If'. 204.
I,4e Jaargang.
Donderdag 22 Januari 1903.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Par 3 maanden voor Amersfoort f 1.80.
Idem franco per post- 1.70.
Afzonderlijke nummers0.00.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Adrertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtsch est raat l. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENT IÊN
Van 1—6 regelsf
Elke regel meer8.10.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrjjf bestaan voord eelige bepalingen tol
het herhaald adverteeren in dit Blad bg abonnement. Eene
ciroulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht.
De begrootingsdebatton in den
Dultaohsn rijksdag.
De algemeen© beraadslagingen over de be*-
grooving in den Duileclieu rijksdag nemen
srt&edls ée© wijideui oimvang. Veirscheüdemei
dagen; zijn daarmede gemoeid. Verleden
Maandag zijn zijl begonnen: en nog zijn zij'
I aan den gang. Over de meest udteenloopcmde
onderwerpen van bannen- en buitenlandsche
politiële wordt gesprokenallee kan worden
aangeroerd, maar met. ééne gewichtige uit
zondering. de redevoeringen van den Kei
zer moeten buiten hot debat blijven. Daar
voor waakt de president met nauwgezette
l zorg.
Dat heeft ditmaal aanleiding gegeven tot een
bij, alle hoffelijkheid in den vorm uiterst
scherpen redetwist tusscheu den voorzitter,
graaf Ballestrem, en den Beierschen afge
vaardigde von Vollmar. Hij had van zijne
partijgenooten, de sociaal-democraten, de op
dracht gekregen om de redevoeringen te be
spreken, die de Keizer gehouden heeft naar
aanleiding van het geval-Krupp. Maar bij
het eerste woord, dat liijl daarover zeide, viel
de president hem in de redo en verklaarde,
dat hiji niet kon toelaten, dat die z. i. zuiver
particuliere zaak in het debat zou worden l>e-
trokken. Het baatte Vollmar niet, dat hij
zeide den persoon van Krupp geheel er buiten
te willen laten en enkel de oorlogsverklaring
van den Keizer tegen de sociaal-democratie
op het oog te hebbeude president bleef
onverzettelijk en V Umar moest zich ten
slotte er toe bepalen te oonstateeren, dat het
hom onmogelijk: waa gemaakt over die zaak
het woord te voeren.
Evenals de woordvoerder van het centrum,
dr. Schadlei', kon de heer von Vollmar echter
zeggen wat hij op het hart. had over 't bekende
telegram, dat door den Keizer uit Swinemün-
de is gezonden aan den prins-regent van Beie
ren, waarin uit 's Keizers particuliere kaa
het bedrag van 100.0{X> mark beschikbaar
werd gesteld voor ondersteuning van da
kunst, dat de Beiersche Kamer had geschrapt.
Op dr Sohadler'a vraag aan den rijks
kanselier in hoever daze de verant
woordelijkheid voor dit telegram op zich
nam, ontving deze echter van graaf
Bülow ten antwoord, dat de rijkskan
selier alleen verantwoordelijk is voor die kei
zerlijke besluiten, die aan zijn contraseign
gebonden zijn. De verantwoordelijkheid van
den rijjkskanselier voor persoonlijke handelin
gen van den Keizer ia slechts eene moreele;
en wat daaronuer is te verstaan, omschreef
graaf Biilow aldus
,,In de rijkswet ia deze moreele verant
woordelijkheid noch uitgedrukt, noch om
schreven zij volgt echter naar mijne mee-
ning uit den aard van het kanselierschap
Ik schroom niet, hier en voor het land le
zeggen, dat een nauwgezette rijkskanselier,
die zich zijne verantwoordelijkheid bewust
is, niet zou aanblijven, wanneer hij niet in
staat was dingen te verhinderen, die volgens
rij© plichtmatig oordeel het belang van liet
rijk werkelijk 6n duurzaam zouden benadee-
len. Maar aan den anderen kant blijft aan
den Keizer ook buiten de grenzen van de
grondwet eene ruime mate van recht van
zelfstandig handelen en persoonlijk ini
tiatief. Gelijk iedere staatsburger, mag ook
de Keizer van het recht gebruik maken om
zijne meening te uiten. Het recht van vrije
meerningsniiting, dat ingevolge art. 27 der
Pruisische grondwet aan iederen Pruis toe
komt, mag ook den Keizer niet geweigerd
worden. En wanneer de Keizer, overeenkom
stig zijne krachtige natuur, zijne meening
liier eni daar krachtig uitdrukt, dan mag de
afgevaardigde Sckadler hem dat niet verwij
ten. die ook niet met zijlden handschoenen
de zaken aanpakt. De rijkskanselier beeft
Went plicht, den Keizer dit recht om vrij,
zijne meening te. zeggen, te handhaven. Zulke
persoonlijke uitingen van den Keizer behoe
ven ook niet net contraseign va» den rijks
kanselier om geldig te zijn. De gedachte,
den Keizer in liet uiten vhu zijne meening
daardoor te beperken, dat deze uitingen aan
het contraseign van den rijkskanselier ge
bonden waren, behoort geheel niet thuis in
onze grondwet. De vraag der geldigheid kau
daarbij ui 't geheel niet in aanmerking ko
men Ik zal echter nooit weigeren, de ver
antwoordelijkheid op mij te uem. u voor de
terugwerking, die zulke persoonlijke uitingen
kunnen hebben op den grooteu gang van de
politiek, want ik beu zoowel den bondsraad
als dit huis verantwoordelijk voor het sturen
van de zaken zoodang, dat zoomin de vrede
van liet rijic naar buiten als naar binnen
in, gevaar wordt gébracht".
Tegenover Vollmar, cn later nog tegenover
Richter en Liebermann, werkte graaf Bii
low dit thema nader uit. Hij deed uitkomen,
dat het een natuurlijk gevolg was van 's Kei
zer» individualiteit, dat de monarch ook
door zijn optreden naar buiten invloed wilde
uitoefenen op den gang van zaken. In plaats
van zich daaraan te stooten, moest men
liéver de goede zijde daarvan niet uit het
oog verliezen.
Inzonderheid legde de rijkskanselier na
druk op wat de Keizer en zijne voorgangers
hadden gedaan op sociaal-politiek gebied.
Hij herinnerde aaii de boodschap van Kei
zer Wilhelm I van 27 November 1881, waar
door de sociale wetgeving in Duitachland in
't leven geroepen was. en beriep zich op ge
tuigenissen uit het buitenland ten bewijze,
dat dit woord krachtig iu daden was
omgezet. „De grootsohe schepping van onze
werklied en-verzekering is tot dusver onge
ëvenaard in de wereld. Waar vindt gij in
Frankrijk of in België of in Nederland, in
Engeland of in Amerika, wietteii, maatrege-
lep en inrichtingen tot bescherming van de
werklieden gelijk biji ons?" Graaf Bülow her
innerde er verder aan, dat het directe alge
meens eu geheime kiesrecht door de monar
chie verleend is en vrijwillig is verleend. Hij
voegde daaraan toe dat bij geene regeering en
op geene enkele toongevende plaats het voor
nemen bestaat, dit aan te tasten. De Keizer
is er van doordrongen, dat het de taak van
den staat is, de beschermende, steunende eu
helpende hand boven de economisch zwak
ken te houden, en ook dat de werklieden
gelijkgerechtigd moeten zijn met de andere
standen en klassen en dat deze* gelijkgerech
tigdheid hare uitdrukking moet vinden in de
wetgeving.
Niet enkel tot deze verklaringen bepaalde
graaf Bülow zich. Hij kon ook eene positieve
medadeeling doen. Dr. Sohadler had ge
waagd van de bij herhaling reeds door den
rijksdag aangenomen voorstellen tot betere
waarborging van het geheim der stemming.
In antwoord hierop deelde graaf Bülow méde.
dat er bij den bondsraad een voorstel van
den rijkskanselier zou worden ingediend tot
wijziging van het reglement voor de verkie
zingen voor den rijksdag in dien. zin, dat
voortaan het gebruiken van envoloppes voor
de stembiljetten en geïsoleerde lessenaars bij
de uitoefening van hef kiesrecht verplich
tend zal worden gesteld, ten einde er voor
te waken, dat de kiezer zijne stem kan uit
brengen zonder dat een clerde kan contro
leeren hoe hij stemt. Daze nieuwe middelen
tot verzekering van het geheim der stem
ming zullen bij de dezen zo&ner te houden
algemeene verkiezingen in toepassing komen.
Hiermede wordt een wensch vervuld, waar
op gedurende elf jaren is aangedrongen. Op
eene andere vraag, die betrekking had op de
invoering van pie«entiegelden voor de leden
van den rijksdag, werd geen antwoprd gege
ven Dat is een wensch. die van nog veel
ouderen datum is, en het is geen geheim, dat
de rijkskanselier persoonlijk er voor gestemd
is om ook dien wensch te vervullen en daar
mede de voorname oorzaak van het absen
teïsme in den rijksdag, waarover zoo dikwijls
reeds is geklaagd, weg te nemen. Maar hier
heeft men een van die gevallen, waarvan
graaf Bülow in dit debat gewaagde, waarin
de rijkskanselier van eene andere meening
is dan zijn Aouvertjaft, zender daarin een
reden te zien om zijh post te verlaten
Telegrammen.
Berlijn, 21 Jan. In den rijksdag zette he
den de rijkskanselier in antwoord op ver
schillende opmerkingen van Eugen Richter
en van Liebermann vou Sonnenberg over den
persoon Ides Keizers,— uiteen, dat hoe ster
ker bij vorsten do individualiteit is, des
te grooter de neiging zal zijn, om invloed
te krijgen op den gahg der staatszaken. Eene
sterk en duidelijk sprekende individualiteit
bij den vorst is voor het volk een niet te
miskennen voordeel. In bet buitenland heb
ik velen ontmoet, die naar een krachtiger
zich uitenden monaitb verlangden. Niemand
mag blind zijn voor de»n grootschen karak
tertrek van onfcea Keizer, voor zijn vrijen,
onbevooroordeeld^n .blikaan hem ia niets
kleins, philisteracfirigs.
Gewagende van de kritiek door Lieber
mann geoefenidi over het miet-ontvangen der
Bóeren-generaals door den Keizer, zeide
graaf Bülow„Ik stelde den Keizer voor,
de Boerengeneraals te ontvangen, onder de
voorwaarde dat dj zich in Duitschland zou
den onthouden van anti-Engelsdhe agitatie
en, als Engelsche onderdanen, door den En-
gelscben gezant om een audiëntie zouden la
ten vragen. De Wet nam deze voorwaarden
aan, voor zichzelven en zijne beide kamera
den. Ik kan den tusschenpersoon niet noe
men, maar ik kan u verzekeren, dat hij een
zeer geloofwaardige en achtenswaardige per
soonlijkheid is. Deze irn deelde mij na eeni-
gen tijld mede, dat bij de Boerengeneraals
plotseling een wijziging van inzicht was
voorgekomendat zij het niet meer voor
mogelijk hielden eene audiëntie te vragen,,
maar dat zij het beter zouden vinden als uo
Keizer hen liet ontbieden, Onaer deze om
standigheden kon van eene audiëntie geen
sprake meer zijn."
Eene opmerking van Liebermann over de
al te groote vriendelijkheid in de Duitsche
buitenlandsche staatkunde, beantwoordde
graaf Bülow aldus In onze buitenlandsche
staat kunde.vallen wij niemand om den hals,
zoo hysterisch zijn wij nu eenmaal niét. Maar
iedere koopman zal u zeggen, idat er geen
noodzaak is, zaken te doen met slechte ma
nieren. Grofheid is nooit waardig, chauvinis
me en vaderlandsliefde zijn niet hetzelfde.
Wij zullen, nergens voor Asschepoester spe
len, maar wij zijn ook'geen snoevers; wij
zijn als de kalme, krachtige man, dio zonder
zwakheid, maar ook zonder uitdaging rich
en de zijnen beschermt. (Toejuichingen).
Morgen voortzetting van do beraadslagin
gen.
Londen, 21 Jan. Heden morgen begon het
proces wegens hoogverraad tegen het lid
van het Parlement, Lynch, beschuldigd van
bij den oorlog in Zuid-Afrika op de zijde van
Transvaal tegen Engeland te hebben gestre
den. De rechtbank werd gevormd door drie
rechters, met inbegrip van den „Lord chief-
justice'", Lynch pleitte niet schuldig. De
procureur-generaal die het Openbare Minis
terie waarnam, betoogde dat Lynch Britscb.
onderdaan was, toen hij in. 1900 als corres
pondent van een. Fransoh blad naar Zuid-
Afrika ging en vervolgens de wapens tegen
Engeland opnam
Londen, 22 Jan. Aan den Standard wordt
uit Johannesburg bericht, dat in de confe
rentie, die hij gisteren had met de vertegen
woordigers van de. mijivmaatschappijen, Cham
berlain het voorstel deed. dat de regeering
5000 Engelsche inlanders zoti im portoeren op
voorwaarde, dat de maatschappijen zich ver
bonden een gelijk getal in dienst te nemen
De vertegenwoordigers antwoordden, dat zij
twijfelden of hunne aandeelhouders bereid
zouden zijn> deze proef te nemen.
Budapest, 21 Jan. In antwoord op eene
interpellatie zeide de minister-president
Szell, dat de met Oostenrijk gesloten con
ventie volkomen de onzekerheid doet ophou
den, omtrent den datum der bervattiug van
dc betaling in geld; de beide regeeringen
besloten binnenkort een wetsontwerp in te
dienen, waarin zij machtiging vragen zioh te
verstaan over de keuze van den datum, dio
voor de hervatting dier betaling zal wor
den gesteld - - - f-vi
Konstantmopel, 20 Jan. Men weet nog
niets bepaalds over het motief van don aan
sdag op den Armenische©] patriarch, maar
de aanwijzingen leiden er toe om te gelooven,
dat men te doen heeft met eene handeling
van het revolutionaire Armenische comité,
mogelijk ten gevolge van moeielijkheden, die
de Armeniërs steeds ondervinden in hunne
vrijheid om zich in het rijk te bewegen, en
andere beperkende maatregelen.
De tweede Russische torpedoboot is gis
teren namiddag door den Bosporus gegaan
met bestemming naar Sebastopol.
Washington, 21 Jan. De heer Boweu deelde
aan de vertegenwoordigers van de samenwer
kende mogendheden mede, dat Venezuela de
opheffing der blokkade stelt als eene voorwaar,
de, die vóór de opening van de formeele on
derhandel ingen moet worden vervuld. De
vertegenwoordigers der mogendheden hebben
dit aan hunne regeeringe© geseind
Caracas, 21 Jan. De revolutie heeft eene
nieuwe nederlaag geleden. Generaal Riero,
die een nachtelijken aanval deed cup de sta*1
Coro werd eruig geslagen en verloor 20.
Marncaibo, 22 Jan. De drie Duitsclie oor
logsschepen Gazelle, Vinet» en Panther bom
bardeerden gisteren, van 11 uur voormiddag*
ai, bef fort San. Carlo». Het fort antwoord
de Hot dorp San Carlo» werd door dc gra
naten in brand! geschoten. De Duitsclve kolo
nie te Maracaibo protesteerde
Ca Quay ra, 21 Jan. De Neder bndacbe
kruiser De Ruyter is luedeninorgem kier aan
gekomen van Los Roquee. Het schip vond de
bewoner» aaru honger ton prooihet (beeft
levensmiddelen en water voor acht dagen,
achtergelaten en kreeg vergunning van. het
blokkade-eskader om hulp te zenden.
Johannesburg21 Jan. Chamberlain un|
Milner hielden gisteren een conferentie met
vertegenwoordigers der „Native Labour Aflfto
ciation" te Johannesburg Chamberlain be
loofde rijn invloed te zullen aanwenden baj
het departement vau buitenlandsche zaken,
om Oeganda en allo andere Britsche provin
ciën in Afrika open t© stellen voor hot wel
ven van arbeidskrachten voor de mijnen.
Frankrijk.
Volgens een0 mededeel mg van. de Tamps
heeft ui unster-president. Combea uit giste
ren 12 00 ala*nvtrtagen tot machti
ging van schalen van godsdienstige ver
cetniginigien a f g 0 w 0 z e n.
Daar do parlementaire beraadslagingen
over het Fran&oh-Siamocscho ver
drag ge ruimen tijd zullen duren, hebben
de beide regeer iagen don termijn tot rat if 1
ceering van het verdrag verlengd..
Dc Kamer hoeft een buitengewoon 0
diet van 500,000 fres. tot onmiddehjk»
voorziening in den nood der sardyntjss-
visschetH m Brotagne toegestaan
Spanje.
MuHstenprosideiit Silvda verklaarde het
gerucht, dat Spanje en Engeland overeenge
komen waren tot gemeenschappelijk optre
den in Marokko, voor onwaar.
Vereenigde Staten.
Het begin van de onderhandelin
gen omtrent de Venezuel ara ange 1 e-
g e n b e i d wordt in de eerstvolgend-; dagen
te Washington verwacht. De gevoëoaohtag-
de van Venezuela, de Amcrikaansche gezant
Bowen is, zooals gemeld, daar reeds aange
komen. Engeland eu Italië zullen door hunne
gezanten aldaar, Duitschland aanvankelijk
door den zaakgelastigde graaf Quadt c©
daarna zich reeds op reis naar Washington
bevindenden baron Speck van Stem burg
vertegenwoordigd rijn
Umtreot den gang dei" onderhandelingen
en den duur der blokkade moet tusscheu de
drie mogendheden volkomen overeenstem
ming beerschen.
Venezuela.
Reu terbureau verneemt, dat do geeaut
Bowcn door president Castro ia gemachtigd,
de Vonezolaansche invoerrech
ten als waarborg voor de nako
ming t|er verpl iah tinge u van
Venezuela tegenover de eischen
der mogendheden aan te bieden.
Als vaststaand verluidt, dat de mogend
heden na eenige voorafgaande besprekingen
er toe zullen overgaan de eischen van par
ticuliere personen met Bowen afzonderlijk
te bespreken, daar de verschillende belangen
een gemeenschappelijk optreden in deze rich
ting niet toelaten
De lotgevallen van den Heer
Jodocus Poggeman.
9 DOOK
W. P. KOPS.
ken, drinken, eten... wat zal dat schrikkelijk
ongezellig worden ik kan ».r mij haast niet
in deuken...
„Och, die ongezelligheid zal erg meeval
lan, maar dan ia u er nog lang niet.
„Nog al niet, u wilt toch niet-, dat wij een
soort van Trappisten moeten worden...'
„Stol u gerust. Onze natuurlijke leefwijze
levert genietingen op van allerlei aard, die-
vrij wat aangenamer en veel minder schade
lijk zijn dan al die prikkels, waaraan de te
genwoordige meroch verslaafd is cn waar hij
meent niet buiten te kunnen. Wat ik u zeg
gen wilde is dit Eerst moet de zieke mensch
gezond worden, gemaakt en daarvoor hébben
wij, natuur-gen eoskundigc 11den. waren weg
ontdekt. Ik zou die mclhodo hier ini ons land
witlon invoeren... maar het kost, zooveel geld
em over geld kan ik helaas niet beschik
ken en Leeuwenhoek keek zuchtend naar
den grond en daarna Poggeman aan, die zwij
gend naast hem bleef voort wandelen.
„Het is maar al te waar ging bij voort,
„en hot is geen eer voor do menschheid, dat.
haar weldoeners... ik doo maar een greep
PrlosnitsJ, Schroth, Franckc. Hahn. alle man
nen van do nieuwere richting, hebben moeten
kampen tegen ;pot en verguizing Allen rijn
door do officieele wetenschap voor kwakzal
vers uitgekreten, allen hebben geworsteld to
gen armoede, totdat liet aantal hunner gene
zingen niet meer ontkend kon. worden... zoo
zal het ook hier in Nederland gaan, ik wil en
zal hier do baanbreker worden, ik ben van
het heil, dat onzo methode brongen zal, op
't innigst overtuigd... O. kon ik maar iemand
vinden, die mijn denk- en werkkracht wildo
aanvullen met. eenig armzalig kapitaal. Ik heb
niet veel noodig, wij zouden op kleine schaal
kunnen beginnen, maai-, ik boot er zeker van.
binnen weinige jaren zal onze in
richting veel te klein rijn, wij zouden haar
moeten uitbreiden, de patiënten zouden naar
ons toeetroomen, nieuwe stichtingen zouden
overal verrijzen. en bij do eerlijk verkregen
welvaart, zouden wij het heerlijk bewustzijn
in ous omdragen, honderden hun levenslust
eu levenskracht fe hebben teruggeschonken
en den stoot te hebben gegeven tot een wijze
van leven, waardoor een geheel volk rijn ge
zondheid herkreeg.''
Bij dio vol geestdrift uitgesproken woorden
maakte Leeuwenhoek in rijn opgewondenheid
zulke groote stappen, dat Paggeroam hom
slechts hijgend volgen kon.
„Mijnheer," riep hij eindelijk, terwijl hij
hem bij den arm greep en dwong stil te staan,
„uw doel is grootscli, is verhevenIk voel liet
diep .Jaren lang heb ik, als zoovelen alk-en
geleefd voor eigen genot, terwijl wij u en an
dore men&chenvrienden lieten lobben en
zwoegen Mot u prijs ik den dag gelukkig, die
mij u ontmoeten deed, die mij op tweeërlei
vrijt, aan mijzelf ontdekt heeft. Mijnheer Leeu.
wenhook, ik wil niet alleen uw patiënt, ik wil
•edohedper worden. Wat li ontbreekt, be
ik in voldoende mato om op bescheiden
schaal oen aanvang tc maken met uwe mensch.
bevende plannen."
Zolfs een minder argeloos man dan Pogge
man zou misleid zijn geworden door de hoog
hartige welwillendheid, waarachter Leeuwen
hoek zijn innerlijke voldoening verborg.
Het is inderdaad do wijste partij, dio U
kiezen kon, waarde, heer, dien ik weldra mijn
compagnon zal noemen. Door u bij mij aan
to sluiten, zal uw naam blijven leven als die
van een der woldoeners van hot raenaohelijk
geslacht Aan uw tot nu toe vrij doelloos be
staan een wijding worden gegeven, uw
geschokte gezondheid zal terugkeeren on het
geringe offer, dat gij in don beginne brengen
zult, zal u iu dc toekomst rijke vruchten op
leveren. Kom, laat ons nu terugkeer en ©n aan
onzen eenvoudigeu, frugivalen maaltijd onze
verdere plannen bespreken
Het was merkwaardig te zien, lioc de hoer
Poggeman meer ou meer oplook. rijn gang
werd veerkrachtiger, de oogen kregen hun
ouden glans, zijn stom klonk luider on nu en
dan ontsnapte een hartelijke lach aan rijn
lippen
Mot niet geringe verbazing keek dan ook
de kasteleines, juffrouw Hartsliooro., lief. twee
tal aan, toen het terugkwam. Zij; vertrouwde
liaai' oogon niet. Was dat dezelfde man, die
een paar uur geleden zwijgend de trap was
opgeslopen, die nu een druk discours voerde
011. ea- uitzag als Holland» welvaren? En ook
die vreemde* s/tioewhaan, dio wonderdokter,
naar zij vau dén zeeman gehoord had, droeg
het hoofd zoo. fier in idicm nok en zag er aoo tri-
omphantelijk uit, alsof hij' een professor in
optima forma was. Wat drommel was hun op
weg bejegend Het geduld van juffrouw Harts_
hoorn, die wel niet nieuwsgierig was, maar
toch geheimzinnigheden niet uit kon -taan.
werd dezen dag op een zware proef gesteld.
„Komaan, mijn waarde Poggeman.'' riep
Leeuwenhoek zoo luid. dat men het hecle huis
door hooren kon. „zet u thans neder aan den
disch, die nog wed niet geheel volgwn de
voorschriften dor wetenschap i? aangericht,
dal is voorshands alleen mogelijk in boivial-
do restauraties en. sanatoria, maai* waarvan
toch in ieder geval de schadelijkste ingre
diënten verwijderd zijn. Ge ziet dat er nog
genoeg over blijft, al levert de dierenwereld
haar contingent niet
„Inderdaad," aei Poggeman, „die panne-
koek jee zien or niet onappetijtelijk uit, maar
u moet bet oon pas bekeerde vergeven, in
dien hij aardappelen en boenen en rijst en
nog eens weer meelspijs wat al te... onfin, ik
zal er wel aan wennen. Nu op uw gezond
heid," on volgons oude gewoonte, maar nu
met Victoria-water, vulde' hij zdjfn glas en
klonk met. zijn nieuwen vriend.
Do maaltijd was spoedig afgeloopen, maar
toen na het schillen van een sinaasappel Pog
geman zonder er bij te denken rijn sigaren
koker uit den zak haalde on dien rij© tafel
genoot, presenteerde, deinsde 'Leeuwenhoek
terug, als stake© oven zooveel adders hun
koppen uit dien kokor siaaond naar hem op:
„sigaren, nicotine, beate vriend, dat ia ver
gif'"
„O pardon," zei dc arme Poggoman, terwijl
hij rood werd, „hoe kon ik mij zoo vergissen f"
en zuchtend Mak hij rijn koker weer in den
zak.
Leeuwenhoek glimlachte eve©, atak toccx
rijn lange becnen vooruit, kruiste do anuen
over de borat cn begon: „nu aa© do behoefte
van ons lichaam voldaan is, laten wij nu eens
spreken over aaken. Zooals ik u zei. ik ben
arm. Het weinigje. dat ik bezat, is bij mim
verschillende proefnemingen geheel ingebnw-
keld. De enkelo patiënten, die zich aan mij
toevertrouwde©, zijn eveneens schaars met
aardscho goederen bedeeld en hoe groot hun
diankbaarhoid ook is, zij kramen mij niet
helpen..."
Wordt vervolgd
„Wat hem smaakt Daar höbt u 't juist.
Maar onase smaak is in don grond bedorven.
De normale mensch gruwt bij den reuk en
het gericht va© bloederig vleesch eu hij zou
rille© er rijm tanden in te zetten. Vergelijk
daarbij het roofdier, welks natuurlijk voedsel
vleesch. is. Als hij blood ruikt, gaan rijm oogen
vonkelen, zijn geheelo liohaam trilt va© be
geerte e© heeft hij rijm prooi in de klauwen,
da© verscheurt hij haar met wellustige woede.
Wij echter hebben ons moeten" wennen aan
het eten va©; vleesch evenals aan het rooken
van tabak, het drinken van alcohol, het schui
ven van opium. Wat daarentegen doet al on
ze zintuigen weldadig aan Het i9 do reuk en
het gericht vata sappig fruit en malsohe groen
ten, het doet o©g watertandenrnoak de volks,
taal het teekenaohtig noemt. En inderdaad
zoo is het. De mensch is van nature een fragi-
voor, een vruchtoneter, hetgeen raeds blijkt,
zooals ik u later óp wetenschappelijke w' Ve za'
aantoonen. uit zijn gebit en rijn darmkanaal."
„Mijnheer," viel Poggeman hem in de rede,
ik kan dat alles zoo in eens niet verwerken.
Allerlei nieuwe gezichtspunten rijpe© voor
mij óp. Om een werkelijk gezond leven te lei-
dé» moeten wij dus afstand doen va© roo-
