nr. 184.
1"'* Jaargang.
Maandag 29 December 1902.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Indische Penkrassen.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met nitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, raededeelingen enz., gelieve men vóór 10 nnr
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C».
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJ8 DER ADVERTENTIÉN:
Van 1—5 regels©.75.
Elke regel meer - 0.15.
Groote letters naar plaatsraimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Aan degenen welke zich tegen 1
Januari a. s. op dit blad abonneeren
worden de nummers, die in deze maand
nog verschijnen, gratis toegezonden.
Politiek Overzicht
Het Venezolaanache conflict.
De herhaalde aandrang, die door presi
dent Roosevelt is uitgeoefend op de tegen
Venezuela, tot invordering van. liunno schuld-
pretentiën ageorende stalen, heeft eindelijk
succes gehad zij| zijn. bereid niet alleen dei
regeling van hunne schuldvorderingen aan
eene arbitrale beslissing te onderwerpen,
maar ook, onder eendge reserves, aait liet
Uaagsche gerechtshof de lunctiei van scheids
rechter op te dragen.
In beginsel hadden de drie staten dit
weid reeds te kennen gegeven in hun ant
woord, toen d'o president der Vereenigde Sta
ten hen voor* 't eerst op dezen uitweg wees
niets tegen een© oplossing van het go-
schil door eeno scheidsrechterlijke uitspraak;
maar zijl hebben zich toch over bezwaren
moeten beenzotten, die gemakkelijk te bc
vroedeu zijn. In, de eerste plaats lcomt in
aanmerking, dab het gezag van president
Castro door een groot deel der bevolking
van Venezuela niet wordt erkend. De repu
bliek bevindt zich feitelijk in eene toestand
van burgeroorlog en is m twee vijandelijke
kampen verdeeld, en onder zulke omstandig
heden is het niet wel mogelijk een waarborg
er voor te verkrijgen, dat het ^olk van Ve
nezuela een vonnis van den scheidsrechter,
dat in zijn nadeel is, ook zou aannemen en
uitvoeren. Daarbij is de regeering van del
republiek zoo goed als insolventzij zou dus
waarschijiniijk buiten, staat zijn aan een be
velschrift tot, betaling, dat tegen baar mocht
werden uitgevaardigd, gevolg te geven. En
verder zijn ook de door de staten tegen Ve
nezuela ingebrachte bezwaren niet van en
kel geldel ijiken aard Er moet niet alleen
voor vorderingen wegens in beslag genomen
eigendom betaling verlangd worden, ook
voor persoonlijke grieven en persoonlijke be-
leedigingen moet voldoening verschaft wor
den, en deze zijn moeielijker in geld te waar-
deeren.
Het is niet te doen om de arbitrale be
slissing alleen, maai" ook om hare uitvoe
ring, en er kunnen zich omstandigheden
voordoen, waardoor die onmogelijk zou wor
den. De drie staten zijn tegenover Vene
zuela iu de positie van achuldeischers, die
betaling verlangen van hunne vorderingen.
Zij willen geld zien. En het is dus niet te
verwonderendat zij: liever de rechtmatig
heid van hunne vorderingen erkend zagen
in een vonnis, gewezen, door den president
der Vereenigde Staten, dan in een door een
eenvoudig gerechtshof gewezen vonnis, al is
dat dan ook bij internationaal verdrag spe
ciaal voor dit doel ingesteld. Wel is waar zou
in het eene zoowel als in het andere geval
het vonnis slechts een zedelijk gezag hebben,
maar dat gezag zou toch meer sprei-
ken, wanneer het uitging van den lioogsten
magistraat der machtige Noord-Amerikaan-
sclie unie.
Evenmin echter is het te verwonderen,
dat de president der Vereenigde Staten ex
niet van gediend was zulk een© opdracht
to aanvaarden. „Door tot de arbitrage van
president Roosievelf hun toevlucht te ne
men meikte de Temps op verkondigen
de drie staten ipso facto, dat wanneer de
vegeenug to Washington hot recht heeft om
in haar halfrond zelfs liet dwingende en
straffende optreden van de Europeesche sta
ten to beperken en hun banden, aan te leg
gen., zij) daarmede eena bijzondere aanspra
kelijkheid op zich neemt en dat zij aan die
staten verschuldigd is« recht te do^n weder
varen aan hunne grieven en aanspraken, de
erkenning en het horstel ar van op te log-
gen aam hare pupillen en cliënten, de Zuid-
Amerikaansclic staten, en de uitvoering van
hare uitspraken te waarborgen. Daardoor
worden met één slag, uit, kracht van de
Monroo-leer zelve, de Vereenigde Staten ver
heven tot rechter, deurwaarder, gerechtsdie
naar en houder van een dwangbevel voor
geheel Spaansch-Amerika. Ziedaar een voor-
uiiteicht, wel geschikt omi de warmste voor
standers der politiek van heb zedelijke pro
tectoraat tot nadenken to stemmen."
Eene dergelijke aansprakelijkheid heeft
d? regeering der Vereenigde Staten niet op
zich willen nemen. De drie staten moeten
er dus genoegen, mee nemen, dat het Haag-
eohe gerechtshof als het voor de vreedzame
beslissing van internationale geschillen aan
gewezen. lichaam, zal vaststellen welk© som
men de benadeelden, voor wie zij opkomen,
met recht kunnen vorderen. Dan zal het do
taak van de betrokken regeeringeai zij;u vast)
to stellen boo deze sommen, moeten, worden
betaald Misschien is er een weg te vinden,
waarbij de inkomsten van den. dienst der in-
en uitgaande reoliten, evenals in Egypte ge
schiedt, aan het beheer van eene gemengde
commissie worden onderworpen, die tot taak
za.1 1 ïebben de gelden, welke inkomen, onder
de regeering van Venezuela en hare buiten-
landsche achuldeischers te verdeelem. Mocht
de tot betaling veroordeelde partij weigeren
aan liet vornuis van het scheidsgerecht ge
volg te geven; dan zou natuurlijk eene dwang-
executie niet. te vermijden zijn.
Wanneer deze oplossing ten slotte wordt
aangenomen, wel is waar na eemig tegen
stribbelen maar toch zonder dat van ernstig
verzet is gebleken, dan, zal de reden daarvan
wel voornamelijk hierin gelegen zijpi, dat het
gewapend optreden van Engeland! en
Duitschland, waarbij Italië zich later aan
sloot, tegen Venezuela eigenlijk overal met
leede oogem wordt aanschouwd. In de eerste
plaats in, Amerika:, waa,r men steeds geneigd
bleef er iets anders achter te zoeken dan en
kel eene poging om een onwilligen schuldei-
naar tot betaling te dwingen, niettegen
staande de herhaalde verzekeringen van het
tegendeel. In Duitschland is het samengaan
met Engeland niet populair, en in Engeland
het samengaan, met Duitschland nog veel
minder. Daargelaten nog het vrij algemeen
heerschende wantrouwen1 tegen Duitschland,
wordt men in Engeland nog beheerscht door
de vrees voor de ontsteimdheid, die het sa
mengaan, met Dnitsohland in de Vereenigde
Staten kan verwekken. En al is het met
zekerheid aan te nemen, dat de Britsche re
geering zich hierdoor niet zal laten weer
houden om met Duitschland te blijven sa
mengaan, totdat eene voor beide staten be
vredigende oplossing verkregen is, toch is
het begrijpelijk, dat zij zich daardoor in zóó
verre laat influienoeeren, dat zij gaarne het
ar bi trage-voorstel aangrijpt als een middel
om van de zaak af te komen.
Telegrammen.
Londen, 27 Dec. Minister Balfour is herstel
lende.
Madrid, 28 Dec. De berichten uit Marokko
trekken hier zeer «Ie :uuwl'«uihit. Volgens een
bericht uit Tangei aan tie „ImpareiaJ" zou
den, d© opstandelingen aan de troepen, van
dien, Suflitiami een verlies van twee. duizend
dbadm en gewonden hebben toegebracht.
Madrid27 Dec. De familie Humbert ver
laat heden avlond Madrid oni te wordlen uit
geleverd, en zal Maandag morgen te Parijs
.-tankt sneu.
Toronto, 27 Dec. De sneltrein van Londen
naar Chicago, die guvuld was met passagiers,
welke na de Kerstdagen huiswaarts keer
den, is in eten goederentrein gereden op eon
klein station, 25 mijlen, westelijk van Lon
den. 25 jememen zijn gcdcod en 30 gewond',
van wie velen- doodvAijilc.
La Guayra, 2G Der. De commandant vam
de Tribune heeft den Nedérlaudschen consul
gemachtigd hulp te zenden aan de Neder-
laaidsoh© burgers te Los Roques. die zonder
levensmiddelen of water zijaii
Duitschland.
Aan Het Fremdenblatt wordt uit Dresden
geschreven, dat het Saksische Hof niet offi
cieel van het verblijf der kroonprinses in ken
nis is gesteld. Het weet echter, dat de prin
ses zicli langs een omweg naar Genève hoeft
hoge ven met het voornemen naar Mentouo
te gaan en daar opontiioud te kiezen. Daar
liet. verblijf der kroonprinses tot. dusver niet
officieel ter kennis van het Hof is gebracht,
kon van een onderhandelen met haar geen
sprake zijn. Van oen terugkeer der
kroonprinses in hare vorige posi
tie kan evenmin sprake zijn; toch
blijft het een vraag, of een volkomen©
echtscheiding mogelijk zal zijn,; in het minis
terie wordt daaromtrent momenteel beraad
slaagd. Deze beraadslagingen die met voorkeu
nis van het Oostenrijksohe en Toecaansche
Hof geschieden, zijn nog niet zoover gevor
derd, dat aan den Icroonpriha'd ie" geheel*go-
depri meerd moet zijn, bepaalde voorstel
len kunnen worden gedaan, te meer daar
hieraan ook onderhandelingen met de kroon
prinses vooraf moeten gaan.
Engeland.
De Daily News keurt de oplossing, de on
derwerping van het -goheele geschil aan het
Hof van Arbitrage, waartoe men eindelijk
gekomen is, goed.
Standard en Times zeggen, dat de open-
ibare meening in Engeland zonder geestdrift-
de keus der Haagsöhe rechtbank zal verne-
men.
Beide bladen hopen, dat de bondgenooten
niet zullen toestemmen in, het onmiddellijk
staken der blokkade.
Rusland.
Der Nowoje Wretmja wordt uit diplomatie
ke kringen in Sofia gemeld dat de r e i s van
graaf Lamsdorff ten doel heeft, in de
eerste plaats de oorzaken vast te stellen, die
de bevolking van Macedonië noopt naar Bul
garije te vluchten, en voorts aan, de Bulgaar-
sche leidende kringen te verklaren, dat de
Russische regeering vrede in Macedonië
wenscht en daarom de uitdagende actie der
comité'a tegenover Turkije, dat het recht
heeft den opstand in, zdjn land te onderdruk
ken, als hoogst ongepast en als gevaarlijk
voor Bulgarije beschouwt-.
Griekenland.
Bij de opening van de Kamer op 23 dezer
was tussoheu de Delyaunisten en Theotokis-
ten een geschil ontstaan; omtrent wi« hunner
v ooi-zit ter zou wezen. De ambtenaren, beboe
rende tot laatstgenoemde partij, weigelden
daarop de sleutels dei" Kamer aan do nieuwe
ministers af te geven; en overhandigden ze
aan, den viee-voorzitter dor onlangs ontbon
den' Kamer.
Di^ Theotokistcn, de sleutels in bezit heb
bend, wilden nu, vóór de aankomst der Dely-
■annisten, het oudste lid hunner partij tot
'voorzitter kiezen. Doch, daags vóór' de ope
ning, te middernacht, kwam de ministerraad
bijeen en gaf bevel de deuren met geweld
open te breken.
'a Morgens om 7 ure was het gebouwi der
Kamer door de troepen bezet en zat een De-
lyannist in den voorzitterazelel, terwijl de
Theot-okisten, die in korps aankwamen, in
Woede ontstaken toen zij zagen wat er -ge
beurd. was.
De zitting ving aan ten 10 ure met de ge
beden van den metropolitaan, waarna een
Theotokist opstond, om do handelwijze der
regeering te laken, die, zeide hij, eene belee-
cfiglng voor de Kamer was. Toen begon het
lieve leventje. Het lid, Ralli bestormde een
der vleugels van de oppositie eh een, alge
meen vuistgevecht ontstond. Een inktpot
vloog door de zaal en kwam terecht in het
wijwatervat. Heeren en dames in <le zaal hiel
pen braaf mee en het volk in de openbare
tribunes droeg bij tot de wanorde door ge
huil en geschreeuw.
Tbeotokis en zij© vrienden verlieten pro
testeerende de zaal, waarop de stilte terug
keerde eu <1© Koning, omringd door de leden
der koninklijke familie, zijne intrede deed
en de troonrede voorlas.
De partijgangers van Zaimis en Tbeotokis
Vergaderen om hunne gedragslijn vaat te
stellen.
Britsch-Indië.
IV H e r log e n H.pr o g wi Jk o.
C o u n a u g h t zijp. te Bombay aangeko
men en door de voornaamst© autoriteiten
ontvangen. Zij reden door de prachtig ver-
snerdc straten onder het hoerahgeroep der
bevolking naar het station en reisden- verder
naar Dehli.
In Pesjawur is bericht ontvangen, d'at de
H a d d a-M u 11 a h, die de oorzaak van vele
ongeregeldheden aan do Noordwestelijke
grens van Indië is geweest, den 22 dezer is
gestorven en dat de Mullah Safi-Fahib
zijn opvolger is.
Venezuela.
J>e waarde der door de blokkeerende mo
gendheden in beslag genomen schepen be
draagt niet veel meer dan 50.000 dollars.
Zuid-Afrika.
Prof. Winkler uit Amsterdlaan is on
langs in Clarence geweest, waar hij een be
zoek aan president Steyn heeft gebracht
Over den toestand van dan zieke is het vol
gende bulletin uitgegeven De doktoren zijn
omtrent het verloop der ziekte zeer tevre
den het spreken en, slikken is weer nor
maal, de nek- en, rugspieren hebben hunne
bewegelijkheid, teruggekregen, zoodat de
president weder- zitten en het hoofd naar
alle richtingen been vriji bewegen kan. Vol
gens het oordeel der doktoren bestaal. alle
kans, dat binnen niet al te langen tij*! ook
hot gaan den president weer mogelijk zal
zijn. daar dö kracht der spieren in de Lagere
extremiteiten buitengewoon, toegenomen heeft
Jïo armen zün nog het. meest aangedaan,
vooral de linker. Heb zal zeker lang duren
alvorens do president zich weer géheel zal
kunnen bewegende doktoren hebben ech
ter goed© hoop.
Allerlei.
vDe Kamer van Koophandel te Mun
ster besloot het streven der Vereeniging van
Kamers van Koophandel in het Ned err hiJn-
sche Westfaelische Industriedistrict ter er-
langing ©ener postregeling tusschen Duitsch
land en de Nederlanden, alsmede tob ver
in infclering der tarieven van het telefoonver-
koer tussahen Duiitsdlie en Nederlandsohe
plaatsen te steunen,
7Uit New-York wo licit aan de Daily
Mail gemeldMen bericht do vorming van
een reusachtige trust m.et een kapitaal van
1 milliard dollars, tot uitoefening van con
trole op do gasmaatschappijen in de voor
naamste steden van Europa.
vZaterdaga/vondi hebben de Hum
berts Madrid verlaten.; héden morgen irijn
zij in Parijs aangekomen.
v— Een vreemd gerucht deed Vrijid'ag i"
Parijn de ronde. Het heette nl. dat B a r-
num' een, van zijp© vertegenwoordigers naar
Parijs luul gezonden met opdracht om aan
mejuffrouw Eva Humbert eene belang
rijke som aan te bieden voor een tournee-
van elf maouden in Amerika.
Het behoeft geen betoog, dat. dit gerucht
to dwaas is om waar te zijn, .Het e enige
ware er vaat is, dat werkelijk een vertegen
woordiger va.n Baraum Donderdag te Parijs
is aangekomen, Overigons is dit vreemde
nieuwtje zonder twijfel een echt Am on kaan-
sche reclame voor d'o schitterend© Humbetrl-
familie.
v— Te Barcelona zijn drio uit Buenos-
Ayrt aangekomen. au» r.° h i s t e q gear
resteerd.
vIn de nabijheid van London (Ontario)
vond eene botsing tusschen den Grand
Trunk Chicago Express en oen goederentrein
plaats. Naar bericht wordt, zijn vijf per
sonen gedood en 20 gewond.
vIn geheel Denemarken zijn ge
durende de beide Kerstdagen door een he-
vigen Noordwesterstorm groote verwoestin
gen aangericht. Eene Noorweegsohe bark is
bij Skagen in den storm verbrijzeldelf man
rijn daarbij verdronken, slechts één werd ge
red.
vIn den nacht van Donderdag op Vrij
dag woedde ook te Dantzig een hevige
stoVni, die belangrijke verwoestingen aan
richtte. Verscheidene daken werden afge
rukt en vensters vernield. Het telephoon-
verkeer is naar alle zijden heen verbroken.
Uit do provincie komen allerwege berichten
omtrent betrekkelijk ernstige verwoestin
gen.
vVolgens een bericht, aan de Mor
ning Po©t. uit, Washington is de oho-
1 e r a op tie Phi lippijnen epidemisch heer
schende. Te Manilla komen dagelijks 30
sterfgevallen voor. Van 1 Januari tot 31 Oo-
tober van dit, jaar zijn in dengelieelen ar
chipel 100,000 gevallen voorgekomen, waar
van 65,000 met d'oodelijiken afloop.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehoudeu.
3.
Waarom dit. het laatste inleidingsariikel
is er schijnt reeds eenige belang
stelling te komen, wat schrjjver goede
hoop op de toekomst, peetft het, reis
plan Nederland is geen kleino mo
gendheid een paar woorden over
„imperialisme" schrijver neemt
vüorloopig afscheid van den lezer!
In mijn eerste „Penkras beloofde ik i»
nog vóór mijn vertrok enkele inleidings-
oitikeien, en wel tot, goed begrip van de lar
ter volgende reisbrieven. Het. was toen na
melijk mijn plan om u eerst in eenige losse
tick ken con denkbeeld van ons Indië te ge-
\eu In tusschen moet. ik op dit voornemen
terugkomen, daar mij tie noodigo tijd onfc-
l,t cc kt, Eei: ieder zal begrijpen, dat ik het
voor mijns afreize verbazend druk heb en
de weken vliegen om,
Wij zijn aan boord voor u n ik het We'-
ten I
Gebrek aan tijd is ook de reden, dat ik
nitfc kan antwoorden op de vele hartelijke
blijken van instemming mij toegezonden.
Ik ontving brieven en briefkaarten van
bekenden en onbekenden, van aanzienlijke
personen en ook van eenvoudige mcnschen,
ook enkele nog van ouders, die een zoon
ginds lvebben, een zoon, er mede wakende
tmt de eer van Hollands vlag.
Het is meer, veel meer, dan ik had dur
ven hopen Het. geeft mij| lust en kracht en
moedHet, is mij een welkombewijp, dat
liet, grootsclio doel volstrekt, niet onbereik
baar is.
Ik heb het mij immers toti levenstaak ge
steld om u, „overheersoher en den „aver
il eevschte" ginds nader tot elkaar le bren
gen. Ik kan mijn dierbaar Nederland en zijn
heerlijk Insulindo zeker niet beter dienen,
dan door het opwekken van belangstelling
en sympathie over en weêr.
In mijne „Penkrassen zal ik u van Indië
eu do Inlanders spreken, door dei „Bintang"
maak ik Holland bekend' en bemind. Doch...
het kan niell van één kant, komen Onver-
schil ligheiid hier, zou op dén duur de liefde
ginds dooden en straks, straks komt mis
schien de B. V. (Buitenlaiidsche vijand, in
Indië bij verkorting zoo genoemd) als het
langgevreeedo sjxxik uwe bezittingen op-
eipcheu. Wanneer dè Indische ingezetenen
ongenegen bleken, om de wapens te voeren
voor de rechten van uw vlag, wanneer ze
ftens kalm en wel dien B V. als welkoment
„vriend" binnenhaalden, wat dan Dan
waa Holland in last, dan zou, 't. m«t zijjn
grootheid gedaan zijn; zou liet, zelf rijp we
zen voor annexatieDoelv neen, duizend
maal neem, 'i zal, 't kan, 't moet anders
worden TTolland! en Insulindo zullen elkaar
leeren kennen en lief krijgen. Holland moet
Indië ook vooral loeren recht doen, maar
dan ook zeker zal Indië in de ure der be-
proe\'ing pal staan voor Hollaaids belangen,
dan zal du B. V. door een anderen B. V.
liinnem.landsohoivrienid) worden tmiggo-
stagen en verpletterd, dan zal Javanen-
trouw ons loonen en Hollands driekleur blij
ven wapperen in het land van de zon, dan
zeker ook zult gij, mijn vaderland, tot in
lengt© van dagen, do tweede koloniale mo
gendheid' zijn, geëerd en geprezen door allo
volkoren der aarde.
Wanneer de vriendelijjka briefschrijvers
nu werkelijjk de tolk zijn van, al mijne lezers
en lezeressen, dan heb ik goede hoop op dt:
toekomst, dan begint nu reeds de sluime
rende belangstelling voor onze koloniën te
ontwaken.
Mijn hartelijke» dank dus aan hen, die
mij dooi' hun woorden een riem onder het
hart staikon. Gaarne zou ik hen allen terug
hebben geschreven, doch ik heb mij moeten
bepalen tot de beantwoording van die brie
ven, waarin tevens enkele inlichtingen van
persoonlijk belang werden verzocht.
In mijm vorige „Peukras* beloofde ik u
u Ot-n overzicht, van mijn reizen en trekken.
Wanneer dan allen zooveel mogelijk een
kaart voor zich 'hebben, volgt hieronder
mijn
Reisplan.
a. 28 Februari vertrokken We per stoom
schip „Koning Willem IT" vam de Maat
schappij Nederland naar Batavia.
b. Verblijf to Batavia: pl.m. 1 maa/nd!
(per Faket, naar Semarang.
o Verblijf te Somarang: pl.m. 1 mafcwul
(per Paket naar Soorabaja).
d. Verblijf te Soorabaja pl.m. 1 maand
(por spooi; naar Batavia toimg en ]K-r Paket
verder naar de Lam pongs op Zuid-Sumatra).
e. Verblijf in de Liunpongspl.m. 1 maand
(per Paket naar Benkoelen op Zuid-West
Sumatra).
„Paket," is de verkorting van stoomboot der
Kon. Paketvaart-Maatschappij.
f. "Verblijf t© Benkoelenpl.m. 1 maand
(per Paket naar Sumatra's Westkust).
g. Verblijf op Sum. Westkustpl.m. 6
weken (per Paket naar Atjeli).
h. Verblijf op Atjelipl.m. 2 maanden
(per Paket naar vSuiru. Oostkust).
i. Verblijf op Sum. Oostkust: pl.m. 6 we
ken (per Paket van Ben leal is naar de Straits
en op Malakka en 't eiland Riouiw).
j. Verblijf op Riouw enz.: pl.m. 6 weken
(per Paket, van Singapore naar 't eiland
Banka en Palombang op Zuid-Oost, Suma
tra).
k. Verblijf op Palembang en in hel, Djam-
bieche pl in. 2 maanden (per paket naar
Java tenig).
1. "Verblijf op Java en 't eiland Madoera:
pi.m. 12 maanden verdeeld over do volgen
de plaatsen
Batavia, Buitenzorg. Soekalxiemi. Tjaaul-
joer. Bandoeng. Garocti, Maos. Banjoemaa,
Djokjakarta. Magelang, Soorakarta. Madioen,
Soerahaja, Passaroean, Malong, Probolingo,
"Besocki. Madoera, Remliang. Japara. Seuia-
rang, Pdkalongan, Tegal, Tjea-ibon, Krawang
en het Batamscho (per paket naar Maeias-
sar oj) Zuiid-CkjlebcsJ
m. Verblijf in Zuid-Celélwcv-f 6 weken
(per paket naai* Monado op Noord-Colelies.)
Verblijf in de Minahassa: 2 maanden.
o. Rondreis door da MoTukken (Oostelijk
deel van den ArchipelTornato. Ainboina,
Seram, Boeroe. enz. gedurende 4 maanden
p. Lombok an Bali 1 maand
En ton slotte
q. Borneo (kustplaatsen) J- 2 maanden en.
daarna via China. Japan ert Ameirikn, naar
het Vadorlandi terug.
Nu we toch een kaart voor ons hebben,
wil ik oven mijnen lezcns eenig denkbeeld van
de uitgestrektheid eu grootte onzer bezittin
gen. geven.
Hoo dikwijls wordt n zij, die naaa* Iniclië
vörtrekiken, aiielt lastig gevallen met boodr
sohappen, en pakjes, waaruit blijkt,, dat velen
geen flauw begrip van de afstanden hebben.
Onze bezittingen in Arië bestaan, zooals
go op de kaart ziet, uit verschillend© grooto
en kleino eilanden.
Ze vormen als 't ware do peilers oen er reu-
zonbrug, dio Azië roet, Australië verbindt.
Do vior grootst© en voornaamste dier eilan
den zijn: Borneo, dat 22, Sumatra, dat 13,
Celebes, dat 5i en Java dat 4 maal zoo groot
is als Nederland, terwijl ail onze bezittingen
hij elkaar, ons vaderland liefst ongeveer 55
maal in uitgestrektheid overtreffen.
Do afstand tusschen Atieh en NienW-Guï-
noa is dan ook ongeveer gelijk aan die tus
schen Nederland <>n de Kaspische zee in Azië1
Moest nu niet elk Hollander er trotoch op
ziin burger te wezen van zulk een Rijk en
toch, hoe weinigen bier te lande beseffen bot?
Mem ziet, eenvoudig niet vorder dan zijn neus
lang is en rangschikt» zich daarom onder da
kleine mogendheden!
Een kleino mogendheid?
Ne«n, oen zeer groot© mogendheid 1
Er wappert op het- zilte nat
Een dundoek wonderschoon,
Tn menie strijd met bloed bespat,
Maar vrii van smet en hoon
Van Toxel tot Guinea's grond.
Aan 't Oost- on Westerstrand
"Waait zij zoo fier, zoo moedig rond
Die vlaé van Nederland!
TTollnndscli, driekleur ovemolïaduw'H toch
een gebied, grooter dia-n Duitfidiland, dan