BINNENLAND.
maken. De schepen nemen voldoenden pro
viand mede, om een omweg te kunnen ma
ken.
Dc van Weihaiwei uit geschiede aanval van
de Japanners op Port Arthur geeft de Nu-
woje Wromja aanleiding er op te wijzen, dat
dit door Engeland gepachte punt van het
standpunt eti het internationale recht in civiel
zoowel als in militair opzicht moet, worden
beschouwd als staande onder het gezag van
Engeland. Thans blijkt dat deze haven in
eens Japanscho operatiebasis veranderd is.
Door Weihaiwei aan de Japanners over te
geven, heeft Engeland do grondbepalingcn
van de onzijdigheid geschonden. Uit deze
stelling volgt, dat Woihaiwei thans als een
deel van het Japanscho gebied is te beschou
wen, dat Engeland hot recht heeft verbeurd
aan eventucele vragen over het verdere lot
van Weihaiwei deel te nomen en dat Rus
land gerechtigd is, van Engeland schadever
goeding te verlangen voor do rechtstreck-
sche verliezen, die het door de verandering
van een Engelscho haven in eeno Japanscho
operatiebasis heeft geleden. In het analoge
incident met dc Alabama werd Engeland on
voorwaardelijk als schuldig erkend.
Over de stemming te Tokio wordt uit To
kio vau 10 Fcbr. bericht Hier blijft het
kalm; er hebben geen bctoogingen plaats,
behalve dat do vlaggen zijn uitgestoken.
Volgens eene medodoclin? van den gene-
ralen staf seinde de Russische militaire agent
in China, dat do telegraafkabel tusschen Wla-
diwostok en Nagasaki afgesneden en even
eens do telegraaflijnen SeoelMasampho en
SeoelGensau verstoord zijn.
Tengevolge van geruchten, die op grond
van nart twijfel onderhevige berichten van
buitenlandscho telegraafagouturen en bla
den over een zeeslag bij Tsjemoelpo. over
cono landiug van Japanscho troepen in Ko
rea. over gebeurtenissen aan den Mandsjoe-
rijschcn spoorweg en dergelijke zaken hier
verspreid zijjn, brengt do generale staf ter
algcmeeno kennis, dat. tot dusver geen© tij
dingen, dio deze berichten bevestigen, te Po
tcjebnrg zijn aangekomen.
Het hoofdbestuur van de telegrafie heeft
de aanneming gestaakt van telegrammen, die
naar Oost-Aarië biju geadresseerd tot ver
zending over Siberië, omdat deze lijn uitslui
tend voor officieele telegrammen vrij moet
bUjven. M'Jip-
Particulieno telegram men worden via den
Kaukaaue cn Perzid over do lijn over Bu-
echir verzonden.
De Japanscbe lering van do onderhande
lingen vindt men in een van regeeringswege
uitgegeven overzicht, waarin, na eene*uit
eenzetting van het Japaasche verdrag-ont
werp van 12 Augustus 1903 on van het Rus
sische tegenvoorstel, dat eerst van 3 October
dagteekent, wordt gezegd
Na herhaalde confercntiön in Tokio legde
Japan don 31. October aan Rusland zijne de
finitieve voorstellen tot wijziging over. On
danks herhaald© aanmaningen werd do be
antwoording tot den 11. December uitge-
In het antwoord van Rusland was de
bepaling betreffende do niet-inlijving van
Mandijocrijo geheel weggelaten. De overeen
komst. die moest worden gesloten, zou al
leen tot Korea beperkt blijven.
Japan besloot daarom Rusland tc verzoe
ken, de punten, dio Mandsjocrije betreffen,
nogmaals to overwegen. Het laatsto ant
woord van Rusland werd den 6. Januari tc
Tokio ontvangen. Rusland verlangt daarin,
dat Japan zal verklaren dat de kusten van
Mandsjocrije buiten de Japanscho sfeer lig
gen, terwijl Rusland binnen Mandsjocrije aan
de door verdragen met China verkregen rech
ten geeno moeielijkhedon in den weg zal leg
gen, behalve de oprichting van vreemde ne
derzettingen. -Hieraan was echter de voor
waarde verbonden, dat Japan toestond in
de oprichting van eene neutrale strook en
genoegen nam met do beperking betreffende
de verzekering van strategische punten. Vol
gens het Russische voorstel was ook dc toc-
SLgging omtrent den Chineeschen souverei-
niteit en dc territoriale integriteit van China
weggelaten.
Japan moest er op blijven staan, dat Rus
land dc territoialo integriteit van Mandsjoc
rije ook verder zou erkennen en ook hot be
zwaar betreffende do vreemde nederzettin
gen zou laten vervallen. Ten aanzien van
Korea moest, Japan aan zijn vroeger stand
punt vasthouden. Japan verzocht daarom
den 13. Januari Rusland zijne voorstellen
nogmaals te onderzoeken. Ondanks herhaaldo
aanmaningen, ontving Japan geen antwoord,
niet een» do belofte om een datum daarvoor
te bepalen.
Do Japanscho re gee ring meent door deze
uiteenzetting te hebben bewezen, dat rij do
onderhandelingen steeds bezadigd en recht
vaardig heeft gevoerd.
De eftcfitn van Japan betreffende Mand
sjocrije hadden slechts ten doel een herhaling
te verkrijgen van de vroeger door Rusland
aan de mogendheden gedane beloften. De
weigering van Rusland om rich tegenover
Japan tc binden, het- onverklaarbare rekken
van de onderhandelingen, daarbij do mot
vertoon gedreven toerustingen en het opstel
len van een aanzienlijke troepenmacht, aan
do Koreaansche grens moesten Japans ge
duld uitputten, dat tot het laatst den vrede
wenschte te bewaren.
Het, eindresultaat kon dus geen ander zijn
dan hei prijsgehrt-n van allo hoop op een vreed
zame oplossing en het onvermijdelijk gewor
den afbreken van do onderhandelingen.
Het- Japansch» gezantschap heeft aan
Reuter dm tekst van do oorlogsver
klaring medegedeeld. Tot rechtvaardiging
van het opnemen der wapenen wordt
daarin aangevoerd de voortdurende be
setting van Mandsjodrij© door Rusland,
zijne plannen tegenover Korea, zijn tijdver
spillend rekken van do jongst© onderhande
lingen. zijpe weigering om dè voorstellen van
Japan in verzoenenden gecet op te vatten
en zijn openlijk vertoon van vredelievend
heid. terwijl het inmiddels uitgebreide ma
ritieme cn mi'itaiir toebereidselen maakte.
Htt is een punt van strijd of de Japan-
srhr regccriwc wi«t. dat de afzending van de
Russische nota voor de deur stond, toen zij
aan haren gezant te Petersburg het, bevel
gaf de diplomatiaki* betrekkingen te verbro
ken. Ecu medewerker van den Tempo deelt
daarover een stuk mede, waarin verhaald
wordt hoe de gezant Kuriuo den 28en Ja
nuari van graaf Lamsdorff do belofte had
ontvang n al het mogelijke te zullen doen,
opdat de nota den 2en Februari zou worden
verzonden. In den avond van 31 Januari
herhaalde graaf Lamdorf, op den hernieuw
den aandrang van den gezant, dat hij; zou
doen wat hij kon om het antwoord zoo sj>oe-
dig mogelijk te zenden, ma&r den datum,
waarop dat zou geschieden, kon hij niet be
paald noemen. Men lieeft tot den -ien go-
wacht of de juiste datum van de afzending
zou worden geseind uit Petersburg. Toen
op dien dag nog geen bericht te Tokio waa
ontvangen, is de buitengewone vergadering
van den ministerraad en van de oudste
staatal'eden. in tegenwoordigheid van den
Keizer, gehouden Daar moet de eindbeslis
sing genomen zijn. Daarna gaat hot verhaal
aldus verder
„Men heeft beweerd, dat de Japanscho
regeering don datum kendo van de afzeu-
ding van dc Russische nota, toen de laatste
instruction aan den heer Ktnino te St. Po
tersburg gezonden zijn. Dat is materieel on
mogelijk. Graaf Lamsdorff heeft den lieer
Kuriuo verzocht bij hem te komen Donder
dag den 4eu Februari. Toeu heeft hij hem
bericht, dat het Russische antwoord gezoti
den was aan admiraal Alexejew. Hij heeft
er bijgevoegd, dab dc admiraal er conige
veranderingen in kou brengen, wanneer hij
dit uoodig achtte. Dat was de overhandiging
van het Russisch© antwoord aan de Japan-
schc regoermg ©ver'atcu aan dc volstrekt©
willekeur van admiraal Alexejew. Dc lieer
Kuriuo is niet. in gebreke gebleven, do mc-
d< do li ug van graaf Lamsdorff aan zijne rc-
gcering te seinen, maar zijn telegram is te
laat gekomen to Tokio Het is eerst den
öcn Februari ontvangen d< <>r baron Komu-
ra. toen do laatste instruction van de Ja
pan-olie rigecriug roods naar St. Petersburg
waren gezonden. L)'t telegram kon niet te
Tokio kt uien vóór den namiddag van den
5on, ten gevolge van het tijdsverschil tus-
tolieu Petersburg en Tokio, aannemende dat
hi t- ve?7ondu!» is in den nacht van den 4cu
trr Mid na Ictoudcrhoud van den heer Ku
riuo ur t- gi«af Lainsdorff.'*
Uit dc7 lezing blijkt dus, dat liet bevel
om do betrekkingen af te breken uit- Tokio
was verzonden, voordat daar liet- telegram
aankwam, dat liet vertrok van de Russische
nota berichtte. De zogsmau van den Temps
voegt er echter aan toe ..Maar a' was do
nota gekomen, dan zouden wij dc breuk toch
hebben voltrokken, want zij zou» ons niet
bevredigd hebben." Dat wil dus zeggen, dat
het nu elke manier |,ooU oorlog zou zijn gc-
wordcu.
De ..London Gazette" bevat- do onzijdig-
verklaring van Engeland.
Dezelfde verklaring is ook cin de Staats
courant- van Italië opgenomen.
.Iapan houdt zich nu aan het gebruik van
het, volkenrecht en heeft bepaald, dat geen
schepen mogen worden buitgemaakt en op
gebracht, die tot 16 Februari uit een Japan
scho haven vortoekken, of die vóór dien dag
uit een niet-Japanscho haven rechtstreeks
naar Japan varen, als zij, natuurlijk, geen
oorlogscontrabande aan boord hebben.
Een zestal reeds opgebrachte schepen zijn
dienovereenkomstig weer vrijgelaten.
Zuldwest-Afrika.
De Norddeutscbe Allgameiiio Zeitung
bericht Volgens een telegrafische me-
dedeeling van den gouverneur te Kame
roen. is de bestuurder van het station Ossi-
dinge. graaf Pückler. in een gevecht met in-
bbor'ingen bij Basso gevallen. Eene straf
expeditie is onderweg. Verdere bijzonderhe
den zijn nog met bekend Waarschijnlijk is
graaf Pucaier. oij gelegenheid van een on
derzoekingstocht in een nog weinig bekend
gedeelte van zijn district, in strijd geraakt
met den aan het Duitsche gezag nog niet on
derworpen stam van do Aujangs, in welks
gebied Basso gelegen is.
Allerlei
v— De brand van B n 11 i m o r e. Lie
vertegenwoordigers van verscheidene verze
keringsmaatschappijen zijn bijeen geweest.
Zij, schatten de schade op 125 millioen dol
lars. waarvan 90 millioen door verzekering
gedekt.
Men heeft vastgesteld, dat dc kelders der
banken, die honderde millioenen dollars be
vatten. niet hebben geleden.
Veel dakloozen zijn er te Baltimore ton
gevolge van don brand niet, daar de ver
brande gebouwen voor het grootste gedeelte
kantoren bevatten, maar ruim 50.000 per
sonen zijn ten gevolge van deze ramp wer
keloos.
Honderden luuidelslicuen haastten rich
tijden- den brand om hun booken on papie
ren in wagens en andoio voertuigen in vei
ligheid te brengen. Toen de juwelierswinkel
van Mc Donald en Co. bedreigd werd, gre
pen de leden der firma en dc bedienden zoo
veel kostbaarheden ais zij slechts dragen
konden bijeen en snelde or mee naar buiten.
Haast in elke straat kou men dergelijke
toouccltjes zien.
Op straat was «le toestand vooral hoogst
gevaarlijk door dc neervallende electrischa
draden, die nog aan de fabriek aangesloten
waren. Een aantal brandweerlieden ontvin
gen lievige schokken bij de aanraking vau
den overal verspreid liggende draden.
v— Door een sneeuwpop go
doud. Op den Hcbcrkrug. in het douicin
Bilderbohe bij Sees, in den Harz, waren twee
knapen, broeders. 7 en 13 jaar oud. bezig
een sneeuwpop te maken. Dc oudste rolde
daartoe een groeten bal sneeuw langs dc hel-
ling van den berg. die dik besneeuwd waa.
zoodat de bal steed" grootcr werd. Ten slotte
ontgleed deze aan zijn handen cn rolde mot
gr<x>te vaart bergafwaarts.
De jongste wilde den bal, die nu een reus
achtige afmeting had aangenomen, met zijn
rug tegenhouden, maar werd onder do
sneeuwmassa bedolven. Zijn broeder trachtte
tevergeefs hem tc licvrijdcn, hetgeen eerst
aan den vader gelukte, toen deze geroepen
was en niet een spade ter plaatse kwam. De
arme knaap was echter in d© sneeuw ge
storven.
De Staatscourant van Vrijdag 12 Fe
bruari 1903 bevat de volgende Kon Beslui
ten
benoemd tot oprichter van de justitiege-
lxyuwen J. de Koning, thans in tijdelijtken
dienst
toegekend dc eoronicdaill© der Oranje-
Na^nu-orde in, zilver aan P. J. v. d. Hurk
Sr., te Tiel. werkzaam bij de firma A .van
Loon, boekdrukker en uitgever aldaar;
benoomd bij, den geneeskundigen dienst
«lor landmacht tot militair apotheker le kl.
dc militaire apotheker 2o kl. li. F. van Es
sen, van het personeel.
Uit Windsor wordt bericht, dat H. M.
do Koningin-Moeder en de Koningin van
Wurtembui'g gisterenmorgen met de hertogin
van Albany naar Claremout rijn vertrokken.
Woensdagmiddag te half vijf uur werd
aan Z. K. II. den Prins der Nederlanden ten
paleizc een huldeblijk aangeboden van een
aantal vertegenwoordiger» van nijverheid,
handel, scheepvaart, land- cn tuinbouw en
zecvisscherij.
let Bureau van het Comité dat zich met
«le aanbieding vau dit huldeblijk belast had.
-stond, aanvankelijk onder leiding vau den
lieer A. E. van Kempen, na zijn o vei lijden
vervangen door den heer D. W. Stork te<
Hengelo; als le secretaris trad op de heer
A. A. Ivnuyver te 's Gravenhage, als 2e dc
heer F. W. Braat te Delftdc zorg voor don
text van dit huldeblijk word door jhr. mr.
11. Smissacrt op zich genomen.
Het huldeblijk bestaat uit ongeveer 160
aquarellen, elk voorstellende eene onderne
ming van nijverheid, handel, enz. Elk der
deelnemers, die zoodanige bijdrage leverden,
voegden daaraan toe een min of meer uit
voerige beschrijving der onderneming. Jhr.
mr. Smissaert belastte zich met de zorg vooa*
do overzichten dei* verschillende bronnen
van volkswelvaart, bij wijze van inleiding
tot deze afzonderlijke beschrijvingen, in bet-
album opgenomen, terwijl hij voorts een zeel
uit vocrig algemeen overzicht leverde der Ne-
darlandsclie fabrieksnijverheid, gevolgd door
reu in 15 hoofdstukken bewerkt overzicht
der verschillende soorten van nijverheid. Dr.
C. te Lintum geeft een opete! overde han
del van Nederland, mr. A. B. v. d. Laafti
behandelt onze koopvaardijvloot, F. B. Loh-
nis den landbouw, terwijl de tuinbouw wordt
besproken door de hoeren A- Frijling, C. de
Lange. C. II. Claassen. Sluis en Groot, prof.
J. Ritzema Bos en Antli. Koster; de Hol-
Ltndschc Noordzee-vissoherij wordt behandeld
door Hubr. Kikkert.
De aanbieding van het huldeblijk gcschied-
«le door.de commissie met een kortetoe
spraak van den heer D. W. Stork, die den
Prins wees op de eigenaardige samenstelliug
van den inhoud, en. Z. K. H. eerbiedig ver
zocht dit overzicht van de voornaamste bron
nen van onze welvaart wel te willen aan
vaarden.
H. M. de Koningin was bij dc aanbieding
van het album tegenwoordig. Z K H. dj
Prins ontving de commissie iu generaals
uniform.
In zijne torpraak tot Z. K. H. wees d-
heer Stork er op. dat het plan tot de aan
bieding van een huldeblijk in dezen vorm?
was geopperd door nu wijlen den hcor Van
Kempen en door den heer A. A Knuijver,
•lie veel medewerking mochten ondervinden.
Nadat spreker den Prins uug enkele andere
bijzonderheden over de samenstelling der
commissie had medegedeeld, vees hi; er op,
dat het aanvankelijke voornemen was een
70-tal aquarellen, aan t:. bieden, maar dat
bij nadere overweging het huldeblijk een
aan merkelijjke uit breiding onderging, door
toevoeging aan het album, van de overzich
ten van iedere tak van bedrijf. Dit vorderde
veel tijd en dientengevolge ondervond do
aanbieding een vertraging, maar Spr. meende
dat de Koningin en. de Prins door die uit
breiding meer waarde aan het geschenk zou
den kunnen hechten.
Dc bedoeling van de schenkers vau het
huldeblijk was zeide dc heer Stork ten
slotte tot den Prins het opwekken van
de belangstelling van Z. K. II. in onzen han
del, onao nijverheid enz., cm tevens om ge
tuigenis af te leggen van de verknochtheid
«Ier Ncdirlandsche nijveren aan hun Ko-
uingin cn Haren Gemaal.
Z. K H. de Prins zeide met een kort
woord den heer Stork dank en verklaarde
dit geschenk van de Noderlandschc Nijver
heid dankbaar te aanvaarden, terwijl dc
Prins hoog©lijk waardeerde dc niorite, weiue
de boeren zich over dc .samenstelling hadden
getroost-.
De heer Stork stelde daarna de leden der
commissi© aan II. ML cn den Prins voor. en
dezen onderhielden rich toon eenige oogcli
llikken niet ieder der hoeren.
Ten slotte bezichtigden Koningin cn Prins
met zichtbare belangstelling liet huldeblijk.
Alvorens de heeren vertrokken, gaf de
Prin» nogmaals zijn ingenomenheid te ken
nen.
II. M. de Koningin on Z. K. H. de
Prins der Nederlanden deden gisterenavond
ca dc Vere.-niging Oost en West èn den be
noemden Borneo reiziger, thans hoogleer aar
iu de ïndeologisefce wetenschappen te Lei
den. prof. dr A W. Xieuwenhuis, de boog©
eer aan van hun -bcaoeJc bij d«> lering, welke
dcw> professor gisterenavond voor lcxlen van
Oost <n Wol, en belangstel lenden hield over
zijn reizen in Borneo, cn moei* in het bij
zonder do bezoeken aan do Kenja's.
Dc voordracht van dien professor bestond
iu ©cn .i.tuc ngcóchakeldo beschrijving van
zijn rock» van tochten, welke hi> gelijk bo-
keijd, in 1896 aanving met wetonschappe-
lijko en politieke bedoelingen. Om rijn ge
hoor het, volgen van die reisbeschrijmng to
ergomak kei ijkiem, gaf do hoogleeraar eerst
een© toelichting tot- do vorcneemeldo kaart
van Borneo, waarop in verschil lend© kleu
ren do lijnen waren aangegeven van spre
ker'» reizen en van die der heeren Molen
graaf. Butterköpcr cn Hallier in 1894.
Do spreker kgdo in dezo lozing meer den
nadruk op cv no beschrijving van do vo'ka
st.amnionwelke hij had to be.-tude* rendan
op do politieke uitkomsten van zijne toch
ten.
Even 10 uur was do lering geëindigd en ver
lieten H. M. en de Prins, na door hot pu
bliek evenals bij Hunne binnenkomst eer
biedig gegroet te zijn, do zaad.
De gezant van Japan heeft in opdracht
zijner regeering, onder dagteekening van 11
dezer, tot den minister van buitenlandsche
zaken een schriftelijke mededeeling gericht,
waaruit blijkt dat Z. M. dc Keizer van Ja
pan bij een den. 10on dezer vastgesteld be
sluit den oorlog tegen het keizerrijk Rusland
afgekondigd heelt.
Do heer B. H. Schroder, consul van
Japan te Amsterdam, deolt aan het Hbld.
o. a. lie t volgende mede
..Wellicht- zoude het nuttig zijn. iu uw
geacht bladi de mededeeling op te nemen,
«lat volgens de Japanscho wetten onderda
nen van andere staten niet biji liet Japan-
«olie legér kunnen worden aangesteld
„Dit werd mij door don Japanvehen ge
zant te 's Gravenhage bericht naar aanlei
ding vau het feit. dat zich cenige personen
bij mij hadden vervoegd om als verpleegsters
of vrijwilligers dienst to nomen."
Ter handhaving van de Nederlandsche on
zijdigheid in den oorlog tusschen Japan en
Rusland hebben de ministers van buitenland-
sche aaken, van justitie, marine en oorlog de
gebruikelijke bepalfngton vastgesteid.
',fDe heer R. Ball, secretaris bij de af-
dceüng geheime zaken der kanselarij van
het Duitsche gezantschap te 's Gravenhage,
is als zoodanig overgeplaatst naar dc Duit
sche ambassade te St. Petersburg. Hij wordt
hier vervangen door Hofraad Wohlenberg,
die thans to St. Petersburg in die functie
werkzaam was.
Do heer F. T. Mel 1 oma, consul der Ne
derlanden te St. Petersburg, met verlof hier
to lande, zal voor belanghebbenden aan het
departement van buitenlandsche zakeu to
's Gravenhage to spreken zijn op Dinsdag 16
Februari e.k., des voormiddags van 10 tot 12
cn des namiddags van 2 tot 4 uren.
Do afdeelingen der Tweede Kamer
hebben gekozen tot rapporteurs over de gis
teren onderzochte wetsontwerpen wijziging
en aanvulling lager-onderwijs cn burgelijke
pensioenwetpensionnecriug van weduwen
«vn weezen van onderwijzers en regeling vau de
pensioenen vau onderwijzend jiersoneelin
koop en amortisatie van Nationale schuld in
verband met de ponsionneering van onderwij
zend personeelverhooging van het bedrag
«lor pensioenen ton laste van het weduwen-
en weezenfondsnadere regeling der pensi
oenen van do mindere geëmployeerden enz.
op daggeld Werkzaam, bij de inrichtingen van
's Rijks zee- cn landmacht, de heeren Nolens,
de Waal Malefijt, Bijleveld, van der Vhigt,
en de Vries.
Enquête Spoorwegpersoneel.
Do commissie béstcud uit do heerenmr.
J D. Veegens, lid en voorzitter, dr. A. M.
A. J. Ariëns, jhr. mr. S. Leman Trip, prof.
mr. W. L. P. A. Molengraaff. A. S. Talma,
ledenD. Verhoop, districts-inspecteur der
spoorwegdiensten, secretaris; jhr mr. A. F.
de Savornin Lobman Jz. en jhr mr. L. E.
M. van Fisenno. adjunct-secretarissen. Zij
ving 24 April 1903 haar werkzaamheden aan
mot het opmaken van eon lijst van vraag
punten voor haar onderzoek, dat zich be-
l>crkt© tot- het personeel bi j dc groot o spoor
wegmaatschappijen in dienst, «lus nip) dc
lokaalspoorwegen of tramwegen omvatte.
Aan vrijmoedigheid in het mededeelen van
grieven ontbrak het allerminst, al waren hier
en daar sporen waar te nemen van vrees, dat de
namen van hen die de inlichtingen verstrekt
hadden, aan hunne chefs zouden beiend worden.
Enkele der ontvangen schriftelijke inlichtingen
zijn als typen gepubliceerd, als bijlagen van het
verslag, doch daaronder komen- geen© «lcr schrif-
u-lijke inlichtingen voor, door den Anti-sociaal-
democratischen Bond „Recht en Plicht" inge
zonden, daar de inzenders tegen publicatie be
zwaar maakten. Nagenoeg de meeste schrifte
lijke inlichtingen betreffen de b. S.
De Minister van Waterstaat voegde der Com
missie op haar verzoek toe den, heer mr. L M.
Roll in Couquerque. Hoofdcommies bij zijn De
partement. ter bewerking van een overzicht van
buitenlandsche voorschriften teil aanzien der
rechtsverhoudingen en dienstvoorwaarden van
het spoorwegpersoneel.
De Commissie hoorde voorts een aantal des
kundigen, ook uit het ontslagen personeel
Het laatste verhoor had plaats op 2 Novem
ber. In het geheel zijn 288 verhoeren gehou
den.
Bovendien verzanieldo do Commissie statis
tische gegevens omtrent den toestand van het
personeel. De bewerking daarvan is nog niet
voltooid.
'Het verslag splitst zich in twee doelen een
overzicht van- de verkregen uitkomsten, ontwor
pen door de adjunct-secretarissen, en de be
schouwingen en voorstellen van. do Commissie,
die op verreweg de meeste punten eenstemmig
was.
De Commissie doet hare beschouwingen en
voorstellen betreffende de rechtsverhoudingen
n «le voorwaarden, waaronder het personeel bij
hot spoorwegbedrijf in dienst is, voorafgaan door
enkele algemeene opmerkingen omtrent de
werkstakingen in het einde van Januari en 't
begin van April 1905 en omtrent do bij het
spoorwegpersoneel bestaande grieven, waarbij
zij. wat de eerste staking betreft, tot de mee
ning komt, dat men wel solidariteit met de dok
werkers op den voorgrond stelde, maar «lat de
verklaring daaromtrent niet bewijst, dat ook de
drang naar betere arbeidsvoorwaarden niet aan
I do werkstaking ten grondslag lag. en wat de
tweede staking aangaat, dat al is deze opgezet
om het tot stand komen der stakingswetten te
verhinderen, bij verreweg de moesten, die aan
deze werkstaking hebben deelgenomen, andere
beweegredenen den doorslag hebben gegeven,
n.l. vooral omdat zij. hun loon onvoldoende
achtten en hoopten tot betere arbeidsvoorwaar
den te geraken.
I>o Commissie treeft als hoofdgrieven van het
personeel aan te lage loonen in de lagere ran
gen gebreken van het premiestelsel gebreken
van het stelsel van stukloon, zooals hot in de
centrale werkplaatsen wordt toegepast trage
bevordering en onbillijke werking van de eischen
van benoembaarheid in bepaalde betrokkingen
lange diensttijden en te weinig rustte weinig
vrije Zondagen onvoldoende regeling van pon
sionneering en ten deele ook van ziekenverzor
ging veelvuldige straffen zonder behoorlijk ge
regeld recht van beroep onbehoorlijke behan
deling door onmiddellijke chefs zonder voldoend
rocht van reclame; verontachtzaming van de
wenschen van het nersoneel door de Direction.
De Commissie geeft als haar indruk te ken
nen, dat de spoorwegmaatschappijen hare zede
lijke verplichtingen tegenover haar personeel,
bij vergelijking met andere groote werkgevers
hier te lande, niet hebben verwaarloosd.
Uit de-verschillend© conclusiëit der Commis
sie blijkt onder meer, dat zij wenschelijk acht:
aanvulling of wijziging der spoorwegwet in dier
voege, dat d© bevoegdheid tot regeling der
dienst- en rusttijden van allo 'beambten en be
dienden der spoorwegdiensten en tot vaststel
ling van bepalingen gelijk die van art. 113bis
A. R. D. bij algemeencn bestuursmaatregel uit
drukkelijk. worde toegekend verbetering in
de feitelijke naleving van art. 113 A. R. D.
onder meer door bijzondere contröie op de fei
telijke dienst- en rusttijden van het locomotief-
en treinpersoneel uitbreiding van dit artikel
tot alle beambten tn bedienden der spoorweg
diensten toepissselijkheid van art. 113» A. R.
D. op alle beambten en bedienden wier dien
sten medebrengen dat zij onafgebroken inspan-
nenden arbeid te verrichten hebben, zoodat de
beperking tot stations-beambten en bedienden
kohit te vervallen, en bepaling ten aanzien dier
beambten en bedienden, dat hun diensttijd niet
meer zal mogen bedragen dan 12 achtereenvol
gende uren en in elk etmaal de gezamenlijke
duur van de diensttijden niet meer zal mogen
bedragen dan 12 uren aanvulling van art. 113
met een verbod om eenig beambte of bediende
gedurende me^r dan 16 etmalen, per maand
dienst te laten doen tusschen 10 uur namiddag»
en 6 uur voormiddags, met uitzondering van
gehuwde, gezamenlijk een wachtpost bedienen
de lieden onvoorwaardelijk verbod van nacht
dienst voor wachteressen.
De Commissie behoudt zich voor nader te ad-
viseeren omtrent eene regeling tot verzekering
van langere dan de aangegeven rusttjjden voor
personeel met lange diensttijden acht te wei
nig Zondagsrust met onvoldoende gelegenheid
tot vervulling van godsdienstplichten een scha
duwzijde oordeelt bezwaarlijk beperking van
het personenvervoer op Zondag, en meent dat
opheffing van. alle of de meeste ochtendtreinen
in binnenlandsch verkeer, hoe gewenscht ook,
afstuit op hot voeren der posterijen-administra-
tie.
Ter verzekering van een geregelden rustdag
stelt de Commissie voor, dat alle beambten en
bedienden, uitgezonderd machinisten en leer
ling-machinisten, om de andere weck ten min.
ste van middernacht tusschen Zaterdag en Zon-
«lag tot middernacht tusschen Zondag en Maan
dag geheel vrij moeten zijn van eiken, dienst en
van elke bemoeienis' met den spoorweg machi
nisten, en leerling-machinisten om de derde week
gelijken dienstvrijen tijd en buitendien jaarlijks
nog negen dienstvrijc tijden van ten minste 30
uren elk. terwijl voor personeel van een kerk
genootschap, dat den wekelijksclien rustdag niet
op Zondag viert, dc voormelde vrjje Zondagen
op gelijke wijze zullen worden vervangen door
de wekelijksche rustdagen van hun kerkgenoot
schap.
De Commissie keurt af geheimhouding van
loonregelingen van liet personeel behoudt zich
voor de door bestuurders der spoorwegdiensten
in to diehen loonregelingen ini het licht van de
der Commissie ten dienste staande gegevens
nauwgezet te onderzoeken acht bil 1 ykt vergoe
ding van overuren te geven, en dat te bereke
nen naar het dag- of weekloon, gedeeld door het
aantal uren van den normalen arbeidstijd per
dag of per week dringt aan op eene regeling
waarbij het personeel der hoogcro en lagere
rangen er op kan rekenen in niet te langen tijd
het moximum der aan zijn rang verbonden be
zoldiging te bereiken wenscht voorziening in
het euvel vaii het vaak langdurig waarnemon
eener hoogere betrekking op de bezoldiging van
de lagere.
Uitvoerig behandelt de Commissie het pro-
iniënstelsel en meent dat men zich te dezer
zake behóórt te stellen op dit standpunt, dat de
vaste loonen op zich zelve voldoende behooren
te zijn. geheel afgescheiden van de premiën die
«laarhoven aan sommige c&tegoriën van perso
neel mochten zijn of worden toegekend. Op het
gebied van premiën wenscht de Commissie
geheel e opheffing der treinpremie, met aanwen
ding van haar gemiddeld bedrag tot verhooging
«lor loonen van hot stationspersoneel uitkee-
rini» van de kilometergelden ook in geval van
ziekte en pensionneering billijke overgangsbe
palingen bjj gehecle of gedeeltelijke omzetting
\.m premiën in vast loon.
«jorts wenscht de Commissie wijziging der
bepaling met betrekking tot de dienstwoningen
en bepaling van het bedrag der vergoeding voor
het gemis van vrije woning naar den plaatselij-
ken stand der huizen.
Voorts meent, de Commissie, dat er aanleiding
is tot herziening op sommige punten in vrij-
gtn igen zin van de bepalingen omtrent de dienst-
kleeding. Zij wenscht toekenning van verlof aan
het spoorwegpersoneel van 14, desverlaugd op
eenvolgende dagen per jaar met behoud van
loon, terwijl vrije dagen waarvoor men toestem
ming heeft om zijn standplaats te verlaten,
slechts als verlofdagen zijn aan te nierken als
zij binnen den verloftijd vallen. In zake verzor
ging bij ziekte acht zij den wensch billijk om
aanspraak op kostelooze genees- en heelkundige
'liulp te behouden tegen korting op het pensi
oen. .Ook het bedrag van belooningen dient in
rekening te komen voor uit.keeringen bij ziekte.
In zake pensioenfondsen oonstateert do Com
missie dat het achterwege houden van inlich
tingen omtrent den stand van het fomls onder
hot personeel der S. «S. veel wantrouwen heeft
gewekt en acht zij bij alle waardeering van het
geen door de Maatschappijen voor de pension
neering van het personeel reeds is verricht, de
daarvoor getroffen voorzieningen nog onvoldoen
de. Het ware raadzaam indien do Minister van
Waterstaat overging tot het inhouden van kor
tingen op de loonen onder -n aantal voorwaar
den. o. m. ter verzekering van de deugdelijk
heid van het pensioenfonds en van de contröle
daarop.
Zij verlangt-oortsvaste aanstelling van lo«
personeel, dat tot tevredenheid der superieuren
dienst heeft gedaan na enkele weken of maan
den reeds beter behartiging van de belangen
van het personeel, waartoe ook de Directiën zich
voor zooveel noodig beschikbaar hebben te stel
len voor besprekingen met de besturen der or
ganisation van liet spoorwegpersoneel on nauw
keurig moeten letten op de geschiktheid der
chefs in den omgang niet het personeel. Wie
zich tot nederlegging van den arbeid hebben
laten verleiden, dienen van vernieuwde aanstel
ling niet uitgesloten te zijn. Steeds dien-t beroep
op een scheidsgerecht open te staan van straf
fen wegen» vergrijpen waarbij de veiligheid van
hot verkeer betrokken i«, zoomede ook van niet
op verzoek -.erleend, eervol ontslag.
Bij de groepen vertegenwoordiging dient even
redige vertegenwoordiging ingevoerd. Wenschen
en bezwaren, niet van louter persoonlijken aard,
kunnen namens de groep waarin zij zich voor
doen door haar vertegenwoordigers ter kennis
der Directie worden gebracht.
De bepalingen omtrent het personeel der H.
S. bevatten naar het oordeel der Commissie
eene voldoende regeling.
Ten beh«>eve van het nersoneel worden tal van
verbeteringen in overweging! gegeven van de
inrichting der slation» waar gerieflyke ver
blijfplaatsen en voldoende gelegenheid ter ver
krijging van drinkwater, waschlokalen en pri
vaten aanwezig moeten zijn.
Uit Nota's bjj het verslag gevoegd, blijkt, dat
hot lid jhr. mr. Laman Trip zich niet kon ver
eenigen met het advies der Commissie omtrent
het openstellen van beroeo op het scheidsge-
reoht met uitzicht op gcldolijke schadel«x>sstel-
ling bij het verleenen van eervol ontsLg niet op
verzoek de heer Molengraaff niet met de be
schouwingen en voorstellen ten aanzien van art
113 A. R. D., en de heer Talma niet omtrent
de regeling van. de arbeid»- en rusttijden van
het spoorwegpersoneel.
J
