een vierde regi
ment cavalerie zal noodig zijn, en "t ligt in de
bedoeling regimenten van vier eskadrons, even
wel van eenigszins grootere uitrukkende sterkte,
te vormen, en de depots in <len tegenwoordig >n
vorm op te heffen.
Bereden artillerie. De organisatie van dit
wapen is in hooge mate afhankelijk van de ge-
schuteoort waarover beschikt wordt. Wordt over
snel vuur geschut beschikt, dan zullen de batte
rijen waarschijnlijk uit vier in plaats van zes
vuurmonden bestaan.
Vesting-artillerie. De bedoeling is het aan
tal onderdeelen van. dit wapen uit te breiden.
Genietroepen. Deze zullen moeten worden
uitgebreid met één compagnie vcld-geniet,roepen.
Administratie. Het voornomen is eene com
pagnie admiinistratie-troefpen te vormen. Feite
lijk. zal zulks evenwel eerst in geval van mobili
satie plaats hebben.
Hospitaalsoldaten. Ook het aantal compag
nieën hospitaalsoldaten zal met één moeten wor
den uitgebreid.
Voorts dee.lt de minister nog o. n, mede, dat
het verhoogde contingent waarover in 1903 zal
worden Inschikt, aanvankelijk over de bestaande
ondordeelen zal worden verdeeld.
Ten aanzien van de wijziging in de bestaand#
deslocatie en uitbreiding dor kazerneering, die
tengevolge van de uitbreiding en de reorganisatie
van het leger noodig wordt, zegt dc minister o.
a. dat nieuwe kazernes zouden gebouwd worden
te Assen en te Nijmegen, elk voor 1 bataljon en
te Ede voor 2 bataljons. Wel ligt het Sn de be
doeling om te Nijmegen twee nieuwe kazernes elk
voor 1 bataljon, te bouwen, maar voor eene zal dat
eventueel bet gevolg zijn van de i oortgonomen
ruiling Tan gronden, enz.
Voorts lezen wij in diezelfde Memorie nog:
Het onderzoek ter invoering van sne1 vuur ge
schut is thans zoozeer gevorderd, dat naar ver
trouwd wordt, binnenkort eene beslissing zal
kunnen worden genomen.
Op 1 Augustus a. s. zal de landweer ontstaan
en in verband hiermede bestaat het voornemen
de landweerwet in te voeren op 1 April 1903.
Het ligt in de bedoeling het personeel der land
weer met 1 Juli a. s. in functie te doen treden.
De minister streeft zooveel mogelijk naar be
vordering van de godsdienstige- en zedelijke be
langen der militairen. Het denkbeeld om in de
kazernes vóór en r.a de maaltijden gelegenheid
te geven om te bidden, acht. hij, na gezette over
weging, niet voor verwezenlijking vatbaar.
De minister acht afzonderlijke cantine-lokalen
voor onderofficieren en voor soldaten, noodig en
wenschelijk
Opheffing der provinciale en plaatselijke sta
ven is niet wel mogelijk, wel zal te zijner tijd
worden overwogen in hoeverre van deze officie
ren partij te trekken is voor de landweer. Voor
het oogenblik kunnen nog geen bepaalde voor
stellen ingediend worden tot herziening der offi-
cierstractementen.
Het incompleet aan officieren wordt hoofdza
kelijk veroorzaakt door de geringe bijzonderheid
vooral van een deel der subalterne officieren en
de minder gunstigen gang der promotie in de
laatste jaren. De vooruitzichten op bevordering
van de kwartiermeesters zijn in de laatste 10 jaar
niet slechter geworden.
Toe samensmelting van de rijschool van de
bereden, artillerie niet die van de cavalerie is in
beginsel besloten, maar deze zal niet plaats heb
ben vóór 1 November 1903.
Het is niet gewenscht aan de in 1903 tot korte
oefening in te lijven, lotelingon lager eischen van
militaire bekwaamheid en lichamelijke geoefend
heid to stellen. Deelneming aan het voorberei
dend militair onderricht, is geen vereischte om
het, bewijs, bedoeld' in art. 104 dor Militieweb
1901 te verkrijgen. De voor korte oefening in te
lijven miliciens zullen over de onderdoelen van
hot leger verdeeld worden.
Schadeloosstelling of bijslag op de soldij aan
hen die zonder daartoe hun verlangen te hebben
kenbaar gemaakt bij de bereden korpsen voor het.
blijvend gedeelte worden ingedeeldzou tot
groote kosten aanleiding geven.
's Ministers aandacht blijft op beperking in
den wachtdienst gevestigd. Beslist wordt tegen
gesproken dat dit jaar de herhalingsoefeningen
hoiif 1 zakelijk in corvéedienst zouden hebben be
staan.
Voor de infanterie is een eenvoudig kleeding-
stuk (tuniek) ingevoerd, waarmede de miliciens
die in 1903 voor "t eerst onder de wapenen ko
men, zullen worden voorzien en die me le zal be
lmoren tot de velduitrusting van den landweer-
plichtige. De bedoeling is voorts, te zijner tijd
de korte jas voor de infanterie, althans voor de
militie, to doen vervallen.
Verpleegsters in de militaire hospitalen in.
plaats van de ziekenoppassers zijn niet ge-
wenscht.
Imperatief zal worden voorgeschreven het hon
den van de visitatiën man voor man en in een
afzonderlijk vertrek.
Bij >le Koninklijke Academie wordt zooveel
mogelijk naar bezuiniging gestreefd en hebben
feestelijkheden niet op Zondag plaats gehad. Yer-
dedig'l wordt het voorstellen van f 4000 voor de
viering van haar 75-jarig bestaan.
Het aantal leerlingen voor den Hoofdcursus
kan thans nier worden uitgebreid.
De bedoeling is, de geschutgieterij als zelfstan
dige inrichting voor 't vervaardigen van geschut op
te boffen en bij de wapenfabriek aan de Hem-
brug een herstellingswerkplaats voor vuurmon
den in te riohten. Vóór 1 Mei 1904 zal de defini
tieve nieuwe toestand niet intreden. In 1903
zullen naar berekening 135 affuiten worden aan
gemaakt, de overige in 1904. f 108,000 is voor de
176 benoodigde affuiten noodig.
Ongewensoht is beperking van het verbruik
van losse patronen.
Vrije woning aan muzikanten en trompetters
zal slechts worden toegekend voorzoover zij een
zeker aantal iaren in hun betrekking hebben ge
diend.
De ransel van den Nederlandschen infanterist
weegt aanzienlijk minder dan die bij de troepen
te voet bij de andere Europeesche legers dit
geldt ook voor het totale gewicht der uitrusting
Van klachten omtrent de hinderlijkheid van
dvn ransel bij de laatste manoeuvres is niets ge
bleken.
Voorgesteld wordt de subsidie aan de Vereeni-
ging van gepensionneerde onderofficieren ei»
minderen van het Neder!leger, te verhoogen
tol een bedrag van f 10,000 en de subsidie aan
de Vereeniging „Trouw aan Koning en Vader
land!" to Utrecht wordt verminderd met. f 5000
en. gebracht óp f '20,000, hetgeen, zegt de minis
ter. zonder bezwaar ikan geschieden.
Leestafel.
Levensgeluk, oen wegwijzer om ge
lik kig te worden, en gelukkig te zijn, vrij be
werkt naar Asta- Röttger's „Wie begriinde
iób meiu Lebensgelüok?" dooi' dr. E. Lauril-
lard. uitgave van S. en W. N. van Nooten,
te Schoonhoven, (prijs f 0.60, geb. f 0.90).
De bewerking is zeer vrij geschied, zóó, dat
het meer Launllard's boekje dan dat van
Röttger is. Op 70 bladzijden geeft onze be
kende geestige schrijver in een tiental hoofd
stukken veel goede en nuttige wenken. Hij
vermaant tot vlijtig werken, tot aankwee
king van al wat schoon is, tot leven voor
don naasten, tot deugd eu vroomheid, d. i. ge
luk. Eu zijn vermanen heeft niets vervelends
of droogs, maar veeleer iets aantrekkelijks
en boeiends. Slaat men een oog in het boekje,
tiet* tegen een, dat men aan 't lezen blijft.
En hoe meer het gelezen wordt hoe beter, 'fc
kan bijdragen tob vermeerdering van levens
geluk en veiihooging van levensvreugde
Yader en Dochter, door Vergers,
met illustraties van C. Kopperol, uitgave
van S. cn W. N. van Nooten, te Schoonho
ven (prijs f 0.70, göb. f 1.)
Op 85 bladzijden verhaalt de bekende
schrijver ons het leven en lot van Gaspard
do Coligny en zijn dochter Louise, inzonder
heid geldt dit boekje do laatstgenoemde, de
vierde gemalin van Prins Willem, de moe
der van onzen stadhouder Frederik Hendrik,
van 'haar stamt onze Knningin af. De tragi
sche geschiedenis van vader en dochter is
levendig beschreven, menige bijzonderheid,
vinden wij; hier, die misschien niet allen be
kond is. In elk geval verdient Louise de Co
ligny, dat aan haar nagedachtenis dit books-
ken gcw'ijjd werd, dat men! met belangstelling
zal lezen. Alleen, de laatste bladzijde on du
in. den iaatsteu regel tot den lezer gerichte
vraag had veilig weggelaten kunnen wórden.
Broes e's A lm a n a lc voor i 0 d e r-
o o n, uitgave van J. G. Broese, te Utrecht.
Een practise!» handboek, voor hot dage-
lijksdb leven een boekdeel van 400 blad-
zijlden, waarvan er 175 in beslag genomen
worden door „Gelouterd" een uit het Hoog-
duitseh vertaalde roman van Karl Klopper,
Ei» wat er dan staat in het overige, d'. i.
hot grootor deel van het hóek? Beter zou
men kunnen vragen, wat er niet in staat.
Allerlei zaken, die geacht kunnen worden
vc or werp van ieders belangstelling to zijn,
vindt men hier vermeld. Waar dat gewenscht'
was, werden poi*trebten of illustraties gege
ven ter verduidelijking. Een paai' dingen,
hier vermeld; willen wij slechts noemen:
Kalender, posterijen, zegelrecht, onze afge
vaardigden, Europa s staatshoofden, de arts
in huis, de natuurkunde in de woonkamer,
heb zich zelf de maat nemen, een eu ander
over verloving, huwelijk, voogdij, erflating,
iets over hot vegetarisme, over de positie der
vrouw, over don chrysanthemum, en de spr
ritistische leitjes, ja zelfs over het maken van
vuur door de Polyuesiërs, enz. enz. juen goed
register n aakt het naslaan in dit boek ge
makkelijk, een boek dat ihaast iedereen bij
de hand zal willen hebben om het vandaag
op dit en morgen op dat onderwerp esven in
to zien, met gevolg, dat het' zelden door
iemand onbevredigd uit de hand gelegd zal
worden.
De Vegetarisch o Keuken, kook
boek van den Nederlandschen; Vegetariërs-
bond, bevattende 475 recepten, door E. M.
Valk-Hcijnsdijk, uitgave van. S. L. van Looy,
to Amsterdam.
Het is nu zcö jaar geleden, dat de eerste
druk van dit boek verscheen, en in clien tijd
heeft hot vegetarisme zich ook in ons land
edn plaats veroverd, getuige de vegetarische
restaurants, die in de groote steden noodig
'bloken. Voor a fgegaan door een „voorbericht
waarin allerlei opmerkingen» worden ten
beste gcgeveni betreffende het kauwen, drin
ken, onder 't eten, hét vaatwerk, enz. enz.
bevat dit boek 475 recepten, door de eigc*
naresse van het Veget. Hotel-Restauirant Po-
monai te 's Gravenhage samengesteld. Allen
die, om welken reden dan ook, den; vegetavi-
sehen voedingsx'egel verkiezen, vindemi hier
een practisohe eai duidelijke handleiding cn
spijs naar keur voor eiken dag des ja ars
Our AI a g a z i n c, edited by the publi
cation. Committee of the Scotch Ohuxchi
Hon. Seer. mr. W. Kroner, Westzeedkijjk 72,
Rotterdam.
Een aardig maandschrift, voor jong en
oud. dat per jaargang van 12 nrs. slechts
f 1.25 kost. Voor het aanstaanden jaar heeft,
de redactie goede plannen,"het program voor
1903, in de Decernbsr-afl. van dit jaar opge
nomen, ziet er aantrekkelijk uit. Aan ver
scheidenheid van lectuur voor jong en oud
outbi-eekt het niet evenmin aan illustraties.
Alen vrage oen proefnummer aan!
F. W. DRIJVER.
