Jaargang
Zaterdag 5 September 1903.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden toot Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post1.75.
Afzónderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiëu, mededeelingeu enz., gelieve men vóór 10 nur
'smorgenB bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS KEK ADVEBTEMTIÊN
V«n 1—6 rogelif 0.7».
Elke regel meer- 0^15;
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedriff bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Èèpe
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvta&g
toegezonden.
Politiek Overzicht.
De troebelen in de Balkanlanden.
Dm ooffreapoaidterifc van de Frankf. Ztg. te
Konstantinopel maakt melding van eene cir
culaire, die door de Porie gezonden is aan
die gezantschappen der mogendheden, om
dezen kennis te geven, dat zij alles gedaan had'
om de gezanten te beschermen, maar verder
geen verantwoordelijkheid1 daarvoor op zich
kon nemen, waarom zij de gezanten verzocht
hunnerzijds maatregelen to nemen, die voor
hunne veiligheid dienstig konden zij®. Het
moeit wel ver met de Porte gekomen zijp,
waarneer zij is overgegaan tot het zenden
van eene circulaire, dio eene dusdanige ver
klaring van onmacht inhoudt.
Niets kenschetst de te Konstantinopel, in
den Yildiz kiosk, op de hooge Porie en in
alle militaire en burgerlijke Turksdie be
stuursorganen heersehende verwarring en
radeloosheid meer, dan de elkaar telkens
tegensprekende berichten. Bevelen en tegen
bevelen. volgen onmiddellijk op elkaar en hef
fen elkander op, zoodat de organen van het
uitvoerend gezag niet meer weten wat zijl
doen of laten moeten. De verwarring plant
zich voort van den zetel der regeer mg tot
de verst afgelegen hoeken van het rijk en
veroorzaakt eene onzekerheid en versaagd.-
hedd, die uitkomt, in de tegen de opstande
lingen te nemen maatregelen en den moed!
en het zelfbewustzijn verhoogt van de aan
voerders der insurgonten.
In tegenstelling met. de Turksohe autori
teiten weten dezen zeer goed wat zii: willen,
en zij zijp vervuld van vertrouwen in het
succes der beweging. Het bericht der uit
breiding van den opstand naar noordelijk
Macedonië is tegengesproken. Daarentegen
wordt bevestigd, dat de bekendie Rulgaarsche
leiders generaal Zontschew en kolonel Yan-
kow in het Perimgebergte en het gebded van
de Struma-rivier den opstand hebben gepro
clameerd. Daarmede is de beweging ook aan
de Macedonische zijde in eene gevaarlijke na
bijheid van de Budgaarsohe grens gebracht.
Het is wel de taktiek van de aanvoerders in
dlozeui guerillaroofrlog, om het tooneel van
hunne werkzaamheid nu eens naai* hier, dan
weer naar ginds te verleggen maar men heeft
reeds voor weken in Bulgaarsehe kringen
voorspeld, dat zoodra de oogst zou zijp bin
nengebracht, dus in de tweede helft vani
Augustus, een ver vertakte opstand zou
plaats hebben.
Van een algemeen en opstand kan hier nar
tuurlijlk geen sprake zijm, omdat noch de
Albaueeecn, noch de Serven. of de Grieken
met de Bulgaren gem eene zaak maken, of
schoon alle niet-Turksche nationaliteiten 't
hierin eens zijp, dat do eanige afdoende her
vorming bestaat in de al geheel e verwijdering
der Turken, rut Macedonië. In een artikel in
de Monthly Review constateert de schrijver,
op grond van de op eene reis door Oud-
...ervië opgedane ervaring, dat de overtuiging
algemeen is, dat de volken van het Balkan
schiereiland zich zelf moeten helpen. Zoo
heeft liemi een man gezegd „Europa, weet.
niets van ons, het 1 ekommert zich om niets,
heb verschaft niets. Wanneer niemand wil
helpen, dan moeten wij ous zelf helpen. De
organisatie in Macedonië is geheel gereed.
Wij hebben agenten in iedere stad, in ieder
dorp, e® hebben die sedert jaren gehad. Wijl
zijp volledig bewapend. Het volk is bereid,
voor de zaak te sterven. Alles is gereed, en
wij zullen beginne®." Dat was in Juni van
dit jaar, en zij zijp. begonnen.
(>ver de houding van de Grieken tegenover
deze beweging, die, oppervlakkig beschouwd,
eigenaardig contrasteert met Gr'ekenlandfs
vroegeren strijd tegen den erfvijand, heeft
dp Daily News nadere inlichtingen ingewon
nen, op grond waarvan dit blad hel volgen
de verklaart
De Grieken ontkennen beslist., dat zij pro-
Turken zijjm, en dat er eenige sprake is van
een bonKigenootschap met, Turkije of van
eene gewapende interventie in Macedonië m
verband, met de Turksche strijdkrachten.
Maar zij drukken er op, dat de lieden van
hu® stam in Macedonië de slachtoffers ziin
geweest van de handelingen der Bulgaarsehe
bendenvele Grieken zijn gedood en veel
Grieksch eigendom is vernield:. Om deize re
den heüben zij de Turksche regeering ge
vraagd, de Grieken te beschermen, en bij
gebreke van eene Europeea^he interventie1
overwegen zij, wat zij verder kunnen doen.
Natuurlijk zijm zij anti-Bulgaren er zijn
oude redenen van twist., op het gebied van
ras, politiële en godsdienst, en het zou ver
keerd; zijn. te zeggen, dat Griekenland daar
in alleen schuld beeft. Maar zij leggen er
nadruk op, dat, terwijl eene verdeel ing van
JViacedon-ë onuitvoerbaar is, zij volkomen'
bereid zijn eene oplossing te aanvaarden, die
aan Macedonië zelfbestuur schenkt. Dat,
moet echter een zelfbestuur zijn onder wer
kelijk Europeesch toezicht, niet een,- enkel
Russische regeling met. Oostenrijk als toe-
stemmencfe partij zonder eigen initiatief.
Omi deze reden betreurt de openbare mee
ning in Athene de kort vóór het uiteengaan
van het lagerhuis door den heer Balfour ge
houden rede, waarin werd verklaard, dat
Groot-BVitta.nnië geen andere politiek had
dan, Rusland of de nominale Oostenrijiksch-
Rus&isehe combinatie te volgen in alle rege
lingen, "die zij mocht beoogen. „Waarom -
zöö zegt zij zou Engeland den Russichen
invloed toestaan oppermachtig en ongebrei
deld te zijp in de regeling van de Macedo
nische moeielijkheid Waarom zou die rege
ling eene zuiver BPilgaarsche regeling moe
ten zijn, die alle andere belangen buiten re
kening laat? l>e vraag is eene politieke zoo
wel als eene humanitaire. Wii zijn geen
vrienden van, liet Turasche wanbestuur.
hoe zouden wijl dat kunnen zijn? Waarop
wij het oog hebben, dat zijn de nadeelen,
die aan ons eigen volk worden toegebracht,
en de afgemeene toekomst va® het Helle
nisme".
Dultschland.
Omtrent, de onderhandelingen te
Petersburg over het R u s s i s c h-
D u 11 s c h e h a u d e 1 s t r a c t a a t lekt
ui Duitsche regeeringskringem niets uit. Een
Berlijmsch blad heeft alleen het weinig zeg
gende belicht, vermeld, dat Duitscihlandl tor
dusver „betrekkelijk tevreden" is. Als men
echter de verzekeringen van prins Mesjtsjer-
ski in de Grasjdanin mag gelooven, zouden,
de onderhandelingen op niets uitgeloopent
zijn eu een tarief-oorlog voor de deur staan.
Dat is wijten, zegt Mesjtsjerski, aan de
koppigheid van de Duitsche onderhandelaars
die vasthouden aan Het minimum-rocht op
graan eu geen enkele verbodsbepaling op
i»en mvoer vaai vee willen lateu vallen.
Bij de tusschentijjdsohe verkiezing voor
den Rijksdag t.e Dessau, ter voorziening in
de vacature, ontstaan door het overlijden
van Röaicke, zijn uitgebrachtop den con
servatief Sdbirmer 2712, op Schroder, den
caivdidaat van de Vrijzinnige Vereeniging
10,380 en op Kappler, den sociaal-demo
craat, 12,541 stemmen. Er moet dus her
stemming zijn fcUNsnhen Sclivader en Kappler
Frankrijk.
Het belicht, dat in liet 92ste Infanterie-
regiment op officieren geschoten ia, wordt of-
f ici c iü* tege ngc^prokeni.
Engeland.
Hoewel zeer veel vertrouwen stellende in de
tact eu ue diplomatieke kennis van den Ko
ning, die van de zaken minstens even goed op
de hoogte is als zijine ministers, verwondert de
„Westminster Gazette" er zich toch over dat
de Koning het niet noodig geoordeeld lieeft
zich op ziju. reis t.e doen vergezelion door
een v ra.nlwoordelijk raadsman. Het blad:
meent dat. tut precedent, gevaar zou kunnen
opleveren voor de gi'ondwei telijke rechten
van, het kabinet, indien, een autori
taire- konnjg aan het hoofd van den staat
stond.
Een Engelsch witboek, bevattende de
ven-slagen van het Canadeesche parlement en
de correspondentie betreffende het Duitsche
tarief van invoerrechten, ia gisteren versche
neit
Zweden en Noorwegen.
Volgens den tot dusver bekenden uitslag
der verkiezingen voor het Storthing, is heb
waarschijnlijk, dat de rechterzijde en de ge
matigde linkerzijde de meerderheid zullen
hebben met gezamenlijk 117 stemmen.
Oosten rijk-Hongarlje,
Naar thans vastgesteld is, zal de Tsaar
den 30. dezer in We en en aankomen, 's Na
middags zal hij zich tot deelneming aan de
hofjachten naar Eisenera begeven. Zijn ver
blijf daar zal vier dagen duren. Den 4. Octo
ber vertrekt hij weer naar Weenen, waar hij
een uur zal verblijven. Graaf Lamsdorff en
Golueliowsky zullen zich eveneens naar Eise-
nerz begeven. Daar zullen nadere besluiten
in zake de Balkau-quaestie genomen
warden. Aanvankelijk stond een langer ver
blijf te Weenen op het program.
Gisteren zijn in Zuidelijk-Hongarije de
groote manoeuvres begonnen De als
vertegenwoordiger van den Keizer tot deel
neming aan de oefeningen te Pest aange
komene aartshertog Frans Ferdinand, werd
door de bevolking geestdriftig toegejuicht.
Servië.
Naai- uit Belgrado gemeld! wordt, heeft
de ministerraad; Donderdagavond garui-
men tijd over den, politieke» toestand be
raadslaagd, die door het gedrag van een
groot aantal officieren jegens dia lc o-
n ings moorden aars ontstaan is, die
men uit den weg wil ruimen. De regeering
is hiervau in kennis gesteld eu beraadslaagt,
over de maatregelen om de te verwachten
botsingen, die lichtelijk een bloedige® afloop
lcoiulëu hebben, te voorkomen. Daar zooge
naamd omtrent die quaestie in den minister
raad oneeuightid heerseht, schijnt eene mi-
li is tercrisis niet uitgeslotenin ieder geval
is de toestand ernstig. Of het in overweging
genomene plan tot arrestatie van de officie
ren, die hoofdzakelijk, de beweging tege® de
koningsmoordenaars leiden, uitgevoerd zal
worde®, za.l afgewacht moeten worden.
Naai- nader verluidt, zijn in Nisoh en an
dere garnizoensplaatsen een aantal offi
cieren gearresteerd, bij wie een
proclamatie Legem de aan de samenzwering
deelgenomen hebbende officieren gevonden
werd. In do proclamatie werd de bestraf
fing der samenzweerders geëischt.
liet. acintail in Nis-ch gearresteerde officie
ren moet volgens ren particulier telegram
aan de Köln Ztg. 39 bedragen. Uit de pro
clamatie blijkt, dat de beweging; in alle gar
nizoenen aanhangers heeft.
Bulgarije.
Een telegram uit Sofia aan de Weener
bladen meldt, dat do Sobranja is ontbonden.
De nieuwe verkiezingen zullen spoedig
plaats hebben.
Turkije.
In strijd met het gisterenavond omtrent
de vernieling van dei Hongaarsche stoom
boot Waskapoe uit Konstantinopel vermeld
de teDgram, gelooft de Köln. Ztg., dat de
ramp die de boot, getroffen heeft, wel de
gelijk aan een aanslag van liet Macedoui
scire comité t oegeaohrovon moet worde®.
Uit Saloniki wordt berichtDo Turksclic
troepen vielen Woensdag Bulgaarsehe opstan
delingen aan bij het Rapcha mcr. iu'-schen
Klissura en Kastoria. 400 Bulg-i.vn werden
.gedotxt, velen gevangen geno,.-:cn u:< dq
aanvoerders Kalie en Mansloff.
De inwoners van vele Bulgaarsehe dorpen,
ten getale van 15.000 mannen, vrouwen en
kinderen, hebben schuilplaatsen gezocht in
het Vitch-gebergte, tusschen Fiorina en Kas
toria.
Vodgens berichten uit. Monasrir, zijm de
krijgsverric.btingen cup groote schaal tot „zui
vering" van de vier groote middelpunten van
demi Macedonische® opstand te Nevesja, to
VJacho-Klissoera, op de hoogten van Pe-
risten, mi te Sniilewo op het einde van de
vorige week begonnen..
Het bericht, dat het geheet- vilajet
A d r ii a n o p e I in a p s t. a n d is, dient ini
zooverre te worden ver be tem, dat de opstand
alleen in het sands jak Kirkilisse, een dei-
zes sandsjaks, waai in het vilajet Adrianopel
is verdeeld, heersclit.
Eene nota van de Porte aan de Oosten-
rijksche en Russische geaamitem meldt, dat in
de laatste zitting van het comité in Sofia
besloten werd, de leden van het comité tot.
vorming van benden, of tot het bijjdragen/
van geld' te dwingen en diegenen, die daar
aan geen gevolg geven, te vermoorden. Dien
tengevolge moet- de bijeenzamel ing van ben
den aan dé Bulgaarsehe grens bij Doeb-
n i 17. a en Kust e n d i 1 begonnen zijn.
Eenige benden-aaiuvoerders, waaronder ook
Bulgaarsehe officieren, moeten tot hot vor
men van bondén vertrekken zijm. Wapenen,
proviand en dynamiet voor de comités wor
den onder de opgei® van de Bulgaarsehe po-
tobie in de baai van. Bbergas onitac.heept.
Dn Amerikaansche gezant Leishni® heeft
aan het ministerie van buitenlandscng zak« n
medegedeeld, dat eenige Enropeesoho mogend
heden matrossen te Konstantinopel aan wal
hebben gezet. Dg Vereenige Staten zullen dit
ook doen. indien het noodig is
China.
Blijkens een telegram uit Port-Art-hiu- is
het stoomschip Stanley Dollar, waarvan in
een telegram van 1 Sept. sprake was, niet
met geweld verhinderd om in de haven van
Yongampho binnen te komen.
De commandant van de Japamache kanon
neerboot protesteerde, maar de Stanley Dol
lar nam tem slotte toch de lading iu.
VereenIgde Staten.
De Amcrikaausohe regeermg heeft aan
C o L urn b i laten weten, dat de wijzigingen
in. hot Ka naait ractaat onaannemelijk waren.
Zuld-Afrlka.
Miss E. Hobliomse heeft van haar reis door
de oude republieken brieven gesahroven aan
vrienden eu verwanten in Engeland. Eenige
daarvan, uit den Vrijsf at., worden in En
gelsch e bladen opgenomen. Het ziin voor
Nederlandsehe lezers bekende dingen die zij
schrijft: de verwoesting van boerenhuizen
en dorpen, het gebrek aan vee, de bespot
ting van de repatriable, het onbetaald blij
ven van dekommandeerbewijzen van En-
gelsclie officieren, het onvervuld blijven van
beloften der Engelsche regeering. Maar libe
rale Engelsche bladen schrijven er nu met
verbazing en verontwaardiging over.
Een paar aanhalingen kunnen ook voor
onze lezers belang hebben. Den 15en Juni
schrijft Miss Hobhouse uit de pastorie te
Boshof -. ..De heer B. had dien ochtend de
officieele weigering van zijn militaire ont
vangbewijzen ontvangen. Hi» bood ze mij
aan en ik sluit ze hierbij in. Er zijn er zoo
.honderden het heele land door ingeleverd,
sedert Chamberlain's toespraak. Eiken dag
maak ik met nieuwe gevallen kennis. Do
boeren bemerken, dat zij telkens bedrogen
worden, en de ontevredenheid neemt dage
lijks toe. Men heeft hun gevraagd de schuld
bewijzen, die zij van officieren hebben in t.e
leveren, en aanvankelijk twijfelden zij er
niet aan, dat. zij ten volle betaald zoude®
worden, en met nieuwen ijiver werden zij
ingeleverd. Maar vergeefs. Ik heb nog gee®
enkel geval gezien, dat een man betaling
kreeg van zijn vordering op ons leger, maar
ik heb gehoord van een paar gevallen, waar
in een klein gedeelte van liet verschuldigde
bedrag werd afgedaan." Herinnert, men zioh
nog Chamberlain's fier woord, dat de liand-
teekening van een Engelsch officier heilig
was (of iete van dien aard), en dat alles
moest betaald worden, waarvóór een officier
geteekend had?
Miss Hobhousc schrijft ook, dat 't zoo
hard is voor de Boeren, die slecht aan voed
sel kunnen komen, dat de springbokken bij
honderden teruigkceren en zij geen geweer
mogen houden om ze te schieten. Soms lee>-
nen zij van Ue konstabels een geweer onder
belofte, dat deze ook een bok krijgen, en
dan1 schieten zij er een. paar. Zoo is de kon
stabelmacht todh tot iets nut. (N. R. Ct.)
Allerlei.
M i 1 l i o e n e «»-h ui wel ij k. Alweer
een Anierikaansdhe erfdochter, die in den
hoogen Engelsch en adel komt. De hertog
van Roxburghe gaat trouiwen met Miss May
Goelet, dochter va® een millionnaiir te New-
York.
vNogmaals alcoholisme en
krankzinnigheid. Dir. Koller, onder-
•jreeteur van het gesticht, te Cery (Zwitser
land) heeft interessante cijfers gegeven, onir-v
treilt den invloed van 't alcoholisme op de
krankzinnigheid.
Op ile 3946 verpleegde® van beide sekse®
opgenomen gedurende de jaren 1881—loot),
ware® 620 alcoholisten of 15.7 Hiervan
waren verreweg tie mee»ten mannest Op de
1703 behandelde vrouwen waren slecht© 56
Indische Penkr&sscn.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden
XXVI.
Wees ik in de vorige Penkrassen nog eens
weêr op de onverschilligheid in hot moeder
land, thans is 't mij een genot u op een
grootstdl voorbeeld te kunnen wijzen van drie
landgenooten, die toonden hart te hebben
voor den bruinen broeder.
De drie mannen van de daad rijn de hee-
ren P W. Janssen, J. Nieuhuis en li'. C. van
den Honert, de stichters van do nieuw ge
bouwde school tot opleiding van InlandscJie
geneeskundigen, in de wandeling Dokterd-
jawa school genoemd.
Het duurde tot 1856 alvorens de Regeo-
ring inzag, dat er toch iet» gedaan moest
worde®, om der bevolking van Neêrlandsch
Indië geneeskundigen bijstand te verschaf
feu. Het was als 't ware een begin, hoe zwak
dan ook nog, van de erkenning onzer zede
lijke verant woordelijkheid tegenover den on-
mondigen overheerst-li te. In dat jaar toch
werd door het Gouvernement in de drie groo
te militaire hospitalen va^, Batavia, Sema-
rang en Soerabaia aan inlandsche jongelui
gelegenheid gegeven, om een soort cursus in
de geneeskunde to volgen. Het doel was toen
nog slechts om practisch ecnigszins bruikba
re mannen te vormen, dio bij eenvoudige ziek
tegevalllen hulp zouden kunnen verteeuen.
Aanvankelijk werd het aantal leerlingen
op slechts 10 gesteld voor elk der hospitalen.
De jongelui genoten er vrije huisvesting, een
(klein zakgelld en voeding). Die cursus nu
duurde 3 jaar en liet, onderwijs bepaalde rich
tot. de meest voorkomende ziekten en kwalen.
Na afgelegd eindexamen kregen de leerlin
gen dan eene plaatsing als dokter-djawa en
wel iu Gouvernementsdienst, en zooveel mo
gelijk ni de streek, vanwaar zij afkomstig wa
ren
Veel medische kennis hadden die „dokters"'
natuurlijk niet. Ze waren er primo niet vol
doende wetenschappelijk voor onderlegd en
secundo konden de hoeren docenten, officie
ren van gezondheid, zich over het algemeen
maar zeer slecht in het. Maloisch verstaan
baar maken.
Langzamerhand braelit. de Regeering ech
ter verbetering in liet onderwijs. Reeds in
1859 werden de drie cursussen tc Batavia
vereenigd en dit mag zeker wel als de eer
ste stap in do goede richting worden be
schouwd.
In dio dagen bestond er intussohen maar
weinig lust om voor dokter-djawa te worden
opgeleid. Het onderwijs, waarbij natuurlijk
sectie's op menschlijke®, faec.cs en andere
viezigheden te pas kwamen, stuitte vooral den
rechtzinnige® Muzelman tegen de borst en
dat er tegenwoordig juist zoo veel animo be
staat om inlandseh arts te worden, bewijst
wel dat ook de Mobamedaan met zijn tijd
meegaat! D'e adspirant doktors moesten vol
gens de bepalingen feitelijk uit de best on
derlegde en fatsoenlijkste leerlingen der in
landsche lagere scholen getrokken worden,
doch bij gebrek aan liefhebbers, behielp men
zich met minder geschikte e|lenienten, ja
werden zelfs gewone handlangers uit de hos
pitalen voor dokter-djawa opgchid'
Dit gesukkel duurde zoo tot 1875
Toen werd de school op nieuw gereorgani
seerd en werd gelijktijdig ook het Neder-
landsch als voertaal bij het onderwijs aange
wezen. De van de inlandsche school afkom
stige jongelieden moesten nu eerst, eon drie
jarigen cursus iu de Hollandsche taal door-
loopen en gingen pas, na voldoend afgelegd
examen, bij de z. g. geneeskundige afdeeling
over, die dan nog 5 jaren duurde.
Eone groote vooruitgang dus
In 1890 eindelijk werd do eisch tot toela
ting bij de voorbereidende afdeeling aanmer
kelijk verzwaard, daar van toen af alleen do
inlandsche knapen werden aangenomen, die
behoorlijk onderwijs hadden genoten op een
Europeesche school. Het voorbereidend on
derricht op de Dokter-djawaschool kon nu
zeer worden uitgebreid en vooral werd toen
voortaan veel werk gemaakt van de wiskun
de, de wetenschap zoo noodig toch om logisch
te leeren denken.
Het gehalte dor leerlingen verbeterde hier
door zeer en 't zijn thans voornamelijk de
zonen der Inlandsohe aristocratie, die naai
de bet.rek.king van dokter-djawa dingen.
Ik kom zeer veel in aanraking met onze
aanstaande inlandsche artsen en vind 't wer
kelijk een genot op te merken, hoe gunstig
do westersehe kennis en beschaving op hun
karakter en optreden heeft ingewerkt.
Er rijn op de school leerlingen uit alle dee-
len van deu Archipel. Voor mij waa 't daar
om al bijzonder nuttig de verschillende bij
zonderheden van land en volk te kunnen ver
nemen uit. den mond van jongelingen, die ze
ker tot de besten van hun ras mogen wor
den gerekend.
Toen ik in 189S te Batavia in garnizoen
lag, voelde ik mij ook reecis zeer tot die meer
geavanceerde® aangetrokken, kwam ik dik
wijls in hun midden en ik mag wel zeggen,
dat 't denkbeeld om voor Inlanders een nut
tig Maleisch tijdschrift op te richten, geboren
werd uit jlen omgang niet die jeugdige stu
denten.
De Iecrlingen waren toen nog maar zeen-
gebrekkig gehuisvest en ook do studiegele
genheid liet voel tc vvenschen over. Go be
grijpt dus hoe opgetogen ik was, toen ik thans
eene nieuwe inrichting mocht aanschouwen.
Op een zwarten steen, in den binnenmuur
der poort aangebracht, leze,, we:
„School
tot Opleiding van Inl. Geneeskundigen
ter herinnering aan do Inhuldiging van
Koningin Wilhelmina
en tot
Heil der bevolking van Ned. Oost-Iudië
gesticht door
P. W. Janssen,
J. Nicnhuys en
H. C. van den Honert."
Hulde aan dat edele trio oudgasten, man
nen. die zich in Indië een fortuin verwierven
en in Holland teruggekeerd, Indië dankbaar
bleven gedenken.
Zulke Hollanders stemmen weêr hoopvol.
Zij wijzen ons op eene gelukkige kentering
der gedachten
Hun daad heeft indruk gemaakt op den
inlander. Hij leerde er uit wat altruïsme is,
wat liefde voor deu naaste beteckent en hun
ne namen zullen niet licht hier in Indië wor«
de® vergeten
Het nieuwe gebouw is voorzien van ruime
schoollokalen, flinke polikliniekzalen eu een
zeer goed. ingericht laboratorium, waaraan
tevens een apotheek verbonden is. In dat
laboratorium wordt ook o.a. les gegeven iu
chemie,, pliyaica, botanie, zoölogicj, practi-
sche pharmacie en pharmacognosy.
Verder bevat de inrichting ruime frissche
slaapzalen, chambree's zou ik bijna gezegd
hebben, een ruime eetzaal en een gynwaa-
tiekloods. Ook een flinke cantine met een
ruim voorziene leestafel en een biljart wordt
er aangetroffen.
In een volgénda Penkras zullen we nog
meer van deze zoo nuttige inrichting vertel
len.
IA. Clockener Brousson. b.d.
Batavia, 15 Juni 1903.