1°. soo.
1*" Jaargang.
Zaterdag 17 Januari 1903.
"BUITENLAND.
- FEUILLETON.
Militair Schetsboek.
MS
AfiERSFOORTSCH DAGRLAD.
A BONNE M ENTSPRIJS
Per 3 maanden toot Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post1.75.
Afzonderlijke nummers0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitsondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeellngen enz., gelieve men vódr 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF 6 C°.
Utrechtschestraat t. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Tan 15 regelsf 5.75.
Elke regel meer 0*15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Yoor handel en bedrgf bestaan roordeelige bepalingen M
het herhaald adverteeren in dit Blad by abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op i
toegezonden.
Amersfoorts Keitrekking,
in
(Ingezonden.)
Voorwaar gean kleinigheid, zoo maar te
besluiten heit bovenstuk ©ener poort aif te
breken, Zoolang dlifc niet door betrouwbare
gegevens wordt bownzem, zulle® wij: Scbel te-
ma's bewering eenvoudig beirzijide late®, en
wel om de volgendie redenen:
In de eerste plaats komt bet ons al zeer
onwaarschijnlijk voor, dat al nam Meijster
de kosten geheel voor eigen rekening de
magistraat zoo maai* zou toestaan, dat een
stedelijk gebouw, en vooral een stadspoort.,
met den moker zou kennis maken. Waar voor
vrij wat minder belangrijke zaken de ge
heel© Raad1 moest bijeengeroepen worden
een tdjdroovend werk achten wij bet al
heel onwaarschijnlijk, dat de stedelijke ret-
gcering in het wegbreken van een gedeelte
der poort zou hebben toegestemd, nog wel
zonder daaromtrent iets in de resolutieboe
ken te vermelden (ook. de stedelijke reke-
ningen zwijgen over dit punt).
In d!e tweede plaats moeten wiji opmer
ken, dat, al neemt mien, voor eten oogetnblik
aan dat de vroede vaderen1, door die feestelijk
heden in goeden luim gebracht, oogluikend
hebben toegestaan in het- wegbreken der
poortboog, men dan nog heeft te verklaren,
waarom Meijster z-etlf van bet poort verhaal
niet rept.
Meijster, die het geringst© feit niet oir
berijmd kon. laten en die dé. „ked'klucht/'
heeft beschreven, zou over het groote feit,
het' afbreken van een poortboog, bet. uit den
weg ruimen va.n den grootsten hinderpaal,
hebben kunnen zirijgen? Geloove, wie het
wil.
Zelfs dit nog mogelijk geacht, willen: wij
ten derde er op wijzen, dat de hekeldichten,
spotprenten, penningen enz., die him ont
staan; aan de keitrekking te danken hebben,
voor zoover bekend, niets dat naar poort-
afbrekerij1 lijkt, vertoonen. Zou d'e onmedo
doogende spot het topuunt van dwaasheid,
het allerzotte'hl de geliëële keihïstórie, on
gemoeid* hebben gelaten
Dat een dergelijk verhaal in- de wereld is
gekomen, komt ons echter niet zoo vreemd
voor. Heb is toch niet gewaagd te veronder
stellen, dat toen men eenmaal aan het be
spotten was», men) de zaak 2©er is gaan over-
drijjviemi -En het klinkt dan niet onaiardig,
dat (ais voorbeeld hoe de grootste' binderpa»-
Icn als nietigheden uit dien weg! werden ge
luimd) zelfs poorten werden, afgebroken.
Hoe- 't ook zij, de1 kei is op de Varkens-
markt gekomen en daor gebleven. Het laat
ste tot n.iet gering© verbazing van velen.
Van Rootselaar sclircef dienaangaande:
„Is hot aann.eemlijk, dat Me ijst er van plan
is geweest den kei op de Varkensmarkt te
plaatsen? Meijster heeft gewild, althans in
het begin, toen de gedachte bij hem oprees
en langzamerhand tot rijpheid kwam. dat do
kei een monument, een waardig en blijvend
monument zou zij(n van een gebeurtenis, die
hem hoogst merkwaardig toescheen.
Aan de uitvoering van diait plan heeft hij
dag en nacht gewerkt, ook nog toen. liij, van
het eerste' plan, om den, kei als monument
op to richten', min of meer was afgeweken.
Men kan bovendien veilig aannemen, dat
dé „kcikluckt", zooals hiiji bet geval later zelf
genoemd heeft, behalve de diricd'uiizemd gul
den verdiend met dei weddlensahalp, henu han
den vol geld1 gekost heeft. Zou een phantas-
tisek man als Meister cr vrede mee gehad
hebbenzon hij een oogemblik er aan ge*
dacht hebben om den kei een plaats fce ge-
a cu op het kleinste en onaanzienlijkste plein
van de stad, do toenmalige Varkensmarkt?
Of beeft Mcijflter, de liooggaande en hoog-
st-revend© MeijjSter, niet zeer stellig gewild,
dat zijin kei een walardiiga plaats verkrijgen,
en dlu> cok tot het einde der dagen prijken
zou óp het eerste en' aanzienlijkste plein deer
stad, op den Hof, tegenover liet. Raadhuis,
waarschijnlijk het oude kasteel van de hee-
en van Amersfoort Ook al zou Meijster ge
heel en al zijn afgeweken van zijn oorspron
kelijk plan, de oprichting van den kei als
monument, ook nog in dit geval is het zon
der dm minsten twijfel zijn verlangen ge
bleven, dat aan den kei een eereplaats op
den Hof werd ingeruimd'
Dit kunnen wij met Vati Rootselaar nog
maar zoo spoedig niet eens zijn. Juist, do
overweging, dat de „phautasfciscbe, hoog
gaande en hoogstrevende" Meijster slechts op
heb voornaamste plein der stad zijn monu-
m.nb wilde plaatsen, leidt tot de veronder
stelling, dat de Varkensmarkt niet bij toe
val. de plaats is waai* zich dc kei bevindt.
Hier gaat. 't ex om wat men onder voor
naam verstaat. Aan Van Rootselaar's mee-
mingi zou niet te tomen vallen, indien die
voornaamheid door db grootte werd bepaald.
D'e, aanwezigheid vatn het stadhuis etc. is
hoogstens een bewijis, dat dc Hof in vroeger
tijd e©n voorpaam plein wa®.
Zelfs een zeer vluchtige blik op den platte
grond der stad. Amersfoort en haar omge
ving, doet zien dat de groote verkeerswegen,
welke de stad kruisten, langs de Varkens
markt liepen. Van oudsher moesten de
vreemdelingen, die enze stad doortrokken af
baar bezochten, de Varkensmarkt passeeren.
Is 't nu niet heel wel mogelijk dat Meijster,
om aan do zaak do meeste ruchtbaarheid te
«even, juist de Varkensmarkt als uitverkoren
plek beschouwde? Bovendien, wat kon hem
voorhouden den. steen op den Hof te bren
gen Men meent dat de Roodentorenpoorb
zulks belette, of juister, dat deze pGort en
dc iibfelé cn pothuizen geen doortocht toe
lieten.
Voorzeker is het moeielijik te zeggen hoef
do straat-toestand in die dagen was.
Van Bommel zegt. in zijn Beschrijving der
slbaid Amersfoort betreffende1 de „Ouicte .of
eerste Poorten"„D'e gedaante der stad was
toen bijna rond, maar niet groot,, hebbend©
vier „Poorten, naanerutlijik1. D'e Haviker-
pcort, nu dc Bloiemendaalsei Binnenpoort ge
naamd'. II. Die Poort, welke nu do Camper-
Binnenpoort genoemd wordt, en die ik in
vroeger tijden eenmaal de Martenspoort ge
naamd vindt, doch gemeender en dikwiijls
de Vij|spoort. HL De Plompentoorenpoorfc
(nu de Gevankenisse of GevaDgen Tooren).
IV. De Roodentoorenpoort, gestaan hebben
de ten einde de Langestraat omtrent da
Sprengel aan de Verkensmerkt, doch naa-
maals afgebrooken. omdat zo zeer bouwvallig
was."
Do aantoekening, welke Van Betnmel om-
1i'-c.int laatstgenoemd!© poort maakt, luidib:
„Deze Roodentooreupoort. was bijpal van ge
daante als de noch tegenwoordige Kamper-
binnenpoort, en schijnt naar het uitleggen
dérstadl ook wel do Utrechtse Binnenpoort
genaamd, te zijp, enz." Uit een missive, dato
20 Slept 1535, blijkt, dat toen. daar nog stond
de „pijlaar van die Vodrpoirt daar dSe steen©
Tcin nt.gens op staan. 1 in.treoht (1. c. pag. 21)."
Hoe was het toen met de rest?
„Nog'in 1617, den lesten Juny, weiden do
buijrou van buyrsprengel aen roeye» tooren
door de Regeerders geordonneert ,om den
biuijtsteijgor aldaar binnen acht dagen 'te
maken «n te repareer en (Van Rootselaar)
Eigenaardig is bet, dat twee kaarten der
stad Amersfoort., ik meen de beide oudstbo-
kendkr. zeer waarsch Wijk van kort vóór do
k uitrekking, geen poort, aan dait eipdl© dier
Langestraat vertoonen-, ja do oudste zelfs,
aan do w'estzijdo der 'singelgracht geen enkel,
de andere slechts eenigé huizen te zien geeft.
Zou mem, dit alles m aanmerking genomen,
niet veilig kunnen aannemen, dat de door
tocht naar den Hof wel c «gelijk had' kunnen
geschieden, en dat het dus geenszins liet plan
is geweest de koi naar den Hef te slee pen?
Toevallig of niet toeviUlig, de kei is op
de Varkensmarkt. gekomen en tot nog toe
er gebleven. 'j
Politiek Overzicht
Rijksdag en landdag te Berlijn.
T© Berlijn rijb thains de rijksdag van het
Duitse.be rijk en de landdag van liet ko
ninkrijk Pruisen gelijktijdig bijeen, Daaraan
zijn nadeden verbonden, omdat op die wijze
dubbele arbeid gevergd wordt van een aan
tal leden, die deel uitmaken van de beide
vergaderingen, maar toah ook een. voordcel,
want de omstreeks honderd leden van het
Piuisische huis van afgevaardigden, die te
vens lid van den rijksdag zijn, genieten in
de eerste hoedanigheid presentiegeld, dat
voor hen ©ene aansporing 13 om de zittin
gen trouw bijl te wonen. Hunne aanwezig
heid1 te Berlijn komt ook den rijksdag ten
goedezij vormen een kern, die de chroni
sche kwaal van bet absenteïsme, waaronder
de zittingen van den rijksdag lijden, minder
voelbaar zal maken in den eersten tijd.
Zoowel de rijksdag als de landdag houden
thans hunne laatste zitting;. Het mandaat
daarorijl
van den tege»!
rijksdag loopt in
Juni af, dat van 'het huis van afgevaardig
den van den landdag in November. In den
landdag riet men een© weinig1 bewogen rit
ting tegemoet.. Het rijn voornamelijk finan
cieel© zorgen die dfe Pruisische regeering
druk kent Heb dienstjaar 1901 beeft oetn na-
deelig saldo opgeleverd, 1902 eveneens on
voor 1903 wordt hetzelfdé verwacht. Men zal
er dus op bedacht moeten rijn hot evenwicht
tusscben de ontvangsten en de uitga-ven te
hei stellen. Onderwerpen van strijd wordten
overigens 121 de troonrede niet. aangeroerd.
Over het kanaalplan wordt ditmaal gezwe
gen. In het vorige jaar werd gezegd, dat d©
regecring de uitbreiding van de wegen voor
het verkeer te water voortdurend bleef bo
schouwen. als eene dringende behoefte voor
alle deolen van bet land, en dat zij „te zijner
tijd" eene nieuwe voordracht bij detn land
dag zou indienen. Het achterwege blijven
van die voordracht in deze- zitting bewijst,
dat d« regeering den tijd nog niet gekomen
acht om don strijd over de kanaalwct weder
aan te binden.
In den rijksdag was reeds in de eerste ver
gadering ira het reces een- onderwerp van
strijd aam d© orde. Het is diezelfde strijd!,
dien mem in. het vorige jaar heeft gehad.
Met. de eindstemming over de nieuw© tarief-
wet in. d)e vermaarde nacht-zitting van 14 De
cember is die strijd niet ten einde gebracht
Hij is terstond in die eerstvolgende zitting
van dtetn rijksdag herleefd. -Er rijn eau. aantal
voorstellen onafgedaan gebleven, waarin de
commissie wemschen heeft geformuleerd, dio
als richtsnoer moeten dienen voor de re
geering bij do onderhandelingen., welke rijj
zal hebben te voeren over dc nieuwe han
delsverdragen. Zoo is er een, voorstel, dlat
de regeering uit-noodlLgt dooi- heb heffen van
c-en differentieel recht op ruwe en op geraf
fineerde petroleum, het ontstaan van petro-
leum-raffiniaderijen in Duitschland in do hand
te werken. Ben. andier .voorstel verlangt, dat
biji de vernieuwing van de handelsverdra
gen de behandeling op dén voet der meest
begunstigde natie zal vervallen voor die
staten, die geen volledige reciprociteit,
toestaan
Het belangrijkste van deze voorstellen is
dat, waarin de verwachting wordt uitgespro
ken, dat de rijkskanselier bij het sluiten van
handelsverdragen inzonderheid zal letten op
bchoarlijjke beschermende rechten voor de
landbouwproducten en in 't bijzonder do in
voerrechten voor paarden, rundvee,
vleesoh niet z,
zal verlagen bene
den de bij do tweede lezing van art». 1 der
tarief wet bepaald© bedragen. Doze bij de
tweede lezing van art. 1 bepaalde bedragen
voor vee en vleoscb rij® de minimum-rechten,
die d© rijkskanselier heeft ver ld aard te rijm,
onaanuemellijk en onbestaanbaar met het
sluiten van handelsverdragen. Dat de meer-
dterh-eid van de opneming dezer minimum-
rechten in de wet afzag, was do hoeksteen van
het. tussahem. de regeering en die meerder
heid gesloten compromis. Daarom liep de
groote strijd en daarin bestond die overwin
ning van den rijkskanselier over de onver
zoenlijke agrariërs van den Bund der Land-
wirte. En thans komt dit voorstel, waarbij
men detn rijkskanselier udtmoodigt, dat hij
bij het sluiten van de handelsverdragen deze
mini mum-rechten zal eerbiedigen.
Wanneer de rijksdag diit voorstel aan
neemt, dan zal dit slechts een eenzijdig be
sluit rijn, dat niet de bindende kracht heeft
van eene wet. Maar de regeering zal het
besluit toch niet naast rich neer kunnen leg
gen. Zij zal er rekening mee moeten houden,
dat de handelsverdragendie rij sluit, om
te kuinnen in werking treden dc bekrachti
ging behoeven van den rijksdag. De meer
derheid! van den rijksdag heef!. het, dus in
hare macht allee® die handelsverdragen goed
te keuren, waarin rekening gehouden wordt
met de besluiten, die rij de regeering als
richtsnoer voor de onderhandelingen beeft
mieegesgevefni.
Met, da beslissing over de tariofwot ie cfus
de strijd volstrekt' niet uit. Hij is nu in een
nieuw stadium getreden, waarin tegenover
d.' regeering staat d© meerderheid, die hot
tarief in rijn nu vastgestelden vorm heeft
helpen aannemen en die thans er op uit is
om de regeering bij de onderhandelingen, die
zij zal moeten voeren over het sluiten van
nieuwe handelsverdragen op den grondslag
van het tarief, do handen te binden ten aan
zien van datgene wat in het. tarief niet is be
reikt.
Heft eerste voorstel, betrekking hebbende
op de differentieeie behandeling van ruwe eu
gezuiverde petroleum, ward, togen het ad
vies van de regeering, met 152 tegen 70 stem
men aangenomen.. Over die voorstellen, die de
afschaffing, van verdragen op den voet dier
behandeling als meest begunstigde natie teas
doel liebbeoi. werd drie dagen lang gede
batteerd. Daarbij komen 18 state®, ui aan
merking. De voorstellers echter hadden 't in
zonderheid voorzien op twee Amerikaansche
statenin de eerste plaats op de Vereenig-
de Staten, in de tweed© plaats op Argm-
tinië. Op die twee sloeg inzonderheid de •ter-
klaring, die in den loop van het debat door
baron Vo® Heyl werd afgelegd, dat handëla-
veadragen, op dan grondslag va® het nieuwe
tarief met zouden worden goedgekeurd, wan
neer niet vooraf de clausule van de moest-
begunstiging verviel. Staatssecretaris gruf
Posadowóki waarsohuwde, diat me® niet moest
generaliseeren; in ieder geval afzonderlijk
moest worden onderzocht bij 't sluiten van
handelsverdragen of de clausule eter meest-
begunstiging zou worden opgenomen. In dit
stadium, nu men aan den vooravond van de
onderhandelingen is, wild© hij liefst zoo wei
nig mogelijk los latendit kon hij echter wel
zeggen, dat me® in het algemeen aan de clau
sule moest, vasthouden, wilde mem zich zelf
niet benadeelen ten bate van concurreerenda
state®.
Deze opmerkingen rijn alles behalve naar
den smaak van de agrariërs. „Graaf Caprivi
had zich ongeveer ovenzoo kunnen uitdruk
ken", zegt do Deutsche Tageszeitung, «n dat)
is vrijwel de scherpste veroordeeling, waar
toe hét orgaan van de® Bund der Landwirte
in staat is, want geen staatsman, staat bij
de agrariërs slechter aangesahreve® dan de
tweed© rijkskanselier, d© bewerker van de
handelsverdragen, dlio nu bestemd rijp te
verdwijnen.
Gasteren rijn de debatten over dit voor
stel tern ©inde gebracht. Het werd aangeno
men met 141 tegen 67 stemme®, niet in
den allerscberpsten vorm, waarin die alge
heel© afschaffing van de clausule der meest-
begunstiging werd aanbevolen, maar in oen
vorm, die het verzoek aan den rijkskanselier
inhoudt om „zoo spoedig doenlijk, zoo mo
gelijk nog voor do vernieuwing van de tarief-
verdragen, de bii verdrag of volgens gebruik
bestaande betrekking van meestbeguratiging
te ontbinden tegenover alle lande®, waarbij
de ervaring heeft aangetoond, dat zulk oma
betrekking nadoelig geweest is voor de Duib-
sche belangen, en er op bedacht te rijn, dat
met zulke lande® zuivere verdragen va»
meestbegunstiging niet meer worde® geslo
ten.."
Telegrammen.
Berlijn, 16 Jan. De Rijksdag bracht heden
die behandeling ten einde van de voorstellen
van Heyl en Speek, gericht tegen, de meoet-
bejguniatigingsvea-dnagion,. Heyl höeft rijn
voorstel ingetrokken, ten gunste van, dat van
Speek, dat met, 141 tegen 67 stemme» werd
aangenomen
Parijs, 16 Jan. In antwoord op eene in
terpellatie verklaarde, minister-president Com
bes, dat hij de traktementen van alle gees
telijken, die riah verzetten tegen het ver
bod om zich van het Bretonsch te bedienen,
bij de godsdienstoefeningen, zal inhouden-
Eene motie van ordes de handelingen der
regeering goedkeurende, werd met 339 tegen
185 stemme® aangename®.
De afgevaardigde Baudiry d'Asson kreeg
onder de zitting een© flauwte en moest uit
dl© zaal worden gedragen.
Wcenen, 16 Jan. In den Rijksraad gaf de
minister-president een uitvoerig overzicht
van het resultaat der onderhandelingen met.
Hongarije over den „Ausgleich", het autono-
1 ie tarief van rechten c® de andere oconomi-
sch© quaestiën. De minister kondigde aan,
dat een wetsontwerp betreffende deze zaken
bij het parlement zou worden, ingediend,
MIL VAN HOORN.
(Het auteursrecht ie verzekerd.)
XVII.
K. war taal zu ïpeir.
Die cantine: kart- na bet Zondag-middag-
cteni.
Er hangt een. zware tabaksneveler is
dlrukto van komende® en gaande®, die even
wat sigaren koopen vóór zo de st'ad. ingaan,
van enkelen, die een borrel neimen. na hat
eten nu op de® Zondag van een paar
biilardspclcïs, van een grappenmaker, die
populair is om zn gevatheid, zijn uitblinken
in woordenkennis boven d'e anderen.
In het hoekje, bij het buffet- staat korpo
raal Witsen met, cc® „rijpr". zijn zwager.
•Wifcsen koopt, twee zakjes sigaret* van dc
vijf e® bestelt, terwijl hij, de® rijer toeknikt,
twee glaasjes. Dan prcacnteert Witsen één
dér zajeks aan zijn zwager, die cpstccki ca.
het zakje bergt». De bediende brengt de tweo
borrels; Witsen knikt weêr tegen zijn zwai-
ger, dè twee borrels worden omgeslagen en
dé bediende neenn de glaasjes weer me©, om
zo opnieuw te vuil eau want Witsemi heeft ge
knikt- toen hij, het. glas aanreikte.
Wits-en's zwager heeft veel bekijks in de
cantine van de veld jonge milities-soldaatjes
S&pm hem. verlegen aan, schuw hun blik
W0ndlen.de, wanneer do rijer hun kant uitziet.
Hü® ia van m eer dan gewónc groottedó
botresdb borst, de korte dolman maken hem
nóg langer en breeder. In het hoekje bij het
buffet staat hij. maar. en dampt dikke wol
ken uit de twee-cents-sigaarhij; noch Wit
sen spreken zij zijn als twee rustige reuzen
te midden van het cantine-gewoel. en het
aangapen van de andere® verstoort niet hun
doe®, het klaarmaken voor den Zondlags-
uii tgangsigaren koopyi. Komt' eens een
enkele bekende dc® rijer begroeten, dan
geeft hij zoncler veel gebaar rij® groot© hta®d',
vacht af tot de ander walt vraagt e® ante
woordfc met korte zinefcjes of enkele woor
den, telkens maar groote wolken blazend.
Nu klopt Witse® ziali met de hand do
kortejas e® pantalon nog eens af om. zonder
pluizen of stofjes op straat t© komen, trekt
zich. de taille reoh.b, doet de rechterhand
schoen aan coi knikt weer tegen de® zwager.
Ze zulle® maar gaaln.
Met, eeui' korten, ongejvild stuggen groet
verlaat de rijer do cantine cn ze gaan op
weg. Bij d© poort roept de wachtmeester
van de wacht. Witsen iets toe; Witsc® knikt
cv on. terwijl heel flauw een blosje zijn hals
tint.
Denk er daai maar aan, zegt de wacht-
lUfester nog, cigenlii.i meer 1x1 zichzelf.
Dc twee zwagers gaan nu .-uit".
Zij vormen een mooi stU, de korporaal
van dc veld eu dc rijer; wel steekt het uni
form van Witsen wat flauwtjes af bij het
schittcrgeel va®, den rijer, waar Witsen is
groot cn breed, reuzenkracht spreekt- uit rij®
houding e® gang, en 't is of rijn trekken in
ziju groot hoofd met grovo werktuigen, ge
boetseerd rijn. Ze gaan met rustige passen,
rechtop, het hoofd' omhoog; ze spreke®
bijna niet, alleen, een enkel woord'; -.Nog
een sigaar?" „Ik heb er nog". „Naar
buiten, of m de stad?' „Eerst naar
oom."
Bii „oom" hebben ze een verplicht bezoek
af t© leggon, telkens als de rijsr bij Witse®
over komt. Daar worden ze ingehaald, als
kwamen ze juist uit de® Ooet- terug. Oom
cn tante in druk gedoe, met uitroepen wel,
daar doe je goed ane® „ik doch 't wel,
ik voelde t voor van morgen", of„neem
je gemakhier jongens- ga zittentoe Janus,
sta nou niet te kijken, maar geef de jongens
wat
Witsen en de rijer blijven reuzeu-mstig,
ouder druk bewegen va® oom. cn tante, ge
ve® korte bcscheids-woordjes of knikjes, dam
pen zwaar ooms sigaren en zitten hoog recht
op, klein makend door hu® broedto het keu
kenkamertje van, oom en tante.
Taint© zet ce® karafje- met glaasjes klaar.
Jelui willen zeker wel een hapje?
Do zwagers knikken enkeltante schenkt-
iu.
Als do glaasjes een oogenblik voor Witsen
en den rijer op tafel staan, zegt oom
Hadt je liever koffie gehad?
De rijei lacht nu flauwtj.s. minachting
voor koffie, niet voor ooms grapje; kijkt
Witsen even aan; er. als twee automaten
reiken zc naar de glaasjes cn wippen ze cm.
Tarnt© schenkt: dadelijk weer in, druk vra
gend naar Amliom, naar de familie, oigem-
li;k alleen voerend het gesprek, want Wit-
soil zit zwijgend en de rijer knikt maar of
bromt een kort woord.
Hoe i-s 't? vraagt tante nu na een poos,
wijzend op de borrels».
Weêr glimlacht de rijer, uii wéér gaan
automatisch dc bande® naar do tafel en wip
pen. <11© glaasjes. EV wordt weer ingeeeihion-
ken,
Nu presenteert tante uit ©en trommeltje
de zwagers bedanken beiden met- wijzen naar
de sigaren.
Als het karafje bijna leêg is, geeft Witsen
het t teken tot opstaan.
Nu, kom. zegt tante, jelui rijp toch
niet bang voor een beetje
De rijer glimlacht e® Witse® bloost eve®
in zijn halsdan nemen ze», staande nu, de
we er-gevuld© glaasjes en de rijer zegt;
„Proost dan' tege® oom e® tante, die druk-
blij doe® om do hartelijkheid. Ee® verscho
sigaar wordt opgestoken en na ee® afscheid,
kalm met enkel knikken van de zwagers e®
lawaaiig dóen van oom e® tante.; gaan Wit
se® e®, zwager de straat op.
In. het café met „dame3"bediening zitten
Witse® en de rijler aa® een der borrel-bo-
kringdo tafeltjes achter ce® brandewijntje.
Zware nevel van tabaksdamp luingt in het
laaggezolderde lokaaltje, gorigc dampen van
drank, rook c® eten make® broeiend on. stin
kend1 de atmosfeervan groote petroleum
lamp met spiegel kap komt soke! licht over
wrakke meubelsIdeine tafeltjes, doorgeze
ten stoelen en versleten canapé.
Er rijn nog een paar tafeltjes, behalve dat
van Witsen. bezet,: aan één drie burgers-
aan het andere twee sergeante®, die komen
0111 de twee kellncrinnen.
De rijer is nu spraakzamer geworden hij
maakt opmerkingen tegen dc burgers, die
lachen om zijn goedigen dronk en ook wel om
vriendelijkheid tc tooncn tege® «00*11 groo
te n. sterke® kerel. Witsen zit maar stijf recht
op te drinken, eaikel knikkend als zijn zwager
hem in hot, gesprek betrekt. Zijp kleur is nu
hoogrood geworden, het wit van z'n oogen
bloedbeloopeu e® dc adelen bij rij® lap©®
zijn- sterk gezwollen
Telkens als de glaasjes kêg zijb, klopt hij
ei-en met de vuist op het tafeltje an schuift,
ah de kellnerui komt, zwijgend dc glaasjes
toe.
Brandewijn
Witse» knikt
Zeg, Wit», nou ik a, hoorGeen
flauwwes. Juffrouw, 't is voor mij.
Meer en meer spraakzamer wordt de rijer.
Als de „burgertjes zooals hij z© noemt, rijp.
heengegaan, richt hij zich tot dc kcllnerin-
ne®, die bij het tafeltjo d©r ondteroff iedere®
ritte®.
Zouc® jelui, ook niot 's ©en poosje hier
komen?
Strakjes.
Nu bromt: d© rijer wat tege® Witse® om
z'n ontevredenheid te uiten over hot ant
woord. Witsen trekt d© schouders op.
De rijer drinkt fluks z'n borrel uit
- Allo, Wits, je bent zoo langzaam.
Weêr klopt© de rijer op tafel.
Als dc kollnerin nog oven draalt> spreken
de met ee® der onderofficieren, klopt hij) nog
ee®©, nu vol omgeduid.
Haast je maar niet! roept do kcllnerin,
terwijl ze, tegen dcu sergeant lonkend, Jiemi
ledig glas noemt en naar het buffet gia&h
Aannemen roept nu de rijler, en
rnfct ee® vloek klopt bij weer. Dan, schim
pend op de keil nering dio aan t tafeltje
bleef, hiaat hij op, e® met onzekere passé®,
al scheldend vuile woorden; gaat hij naar
het tafeltje.
Een dor sergeants, voorziende moeaelij)k-
heden, wil hemi met oen goedig woord' naar
ziju plaats terug Wijzen.
Blijf u cr nou, asjeblief buiten, stirgoaait,
j'oegti zni .Witsen, dio fot nu to© st-il-dron-