KOLONIËN.
BINNENLAND.
-
inni««inmnm->
en vier wagcu-> woeden bcaoluulugdsee per
sonen, waaronek r een reiziger zijn zwaar en
eonigo anderen licht gekwetst.
vDo ge-stolen B o e r e n b i j b 1 s.
Lord Roberts doet in do 1 vladen een beroep
op de Engelse officieren en soldaten, om
aan de Roeren <k» gestolen bijbels terug t
geven.
v— TT. on ge lasten. Sedert ©enigen ti_
zijfn de bewoners van het Alpenstadje Rozi
«eer ontevreden over eene zoor hooge hela*
tmg. die op liet; vlceseh en andere levensmid
delen i- gelegd1. Dtzer dagen werd voor aan
het stadhuis om plaat aangeplakt, waarop
een os. een ezol cn een hond, in vertrouweÜj
göspiekk verdiept, waren afgebeeld. Het g
sprok liep als volgt
De os Hoevee! belasting betaalt gijf
De hond20 kronen per jaar.
Do <>- Wat een geluksvogel! Tk ■meet- 13
lioMor per kilogram betalen.-
Beiden (tot den ezel)En gij
x/a ezel Ik behoef in hot geheel geen be
lasting te betalen ik zit in den raad
OOST-INDIË.
Het. Bat. Nbld. Van 30 Mei moldt
He<len vertrok naar Djarnbi. met. bestem
tning Zuid-Korint.ji, een inlandacho compagnie
van het negende hataillon infanterie ander de
bevelen van den kapitein A. C L. do Klerck.
Naar wij vernemen, zal over een week een
tweede compagnie van genoemd bataiQon eve-n
oons Tjimahi verlaten oon van uit lu*h Djam-
bisclie tegen Eorintji to ageereu Deze com
pagnie staat onder bevel van tien kapitein B.
Filet.
Dcli. Wij kezen in het Dat. Nbld. van
3 .Tuni
Mr. J. I.. Th. Rhemrev officier van just i
tie, vertrekt morgen naar Deli om een on
Ideraook te doen naar do door mr. Van den
Brand beweerde koelicachandalen.
Nog niet uitgerooid. De Deli Ot. schrijft,
Men beweert wel eens, dat de olifant uit
Sumatra verdwijnt, nuverminderen doen
zo wol, maar verdwijnen?...
Dezer dagen inspecteerde iemand in het
Serdang9chc een stukje oerboach, toen hij tot
zijn schrik bemerkte muiden tusschon een
kudde van ca. 80 van die kolossen verdwaald
te zijn geraakt ook nabij Tanah Abang is
wem- een groote- kudde gespoord, die de ge
woonte schijnt be hebben van de onderneming
van den heer Rink af tot dicht bij die van
den heer Glas heen en weer te zwervu.
Do Westmoesson aldus lezen wij in
het Soar. lib Ld. hoeft ons in den oosthoek
nog niet verlaten. Men krijgt don indruk dat
het gewone begm en einde van het natte ge
tij een maand verschoven zijn, zoodat het
niet de periode van December tot April, maar
van Januari tot Mei dekt. In die laatsto dagen
worden wij herhaaldelijk, zoo over dag ala
u«** nachts, door buxeu venaal* waaronder er
waren die vrij wat water aanbrachten. Op de
suikerfabrieken vindt men dit minder aan
genaam het bedrijf hokt *1 spoedig door de
moeilijkheden met den aanvoer van het riet.
Do verklaring van de meiterologischo capri
ces moet een gewoon sterveling overlaten aan
de hoeren van het vak. Maar het is vreemd
dat de Merapi en naar wij verder hooren,
ook de Kloet zoo vreemd doen. Do laatste
vulkaan die twee jaar geleden door een erup
tie in optima forma Oost- en vooral Midden-
J»va in rep en roer bracht. 1 et dezer dagen
zulke verdachte g luiden hooren, dat men rich
zeer bea'igrt. maakte Ook is or. evenals t-
jaar geleden, kome i ri'm. 11ïe volgons
ooatewh c n wo?tersch bijgeloof ,-i Herlei lee-
lijke dingen pleegt t<> in brodn roeren. Intus-
•ehon hopen wij hok 1w*t«
WEST-1NDIË.
Uitzetting van generaal
M a t o s. Het' hoofd der Venezolaansche in-
surgentenpartij. generaal Mato», heeft van
de Nederlaiidsohe autoriteiten op Curasao
bevel gekregon naar elders te vertrekken.
Generaal Matos was, na zijn jongste» nedei-
lagen in Venezuela, behoeftig en berooid
te Willemstad aangekomen.
Staten-Generaal.
B an k-octr oo i.
Het afdcelingsverslog is verschenen over de
wetsontwerpen, houdende verlenging en wijzi
ging van het aan de Nedcrlandaclio Bank ver
leende octrooi in verband inet do intrekking van
de muntbiljetten.
Verscheidene leden ontwikkelden het denk
beeld dot oprichting van een Staatsbank boven
verlenging van het octrooi de voorkeur verdient.
I)o groote meerderheid verklaarden zich tegen
een Staatsbank-
Bij de behandeling van het wetsontwerp wer
den verschillende wenachen geuit omtrent de in
richting der Bank.
lo. Wijziging van de wijze van verkiezing van
de commissarissen van de Bank werd van ver
schillende zijden verlangd.
2o. De Bank zou volgens verscheidene leden
béhooren t«> worden belast met. -Ie taak die thans
door de Rijks-betaalmeesters wordt vervuld.
3o Sommige leden meenden dat het beginsel
van éénhei I van papiercirculatie titans in de
wet behoorde to worden uitgedrukt, terwnl de
eigenlijke taak van een Centrale Circulatiebank-
in de wet beter behoort te worden uitgedrukt.
4o. De Nederlandsche Bank doet naar men
van verschillende zijden meenden, niet genoeg
voor <h» ontwikkeling van het giroverkeor. De
uitbreiding daarvan zou zeer wel mogelijk zijn en
de belangen van handel en nijverheid zouden
daardoor worden gebaad. Men verlangde dat de
Bank het aautal correspondentschappen zou uit-
bteiden.
Wellicht ware haar de verplichting op te leg
gen, in alle gemeenten boven de 5000 zielen een
•-nrreapondentechap te vestigen.
Verder ware te overwegen in hoever tot uit
breiding van het giro verkeer van de hulp der
postadministratie partij kon worden getrozken.
tfommigen wenscbien verlaagd te hebben het
minimum-bedrag voor beleening ran effecten.
Enkelen betwijfelden of de credietmiddelen der
Bark wel in voldoende mate ten goede komen
aan het onroerend vermogen en in 't bijzonder
aan den landbouw.
5o. Eenigen wenaebten de bevoegdheid te
geven tot het uitgaven van biljetten van f 5.
Algemeen werd "erkend, dat de Bank tot do.*
verre gedaan heeft wat zjj kon om onze zilveren
munt op de goudwaarde te houden.
Op gezag van de heeren mr. N. G. Pierson en
G M- Boissevain wilde men de Bank de ver
plichting opgelegd zien om. ter waarborging van
la toekomst, goud tegen muntprijs beschikbaar
ie stollen wanneer het verlangd wordt tot brei
deling van den wisselkoers. Een afdoende waar
borg tegen depreciatie van ons ruilmiddel zou
zijn geleidelijke ontmunting vau onze grovo zil
veren munt
Vele leden zouden het octrooi voor langoren
tijd. dan 15 jaren, liefst voor 25 jaren, verlengd
willen zien. De Bank zou daardoor meerdere
stabiliteit hebben en in de gelegenheid wezen
•belangrijke en kostbare verbeteringen aan to
•brengen.
Hei voorstel tot intrekking der muntbiljetten
vond «lgemeene instemming. Doch men achtte
liet ernstige overweging waard om eene wette
lijke voorziening te treffen ten aanzien van het
geen noodig zal wezen hij het doen van gerech
telijk aanbod van betaling en consignatie.
Berichten.
De Staatscourant van Zondag 5 on
Mtuwidag <1 Juli 1903 beva t «do vol gomde
Koninklijke besluiten
benoemd tot 1 eeraar aan do rijks H. B S.
te Zwolle .1. Rottier, tijdelijk 1 eeraar aldaar;
benoemd tot leer aar aan do rijk-; H. B. S.
te Middelburg D. Kruijder, tijdelijk leeraar
aldaar
benoemd bij het wapen der i n f a n t e-
r i o:
bij hot regiment grenadiers en, jagers tot
majoor do kapitein .1 C. Verspyck Mijnssen
van het korps
bij hot 3e regiment
tot kapitein de lste luitenant P. J. A.
Yratgeua van het Inatrucio-bataljon
in zijii rang overgeplaatst bij het regi
ment grenadiers en jagers do kapitein E.
F. C. baron van Omphal Mul eft, van liet
3e regiment
ingesteld- een Staatscommissie voor een on
derzoek naar don financieelen toestand der
gemeente
benoemd tot leden dezer commissie jhr. mr.
K A. Godin de Beaufort, oud-minister van
financiën, lid der Eerste Kamer te Maars-
berg^n, tevens voorzitter*A. baron van De-
dem, lid der Tweede Kamer te Dalfsenjhr.
P J. J. S. M. van der Does de Willebois,
burgemeester van 's Hertogenbosch, lid der
Eerste Kamer; mr. Th. Heemskerk, lid der
Tweede Kamer en wethouder van Amster
dam G. II. nintzen, winouder van Rot
terdam; mr. M. J. C- M. Kolkman, lid der
Tweede Kamer en lid van den raad te
Gravenhagemr. F. S. van Nierop, lid
der Eerste Kamer en lid van den raad te
Amsterdam; jhr. mr. P. J. A. A. M. van
Nispen tot Sevenaer, lid der Provinciale
Staten van Gelderland, tv Arnhem; H. Pol-
leir.a, lid van Gedeputeerde Staten van
Friesland te Sneek jhr. mr. O. J. Repelaer
van Molenaarsgraaf, wethouder te 's Graven
hage mr. P- Rink, lid der Tweede Kamer
te Tiel, en mr. J. Sickenga, lid der Eerste
Kamer te Wolvega;
als secretaris is aan deze commissie toe
gevoegd mr. F. A C- graaf van Lynden van
Banden burg. te Neerlangbroek
bevorderd tot apotheker lsto klasse bij de
zeemacht die der 2e klasse P. A. Huber
op verzoek eervol uit den dienst der Marine-
reserve ontslagen de buitengewone luitenant
ter ace lste klasse C. Bakker;
op verzoek eervol ontslagen uit den mili
tairen dienst de ritmeester op non-activiteit
W. C. Völoker, die tevens is benoemd tot re
serve-ritmeester bij het 3. regiment huzaren
benoemd tot ontvanger der registratie en
domeinen te VenloP. A. van der Scheer,
thans ontvanger der registratie en domeinen
te Harhngen;
te Gldeberkoop G. J. Piccardt, thans surnu
merair der registratie en domeinen.
benoemd en aangesteld tot tijdelijk officier
van gezondheid der 2e klasse bij het personeel
van den geneeskundigen dienst van het leger in
I Nederl.-Indië dr. I. Ganon, arts
op zijn verzoek, eervol uit. 's lands dienst ont
slagen. met toekenning ran pensioen, de predi
kant bij de Pruter.tantsche gemeente in Neri.-
Indie P. Th. Wislandt. thans met verlof hier
te lande.
H. M. do Koningin ontving Zaterdag
op Hot Loo den minister van Marine in audi
enti».
H. M. do Koningin en gevolg woon-
den gisterenmorgen de godsdienstoefening in
de herv. kerk tc Apeldoorn bi}, onder liet
gehoor van ds. Van Rhnjn.
Zaterdagavond werd door H. M. de Ko
ningin met gevolg oon wandelrit over Hoog-
Soeron gemaaikt, waarna de thee op het Aard-
huis werd gebruikt.
Haie Majesteiten do Koningin en do
Koningin-Moeder bobben ieder eene bij
drage van f 100 geschonken in do kosten
van herstolling van het karkgöbotïw der
EvangcliscU-Luthersche gemeente to Maas
tricht. Deze kerk is in 16.84 gesticht door
George Frederik, graaf var* Waldeck, gou
verneur van Maastricht.
Uit Maastricht meldt men dat hoewel
een programma voor do ontvangst van do
Koningin en Prins Hendrik nog niet is vast
gesteld. toch roods kan worden medegedeeld,
dat daarop zullen voorkomen: Fakkelop
tocht. waaraan allo vorecnigingeu der stad
zullen deelnemen, bezoek van H.H. M.M.
aan het gesticht Calvariënberg en aan nog
audero openbare inrichtingen van wckïadig-
lieid'bericht iging van de ondoraardscho
gangen van den St. Pietersberg en de buiten
sociëteit Slawant©; ontvangst ten raadhuize.
waar de Kon. zangverceniging Mastrecht» r
Staar en het. orko-t der stedelijke muziek
school oen uitvoering zullen gevenvuur
werk en illuminatie.
- IX verjaardag van H. M. do Koningin-
Moeder, die dit jaar op Zondag is. zal in dc
residentie den daaropvolgenden Maandag 3
Augustus worden gevierd door illuminatie enz.
Z. K. TT. do Prins dor Nederlanden
blijft nog te Aken tot 15 Juli on begeeft ricli
•dan (nut. zijn adjudant jhr. Van Such telen
v. d. H&are) naar Maastricht, alwaar ook dien
dag H. M. de Koningin komt.
If. M. en Z. K. H. vertrekken van Maas
tricht 17 Juli naar het Loo.
Op do terugreis zal ook ©on kort bezoek
worden gebracht aan Roermond on Venlo.
Van een van zeer vertrouwbare zijde
uit 's Gravenhage aan een Zeeuwache courant
medegedeeld bericht omtrent een door Z. K.
H. Prins Hendrik voorgenomen bezoek aan
Zeeland is daar, waar men het weten kan, niets
bekend.
Het bericht kan bepaald worden tegenge
sproken.
De minister van binnenlandsche za
ken, dr Kuyper, zal Donderdag den 9 Juli
Maastricht bezoeken en in het gouverne
mentsgebouw audiëntie verleenen aan hen.
die zich daartoe aangemeld hebben.
Ter gelegenheid va n den nat ionalen
gedenkdag in de Verecnigde Staten van
Amerika wapperde Zaterdag te 's If age de
Unie-vlag van het gebouw der Amerikaansche
legatie en van de meeste hotels.
- Te 's Gravenhage is aangekomen lui
tenant-kolonel Gallet, militair attaché vau
Franknpc aldaar
Da hoer F. W. Stiinkel, bij Kon. beslui 1
van 3 April 1903 uo. 50 benoemd' tot consul
der Nederlanden te Narva, is in die hoeda
nigheid door de Russische regeering erkend.
De heer ,T. D. Viruly, kanselier van het
Nederlandsch gezantschap te Bern. is li£t
excquatuir als vice-consul der Nederlanden iu
het kanton Bern verleend.
Bij do Tweede Kamer is ontvangen
eene missive van den minister van Bimieu-
landsche Zaken, houdende mededeeling dat
de faillietverklaring van den heer Jean Ar-
noldts, lid der Twi ode Kamer, in kracht van
gewijlde is gegaan.
Jenever, on bier-eandida-
ten. Dc „Limb Koer bevat de volgende
verklaring
Geachte Confraters,
Ten einde aan alle voorwendsels, uitvluch
ten en zemelknooperijcn n onze houding tegen,
over de gevreesde bier- en jeneverv»eakiezmg,
die, hedaas, ons hier in 't district Sittard weer
boven 't hoofd hangt, den pas af te snijden,
veroorloven wij ons u de volgende verklaring
onzerzijds toe te zenden.
„De administratie en redactie vau de ..Lim
burger Koerier'' verbinden zich bij deze iede-
ren biercaudidaat. principieelen of foevalligcn,
te bestrijden geen advertenties, aanbevelin
gen van hem op tc nemen, geen circulaires
te drukken, voor hem, tenzij hij schriftelijk
vorzekcre niet met bier of jenever rijn candir
daluur te willen stijven. Op voorwaarde, na-
tuur lijk, dat de andere couranten, die in 't.
district Sitbard abonnementen hebben, zich
wederzijds tob diezelfde gedragslijn verbinden.
Voor de administratie, L. K.,
F. HEROLD
Voor de redactie.
J. THISSEN.
De minister van marine brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat, met in
gang van 1 September 1903, twee plaatsen
als adspirant-ingenicua* der marine, op eene
jaarwedde van f 1200, worden opengesteld.
Candidaten die op dien datum hun 27sto
jaar nog niet zijn ingetreden en in het bezit
zijn van de diploma's van scheepsbouwkun
dig en werktuigkundig ingenieur, ingevolge
de wet van 21 Mei 1863 (Staatsblad no. 50),
en niet behooren tot de marine-reserve of
•het reservekader, worden opgeroepen om
vóór of op 1 Augustus 1903 een verzoek
schrift op gezegeld papier aan hem, minis
ter. in te dienen, om zoo noodig tot het. aan
teijm departement t© houden vergelijkend
examen te worden toegelaten.
Nadere bijzonderheden bevat de Staats
courant no. 154.
Uitslag der overgangsexamens.
Van het Ie naar het 2e studiejaar gaan orea
de cadetten
Artillerie hier te lande»: J. W. Butner, H.
B. Marijt, W. G. de Bas, J. C. Spaich, J. E.
Sc heffer*, A. Fabius, jhr. H. Laman Trip*,
W. F. Grotendorst, F. J. J. Trapman, C. de
Wolff, A. G. Lagerweij, J. C. van den Bent*.
Artillerie Oost-IndiëR. F. C. Smith, J.
T. Mojet, H. van Doornum, H. van den Bos
sche, J. H. Gaado, E. IIPückel*, M. R. Al-
brioh't*, F. Stoltenhoff*, J. L. v>an G-ogh.
Genie hier te landoE. T. Hissink, W. van
dor Hout, D. van den Berg*, J. J. Roelofa
Valk*, C. W. van Dooden, A. L. Thierans*.
Genie Oost-Indi W. M. Dudok, L. C. A.
van de Kasteele, I. M. Milhorn*, A. G. van
Daal en, C. P. Schoenmaker. L. Deibei*.
Van het 2e naar het 3e studiejaar gaan over.
Artillerie hier to lande: P. A. Brouwer,
J. Doorman, G. H. Schouten, L. J. de Dec
ker, H. F. H. C. C. A. von Freijtag Drabbe,
H. J. Karei, F. van Twisk, R. P. J. van den
Berg van Saparoca, C. de ifongh, E. W. G.
van Olden, H. M. G. Higly, H. van Dorsser,
jhr. F. W. L. de Beaufort-, J. A. Muasart, L.
R. Doorman*. P. J. A. Barbals.
Artillerie Oost-Tndië: M. Boerstra, J. H.
Wesseling, B. A. Drielama, W. C. F. Meijer,
A. J. W. Vorster, J. Darmaar, D. A. Step-
han, J. H. Döbkem, F. L. H. Dessauvagie*,
G. W. Boxman.
Genie hier te landeJ. C. van Reenen. M.
Wims, W. A. Kattenbuech, P. W. Scharroo,
N. G. Mol lor, S. C. Sporrij, A. T. van Dappe
ren.
Geme Oost-Indië: S. van Bxter, W. F. van
Vhct, W. A. N. van Es, W. R. A. van Aalide-
ren.
Voorwaarde! ij k
De minister van oorlog heeft bppaald
de sedert gewijzigde b-schikking van den
minister van oorlog van 23 Juli 1902, hou
dende vaststelling van de regeling van liet
voorbereidend militair onderricht te wijzigen
als volgt:
1. De tweede zinsnede onder I l<ij) B' theo
retisch, wordt vervangen door
„Het genoemde in de punten 11 en 12, iri
punt 13, voor wat aangaat het. Nederland-
eche leger, en in de punten 14, 15 ©n 18".
2. De 7 en 8 worden gelezen:
7. Do aanmelding tot deelneming aan
het voorbereidend militair onderricht ge
schiedt jaarlijks vóór 1 Juli in de bij 5
bedoelde garnizoensplaatsen bij den oomroan-
dcerende officier der infanterie of der ves
tingartillerie; in de overige plaatsen, hij den
Met hnt oog op den, nog weinig be
schikbaren tijd vóór dezen datum, kan de
aanmelding in hetjjwur 1903 bij uitzondering
plaats hebben tot e»n met 14 Juli e. k.
burgemeester der gemeente".
8. i>e ooanmandeerende-officieren en
de burgemeesters zenden jaarlijjks vóór of op
1 Augustus aan den inspecteur, in 9 ge
noemd, een staat, ingericht Wlgens het hier
bij gevoegde model I, vermeldende voor ieder
hunner, net aantal jongelieden dat zich over
eenkomstig 7 bij hem tot deelneming aan
het voorbereidend militair onderricht heeft
aangemeld, zoomede de vereischt© inlichtin
gen omtrent de aanwezigheid en de beechik-
baarstelling van eene voor het onderricht
geschikte localiteit".
Verder dat het gestelde in 4 van voren-
aangehaalde beschikking, onder I, bij C.
Lichaamsoefeningen wordt gelezen als volgt
„C. Lichaamsoefeningen.
„(Met een staaf of stok in beide handen).
„1. De armen voorwaarts omhoog heffen
2. Heele beenenbuiging3. De beenen strek
ken, de staaf voorwaarts omlaag brengen en
met het linkerbeen over d© staaf stappen;
4. Het linkerbeen over de» staiaf terugtrokken
en naast het andere in den stand plaateen.
Dezelfde oefening met overstappen rechts,
„of:
„Heele beenbuiging; de armen voorwaarts-
heffen en uit dezen stand beurtelings het
linker- en rechterbeen strekken en buigen".
De minister noodigt ten slotte de betrok
ken autoriteiten u'it, dé gegevens, als bedoeld
»n 8 hiervoren, tijdig in te» zenden, met
het oog op de belangen van de betrokken
jongelieden, alsook op eene behoorlijke voor
bereiding van het te gewen onderricht.
(St.-Ct)
Van het voor dit jaar vastgestelde
contingent! suppletietroepen. 2>160 man, is
door het Kol. Werfdepot gedurende het le
halfjaar slechts -194 man naar* Oost-Indië
uitgezonden, terwijl naar West-Indië, waar
voor het contingent op 110 man» is bepaald,
32 man vertrokken.
Bij het Koloniaal Werfdepot zijn in.
de maand Juni j.l. voor liet leger aangenomen
72 personen, onder wie 21 vreemdelingen en
7 voor 2 jaren gedetacheerd wordende mili
ciens, terwijl van dë Kol. Reserve vertrok 1
detachement, sterk 3 onderofficieren en 40
minderen, waaronder 2 off.afzonderlijk 1
officier en 2 onderofficieren. Uit Suriname
keerden 2 soldaten terug, om den dienst met
paspoort to verlaten.
Het contingent suppletietroepen, dat
in 1904 naar West-Indië moet worden uitge
zonden bedraagt 65 man, waarvan 50 man
voor Suriname en 15 man voor Curasao zijn
bestemd.
Door db spoorweg-enquête oom missie
werdon Zaterdag als getuigen gehoordmr.
J. II. v. Zanten, oommies aan het bureau van
statistiek mr. M. W. F. Treub hoogleeraar
on ma*. Th. Heemskerk, wethouder van open
bare werken, allen te Amsterdam.
Door den groothertog van Oldenburg
zijn verleend het eere-gi*oot'kruis der Peter-
Fried rich-Lud wig-orde aan den grootmeester
van hei Hui9 van H. M. de Koningin, J. E.
N. baron Sirtema van Grovestins; liet eero
commandeurskruis aan den adjudant-gene
raal van H. M. do Koningin, majoor E. F. C.
H. J. baron van Tuyll van Serooskerken, hét
eere-kruis le klasse aan den kamerdienaar
van H. M. de Koningin. J. C. Moors, en» aan
den garderobier van Z. K. II. den Prins
der Nederlanden, Gasow»; het cereki*ui9 2e
klasse aan den nestellakei van H. M- de Ko
ningin, W. J H Caron. en het eere-kruis
3c klasse aan de lakeien G. Blom on G. Jans
sen.
De minister* van binnenlantlsche zaken
heeft bepaald, dat de adjunct-inspecteur van
den arbeid J. J. vau Male te< Groningen] van
6 dezer tot en met 15 Augustus bevoegd zal
zijn in» de 9de inspectie. (St. Ct.)
De gemeenteraad van Breda lieeft
benoemd tot leeraar in dë oude talen
aan liet gymnasium aldaar dr. D. G. J. Nij-
huis te Doetinchem, met 13 stemmen. Op
dr. A. Drost waren 3 stemmen uitgébradht-
Do heer L. F. II. C. Ruland, oud-lid
der Tweede Kamer voor liet district Maas
tricht, is te Vaals overleden.
De commissie ad hoe voor de Inter
nationale landbouwtentoonstelling heeft in
hare jongste vergadering behandeld het rap
port der sub-commissie in zake het terrein.
De meening werd geuit, dat de deelname
welliohtniet zoo algemeen zal zijn als opper
vlakkig scheen. Herinnerd werd. dat ook iu
liet buitenland veelal het internationale ka
rakter slechts voor onderdeden der tentoon
stelling geldt.
Wijl de beantwoording dezer vraag van
groot en invloed zou zijn op de keuze en de
grootte van het terrein, is besloten te trach
ten ingelicht te worden omtrent do mee
ning van de voornaamste maatschappijen
ten aanzien van de vraag, op welke onder
deden de tentoonstelling alleen nationaal
zou moeten zijn.
Haarlemse li Tooneelgezel-
chap. Bouwmeester heeft te Haarlem een
circulaire verspreid, waarin hij meedeelt dat
een gedeelte van het Kleine waarborgkapi
taal uooddg voor de stichting van, aijin Haar-
lemsdii tooneeJgezelschap, reedis gevonden is
en waarbij hij een beroep doet op deu steun
van Haarlem's kunstvrienden v© r het ver
schaffen van het nog overblijvende bedrag
waartegen faciliteiten voor toegang wordt,
verleend. De circulaire is mode ondorteekend
door een commissie, bestaande uit de heeren
H. Binger, Th. de Bock, mr. F. A. Bijtvoet,
A. Koolhoven, Vincent Loosjes, Justus van
Maurik, J. C. Peereboom, jhr. A. W. G. van
Riemsdijk, mr. L. R. van Sloterdijck, J. J.
Zeewoldt. De oommissie, dSe het oudersteu-
n iugskapitaaltje zal beheeren, verklaart, dat
wanneer gevraagde steun wordt verleend, de
onderneming bestaan en slagen kan en doet
een beroep op de sympathie „voor Neder
lands grootsten acteur."
Volgens ae Tel. hoopt Bouwmeester mach
tiging te krijgen in Nov. met rijn gezelschap
in den jofsehouwburg to Börp-ijn eenige»
voorstellingen te gevenShylock Oedipus
enz.
Bouwmeester'» Tooueelge^
zei schap. Men schrijft uit Amsterdam
aan de N. R. Ct.
„Mocht de vrees al reeds geopperd rijn. dat
Louis Bouwmeester, gegeven rijn sterke nei
ging voor het romantische drama, het zoo
genaamde groote werk, zelf leider van eeu
tooneelgezelschap geworden, allicht vervalen
zal tot het bij voorkeur spelen van de dra
ma's uit zijn eersten tijd naar wat wij
van hem mochten vernemen, wenacht hij
wel degelijk naar liooger te streven. Zijn
vaste voornemen is liet repertoire te vormen
uit 't nieuwste on beste, dat op tooneelgebied
verschijnt en hij heeft, om steeds op de
hoogte te blijven, zich in verbinding gesteld
o. a. met. zijn vrienden Lautenburg en Bar-
nay. Hoewel zijn gezelschap er groot genoeg
voor zijn zou, zal hij zich verzetten tegen
splitsing, ten einde op twee plaatsen tege
lijk te kunnen doen spelen, een der ergste
fouten, die hij laakt in liet bekeer van som
mige andere gezelschappen. Zeker meent
hij kan het een enkelen, keer voorkomen,
dat, zonder, wroeten of wringen, twee stuk
ken tegelijk en onafhankelijk van elkaar,
bij één gezelschap zoo. goed mogelijk te ver
deden zijn - - maar begint men er eens mee.
dan is er geen eind aan. Het is zóó verlok
kond twee vliegen in één. klap te slaan,
maar het gevaar voor misslaan is er zóó
groot bijWat de draakjes betreft, die zal
hij bewaren uitsluitend voot Zon- en feest
dagen."
Aan den heer I. I. Poutsma, chef-
decovateur van deu grootem schouwburg te.
Rotterdam, is door den heer F. van Doesc-
laer bestuurder van den Nedërlandsche.n
schouwburg te Antwerpen, opgedragen de
inrichting en het schilderen dei- decors noo
dig voor Araor. waarmede onder den titel
„De onzichtbare Passagier", het toekomend!
tooneeljaar te Antwerpen zal worden ge
opend. (N. R. Ct.)
Het Kiesrecht-rapport der Liberale
Unis.
Wij laten hier de conclusies volgen, waartoe de
commissie gekomen is.
„Onze conclusie ten aanzien van de wijzigin
gen, die de Grondwet op het stuk der kiesbe
voegdheid voor de Tweede Kamer zoude behoo
ren te ondergaan, zijn de volgende:
Artikel 80 worde gelezen als volgt
De leden der Tweede Kamer worden recht
streeks gekozen door de kiezers, welke de wet
aanwijst.
Art. 81 worde gelezen als volgt
De Tweede Kamer bestaat uit honderd leden.
Alles, wat het kiesrecht en de wijze van ver
kiezing betreft, wordt door de wet geregeld.
Toelichtingen. Art. 81. De bepaling, dat de
verkiezing van de leden der Tweede Kamer in
kiesdistricten geschiedt en dat. de verdeeling
van bet Rijk in kiesdistricten door de wet wordt
geregeld, is vervallen. Blijkens een ander deel
van dit rapport achten wij invoering der even
redige vertegenwoordiging noodzakelijk. Nu is
verkiezing in districten geenszins integreerend
bestanddeel van zoodanige vertegenwoordiging
zelfs vindt bij de zuivere toepassing van meer
dere stelsels die der persoonlijke vertegen
woordiginggeen districtelijke indeeling plaats.
Ten einde te vermijden, dat invoering van een
dier stelsels door de Grondwet onmogelijk wordt
gemaaikt, komt het ons wenschelijk voor, de be
paling te doen vervallen.
In de Kieswet worde de actieve kiesbevoegd
heid voor de Tweede Kamer geregeld als volgt
Art. 1. De leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal worden gekozen door de man
nelijke ingezetenen des Rijks, tevens Nederlan
ders, die den leeftijd van drie en twintig jaren
hebben bereikt.
Art. 2. Van het kiesrecht zijn uitgesloten
lo. zij, -die bij onherroepelijk geworden rech
terlijke uitspraak de beschikkine of het beheer
over hunne goederen hebben verloren
2o. zij, die bij onherroepelijk geworden rech
terlijke uitspraaik ter zake van het plegen van een
strafbaar feit ontoerekenbaar zijn verklaard. De
uitsluiting vindt plaats voor eeu tijdperk van
drie jaren, aanvangende op den dag, waarop de
veroordeeling onherroepelijk is gewonden;
3o. zij, die als krankzinnigen in een gestioht
verpleegd worden
4o. zij, die in het burgerlijk jaar, voorafgaande
aan de vaststelling der kiezerslijsten, van rijks-,
provincie- of gemeentewege onderstand hebben
genoten. Onder onderstand wordt verstaan elke
ondersteuning in geld of andere benoodigdhe-
den, tot leniging van nood aan behoeftigen ver
strekt, met. uitzondering van geneesmiddelen
5o. zij, die over het laatstvenloopen dienstjaar
in eene of meer der Rijks-, provinciale of ge
meentelijke directe belastingen aangeslagen rijn-
de. 'het te dier zake verschuldigde niet. vóór of op
1 Maart voldaan hebben
6o. zij, wien het kiesrecht is ontzegd bjj eeno
onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak
7o. zij, die bij onherroepelijk geworden rech
terlijke uitspraak zijn veroordeeld tot eene ge
vangenisstraf van ten minste één jaar. De uit
sluiting vindt plaats voor een tijdperk, aanvan
gende op den dag, waarop de veroordeeling on
herroepelijk is geworden en eindigende drie ja
ren na den dag, waarop de gevangenisstraf zal
zijn ondergaan bij tweede of verdere veroordee
ling voor een tijdperk, aanvangende op den dag,
waarop de verooideeling onherroepelijk is ge
worden en eindigen»le tien jaren na den dag,
waarop de gevangenisstraf is ondergaan.
8<> zij, die bij onherroepelijk geworden rech
terlijke uitspraak zijn veroordeeld, wegens land-
looperij- of bedelarij. De uitsluiting vindt plaat9
bij eerste veroordeeling voor een tjjdperk van
één jaar, bij verdere veroordeeling voor een tijd
perk van vijf jaren, het tijdperk in beide gevallen
;»anvangende op den dae. waarop de veroordee
ling onherroepelijk is geworden
9ó. zij, die bij onherroepelijk geworden rech
terlijke uitspraak voor eene tweede of verdere
maal zijn veroordeeld wegens eene der overtre
dingen, genoemd in art. 426 en 455 van het Wet
boek van Strafrecht. De uitsluiting vindt plaats
voor een tijdperk van drie jaren, aanvangende op
den dag, waarop de veroordeel ing onherroepelijk
is geworden.
Art. 3. Gratie heeft op den duur der uitslui
tingen, bedoeld in art. 2 sub 7o., 8o. en 9o. geen
invloed.
Art. 4. Wanneer ten tijde eener veroorieeling,
als bedoeld in art. 2 sub 7o.8o. en 9o., de uit
sluiting wegens eene vroegere veroordeeling nog
loopende is, vangt de nieuwe uitsluiting aan ten
dage, volgende op dien, waarop de loopende uit
sluiting eindigt.
Art. 5. De uitoefening van het kiesrecht wordt
geschorst
lo. voor hen, die krachtens wettelijk voor
schrift van hunne vrijheid iberoofd zijn
2o. voor hen, wier namen niet op de kiezers
lijst voorkomen
3o. -voor de militairen, beneden den graad
van sergeant bij de zee- en landmacht en de daar
mede golijkgesteklen
a. ten aanzien van vrijwillig dienenden bjj de
zeemacht gedurende hun diensttijd
1». ten aanzien van vrijwillig dienenden bij de
landmacht voor den tijd, gedurende welken zij
zich onder de wapenen bevinden
c. ten aanzien van ingeladen bij de militie
voor don tijd, gedurende welken zjj niet met
groot verlof zjjn
