I*. 173 2"' Jaargang. Woensdag 23 December 1903. rsft BUITENLAND. FEUILLETON. Rozenheuvel. AMERSFOORTSCH DAGBLAD. ABONNEMENTSPRIJ8 Pér 3 maanden root Amersfoort f 1.25. Idem franco per post1.75. Afzonderlijke nummers0.05. Deie Courant versohijnt Dagelijks, met uitzondering van Zon- en Foostdagen. Advertentiën, raededoelingen enz., gelieve men vóór 10 uur 's morgens bij de Uitgevers in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF Co. Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. PRIJS DER ADVERXEKTIËK Van 1—5 regels Elke regel meer Groots letters naar plaatsruimte. Voor handel en bedrjff bestaan voordeellge bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. Aan hen die met I Jan* a. s. op dit blad inteekenen, wor den de nummers die gedu rende de maand December nog zullen verschijnenKOS TELOOS toegezonden. Politiek Overzicht De Joden in Rusland. I. De Times deelde onlangs eene circulaire mede, die ue Russische minister van binnen- landsche zaken gericht heeft aan de gouver neurs der provinciën en ook aan andere over heden, om hen uit te noodigen hem te rap porteeren over de bezwaren, waarop zij ge stuit zijn bij de uitvoering van de op de Jo den betrekking hebbende wetten. Er wordt toegegeven, dat vele van deze wetten ver ouderd rijn, elkaar tegenspreken en dikwijls slordig geredigeerd zijn. Het gevolg daarvan ie, dat de uitlegging niet alleen bij verschil lende gerechtshoven, maar menigmaal zelfs bijl hetzelfde gerechtshof uiteenloopend is. Zelfs het hoogste gerechtshof van appèl, de senaat, heeft op verschillende tijden eene tegenstrijdige uitlegging van deze wetten ge geven. De regeering acht het- onder deze omstandigheden noodig, deze wetten aan eene herziening to onderwerpen en ze te verbe teren. De geheele inhoud van dit stuk komt hier op neer, dat de behandeling van de Joden door de gouverneurs der provinciën in vele gevallen strenger geweest is dan de wet toe laat. In sommige gevallen heeft de Senaat zich zelfs genoodzaakt gezien te verklaren, dat de gouverneurs onwettig zijn opgetrer den. Zulk eene verklaring echter doet af breuk aan het gezag van de gouverneurs. Men heeft hier eene merkwaardige erken ning van de Russische regering zelve, dat er „something rotten" is in de behandeling, waaraan de Joden in Rusland rijn blootge steld. Het is een onloochenbaar feit, dat de Russische politiek tegenover de Joden eene geheel andere is dan tegenover de andere nationaliteiten. Terwijl men deze tot Rissen tracht te maken, hen in de 'groote Russische natie wil doen opgaan, worden de Joden en de Russen geheel afgezonderd gehouden. In het westen van het rijk Europeesch Rus land alleen omvat behalve Finland 60 pro vinciën zijn aan de Joden vijftien provin ciën aangewezen, waar 't hun vergund is te wonen. Maar* ook daar hebben zij geen on beperkte vrijheid van bewegingzij mogen in die provinciën slechts in de steden wonen en het aankoopen van land is hun verboden. Op een afstand van 50 werst van de grens mogen zij; in 't geheel geen eigendom bezit ten. Slechts aan een klein aantal Joden is het toegestaan, overal in het rijk te wonen dat rijin de kooplieden le klasse en zij, die een academischen graad bezitten. Hoe moeie- iijk het echter den Joden gemaakt wordt, rich zulk een graad te verwerven, kan men rich buiten Rusland moeielijk voorstellen. Zoo bestaat de bepaling, dat in de scholen van de gouvernementen, waarin de Joden mogen wonen, slechts 10 pet. van de leer lingen israelietisch mogen zijnin ce gouvernementen echter, waar het. ver blijf hun niet. anders dan onder de boven vermelde voorwaarde vergund is, mag het getal Joodsche leerlingen slechts 5 pet. en in Petersburg slechts 3 pet. rijn. Dit heeft geleid tot de eigenaar dige practijk, dat Joodsche vaders hunne zo nen terstond na de geboorte bij ocue be paalde school als leerling laten inschrijven; over acht of tien jaren komen do ingeschre venen eerst aan de beurt om te worden op genomen. In Petersburg is eene school, waar alle plaatsen, die door joodsche kinderen kun nen worden ingenomen, tot 1912 bezet zijn slechts tusschentijds voorkomende onvoor ziene gebeurtenissen, 7XK>al9 ernstige riekte en dood van de kindereu of verhuizing van de ouders naar eene andere plaat9, zouden in die inrichting de toelating van andere joodsche kinderen mogelijk kunnen maken. Even benerkt is de toelating van Joden aan de universiteiten. In Petersburg mogen slechts 3 pet. van alle studenten Joden rijn op geen van de Zuid-Russische universitei ten worden meer dan 10 pet. opgenomen. Daar voor de Joden de staatsdienst zoowel als het onderwijjzersberoep gesloten is, blijft voor hen, wanneer zij eenmaal de vergunning heb ben gekregen om de universiteit te bezoe ken, haast geen andere keus dan zich te wij den aan de studie van de geneeskunde Sedert 20 jaren zijn in Rusland de tegen de Joden gerichte wetten steeds verscherpt. De wet van 1882 dwong hen woonplaats te nemen in de steden. In 1886 werd voor de Joden de loopbaan van officier en officier van gezondheid gesloten. In 1887 werd den Joden, die zich vóór 1882 op het platteland gevestigd hadden, verboden van het eene dorp naar het andere te trekken. In 1887 en 1888 werden de bepalingen voor het bezoeken van de universiteiten zóó verscherpt, dat het den Joden haast onmogelijk werd zich eene hoo- gere positie te verwerven. In 1889 sloot men voor hen de rechterlijke loopbaan af en in 1892 werd hun verboden als kiezers of ge- kogonea aan het plaatselijke bestuur deel te nemen. In het gebied, waar 't hun ver gund was te wonen, werd aan eenige steden het karakter van dorpen gegeven, waardoor weder de vrijheid van beweging der Joden beperkt werd. Nadat Keizer Nicolaas II aan de regeering gekomen was, had het eerst den schijn alsof de den Joden vijandige wetge ving althans tot stilstand zou komen; maar van eene verzachting der bestaande wetten was tot dusver weinig te bespeuren, en de eenige maatregel op dit gebied, die iets had te beteeksnen, was dat na het bloedbad van Kischinew een aantal steden in het gebied, waar de Joden zich mogen vestigen, voor hen zijn opengesteld. Het regeeringsbeleid tegenover het niet- Russische deel der bevolking beweegt zich in Rusland tusschen twee uitersten. Het eene deel van die bevolking wil men tot Russen maken, en het voorbeeld van Finland ^ba- wijst, hoezeer die bevolking daaronder lijdt. Maar veel erger nog zijn de ongelukkige Jo den in Rusland er aan toe, op wie de tegen overgestelde politiek wordt toegepast an wien met "geweld wordt belet in de groote Russi sche natie op te gaan. Die waarheid komt in al hare afgrijselijk heid aan het licht in het proces van Kischi new, waarvan gisteren de uitspraak werd medegedeeld. Daarover morgen eenige nadere bijzonderheden. Duitsehland. Alle officieren te Forbach, die tengevol ge van de onthullingen van luitenant Bilse ^gecompromitteerd waren, hebben zich op last van den minitser van oorlog voor een raad van eer moeten verantwoorden. Do Keizer zal een beslissing nemen over de uitkomsten van dat verhoor, waarbij Bilse ata getuige optrad het heet dat dan tevens een beslissing zal vallen over Bilse's verzoek om gratie. Frankrijk. Naar de Echo de Paris mededeelt, heeft president Loubet den Franse ken gezant in Berlijn, dien hij Maandag Jn eene bijzondere audiëntie ontving, opgedragen om Keizer Wilhelm met het. oog op zijne gene zing, de persoonlijke galukwenschen van den President der republiek over te bren gen Engeland. Chamberlain is benoemd tot eere voorzitter van de commissie tot vaststel ling van een protectionistisch tarief van invoerrechten. Er was niet anders te verwachten., Oosten rij k- H on garije. Berichten uit Rome mejdën, dat met het oog op het a.s. vervalen dei* clausule op het invoerrecht van wijn, ae w ij n-u i t v o e r naar O o s t e n r ijl k-H o n|g a r ij e uit Aou- lië alleen meer dan een «liJlioen centenaars gestegen is. Dezelfde hoeveelheid is ook uit Sicilië ingevoerd. Dientengevolge zijn de wijnprijzen in Italië sterk ?esregen. BulgarijS. De Turkse he zaakgelastigde te Sofia is telegrafisch naar Koustantinopel gelast, tot- het geven van mondelingsche in lichtingen. In politieke kringen te Sofia be gint men in den laatsten tijd den toestand pessimistisch te beoordeelen. Turkije. Zondag heeft in Yildis-Kiosk een buiten gewone ministerraad plaats gevonden waarin de laatste stappen en mededeelingen van de gezanten der entente-mogendhedtn het onderwerp der beraadslagingen vorm den. Oost-Azië. Het Japansche gezantschap te Petersburg, bij hetwelk de Ncwojc Wremja inlichtingen omtrent het beweerde ultimatum van Japan aan Rusland inwon, verklaart, dat het daar omtrent letterlijk niets heeft vernomen, en beschouwt het voor gepast, het gerucht tegen te spreken. Aan den Temps wordt uit Londen bericht, dat volgens inlichtingen uit bevoegde bron de geruchten ovtr een oorlog tusschen Rusland en Japan thans niet ge grond zijn. Men zou integendeel aan den voor. avond zijn van een accoord over het fond der zaak. Slechts de vormkwtstie zou de beide partijen verdeeld houden. Het bevestigt zich meer en meer, dat grootvorst Alexander M i c h a i lo v i t s zijn invloed op een vroedzamen afloop van de O o s t-A ziatische geschillen doet gelden. Onlaags werd dit pogen ook door andere zeer invloedrijke personen gesteund, die al hun best doen te maken, dat het con flict in ieder geval nu niet op een oorlog uitloopt. Derhalve wordt weder overwogen, de basis van de onderhandelingen van Tokio naar Petersburg te verleggen. De Daily News meent, dat de onderhan delingen op hun doode punt zijn gekomen en dat de eenige minnelijke schikking slechts te bereiken is door een beroep op het Haagsche Hof van Arbitrage. De Tsaar zou de aangewezen man zijn tot het doen van zulk een stap, daar hij het hof zelf heeft helpen oprichten. De oorlogsrisico's van Lloyd hebben gis teren hun hoogst© punt bereikt, sedert het ontstaan van de crisis. Het schijnt de wenseh der regeering te rijn, aldus bericht Ha vas-agentsch ap uit To kio, om op den Tsaar pe r soo n 1 ij k een beroep te doen, aangaande de voor stellen van Rusland. Hét- voorstel van admiraal Alexejef beoogt, Petereburg tot cen trum der in gang zijnde onderhandelingen te maken. Volgens een bericht van hét Russische tele- graaf-agentschap te Port-Artur van21 dezer, zijn de naar aanleiding van het incident naar Tsjemoelpo gelastte Russische oorlogschepen hier teruggekeerdalleen de kruiser Bqjarin is daar gebleven. Admiraal Stark werd door den Keizer van Korea in eene plechtige audiëntie ontvan gen. De Nowi Krai meldtIn een gevecht, dat zich bijl het dorp Wafilc tusschen den grens post en een Choengoesenbende ontspon, bleek, dat onder de Choengoesen zich ook Chincesch krijgsvolk bevond. Het blad ves tigt er de aandacht op, dut tengevolge van het niet nakomen van het verdrag van den 28. Augustus 1896 door China, Rusland ge noodzaakt is, Mantsjoerije van de Choengoe sen-benden te zuiveren. Uit de tot- dusver ontvangen Oost-Aziati sche berichten kan alleen dat met zekerheid geconstateerd worden, dat de voorstellen in de Russische nota gedaan, door Japan niet aangenomen zijn, en dat de diplomatieke onderhandelingen worden voortgezet. Meer on meer blijkt, hoe moeielijk de tegenstel lingen tusschen Rusland en Japan te over bruggen zijn, en hoe meer daardoor een oor log in het bereik der mogelijkheid komt, des te meer maakt zich in de Engclsche pers 'een houding van verzet tegen Rusland be merkbaar. De Engelsche bladen achten de mogelijkheid niet uitgesloten, dat Engeland om reden van zijn prestige in Oost-Azië ge dwongen zou kunnen worden, tegen Rusland front te maken. In de Looidensch© zec-verzekeringskringesr heerscht groot pessimisme, hoofdzakelijk om dat de grootste stoomvaartmaatschappij van Japan, de Nippen Yoesen K a i s h hare geheele vloot voor den tijd van 12 maanden onder zeer zware voorwaarden tegcu oorlogsgevaar verzekerd heeft. In de kolonbranche in Engeland heerscht groote activiteit, hoewel met groote geheimzinnigheid te werk wordt, gegaan. Se dert September zouden voor Russische reke ning rijkelijk 250000 tonnen aangekocht en onlangs moeten weer een half dozijn vracht- booten tegen begin Februari gehuurd zijn. Ook naar chirurgische instrumenten heerscht. groote navraag, zoowol voor Russische als Japansche rekening. Chili. Uit Santiago de Chile wordt bericht, dat het ministerie zijn ontslag- genomen heeft. Zuid-Afrika. De Standard verneemt uit Kaapstad: Iet den schouwburg ia Zaterdagavond eene open bare bijeenkomst gehouden om tegen den invoer van Chineesche arbeids krachten te p r otesteeron. De schouwburg was dficht bezet en het ging er stormachtig toe, aangezien er vel» progres- eieven aanwezig waren, die geenszins een stemmig tegen de Chineezen waren. Eigenaardig was do tegenwoordigheid van een groot aantal kiesgerechtigde Kalfera. De vergadering nam een besluit tegen den invoer aan, voorgesteld door het Kaapsche Parlementslid Jagger; alsmede eon besluit voorgesteld door Schreiner en protesteerend tegen elke toelating van Ariaten, zoolang niet alle Zuid-Afrikaansche staten zelfstan dig bestuur hebben. De vergadering weigerde Merriman aan te hooren en verwierp een amendement, dat er zich tegen verklaarde, den Transvaalschen "Wetgevenden Raad voor te schrijven wat hij doen moest, maar er voor was, de Chineeren uit de Kaapkolonie te weren. Allerlei. vEen verrassend bericht komt uit Frankrijk. Men zou namelijk goudlagen heb ben gevonden over eene uitgestrektheid van verscheidene vierkante kilometers in het departement der Mayenne. vCrisis in de Amerikaan se he staalindustrie. Naar van be trokken zijde verluidt, zullen alle ijzer- en staalfabrieken in de Ver, Staten, waarbij geene tot de Trade Unions aange sloten arbeiders werkzaam zijn, eene na Kerstmis in werking tredende loonsver mindering a gemiddeld 10 procent af kondigen. De Illinois Steel Company heeft 5 3 00 arbeiders geheel of voor eenigen tijd ontslagen; als reden wordt opgegeven, dat de fabrieken herstellingen behoeven en derhalve gesloten worden. vBij de sedert een drietal weken in Lyon stakende apprêteurs en ververs, heb ben zich thans ook 4000 wevers en spinners aangesloten, zoodat het aantal stakers thans ongeveer 100 0 0 bedraagt' De secretaris van het algemeene syn dicaat voor voedingsmiddelen te Parijs, heeft betuigingen van instemming ontvan gen van 70 sydicaten in de departementen, waaronder 50 syndicaten van bakkers in de groote steden. Alle syndicaten voor voedings middelen te Parijs zullen gemeene zaak ma ken met de bakkers. De bladen berichten, dat de algemeene werkstaking van de bakkers heden begint. Er rijn belangrijke maatregelen tot hand having. van dé orde genomen, want de werk staking zou 400.000 personen kunnen om vatten. Zooals bekend is, is de werkstaking hoofdzakelijk gericht op de opheffing van de bestederskahtórèn. Te Buenos-Ayres staan do werkzaam heden in de haven geheel stil ten gevolge van de werk-taking van het havenpersoneel ©n van d© tramwegconducteurs. vln een trein tusschen Gitschin en Wostromer, in Bohemen. kreeg de I6jarige student Frans Kysela ruzie met een boer, een zekeren Jozef Subata. Om een einde aan het geschil te maken nam de boer voor de oogen der medereizigers en vóór iemand het. verhinderen kon, den knaap vast en wierp 60 Uit het EngtUch van FLORENCE MARRYAT. Hij keerde zich om en liep met versnelden pas verder. Hij achtte het geenszins weneche- lijk,_dat iedereen zou weten, dat hip een wan deling was gaan maken. Toen Hij ongeveer «en halve mijl had afgelegd, kwam hij een daglooner tegen, dien hij een oogen blik staan de hieldi met dé vraag „Kunt ge mijl ook zeggen, goede vriend, hoe ver ik nog lóoperi moet, eer ik op Rozenheu vel ben?" „Op Rozenheuvel?" grinnikte de aangespro kene. „U schijnt niet bijster bekend te rijn in deze streek, mijnheer. U bent hier al op Rozenheuvel." „Zoo? Dat wist ik niet. Maar waar is het heerenhuis?" „Het lieerenKuis Dat- is hier nog zoowat een mijl var daan." „Een mijl Behooren al deze akkers dan tot het landgoed „Dat zou ik meenen, mijnheer. Al deze vel den behooren tot Rozenheuvel zoo ver als uw oog reikt en verder dan u graag zoudt willen wandelen. Rozenheuvel is een prUchtig landgoed, het. mooiste van geheel Hampshi re." „En voert deze weg naar het huis?" „Als ui maar aldoor rechtuit loopt, mijnheer, komt u aan een kruisweg. Het padl aan uw linkerhand brengt u bij het hek." „Dank je wel beste vriend," sprak Lyle, ter wijl hij met. veerkrachtigen tred verder liep. De man keek naar zijn leege hand en krab de rijn hoofd met een bedenkelijk gezicht. „Dat hij een vreemde snoeshaan is. kan men duidelijk aan alles merken," sprak hij bij zichzelf, waarna hij zich gereed maakterijn weg te vervolgen. „Een Engelschman zou stel lig begrepen hebben, dat iemands keel droog wordt door zooveel praten." Intussohen liep Jasper Lyle in de hem aan geduide richting, tot hij het groote hek van Rozenheuvel had. bereikt., in welks onmidde- lijke nabijheid zich een aardige, gezellige por tierswoning bevond, in Cothischen stijl opge trokken. Toen hij besluiteloos voor het hele heen en weer drentelde, trad ecn vrouw het portiershuisje uit met de vraag, of mijnheer ook som9 iemand op toet heerenhuis verlangde te spreken. „Ik zou gaarne de plaats even rondwande len," zeide hij, „als juffrouw Rayne daar ten minste niets op tegen heeft. Ik heb de eer, Baar te kennen," voegde hij er bij. De vrouw gli lachte vriendelijk. „O, mijnheer, als u een kennis van juffrouw Rayne bent, zal rij er stellig niets op tegen hebben. U moet nog een heel eind loopen, eer u aan het huis bent, maar als u maar al door rechtuit gaatkunt u niet missen." Dit zeggendesloot zij het. hek voor hem open. De weg naar het hoerenhuis voerde door een lommerrijke laan, waar het mollige mo®- »n varentapijt een zacht leger vormde voor de damherten, die hier en daar verschrikt ovtr eind sprongen bij den klank van Jasper's na derende voetstappen. Deze laan geleidde1 naar den voorgevel van 't beerenhuos. Door een - hek dat zich aan de tegenovergestelde zijde van hiet park bevond, kwam men in het laantje met de jonge dennen en lorkeboomen. waar John Vernon voor het eerst, juffrouw Rayne had aanschouwd, mei de frissche lentebloe men in haar hand. Eeveline gaf aan booxnen, heesters en va rens de voorkeur boven bloemen In Je nabij heid van het heerenhuis had zij eenige bloem perken laten aanleggen, maar als zij: zich on gestoord aan haar mijmeringen wilde overge ven of nadenken over dc een of andere aange legenheid, die op haar landgoed betrekking had, nam zij altijd haar toevlucht tot het park met zijn koele schaduw, het lieflijk vcog- lenge kweel en den geur der varens. Het park trok haar meer aan dan den bloemtuin, waar alles veel te vroolijk en te ochel van kleur was, om in eenige overeenstemming te rijn met de gedachten, welke haar brem doorkruis ten want Eveline's gedachten hold ;n steeds min of meer tot het ernstige, he* sombere over. Terwijl Jasper Lyle, in gepeins vewnkca, door de statige laan wandelde, deed een oj.- springend hert of oen voorbijsnellen! kopitu hem plotseling opschrikken. Met een schuwen blik zag hij om rich heen. Hij wild© liefst niet do meestere? van Rozenheuvel op baar eigen buitenplaats ontmoeten, voor zijzelf hem daar genoodigd had Beu zekere nieuwj.crtrigheid hadl hem er too aangespoord, om een kijkje op baar landgoed te gaan nemen, maar hij wilde niet', dat juffrouw Rayne hem onbe schaamd of indringend zou vinden. Behoed zaam naar alle kanten rondziende, vervolgde hij zijn weg, tot hij het heerenhuis in 't gew richt kreeg, waarna hij achter een boom ging staan, om het. huis op rijn gemak op te nemen. In zijn oog was Rozenheuvel de prachtigste buitenplaats, die hij ooit aan schouwd had. Het huis was breed, maar niet hoog en uit grijzen steen opgetrokkenmin of meer in den Italiaanschen stijl aan de voorzijde van een zuilengalerij met wit mar meren pilaren voorzien, terwijl aan dc zuid zijde een groote serre was aangebracht, die aan het geheel een on-Engelsch voorkomen schonk. Een rond grasperk, overschaduwd door ceders en moerbezieboomen, was vlak tegenover den voorgevel aangelegd, terwijl aan den achterkant van het heerenhuis een ruim terras zich uitstrekte, vanwaar men door middel van een breede trap in den bloemtuin kwam. Aan de eene zijd© bevon den zich de stallen en koetshuizen, voor het oog verborgen door breedgetajpte kastanje- boomen, welke op het tijdstip, waarvan thans sprake is, *'n vollen bloei stonden, terwijl aan de tegenovergestelde zijden de door een muur omsloten boomgaard en moestuin, met hun lange rij trekkassen, een geschikte grens scheiding vormden 'usschen de plaats zelf en de melkerij en hoenderfokkerij. Van de plek. waar Jasper Lyle past had gevat, kon hij „de Hermitage" niet zien. Deze lag onge veer een kwartmijl daarvan verwijderd, in de onmiddellijke nabijheid van het fazanten- park, zóó afgelegen, alsof er geen hoerenhuis in de wereld bestond. Ge ruimen tijd bleef Jasper van achter den vriendelijk beschut- tenden boom die weelde en pracht aanschou wen, waardoor hij| zicli omringd zag. .Vijftienduizend pond 's jaars eu dat land goed," prevelde hij bij zichzelf met een die pen zucht „En dit alles is haar eigendom! Ik moot cr niet aan denken. Hoe dom van mij, om op zoto'n onvergeeflijk lichtzinnige manier mijn geluk te vergooien. Zijl heeft' mij herkend daar ben ik zeker van. Dat kon ik dadelijk zien, zoodra mijne oogen de hare ontmoetten. Ik ben overtuigd, dat dit de eenige reden was. waarom rij zoo overhaast naar Rozenheuvel is teruggekeerd. Het is nu maar do groote vraag, hoe mijn tegen woordigheid haar heeft aangedaan. Ik zou hieromtrent niet in twijfel verkeeren, als Agnes mij niet verteld had, dat haar vrien din haar trouweloozen minnaar nooit heeft kunnen vergeten. Wie zou nu ooit gedacht hebben, dat Eveline zooveel gewicht zou hechten aan de kalverliefde van een jon gen en een meisje? Maar als zijl daar nu wer kelijk zooveel waarde aan hecht, wat dan? Ik vermeen de vrouwen tamelijk goed' te kennen en kan wel zoowat nagaan, welke de uitwerking van een vertrouwelijk gesprek onder vier oogen zal zijn. Ik kan het in allen gevalle probeeren. Het. is dringend noodzake lijk, want met het oog op de Feathers tones moet ik zeker rijn van haar vriendschap en welwillende geeindheid. Als zij miji eens ver ried? Neen. neen, dat is onmogelijk!"

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1903 | | pagina 1