KOLONIËN.
"BINNENLAND.
stond en daar gewelddadigheden gevreesd
werden, werd politie geroepen. Inmiddels
hadden oveneens stakende schoonmakersge
zellen kans gezien, zich biji dc bakkersgezel
len aan te sluiten, waarop men vereend de
politie te lijf ging. Deze bleek tegen de over
macht niet bestand; oerst toen versterking
was opgedaagd, gelukte het haar, de menigte
uiteen to drijven. Negen personen werden gc-
arrostoord. In do omliggende straten waar
de winkels voorzichtigheidshalve gesloten
worden, zijn politio-agenten geposteerd.
Tegelijkertijd drongen de stakende bak
kersgezellen in een viertal bakkerijen en be
goten daar de waren met wijnazijn, terwijl
zij het materiaal vernielden. Daarna trokken
tij naar het gebouw waarin het ziekenfonds
zetelt en verbrijzelden ook daar do meube
len. Twee politieagenten werden tot bloe
dens toe geslagen. "Verscheidene gezellen
werden gearresteerd
vEen trein van de lijn Delaworo-Loka-
wonna Weet kwam Donderdagmorgen in
botsing met eonigo wagons van de oloo
trisoken tram, dio sabolieren vervoerde.
Twaalf kinderen zijn gedood. Een
dertigtal zij(n min of meer ernstig gekwetst.
Do tram was vol scholieren en reed zeer
traag. Het was op een gevaarlijk punt, dat
dc botsing plaats had'. De machinist had
den komenden trein bemerkt en aanstonds
geremd, maar daar het spoor vol ijs lag,
werkte de rem niet en do schok was zoo he
vig dat de wagons van do tram omgeworpen
worden.
Vele knapen en meisjes verdwenen onder
de wielen dor locomotief. Het schouwspel
was vrewelijik. Armen en boenen lagen langs
den weg en do sneeuw was op grooten af
stand met bloed bevlekt. Een verminkt lijjk.
werd ver medegeeleept. De machinist be
kwam een schedelbreuk. Zijn toestand is ho
peloos.
vUit Sjangbaai wordt omstreeks medio
Januari geschreven Voor eenige dagen vond
in Nanking eene aardafschuiving plaats,
waardoor honderden manschen en groote
massa's kostbaar materiaal in de golven van
die Yangtsekiang verdwenen.
Op do plaats, waar de stoom booten der
China Navigation Company gemeerd werden,
hadden dó agenten dier maatschappij onlangs
enorm groote vakhuizen laten oprichten. De ri
vier is daar ter plaatse ontzaglijk diep, wel bij
de 200 voel. De sterke strooming heeft ver
moedelijk den steil afhel lenden oever on der-
spoel d. want 11 Januari zakte alles plotseling
weg, zooelat de pakhuizen, met wat er in en cr
nm was, in. liet. water stortten. Do stoomboot
Poyang was juist bezig Itaar lading te lossen
cm deze omstandigheid maakte het verlies aam
memedhenlevens grooter dan liet anders ge
weest zou zijp. Buitendien worden dozijnen
Chimeesohe booten (sampang) onder dc mas
sa's aarde bedolven en mede verzwelgen.
Daarentegen schijnen geen buitenlanders am
het leven gekomen te zijp. Het in dó nabij
heid der verdwenen ei loodsen gelegen douane
kantoor staat weliswaar nog, doch: het heeft
eveneens zeer geleden en is ontruimd moeten
worden.
OOST-INDIË.
De pretendent-Sultan. Aam d*
Dali Ct. word dato 13 Januari uit Koeta-
Radja geseind:
Hedenmorgen, negen uur arriveerde hier
sultan met favorite vrouw, zoon en ongeveer
175 volgelingen; hdj, gezeten in' directiewa
gen stoomtram, werd begeleid door majoor
Van der Maateu, asistent-resident Vermeu
len en controleur Westoneng. Veel belangstel
lende inlanders t'u Europeanen, waaronder
autoriteiten, bij hot station aanwezig, doch
behalvo genoemde hoeren niemand in offi
cieel kostuum het perron was gereserveerd
voor Atjehscho hoofden. Van station naar
zijne woning reed sultan in rijtuig van den
generaal. Van Houtsz, mot z n zoon en den
assistent-resident van Groot-Atjeh, daarach
ter majoor Van dor Maaten met sultans echt-
genooto.
Sultan zag or uit als iemand van onge
veer 35jarigen leeftijd, kortgeknipte liaren,
lengte iets kleiner dan middelmatig, klein
donker kneveltje, ietwat ziekelijkhij; kon
mooielijk loopen en was gekleed ini grijsach
tig buis mot dito broed?.
Het uiterlijk der sultane door «luier niet
ziohbtaar.
Sultan's woning afgesloten door omheining,
wordt bewaakt- door drie wachten, de ingang
door een officier.
De officieel© onderwerping heeft waarschijn
lijk over een paar dagen plaat®; fotograaf
Nieuwenih.jjs nam kiekjes.
Aan luitenant-generaal J. B. van Heutse
ia door de ingezetenen van Koeta-Radje eon
serenade gebracht.
Het Bat. Nb)d. schrijft.
Het ontvangen telegraphisoh bericht dat
de prctcndent-sultau van Atjeh schriftelijk
zijn onderwerping heeft aangeboden, gaf ons
aanleiding oen onderhoud te verzoeken met
iemand wiens gezag in zaken, Atjeh betref
fende, sedert jaren onbetwist staat. Wij gevon
hier zoo getrouw mogolijk weder wat wij uit
zijn mond opteekernden
De naam .pretendent-sultan' voor Toean
koe Mohammad Daoed is onjuiist. Hij. is geen
pre tondent, maar weetig en volgens de adat
tot sultan uitgeroepen. Dat gebeurde reeds
toeu hij pas zeven jaar was, omstreeks 1878.
Gedurende zijn minderjarigheid stond hij on
der voogdij van Toeankoe Haejim, een kun
dig man, een vijand der comipenio. Hoe de
jonge sultan is opgevoed weten wij niet goed,
wel dat daarbij van een voorbereiding tot
de hoog© waardigheid welke hij te vervullen
zou hebben, geen sprake is geweest. De nau
welijks vijfendertigjarige man is, zooals trou
wens reeds lang bekend was, verslaafd aan
opium, dobbelspel, vrouwen en dergelijke on
deugden moreel als physiek staat hij laag,
het laaiote nu te meer door de rusteloozo
vervolging waaraan hij blootstond, de slagen
hem daarbiji toegebracht.; zijn ponglima's ge
sneuveld, zijn aanhang verstrooid, zijn vrou
wen, kinderon, moeder gevangen. En wetend
in welken nood hij verkeert, was men reeds
lang overtuigd dat hij den een of anderen
dag ziok gewonnen zou moeten geven.
Men heeft herhaalde malen getraokb hem
tot onderwerping te bewegen. Hij heeft ech
ter nooit hierop geantwoord, nooit getracht
uit onze zucht om hem tot onderwerping to
brengen, munt te slaan, door eenige voor
waarden te stellen. Hieruit blijkt wel heb
moest hoe weinig politiek doorzicht hij be
zat; hij had toch voor zichzelf zooveel en zoo
goede voorwaarden kunnen bedingen als hij
wilde, wotond, hij moest hot althans weten,
dat die ingewilligd zouden worden. Het voor
beeld van Habib Abdoel Rachman, die nu
te Mekka goed leeft van de jaarlijkscho toe-
lag hem door ons toegelegd voor zijn on
derwerping, kan hom niet onbekend zijn.
Maar deze rimboe-sultan, die nooit veel
gezag heeft uitgeoefend, indien al van gezag
sprake kan. zijp naar onze opvattingen, bij
de wijpe waarop de hoofden hem behandel
den deze riinboosaiiltau, oen speelbal der
priester-partiji, liet zich liever vinden om
tjaps uit te geven voor het innen van sabil-
gclden, waarvan hij een aandeel trok; om
dan eens meo dezen, dan met genen aanvoer
der mede to doen tot hij nu niet moor
kam
Het verzoek, dat hij door hoofden uit
Groot-Atjeh zal worden afgehaald, spruit
voort uit een oud-Atjeh'sok gebruik. Een
hoofd, dat zich komt onderwerpen, brengt
altijd andere, minder aanzienlijke ofden
mede, die hem als het ware inleidenuit
hun aantal en aanzien blijkt dan dat de man
die het hoofd buigt, iemand van beteekenis
ia.
Wat na do ondorwerping zal gebeuren, is
nog niet to zeggen. De rogeering zal goecl
moeten toezien welk vlcesch zij in de kuip
krijgt. Hem als sultan handhaven en le
Koeta-Radja plaatsen onder de oogeu van
den gouverneur, heeft zijn nadeelcn. Daar
gelaten dat wiji hem nooit als een grootheid
hebben beschouwd, ia het nog de vraag of en
in hoever de zoogenaamde sultanspartij, de
partij van verzet, zijn gezag zou erkennen als
door ons aangesteld sultan. Zij zou hem waar
schijnlijk lieschouwe» als de spreektrompet
van den gouverneur, zijn woorden zouden allo
kracht verliezen hij zou het vijfd'e mei aan
den wagen zijn.
Met zijm onderwerping is, het behoeft naur
welijika gezegd, niiet alle verzet don kop inge
drukt. Wij hebben nog te doen met pnnglima
Polom, een jonge man, pas zeven-en-twintug
jaar oud, maar energiek en fanatiek. Hoe
dikwijls Polcm en de sultan ook in één adem
genoemd zijn - er bestond weiuig sympathie
ttisschen beidendaartoe wa« de een te
krachtig, te doorzettend, de ander te zwak
en tè willoos. Maar Polem erkende het sul-
tansgezag omdat dit met zijm doeleinde strook
te en kon den sultan dus niet alleen laten
aJs deze zijm hulp inriep.
Panglima PoJem komt nu alleen te staan
en tegen! hem zal niui de vervolging hoofdza-
keijjk gericht zijm. Vroeg of laa't zal ook hij
vallen of zich onderwerpen. Wat het laatste
betrefthij heeft zich indertijd er over uit
gelaten dat. als hij zich overgaf, liet zou zijn
aan generaal Van Heutaz.
TVm 2Oston Januari werd uit Kceta Radja
aam de Javai-Bodo geseind
Tloclou ochtend kwam de prot on dón t-sul-
tau vaji Atjeh bi' den ei violen en militairen
gouverneur van dab gewest persoonlijk zijm
on,voorwaarde!iijlco ondorwerping aan 'het
gom vernemen t. aan bieden
Generaal]. Van Houtsz eischic. in antwoord
(kiarojj, dat Toeankoe Moolianiad Daoed zijn
medewerking zal verleenen tot beëindiging
van het vorzot on don terugkeer van alle
riiondieilijike hoofden, in do eerste plaats va.n
die, bohiooroinde tot zijn eigen geslacht dat
ziiin zoom, Tooankori Ibraihim, naar Batavia
zal worden gezonden, nm, daar te worden 0|v
gevoed, en zeide. dat de positie van den pre
tendent nader zou worden geregeld dour de
regeering.
Een hulde aan generaal van Heutsz.
Het, Bat. Nbld. zegt het volgendo naar
aanleiding van de overgave van den preten
dent-sultan
„Niemand zal verwachten dat dan dadelijk
overal do rust intreedtin de dertig jaren
strijd is een generatie geboren die niets an
ders kent, geen ander bedrijf weet dan met
het wapen, in, de hand tegen ons op te treden.
Maar niettemin, zullen wij toch met recht
kunnen zeggen dat: Atjeh onderworpen L
het einddoel, wel eens een droombeeld s-e-
noemd, is feitelijk bereikt.
Dat zullen wij te danken hebben aan ge
neraal J. B. van Heutsz en ware hij buiten
lander, men zou reeds nu spreken van ev.n
vorstelijke belooning voor dezen grooten
dienst, het Atjeb-blok-aan-het-been losge
werkt te hebben Engeland verhief Kitche
ner voor de onderwerping van den Soedan
in den adelstand, gaf hem eeni geschenk \3n
dertigduizend pond sterling; het verhief Ro
berts voor zijn tocht naar Kandahar mede in
den adelstand, gaf hem voor de zoogenaamde
verovering der Boerenrepublieken honderd
duizend pond sterling plus uog eenige titels
er bij.
Wat zal de belooniug zijn, voor generaal
Van Heutsz?
De hoogste eerbewijzen vielen hem reeds
ten deelhij is commandeur dei' Militaire
Willemsorde, ridder in de orde van den Ne-
derlandschen Leeuw, heeft zich een eeresa
bel verworven, is adjudant der Koningin in
buitengewonen dienst, kortelings nog be
noemd tot Hr. Ms. adjudant-generaal, met
den rang van groot-officier der Kroon, een
onderscheiding door de Koningin persoon
lijk verleend. Generaal Van Heutsz bekleedt
verder den hoogstcn rang in ons leger en
ook in die richting is dus alles gedaan. Bo
vendien, geeneraal Van Heutsz, het is be
kend, geeft noch om uiterlijken praal, noch
om titels.
Wat dan? Indien oen voorstel tot het toe
kennen van een belooning in geld de Java-
bode sprak van een ruilliocn, niet zou afstui
ten op allerlei kleinzielig gepeuter zooals wij
dat zoo dikwijls van de Tweede Kamer za
gen, wij zouden daar hartelijk mode in
stemmen. Zelfs al moest dat geld ten laste
van Indië komen. Tegenover de voordeden,
uit een geordenden toestand op Atjeh voort
spruitend, het drieoto voordeel alleen eener
vermindering der uitgaven voor Atjeh) bin
nen niet al te langen tijd beteekent een nril-
lioen niets.
Maar als het niet kan komen tot een der
gelijk klinkend bewijs van dankbaarheid, dat
men dan in ander opzicht toone erkentelijk
te zijn voor den dienst, Nederland en Indië,
Indië in de eerste pluats, door generaal Van
Hcutz bewezen. Dat men overal en algemeen
uiting geve aan het gevoel van, erkentelijk
heid; het make tot een nationaal huldebe
toon.
Generaal Van Houtsz moge in: het alge
meen gesproken niet bijzonder gevoelig we
zen voor eeuig eerbetoon een huldebe
toon als dit zal hem ongetwijfeld treffen!"
Kalomel So hou er verlaat binnen
kort dón militairen dienst. Wij vernomen, dat
'lii- nuct ingang van 3 Maart e. k. eervol ont
slag uil, 's lands dieinsit heeft gevraagd.
Bat. Nbld.
De familiebetrekkingen hicir to latnde
bobben vanwege liet departement. van Kolo
niën bericht ontvangen dlat de le luitenant
van het 3e bataljon infanterie, in garnizoen
to Kcta Rad ja, C. A. Rueanpol, bij een ver
kenning is gewond, benevens 4 mindere mili
tairen. Dgbl.
De Staatscourant van Zaterdag 21 Fe
bruari 1903 bevat o. m. de volgende Kon.
besluiten
benoemd tot ridder in de Orde van den
Nedorlandschen Leeuw J C. Kapteijn, hoog-
lecraar aan de Rijksuniversiteit te Gronin
gen;
benoemd tot president van het Hof van
Justitie in de kolonie Suriname mr. C. J.
Hcijilidij', thans lid van, dat hof.
eervol ontslag verleend als inspecteur van de
volksgezondheid aan dl*. E. Wintgens en is hij
benoemd tot medisch adviseur bij de arbeidsin
spectie
overgeplaatst in zijnen rang bij liet regiment
grenadiers en jagers, de le luitenant. J. W. van
Oorschot, van het 2e regiment infanterie.
op zijn verzoek, als zoodanig eervol entslag uit.
's Rijks dienst verleend, aan dien directeur van
het. postkantoor te Groningen H. W. de Ridder
11. M. do Koningin, vergezeld van een
hofdame, maakte gisteren in een open lamr
d aucr een. rijtoer door Scheven ingen en over
den strand muur.
H. M. de Koningin-Moeder geeft aan
staanden Maandagavond ten Haren Paleize
eon „thé dansant".
De minister van binnenlandsche zaken
verricht sedert het laatst der vorige week
zijne ambtsbezigheden te huis, door een licht®
keelaandoening genoopt tot het in aohtne-
men van eenige voorzichtigheid.
Do minister van Waterstaat, de heer
Dei Marcz Ovens, was lieden licht ongesteld
on moiest thuis blijven.
In de heden gehouden zitting der Prov.
Staten van Zeeland is gekozen tot lid van
Ged. Staten van dat gewest, ontstaan door
do benoeming van mr. Lucasse tot kanton
rechter te Tholen M. ae Jonge, anti-rev.,
met 23 van de 37 stemmen. Op jhr. Van
Teylingen lib., waren 13 stemmen uitge
bracht. Do heer De Jonge aanvaardde de
benoeming.
Bij de gisteren to Haarlem plaats ge
had, hebbende candidaatstellmg voor een lid
van den Raad, vacature wijlen den heer H.
F. van Thiel, is slecht® één candidaat opge
geven n.l. de heer J. L. E. I. Kleynenberg,
die dus gekozen is. Hot is voor de eerste maal
sedert de kieswet Van Houten in werking is,
dat dit hier plaats hoeft
Blijkens bij liet departement van mari
ne ontvangen bericht, is Hr. Ms, pant&arschip
Piet Hein, onder bevel van den kapitein ter
zee J. G, Sne tillage, 19 dezer van Algiers ver
trokken, tor voortzetting van de reds naar
Nederland.
ne monitor „Reinier Claessen", tijdens
de werkstaking naar Amsterdam gezonden,
is naar Hellevoetsluis teruggekeerd en te
Amsterdam vervangen door Hr. Ms. korvet
„Sommelsdijk", het politievaartuig belast
met het toezicht op de Noordzeevisscherij.
De kapitein F. H. Nieuwenbuys van
hrt 5e regiment, infanterie te Amersfoort is
met. ingang van 1 Maart a.s. eervol ontheven
uit de betrekking van adjudant bij het korps.
Door den inspecteur dier infanterie is
de eerste luitenant P. Donk van het 5e regi
ment infanterie, thans gedetacheerd aan dó
Tloogere Kriji^^otaoiolop zijm daartoe gedaan
verzaak overgeplaatst bij het 4e regiment in-
fanten'e te Leiden.
De 2e luitenant G. W. van Lornmel
vau het Oost-Indische leger die bij het leger
hier te lande is overgeplaatst is ingedeeld1 bij
het 7e regiment infanterie.
De officier van administratie der le kl.
J. S. de Biruvn, gedetacheerd to Rijswijk,
wordt met 1 Maart a.s. op non-activiteit ge
steld.
Door den minister van oorlog is be
paald, dat in gewone, gemakkelijk voor uit
stel vatbare gevallen, geen buitenlandsch
verlof zal behooren te worden aangevraagd,
indien daarvan gebruik zoude worden ge
maakt in den tijd, dat er, krachtens art.
110 van „Militiewet 1901" lichtingen onder
de wapenen zijn, terwijl ook gedurende dien,
tijd van reeds toegestane buitenlandsche ver
loven in bedoelde gevallen, geen gebruik
mag worden gemaakt.
D e „R ij d e n d o artillerie".
Het honderdjarig bestaan van het korps rijf-
dende artillerie werd gisteren te Arnhem
herdacht met een caroussel in de fraai ver
sierde manege van de kazerne van het korps.
Een uitgelezen publiek woonde het oarous
sel bij. Opgemerkt werden o. a. de commis
saris der Koningin in Gelderland, baron Mol-
lerus van Westkerke, de burgemeester van
Arnhem, baron Sweerts de Landas Wyborgh,
do wethouders der gemeente, vele autoritei
ten en ofteieren, veelal met hunne dames.
De voorstelling werd geopend met fanfares
door de trompetten van liet korps. Op on
verbeterlijke wijze werd door eenige man
schappen een Hongaarsche post gereden,
waarbij zij staande op twee paarden, waarvoor
twee andere geplaatst, groot© vaardigheid in
figuurrijden toanden. Na deze staaltjes van
uitstekende dressuur volgde een voltige te
voet, waarbij manschappen in gymnastiek-
pakjesi met verbazingwekkende vlugheid tot
over vijf naast elkaar staande paarde nspron-
gen. De carouoael-manoeuvre, gereden door
zestien onderofficieren in hun schitterende
uniformen, vormde een der aantrekkefijikste
nummers van het programma.
Na de pauze werden neg; sohermoefeningen
gehouden, rijden en fleche met drie paarden,
voltige te paard, terwijl het geheel werd be-
sjloten d'oor een fleoho-manoeuivra, gereden
door zes officieren.
De „St.-Ct." no. 44 bevat de wet hou
dende/ goedkeuring der overeenkomst vani
ruiling met de gemeente' Nijmegen en een
kon. besluit houdende vaststelling der loon
bedragen, bedoeld! in artikel, sub TTT, der
Ongevallenwet 1901.
Men sohrijft aan de Arnk. Ct. niet uit
Arnhem
Door het gemeentebestuur van een onzer
groote steden is .aan den minister van finan
ciën het verzoek gericht, inzage te nemen
van de aangiften der vermogensbelasting
barer ingezetenen, ten einde daarnaar de ge
meente-belasting te kunnen regelen.
Dat de minister hierop wel afwijzend zal
beschikken, behoeft geen /betoog, want de
wet verbiedt het eenvoudig. Het is zelfs bijna
ongelooflijk, hoe het gemeentebestuur van
ccn stad van beteekenis zoo weinig op de
hoogte kan zijm van de wet.
In de Staatscourant no. 44 is opgeno
men het verslag dor commissie, in 1902 be
last geweest met het examiueeren van hen die
ocne akte van bekwaamheid verlangden tot heb
geven van middelbaar onderwijs in handels
wetenschappen, zeevaart-kunde, wis- en natuur
kundige wetenschappen, boekhouden of bot
het geven van lager onderwijs in de wiskun
de, bedoeld in art. 65 der wet. tof, regeling
van het lager onderwijs.
Van de Indishe regcering is de mede-
deeling ontvangen, dat d© in het jaar 1903
te Padang te houden koffieveilingen zullen
plaats hebben cup 31 Maait., 30 Juni, 30 Sep
tember en 31 December, en dab in die veilin
gen te verkoopen hoeveel liedien worden ge
raamd, respectievelijk op 8000, 10.000, 11.000
en 6000 pikols. St.-Ct.
De rechter in de arrondissements
rechtbank to Dordrecht, mr. H. W. de Bas,
heeft tegen 1 Mei a. s. eervol ontslag ge
vraagd.
Bij beschikking van. den minister van
financiën is bij den Pensioenraad voor Bur
gerlijke Ambtenaren, met ingang van 1
Maart 1903 benoemd tot assistent J. A. Hen-
keil, thans opperwachtmeester bij het 2e re
giment veld-artillerie te 's Gravenhage.
Bij beschikking van den minister van
justitie is benoemd tot weede-klerk bij het
departement van jutsitie H. L. Neukorke,
te 'a Gravenhage.
Door het hoofdbestuur der Vereeniging
voor vrouwenkiesrecht, heeft zich met eepi
adres tot do Tweede Kaanetr gericht waarin
het te kennen geeft, dat in het wets-ontwerp
tot wijziging van eenige artikelen der gemeen
tewet wordt voorgesteld de vrouiw voor de
betrekking van ambtenaar van den burger
lijken stand, gem eente-ontvanger en gemeen
te-secretaris voor goed uit te sluiten door het
woord „mannelijk" te plaatsen in de artike
len, die op de benoembaarheid tot bedoelde
ambten betrekking hebben.
Nu meer en meer blijkt dat administratie
ve betrekkingen met en zonder comptabel be
heer op bureaux der departementen, van al
gemeen bestuur, op gemeentc-secretariën, op
de rijkspostspaarbank en op groote handels-
ou bankierskantoren, op de meest bevredigen
de wijze door vrouwen worden bekleed, meent
het hoofdbestuur, dat het een daad van onbil
lijkheid zou zijn, gelijksoortige betrekkingen,
enkel en alleen omdat zij in de Wet ge
noemd gorden, voor de vrouw ontoegankelijk
te maken. Daar toch bekwaamheid en ge
schiktheid geen reden tot uitsluiting kunnen
geven, bestaat geen afdoende beweegredjen
waarom de helft van Nederland's bevolking,
alleen omdat zij vrouwen zijm, voor deze be
trekkingen onbenoembaar zou worden ver
klaard.
Om die redenen neemt adreeeant de vrij
heid aan de Tweede Kamer beleefdelijk doch
met aandrang te verzoeken aan deze uitslui
ting hare goedkeuring niet te verleenen en
z«oo het aa.ntwijfel onderhevig mocht wezen,
dat vrouwen thans voor deze betrekkingen
benoembaar zijn, dezen twijfel voor goed op
te heffen.
Frieach Genootschap. Blijf
kens het thans verschenen 74ste verslag van
het Frieach Genootschap van geschied-, oud
heid- en taalkunde (over 19011902) was
het getal eereleden 2, buitengewone leden
48, gewone leden 467 en dames-donatrices 18,
te zamen 535.
Het museum werd in zijn onderscheidene
onderdeelen weder met vele voorwerpen ver
rijkt; niet weinig ook belangrijke vondsten
uit afgegraven wordende terpen waaronder
meer dan één uit het Romeinsche tijdperk;
het munt- en penningkabinet evenzeer o. a.
uit het Romeinsche van véór Christus, uit
het Merovingische en uit het Karolingische
tijdperk. De groote verzameling van vroeg»
middeleeuiwsche munten, in de Friesche ter
pen gevonden, trok weder voortdurend de
aandacht der buitenlandsche numiamaten.
Bij het einde des jaars stond het genoot
schap in correspondentie met 63 buitenland
sche en 34 binnenlandsche genootschappen
en inrichtingen.
Vereeniging voor Physische
Therapie. In eene algemeen© vergadering,
Zaterdagavond gehouden, heeft zioh geconsti
tueerd de Vereeniging voor Physische The
rapie.
Deze vereeniging, waartoe reeds 74 Amster-
damsche doctoren als lid zijp toegetreden,
terwijl vele andere medici te Amsterdam hun
sympathie hebben betuigd met haar streven,
stelt zich, volgens art. 2 van haai* statuten,
ten doel een inrichting voor physische thera
pie daar ter stede op te richten en in stand
te houden. Zij gaat hierbij uit van het begin
sel, dat een medische inrichting geen finan
cieel© onderneming mag zijn, gedreven uit
winstbejag, en dat beheer en bestuur van een
medisca instituut ook onder medische leiding
dient te staan.
Aan het bestuur is het recht verleend een
ïeening van f 50.000 uit te schrijven.
Het bestuur bestaat uit de heeren prof.
dr. H. Treaib, voorzitter; arts J. van Bree-
men, secretaris; dr. C. Delprat, dr. S. de
Lange, dr. M. Mendes de Leon, dr. G. van
Wayenburg en prof. dr. C. Winkler; terwijl
de heeren mr. G. Vissering en J. Ingenohl,
architect., zioh welwillend hebben bereid ver
klaard adviseur der vereeniging te zijn.
(Hbld.)
Vereeniging tot herstel van het land
bouwbedrijf in Zuid-Afrika.
- Wij ontvingen een sctkrijiven van het
bestuur van bovengenoemde vereeniging,
waarin wordt meegedeeld, d)at de koninklijke
goedkeuring op de statuten eiken dag kau
worden verwacht.
Inmiddels heeft dfe vereeniging nog geen®
m'ilitspeaiMonlijkikeiiid, maar wel reeds ecu
wettig bosbaan, daar er voor de oplichting
dener vereeniging geene koninklijke goedkeu
ring noodig is.
Winstbejag staat niet op don voor grond,
lioewcl dc strekking evenmin zuiver pliUan-
tropio is. Fai.teilpk is hot te. doen om rcn.tc-
looze voorschotten te geven, in wolken vorm
ook. die na ecnigen tijd terug zullen worden
betaald
Iediea- hóeft dus redelijke kansen zijn geld
terug te krijgen.
Het bestuur hoopt, dat niet slechts onkels
kapi.üailiistoii geld ziuilIon geven, maar dat, ook
do groote massa dJer gewone burgers, zal mee
doen.
Vele kleine bijdragen kuuneui een groot
kapitaal opleveren en het hindert niemand,
af hij over een bedrag van enkele guldens,
gedurende eenige jaa*en geen rente ontvangt.
De Vereoiviigiing hoopt ook, dat de talloozo
locale en provinciale organisaties d!ie zaclii
indiertijd, zoo in als buiten Nedierland, heb
ben gevormd om. geld voor de boeren te ver
zamelen en dlie nui hare taak als afgeloopen
beschouwen, geneigd zullen zijn aub-ooiniiité's
van do vereeniging te worden.
Het bestuur dier vereeniging is op dit
oogenbliik samengesteld, ais volgt
Mr. H. Verkouteren, Amsterdam, voorzit
ter; H. G. du Crooq, Amsterdam, Leidsche
gracht 11. secretaris; P. W. van de Ven,
Ginncken, penningmeesterC. van Goor
Ezn., Amtcrdam Tj. vaai der Zeei, Brenke-
len mr. F. II. G. vian der Hoeven, Alkmaar;
H. Wcrhheim, Amsterdam.; A. Koolhoven,
Bloemend'aal.
Do vereeniging stelt zich volgens d!e sta
tuten ben dioel de Hollandsoh-Afrikaansclio
bevolking in Zuid-Afrika in staat te stellen
haar landbouwbedrijf weder aan te vangen
on voort te zetten.
Zi j tracht baar doel te breiken door
a. hot verschaffen, voor den kostende»
prijs, van materialen voor huizenbouw, ijzer-
draad, doorndraaid, palen, voor liet. omheinen
van gronden, en wat in die gegeven omstan
digheden zal blijken onmddidellijik noodiig ta
zijn, tot hervatting van het landbouwbedrijf.
b. het aankoopen of huren van gronden
en het uitgeven dlaarvan tegen dón daarvoor
door die vereeniging. betaalden koop- of huur
prijs, met bijvoeging van een door liet bestuur
te bepalen vcrlioaging, uitsluitend tot dekking
der risico's
c. het verstrekken van zoo mogelijk ren-
teloozo geldelijke voorschotten. Eene door het
bestuur der vereeniging aan te wijzen com-
missie, bestaande uit in Zuid-Afrika. gevestig
de peronen, zal beilat wonden met de uit
voering van de in dit artikel omschreven
middelen.
Voor ieder bedrag van vijf gul dén dat door
oon lid der vereeniging als contributie is bij
gedragen, wordt hem een genummerd schuld
bewijs aan toonedetr verstrekt, dat recht geeft
op de terugbetaling daarvan uit de baten der
vereeniging, ten tijjde van hare liikwidatie-
Mocht een lid dier vereeniiging bedanken, vóór
dat diotor hen» een bedrag van vijf gulden
aan contributie is betaald, dan verliest hij
alle aanspraken op de door hem. betaalde
ccntriibutiëii en vervallen deze aan de ver
eeniging.
De anti-militaristische propaganda-ver-
eeniging te Delft zo-nd naar aan de N. R.
Ct. wordt gemeld vóór 18 maanden hare sta
tuten in, ter bekoming van de Koninklijk©
goedkeuring. Sedert kwam noch de Ko
ninklijke bewilliging, noch eenig schrijven
van het departement van justitie in, waaruit
kon blijken, dat tegen de goedkeuring be
zwaar bestond.
Hot bestuur der vereeniging zal trachten
door mogelijke wijziging harer statuten als
nog rechtspersoonlijkheid te verkrijgen.
Een woord tot het publiek.
Wij ontvingen een artikel onder bo
venstaande titel, onderteekend door den hoer
Oudegeest, voorzitter van. de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramweg-perso
neel. In het uitvoerige stuk behandelt do
schrijver allereerst de beschuldiging van ter
rorisme in ons land te hebben uitgeoefend,
en dit opvattende als „pressie op het spoor
wegpersoneel", stelt hij daartegenover dat
de overgroote meerderheid van de georgani-
seerden en ook "van degenen die buiten de
organisatie stonden, vrijwillig hot work heb
ben neergelegd.
Verder wordt in het stuk er op gewezen,
dat organisatie® van spoorwegpersoneel vol
strekt geen nieuwe dingen zijn, die in ons
land voor rt eerst bestaan, „In alle beschaaf
de landen bestaan zo en werken zij ten nut
te en ten zegen van het betrokken perso
nen. Dan, waarom zou ons niet vergund
zijn te doen, wat voor alle andere arbeiders
goed, nuttig en heilzaam wordt geoordeeld?
„De eenige manier om onze belangen te
behartigen en gehoor te krijgen voor onze
grieven is voor ous, zoo goed; als voor welke
categorie van arbeiders ook, krachtige oagar
